intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Chương 1. Tổng quan về Hệ thống thông tin địa lý

Chia sẻ: Pham The Hung | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:24

140
lượt xem
34
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

-Thông tin địa lý là thông tin về những nơi trên bề mặt trái đất. Đó là sự nhận biết đối tượng dựa trên vị trí.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Chương 1. Tổng quan về Hệ thống thông tin địa lý

  1. Chöông 1 TOÅNG QUAN VEÀ NG HEÄ THOÂNG TIN ÑÒA LYÙ THOÂ 1.1. ÑÒNH NGHÓA VEÀ GIS 1.1.1. Moät soá khaùi nieäm - Thoâng tin Ñòa lyù (Geographic Information) laø thoâng tin veà nhöõng nôi treân beà maët Traùi ñaát. Ñoù laø söï nhaän bieát ñoái töôïng döïa treân vò trí. - Thoâng tin Ñòa lyù soá (Digital Geographic Information) laø thoâng tin ñòa lyù ñöôïc bieåu dieãn döôùi daïng soá. - Coâng ngheä thoâng tin Ñòa lyù (Geographic Information Technologies) laø nhöõng coâng ngheä cho vieäc thu thaäp vaø xöû lyù thoâng tin ñòa lyù Coù 3 loaïi coâng ngheä thoâng tin ñòa lyù: Heä thoáng ñònh vò toaøn caàu (GPS – Global Position System); Vieãn thaùm (RS – Remote Sensing) vaø Heä thoáng thoâng tin ñòa lyù (GIS – Geographic Information System) Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 1
  2. 1.1. ÑÒNH NGHÓA VEÀ GIS 1.1.2. Ñònh nghóa - Theo ESRI: “GIS laø moät taäp hôïp coù toå chöùc, bao goàm heä thoáng phaàn cöùng, phaàn meàm maùy tính, döõ lieäu ñòa lyù vaø con ngöôøi, ñöôïc thieát keá nhaèm muïc ñích naém baét, löu tröõ, caäp nhaät, ñieàu khieån, phaân tích vaø hieån thò taát caû caùc daïng thoâng tin lieân quan ñeán vò trí ñòa lyù”. - Theo GS. Shunji Murai: “GIS laø moät heä thoáng thoâng tin ñöôïc söû duïng ñeå nhaäp, löu tröõ, truy vaán, thao taùc, phaân tích vaø xuaát ra caùc döõ lieäu coù tham chieáu ñòa lyù hoaëc döõ lieäu ñòa khoâng gian; hoã trôï ra quyeát ñònh trong vieäc quy hoaïch veà söû duïng ñaát, quaûn lyù taøi nguyeân thieân nhieân, moâi tröôøng, giao thoâng, ñoâ thò vaø nhieàu lónh vöïc quaûn lyù khaùc”. Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 1.1. ÑÒNH NGHÓA VEÀ GIS 1.1.2. Ñònh nghóa  Ñònh nghóa: GIS laø moät heä thoáng thoâng tin coù khaû naêng xaây döïng, caäp nhaät, löu tröõ, truy vaán, xöû lyù, phaân tích vaø xuaát ra caùc daïng döõ lieäu coù lieân quan tôùi vò trí ñòa lyù, nhaèm hoã trôï ra quyeát ñònh trong caùc coâng taùc quy hoaïch vaø quaûn lyù taøi nguyeân thieân nhieân vaø moâi tröôøng. - Heä GIS khaùc vôùi heä ñoà hoïa ñôn thuaàn ôû choã caùc heä ñoà hoïa khoâng coù caùc coâng cuï laøm vieäc vôùi döõ lieäu phi ñoà hoïa. - Heä GIS khaùc vôùi heä CAD ôû choã: caùc ñoái töôïng cuûa heä CAD khoâng baét buoäc phaûi gaén vôùi theá giôùi thöïc thoâng qua vò trí ñòa lyù cuûa chuùng. Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 2
  3. 1.1. ÑÒNH NGHÓA VEÀ GIS 1.1.2. Ñònh nghóa Thu thaäp vaø Theá giôùi thöïc Löu tröõ döõ lieäu nhaäp döõ lieäu Thoâng tin Thoâng tin ñòa lyù ñòa lyù soá tin ñòa Thoâng lyù soá Thoâng tin Thoâng tin ñòa lyù ñòa lyù soá web Coäng ñoàng Hieån thò vaø xuaát Phaân tích GIS ngöôøi s öû duïng thoâng tin ng ng thoâ Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 1.2. SÖÏ HÌNH THAØNH & PHAÙT TRIEÅN GIS Söï baát tieän cuûa baûn ñoà tónh  yù nieäm xaây döïng baûn ñoà ñieän toaùn (computer cartography). - Nhöõng naêm 1960s: moâ hình hoùa khoâng gian baèng maùy tính. Luùc ñaàu chæ hieån thò vaø in ra giaáy. Daàn daàn, caùc nhaø nghieân cöùu nhaän thaáy caàn phaûi thu thaäp moät khoái löôïng lôùn thoâng tin daïng phi khoâng gian. Töø ñoù thuaät ngöõ GIS ñöôïc hình thaønh vaø phaùt trieån thay theá cho baûn ñoà ñieän toaùn. - Döï aùn GIS ñaàu tieân xuaát hieän vaøo 1964 cuûa chính phuû Canada. - Nhöõng naêm 1980, 1990, nhieàu coâng ty tö nhaân phaùt trieån caùc phaàn meàm GIS thöông maïi. Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 3
  4. 1.3. CAÙC THAØNH PHAÀN CUÛA HEÄ GIS Caùc kieåu phaân chia khaùc nhau: - Moâ hình heä thoáng 3 thaønh phaàn: phaàn cöùng, phaàn meàm, con ngöôøi. - Moâ hình heä thoáng 4 thaønh phaàn: kyõ thuaät (technoware) bao goàm phaàn cöùng vaø phaàn meàm, thoâng tin (infoware), toå chöùc (orgaware), con ngöôøi (humanware). - Moâ hình 5 thaønh phaàn: phaàn cöùng, phaàn meàm, döõ lieäu, qui trình, con ngöôøi . - Moâ hình 6 thaønh phaàn: phaàn cöùng, phaàn meàm, döõ lieäu, qui trình, toå chöùc, con ngöôøi. Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 1.3. CAÙC THAØNH PHAÀN CUÛA HEÄ GIS 1.3.1. Phaàn cöùng - Heä thoáng maùy tính Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 4
  5. 1.3. CAÙC THAØNH PHAÀN CUÛA HEÄ GIS 1.3.1. Phaàn cöùng - Heä thoáng maïng (LAN, WAN, Internet) Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 1.3. CAÙC THAØNH PHAÀN CUÛA HEÄ GIS 1.3.1. Phaàn cöùng - Caùc thieát bò ngoaïi vi: GPS Receiver Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 5
  6. 1.3. CAÙC THAØNH PHAÀN CUÛA HEÄ GIS 1.3.1. Phaàn cöùng - Caùc thieát bò ngoaïi vi: Printers Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 1.3. CAÙC THAØNH PHAÀN CUÛA HEÄ GIS 1.3.1. Phaàn cöùng - Caùc thieát bò ngoaïi vi: Plotters Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 6
  7. 1.3. CAÙC THAØNH PHAÀN CUÛA HEÄ GIS 1.3.1. Phaàn cöùng - Caùc thieát bò ngoaïi vi: Digitizer Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 1.3. CAÙC THAØNH PHAÀN CUÛA HEÄ GIS 1.3.1. Phaàn cöùng - Caùc thieát bò ngoaïi vi: Scanners Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 7
  8. 1.3. CAÙC THAØNH PHAÀN CUÛA HEÄ GIS 1.3.2. Phaàn meàm Phaàn meàm GIS ñöôïc phaân ra 2 nhoùm: phaàn meàm thöông maïi vaø phaàn meàm nguoàn môû, ñaûm baûo cung caáp ñuû caùc chöùc naêng: - Caäp nhaät; - Löu tröõ; - Truy vaán vaø Phaân tích; - Hieån thò vaø xuaát döõ lieäu. Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 1.3. CAÙC THAØNH PHAÀN CUÛA HEÄ GIS 1.3.2. Phaàn meàm MapInfo Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 8
  9. 1.3. CAÙC THAØNH PHAÀN CUÛA HEÄ GIS 1.3.2. Phaàn meàm E E ArcGIS ArcGIS X T X Desktop Engine E T N Custom Custom ArcInfo ArcInfo S E Application Application I ArcGIS m áy trạm N O N ArcEditor S ArcEditor S I O Web Web ArcView ArcView ArcReader ArcPad ArcReader ArcPad N Browser Browser S Các thành phần ArcObjects ArcObjects Network ArcGIS Server ArcIMS ArcGIS Server ArcIMS Ứng dụng và dữ ArcSDE ArcSDE liệu máy chủ RDBMS Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 1.3. CAÙC THAØNH PHAÀN CUÛA HEÄ GIS 1.3.2. Phaàn meàm Grass GIS Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 9
  10. 1.3. CAÙC THAØNH PHAÀN CUÛA HEÄ GIS 1.3.2. Phaàn meàm Quantum GIS Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 1.3. CAÙC THAØNH PHAÀN CUÛA HEÄ GIS 1.3.3. Döõ lieäu - Döõ lieäu khoâng gian: vò trí hình daïng cuûa thöïc theå. - Döõ lieäu thuoäc tính: moâ taû thoâng tin, ñaëc ñieåm, tính chaát veà thöïc theå. - Döõ lieäu thôøi gian: moâ taû söï thay ñoåi cuûa thöïc theå theo thôøi gian. - Moái quan heä giöõa caùc ñoái töôïng khoâng gian. - Cô sôû döõ lieäu GIS: döõ lieäu GIS cuøng vôùi caùc moái quan heä ñöôïc toå chöùc löu tröõ trong heä quaûn trò CSDL.  Phaân bieät döõ lieäu GIS vôùi döõ lieäu baûn ñoà ? Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 10
  11. 1.3. CAÙC THAØNH PHAÀN CUÛA HEÄ GIS 1.3.3. Döõ lieäu Moâ hình döõ lieäu khoâng gian Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 1.3. CAÙC THAØNH PHAÀN CUÛA HEÄ GIS 1.3.4. Quy trình Caùc quy trình ñöôïc xaây döïng cho vieäc: - Thu thaäp vaø nhaäp döõ lieäu; - Löu tröõ döõ lieäu; - Truy vaán vaø phaân tích döõ lieäu khoâng gian; - Hieån thò vaø truy xuaát döõ lieäu khoâng gian. Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 11
  12. 1.3. CAÙC THAØNH PHAÀN CUÛA HEÄ GIS 1.3.5. Toå chöùc INTERNET Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 1.3. CAÙC THAØNH PHAÀN CUÛA HEÄ GIS 1.3.6. Con ngöôøi Người d ùng ngoài hệ thống Người d ùng trong hệ thống Xử lý dữ liệu Nhập Xuất dữ liệu dữ liệu Cơ sở dữ Cơ liệu Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 12
  13. 1.3. CAÙC THAØNH PHAÀN CUÛA HEÄ GIS 1.3.6. Con ngöôøi 1. Nhaø phaân tích baøi toaùn thöïc teá 2. Chuyeân vieân kyõ thuaät, quaûn Nhoùm 1 trò heä thoáng GIS 3. Ngöôøi söû duïng GIS phuïc vuï Nhoùm 2 taùc nghieäp haøng ngaøy Nhoùm 3 Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 1.4. CHÖÙC NAÊNG CUÛA HEÄ THOÁNG GIS Caùc chöùc naêng cuûa moät heä thoáng GIS: - Thu thaäp vaø nhaäp döõ lieäu; - Löu tröõ döõ lieäu; - Truy vaán vaø phaân tích döõ lieäu khoâng gian; - Hieån thò vaø xuaát döõ lieäu khoâng gian. Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 13
  14. 1.4. CHÖÙC NAÊNG CUÛA HEÄ THOÁNG GIS 1.4.1. Thu thaäp vaø nhaäp döõ lieäu Hoà sô, b aûng bieåu Baûn ñoà giaáy CSDL GIS GDA Thieát bò ñ ònh vò, GPS CSDL khaùc SCADA AÛnh vieãn thaùm, khoâng aûnh Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 1.4. CHÖÙC NAÊNG CUÛA HEÄ THOÁNG GIS 1.4.2. Toå chöùc löu tröõ döõ lieäu khoâng gian ñòa lyù - Geodata File: Döõ lieäu khoâng gian vaø thuoäc tính ñoäc laäp nhau, Data File ñöôïc taïo lieân keát khi öùng duïng, ñöôïc toå chöùc löu tröõ döôùi daïng taäp tin, thö muïc  1 ngöôøi duøng - Geodatabase: Döõ lieäu khoâng gian vaø döõ lieäu thuoäc tính ñöôïc raøng buoäc, lieân keát vôùi nhau vaø ñöôïc toå chöùc löu tröõ thaønh moät Geodatabase khoái thoáng nhaát döôùi daïng cô sôû döõ lieäu  ña ngöôøi duøng Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 14
  15. 1.4. CHÖÙC NAÊNG CUÛA HEÄ THOÁNG GIS 1.4.3. Truy vaán phaân tích döõ lieäu khoâng gian ñòa lyù Truy vaán töø khoâng gian Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 1.4. CHÖÙC NAÊNG CUÛA HEÄ THOÁNG GIS 1.4.3. Truy vaán phaân tích döõ lieäu khoâng gian ñòa lyù Truy vaán töø khoâng gian tìm kieám ñoái töôïng x Vuøng ñoäng vaät x x OÂ nhieãm taäp trung x Soâng 2km x Quoác gia Keát quaû Keát quaû Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 15
  16. 1.4. CHÖÙC NAÊNG CUÛA HEÄ THOÁNG GIS 1.4.3. Truy vaán phaân tích döõ lieäu khoâng gian ñòa lyù Truy vaán töø thuoäc tính Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 1.4. CHÖÙC NAÊNG CUÛA HEÄ THOÁNG GIS 1.4.3. Truy vaán phaân tích döõ lieäu khoâng gian ñòa lyù Thoáng keâ Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 16
  17. 1.4. CHÖÙC NAÊNG CUÛA HEÄ THOÁNG GIS 1.4.3. Truy vaán phaân tích döõ lieäu khoâng gian ñòa lyù Caùc kieåu phaân tích döõ lieäu khoâng gian Phaân tích maïng Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 1.4. CHÖÙC NAÊNG CUÛA HEÄ THOÁNG GIS 1.4.3. Truy vaán phaân tích döõ lieäu khoâng gian ñòa lyù Caùc kieåu phaân tích döõ lieäu khoâng gian Phaân tích beà maët Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 17
  18. 1.4. CHÖÙC NAÊNG CUÛA HEÄ THOÁNG GIS 1.4.3. Truy vaán phaân tích döõ lieäu khoâng gian ñòa lyù Caùc kieåu phaân tích döõ lieäu khoâng gian Phaân tích choàng lôùp Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 1.4. CHÖÙC NAÊNG CUÛA HEÄ THOÁNG GIS 1.4.4. Hieån thò vaø xuaát döõ lieäu khoâng gian Hieån thò trong caùc moâ hình khoâng gian 3 chieàu Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 18
  19. 1.4. CHÖÙC NAÊNG CUÛA HEÄ THOÁNG GIS 1.4.4. Hieån thò vaø xuaát döõ lieäu khoâng gian Hieån thò trong caùc baøi toaùn phaân tích, moâ hình hoùa Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 1.4. CHÖÙC NAÊNG CUÛA HEÄ THOÁNG GIS 1.4.4. Hieån thò vaø xuaát döõ lieäu khoâng gian Hieån thò trong caùc baøi toaùn thoáng keâ Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 19
  20. 1.4. CHÖÙC NAÊNG CUÛA HEÄ THOÁNG GIS 1.4.4. Hieån thò vaø xuaát döõ lieäu khoâng gian Hieån thò trong caùc öùng duïng baûn ñoà soá chuyeân ñeà Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 1.4. CHÖÙC NAÊNG CUÛA HEÄ THOÁNG GIS 1.4.4. Hieån thò vaø xuaát döõ lieäu khoâng gian Hieån thò trong bieân taäp trình baøy baûn ñoà Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 20
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2