Đánh giá kết quả điều trị sỏi niệu quản đoạn lưng: So sánh giữa tán sỏi nội soi ngược dòng bằng laser và tán sỏi ngoài cơ thể

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Số 4 * 2015 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> <br /> ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ SỎI NIỆU QUẢN ĐOẠN LƯNG:<br /> SO SÁNH GIỮA TÁN SỎI NỘI SOI NGƯỢC DÒNG BẰNG LASER<br /> VÀ TÁN SỎI NGOÀI CƠ THỂ<br /> Nguyễn Văn Truyện*, Cao Chí Viết*, Nguyễn Văn Mạnh*, Trương Hồng Ngân*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Đặt vấn đề và mục tiêu: Sỏi niệu quản là một bệnh phổ biến trong niệu khoa. Các phương pháp điều trị sỏi<br /> niệu quản đoạn lưng thường được đề cập là tán sỏi nội soi ngược dòng bằng laser (TSNSND laser) hoặc tán sỏi<br /> ngoài cơ thể (TSNCT) vì ít xâm hại. Tuy nhiên, đứng trước một bệnh nhân bị sỏi niệu quản đoạn lưng thì nên<br /> chọn phương pháp nào đầu tay vẫn chưa có câu trả lời thoả đáng. Vì thế, chúng tôi tiến hành nghiên cứu với mục<br /> tiêu đánh giá kết quả điều trị sỏi niệu quản đoạn lưng: so sánh giữa TSNSND laser và TSNCT.<br /> Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: tất cả các bệnh nhân bị sỏi niệu quản đoạn lưng có kích thước sỏi<br /> từ 6 mm – 12 mm, đơn thuần, niệu quản dưới sỏi thông, thận không ứ nước hoặc chỉ ứ nước độ 1 hoặc 2, có chỉ<br /> định điều trị ngoại khoa được đưa vào nghiên cứu. Nghiên cứu mô tả hàng loạt ca, có so sánh giữa hai phương<br /> pháp TSNSND laser và TSNCT, thực hiện tại bệnh viện Đa Khoa Thống Nhất Đồng Nai từ tháng 01/2014 đến<br /> tháng 9/2014.<br /> Kết quả: 126 BN (45 TSNSND laser và 81 TSNCT) được đưa vào nghiên cứu bao gồm 80 nam (63,49%)<br /> và 46 nữ (36,51%). Tuổi trung bình 40,64 ± 11,86 (thấp nhất 18 tuổi, cao nhất 77 tuổi). Sỏi có kích thước trung<br /> bình 10,40 ± 1,25 mm ở nhóm TSNSND laser và 9,92 ± 1,46 mm ở nhóm TSNCT. Tỉ lệ sạch sỏi của nhóm<br /> TSNSND laser và của nhóm TSNCT tương ứng là 91,11% và 93,83%, p > 0,05. Viện phí của nhóm TSNSND<br /> laser cao hơn nhóm TSNCT (6,753 ± 1,272 so với 3,478 ± 0,444 triệu đồng, p < 0,05). Ngày nằm viện của nhóm<br /> TSNSND laser cao hơn nhóm TSNCT (3,86 ± 1,60 ngày so với 1,11 ± 0,41 ngày, p < 0,05). Sự hài lòng của bệnh<br /> nhân tương đương giữa hai phương pháp (88,89% TSNSND laser so với 93,82% TSNCT, p = 0,46).<br /> Kết luận: TSNSND laser và TSNCT điều trị sỏi niệu quản đoạn lưng đều là các phương pháp điều trị ít<br /> xâm hại, an toàn và hiệu quả. Trong cùng điều kiện thuận lợi như nhau: kích thước sỏi ≤ 12 mm, niệu quản dưới<br /> sỏi thông, nên chọn phương pháp TSNCT vì ít xâm hại hơn, thời gian nằm viện ngắn hơn, viện phí thấp hơn mà<br /> vẫn đạt tỉ lệ sạch sỏi và sự hài lòng tương đương TSNSND laser.<br /> Từ khóa: Sỏi niệu quản đoạn lưng, Tán sỏi nội soi ngược dòng laser, Tán sỏi ngoài cơ thể.<br /> Từ viết tắt: BN: bệnh nhân, TH: trường hợp, XQ KUB: X quang bụng không sửa soạn, Laser Holmium<br /> YAG: Laser Holmium Yttrium - Aluminum – Garnet. TSNSND: Tán sỏi nội soi ngược dòng. TSNCT: tán sỏi<br /> ngoài cơ thể.<br /> ABSTRACT<br /> EVALUATING THE RESULTS OF MANAGEMENT OF LUMBAR URETERAL STONES:<br /> COMPARISON BETWEEN URETEROSCOPIC HOLMIUM LASER AND ESWL<br /> Nguyen Van Truyen, Cao Chi Viet, Nguyen Van Manh, Truong Hong Ngan<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 19 - No 4 - 2015: 99 - 104<br /> <br /> Background and objectives: The Urologists have had many options to treat lumbar ureteral stones that<br /> range from 6mm to 12mm, including ureteroscope holmium laser lithotripsy (URS) and ESWL. While both<br /> <br /> * Khoa Ngoại Niệu, Bệnh viện Đa Khoa Thống Nhất Đồng Nai<br /> Tác giả liên lạc: BS CKII. Nguyễn Văn Truyện ĐT: 0919006593 Email: bsnguyenvantruyen@yahoo.com.vn<br /> <br /> Chuyên Đề Thận – Niệu 99<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Số 4 * 2015<br /> <br /> ureteroscope and ESWL are effective and minimally invasive procedures, there is still controversy which one is<br /> more suitable for lumbar ureteral stones. So, we performed a prospective study with objectives to determine the<br /> efficiency, safety, costs and satisfaction of the two procedures.<br /> Materials and Methods: Prospective description study and comparison of the two procedures. All patients<br /> with lumbar ureteral stones that underwent URS or ESWL were included in the study and followed up with KUB<br /> after 4 weeks of treatment. Stone clearance, costs, satisfaction were compared.<br /> Results: Between January 2014 and September 2014, 126 patients who underwent URS or ESWL at Thong<br /> Nhat Dong Nai General Hospital for a single radiopaque lumbar ureteral stone (the size 6 – 12mm) were<br /> evaluated. Similarity in stone clearance rate (91.11% URS vs. 93.83% ESWL, p > 0.05) and satisfaction between<br /> the two procedures (88.89% URS vs. 93.82% ESWL, p > 0.05). Total cost (6.753 ± 1.272 millions VND URS vs.<br /> 3.478 ± 0.444 millions VND ESWL, p < 0.05) and hospital stay time (3.86 ± 1.60 days URS vs. 1.11 ± 0.41 days<br /> ESWL, p < 0.05) were significantly different. Both procedures used for lumbar ureteral stones ranging from 6 to<br /> 12mm were safe and invasive.<br /> Conclusions: ESWL remains first line therapy for lumbar ureteral stones while ureteroscope holmium laser<br /> lithotripsy costs more. To determine which one is preferable depends on not only stone characteristics but also<br /> patient acceptance and treatment costs.<br /> Key words: Lumbar ureteral stone, URS holmium laser Lithotripsy (URS): ureteroscope holmium laser<br /> lithotripsy, ESWL: Extracorporeal Shock Wave Lithotripsy.<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ TSNCT ngày càng được cải tiến cho hiệu quả cao<br /> và tiện lợi hơn khiến chỉ định TSNCT ngày càng<br /> Sỏi tiết niệu là một bệnh thường gặp trong<br /> rộng rãi vì ít xâm hại(2,5,8,14). Như vậy, đứng trước<br /> niệu khoa. Trong nhóm bệnh sỏi đường tiết niệu,<br /> một BN bị sỏi niệu quản đoạn lưng, lựa chọn<br /> sỏi niệu quản chiếm tỉ lệ khá cao, chỉ sau sỏi giữa hai phương pháp TSNSND laser hay<br /> thận. Điều trị sỏi niệu quản, có nhiều phương TSNCT không phải dễ dàng. Vì thế, chúng tôi<br /> pháp tùy theo kích thước và vị trí sỏi(1,13). Sỏi niệu<br /> tiến hành nghiên cứu đánh giá kết quả điều trị<br /> quản bao gồm sỏi niệu quản đoạn lưng và sỏi sỏi niệu quản đoạn lưng: so sánh giữa TSNS<br /> niệu quản đoạn chậu. Trong điều trị sỏi niệu<br /> ngược dòng bằng Laser Holmium YAG và<br /> quản đoạn chậu, TSNSND laser là tiêu chuẩn TSNCT với mục tiêu:<br /> vàng đã được y học công nhận(1,13). Tuy nhiên,<br /> khác với sỏi niệu quản đoạn chậu, trong các Mục tiêu tổng quát<br /> phương pháp điều trị ngoại khoa sỏi niệu quản Đánh giá kết quả sạch sỏi, viện phí, ngày<br /> đoạn lưng, TSNSND laser hay TSNCT còn nhiều nằm viện, mức độ hài lòng có so sánh giữa hai<br /> bàn cãi . Cả hai phương pháp đều đang được<br /> (1,4) phương pháp TSNSND laser và TSNCT trong<br /> áp dụng rộng rãi trên thế giới cũng như tại Việt điều trị sỏi niệu quản đoạn lưng.<br /> Nam(4,5,6,7,8,12,14). Nhược điểm của TSNS ngược Mục tiêu cụ thể<br /> dòng sỏi niệu quản đoạn lưng là do sỏi nằm cao, - Xác định tỉ lệ sạch sỏi, viện phí trung bình,<br /> khó tiếp cận, dễ chạy ngược vào bể thận hoặc có ngày nằm viện trung bình, tỉ lệ hài lòng của BN<br /> khi mất hút trong các đài thận khi tán nên các trong điều trị sỏi niệu quản đoạn lưng của<br /> phẫu thuật viên niệu khoa thường ngần ngại khi phương pháp tán sỏi nội soi ngược dòng laser<br /> chỉ định. Tán sỏi ngoài cơ thể tránh được các hoặc phương pháp TSNCT.<br /> nguy cơ này nhưng phải có điều kiện là đường<br /> - Xác định và so sánh các yếu tố liên quan<br /> tiết niệu dưới sỏi phải thông giúp cho việc đào<br /> đến hai phương pháp: kết quả sạch sỏi, viện phí,<br /> thải các mảnh sỏi vỡ sau tán theo đường tự<br /> ngày nằm viện, mức độ hài lòng của BN.<br /> nhiên được thuận lợi. Hiện nay, các thế hệ máy<br /> <br /> <br /> 100 Chuyên Đề Thận – Niệu<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Số 4 * 2015 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG-PHƯƠNGPHÁP NGHIÊNCỨU - Thất bại: đối với TSNSND laser khi<br /> không thể tiếp cận được sỏi, thủng niệu quản<br /> Đối tượng nghiên cứu<br /> khi tán sỏi phải chuyển phương pháp điều trị<br /> Tiêu chuẩn chọn bệnh khác như mổ nội soi hông lưng hoặc mổ mở;<br /> Tất cả các bệnh nhân bị sỏi niệu quản đơn sỏi chạy lên thận khi tán; sỏi còn lớn phải đặt<br /> thuần, có kích thước từ 6 - 12 mm, sỏi cản quang DJ và chuyển TSNCT.<br /> thấy được trên phim chụp KUB, đường niệu Đối với TSNCT<br /> quản dưới sỏi thông, thận không ứ nước hoặc<br /> - Sạch sỏi: khi không còn hình ảnh sỏi cản<br /> chỉ ứ nước độ 1 hoặc 2. BN được chia thành hai<br /> quang trên phim chụp KUB vào thời điểm sau<br /> nhóm: Nhóm cần khảo sát là nhóm TSNSND<br /> tán sỏi 04 tuần khi tái khám so sánh với phim<br /> laser. Nhóm chứng là nhóm TSNCT. BN được<br /> chụp KUB trước tán sỏi.<br /> chọn ngẫu nhiên theo bốc thăm với tỉ lệ nhóm<br /> cần khảo sát: nhóm chứng = 1:2. Cứ 01 BN - Thất bại: khi sỏi không vỡ, không thay đổi<br /> TSNSND laser tương ứng với 02 BN TSNCT. BN hình ảnh trên phim KUB chụp kiểm tra khi tái<br /> đồng ý, tự nguyện tham gia nghiên cứu sau khi khám vào tuần thứ năm sau tán sỏi.<br /> được giải thích. Thu thập số liệu và xử lý số liệu thống kê<br /> Tiêu chuẩn loại trừ - Phần mềm Epidata 3.1 được dùng để nhập<br /> - BN không hợp tác, không theo dõi được. số liệu. Phần mềm Stata 10 được dùng để xử lý<br /> số liệu thống kê.<br /> - Sỏi không cản quang hoặc kém cản quang,<br /> không thấy hoặc thấy không rõ ràng trên phim - Các biến định lượng được kiểm định<br /> chụp KUB mặc dù được xác định trên siêu âm. bằng phép kiểm t hoặc Mann – Whitney theo<br /> tiêu chuẩn quy định. Các biến định tính, biến<br /> Phương pháp nghiên cứu<br /> thứ tự được kiểm định bằng phép kiểm Chi<br /> Thiết kế nghiên cứu bình phương hoặc Fisher’ exact theo điều kiện<br /> Tiền cứu, mô tả hàng loạt ca có phân ra 2 quy ước.<br /> nhóm để so sánh. - P < 0,05 được xác định có ý nghĩa thống kê.<br /> Cỡ mẫu Thời gian và địa điểm nghiên cứu<br /> Do thiết kế nghiên cứu mô tả hàng loạt ca, có Từ tháng 01/2014 – tháng 09/2014 tại bệnh<br /> so sánh giữa 2 nhóm, nên chúng tôi không tính viện Đa Khoa Thống Nhất Đồng Nai.<br /> cỡ mẫu. Như vậy, mặc dù thiết kế nghiên cứu<br /> mô tả hàng loạt ca không có quy định về cỡ mẫu<br /> KẾT QUẢ<br /> nhưng chúng tôi vẫn quyết định chọn tối thiểu Có 126 BN được đưa vào nghiên cứu. Trong<br /> 30 TH cho TSNS ngược dòng Laser và 60 TH cho đó 45 TSNSND laser và 81 TSNCT.<br /> TSNCT sao cho bảo đảm tỉ lệ TSNSND laser: Giới tính và phương pháp tán sỏi<br /> TSNCT = 1: 2<br /> Nam nhiều hơn nữ: 80(63,49%) so với<br /> Tiêu chuẩn đánh giá kết quả 46(36,51%). Trong nghiên cứu này, nữ có tỉ lệ<br /> Đối với TSNS ngược dòng bằng Laser TSNSND laser nhiều hơn nam (45,65% so với<br /> - Sạch sỏi: khi sỏi được tán nhỏ thành các 30%) nhưng TSNCT ít hơn (54,35% so với 70%).<br /> mảnh sỏi ≤ 2mm, tự đào thải ra qua đường tự Tuy nhiên, sự khác biệt không có ý nghĩa thống<br /> nhiên. Kiểm tra sạch sỏi qua phim chụp XQ KUB kê (Chi bình phương, p = 0,08).<br /> sau tán sỏi khi BN được hẹn tái khám sau 1 Tuổi và phương pháp tán sỏi<br /> tháng trước khi rút ống thông DJ. Tuổi trung bình chung 40,64 ± 11,86 tuổi<br /> (thấp nhất 18 tuổi, cao nhất 77 tuổi). Tuổi<br /> <br /> <br /> Chuyên Đề Thận – Niệu 101<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Số 4 * 2015<br /> <br /> trung bình TSNSND laser 43,68 ± 11,89. thuốc giảm đau NSAID. Trong đó, 3/45 TH<br /> TSNCT 38,95 ± 11,58. (6,67%) TSNSND laser và 2/81 TH (2,47%)<br /> Kích thước sỏi và phương pháp tán sỏi TSNCT (Fisher’s exact, p = 0,34).<br /> <br /> Sỏi có kích thước trung bình 10,09 ± 1,40mm Nhiễm trùng niệu và phương pháp tán sỏi<br /> (nhỏ nhất 6mm, lớn nhất 12mm). Sỏi của Có 03/45 TH (6,67%) nhiễm trùng niệu sau<br /> TSNSND laser 10,40 ± 1,25mm. TSNCT 9,92 ± TSNS ngược dòng Laser.<br /> 1,46mm. Sự khác biệt về kích thước sỏi giữa các Kết quả sạch sỏi và phương pháp tán sỏi<br /> phương pháp tán sỏi không có ý nghĩa thống kê<br /> Tỉ lệ sạch sỏi giữa 2 phương pháp tương<br /> (Mann – Whitney, p = 0,09).<br /> đương nhau với p = 0,72 (bảng 1)<br /> Đau nhiều phải dùng thuốc giảm đau<br /> NSAID và phương pháp tán sỏi<br /> Có 05 TH đau nhiều sau tán sỏi phải dùng<br /> Bảng 1. Kết quả sạch sỏi và phương pháp tán sỏi<br /> Kết quả sạch sỏi * Phương pháp Kết quả sạch sỏi<br /> Tổng cộng Kiểm định, giá trị p<br /> tán sỏi Có Không<br /> TSNSND laser 41 (91,11%) 4 (8,89%) 45 (100,00%)<br /> Fisher’s exact, p =<br /> TSNCT 76 (93,83%) 5 (6,17%) 81 (100,00%)<br /> 0,72<br /> Tổng cộng 117 (92,86% 9 (7,14%) 126 (100,00%)<br /> <br /> Ngày nằm viện<br /> Trung bình 3 ± 1,23 ngày (ngắn nhất 2 ngày, dài nhất 13 ngày) (bảng 2)<br /> Bảng 2. Ngày nằm viện và phương pháp tán sỏi<br /> Ngày nằm viện & Phương pháp tán sỏi Ngày nằm viện trung bình (ngày) Kiểm định, giá trị p<br /> TSNSND laser 3,86 ± 1,60<br /> Mann – Whitney, p = 0,001<br /> TSNCT 1,11 ± 0,41<br /> <br /> Viện phí<br /> Chi phí điều trị của TSNSND laser cao hơn chi phí điều trị của TSNCT (bảng 3)<br /> Bảng 3. Viện phí và phương pháp tán sỏi<br /> Viện phí & Phương pháp tán sỏi Viện phí trung bình (1000 đồng) Kiểm định, giá trị p<br /> TSNSND laser 6.753 ± 1.272<br /> Mann – Whitney, p = 0,001<br /> TSNCT 3.478 ± 444<br /> <br /> Sự hài lòng bệnh nhân và phương pháp tán sỏi<br /> Tương đương giữa hai phương pháp 88,89% so với 93,82%, p = 0,46 (bảng 4)<br /> Bảng 4. Mức độ hài lòng và phương pháp tán sỏi<br /> Mức độ hài lòng * Mức độ hài lòng Kiểm định, giá<br /> Tổng cộng<br /> PP tán sỏi Không hài lòng Chấp nhận được Hài lòng Rất hài lòng trị p<br /> TSNSND laser 4 (8,89%) 1 (2,22%) 28 (62,22%) 12 (26,67%) 45 (100%)<br /> Fisher’s exact, p<br /> TSNCT 2 (2,47%) 3 (3,70%) 51 (62,96%) 25 (30,86%) 81 (100%)<br /> = 0,46<br /> Tổng cộng 6 (4,76%) 4 (3,17%) 79 (62,70%) 37 (29,37%) 126 (100%)<br /> <br /> BÀN LUẬN phân bố tương đối đồng đều về giới tính ở cả hai<br /> phương pháp (p = 0,08). Tuổi trung bình trong<br /> Giới tính, tuổi và phương pháp tán sỏi nhóm TSNSND laser 43,68 ± 11,89 hơi cao hơn<br /> Sỏi niệu quản thường gặp ở nam hơn nữ nhóm TSNCT 38,95 ± 11,58. Tuổi trung bình<br /> (63,49% so với 36,51%). Trong nghiên cứu, có sự<br /> <br /> <br /> 102 Chuyên Đề Thận – Niệu<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Số 4 * 2015 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> trong nghiên cứu của Lê Kim Lộc(7) tương ứng Hoàng Đức(9) 95%. Nguyễn Kim Cương(11) 88,3%.<br /> với hai nhóm là 44,12 ± 11,64 và 43,03 ± 10,62. Nguyễn Khoa Hùng(7) 88,5%. Về tỉ lệ sạch sỏi<br /> Kích thước sỏi và phương pháp tán sỏi niệu quản đoạn lưng khi TSNCT, Nguyễn Việt<br /> Cường(12) 81,3%. Lê Đình Nguyên(6) 88,2%.<br /> Trong phương pháp TSNSND laser, sỏi có<br /> Matsuoka(8) có 1024 TH sỏi niệu quản đoạn lưng<br /> kích thước trung bình 10,40 ± 1,25mm tương<br /> được chỉ định TSNCT, tỉ lệ sạch sỏi sau 1 tháng<br /> đồng với kích thước sỏi trong phương pháp<br /> 98,7% và tác giả rất cổ vũ cho phương pháp này.<br /> TSNCT 9,92 ± 1,46mm (p = 0,09). Kích thước sỏi<br /> Wing(14) báo cáo tỉ lệ sạch sỏi khi TSNCT 87,7%.<br /> trung bình trong nghiên cứu TSNCT của Lê<br /> Do đó, theo chúng tôi, nếu cả hai phương pháp<br /> Đình Nguyên(6) 10,86 ± 2,31 mm.<br /> đều có thể áp dụng trên BN với cơ hội sạch sỏi<br /> Đau sau tán sỏi và phương pháp tán sỏi như nhau thì nên chọn phương pháp TSNCT vì<br /> Thường BN ít đau sau TSNS ngược dòng đây là phương pháp rất ít xâm hại.<br /> bằng Laser hoặc TSNCT vì đây là các phẫu thuật Ngày nằm viện và phương pháp tán sỏi<br /> ít xâm hại nên sau tán sỏi chỉ cần dùng thuốc<br /> Ngày nằm viện trung bình của TSNCT ngắn<br /> giảm đau và chống co thắt thông thường như<br /> hơn hẳn ngày nằm viện của TSNSND laser: 1,11<br /> Paracetamol và Alverine Citrate. Có 05 trường<br /> ± 0,41 ngày so với 3,86 ± 1,60 ngày (p = 0,001).<br /> hợp đau nhiều phải sử dụng thuốc NSAID như<br /> Ngày nằm viện trung bình trong nghiên cứu của<br /> Diclofenac chích. Trong 05 trường hợp này, có 03<br /> Lê Kim Lộc(7) tương ứng với TSNSND laser và<br /> trường hợp của TSNSND laser và chỉ 02 trường<br /> TSNCT là 3,96 ngày và 2,81 ngày. Do TSNCT là<br /> hợp của TSNCT. Không có sự khác biệt về đau<br /> thủ thuật ít xâm hại hơn hẳn TSNSND laser, BN<br /> phải dùng thuốc giảm đau NSAID giữa hai<br /> không phải gây mê, chỉ cần thuốc giảm đau<br /> nhóm.<br /> Diclofenac trước tán 30 phút, nên BN thường<br /> Nhiễm trùng niệu sau tán sỏi và phương được xuất viện ngày hôm sau. Đây chính là ưu<br /> pháp tán sỏi điểm vượt trội của TSNCT so với TSNS ngược<br /> Theo quy định, tất cả các trường hợp phẫu dòng Lasser.<br /> thuật về niệu khoa trước khi phẫu thuật, BN Viện phí và phương pháp tán sỏi<br /> phải được điều trị nhiễm trùng niệu cho ổn và<br /> Viện phí của TSNCT thấp hơn hẳn viện phí<br /> khi thực hiện phẫu thuật phải tuân thủ nguyên<br /> của TSNS ngược dòng Laser (6,753 ± 1,272 so với<br /> tắc vô trùng. Tất cả các trường hợp mổ chương<br /> 3,478 ± 0,444 triệu đồng, p = 0,001). Lê Kim Lộc(7)<br /> trình của chúng tôi đều phải tôn trọng các<br /> có kết quả chi phí điều trị như sau: 5,1 triệu<br /> nguyên tắc cơ bản này. Tuy nhiên, vẫn có 03<br /> đồng/ TH TSNSND laser và 4,57 triệu đồng/ TH<br /> trường hợp của nhiễm trùng niệu sau TSNSND<br /> TSNCT. Cui Y.(4) qua nghiên cứu 80 TH TSNSND<br /> laser. Có thể do bơm nước áp lực cao khi tán sỏi,<br /> laser và 80 TH TSNCT, nhận thấy chi phí<br /> thận ứ nước do sỏi là những yếu tố thuận lợi<br /> TSNSND laser cao hơn nhiều so với TSNCT<br /> khiến nhiễm trùng niệu đã xảy ra.<br /> (1180 ± 258 vs 120 ± 25 USD) Như vậy, TSNSND<br /> Kết quả sạch sỏi và phương pháp tán sỏi laser có chi phí điều trị cao hơn TSNCT. Điều<br /> TSNSND laser và TSNCT đều cho kết quả này dễ hiểu vì TSNCT có thời gian nằm viện<br /> sạch sỏi cao (91,11% so với 93,83%), không có sự ngắn, không phải dùng thuốc nội trú nhiều,<br /> khác biệt có ý nghĩa thống kê đối với sỏi ≤ 12 không phải sử dụng rọ, guide wire, ống thông<br /> mm, đơn thuần, thận không ứ nước hoặc chỉ ứ DJ, ống thông tiểu góp phần làm tăng viện phí<br /> nước độ 1 hoặc 2, niệu quản dưới sỏi thông, như trong TSNSND laser.<br /> thuốc còn qua được (p = 0,34). Về tỉ lệ sạch sỏi Mức độ hài lòng và phương pháp tán sỏi<br /> niệu quản đoạn lưng khi TSNSND laser, Nguyễn<br /> TSNCT có mức độ hài lòng cao hơn TSNS<br /> <br /> <br /> Chuyên Đề Thận – Niệu 103<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Số 4 * 2015<br /> <br /> ngược dòng Laser (93,82% so với 88,89%). Tuy 4. Cui Y., Cao W. et al. (2014). Comparison of ESWL and<br /> Ureteroscopic Holmium Laser lithotripsy in Management of<br /> nhiên, sự khác biệt không có ý nghĩa thống kê Ureteral Stones, PLOS ONE, vol. 9(2): e87634. doi:<br /> (p = 0,46). Thời gian nằm viện ngắn, viện phí 10.1371/journal. Pone. 0087634.<br /> 5. Jenkins A. D. (2010). Extracorporeal shock wave treatment of<br /> thấp, thủ thuật rất ít xâm hại theo chúng tôi là<br /> ureteral stones. Stone Surgery, Churchill Livingstone, pp 35-<br /> những yếu tố tác động tích cực đến sự hài 47.<br /> lòng của BN về TSNCT. Loại trừ các yếu tố nói 6. Lê Đình Nguyên, Trần Đức (2012) Kết quả điều trị sỏi niệu<br /> quản 1/3 trên bằng phương pháp TSNCT tại Bệnh viện TƯQĐ<br /> trên, TSNSND laser cũng rất đáng được chú ý 108. Y học TP. Hồ Chí Minh, tập 16(3), tr. 313 – 317.<br /> khiến BN hài lòng. 7. Lê Kim Lộc và cộng sự (2011). Đánh giá kết quả điều trị sỏi<br /> niệu quản đoạn bụng bằng TSNCT và TSNS ngược dòng. Y<br /> KẾT LUẬN học thực hành, số 769 + 770, VUNA – Hội Tiết Niệu Thận Học<br /> Việt Nam, tr. 190 – 195.<br /> Qua nghiên cứu 126 trường hợp sỏi niệu 8. Matsuoka Y., Ishizaka K., Machida T. et al. (2002). Treatment<br /> quản đoạn lưng được điều trị bằng TSNSND of 2019 cases with upper urinary calculi using a piezoelectric<br /> lithotripter ESW – 500A, Nippon Hinyokika Gakkai Zasshi,<br /> laser hoặc TSNCT, chúng tôi nhận thấy cả hai<br /> vol 93(3), pp. 476 – 482.<br /> đều là những phương pháp điều trị ít xâm hại, 9. Nguyễn Hoàng Đức và cộng sự (2009). Kết quả bước đầu áp<br /> an toàn và hiệu quả. dụng Holmium:YAG Laser điều trị sỏi niệu quản đoạn trên. Y<br /> học Thành phố Hồ Chí Minh, tập 13, tr. 65-85.<br /> - Tỉ lệ sạch sỏi, sự hài lòng BN tương đương 10. Nguyễn Khoa Hùng và cộng sự (2014). Điều trị sỏi niệu quản<br /> giữa hai phương pháp. đoạn bụng bằng soi niệu quản tán sỏi bằng Laser. Tạp chí y<br /> dược học, Trường Đại Học Y Dược Huế, số 21, tr. 167-171.<br /> - Viện phí, ngày nằm viện của TSNCT tốt 11. Nguyễn Kim Cương (2012). Đánh giá kết quả điều trị nội soi<br /> hơn hẳn TSNSND laser. tán sỏi niệu quản đoạn trên bằng Holmium Laser tại Bệnh<br /> viện Việt Đức. Luận văn tốt nghiệp bác sĩ chuyên khoa cấp 2,<br /> - Trong cùng điều kiện thuận lợi như nhau: Đại học Y Hà Nội.<br /> sỏi đơn thuần, kích thước sỏi ≤ 12 mm, thận 12. Nguyễn Việt Cường (2008). Nhận xét kết quả điều trị sỏi niệu<br /> quản đoạn lưng bằng phương pháp TSNCT tại Bệnh viện<br /> không ứ nước hoặc chỉ ứ nước độ 1, độ 2, niệu Bình Dân. Y học thực hành, số 661 - 632, tr. 324 – 330.<br /> quản dưới sỏi thông, nên chọn phương pháp 13. Türk C, Knoll T, Petrik A, Sarica K, Straub M & Seitz C, Straub<br /> M, Traxer O (2010). Management of patients with stones in the<br /> TSNCT vì ít xâm hại hơn, thời gian nằm viện<br /> ureter. Guidelines on Urolithiasis, European Association of<br /> ngắn hơn, viện phí thấp hơn. Urology.<br /> 14. Wing SL et al. (2000). In – situ Extracorporeal Shock Wave<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO Lithotripsy (ESWL) – The treatment of choice for ureteric<br /> 1. Bader M. J., Eisner B., Porpiglia F., Preminger G. M,. Tiselius calculi, The fifth Asian Congress on Urology, Beijing, China,<br /> H. G. (2012). Contemporary Management of Ureteral Stones. pp. 137 – 138.<br /> European Urology, vol 61, pp. 764 – 772.<br /> 2. Bhojani N., Lingeman J. E. (2013). Shockwave Lithotripsy –<br /> New Concepts and Optimizing Treatment Parameters. Ngày nhận bài báo: 10/05/2015<br /> Multidisciplinary Management of Urinary Stone Disease,<br /> Urologic Clinics of North America, pp 59-66.<br /> Ngày phản biện nhận xét bài báo: 01/06/2015<br /> 3. Borofsky M. S., Shah O. (2013). Advances in Ureteroscopy. Ngày bài báo được đăng: 05/08/2015<br /> Multidisciplinary Management of Urinary Stone Disease,<br /> Urologic Clinics of North America, pp 67-78.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 104 Chuyên Đề Thận – Niệu<br />