Chương 17: Chính sách quản lý chất thải ở Ấn Độ và Philippin: khả năng áp dụng đối với các nước khác ở khu vực Đông Nam Á

Chia sẻ: Nguyen The Anh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:34

Thêm vào BST

Báo xấu

161
lượt xem 74
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tài liệu tham khảo về chính sách quản lý chất thải ở Ấn Độ và Philippin: khả năng áp dụng đối với các nước khác ở khu vực Đông Nam Á

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Chương 17: Chính sách quản lý chất thải ở Ấn Độ và Philippin: khả năng áp dụng đối với các nước khác ở khu vực Đông Nam Á

17 CHÝNH S¸CH QU¶N Lý CHÊT TH¶I ë ÊN §é Vμ PHILÝPPIN: KH¶ N¡NG ¸P DôNG §èI VíI C¸C N¦íC KH¸C ë KHU VùC §¤NG NAM ¸ Tamar Heisler 17.1 Giíi thiÖu Trong ch−¬ng nµy, chóng t«i xin giíi thiÖu c¸c tµi liÖu vÒ chÝnh s¸ch qu¶n lý chÊt th¶i ë Ên §é vµ PhilÝppin, ®ång thêi x¸c ®Þnh c¸c néi dung quan träng cã kh¶ n¨ng h×nh thµnh mét khu«n mÉu cã thÓ ¸p dông ®−îc ë c¸c n−íc Nam ¸ vµ §«ng Nam ¸ tõ c¸c chÝnh s¸ch ®ã. Hai n−íc ®−îc ®−a vµo nghiªn cøu nµy cã nhiÒu ®Æc ®iÓm v¨n ho¸ x· héi ®a d¹ng vµ nhiÒu kh¸c biÖt vÒ ®iÒu kiÖn c«ng nghiÖp, h¹ tÇng c¬ së, ph¸p luËt vµ m«i tr−êng. Tuy vËy, c¸c ho¹t ®éng sinh sèng vµ ®Þnh c− cña con ng−êi ®· khiÕn cho khèi l−îng lín c¸c chÊt th¶i r¾n liªn tôc ph¸t sinh. Sù h×nh thµnh, chñng lo¹i vµ nguån r¸c th¶i cã thÓ biÕn ®æi theo vïng miÒn, ®iÒu kiÖn ®Þa lý vµ kinh tÕ c¬ b¶n, nh−ng xÐt ®Õn cïng, viÖc qu¶n lý chÊt th¶i lµ vÊn ®Ò mµ tÊt c¶ c¸c x· héi ®Òu ph¶i ®èi mÆt. PhÇn lín nh÷ng th«ng tin cung cÊp trong ch−¬ng nµy ®Òu lµ th«ng tin vÒ c¸c khu vùc thµnh thÞ. ViÖc tËp trung vµo khu vùc thµnh thÞ cã mét sè lý do chñ yÕu. Lý do thø nhÊt lµ c¸c th«ng tin chÝnh x¸c vÒ t×nh h×nh chÊt th¶i ë khu vùc n«ng th«n rÊt khã thu thËp vµ phÇn lín c¸c th«ng tin nµy kh«ng ®¸ng tin cËy. Thø hai, trung b×nh ë Ch©u ¸, mét ng−êi d©n ë khu vùc thµnh thÞ t¹o ra mét l−îng chÊt th¶i r¾n nhiÒu gÊp 3 lÇn 1 ng−êi d©n ë n«ng th«n, h¬n n÷a, c¸c chØ thÞ chÝnh s¸ch míi còng h−íng ®Õn c¸c céng ®ång ë thµnh thÞ nhiÒu h¬n (Hoornweg 1999). Tû lÖ chÊt th¶i r¾n ph¸t sinh hµng ngµy tõ c¸c khu vùc thµnh thÞ ë Ch©u ¸ hiÖn ë møc 760 ngh×n tÊn/ngµy vµ −íc tÝnh sÏ cßn t¨ng lªn ®Õn 1,8 triÖu tÊn/ngµy vµo n¨m 2025. MÆc dï chÝnh phñ c¸c n−íc Ch©u ¸ ®ang ph¶i chi mét l−îng tiÒn kh«ng nhá cho c«ng t¸c thu gom r¸c th¶i, nh−ng nh×n chung, kinh phÝ cho nh÷ng vÊn ®Ò kh¸c liªn quan ®Õn xö lý chÊt th¶i th× hÇu nh− kh«ng 391
cã, thËm chÝ tû lÖ thu gom cßn rÊt thÊp, trung b×nh chØ tõ 30-60% (Hoornweg 1999, 5). Tû lÖ ph¸t sinh chÊt th¶i r¾n ®« thÞ cña c¸c n−íc Ch©u ¸ cã tû lÖ thu nhËp thµnh thÞ thÊp vµ trung b×nh trong thÕ kû tíi cã thÓ sÏ t¨ng lªn gÊp 3 lÇn so víi tû lÖ hiÖn nay (Hoornweg 1999, 14). Thªm vµo ®ã, tÝnh ®Õn n¨m 2025, c¸c n−íc Ch©u ¸ cã thu nhËp thÊp sÏ cã l−îng r¸c ph¸t sinh gÊp kho¶ng h¬n 2 lÇn l−îng r¸c th¶i ®« thÞ cña tÊt c¶ c¸c n−íc Ch©u ¸ cã thu nhËp trung b×nh vµ cao céng l¹i, con sè lªn ®Õn 480 triÖu tÊn/n¨m (Hoornweg 1999, 14). Tr−íc kia, c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn ®· cã xu h−íng ¸p dông c«ng nghÖ qu¶n lý chÊt th¶i r¾n cña c¸c n−íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn tuy nhiªn hiÖu qu¶ cßn h¹n chÕ. VÝ dô, nhiÒu lß ®èt r¸c vµ c¬ së chÕ biÕn ph©n compost ®−îc x©y dùng ë c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn ®· ngõng ho¹t ®éng chØ trong mét thêi gian ng¾n sau ®ã. Mét h−íng tiÕp cËn tæng hîp vÒ qu¶n lý chÊt th¶i r¾n ®· ®Ò xuÊt chuyÓn ®æi tõ ph−¬ng ph¸p tËp trung chñ yÕu vµo c«ng nghÖ th«ng th−êng sang mét ph−¬ng ph¸p míi chó träng h¬n ®Õn c¸c vÊn ®Ò kh¸c cña qu¶n lý chÊt th¶i nh− m«i tr−êng vµ c¸c vÊn ®Ò thÓ chÕ, chÝnh trÞ vµ ph¸p luËt (Klundert, Anschutz 2001; 7). ë ch−¬ng nµy, chóng t«i muèn ®−a ra mét c¸i nh×n mang tÝnh chÊt miªu t¶ h¬n lµ b×nh luËn vÒ c¸c chÝnh s¸ch qu¶n lý chÊt th¶i r¾n do kh«ng cã ®ñ d÷ liÖu ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña nh÷ng chÝnh s¸ch nµy, h¬n n÷a, hÇu hÕt c¸c kÕt qu¶ cña nh÷ng chÝnh s¸ch nµy ®Òu ch−a cã. Tuy vËy, nÕu cã thÓ, chóng t«i cè g¾ng nªu bËt c¶ nh÷ng mÆt tÝch cùc vµ tiªu cùc cña c¸c chÝnh s¸ch nãi trªn. PhÇn ®¸nh gi¸ tæng thÓ vÒ c¸c chÝnh s¸ch nµy sÏ ®−îc chuyÓn t¶i trong phÇn bèi c¶nh cña khu«n khæ qu¶n lý tæng hîp chÊt th¶i. 17.2. Tæng quan vÒ ChÝnh s¸ch qu¶n lý chÊt th¶i r¾n ë mét sè n−íc tiªu biÓu ë Ch©u ¸ ChÝnh s¸ch qu¶n lý chÊt th¶i r¾n cña Ên §é vµ PhilÝppin cã nhiÒu nÐt kh¸c biÖt lín. B¶ng 17.1 d−íi ®©y sÏ tãm t¾t c¸c chÝnh s¸ch cña hai n−íc nµy cïng víi chÝnh s¸ch vµ c¸c ®Æc ®iÓm cña qu¶n lý chÊt th¶i cña mét sè n−íc nh− Trung Quèc, Sri Lanka vµ Th¸i Lan ®Ó lµm vÝ dô so s¸nh. Mét sè n−íc nh− PhilÝppin chØ cã mét chÝnh s¸ch duy nhÊt, bao qu¸t toµn bé ho¹t ®éng qu¶n lý chÊt th¶i r¾n, trong khi ë Th¸i Lan, c«ng t¸c qu¶n lý chÊt th¶i r¾n l¹i cã ë nhiÒu luËt ®−a vµo luËt trong mét sè môc cña chÝnh s¸ch g©y ra sù chång chÐo. 392
B¶ng 17.1. So s¸nh c¸c ®Æc ®iÓm vµ chÝnh s¸ch qu¶n lý chÊt th¶i ë mét sè n−íc tiªu biÓu ë Ch©u ¸ Khèi l−îng chÊt th¶i D©n sè vµ ph¸t sinh (theo ®Çu Tû lÖ Ph−¬ng thøc Ph−¬ng thøc xö C¸c chÝnh s¸ch GDP n¨m ng−êi, ngµy, vµ n¨m thu gom r¸c tiªu huû r¸c lý r¸c n¨m 1997 cã liªn quan 2003 nÕu cã) n¨m 1997 (%) (%) Ên §é 1.1 tØ; 0,3-0,6 50-90% r¸c 15% ®−îc ch«n 5% thiªu huû vµ LuËt Qu¶n lý ChÊt 515 tû USD kg/ng−êi/ngµy; th¶i sinh ho¹t ë vµ 60% ®−îc 10% t¸i chÕ th¶i R¾n §« thÞ n¨m 30.000 tÊn/ngµy tõ 23 hÇu hÕt c¸c gom t¹i c¸c b·i thµnh ph©n 2000; ChÝnh s¸ch metro cities (1999) thµnh phè lín r¸c lé thiªn compost quèc gia vÒ m«i tr−êng n¨m 2004 PhilÝppin 87 triÖu; 0.3-0.7 Thµnh thÞ: 70% 10% ®−îc ch«n 0% thiªu huû; LuËt Qu¶n lý ChÊt 77 tØ USD kg/ng−êi/ngµy; N«ng th«n: vµ 75% ®−îc 10% t¸i chÕ th¶i R¾n Sinh th¸i 1aytriÖu tÊn/ n¨m 40% gom t¹i c¸c b·i thµnh ph©n 2000 r¸c lé thiªn compost Th¸i Lan 62 triÖu; 0.5-1.0 GÇn 100% ë 65% ®−îc gom 1% thiªu huû; LuËt M«i tr−êng Quèc 126 tØ USD kg/ng−êi/ngµy; c¸c thµnh phè, t¹i c¸c b·i r¸c lé 10% t¸i chÕ gia 1992; LuËt Nhµ 14 triÖu tÊn/n¨m ®« thÞ thiªn thµnh ph©n m¸y, xÝ nghiÖp; (2000) compost LuËt y tÕ c«ng céng 1992 393 393
Trung 1.2 tØ; 0.3 kg/ng−êi/ngµy; GÇn 100% ë 30% ®−îc ch«n 2% thiªu huû (tû LuËt n−íc Céng hoµ Quèc 1.237 tØ USD 143 triÖu tÊn/n¨m khu vùc thµnh vµ 50% ®−îc lÖ sÏ cßn t¨ng Nh©n d©n Trung Hoa (1999) thÞ gom t¹i c¸c b·i trong nh÷ng n¨m vÒ Phßng chèng vµ r¸c lé thiªn tíi, 36 nhµ m¸y KiÓm so¸t « nhiÔm ®ang ho¹t ®éng m«i tr−êng do chÊt trªn c¶ n−íc); th¶i r¾n g©y ra 10% t¸i chÕ thµnh ph©n compost, Sri Lanka 19.2 triÖu; 0.85 kg/ng−êi/ngµy; 10-40% 0% ®−îc ch«n; 0% thiªu huû; 5% ChiÕn l−îc Quèc gia 16,4 tØ USD tæng 6,400 tÊn/ n¨m 85% ®−îc gom t¸i chÕ thµnh vÒ Qu¶n lý ChÊt th¶i t¹i c¸c b·i r¸c lé ph©n compost R¾n 2000 thiªn Nguån. TÊt c¶ c¸c tû lÖ phÇn tr¨m, ngo¹i trõ cña Th¸i Lan: B¸o c¸o hµng n¨m 1997, Bé M«i tr−êng Singapore. C¸c tû lÖ phÇn tr¨m cña Th¸i Lan vÒ ph©n huû, thiªu huû vµ t¸i chÕ r¸c ®−îc lÊy tõ tµi liÖu cña t¸c gi¶ Visvanathan vµ ®ång sù n¨m 2004, trang 23-26 vµ Gi¸m s¸t M«i tr−êng Th¸i Lan. C¸c tû lÖ vÒ d©n sè, diÖn tÝch vµ GDP: D÷ liÖu Ng©n hµng ThÕ giíi theo quèc gia, C¬ së d÷ liÖu C¸c chØ sè Ph¸t triÓn ThÕ giíi n¨m 2004, Ên §é, Phi-lÝp-pin, Sri Lanka, Th¸i Lan vµ Trung Quèc. Khèi l−îng r¸c ph¸t sinh vµ % ®−îc thu gom: Ên §é - Visvanathan vµ ®ång sù, xuÊt b¶n n¨m 2004, trang 10, 19; Th¸i Lan – Visvanathan vµ ®ång sù, xuÊt b¶n 2004, trang 11; Sri Lanka - HiÖn tr¹ng m«i tr−êng Sri Lanka 2001, Ch−¬ng tr×nh M«i tr−êng cña Liªn hîp quèc. 394 394
L−îng r¸c t¸i chÕ ë c¸c n−íc kh¶o s¸t kh«ng ®−îc tr×nh bµy trong b¶ng trªn do thiÕu d÷ liÖu. MÆc dï c«ng t¸c t¸i chÕ hiÖn ®ang ®−îc ®−a vµo luËt trong mét sè chÝnh s¸ch quèc gia vÒ qu¶n lý chÊt th¶i r¾n (vÝ dô: PhilÝppin vµ Trung Quèc), nh−ng nh×n chung, c¸c ho¹t ®éng t¸i chÕ chÊt th¶i ë khu vùc phi chÝnh thøc vÉn ch−a ®−îc c«ng nhËn trong c¸c v¨n b¶n chÝnh s¸ch. 17.2. ChÝnh s¸ch Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n cña Ên §é Víi d©n sè khæng lå vµ tèc ®é ®« thÞ ho¸ nhanh chãng theo −íc tÝnh, Ên §é hiÖn ®ang ph¶i ®èi mÆt víi nhiÒu hiÓm ho¹ nghiªm träng vÒ m«i tr−êng (Visvanathan cïng ®ång sù 2004, trang 3). Trong nh÷ng n¨m qua, ChÝnh phñ Ên §é ®· cã nhiÒu nç lùc to lín nh»m c¶i thiÖn t×nh h×nh Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n trong n−íc, tuy nhiªn nh− chóng ta nhËn thÊy ë b¶ng 1, ®a sè r¸c th¶i vÉn chØ ®−îc tiªu huû b»ng ph−¬ng ph¸p thu gom t¹i c¸c b·i r¸c lé thiªn, ®iÒu nµy ®· g©y ra « nhiÔm nghiªm träng cho nguån n−íc ngÇm vµ nguån n−íc bÒ mÆt do c¸c dßng n−íc bÈn ®ôc kh«ng ®−îc kiÓm so¸t vµ g©y « nhiÔm kh«ng khÝ do bôi, c¸c hîp chÊt h÷u c¬ bay h¬i vµ c¸c chÊt g©y « nhiÔm kh¸c. 17.2.1. Thùc tr¹ng chÝnh s¸ch Cam kÕt quèc gia cña Ên §é vÒ b¶o vÖ m«i tr−êng ®· ®−îc ®−a vµo luËt trong c¸c ®iÒu kho¶n sè 48A vµ 51A cña HiÕn ph¸p, trong ®ã nãi râ ph¸t triÓn bÒn v÷ng yªu cÇu ph¶i cã sù c©n b»ng vµ hµi hoµ gi÷a nhu cÇu kinh tÕ, x· héi vµ m«i tr−êng cña ®Êt n−íc (ChÝnh s¸ch Quèc gia vÒ M«i tr−êng 2004; trang 2). B¶o vÖ m«i tr−êng ®−îc coi lµ nghÜa vô c«ng d©n cña mäi ng−êi d©n Ên §é. Mçi bang ®Òu cã Së M«i tr−êng vµ Ban KiÓm so¸t ¤ nhiÔm riªng, cã vai trß kÕ ho¹ch, thóc ®Èy vµ phèi kÕt hîp toµn bé c¸c ch−¬ng tr×nh m«i tr−êng cña bang. D−íi chÝnh quyÒn bang lµ c¸c thµnh phè tù trÞ, bao gåm c¶ c¸c thµnh phè lín, nhá vµ c¸c vïng n«ng th«n. Nh÷ng c¬ quan ®« thÞ nµy chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c«ng t¸c qu¶n lý chÊt th¶i r¾n trong quyÒn h¹n ph¸p lý cña m×nh. ChÝnh phñ trung −¬ng ®· x©y dùng mét chÝnh s¸ch quèc gia vÒ qu¶n lý chÊt th¶i r¾n n¨m 2000 trong ®ã c¸c c¬ quan vµ tæ chøc hµnh chÝnh ®−îc khuyÕn c¸o ph¶i cã mét ch−¬ng tr×nh hµnh ®éng nh−ng hÇu hÕt c¸c ®« thÞ vÉn ch−a ®−a luËt ph¸p míi vµo thùc hiÖn (Visvanathan cïng ®ång sù 2004, trang 62). ChÝnh s¸ch nµy cã tªn lµ Quy t¾c vÒ Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n ®« thÞ (Th«ng b¸o n¨m 2000). Bé M«i tr−êng vµ Rõng cña Ên §é (MOEF) ®· chØ ®Þnh ra Ban KiÓm so¸t ¤ nhiÔm Trung −¬ng (CPCB), cã trô së ë tÊt c¶ c¸c bang vµ ®ãng vai 395
trß gi¸m s¸t ®iÒu hµnh chñ yÕu. N¨m 2000, Ban KiÓm so¸t ¤ nhiÔm Trung −¬ng ®· hoµn thµnh mét nghiªn cøu ®¸nh gi¸ vÒ chÊt th¶i r¾n ®« thÞ ë phÇn lín c¸c thµnh phè cÊp I (®a sè d©n Ên §é sinh sèng ë khu vùc nµy víi sè d©n trung b×nh kho¶ng trªn 100.000) trªn c¶ n−íc (Visvananthan cïng ®ång sù 2004; trang 6). 17.2.2. Quy t¾c vÒ Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n 1999 Dù th¶o cña ChÝnh s¸ch quèc gia, Quy t¾c vÒ Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n (MSWHR), ®· ®−îc c«ng bè ®Ó xin ý kiÕn c«ng chóng ngµy 05/10/1999. ChÝnh phñ Trung −¬ng Ên §é ®· chÝnh thøc luËt ho¸ c¸c quy t¾c nµy vµo th¸ng 9 n¨m 2000. Quy t¾c nµy ¸p dông cho tÊt c¶ c¸c chÝnh quyÒn ®« thÞ trªn c¶ n−íc, theo ®ã chÝnh quyÒn ®« thÞ ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c«ng t¸c thu gom, ph©n lo¹i, chÊt chøa, vËn chuyÓn, chÕ biÕn vµ tiªu huû chÊt th¶i r¾n ®« thÞ (Quy t¾c vÒ Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n 2000). V¨n b¶n nµy b¾t ®Çu tõ viÖc x©y dùng c¸c kh¸i niÖm, ®Þnh nghÜa cho c¸c thuËt ng÷ liªn quan nh− tiªu ho¸ kþ khÝ vµ c¸c chÊt cã thÓ ph©n huû ®−îc nhê vi khuÈn. TiÕp ®ã,v¨n b¶n nµy tiÕn tíi s¾p ®Æt vµ bè trÝ cô thÓ viÖc ph©n bæ tr¸ch nhiÖm vÒ Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n. V¨n b¶n c«ng bè r»ng tÊt c¶ c¸c chÝnh quyÒn ®« thÞ ®Òu ph¶i cã tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn c¸c quy t¾c ®−îc ®Ò cËp ®Õn trong v¨n b¶n. V¨n b¶n nµy cßn chØ râ r»ng chÝnh quyÒn ®« thÞ ph¶i tr×nh ®¬n lªn chÝnh quyÒn trung −¬ng cña bang ®Ó xin cÊp phÐp tr−íc khi x©y dùng c¬ së vËt chÊt phôc chÕ biÕn vµ tiªu huû r¸c th¶i. Bªn ®−a ®¬n (ChÝnh quyÒn §« thÞ) ph¶i cã mét b¶n ®Ò xuÊt trong ®ã m« t¶ v¾n t¾t lo¹i h×nh c«ng nghÖ ®−îc sö dông t¹i khu xö lý, ë ®Þa ph−¬ng, cho viÖc gi¶i to¶ vµ chi tiÕt hîp ®ång gi÷a chÝnh quyÒn ®« thÞ vµ c¬ quan x©y dùng c«ng tr×nh. Thªm vµo ®ã, ®¬n xin cÊp phÐp ph¶i bao gåm c¶ th«ng tin vÒ kiÓm so¸t « nhiÔm vµ c¸c biÖn ph¸p ®¶m b¶o an toµn ®−îc thùc hiÖn t¹i c«ng tr×nh, cïng víi th«ng tin vÒ ph−¬ng thøc sö dông r¸c th¶i sau khi ®−îc xö lý. §¬n xin cÊp phÐp còng ph¶i bao gåm c¸c th«ng tin vÒ c¸ch bè trÝ, s¾p ®Æt (c¸c) c«ng tr×nh, khèi l−îng r¸c ®−îc tiªu huû 1 ngµy, thµnh phÇn r¸c, vµ cuèi cïng lµ chi tiÕt vÒ qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña c«ng t¸c ch«n lÊp r¸c. Ngay khi ®¬n xin cÊp phÐp ®−îc chÊp nhËn, chÝnh quyÒn ®« thÞ cã thÓ tiÕn hµnh viÖc x©y dùng c¬ së vËt chÊt. ChÝnh s¸ch cßn bao gåm c¸c tiªu chuÈn vÒ tu©n thñ ®èi víi viÖc x©y dùng c¸c b·i ch«n lÊp r¸c, trong ®ã cã c¶ ngµy th¸ng cô thÓ mµ ®Õn thêi h¹n ®ã, mét sè ho¹t ®éng nhÊt ®Þnh ph¶i ®−îc hoµn thµnh. TÊt c¶ c¸c b·i ch«n lÊp r¸c hiÖn ®ang tån t¹i nh−ng ch−a ®¹t tiªu chuÈn ®Òu ®−îc nªu lªn ®Çu tiªn trong chÝnh s¸ch (9), c¸c c«ng tr×nh nµy ph¶i ®−îc 396
n©ng cÊp tr−íc ngµy 31 th¸ng 1 n¨m 2001. C¸c c¬ së vËt chÊt dïng cho tiªu huû vµ xö lý r¸c th¶i ®¹t tiªu chuÈn sÏ ®−îc khëi c«ng x©y dùng muén nhÊt tr−íc ngµy 31/01/2003. Cuèi cïng, viÖc x¸c ®Þnh ®Þa ®iÓm x©y dùng c«ng tr×nh ®−îc b¾t ®Çu muén nhÊt lµ ngµy 31/01/2002. Th«ng tin vÒ viÖc tu©n thñ ®èi víi c¸c thêi h¹n nãi trªn kh«ng ®−îc ®Ò cËp ®Õn, tuy nhiªn mét Ên phÈm xuÊt b¶n n¨m 2004 cã trÝch dÉn r»ng viÖc thu gom r¸c th¶i ®« thÞ lé thiªn hiÖn ®ang ë møc 90% (Visvanathan cïng ®ång sù 2004, trang 34), vµ viÖc tu©n thñ c¸c Quy t¾c nµy vÉn ch−a ®−îc thùc hiÖn ®Çy ®ñ. C¸c cÊp cã thÈm quyÒn vµ tr¸ch nhiÖm ®−îc nªu tªn râ rµng trong v¨n b¶n lµ viÖc lµm rÊt cã ý nghÜa trong chÝnh s¸ch nµy. Vai trß cña c¸c c¬ quan h÷u quan nh− Ban KiÓm so¸t ¤ nhiÔm Trung −¬ng vµ c¸c Uû ban Phßng chèng ¤ nhiÔm cña nhiÒu bang còng ®−îc nªu tªn râ rµng trong chÝnh s¸ch. Thªm vµo ®ã, v¨n b¶n cßn bao gåm c¶ nh÷ng tiªu chuÈn vÒ tu©n thñ ®èi víi c«ng t¸c thu gom, ph©n lo¹i, l−u gi÷, vËn chuyÓn, xö lý vµ cuèi cïng lµ tiªu huû chÊt th¶i r¾n ®« thÞ. a) ViÖc thu gom r¸c th¶i ®« thÞ ChÝnh s¸ch nªu râ r»ng mÆc dï chÝnh quyÒn ®« thÞ tù ®−îc tù chän ph−¬ng thøc thu gom r¸c nh−ng ph−¬ng ph¸p thu gom theo hé gia ®×nh vÉn ®−îc −a chuéng nhÊt. C«ng t¸c thu gom cÇn ®−îc tiÕn hµnh th−êng xuyªn vµ ph¶i ®−îc thùc hiÖn ë c¶ c¸c khu vùc d©n c− nh¶y dï vµ c¸c khu æ chuét. H¬n n÷a, tÊt c¶ khèi l−îng r¸c th¶i cã thÓ ph©n huû ®−îc thu thËp tõ c¸c nhµ giÕt mæ gia sóc vµ chî còng cÇn ®−îc tËn dông (chi tiÕt vÒ vÊn ®Ò nµy ch−a ®−îc nªu râ). ViÖc ph©n lo¹i r¸c th¶i y tÕ, c«ng nghiÖp vµ x©y dùng lµ rÊt cÇn thiÕt vµ tuyÖt ®èi kh«ng ®−îc thiªu huû bÊt kú lo¹i r¸c nµo. Toµn bé khèi l−îng r¸c thu gom ®−îc cÇn ®−îc chuyÓn ®Õn c¸c thïng r¸c ®Þa ph−¬ng (thu gom lÇn 1) vµ sau ®ã ph¶i ®−îc gom nhÆt vµ chuyÓn ®Õn c¸c b·i ch«n r¸c. Cuèi cïng, gia sóc, gia cÇm vµ c¸c lo¹i thó bÞ l¹c sÏ kh«ng ®−îc phÐp ®i l¹i tù do quanh c¸c khu vùc vµ thiÕt bÞ chøa r¸n. b) §Æc ®iÓm kü thuËt cña c¸c b∙i ch«n lÊp r¸c th¶i Trong phÇn nµy, chÝnh s¸ch nªu râ r»ng khu vùc ch«n lÊp r¸c th¶i ph¶i ®−îc rµo kÝn vµ cã cæng ®Ó gi¸m s¸t c¸c ph−¬ng tiÖn vËn chuyÓn ®i vµo khu vùc vµ ng¨n cÊm ®éng vËt vµ ng−êi kh«ng ®−îc phÐp x©m nhËp vµo. C¸c c«ng tr−êng còng cÇn cã ph−¬ng tiÖn kiÓm tra chÊt th¶i ®Ó ®¶m b¶o c«ng t¸c ph©n lo¹i r¸c ®−îc tiÕn hµnh chuÈn x¸c, ®Ó kiÓm tra vµ ®o träng l−îng r¸c ®−îc 397
chuyÓn vµo khu xö lý. §ång thêi, c¸c c«ng tr−êng còng cÇn ph¶i cã n−íc uèng s¹ch vµ n−íc t¾m cho c«ng nh©n. §Ó t¨ng c−êng hiÖu qu¶ vµ ®¶m b¶o tèi ®a chÊt l−îng vÖ sinh, c¸c chÊt th¶i cÇn ®−îc lÊp l¹i sau mçi ngµy thu gom víi ®é dµy bÒ mÆt Ýt nhÊt lµ 10 cm ®Êt hoÆc vËt liÖu kh¸c trong mïa kh« vµ Ýt nhÊt 40-65 cm trong mïa m−a. Quy t¾c nµy cßn nªu râ cÇn x©y dùng hÖ thèng ®−êng èng tho¸t n−íc phï hîp ®Ó dÉn n−íc th¶i ø ®äng ra ngoµi khu vùc xö lý r¸c. Bªn c¹nh ®ã, hÖ thèng ®−êng èng dÉn n−íc m−a còng ph¶i ®−îc x©y dùng ®Ó gi¶m tèi ®a sù ph¸t sinh n−íc th¶i ®ôc. ë tÊt c¶ c¸c b·i ch«n lÊp r¸c cÇn cã mét mµng lãt chèng thÊm bao quanh sµn vµ v¸ch, yªu cÇu cô thÓ vÒ hÖ thèng nµy cho c¸c b·i tiÕp nhËn chÊt th¶i ®éc h¹i ®· ®−îc ph¸c th¶o. Cuèi cïng, khi lÊp c¸c b·i ch«n r¸c, cÇn ®Æt thªm mét líp b¶o vÖ ®Ó gi¶m thiÓu sù thÈm thÊu vµ ¨n mßn. c) Néi dung chñ yÕu cña chÝnh s¸ch Mét trong nh÷ng néi dung quan träng cña Quy t¾c vÒ Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n ®« thÞ ®ã lµ Quy t¾c kh«ng chØ chñ tr−¬ng tiÕn hµnh xö lý chÊt th¶i tr−íc khi ®em ch«n lÊp mµ cßn bao gåm c¶ tiªu chuÈn chÕ biÕn ph©n compost vµ thiªu huû. Nh−ng trªn thùc tÕ, khèi l−îng chÊt th¶i ®−îc ®em xö lý ë Ên §é rÊt h¹n chÕ. Quy t¾c nµy cßn cô thÕ h¬n n÷a r»ng mäi ho¹t ®éng vµ kÕ ho¹ch cña c¸c c«ng tr−êng ch«n lÊp chÊt th¶i ph¶i ®−îc tiÕn hµnh hÕt søc nghiªm ngÆt vµ phï hîp víi c¸c yªu cÇu vÒ m«i tr−êng. ChÊt th¶i ®−îc ch«n lÊp ë c¸c b·i ch«n lÊp chØ lµ nh÷ng lo¹i chÊt th¶i kh«ng thÓ t¸i chÕ ®−îc, kh«ng ph©n huû ®−îc, do ®ã ë ®©y chóng ta cã thÓ hiÓu r»ng viÖc t¸i chÕ vµ chÕ biÕn ph©n compost ph¶i ®−îc thùc hiÖn tr−íc khi ch«n lÊp. Trong phÇn chÝnh s¸ch vÒ ph©n lo¹i chÊt th¶i ®« thÞ cã nªu r»ng chÝnh quyÒn thµnh phè ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ viÖc tæ chøc c¸c ch−¬ng tr×nh n©ng cao nhËn thøc vµ thóc ®Èy c«ng t¸c t¸i chÕ vµ t¸i sö dông c¸c vËt liÖu ®· ®−îc ph©n lo¹i tõ r¸c. Tuy vËy ®iÒu nùc c−êi lµ ë chç Quy t¾c kh«ng hÒ ®Ò cËp ®Õn c¸c quy ®Þnh vÒ ph©n lo¹i vµ/hoÆc t¸i chÕ chÊt th¶i mµ chØ ®Ò cËp ®Õn c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch. 17.2.3. ChÝnh s¸ch Quèc gia vÒ M«i tr−êng N¨m 2004, ChÝnh phñ Ên §é ®· ban hµnh ChÝnh s¸ch Quèc gia vÒ M«i tr−êng (NEP) nh»m cñng cè cam kÕt cña chÝnh phñ vÒ b¶o vÖ m«i tr−êng (Bé M«i tr−êng vµ Rõng 2004). ChÝnh s¸ch Quèc gia vÒ M«i tr−êng lµ lêi kªu gäi hµnh ®éng ®èi víi tÊt c¶ c¸c tæ chøc vµ c¬ quan hµnh chÝnh chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ qu¶n lý m«i tr−êng. Hai trong sè nh÷ng môc tiªu quan träng nhÊt trong ch−¬ng 398
tr×nh nghÞ sù vÒ m«i tr−êng hiÖn nay cña Ên §é, nh− ®· ®−îc nãi râ trong ChÝnh s¸ch Quèc gia vÒ M«i tr−êng, bao gåm viÖc lång ghÐp c¸c vÊn ®Ò m«i tr−êng vµo ph¸t triÓn vµ chÝnh s¸ch kinh tÕ, vµ viÖc ¸p dông c¸c nguyªn t¾c qu¶n lý hiÖu qu¶ vµo hÖ thèng qu¶n lý m«i tr−êng cña chÝnh phñ (NEP 2003; trang 6). KÕ ho¹ch cña chÝnh phñ nh»m ®¹t ®−îc c¸c môc tiªu ®Ò ra trong NEP bao gåm nhiÒu hµnh ®éng can thiÖp mang tÝnh chiÕn l−îc kh¸c nhau cho tõng cÊp chÝnh quyÒn, mèi liªn kÕt vµ céng t¸c míi víi c¸c c¬ quan hµnh chÝnh, c¸c céng ®ång ®Þa ph−¬ng vµ v« sè nh÷ng ng−êi lµm kinh tÕ. H¬n n÷a, chÝnh phñ cßn chñ tr−¬ng dïng ph¸pluËt vµ c¸c häc thuyÕt luËt ®Ó n©ng cao nhËn thøc vÒ c¸c môc tiªu cÇn ®¹t (NEP 2004; trang 7). BÊt kú söa ®æi nµo vÒ mÆt chÝnh s¸ch trong ChÝnh s¸ch Quèc gia vÒ M«i tr−êng ®Òu ph¶i h−íng ®Õn viÖc thóc ®Èy qu¸ tr×nh quèc tÕ ho¸ c¸c chi phÝ vÒ m«i tr−êng. Nh÷ng b−íc ph¸t triÓn míi vÒ kinh tÕ vµ x· héi cña ®Êt n−íc chØ ®−îc thóc ®Èy khi cã sù quan t©m thÝch ®¸ng vµ gi¶i thÝch hîp lý c¸c t¸c ®éng ®èi víi m«i tr−êng. Môc tiªu cña ChÝnh s¸ch Quèc gia vÒ M«i tr−êng sÏ ®−îc thÓ hiÖn ®Ëm nÐt h¬n th«ng qua viÖc lµm nªu bËt c¸c nguyªn t¾c nhÊt ®Þnh mµ trong ®ã mét sè nguyªn t¾c cã thÓ ¸p dông trùc tiÕp cho c«ng t¸c qu¶n lý chÊt th¶i r¾n. VÝ dô, nguyªn t¾c vÒ tÝnh c«ng b»ng chÝnh lµ sù b×nh ®¼ng vÒ quyÒn còng nh− nghÜa vô tham gia vµo qu¸ tr×nh ra quyÕt ®Þnh vÒ c¸c vÊn ®Ò m«i tr−êng. Trong khu«n khæ c«ng t¸c qu¶n lý chÊt th¶i, ®iÒu nµy cã thÓ ®−îc hiÓu lµ c¸c bªn liªn quan ph¶i tham gia vµo qu¸ tr×nh ra quyÕt ®Þnh vÒ ph−¬ng ph¸p qu¶n lý chÊt th¶i ph¸t sinh trong quyÒn h¹n ph¸p lý cña m×nh (NEP 2004; trang 9). Mét nguyªn t¾c kh¸c cã liªn quan còng ®−îc nªu bËt ë ®©y ®ã lµ nguyªn t¾c vÒ sù ph©n quyÒn. ChÝnh s¸ch Quèc gia vÒ M«i tr−êng tuyªn bè râ r»ng chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng ph¶i ®−îc trao quyÒn gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò quan träng trong quyÒn h¹n ph¸p lý cña m×nh. ChÝnh s¸ch cßn cã kÕ ho¹ch hµnh ®éng nh»m ®èi phã víi c¸c t¸c ®éng g©y « nhiÔm ®Êt tõ c¸c dßng ch¶y b¾t nguån tõ c¸c khu ch«n lÊp r¸c bõa b·i, kh«ng ®−îc kiÓm so¸t cã chøa nhiÒu hîp chÊt ®éc h¹i. Ch−¬ng tr×nh hµnh ®éng cßn hç trî viÖc ph¸t triÓn c¸c m« h×nh kh¸c nhau vÒ mèi quan hÖ céng t¸c c«ng/t− ®Ó x©y dùng c¸c b·i ch«n lÊp r¸c an toµn vµ kiÓm so¸t ®−îc. C¸c lß thiªu huû chÊt th¶i nguy h¹i vµ ®éc h¹i bao gåm c¶ hai lo¹i chÊt th¶i y tÕ vµ chÊt th¶i c«ng nghiÖp còng cÇn ®−îc ®Æt ngay t¹i c¸c c«ng tr−êng ch«n lÊp r¸c. C¸c khu ch«n lÊp r¸c míi sÏ ®−îc x©y dùng sau khi c¸c b·i r¸c th¶i nguy h¹i vµ ®éc h¹i hiÖn ®ang tån t¹i ®· ®−îc dän s¹ch (NEP 2004; trang 28). KÕ ho¹ch hµnh 399
®éng nµy cßn cho phÐp chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng thu phÝ vÖ sinh cña ng−êi sö dông. VÒ vÊn ®Ó chÊt th¶i r¾n ®« thÞ, ChÝnh s¸ch Quèc gia vÒ M«i tr−êng khuyÕn khÝch viÖc t¨ng c−êng sù tham gia cña c¸c c¬ quan vµ tæ chøc ®Þa ph−¬ng trong c«ng t¸c ph©n lo¹i, t¸i chÕ vµ t¸i sö dông chÊt th¶i r¾n. ViÖc x©y míi c¸c b·i ch«n lÊp hîp vÖ sinh cho chÊt th¶i r¾n còng ®−îc ®Ò cËp ®Õn, ®ång thêi c«ng t¸c thu gom r¸c vµ c¸c dÞch vô vÖ sinh ®−êng phè cÇn ®−îc c¶i tiÕn, tÊt c¶ cÇn ®−îc ®Èy m¹nh ®Ó cã ®ñ kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô qu¶n lý chÊt th¶i r¾n. Cuèi cïng, ChÝnh s¸ch Quèc gia vÒ M«i tr−êng cßn ®Ò cËp ®Õn viÖc trao quyÒn lùc ph¸p lý cho c¸c c¬ quan vµ tæ chøc lµm c«ng t¸c thu gom vµ t¸i chÕ chÊt th¶i ë khu vùc phi chÝnh thøc ®Ó n©ng cao vµ chÝnh thøc ho¸ vai trß s¶n xuÊt cña c¸c tæ chøc nµy trong x· héi (NEP 2004; trang 29). ViÖc ®¸nh gi¸ ChÝnh s¸ch vÒ t¸c ®éng cña nã tíi c«ng t¸c qu¶n lý chÊt th¶i r¾n lµ rÊt khã bëi v× v¨n b¶n nµy kh«ng x¸c ®Þnh râ tæ chøc cô thÓ hay bÊt kú b−íc tiÕn hµnh nµo trªn thùc tÕ ®Ó thùc hiÖn c¸c ®Ò xuÊt nµy. H¬n n÷a, phÇn viÕt vÒ qu¶n lý chÊt th¶i r¾n trong ChÝnh s¸ch Quèc gia vÒ M«i tr−êng kh«ng ®Ò cËp ®Õn c¸c chÝnh s¸ch hiÖn ®ang tån t¹i liªn quan ®Õn Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n. §iÒu nµy khiÕn cho vÊn ®Ò cµng trë nªn kh«ng râ rµng v× c¸c thµnh phè sÏ kh«ng biÕt ph¶i tu©n theo h−íng dÉn nµo khi mµ ChÝnh s¸ch Quèc gia vÒ M«i tr−êng ®Õn th¸ng 12 n¨m 2004 míi ®−îc triÓn khai. Ch¼ng h¹n, Quy t¾c vÒ Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n ®« thÞ ®· nªu kh¸i niÖm thÕ nµo lµ mét khu ch«n lÊp r¸c vµ ®· ph©n c«ng tr¸ch nhiÖm thi c«ng c«ng tr×nh mét c¸ch hîp lý nh−ng ChÝnh s¸ch Quèc gia vÒ M«i tr−êng th× l¹i kh«ng ®Ò cËp ®Õn c¸c b·i ch«n lÊp hiÖn ®ang tån t¹i, mµ chØ nãi r»ng c¸c b·i ch«n lÊp hîp vÖ sinh cÇn ®−îc x©y dùng ®Ó xö lý chÊt th¶i r¾n ®« thÞ, vµ r»ng c¸c khu tËp trung chÊt th¶i nguy h¹i cÇn ®−îc dän s¹ch vµ x©y míi. 17.2.4. §¸nh gi¸ néi dung qu¶n lý chÊt th¶i tæng hîp trong ChÝnh s¸ch quèc gia vÒ qu¶n lý chÊt th¶i r¾n cña Ên §é Trong ChÝnh s¸ch quèc gia vÒ qu¶n lý chÊt th¶i r¾n cã mét sè phÇn nhÊt ®Þnh ®Ò cËp ®Õn c«ng t¸c qu¶n lý tæng hîp chÊt th¶i. Thø nhÊt, cã vÎ nh− c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch ®· nhËn thøc râ tÇm quan träng cña viÖc gi¶i quyÕt c¸c t×nh huèng chÝnh trÞ mµ trong ®ã hä thÓ hiÖn râ vai trß vµ tr¸ch nhiÖm cña m×nh ®èi víi chÝnh quyÒn c¸c cÊp. Quy t¾c vÒ Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n ®« thÞ còng ®Ò cËp ®Õn hÇu hÕt c¸c khÝa c¹nh cña xö lý chÊt th¶i nh−ng cßn qu¸ s¬ sµi, v¾n 400
t¾t. H¬n n÷a, chÝnh s¸ch kh«ng ®Ò cËp ®Õn nh÷ng ng−êi lµm c«ng t¸c gom nhÆt r¸c. ë Ên §é, viÖc t¸i chÕ chÊt th¶i hoµn toµn do khu vùc phi chÝnh thøc ®¶m nhiÖm vµ phÇn lín vËt liÖu thu ®−îc lµ tõ c¸c b·i r¸c lé thiªn vµ c¸c b·i ch«n lÊp r¸c (Visvanathan cïng ®ång sù 2004, trang 42). Do kh«ng ®Ò cËp ®Õn khu vùc phi chÝnh thøc vµ kh«ng thùc sù tËp trung vµo c«ng t¸c t¸i chÕ nªn chÝnh s¸ch nµy kh«ng quan t©m thÝch ®¸ng ®Õn thùc tr¹ng kinh tÕ vµ tµi chÝnh, hay c¸c vÊn ®Ò v¨n ho¸ x· héi cña ®Êt n−íc. ChÝnh s¸ch cßn ®Ó l¹i rÊt nhiÒu c©u hái kh«ng cã lêi gi¶i ®¸p. Ch¼ng h¹n, c¸c biÖn ph¸p chÝnh s¸ch sÏ ®−îc tµi trî nh− thÕ nµo vµ t¹i sao tiÒm n¨ng vÒ nguån lùc cña hÖ thèng t¸i chÕ ®−îc chÝnh thøc ho¸ l¹i kh«ng ®−îc quan t©m ®Õn? §iÒu thó vÞ lµ ë chç khÝa c¹nh ®−îc quan t©m nhiÒu nhÊt trong qu¶n lý tæng hîp chÊt th¶i chÝnh lµ t×nh h×nh m«i tr−êng. ChÝnh s¸ch ®· nªu rÊt râ r»ng trong qu¸ tr×nh lùa chän khu vùc lµm n¬i ch«n lÊp r¸c vµ thi c«ng, cÇn quan t©m h¬n ®Õn tÊt c¶ c¸c vÊn ®Ò m«i tr−êng ngay ë mçi b−íc thùc hiÖn. ChÝnh s¸ch nµy cßn nªu râ c¸c h−íng dÉn vÒ c«ng t¸c phßng chèng « nhiÔm nh− dÉn n−íc m−a vµ x©y dùng hÖ thèng mµng chèng thÊm ë ®¸y vµ c¸c v¸ch cña bÓ ch«n lÊp r¸c. ChÝnh s¸ch cßn nªu cô thÓ c¸c th«ng sè ®Ó kiÓm tra chÊt l−îng n−íc vµ kiÓm tra chÊt l−îng kh«ng khÝ xung quanh khu vùc ch«n lÊp r¸c. Gièng nh− nhiÒu n−íc ®ang ph¸t triÓn, quyÒn qu¶n lý chÊt th¶i r¾n ë Ên §é ®−îc ph©n chia theo nhiÒu cÊp. ChÝnh s¸ch nªu râ tªn c¸c cÊp cã thÈm quyÒn vµ cô thÓ ph−¬ng ph¸p gi¶i tr×nh tr¸ch nhiÖm trong ®ã chÝnh quyÒn ®« thÞ ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm gi¶i thÝch râ víi chÝnh quyÒn bang b»ng c¸ch nép b¸o c¸o hµng n¨m vµo th¸ng 6 cho th− ký ®−¬ng nhiÖm cña Së Ph¸t triÓn §« thÞ hoÆc cho Ch¸nh ¸n quËn, huyÖn, tuú thuéc vµo quy m« vµ vÞ trÝ cña thÞ trÊn hay thµnh phè liªn quan. Vai trß ®a d¹ng cña chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng còng ®−îc nªu râ trong chÝnh s¸ch. VÊn ®Ò chÝnh ë ®©y lµ mÆc dï chÝnh quyÒn thµnh phè ®−îc giao nhiÖm vô thùc hiÖn mét sè tiªu chuÈn vÒ tu©n thñ nhÊt ®Þnh vµ thËm chÝ c¶ thêi h¹n hoµn thµnh nh−ng chÝnh s¸ch kh«ng hÒ ®Ò cËp ®Õn viÖc c¸c nhiÖm vô ®ã sÏ ®−îc hç trî tµi chÝnh ®Ó thùc hiÖn nh− thÕ nµo. Khu vùc t− nh©n còng ®−îc nh¾c tªn trong phÇn viÕt vÒ c¸c yªu cÇu ®èi víi b·i ch«n lÊp chÊt th¶i, chØ râ r»ng trong tr−êng hîp chÝnh quyÒn thµnh phè liªn kÕt víi mét c«ng ty t− nh©n, chÝnh quyÒn thµnh phè cÇn ®¶m b¶o cã hîp ®ång cô thÓ vÒ c¸c thêi h¹n vµ ®iÒu kiÖn liªn. V¨n b¶n còng kh«ng hÒ ®Ò cËp ®Õn sù tham gia cña thµnh phÇn t− nh©n. 401
ChÝnh s¸ch Quèc gia vÒ M«i tr−êng n¨m 2004 ®· cã mét sè c¶i tiÕn vÒ Quy t¾c Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n ®« thÞ. Chñ ®Ò chung cña ChÝnh s¸ch, nhÊn m¹nh cña nã vÒ tÇm quan träng cña viÖc ph©n chia quyÒn lùc còng nh− viÖc t¨ng c−êng sù tham gia cña céng ®ång vµ quÇn chóng trong qu¸ tr×nh ra quyÕt ®Þnh, chÝnh s¸ch vÒ m«i tr−êng ®Òu mang tÝnh tÝch cùc cao. ChÝnh s¸ch Quèc gia vÒ M«i tr−êng cßn nªu chi tiÕt c¸c hµnh ®éng cÇn lµm ®Ó ®¶m b¶o tr¸ch nhiÖm gi¶i tr×nh cña chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng ®èi víi c¸c cÊp chÝnh quyÒn cao h¬n cã liªn quan. V× thÕ chÝnh s¸ch nµy tËp trung vµo viÖc ®¶m b¶o lîi Ých cña ng−êi nghÌo vÒ viÖc c«ng nhËn chÝnh thøc nh÷ng c«ng nh©n xö lý chÊt th¶i thuéc diÖn phi chÝnh thøc (NEP 2004; trang 11). ChÝnh s¸ch Quèc gia vÒ M«i tr−êng cßn thóc ®Èy c¶i c¸ch m«i tr−êng l©u dµi vµ mang tÝnh qu¸ tr×nh ®Ó ph¸t triÓn mét m« h×nh kh¶ thi vµ hîp lý vÒ mèi quan hÖ hîp t¸c c«ng/t−. PhÇn Ên t−îng nhÊt trong môc nµy nhÊn m¹nh r»ng bÊt kú mèi quan hÖ hîp t¸c c«ng/t− nµo còng ®Òu ph¶i cã “hµng rµo s¾t ®Ó tù b¶o vÖ m×nh khái nh÷ng xung ®ét vÒ lîi nhuËn cã thÓ x¶y ra” (NEP 2004; trang 14). ChÝnh quyÒn c¸c cÊp kh«ng nªn c−êng ®iÖu ho¸ tÇm quan träng cña nh÷ng hµng rµo b¶o vÖ nµy nÕu muèn t¹o mèi quan hÖ ®èi t¸c cã lîi tõ c¸c nguån lùc tµi chÝnh, kü thuËt vµ qu¶n lý cña khu vùc t− nh©n võa kh«ng bÞ lÊn ¸t bëi sù kiÓm so¸t cña khu vùc nµy. ChÝnh s¸ch Quèc gia vÒ M«i tr−êng cßn ®Ò cËp ®Õn vai trß lín h¬n cña chÝnh phñ vÒ tÝnh ®¹i diÖn vµ minh b¹ch, hai yÕu tè v« cïng quan träng ®Ó cã mét hÖ thèng qu¶n lý nhµ n−íc hiÖu qu¶. Trong ChÝnh s¸ch Quèc gia vÒ M«i tr−êng, ng−êi ta lý luËn r»ng sù t¨ng c−êng nhËn thøc vÒ b¶o vÖ m«i tr−êng lµ rÊt cÇn thiÕt trong viÖc hµi hoµ ho¸ hµnh vi c¸ nh©n víi c¸c yªu cÇu vÒ g×n gi÷ vµ b¶o vÖ m«i tr−êng (NEP 2004; 34). Mét tËp thÓ quÇn chóng ®−îc trang bÞ ®Çy ®ñ th«ng tin vµ ®−îc gi¸o dôc ®ång nghÜa víi viÖc nhu cÇu vÒ gi¸m s¸t chÆt chÏ vµ thóc Ðp m¹nh h¬n viÖc thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh vÒ m«i tr−êng vµ tiªu chuÈn tu©n thñ ®èi víi qu¶n lý chÊt th¶i r¾n còng sÏ gi¶m ®i. 17.3. ChÝnh s¸ch Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n ë PhilÝppin C¸c chÝnh s¸ch vÒ m«i tr−êng cña PhilÝppin ®· cã nhiÒu söa ®æi lín trong nh÷ng n¨m qua vµ chÝnh phñ ®· nhiÒu lÇn tuyªn bè cam kÕt thùc hiÖn viÖc b¶o vÖ m«i tr−êng. Mét trong nh÷ng chÝnh s¸ch m«i tr−êng næi bËt nhÊt cña n−íc nµy lµ LuËt Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n sinh th¸i ®−îc ban hµnh n¨m 2001. LuËt nµy sÏ ®−îc xem xÐt chi tiÕt trong nh÷ng phÇn sau. 402
17.3.1. Thùc tr¹ng Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n ë PhilÝppin B¶n nghiªn cøu quan träng vÒ thùc tr¹ng qu¶n lý chÊt th¶i r¾n ë PhilÝppin n¨m 2001 1 ®· cho thÊy ë PhilÝppin vÉn cßn tån t¹i nhiÒu ®èng r¸c th¶i bõa b·i trªn ®−êng phè cña c¸c khu ®« thÞ vµ phÇn lín c¸c phÕ liÖu cã thÓ t¸i sö dông vµ dïng ®Ó chÕ biÕn ph©n compost ®Òu ch−a ®−îc ph©n lo¹i (Gi¸m s¸t M«i tr−êng PhilÝppin 2001, trang 2). RÊt nhiÒu b·i r¸c lé thiªn vÉn cßn ch−a ®−îc kiÓm so¸t vµ tiÕp tôc n¶y sinh c¸c nguy c¬ ¶nh h−ëng søc khoÎ nghiªm träng tíi c¸c céng ®ång xung quanh (phÇn lín lµ ng−êi d©n nghÌo). ThÞ tr−êng cho ph©n compost vµ c¸c s¶n phÈm ®−îc t¸i chÕ lµm tõ nhùa, thuû tinh vµ kim lo¹i vôn cßn h¹n chÕ nªn tû lÖ phÕ liÖu ®−îc t¸i chÕ hoÆc dïng ®Ó chÕ biÕn ph©n compost ë PhilÝppin lµ rÊt nhá (xem b¶ng 17.2). Tõ n¨m 1998 ®Õn n¨m 2000, hai b·i ch«n lÊp r¸c chÝnh dïng ®Ó tiªu huû chÊt th¶i cña thñ ®« Manila, b·i Carmona vµ San Mateo, ®· bÞ ®ãng cöa v× lý do søc khoÎ vµ an toµn. B·i ch«n lÊp r¸c hîp vÖ sinh duy nhÊt cßn l¹i cña c¶ n−íc, ®Æt ë Cebu, hµng ngµy ph¶i tiÕp nhËn 400 tÊn r¸c, tuy nhiªn ho¹t ®éng cña b·i r¸c nµy còng ®ang gÆp ph¶i mét sè vÊn ®Ò khã kh¨n (t¹i thêi ®iÓm n¨m 2001 khi xuÊt b¶n cuèn Gi¸m s¸t M«i tr−êng). Lý do dÉn ®Õn thùc tr¹ng hiÖn nay cña c¶ c«ng t¸c tiªu huû vµ thu gom r¸c cña n−íc nµy lµ viÖc thiÕu nguån vèn hç trî ph©n bæ tõ ng©n s¸ch nhµ n−íc. ë hÇu hÕt c¸c ®¬n vÞ hµnh chÝnh nhµ n−íc ë ®Þa ph−¬ng (LGUs) cã tr¸ch nhiÖm ®èi víi c«ng t¸c qu¶n lý chÊt th¶i r¾n, toµn bé ng©n s¸ch dïng cho qu¶n lý chÊt th¶i r¾n cña c¸c ®¬n vÞ nµy chØ chiÕm ch−a ®Çy 10% tæng ng©n s¸ch cña thµnh phè. ThËm chÝ ë nh÷ng n¬i l−îng tiÒn ®¸ng kÓ cã ®−îc lµ do thu tõ trong d©n, kho¶n chi phÝ dµnh cho qu¶n lý c¸c c«ng tr−êng tiªu huû chÊt th¶i còng kh«ng ®¸ng kÓ. Ho¹t ®éng cña c¸c ®¬n vÞ hµnh chÝnh nhµ n−íc ë ®Þa ph−¬ng ®èi víi c«ng t¸c thu gom, vËn chuyÓn vµ tiªu huû r¸c cßn nhiÒu yÕu kÐm. Tr−íc kia, mèi quan hÖ gi÷a c¸c ®¬n vÞ hµnh chÝnh nhµ n−íc ë ®Þa ph−¬ng vµ ChÝnh phñ kh«ng chÆt chÏ do thiÕu mét c«ng thøc chia ®Òu chi phÝ râ rµng cho ho¹t ®éng qu¶n lý chÊt th¶i r¾n. ViÖc thiÕu ®Þnh nghÜa râ rµng vÒ vai trß vµ tr¸ch nhiÖm ®èi víi c¸c kho¶n chi phÝ gi÷a c¸c cÊp chÝnh quyÒn lµ mét trong nh÷ng lý do dÉn ®Õn thùc tr¹ng yÕu kÐm trong c«ng t¸c qu¶n lý chÊt th¶i r¾n cña PhilÝppin. 1 §©y lµ bøc tranh tæng qu¸t vÒ thùc tr¹ng qu¶n lý chÊt th¶i r¾n ë PhilÝppin. B¶n nghiªn cøu nµy kh«ng ®Ò cËp ®Õn nh÷ng c¶i tiÕn gÇn ®©y x¶y ra sau khi thùc hiÖn LuËt Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n sinh th¸i, néi dung nµy sÏ ®−îc nãi th¶o luËn d−íi ®©y trong phÇn ‘Nh÷ng Thµnh tùu trong Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n tõ th¸ng 1-5 n¨m 2004’ 403
B¶ng 17.2. HiÖn tr¹ng Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n ë PhilÝppin ChÊt th¶i nguy h¹i ChÊt th¶i sinh Tû lÖ chÊt th¶i ®« thÞ Tû lÖ nguyªn vËt liÖu cã ChÊt th¶i sinh-y C¸c c«ng tr−êng ph¸t sinh hµng n¨m ho¹t ph¸t sinh ®−îc thu gom hµng thÓ t¸i chÕ vµ chÕ biÕn häc ph¸t sinh hµng tiªu huû chÊt th¶i tõ khu vùc th−¬ng hµng n¨m n¨m ph©n compost ph¸t sinh n¨m trong c¶ n−íc m¹i/c«ng nghiÖp 10 triÖu tÊn-Thñ Thµnh thÞ: 70% 2,4 triÖu tÊn-5% GÇn 49% l−îng chÊt th¶i 6.750 tÊn-43 lß 1 b·i ch«n lÊp r¸c ®« Manila th¶i ra N«ng th«n: 40% − ®−îc t¸i chÕ hoÆc ®« thÞ cña Manila cã thÓ thiªu huû r¸c th¶i hîp vÖ sinh, 2 b·i gÇn 2,5 triÖu trung b×nh mét ng−êi xö lý hµng n¨m. ph©n huû ®−îc vµ 42% bÖnh viÖn trªn c¶ ch«n lÊp ®ang ®ãng tÊn/n¨m (chiÕm d©n thµnh thÞ th¶i ra bao gåm c¸c vËt liÖu cã n−íc-LuËt Kh«ng cöa vµ 17 b·i thu tæng sè chÊt th¶i kho¶ng 0,5-0,7 kg thÓ t¸i chÕ nh− giÊy, nhùa khÝ S¹ch n¨m 2000 gom r¸c ®· ®−îc ph¸t sinh trªn c¶ chÊt th¶i 1 ngµy/d©n vµ kim lo¹i—tuy nhiªn chØ cÊm kh«ng cho c¸c kiÓm so¸t n−íc) n«ng th«n: cã 12% tæng sè chÊt th¶i lß thiªu huû ho¹t 0,3kg/ng−êi/ngngµy ph¸t sinh ®−îc t¸i chÕ. ®éng tõ sau n¨m Kho¶ng 10% l−îng chÊt 2003 th¶i trªn toµn quèc ®−îc dïng ®Ó chÕ biÕn ph©n compost theo s¸ng kiÕn cña khu vùc t− nh©n Nguån: Sè liÖu cña Nhãm Ng©n hμng ThÕ giíi, Gi¸m s¸t M«i tr−êng PhilÝppin 2001 405 404
Thùc tr¹ng r¸c th¶i ë PhilÝppin ngµy cµng nghiªm träng tõ sau th¶m kÞch x¶y ra ë b·i r¸c Payatas khi mét m¶ng cña nói r¸c bÞ lë vµ sËp xuèng khiÕn hµng tr¨m c«ng nh©n nhÆt r¸c bÞ thiÖt m¹ng n¨m 2000. Th¶m kÞch Payatas cã mét vai trß quan träng trong viÖc khuyÕn khÝch chÝnh phñ cã c¸i nh×n nghiªm tóc h¬n vÒ vÊn ®Ò Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n. ChÝnh phñ PhilÝppin còng ®· chÞu nhiÒu søc Ðp tõ phÝa c«ng chóng vµ c¸c tæ chøc céng ®ång do hä kh«ng tho¶ m·n víi thùc tr¹ng qu¶n lý c¸c b·i ch«n lÊp r¸c vµ b·i r¸c lé thiªn cã nhiÒu bÊt cËp, ®Þa ®iÓm x©y dùng c¸c c«ng tr−êng vµ lß ®èt chÊt th¶i r¾n ®−îc bè trÝ bÊt hîp lý. V× vËy, th¸ng 1 n¨m 2001, tæng thèng PhilÝppin, bµ Gloria Macapagal Arroyo, ®· th«ng qua LuËt Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n sinh th¸i n¨m 2000 (ESWMA). 17.3.2. LuËt Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n sinh th¸i 2000 LuËt Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n sinh th¸i ®· ®−a ra mét ph−¬ng ph¸p tiÕp cËn tæng hîp míi ®èi víi ho¹t ®éng Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n. §iÒu nµy ®−îc thÓ hiÖn rÊt râ trong ®Þnh nghÜa cña LuËt vÒ Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n sinh th¸i nh− sau: Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n sinh th¸i lµ: “ViÖc qu¶n lý mét c¸ch hÖ thèng c¸c ho¹t ®éng ph©n lo¹i r¸c th¶i t¹i nguån, vËn chuyÓn sau khi ph©n lo¹i, l−u gi÷, vËn chuyÓn, chÕ biÕn, xö lý vµ tiªu huû r¸c th¶i r¾n vµ tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng qu¶n lý chÊt th¶i kh¸c kh«ng g©y ¶nh h−ëng xÊu ®èi víi m«i tr−êng.”. Nh÷ng néi dung chÝnh cña luËt ®Òu liªn quan ®Õn thùc tr¹ng ph¸t sinh, ph©n lo¹i vµ thu gom chÊt th¶i r¾n, t¸i chÕ vµ chÕ biÕn ph©n compost, tiªu huû, qu¶n lý vµ xö lý chÊt th¶i ®éc h¹i. LuËt cßn nhÊn m¹nh tÇm quan träng cña viÖc thu tËp th«ng tin vÒ t×nh h×nh chÊt th¶i r¾n trªn toµn quèc tr−íc khi lªn kÕ ho¹ch vµ ra quyÕt ®Þnh. LuËt nµy ra ®êi ®· g©y Ên t−îng m¹nh ë chç nã nghiªn cøu vßng ®êi cña c¸c chÊt th¶i r¾n vµ t×m c¸ch xö lý tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn cña r¸c. Nguyªn t¾c chñ yÕu cña LuËt nµy lµ nhÊn m¹nh viÖc t¸i sö dông, t¸i chÕ, x©y dùng c¸c b·i ch«n lÊp r¸c hîp vÖ sinh vµ c¸c b·i r¸c cã kiÓm so¸t, phÝ dÞch vô vµ chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®èi víi ng−êi sö dông dÞch vô. a) C¸c tæ chøc ho¹t ®éng vÒ Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n ñy ban Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n Quèc gia. N−íc PhilÝppin ®−îc ph©n chia thµnh nhiÒu ®¬n vÞ chÝnh trÞ ®−îc gäi lµ C¸c ®¬n vÞ Hµnh chÝnh nhµ n−íc ë §Þa ph−¬ng, trong ®ã TØnh lµ ®¬n vÞ chÝnh trÞ ®Þa ph−¬ng cao nhÊt. PhilÝppin cã tæng sè 79 tØnh, ®−îc chia nhá h¬n n÷a thµnh c¸c thµnh phè vµ ®« thÞ tù trÞ. Mçi thµnh phè vµ ®« thÞ tù trÞ gåm cã Ýt nhÊt 2000 Barangays, ®¬n vÞ hµnh chÝnh nhµ n−íc nhá nhÊt (B¸ch khoa toµn th− vÒ Th«ng tin ChÝnh trÞ PhilÝppin 2004). ñy 405
ban Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n Quèc gia, viÕt t¾t lµ NSWMC, ®−îc thµnh lËp theo LuËt Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n sinh th¸i, d−íi sù chØ ®¹o cña V¨n phßng Tæng thèng, cã chøc n¨ng bao qu¸t nh÷ng tiÕn bé trong ho¹t ®éng Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n xuyªn suèt c¸c cÊp chÝnh quyÒn. ñy ban do mét ®¹i diÖn cña Bé M«i tr−êng vµ Tµi nguyªn thiªn nhiªn lµm chñ nhiÖm. ñy ban nµy sÏ ®−îc ®a ngµnh ho¸ vµ bao gåm c¸c ®¹i diÖn ®Õn tõ Bé Khoa häc vµ C«ng nghÖ, Bé Y tÕ, Bé N«ng nghiÖp, ChÝnh quyÒn Gi¸o dôc C«ng nghÖ vµ Ph¸t triÓn kü n¨ng, Bé Néi vô vµ Hµnh chÝnh ®Þa ph−¬ng, Bé C«ng tr×nh C«ng céng vµ §−êng quèc lé, Bé Th−¬ng m¹i vµ C«ng NghiÖp, co quan ph¸t triÓn thñ ®« Manila, Th«ng tÊn x· PhilÝppin, Liªn ®oµn Thèng ®èc cÊp tØnh, Liªn ®oµn ThÞ tr−ëng thµnh phè, vµ Liªn hiÖp c¸c Héi ®ång Barangay.. Theo LuËt, Th− ký cña c¸c tæ chøc kh¸c nhau cã tr¸ch nhiÖm x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch hµnh ®éng vÒ ph−¬ng ph¸p lµm viÖc cho c¸c tæ chøc t−¬ng øng nh»m hç trî cho viÖc x©y dùng khu«n khæ quèc gia cho mét ®¹o luËt míi. ñy ban Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n quèc gia cßn bao gåm c¸c thµnh viªn ®Õn tõ c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ cã liªn quan, c¸c ngµnh c«ng nghiÖp s¶n xuÊt, ®ãng gãi vµ t¸i chÕ. Theo LuËt, ñy ban ph¶i häp mÆt Ýt nhÊt 1 th¸ng 1 lÇn víi sù cã mÆt cña tÊt c¶ c¸c ®¹i diÖn. ñy ban cã vai trß vµ tr¸ch nhiÖm ®iÒu tiÕt, chuÈn bÞ c¸c kÕ ho¹ch quèc gia, th«ng qua c¸c s¸ng kiÕn cña ®Þa ph−¬ng vµ phèi hîp ho¹t ®éng cña c¸c ban Qu¶n lý ChÊt th¶i R¾n ®Þa ph−¬ng ë cÊp thµnh phè/®« thÞ vµ cÊp tØnh. ñy ban cßn cã chøc n¨ng cung cÊp hç trî kü thuËt vµ hç trî x©y dùng n¨ng lùc cho c¸c tØnh vµ §¬n vÞ hµnh chÝnh nhµ n−íc ë ®Þa ph−¬ng d−íi h×nh thøc tæ chøc nhiÒu ch−¬ng tr×nh kh¸c nhau. B¶ng ph©n chia tr¸ch nhiÖm cña ñy ban Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n Quèc gia bao gåm c¶ c¸c thñ tôc x©y dùng vµ ra quyÕt ®Þnh ®èi víi viÖc ban hµnh c¸c lo¹i giÊy phÐp cho c¸c c«ng ty t− nh©n vµ c¸c bé phËn cña thµnh phè tham gia vµo ho¹t ®éng qu¶n lý chÊt th¶i r¾n. Khi ban hµnh c¸c giÊy phÐp nãi trªn, ñy ban ph¶i ®¶m b¶o r»ng c«ng ty qu¶n lý chÊt th¶i r¾n kh«ng sö dông bÊt kú nguyªn vËt liÖu nµo mµ ñy ban cho lµ cã t¸c h¹i ®èi víi m«i tr−êng. ñy ban còng sÏ cã tr¸ch nhiÖm kªu gäi tÊt c¶ c¸c c¬ quan hµnh chÝnh ®Þa ph−¬ng --- dï cã liªn kÕt víi khèi ngµnh m«i tr−êng hay kh«ng - chØ b¶o trî cho c¸c s¶n phÈm lµm tõ vËt liÖu t¸i chÕ. Cuèi cïng, LuËt cßn cho phÐp ñy ban nghiªn cøu vµ xem xÐt c¸c chuÈn mùc, tiªu chuÈn, vµ h−íng dÉn viÖc thùc hiÖn LuËt Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n sinh th¸i. 406
Ban Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n cÊp tØnh. MÆc dï c¸c ®¬n vÞ hµnh chÝnh Nhµ n−íc ë ®Þa ph−¬ng cã thÈm quyÒn chÝnh thøc ®èi víi tÊt c¶ c¸c vÊn ®Ò thuéc quyÒn h¹n ph¸p lý cña hä nh−ng cÊp thÈm quyÒn tiÕp theo ho¹t ®éng víi môc ®Ých lªn kÕ ho¹ch cho c«ng t¸c qu¶n lý chÊt th¶i r¾n d−íi sù chØ ®¹o cña ñy ban Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n Quèc gia l¹i do Ban Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n cña TØnh n¾m gi÷. C¸c ban nµy ®−îc h×nh thµnh dùa trªn m« h×nh mÉu cña ñy ban Quèc gia vµ do chñ tÞch tØnh lµm chñ nhiÖm. C¸c Ban qu¶n lý cÊp tØnh cã tr¸ch nhiÖm x©y dùng c¸c ch−¬ng tr×nh qu¶n lý chÊt th¶i r¾n trong toµn tØnh dùa trªn c¸c b¸o c¸o göi lªn tõ mçi thµnh phè/®« thÞ trùc thuéc quyÒn h¹n ph¸p lý cña m×nh. Cuèi cïng, c¸c kÕ ho¹ch sÏ ®−îc chuyÓn lªn ñy ban Quèc gia ®Ó th«ng qua. Ban qu¶n lý cÊp tØnh cßn cã tr¸ch nhiÖm x©y dùng cô thÓ h¬n n÷a c¸c ch−¬ng tr×nh khuyÕn khÝch vµ −u tiªn cho c¸c thµnh phè vµ ®« thÞ ®Èy m¹nh viÖc thùc hiÖn thµnh c«ng LuËt Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n Sinh th¸i. Cuèi cïng, vµ cã lÏ lµ quan träng nhÊt nÕu nh×n tõ gãc ®é qu¶n lý hiÖu qu¶, Ban qu¶n lý cÊp tØnh ®¹i diÖn cho thµnh phè/®« thÞ trùc thuéc tr−íc c¸c §¬n vÞ hµnh chÝnh nhµ n−íc ë ®Þa ph−¬ng vµ ChÝnh phñ ®Ó phèi hîp c¸c nguån lùc vµ yªu cÇu ho¹t ®éng. Ban qu¶n lý Thµnh phè/§« thÞ ®−îc x©y dùng theo m« h×nh Ban qu¶n lý tØnh. Lµ cÊp thÈm quyÒn chÝnh thøc tiÕp theo vÒ qu¶n lý chÊt th¶i r¾n trong c¶ n−íc, theo h−íng dÉn cña Ban qu¶n lý cÊp tØnh t−¬ng øng, vµ theo quy ®Þnh cña LuËt, mçi Ban qu¶n lý cÊp thµnh phè/®« thÞ cã tr¸ch nhiÖm chuÈn bÞ vµ ®Ö tr×nh c¸c kÕ ho¹ch 10 n¨m vÒ qu¶n lý chÊt th¶i r¾n, ®ång thêi xem xÐt vµ cËp nhËt c¸c kÕ ho¹ch nµy 2 n¨m 1 lÇn. Ban qu¶n lý thµnh phè/®« thÞ cßn cã nhiÖm vô ¸p dông c¸c biÖn ph¸p t¹o thu nhËp ®Ó tµi trî cho c«ng t¸c qu¶n lý chÊt th¶i r¾n trong quyÒn h¹n ph¸p lý cña m×nh vµ ®Ó chi phÝ cho viÖc qu¶n lý ho¹t ®éng thu gom vµ tiªu huû c¸c chÊt th¶i, ®Æc biÖt vµ chÊt th¶i nguy h¹i (gi¶ thuyÕt chÊt th¶i nguy h¹i ë ®©y cßn bao gåm c¶ chÊt th¶i y tÕ). CÊp chÝnh quyÒn nµy cßn cã tr¸ch nhiÖm qu¶n lý c¸c Barangay n»m trong quyÒn h¹n ph¸p lý cña m×nh vµ ®¶m b¶o nç lùc cña c¸c Barangay nµy ®−îc phèi hîp chÆt chÏ víi nhau. Ban qu¶n lý cÊp Barangay qu¶n lý viÖc thu gom vµ ph©n lo¹i tÊt c¶ c¸c lo¹i chÊt th¶i cã thÓ t¸i sö dông vµ ph©n huû, vµ thùc hiÖn c¸c chiÕn dÞch gi¸o dôc vÒ chÊt th¶i r¾n ®· ®−îc thiÕt kÕ nh»m cung cÊp th«ng tin vµ khuyÕn khÝch sù tham gia cña c¸c céng ®ång ®Þa ph−¬ng. C¸c ®¬n vÞ hµnh chÝnh nhµ n−íc ë ®Þa ph−¬ng sÏ ®¶m b¶o kinh phÝ cho c¸c Barangay (nhãm thuyÒn nhá lµm nhiÖm vô vít r¸c). §ång thêi, c¸c ®¬n vÞ nµy cßn cã tr¸ch nhiÖm tËp hîp c¸c nhãm tr−ëng cña c¸c Barangay l©n cËn ®Ó cïng bµn b¹c vµ tæ chøc c¸c cuéc gÆp mang tÝnh chÊt x©y dùng nh»m gi¶i quyÕt 407
c¸c vÊn ®Ò cßn tån t¹i. NÕu mét trong ba cÊp chÝnh quyÒn muèn nhËn ®−îc hç trî vÒ mÆt kü thuËt hay vÒ x©y d−ng n¨ng lùc trong qu¸ tr×nh nç lùc thùc hiÖn chÝnh s¸ch, hä cã thÓ chuyÓn phÇn c«ng viÖc nµy cho c¸c bé phËn chøc n¨ng bé phËn ®−îc thµnh lËp ®Ó ®¶m nhËn nhiÖm vô nµy, d−íi sù chØ ®¹o cña ñy ban quèc gia vÒ xö lý chÊt th¶i r¾n, vµ Trung t©m sinh th¸i quèc gia. Trung t©m nµy chÞu tr¸ch nhiÖm x©y dùng c¸c ch−¬ng tr×nh c¶i t¹o vµ c¸c c¬ së t¸i chÕ c¸c lo¹i r¸c th¶i cã thÓ t¸i chÕ ®−îc vµ r¸c th¶i ®éc h¹i trong tÇm kiÓm so¸t cña c¸c ®¬n vÞ hµnh chÝnh nhµ n−íc ë ®Þa ph−¬ng. MÆc dï ®· cã sù ph©n ®Þnh râ vÒ vai trß vµ tr¸ch nhiÖm ®èi víi c«ng t¸c qu¶n lý chÊt th¶i r¾n cña c¸c cÊp qu¶n lý trªn ph¹m vi toµn quèc, nh−ng râ rµng ñy ban Quèc gia vÒ Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n lµ c¬ quan duy nhÊt ho¹t ®éng chñ ®¹o vÒ vÊn ®Ò nµy ë PhilÝppin. Bªn c¹nh c¸c chøc n¨ng ®· liÖt kª ë trªn, ñy ban Quèc gia vÒ Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n cßn ®ãng vai trß nh− mét ®¬n vÞ khuyÕn khÝch, g©y quü, t¹o dùng mèi quan hÖ hay ®−a ra c¸c møc ph¹t ®èi víi khu vùc kinh tÕ t− nh©n. ñy ban nµy cã quyÒn vµ ¶nh h−ëng rÊt s©u réng ®Õn tõng cÊp chÝnh quyÒn do ®ã th− ký hoÆc mét ®¹i diÖn ®−îc uû quyÒn chÝnh ®¸ng cña ñy ban sÏ: “cã quyÒn ra vµo nhµ x−ëng cña c¬ së s¶n xuÊt, t¸i chÕ, t¸i t¹o bÊt kú hay c¸c c¬ së kh¸c vµo bÊt kú thêi ®iÓm nµo ®Ó chÊt vÊn c¸c c«ng nh©n hay ®iÒu tra sù thËt, ®iÒu kiÖn, còng nh− c¸c vÊn ®Ò cßn tån t¹i ®Ó x¸c ®Þnh xem c¬ së nµy cã vi ph¹m luËt hay kh«ng, hay cÇn bæ sung thªm néi dung nµo ®Ó cã thÓ thùc hiÖn luËt tèt h¬n.”. C¬ cÊu cña c¸c c¬ quan Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n. LuËt Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n ®· quy ®Þnh râ c¸c cÊp cã thÈm quyÒn vµ tr¸ch nhiÖm ®èi víi c«ng t¸c qu¶n lý chÊt th¶i r¾n ë PhilÝppin, tõ cÊp Barangay ®Õn ñy ban quèc gia (yªu cÇu trë thµnh thµnh viªn ®· ®−îc nãi ®Õn ë trªn) ®Òu cã quyÒn tham gia ®ãng gãp x©y dùng LuËt tïy theo kh¶ n¨ng. Ban Qu¶n lý cÊp tØnh gåm c¸c thµnh viªn nh− sau: ThÞ tr−ëng, Gi¸m ®èc së giao th«ng c«ng chÝnh, vµ mét ®¹i biÓu quèc héi cña thµnh phè/®« thÞ thuéc quyÒn h¹n ph¸p lý cña ®Þa ph−¬ng. Ban nµy cßn cã c¶ ®¹i diÖn cña c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ cã liªn quan ®Õn vÊn ®Ò t¸i chÕ r¸c th¶i vµ b¶o vÖ chÊt l−îng n−íc vµ kh«ng khÝ, mét ®¹i diÖn cña ngµnh c«ng nghiÖp t¸i chÕ vµ cuèi cïng lµ mét ®¹i diÖn cña chÝnh quyÒn nhµ n−íc cÊp thµnh phè/®« thÞ cã chuyªn m«n vÒ kÜ thuËt vµ marketing trong qu¶n lý chÊt th¶i r¾n . T−¬ng tù nh− vËy, Ban Qu¶n lý cÊp thµnh phè/®« thÞ còng bao gåm Chñ tÞch HiÖp héi c¸c Barangay, mét ®¹i diÖn cña c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ, mét ®¹i diÖn cña 408
ngµnh c«ng nghiÖp t¸i chÕ, s¶n xuÊt vµ ®ãng gãi, vµ mét ®¹i diÖn cña c¸c ban ngµnh cã liªn quan. ViÖc LuËt nµy cho phÐp ®¹i diÖn cña c¸c c¬ quan kh¸c nhau tham gia vµo ban qu¶n lý lµ rÊt quan träng bëi lÏ nã thÓ hiÖn nç lùc tiÕp cËn vµ thu nhËn cµng nhiÒu nguån th«ng tin cµng tèt nh»m ®¹t ®−îc mét sù thèng nhÊt trªn toµn quæc trong qu¸ tr×nh ra quyÕt ®Þnh. Ban Qu¶n lý cÊp tØnh cã tr¸ch nhiÖm triÖu tËp c¸c cuéc häp víi c¸c ®èi t¸c cÊp tØnh/thµnh trung b×nh 4 lÇn mét n¨m nh»m ®Ò ra c¸c kÕ ho¹ch chung vµ theo dâi tiÕn ®é cña kÕ ho¹ch ph¸t triÓn vÒ qu¶n lý chÊt th¶i r¾n trong toµn tØnh. MÆc dï chØ cã chøc n¨ng hç trî vÒ mÆt kü thuËt nh−ng Trung t©m sinh th¸i quèc gia vÉn tham gia vµ cã vai trß ®¹i diÖn cho toµn bé céng ®ång ng−êi PhilÝppin. Trung t©m nµy tËp hîp c¸c nhãm chuyªn gia ®Õn tõ nhiÒu ngµnh, lÜnh vùc vµ cÊp ®é kh¸c nhau trong c«ng t¸c qu¶n lý chÊt th¶i r¾n bao gåm: trÝ thøc, thanh niªn, phô n÷, c¸c nhµ nghiªn cøu ph¸t minh, c¸c chuyªn gia, vµ ®¹i diÖn cña c¸c tÇng líp x· héi cã thÓ chøng minh víi Ban Qu¶n lý trung −¬ng r»ng hä lµ c¸c chuyªn gia vÒ lÜnh vùc nµy vµ lµ nh÷ng ng−êi cã lîi cho ®Êt n−íc. Sù phèi hîp tr¸ch nhiÖm ë c¶ hai cÊp tØnh vµ thµnh phè lµ mét b−íc quan träng tiÕn tíi lång ghÐp tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng qu¶n lý chÊt th¶i r¾n kh¸c nhau ®ang ®−îc tiÕn hµnh trªn ph¹m vi toµn quèc. Sù bao qu¸t ë møc ®é cao vµ chia sÎ th«ng tin ®Òu lµ c¸c khÝa c¹nh næi bËt trong chÝnh s¸ch do chóng cïng ®ãng vai trß then chèt trong viÖc ®¶m b¶o mét t−¬ng lai bÒn v÷ng. b) B¸o c¸o quèc gia vÒ qu¶n lý chÊt th¶i B¶n b¸o c¸o quèc gia vÒ qu¶n lý chÊt th¶i r¾n ®−îc DENR thùc hiÖn víi sù ®ãng gãp th«ng tin cña tÊt c¶ c¸c c¬ quan ban ngµnh liªn quan trong suèt 6 th¸ng ¸p dông LuËt. C¸c th«ng tin thu thËp trong b¸o c¸o ®−îc sö dông lµm nÒn t¶ng ®Ó x©y dùng khung ch−¬ng tr×nh quèc gia vÒ qu¶n lý chÊt th¶i r¾n. B¶n b¸o c¸o sÏ ®−îc cËp nhËt 2 n¨m mét lÇn, chñ yÕu xem xÐt c¸c vÊn ®Ò quan träng vÒ sè vµ chÊt l−îng n¶y sinh ®èi víi c¶ c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt còng nh− c¸c ®¬n vÞ ®iÒu phèi, gi¸m s¸t chÊt th¶i. Néi dung b¶n b¸o c¸o bao gåm c¸c môc sau: • B¶ng tãm t¾t t×nh h×nh xö lý r¸c trªn toµn quèc • MËt ®é d©n c−, ph©n bè, tØ lÖ t¨ng tr−ëng −íc tÝnh. 409