Đánh giá kết quả ngắn hạn của điều trị phẫu thuật hở thành bụng bẩm sinh ở trẻ sơ sinh

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 1 * 2018 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> <br /> ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ NGẮN HẠN CỦA ĐIỀU TRỊ PHẪU THUẬT<br /> HỞ THÀNH BỤNG BẨM SINH Ở TRẺ SƠ SINH<br /> Đinh Quang Lê Thanh*, Trương Quang Định**<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mở đầu - Hở thành bụng là dị tật thường gặp nhất trong các dạng khiếm khuyết thành bụng bẩm sinh. Hai<br /> phương pháp điều trị chính hiện nay là phục hồi thành bụng một thì và phục hồi thành bụng hai thì.<br /> Mục tiêu - So sánh kết quả giữa hai phương pháp phẫu thuật điều trị hở thành bụng.<br /> Đối tượng và hương pháp nghiên cứu - Hồi cứu tất cả hồ sơ nhập viện với chẩn đoán hở thành bụng trong<br /> khoảng thời gian 01/2010 – 06/2013 ở trẻ sơ sinh ≤ 28 ngày tuổi và được điều trị một thì hoặc hai thì tại bệnh viện<br /> Nhi Đồng 2. Các biến số chính của nghiên cứu gồm thời gian thở máy; thời gian nuôi ăn tĩnh mạch hoàn toàn;<br /> thời gian ăn lại đường miệng hoàn toàn; thời gian nằm HSSS; thời gian nằm viện. Ngoài các phép kiểm, chúng<br /> tôi còn làm hồi qui đa biến với biến độc lập là tử vong.<br /> Kết quả - Có tổng cộng 78 trường hợp thỏa tiêu chuẩn chọn mẫu trong đó có 42 trường hợp phẫu thuật hai<br /> thì và 36 trường hợp phẫu thuật một thì. Có 17 (21,6%) trường hợp tử vong trong đó có 6 trường hợp chưa được<br /> phục hồi thành bụng. Khi so sánh giữa hai phương pháp trong nhóm không tử vong, chúng tôi nhận thấy ngoài<br /> trừ thời gian nằm viện ở nhóm phẫu thuật 2 thì lâu hơn nhóm phẫu thuật 1 thì có ý nghĩa thống kê, các kết quả<br /> còn lại cũng như biến chứng đều không có sự khác biệt giữa hai nhóm. Khi so sánh giữa hai phương pháp trong<br /> nhóm tử vong, chúng tôi cũng ghi nhận không có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê về đặc điểm mẫu, kết quả phẫu<br /> thuật và biến chứng giữa hai nhóm. Trong phương trình hồi qui đơn biến, phương pháp phẫu thuật, thời gian<br /> chuyển viện và dị tật ruột kết hợp là các yếu tố tiên đoán độc lập của biến tử vong (với P 5 giờ increased death 6.5 time (OR = 6.5; CI 95% = 1.3 – 31.8) although CI was relative wide.<br /> Conclusion – There was no significant difference between two methods about outcomes and complication.<br /> Transfer time and associated bowel defect were predictors of mortality.<br /> Key words: gastroschisis – primary closure – staged closure.<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ nghiên cứu đoàn hệ tiền cứu và 16 nghiên cứu<br /> hồi cứu(12). Kết quả cho thấy phương pháp silo có<br /> Hở thành bụng là dị tật thường gặp nhất hiệu quả hơn. Tuy nhiên, mặt hạn chế của báo<br /> trong các dạng khiếm khuyết thành bụng bẩm cáo này là những nghiên cứu được lựa chọn đều<br /> sinh ở trẻ sơ sinh, với tần suất là 2-4,9/10.000 trẻ có những sai lệch trong chọn mẫu, không có sự<br /> sinh sống(6). Trong dạng khiếm khuyết này, trẻ đồng bộ. Hơn nữa, hầu hết là hồi cứu nên những<br /> sơ sinh khi chào đời sẽ có một phần tạng lộ ra<br /> yếu tố ảnh hưởng và sai lệch khổng thể kiểm<br /> ngoài qua một lỗ ở giữa bụng, bên trái lỗ này vẫn soát được. Một nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng<br /> còn hiện diện của dây rốn. Đối với hở thành được chọn vào mẫu lại có cỡ mẫu ít nên không<br /> bụng, việc hồi sức sau sinh và bảo vệ ruột có vai đủ để đưa ra kết luận có ý nghĩa thống kê mạnh.<br /> trò quan trọng đến sự thành công và tỷ lệ sống<br /> Nhưng, qua số liệu cho thấy, những nghiên cứu<br /> còn của trẻ sơ sinh. Trẻ ngay sau khi được sinh<br /> ít có sai lệch trong quá trình chọn mẫu đều cho<br /> ra cần được hồi sức phù hợp để tránh mất nước<br /> kết luận rằng thời gian thở máy, thời gian nuôi<br /> và hạ thân nhiệt. Song song đó, tạng thoát vị của ăn tĩnh mạch, thời gian bắt đầu ăn, thời gian ăn<br /> trẻ cần phải được bảo vệ một cách phù hợp và lại hoàn toàn, biến chứng sau mổ và tỷ lệ tử<br /> nhanh chóng để tránh hoại tử hay nhiễm trùng. vong của phương pháp hai thì đều tốt hơn so với<br /> Hiện nay, hai phương pháp điều trị phổ biến phương pháp phục hồi thành một một thì.<br /> trong hở thành bụng là phục hồi thành bụng một Ở Việt Nam đến nay mới chỉ có 2 nghiên cứu<br /> thì – tức đưa tạng thoát vị vào bụng ngay rồi về hở thành bụng và nghiên cứu trên từng<br /> khép cân cơ thành bụng ngay sau sinh – và phục phương pháp riêng rẽ, chưa có nghiên cứu nào<br /> hồi thành bụng hai thì – tức tạng thoát vị được so sánh kết quả giữa hai phương pháp một thì và<br /> chứa trong túi silo trong khoảng thời gian nhất hai thì(10,17). Chính vì vậy, chúng tôi mong muốn<br /> định trước khi được đưa vào bụng rồi khép cân tiến hành nghiên cứu này nhằm đưa ra nhận<br /> cơ thành bụng. Cho đến nay, trên thế giới đã có định về phương pháp phù hợp nhất trong hoàn<br /> rất nhiều nghiên cứu được tiến hành để so sánh<br /> cảnh Việt Nam hiện nay.<br /> giữa 2 phương pháp về kết quả sau phục hồi<br /> thành bụng. Năm 2013, Kunz và cộng sự công bố PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> kết quả công trình nghiên cứu gộp dựa trên 20 Thiết kế nghiên cứu<br /> nghiên cứu so sánh hiệu quả giữa hai phương Chúng tôi tiến hành hồi cứu tất cả các trẻ sơ<br /> pháp này, trong đó có một nghiên cứu thử sinh với chẩn đoán hở thành bụng nhập viện lần<br /> nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên có nhóm chứng, ba<br /> <br /> <br /> 376 Chuyên Đề Sức Khỏe Sinh Sản – Bà Mẹ Trẻ Em<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 1 * 2018 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> đầu khoảng thời gian từ 01/2010 đến 06/2013 KẾT QUẢ<br /> được phẫu thuật tại bệnh viện Nhi Đồng 2 dựa<br /> Có tổng cộng 78 trường hợp thỏa tiêu chuẩn<br /> trên bảng câu hỏi soạn sẵn.<br /> chọn mẫu trong đó có 42 trường hợp phẫu thuật<br /> Tiêu chuẩn chọn mẫu hai thì và 36 trường hợp phẫu thuật một thì<br /> Gồm trẻ sơ sinh (≤ 28 ngày tuổi) có thời (Bảng 1). Ở nhóm không tử vong, có tổng cộng<br /> gian nhập viện trong khoảng thời gian từ 61 trường hợp, nhưng có 1 trường hợp có thời<br /> 01/2010 – 06/2013 được chẩn đoán hở thành gian nằm viện dài (247 ngày) do mắc các bệnh lý<br /> bụng bẩm sinh; được điều trị bằng phương nội khoa như viêm phổi, nhiễm trùng huyết, nên<br /> pháp phẫu thuật một thì hoặc hai thì tại bệnh chúng tôi không đưa vào phân tích so sánh giữa<br /> viện Nhi Đồng 2. hai nhóm. Như vậy, cỡ mẫu khi so sánh kết quả<br /> Tiêu chuẩn loại trừ phẫu thuật giữa hai phương pháp trong nhóm<br /> không tử vong là 60 trường hợp.<br /> Gồm trẻ có chẩn đoán khiếm khuyết thành<br /> bụng bẩm sinh khác như thoát vị chân cuống Đặc điểm dịch tễ<br /> rốn, thoát vị rốn; trẻ đã được khâu phục hồi Bảng 1. Đặc điểm chung của mẫu nghiên cứu (N =<br /> thành bụng hoặc đặt túi silo tại một bệnh viện 78)<br /> khác trước khi chuyển đến bệnh viện Nhi Đồng Biến số Giá trị<br /> 2; trẻ bị hở thành bụng tử vong trước khi phẫu Tuổi mẹ (trung vị) 21 tuổi<br /> thuật và những ca có hồ sơ không đầy đủ. Con so 77,8% (56/72)<br /> Chẩn đoán tiền sản 70%<br /> Các biến số chính của nghiên cứu Sinh mổ 60,3% (47/78)<br /> Gồm thời gian thở máy (số ngày từ lúc phục Do hở thành bụng 76,6% (36/47)<br /> Nam/nữ 1/1<br /> hồi thành bụng đến lúc rút nội khí quản); thời<br /> Tuổi thai (trung vị) 37 tuần<br /> gian nuôi ăn tĩnh mạch hoàn toàn (số ngày từ lúc<br /> CNLS 2.303,2±53,4 g<br /> phục hồi thành bụng đến lúc bắt đầu ăn bằng Dị tật ruột 6,4% (5)<br /> đường miệng); thời gian ăn lại đường miệng Teo ruột non 2<br /> hoàn toàn (số ngày từ lúc phục hồi thành bụng Xoắn ruột 2<br /> Teo ruột non & xoắn ruột 1<br /> đến lúc ngưng truyền dịch nuôi ăn tĩnh mạch);<br /> Phương pháp một thì 46,2% (36)<br /> thời gian nằm HSSS (số ngày nằm ở khoa HSSS Phương pháp hai thì 53,8% (42)<br /> từ lúc phục hồi thành bụng đến lúc chuyển khoa Thời gian kéo dãn thành bụng với<br /> 8,5 ngày<br /> Sơ Sinh); thời gian nằm viện (số ngày từ lúc nhập túi silo<br /> viện đến lúc xuất viện). Tử vong 21,6% (17/78)<br /> <br /> Phương pháp thống kê So sánh hai phương pháp ở nhóm không tử<br /> vong<br /> Ngoài các phép kiểm Student T test, Mann-<br /> Whitney U, Chi bình phương và Fisher để so Chúng tôi nhận thấy, không có sự khác biệt<br /> sánh hai biến với nhau, chúng tôi còn dùng có ý nghĩa thống kê về đặc điểm của mẹ và trẻ<br /> phương trình hồi qui đa biến logistic để tìm mối giữa hai phương pháp phẫu thuật (Bảng 2).<br /> quan hệ giữa tỷ lệ tử vong và các biến độc lập Ngoài trừ thời gian nằm viện của nhóm<br /> (thời gian chuyển viện, thời gian chuyển mổ, được phẫu thuật phục hồi thành bụng hai thì dài<br /> phương pháp phẫu thuật, non tháng, nhẹ cân, có hơn nhóm một thì, các kết quả còn lại không cho<br /> bất kỳ loại biến chứng nào). Các phép kiểm sẽ có thấy sự khác biệt giữa hai nhóm (Bảng 3).<br /> ý nghĩa thống kê khi p 0,05<br /> <br /> <br /> Chuyên Đề Sức Khỏe Sinh Sản – Bà Mẹ Trẻ Em 379<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 1 * 2018<br /> <br /> <br /> Yếu tố liên quan với tử vong pháp phẫu thuật không còn là yếu tố tiên đoán<br /> Trong phương trình hồi qui đơn biến, của biến tử vong. Dị tật ruột kết hợp (OR = 19,5;<br /> phương pháp phẫu thuật, thời gian chuyển viện KTC 95%=1,5 - 249,2) và thời gian chuyển viện<br /> và dị tật ruột kết hợp là các yếu tố tiên đoán độc trên 300 phút (5 giờ) (OR = 6,5; KTC 95% = 1,3 –<br /> lập của biến tử vong (với P 300 phút 6,5 1,3 – 31,8 < 0,05<br /> Thời gian chuyển mổ<br /> ≤ 300 phút (tham chiếu) 1<br /> > 300 phút 3,1 0,5 – 19,8 0,226<br /> Non tháng<br /> Không (tham chiếu) 1<br /> Có 1,7 0,4 – 8,2 0,508<br /> Nhẹ cân<br /> Không (tham chiếu) 1<br /> Có 1,6 0,2 – 10,8 0,617<br /> Dị tật ruột kết hợp<br /> Không (tham chiếu) 1<br /> Có 19,5 1,5 – 249,2 < 0,05<br /> Có biến chứng<br /> Không (tham chiếu) 1<br /> Có 0,3 0 – 5,5 0,438<br /> <br /> BÀN LUẬN Tuy nhiên, phương pháp phẫu thuật hai thì<br /> thật sự trở thành một bước ngoặc lớn trong điều<br /> Phương pháp điều trị hở thành bụng đã có<br /> trị trẻ bị hở thành bụng khi Fisher giới thiệu túi<br /> những bước tiến vượt bậc trong những năm qua,<br /> silo có vòng lò xo(9). Ngoài ưu điểm là giảm triệu<br /> góp phần cải thiện tỷ lệ tử vong ở trẻ bị dị tật<br /> chứng liên quan đến tăng áp lực ổ bụng như suy<br /> này(16). Trước đây, những trường hợp có sự bất<br /> thận, suy hô hấp, suy tim và hoại tử ruột, nhờ<br /> xứng nhiều giữa khối lượng tạng thoát vị và thể<br /> tính chất trong suốt nên với túi silo, việc theo dõi<br /> tích ổ bụng thường là thách thức lớn đối với các<br /> tình trạng tưới máu của tạng thoát vị dễ dàng<br /> phẫu thuật viên(16). Ở thời điểm đó, phương<br /> hơn(4,9,16,19,20). Hơn nữa, thao tác đặt loại túi này<br /> pháp phục hồi thành bụng một thì là lựa chọn<br /> đơn giản, nhiều trường hợp có thể đặt ngay tại<br /> duy nhất để điều trị cho trẻ hở thành bụng. Vì<br /> khoa HSSS không cần gây mê(4,19). Trước những<br /> thế, hội chứng tăng áp lực ổ bụng là nguyên<br /> ưu điểm này của phương pháp hai thì, nhiều<br /> nhân gây tử vong hàng đầu ở trẻ bị dị tật này(19).<br /> trung tâm Ngoại Nhi trên thế giới đã sử dụng<br /> Đến khi Schuster giới thiệu tấm Teflon để che<br /> phương pháp này nhiều hơn, song song với<br /> phủ tạng thoát vị tạm thời thì khái niệm phẫu<br /> phương pháp một thì. Trong những năm qua,<br /> thuật hai thì mới xuất hiện, góp phần làm giảm<br /> nhiều nghiên cứu được tiến hành đã khẳng định<br /> triệu chứng tăng áp lực ổ bụng và giúp cải thiện<br /> phần nào tỷ lệ tử vong(21).<br /> <br /> <br /> 380 Chuyên Đề Sức Khỏe Sinh Sản – Bà Mẹ Trẻ Em<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 1 * 2018 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> hiệu quả của phẫu thuật phục hồi thành bụng trẻ phải nằm viện lâu hơn nên làm tăng nguy cơ<br /> hai thì với túi silo(4,8,11,17,19,26). mắc các biến chứng nhiễm trùng(1). Bradnock cho<br /> Vì vậy, ngày nay, một số tác giả chủ trương thấy trẻ phẫu thuật một thì có thời gian nuôi ăn<br /> đặt túi silo thường qui cho tất cả trẻ bị hở thành tĩnh mạch, thời gian ăn hoàn toàn bằng đường<br /> bụng, chứ không chỉ khu trú ở trẻ không thể miệng ngắn hơn (2). Đồng thời, tác giả khuyến<br /> điều trị với phương pháp một thì(5,13,16,18). Tuy cáo túi silo chỉ nên được sử dụng chọn lọc ở một<br /> nhiên, một số tác giả lại không đồng tình với vài trường hợp.<br /> quan điểm đó. Banyard ghi nhận túi silo làm cho<br /> Bảng 9. So sánh đặc điểm mẫu với các nghiên cứu khác<br /> Nam/nữ (%) Tuổi thai (tuần) Non tháng (%) CNLS (gram) Nhẹ cân (%)<br /> Chúng tôi 56,4/43,6 37 (35,5-38) 38,7% 2.303,2±53,4 70%<br /> (13)<br /> Lansdale 46/54 36 (29-40) - 2400 -<br /> (24)<br /> Tsai 47,7/52,3 36,3±2 20,5% 2.262±487 -<br /> (1)<br /> Banyard 51,9/48,1 36,4 - 2.495 -<br /> (26) 2000-2002 46,9/53,1 36 (31-39) 59,2% 2.600 -<br /> Weil<br /> 2003-2009 54,5/45,5 36 (26-40) 61,7% 2.400 -<br /> (2)<br /> Bradnock 46/54 - 47% - 59%<br /> (20)<br /> Schmidt - 36±2 - 2.193±401 -<br /> Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy không có đó chủ yếu là do hai yếu tố: chọn lựa phương<br /> sự khác biệt về thời gian thở máy, thời gian nuôi pháp phẫu thuật cho trẻ và quyết định thời điểm<br /> ăn tĩnh mạch hoàn toàn, thời gian ăn lại bằng phẫu thuật lần hai ở trẻ được phục hồi thành<br /> đường miệng hoàn toàn, thời gian nằm HSSS và bụng hai thì. Hiện nay, hai yếu tố này được<br /> các biến chứng giữa hai phương pháp phục hồi quyết định dựa trên đánh giá chủ quan và kinh<br /> thành bụng, tương tự như kết luận của tác giả nghiệm của từng phẫu thuật viên. Dù vậy, với<br /> Tsai và Schmidt(20,24) (bảng 9, bảng 10). Kết quả có kết quả từ hai nghiên cứu có thiết kế mạnh nhất<br /> ý nghĩa thống kê duy nhất trong nghiên cứu là là nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên<br /> thời gian nằm viện, theo đó, trẻ được phẫu thuật có đối chứng của Pastor và nghiêm cứu phân<br /> một thì có thời gian này ngắn hơn so với nhóm tích gộp của Kunz đều nghiêng về phương pháp<br /> hai thì (p < 0,05), tương tự kết quả của tác giả hai thì, chúng tôi vẫn tin rằng phương pháp hai<br /> Weil(26). Điều này có thể được giải thích là do trẻ thì, nếu được thực hiện với chỉ định chính xác<br /> được phẫu thuật hai thì có thêm khoảng thời dựa trên áp lực ổ bụng sẽ là một lựa chọn điều<br /> gian kéo dãn thành bụng với túi silo trước khi trị an toàn, đơn giản đối với trẻ bị hở thành bụng<br /> (12,18). Tuy nhiên, để kết luận có thể mạnh mẽ hơn,<br /> được khâu phục hồi thành bụng so với trẻ được<br /> phẫu thuật một thì. Banyard đã tìm thấy mối liên chúng tôi nghĩ việc tiến hành những nghiên cứu<br /> hệ giữa hai biến thời gian này và khuyến cáo tiền cứu có thiết kế tương tự như của Pastor<br /> rằng túi silo nên được đặt với số ngày tối thiểu trong tương lai là điều cần thiết.<br /> để trẻ mau chóng được phục hồi thành bụng, từ Ngày nay, nhờ sự phát triển của ngành HSSS<br /> đó giảm số ngày nằm viện cũng như các biến và sự ra đời của nhiều phương pháp phục hồi<br /> chứng do nằm viện lâu gây ra(1). thành bụng mới nên tỷ lệ sống của trẻ hở thành<br /> Việc chúng tôi chưa tìm thấy ưu thế của bụng cao với 90%(8). Tuy nhiên, ở các nước đang<br /> phẫu thuật hai thì so với phương pháp một thì phát triển thì tỷ lệ tử vong được báo cáo trong<br /> có thể lý giải do bản chất của nghiên cứu là hồi vài nghiên cứu cho thấy vẫn còn đáng kể,<br /> cứu hàng loạt ca nên có những yếu tố gây nhiễu khoảng 50%(7,15,20,25).<br /> và sai lệch mà không thể kiểm soát được. Sai lệch<br /> <br /> <br /> <br /> Chuyên Đề Sức Khỏe Sinh Sản – Bà Mẹ Trẻ Em 381<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 1 * 2018<br /> <br /> <br /> Bảng 10. So sánh kết quả điều trị với các nghiên cứu khác<br /> Tên nghiên cứu Thời gian thở máy Thời gian nuôi ăn TM Thời gian nằm Thời gian ăn lại Thời gian nằm viện<br /> (ngày) (ngày) HSSS (ngày) (ngày) (ngày)<br /> 2 thì 1 thì 2 thì 1 thì 2 thì 1 thì 2 thì 1 thì 2 thì 1 thì<br /> Chúng tôi 5,5 3,7 6,6 7,9 8,2 5,9 14,1 15,1 32,4 22,9<br /> (18)<br /> Pastor 3,2 5,3 38,8 33 - - - - 49,1 43,2<br /> (24)<br /> Tsai 7 5,6 - - - - 32 34,6 33,3 36,6<br /> (1)<br /> Banyard 6,2 4,4 36,5 28,5 - - - - 46,5 40,5<br /> (20)<br /> Schmidt - - 31 25,7 - - - - 38,4 34,2<br /> (2)<br /> Bradnock - - 28 22 - - 29 20 38 34<br /> (26)<br /> Weil 3 4,5 - - 14 9 22 29 34 25<br /> Điều đó được một số tác giả lý giải rằng, có yếu tố tiên đoán tử vong trong mô hình đơn<br /> lẽ, do tỷ lệ thai bị dị tật hở thành bụng được phát biến, chúng tôi nhận thấy có ba yếu tố có khả<br /> hiện trước sanh vẫn còn thấp ở các nước này, năng làm tăng tỷ lệ này gồm phương pháp phẫu<br /> làm cho các công tác chuẩn bị cho quá trình<br /> thuật, dị tật ruột kết hợp và thời gian chuyển<br /> chuyển dạ của mẹ và chăm sóc ban đầu của trẻ<br /> viện. Tuy nhiên, khi đưa vào phân tích hồi qui<br /> bị thụ động và chưa phù hợp với đặc điểm của<br /> dạng dị tật bẩm sinh này, dẫn đến thời gian đa biến với biến phụ thuộc là tử vong, các biến<br /> chuyển viện chưa được nhanh và trong một số độc lập gồm ba yếu tố trên, kèm với thời gian<br /> trường hợp, tình trạng của trẻ sau sinh nặng chuyển mổ, non tháng, nhẹ cân, nhiễm trùng,<br /> hơn(23). Thời gian chuyển viện dài làm thời gian chúng tôi nhận thấy chỉ có dị tật ruột kết hợp và<br /> từ lúc trẻ sinh ra đến khi được phẫu thuật lần thời gian chuyển viện là các yếu tố tiên đoán độc<br /> đầu lâu dẫn đến tăng nguy cơ nhiễm trùng – yếu<br /> lập đối với biến tử vong. Phương pháp phẫu<br /> tố đã được khẳng định là một trong những<br /> thuật không phải là nguyên nhân làm tăng tỷ lệ<br /> nguyên nhân gây tử vong đối với bệnh nhi bị dị<br /> tật này(3,20,23,25). Những nguyên nhân khác là nhẹ tử vong. Thật vậy, khi so sánh về kết quả phẫu<br /> cân, non tháng, dị tật ruột kết hợp, viêm ruột thuật và tỷ lệ mắc các loại biến chứng, chúng tôi<br /> hoại tử, phương pháp phục hồi thành bụng và không nhận thấy có sự khác biệt có ý nghĩa<br /> các bất thường bẩm sinh nặng khác kèm theo thống kê giữa hai phương pháp phục hồi thành<br /> như dị tật tim, bất thường nhiễm sắc thể (3,14,22,23,25). bụng ở nhóm trẻ tử vong. Điều này cũng phù<br /> Kết quả của chúng tôi có tỷ lệ tử vong là hợp với kết quả của tác giả Tarca(23). Qua đó, một<br /> 21,6%. So với các tác giả khác thì tỷ lệ của chúng lần nữa cho thấy tầm quan trọng của việc<br /> tôi cao hơn (Bảng 11), tuy nhiên, khi so với tỷ lệ chuyển viện sớm và việc tìm phương pháp điều<br /> chung của các nước đang phát triển thì tỷ lệ này trị phù hợp với trẻ có dị tật ruột kết hợp.<br /> lại thấp hơn . Có lẽ nhờ tỷ lệ siêu âm tiền<br /> (1,2,13,20,24,26)<br /> Bảng 11. So sánh tỷ lệ tử vong với các nghiên cứu<br /> sản cao, đặc biệt là các sản phụ được chuyển từ khác<br /> các bệnh viện nội thành, cùng với sự hợp tác Số ca Tỷ lệ<br /> Chúng tôi 17 21,6%<br /> chặt chẽ giữa bệnh viện Từ Dũ, Hùng Vương và (24)<br /> Tsai - 16%<br /> bệnh viện Nhi Đồng 2 trong chương trình tư vấn Schmidt<br /> (20)<br /> 6 13%<br /> (26)<br /> tiền sản, giúp cho công tác chăm sóc ban đầu ở Weil 12 5,7%<br /> (2)<br /> trẻ hở thành bụng tốt hơn, thời gian chuyển viện Bradnock 12 4%<br /> (13)<br /> Lansdale 5 3,3%<br /> ngắn hơn so với các bệnh viện sản khác, giúp (1)<br /> Banyard - 0,9%<br /> làm giảm tỷ lệ tử vong. Khi phân tích tìm những<br /> <br /> <br /> 382 Chuyên Đề Sức Khỏe Sinh Sản – Bà Mẹ Trẻ Em<br />  Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 1 * 2018 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> 6. Coran AG (2012). “Congenital defect of the abdominal wall”. In:<br /> Ngoài các biến độc lập trên, chúng tôi nghĩ Coran AG (eds), Pediatric Surgery, 7th ed, pp.973-984. Elsevier,<br /> tuổi mẹ và mức độ tổn thương của ruột cũng Philadelphia, PA.<br /> 7. Du L, Pan WH, Cai W, et al (2014). “Delivery room surgery: an<br /> ảnh hưởng lên tỷ lệ tử vong nhưng do số liệu applicable therapeutic strategy for gastroschisis in developing<br /> không đầy đủ trong hồ sơ nên hai biến này đã countries”. World Journal of Pediatric, 10(1):pp.69-73.<br /> 8. Eggink BH, Richardson CJ, Malloy MH, et al (2006). “Outcome of<br /> không được đưa vào mô hình hồi qui. Đây cũng gastroschisis: a 20-year case review of infants with gastroschisis<br /> là nhược điểm của nghiên cứu hồi cứu. Chúng born in Galveston, Texas”. Journal of Pediatric Surgery.<br /> 41(6):pp.1103-1108.<br /> tôi nghĩ hai yếu tố này cần được phân tích thêm 9. Fischer JD, Chun K, Moores DC, et al (1995). “Gastroschisis: a<br /> simple technique for staged silo closure”. Journal of Pediatric<br /> trong các nghiên cứu sau.<br /> Surgery, 30(8):pp.1169-1171.<br /> KẾT LUẬN 10. Huỳnh Công Tiến (2003). Hở thành bụng bẩm sinh: Đánh giá<br /> kết quả phục hồi thành bụng một thì. Luận án Thạc sĩ, Đại học Y<br /> Từ kết quả của nghiên cứu chúng tôi nhận Dược TPHCM.<br /> 11. Kidd JN, Levy MS, Wagner CW (2001). “Staged reduction of<br /> thấy, những trẻ có thời gian chuyển viện > 5 giờ gastroschisis: a simple method”. Pediatric Surgery International,<br /> 17(2-3):pp.242-244.<br /> có khả nặng tử vong cao gấp 6,5 lần và trẻ có dị<br /> 12. Kunz SN, Tieder JS, Whitlock K, et al (2013). “Primary fascial<br /> tật ruột kết hợp có khả năng tử vong cao gấp 19,5 closure versus staged closure with silo in patients with<br /> gastroschisis: a meta-analysis”. Journal of Pediatric Surgery,<br /> lần. Do đó, để hạn chế tỷ lệ tử vong, những thai 48(4):pp.845-857.<br /> kỳ đã phát hiện hở thành bụng cần được sinh ở 13. Lansdale N, Hill R, Gull-Zamir S, et al (2009). “Staged reduction<br /> of gastroschisis using preformed silos: practicalities and<br /> những trung tâm có mô hình Sản – Nhi và có problems”. Journal of Pediatric Surgery, 44(11):pp.2126-2129.<br /> khả năng xử trí hở thành bụng. Đối với những 14. Lao OB, Larison C, Garrison MM, et al (2010). “Outcomes in<br /> neonates with gastroschisis in U.S. children's hospitals”.<br /> thai kỳ không được phát hiện có hở thành bụng American Journal of Perinatology, 27(1):pp.97-101.<br /> 15. Maksoud-Filho JG, Tannuri U, da Silva MM, et al (2006). “The<br /> trước đó, trẻ sau khi sinh ra cần được chuyển<br /> outcome of newborns with abdominal wall defects according to<br /> viện ngay đến những trung tâm Ngoại Nhi có the method of abdominal closure: the experience of a single<br /> center”. Pediatric Surgery International, 22(6):pp.503-507.<br /> khả năng xử trí hở thành bụng gần nhất. Khi so 16. Minkes RK, Langer JC, Mazziotti MV, et al (2000). ‘Routine<br /> sánh giữa hai phương pháp phẫu thuật, chúng insertion of a silastic spring-loaded silo for infants with<br /> gastroschisis”. Journal of Pediatric Surgery, 35(6):pp.843-846.<br /> tôi không nhận thấy có sự khác biệt có ý nghĩa 17. Nguyễn Văn Linh, Nguyễn Thanh Liêm, Bùi Đức Hậu (2011).<br /> thống kê về kết quả phẫu thuật và biến chứng “Đánh giá kết quả bước đầu điều trị khe hở thành bụng bằng túi<br /> Silo tại Bệnh viện Nhi Trung Ương”. Y học Thành phố Hồ Chí<br /> giữa hai phương pháp phục hồi thành bụng một Minh, 15:pp.63-70.<br /> 18. Pastor AC, Phillips JD, Fenton SJ, et al (2008). “Routine use of a<br /> thì và hai thì.<br /> SILASTIC spring-loaded silo for infants with gastroschisis: a<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO multicenter randomized controlled trial”. Journal of Pediatric<br /> Surgery, 43(10):pp.1807-1812<br /> 1. Banyard D, Ramones T, Phillips SE, et al (2010). “Method to our 19. Schlatter M, Norris K, Uitvlugt N, et al (2003). “Improved<br /> madness: an 18-year retrospective analysis on gastroschisis outcomes in the treatment of gastroschisis using a preformed silo<br /> closure”. Journal of Pediatric Surgery, 45(3):pp.579-584. and delayed repair approach”. Journal of Pediatric Surgery,<br /> 2. Bradnock TJ, Marven S, Owen A, et al (2011). “Gastroschisis: one 38(3):pp.459-464.<br /> year outcomes from national cohort study”. British Medical 20. Schmidt AF, Goncalves A, Bustorff-Silva JM, et al (2011). “Does<br /> Journal, 343:pp.6740-6749. staged closure have a worse prognosis in gastroschisis?”. Clinics<br /> 3. Calcagnotto H, Muller AL, Leite JC, et al (2013). “Associated (Sao Paulo), 66(4):pp.563-566.<br /> factors for perinatal mortality in gastroschisis”. Revista Brasileira 21. Schuster SR (1967). “A new method for the staged repair of large<br /> de Ginecologia e Obstetrícia, 35(12):pp.549-553. omphaloceles”. Surgery, Gynecology & Obstetrics Jounal,<br /> 4. Cauchi J, Parikh DH, Samuel M, et al (2006). “Does gastroschisis 125(4):pp.837-850.<br /> reduction require general anesthesia? A comparative analysis”. 22. Snyder CL (1999). “Outcome analysis for gastroschisis”. Journal<br /> Journal of Pediatric Surgery, 41(7):pp.1294-1297. of Pediatric Surgery, 34(8):pp.1253-1256.<br /> 5. Charlesworth P, Akinnola I, Hammerton C, et al (2014). 23. Tarca E, Aprodu SG (2013). “Gastroschisis treatment: what are<br /> “Preformed silos versus traditional abdominal wall closure in the causes of high morbidity and mortality rates?”. Chirurgia<br /> gastroschisis: 163 infants at a single institution”. European Journal (Bucur), 108(4):pp.516-520.<br /> of Pediatric Surgery, 24(1):pp.88-93. 24. Tsai MH, Huang HR, Chu SM, et al (2010). “Clinical features of<br /> newborns with gastroschisis and outcomes of different initial<br /> <br /> <br /> <br /> Chuyên Đề Sức Khỏe Sinh Sản – Bà Mẹ Trẻ Em 383<br />  Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 1 * 2018<br /> <br /> interventions: primary closure versus staged repair”. Pediatric associated with both benefits and shortcomings”. Journal of<br /> Neonatology, 51(6):pp.320-325. Pediatric Surgery, 47(1):pp.119-124.<br /> 25. Van Eijck FC, Wijnen RM, van Goor H (2008). “The incidence<br /> and morbidity of adhesions after treatment of neonates with Ngày nhận bài báo: 17/10/2017<br /> gastroschisis and omphalocele: a 30-year review”. Journal of<br /> Ngày phản biện nhận xét bài báo: 20/12/2017<br /> Pediatric Surgery, 43(3):pp.479-483.<br /> 26. Weil BR, Leys CM, Rescorla FJ (2012). “The jury is still out: Ngày bài báo được đăng: 15/03/2018<br /> changes in gastroschisis management over the last decade are<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 384 Chuyên Đề Sức Khỏe Sinh Sản – Bà Mẹ Trẻ Em<br />