Đặc điểm ống tủy hình C ở răng cối lớn thứ hai hàm dưới người Việt (nghiên cứu trên conebeam CT)

Chia sẻ: ViHermes2711 ViHermes2711 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Thêm vào BST

Báo xấu

19
lượt xem 0
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết trình bày xác định tỷ lệ, mô tả đặc điểm của ống tủy hình C trên răng cối lớn thứ hai hàm dưới ở người Việt. Răng cối lớn thứ hai hàm dưới người Việt có tỷ lệ ống tủy hình C cao. Đặc điểm này có tính đối xứng cao và hình dạng ống tủy hình C thay đổi đa dạng.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đặc điểm ống tủy hình C ở răng cối lớn thứ hai hàm dưới người Việt (nghiên cứu trên conebeam CT)

Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 2 * 2016 ĐẶC ĐIỂM ỐNG TỦY HÌNH C Ở RĂNG CỐI LỚN THỨ HAI HÀM DƯỚI NGƯỜI VIỆT (NGHIÊN CỨU TRÊN CONEBEAM CT) Nguyễn Thị Thủy Tiên*, Huỳnh Hữu Thục Hiền** TÓM TẮT Mục tiêu: Xác định tỷ lệ, mô tả đặc điểm của ống tủy hình C trên răng cối lớn thứ hai hàm dưới ở người Việt. Phương pháp nghiên cứu: Mẫu thuận tiện gồm 180 hình ảnh conebeam CT được chụp tại khoa Răng Hàm Mặt, ĐH Y Dược TPHCM. Các răng cối lớn thứ hai hàm dưới (342 răng) được quan sát trong 3 mặt phẳng trục để ghi nhận có hay không dạng ống tủy hình C. Hình dạng ống tủy C được quan sát và phân loại theo Fan (2004) ở các mức phần ba cổ, phần ba giữa và phần ba chóp chân răng. Sử dụng thống kê mô tả để xác định tỉ lệ ống tủy hình C, phép kiểm chi bình phương để đánh giá sự khác biệt giữa các nhóm, đánh giá sự phân bố của ống tủy hình C trên răng cối lớn thứ hai hàm dưới theo giới tính, tuổi, vị trí răng. Kết quả: Tỉ lệ ống tủy hình C ở răng cối lớn thứ hai hàm dưới người Việt theo nghiên cứu này là 37,2%. Sự phân bố ống tủy hình C theo tuổi và vị trí không khác biệt có ý nghĩa, nhưng có sự khác biệt theo giới. Nữ thường có răng cối lớn thứ hai hàm dưới có ống tủy hình C (43,5%) hơn nam (27,8%) (p=0,008). Đặc điểm ống tủy hình C ở răng cối lớn thứ hai hàm dưới có tính đối xứng cao với 75,8% người có ống tủy hình C là ở cả hai bên. Ở răng có ống tủy hình C, hình dạng ống tủy này thay đổi phức tạp trong suốt chiều dài ống tủy, chỉ có 7% răng có ống tủy hình C có cùng một dạng suốt chiều dài, 93% còn lại hình dạng ống tủy C thay đổi. Trong đó phần lớn có dạng chữ C liên tục ở phần ba cổ chân răng, sau đó tách ra thành hai hay ba ống tủy ở phần ba giữa rồi lại hợp thành một ở phần ba chóp và đi ra ngoài qua một lỗ chóp. Kết luận: Răng cối lớn thứ hai hàm dưới người Việt có tỷ lệ ống tủy hình C cao. Đặc điểm này có tính đối xứng cao và hình dạng ống tủy hình C thay đổi đa dạng. Từ khóa: ống tủy hình C, răng cối lớn, hàm dưới, coneabeam CT. ABSTRACT C-SHAPED ROOT CANALS OF MANDIBULAR SECOND MOLARS AMONG VIETNAMESE: A CONEBEAM COMPUTED TOMOGRAPHY STUDY IN VIVO Nguyen Thi Thuy Tien, Huynh Huu Thuc Hien * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Supplement of Vol. 20 - No 2 - 2016: 68 - 75 Objective: The aim of this study was to evaluate the prevalence and configurations of C-shaped canals in permanent mandibular second molars among Vietnamese by using cone-beam computed tomography (CBCT) images Methods: CBCT images of 180 patients (342 teeth) were collected to identify the presence of C-shaped root canals and anatomical features according to the classification of Fan (2004) at the cervical, middle and apical thirds. Bilateral or unilateral occurrence of C-shaped canals and their relationships with gender, age and tooth position were examined. The chi-squared test was applied. Results: There were 342 mandibular second molars examined, 114 of them (33.3%) (From 67 patients) had C-shaped root canals. There were no significant differences in the distribution of C-shaped canals between age * Khóa BS RHM 2009-2015, Khoa Răng Hàm Mặt, Đại Học Y Dược TP.HCM ** Bộ môn Chữa răng – Nội nha, Khoa Răng Hàm Mặt, Đại Học Y Dược TP.HCM Tác giả liên lạc: ThS. Huỳnh Hữu Thục Hiền ĐT: 0903673767 Email: huynhthuchien@gmail.com 68 Chuyên Đề Răng Hàm Mặt Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 2 * 2016 Nghiên cứu Y học groups and tooth positions, but there was significant difference in the distribution between male and female (p=0.008). C-shaped root canals were often seen in female (43.5%) than in male (27.8%). The prevalence of bilateral C-shaped canals was 75.8% among 62 patients with bilateral mandibular second molars in which had at least one tooth with C-shaped root canal. There were only 8 teeth having the same canal configuration from the orifice to the apex and the other ones having the cross-sectional canal configuration changed in different levels of the root. In addition, the study found higher prevalence of one C-shaped canal at cervical third then separating into two or three canals at middle third, finally merging into one. Conclusion: There was a high prevalence of C-shaped canals in the mandibular second molars among Vietnamese. The C-shaped root canal system varied in configuration, and bilateral occurrence. Keywords: C-shaped canal, molar, mandibular, cone beam CT MỞ ĐẦU mục đích điều trị răng miệng. Nghiên cứu "Đặc điểm ống tủy hình C ở Ống tủy hình C là một biến thể giải phẫu răng cối lớn người Việt" được thực hiện nhằm ống tủy thường gặp nhiều nhất ở răng cối lớn xác định tỉ lệ ống tủy hình C trên các răng cối lớn thứ hai hàm dưới nhưng cũng có thể gặp ở các thứ hai hàm dưới ở người Việt và mô tả đặc răng cối lớn khác. Tỷ lệ của ống tủy hình C ở điểm giải phẫu ống tủy hình C. răng cối lớn thứ hai hàm dưới thay đổi từ 2,7% - 44,5% tùy theo chủng tộc. Các nghiên cứu Mục tiêu nghiên cứu cho thấy tỷ lệ ống tủy hình C trên răng cối lớn 1- Xác định tỷ lệ ống tủy hình C trên răng cối thứ hai hàm dưới ở người Mongoloid cao hơn lớn thứ hai hàm dưới ở người Việt. các chủng tộc khác. 2- Xác định sự phân bố của ống tủy hình C Do sự phức tạp về cấu trúc, ống tủy hình C là trên răng cối lớn thứ hai hàm dưới theo vị trí, một thử thách đối với bất cứ nhà thực hành lâm tuổi và giới tính. sàng nội nha nào. Vì vậy hiểu biết thấu đáo về 3- Xác định tỷ lệ các phân loại ống tủy hình C giải phẫu hệ thống ống tủy hình C từ miệng ống trên răng cối lớn thứ hai hàm dưới lần lượt ở tủy đến lỗ chóp là rất quan trọng để chẩn đoán phần ba cổ, phần ba giữa và phần ba chóp chân và điều trị đạt kết quả tốt. răng theo phân loại của Fan và cộng sự 2004. Trước đây, đa số các nghiên cứu về ống tủy ĐỐITƯỢNG-PHƯƠNGPHÁPNGHIÊNCỨU hình C được thực hiện trên răng khô hoặc sử dụng kĩ thuật chụp phim X-quang thông Đối tượng nghiên cứu thường. Những nghiên cứu loại này cần khá Nghiên cứu thực hiện dựa trên quan sát hình nhiều mẫu để có thể đại diện cho dân số và việc ảnh CBCT của 300 bệnh nhân chụp tại bộ môn thu thập đủ số lượng răng đã nhổ có nguồn gốc tia X, Khoa Răng Hàm Mặt Đại Học Y Dược rõ ràng là không dễ dàng. Thành Phố Hồ Chí Minh từ tháng 1 năm 2011 Kỹ thuật chụp cắt lớp với chùm tia hình nón đến tháng 9 năm 2013, hình ảnh thỏa điều kiện (Conebeam CT) cung cấp hình ảnh 3D không sau được lựa chọn vào mẫu nghiên cứu: xâm lấn, chính xác, không biến dạng với lượng Hình ảnh conebeam CT rõ ràng có thể quan tia thấp và chi phí phù hợp hơn nhiều so với các sát được. kỹ thuật chụp cắt lớp khác. Conebeam CT cũng Bệnh nhân người Việt có ít nhất một răng cối đã và đang được ứng dụng trong nghiên cứu lớn thứ hai hàm dưới. hình thái hốc tủy. Trong nghiên cứu này chúng Các răng cối lớn hai hàm dưới thỏa điều tôi sử dụng các dữ liệu conebeam CT sẵn có từ kiện: răng phát triển đầy đủ và đã đóng chóp. các bệnh nhân được chỉ định chụp cho những Chuyên Đề Răng Hàm Mặt 69 Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 2 * 2016 Tiêu chuẩn loại trừ mẫu Thời gian chụp: 14 giây. Răng đã chữa tủy, có trám bít ống tủy chân Kích cỡ voxel: 0,15 mm răng. Phân loại ống tủy hình C theo Fan và cộng Răng có sang thương quanh chóp, có phục sự 2004(4,5) hình cố định đặt chốt trong chân răng. C1: Ống tủy hình C liên tục. Răng bị ngoại tiêu hay nội tiêu, calci hóa ống C2: Ống tủy có dạng dấu chấm phẩy do sự tủy chân răng. không liên tục của hình C, nhưng góc α hoặc góc Mẫu nghiên cứu β không dưới 600. Gồm 180 bệnh nhân có hình ảnh conebeam C3: Hai hay ba ống tủy riêng rẽ và cả góc α CT thỏa điều kiện chọn mẫu. Trong đó có tất cả và β đều nhỏ hơn 600. 71 nam và 109 nữ với độ tuổi trung bình là 34 (từ C4: Một ống tủy hình bầu dục hay hình tròn. 15 đến 75 tuổi). Tổng số răng cối lớn thứ hai hàm C5: Không có lỗ tủy (thường chỉ có ở chóp). dưới ở 180 bệnh nhân này là 342 răng, số răng bên phải và bên trái bằng nhau (171 răng). Phương pháp nghiên cứu Thiết kế nghiên cứu Nghiên cứu cắt ngang mô tả. Vật liệu- phương tiện nghiên cứu Hình ảnh được quan sát bằng phần mềm SIDEXID trên máy tính với độ phân giải màn hình là 1920×1080 pixels. Máy chụp CBCT Galileos của hãng Sirona, Đức (sản xuất 7/2010). Hình 1. Phân loại ống tủy hình C theo Fan và cộng Hiệu điện thế: 200 – 240 V; Tần số: 50/60 Hz; sự 2004 Cường độ dòng điện: 6A. Hình 2. Cách đo góc α và β để phân biệt ống tủy dạng C2 và C3. Điểm kết thúc của một ống tủy trên lát cắt ngang. (C và D): điểm kết thúc của ống tủy khác trên lát cắt ngang. M: trung điểm của đoạn AD. α: góc giữa hai đường MA và MB. β: góc giữa hai đường CM và DM. (a): ống tủy dạng C2, góc β>600. (b): ống tủy dạng C3, góc α