intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Đánh giá tiềm năng trữ nước vùng Đồng tháp Mười, tỉnh Đồng Tháp trong bối cảnh biến đổi khí hậu

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

10
lượt xem
3
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết Đánh giá tiềm năng trữ nước vùng Đồng tháp Mười, tỉnh Đồng Tháp trong bối cảnh biến đổi khí hậu nghiên cứu đánh giá tiềm năng trữ lượng nước ngọt vùng Đồng tháp Mười, tỉnh Đồng Tháp trong bối cảnh biến đổi khí hậu. Để đạt được mục tiêu trên, trước tiên, khu vực trữ nước tiềm năng được xác định từ bản đồ địa hình và cao trình mực nước cao nhất cuối mùa lũ theo tần suất.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Đánh giá tiềm năng trữ nước vùng Đồng tháp Mười, tỉnh Đồng Tháp trong bối cảnh biến đổi khí hậu

  1. TẠP CHÍ VẬT LIỆU & XÂY DỰNG ĐÁNH GIÁ TIỀM NĂNG TRỮ NƯỚC VÙNG ĐỒNG THÁP MƯỜI,TỈNH ĐỒNG THÁP TRONG BỐI CẢNH BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU Bùi Quc Nam1, Lê Hi Trí2, Lê Hu Thnh3, Lê Tun Tú1 và Trn Vn T1,* Quc Hi Hu Tun Trn 1) Hc viên cao hc Trng i hc Cn Th 2) Khoa Công ngh,Trng i hc Cn Th 3) Khoa Môi trng và TNTN, Trng i hc Cn Th Nhn ngày 11/8/2020, chnh sa ngày 21/10/2020, chp nhn ng 26/11/2020 tt Tóm tt Mc tiêu ca nghiên cu này là ánh giá tim nng tr nc ngt vùng ng Tháp Mi, tnh ng Tháp trong bi cnh bin i khí hu (BKH).  t c mc tiêu trên, trc tiên, khu vc tr nc tim nng c xác nh t bn  a hình và cao trình mc nc cao nht cui mùa l theo tng tn sut; tng quan mc nc gia các trm c xác nh, t ó ánh gi tim nng tr nc theo các kch bn BKH giai on 2030, 2040 và 2050; nhu cu nc ca các ngành dùng nc c c tính và t ó, kh nng b sung ngun nc t ngun tr c ánh giá cho các tháng mùa khô nm tip theo.Kt qu nghiên cu cho thy, khu vc Tràm Chim cng nh vùng lân cn có tim nng tr nc vào cui mùa l, do iu kin a hình thp và là khu vc bo tn sinh thái t ngp nc. Kt qu c tính nhu cu nc cho vùng h lu cho thy nhu cu nc cho nông nghip chim phn ln (trng trt). Trong iu kin BKH, tim nng tr nc khu vc Tràm Chim và khu vc lân cn có th b sung vào ngun nc hin có  áp ng phn nào các nhu cu nc (ch yu là m bo 100% cung cp nc sinh hot và hot ng công nghip). C th, n nm 2030 tr lng này s cung cp nhu cu nc bn tháng mùa khô ln lt là 19,53%, 19,54% và 19,54% tng ng vi các kch bn RCP2.6, RCP4.5 và RCP8.5 (tn sut 3%). Kt qu nghiên cu là c s cho bc u cung cp thêm c s khoa hc giúp ngi dân, các nhà hoch nh chính sách ln các c quan chc nng có s nhìn nhn toàn din và a ra các quyt nh phù hp cho toàn vùng trong bi cnh BKH. T khóa: Bin i khí hu, nhu cu nc, tr nc, kch bn, vùng ng Tháp Mi Abstract The objective of this study is to assess water storage potential in Dong Thap Muoi, Dong Thap province under the climate change perspective. To achieve the above objective, the potential water storage area was firstly determined from the topographic map and the maximum water level corresponding to certain frequency at the end of the flood season; the correlation of maximum water level among the stations was determined, thereby to estimate water storage potential under the scenarios of climate change in the periods of 2030, 2040 and 2050; water demand of different water-using sectors was estimated and thus, the capacity to replenish water from the storage was assessed for the next year dry season months. The results show that the area of Tram Chim as well as the surrounding area has the potential to store water at the end of the flood season, thanks to low topography and wetland ecological conservation area. Results of estimating water demand for the downstream area show that the majority of water demand is for agriculture (cultivation). Under climate change conditions, the water storage potential of Tram Chim and the surrounding areas can be added to existing water sources to partially meet water needs (mainly to ensure 100% supply for domestic water and industry sector). In particular, by 2030, this storage waterwill supply for four months water demand in the dry season of 19.53%, 19.54% and 19.54% corresponding to scenarios RCP2.6, RCP4.5 and RCP8.5, respectively (in the frequency of 3%).The results are the basis for the initial step to provide more scientific basis to help people, policy makers and authorities have a comprehensive view and make appropriate decisions for the whole region in the context of climate change. Keyworks: Climate change, water demand, water storage, scenarios, Dong Thap Mi region 1. t vn  Theo Vin Khoa hc Tài nguyên nc (B TNMT, 2019) [4], Các d án thu li ã, ang và s thc hin, ngoài xây dng mc dù h thng thu li c xây dng nhiu  ng bng sông các h thng kênh ti - tiêu còn có gii pháp tr nc (trên sông Cu Long (BSCL) nhng gn nh cha hoàn chnh, cha có các chính hay các h cha va và nh) nhm ng phó vi BKH và h thng liên vùng nên vic iu tit nc và tr nc cha c suy gim dòng chy t thng ngun ang c quan tâm (B hiu qu. Ngun nc phn ln t sông Tin và sông Hu theo TNMT, 2016)[3]. Nhng tác ng ca h thng h cha, phát dòng chính chy thng ra bin ông mà ít có th cp nc vào trin kinh t-xã hi, nhng d án chuyn nc d kin  các nc ng rung, do a hình bng phng và do h thng ê ngn l. thng lu sông Mê Công s có nhng tác ng to ln n ch
  2. TẠP CHÍ VẬT LIỆU & XÂY DỰNG  dòng chy hàng nm n BSCL. Trong ó, có nguy c l nh nm trong phân vùng ngp l TM, nm dc theo sông Mê Công, ngày càng nh hn, dòng chy mùa kit nm hn càng kit hn, vi hai nhánh sông Tin và sông Hu, chia ct tnh ng Tháp nc ngt ngày càng khan him, mn xâm nhp ngày càng sâu, thành hai vùng ln; trong ó, vùng TM thuc tnh ng Tháp khin sn xut nông nghip, nuôi trng thy sn và cp nc sinh có 02 thành ph (Cao Lãnh, Hng Ng) và 06 huyn (Hng Ng, hot, hot ng công nghip b nh hng nghiêm trng hn. Vì Tân Hng, Tam Nông, Thanh Bình, Cao Lãnh, Tháp Mi). a vy, tr nc trên sông hay trong nhng h cha va và nh là hình vùng TM ca tnh ng Tháp có hng dc Tây Bc - ông cn thit, c bit cho nhng nm hn, nhm mc ích phc v Nam, ngha là cao  vùng biên gii và vùng ven sông Tin thp sinh hot, hot ng công nghip, áp ng nhu cu ti thiu cho dn v phía trung tâm TM. Vùng này có a hình bng phng, sn xut nông nghip. cao  ph bin t+1,0 ÷ +2,0 m, cao nht là +4,1 m, thp nht Theo ánh giá trong báo cáo tng hp ca các n v liên là +0,77 m. Hình 1 th hin v trí tnh ng Tháp và vùng TM quan n vn  tr nc BSCL, B TNMT (2019)[4] ã ch ra nm  phía bc sông Tin. vn  tr nc BSCL ã c thc hin t lâu nhng ch yu nhm mc ích thy li phc v nông nghip. Tuy nhiên, nhng d án này thng ch phc v mc tiêu c th ca tng ngành, tng khu vc riêng l nhng cha có tính tng th, liên ngành vi tm nhìn dài hn. Các d án, nghiên cu này cng cha chú ý nhiu n vn  a cht, a hình ca BSCL; cng nh cha cho thy s liên kt gia nc mt và nc ngm ca vùng. Vì vy, vic xây dng nhim v nghiên cu tng th v các gii pháp tr nc  BSCL trên c s tm nhìn dài hn, nh hng chuyn i mô hình phát trin BSCL theo tinh thn Ngh quyt s 120/NQ-CP ngày 17 tháng 11 nm 2017 ca Chính ph v "Phát trin bn vng ng bng sông Cu Long thích ng vi bin i khí hu", mang tính cht liên vùng, liên ngành. Kt qu nghiên cu s là ngun t liu quan trng  phc v các nhà qun lý trong vic ra quyt nh i vi vn  tr nc BSCL trong giai Hình 1: V trí tnh ng Tháp và khu vc tr nc tim nng on ti (B TNMT, 2019)[4]. (Tràm Chim) Qua nghiên cu, phân tích các iu kin có liên quan nh S 2.2. S liu và ngun trên, ta thy, gii pháp tr nc ngt cho BSCL bng các h S liu c thu thp và ngun s liu c trình bày nhân to phân tán là kh thi và hiu qu cao nht. Mc tiêu ca trong Bng 1. nghiên cu này là ánh giá tim nng tr nc ngt vùng ng Bng 1 S liu và ngun s liu 1: Tháp Mi, tnh ng Tháp nhm cung cp thêm c s khoa hc STT s li Tên s liu Nm Ngu Ngun giúp ngi dân, các nhà hoch nh chính sách ln các c quan Mc nc các trm 2000- S NN&PTNT tnh 1 chc nng có s nhìn nhn toàn din và a ra các quyt nh quan trc 2019 ng Tháp phù hp cho toàn vùng trong bi cnh bin i khí hu hin nay. Tng cc a 2 DTM, a hình 2011  t c mc tiêu trên, trc tiên, khu vc tr nc tim nng chính c xác nh t bn  a hình và cao trình mc nc cao nht Thng kê dân s, tình Cc thng kê tnh cui mùa l; tng quan mc nc gia các trm c xác nh, 3 hình sn xut nông 2019 ng Tháp t ó ánh gi tim nng tr nc theo các kch bn BKH giai nghip, công nghip on 2030, 2040 và 2050; nhu cu nc ca các ngành dùng Tiêu chun xây Nhu cu nc sinh hot nc c c tính và kh nng b sung ngun nc t ngun 4 2006 dng Vit Nam và trng hc tr c ánh giá cho các tháng mùa khô. 33:2006 v c s li 2. Khu vc nghiên cu và s liu Nhu cu nc chn Tiêu chun Vit 5 2012 v c 2.1. Khu vc nghiên cu nuôi Nam 4454 ng Tháp là mt tnh u ngun, nm  vùng trng ca Tiêu chun Vit 6 Nhu cu nc trng trt 2011 BSCL. Phía Bc giáp Vng quc Campuchia, có ng biên Nam 8641 gii chung dài hn 52 km; phía ông - Bc giáp tnh Long An; 3. Phng pháp nghiên cu cu phía ông - Nam giáp hai tnh Tin Giang và Vnh Long; phía Tây  v ti tr n v t 3.1. Xác nh v trí tim nng tr nc khu vc TM, tnh và Tây Nam giáp tnh An Giang và thành ph Cn Th. Có 12 n ng Tháp v hành chính trc thuc, gm có 03 thành ph (Cao Lãnh, Sa V trí tim nng tr nc c xác nh theo v trí cao  t éc, Hng Ng) và 09 huyn (Cao Lãnh, Châu Thành, Hng Ng, nhiên theo bn  a hình (DTM) (Hình 2). T Hình 2 ta thy Lai Vung, Lp Vò, Tam Nông, Tân Hng, Thanh Bình và Tháp Vn quc gia Tràm Chim nm trong vùng trng ngp sâu ca Mi). Có din tích t nhiên 3.374 km2, chim 8,5% din tích t vùng TM.  cao bình quân ca Vn quc gia dao ng trong nhiên toàn BSCL; có c im a hình thp, ngp l hàng nm, khong t +0,9 m n +2,3 m so vi mc nc bin. T l din
  3. TẠP CHÍ VẬT LIỆU & XÂY DỰNG tích các cao trình trong tng din tích ca Vn quc gia nh sau: lt 12 cm, 11 cm và 12 cm nm 2030; ln lt 17 cm, 17 cm và cao trình t +0,90 m n +1,15 m: chim t l 1,6%; cao trình t 18 cm nm 2040; và ln lt 21 cm, 22 cm và 25 cm nm 2050. +1,15 m n +1,30 m: chim t l 19,8%; cao trình t +1,30 m T ó, s dng kt qu tính tng quan (Hình 3)  lp công thc n +1,45 m: chim t l 44,4%; cao trình t +1,45 m n +1,60 tng quan gia trm Vàm Kênh và M An  ánh giá tng m: chim t l 20,6%; Cao trình t +1,60 m n +1,75 m: chim quan mc nc và tính toán mc nc theo các kch bn BKH t l 5,8%; cao trình t +1,75 m n +1,90 m: chim t l 3,5%; cho các trm còn (Cao Lãnh, Hng Ng, Sa éc, Tràm Chim và cao trình t +1,90 m n +2,00 m: chim t l 3,5%; cao trình t Trng Xuân). +2,00 m n +2,20 m: chim t l 0,7%. Hình 2: V trí khu vc tr nc tim nng (Tràm Chim) m n 3.2. Tính toán tng quan mc nc (***: p-value = 0÷0,001) Tng quan mc nc gia các trm thy vn c tính Hình 3 Kt qu tính tng quan gia các trm o mc nc 3: toán: gia trm Cu Ván (Vàm Kênh) thuc huyn Thnh Phú, tnh c n 3.4. Tính toán nhu cu nc Bn Trevà các trm ti khu vc nghiên cu (Tràm Chim) và vùng Nhu cu nc cho vùng h ngun (ca khu vc Tràm Chim lân cn c xác nh (v trí các trm c th hin trên Hình 1). và vùng xung quanh) thuc tnh ng Tháp c tính là tng Kt qu tng quan c th hin trên Hình 3. T Hình 3, ta thy lng tiêu th nc trong mt khong thi gian nht nh, bao mc nc gia trm ven bin Vàm Kênh và các trm khác trên gm lng nc cn thit cung cp cho các hot ng nh là: sông Tin và các chi lu sông Tin có tng quan tng i cao. sinh hot, nông nghip, công nghip v.v... Nhu cu nc trong H s tng quan gia trm Cu Ván vi các trm Trng Xuân, tng li c d báo da trên phân tích nhu cu nc hin ti Tràm Chim, Sa éc, M An, Hng Ng và Cao Lãnh ln lt là và tc  tng trng kinh t trong tng khu vc (ngha là nhu cu 0,81, 0,75, 0,80, 0,85, 0,69 và 0,82. nc trong tng khu vc v c bn c tính tng dn cùng vi K b BKHs 3.3. Kch bn BKHs các mc tiêu kinh t v mô n nm 2030, 2040, và 2050  tng Trong nghiên cu này, nh hng ca BKH-NBD n s lu vc theo k hoch khung v phát trin kinh t xã, hi ca tnh) thay i mc nc c ánh giá theo kch bn ca B TNMT (S Công thng tnh ng Tháp, 2020 và S NN&PTNT tnh (2016)[3]. Kch bn thp (kch bn RCP2.6): Kinh t phát trin ng Tháp, 2020)[9]. nhanh nhng có s thay i nhanh chóng theo hng kinh t dch cu 3.4.1. Nhu cu nc sinh hot Q  =    , m   × × v và thông tin; dân s tng t nh vào nm 2050 và sau ó - Nhu cu nc sinh hot trung bình:  gim dn; gim cng  tiêu hao nguyên vt liu, các công ngh sch và s dng hiu qu tài nguyên c phát trin; chú trng Trong ó: qi là tiêu chun dùng nc sinh hot n các gii pháp toàn cu v n nh kinh t, xã hi và môi (lít/ngi/ngày); Ni là dân s tính toán ng vi tiêu chun cp nc trng. Kch bn trung bình (kch bn RCP4.5): Dân s tng liên qi (ngi); fi là t l dân c c cp nc (qi và fi ly theo tiêu tc chú trng n các gii pháp a phng thay vì toàn cu v chunTCXDVN 33:2006). N = N × 1 + i người,vi Nt là dân s nm d oán (ngi); n nh kinh t, xã hi và môi trng; mc  phát trin kinh t Trong nghiên cu này, t l gia tng dân s c xác nh: trung bình; thay i chm hn và manh mún. Kch bn cao (kch bn RCP8.5): Th gii không ng nht, các quc gia hot ng N0 là dân s tính toán nm hin ti (ngi); i là t l gia tng dân c lp, t cung t cp; dân s tip tc tng trong th k 21; kinh s t nhiên (%); và n là t s nm d oán và nm dân s hin ti. t phát trin theo nh hng khu vc; thay i v công ngh và cu 3.4.2. Nhu cu nc cho nông nghip tc  tng trng kinh t tính theo u ngi chm. Nhu cu nc cho nông nghip ch yu là nc phc v Q ô ệ = Q  + Q  m  Chi tit nc bin dâng theo các kch bn RCP2.6, RCP4.5 ti cho các cây trng, phc v chn nuôi: và RCP8.5 ti bin ông (t Mi Kê Gà n Mi Cà Mau - trm thy vn Cu Ván (Vàm Kênh) thuc khu vc này ( Hình 1) ln
  4. TẠP CHÍ VẬT LIỆU & XÂY DỰNG Trong ó: Qnông nghip là tng lng nc cp cho nông nghip Tr lng nc c tính toán là tích gia chênh lch cao  mc (m3); QTT là nhu cu nc cho trng trt (m3) và QCN là nhu cu nc (ln nht, theo tn sut và kch bn) và cao  a hình/mt nc cho chn nuôi (m3). t (DTM) và din tích tng ng vi tng pixel (20 m×20 m). Chi (a) Nhu cu nc cho trng trt tit tính toán tim nng tr nc theo tng giai on (hin ti Nhu cu nc ti lúa, khoai lang, ngô và các loi cây trng 2019, tng lai 2030, 2040 và 2050) tng ng vi tng tn sut hàng nm tham kho (TCVN 8641-2011). Chi tit: V ông Xuân: t và kch bn BKH ca B TNMT (2016) c trình bày trong 6.000 m3/ha n 7.500 m3/ha; V Hè Thu: t 5.000 m3/ha n 6.000 Bng 2. m3/ha; V mùa và v Thu ông: t 4.000 m3/ha n 5.000 m3/ha; Bng 2: Chi tit các trng hp tính toán tim nng tr nc Khoai lang: t 1.200 m3/ha n 1.400 m3/ha;Ngô: t 2.000 m3/ha n vùng nghiên cu 2.500 m3/ha; và Mía, thuc lá, ay, cói, lc; u tng; vng; rau u Kch Tn STT Trng hp Tr h Giai on o các loi hoa cây cnh: t 1.500 m3/ha n 3.500 m3/ha. bn su sut Nc ti cho cây trng tham kho (B NN&PTNT, 1 Khu vc Tràm Chim 1.500 n 1.800 m3/ha: Q = q × s + q × s … + q  × s m  2013)[1]: Cam; quýt; bi; nhãn; xoài; da; vi; chôm chôm: t Khu vc Tràm Chim 2 và vùng xung quanh - Hin ti: Trong ó: QTT là tng lng nc cp nông nghip (m3); qabz Khu vc Tràm Chim RCP2.6, 3%, 2019 là nhu cu nc theo tng loi cây trng (m3/ha); sabz là tng din 3 (mc nc cht: RCP4.5 5% - Tng tích tng loi cây trng (ha) (sabz: ly theo NGTK ng Tháp nm +2,50m) và và lai: 2030- 2019). Khu vc Tràm Chim RCP8.5 10% 2040-2050 (b) Nhu cu nc cho chn nuôi gia súc, gia cm và vùng xung quanh 4 Nc cho gia súc, gia cm c c tính bao gm nc (mc nc cht: ung cho gia súc, gia cm và nc  v sinh chung tri. Tu +2,50m) theo loi gia súc và phng thc chn nuôi scó lng dùng nc qu th lu 4. Kt qu và tho lun khác nhau. Do ó, c tính bình quân nhu cu nc cho mi cá ti tr n 4.1. ánh giá tim nng tr nc th, sau ó tính cho toàn b và cng vi nc v sinh chung tri Hình 4 th hin chênh lch cao  mc nc và cao  a Q  =   m   × riêng bit : hình/mt t ti khu vc Tràm Chim và khu vc xung quanh. T  Hình 4 ta thy chênh lch cao  mc nc cao nht là 3,5 m, Trong ó: qi là tiêu chun dùng nc sinh hot (lít/con/ngày); phn ln din tích có chênh lch là 2,0 m. Chi tit cho mt s Ni: là s lng vt nuôi (con) (qi: ly theo tiêu chun TCVN trng hp tính toán tim nng tr nc và cao  mc nc (nh 4454:2012, và N i: ly theo Niên giám thng kê (NGTK) tnh ng triu, cm) theo tng giai on (hin ti 2019, tng lai 2030, 2040 Tháp nm 2019). và 2050) tng ng vi tng tn sut và kch bn BKH ca B 3.4. 4.3. cu 3.4.3. Nhu cu nc cho công nghip TNMT (2016) cho khu vc Tràm Chim c trình bày trên Hình 5. Nc cho công nghip là nc cp cho các hot ng kinh T Hình 5 ta thy tng tr lng nc hin ti (2019) tng ng Q ôệ = q × s + q × s … + q  × s m  doanh và sn xut cho các khu công nghip và cm công nghip: vi tn sut 3%, 5% và 10% ln lt là 178×106 m3, 169×106 m3 và 156×106 m3. Khi xét n nh hng ca nc bin dâng theo các Trong ó: Qcông nghip là tng lng nc cp cho các ngành kch bn ca B TNMT (2016), tng tr lng nc nm 2030 công nghip (m3); qabz là nhu cu nc cho mi hecta t công tng không áng k (c ba kch bn RCP2.6, RCP4.5 và RCP8.5), nghip (m 3/ha); sabz là tng din tích khu công nghip và cm công nm 2040 tng mt ít (xp x 20% so vi 2019) và nm 2050 tng nghip (ha) (qabz: ly theo tiêu chun TCXDVN 33:2006 và sabz: xp x 35% so vi 2019. Vi cao trình ê bao hin ti ti khu vc ly theo NGTK ng Tháp nm 2019). nghiên cu (t +4,00 m n +4,50 m), trong tng lai (2050) ti tr n v t  3.5. ánh giá tim nng tr nc khu vc TM, tnh ng tng ng kch bn RCP8.5, cao trình ê cn c nâng cp lên Tháp trên +5,0 m  m bo cao trình tr nc vào cui mùa ma. Phng pháp ni suy IDW (Inverse Distance Weighting) Chi tit cho mt s trng hp tính toán tim nng tr nc c s dng  ni suy cao  mc nc cho khu vc tr nc và cao  mc nc (nh triu, cm) theo tng giai on (hin ti (Tràm Chim và vùng xung quanh) cho mi pixel (20 m × 20 m). 2019, tng lai 2030, 2040 và 2050) tng ng vi tng tn sut n và kch bn BKH ca B TNMT (2016) cho khu vc Tràm Chim ∑W Z 1 n và vùng xung quanh c trình bày trên Hình 6. ∑Z i i i =1 Wi = 1 z= d i−n i d −n T Hình 6 ta thy tng tr lng nc hin ti (2019) tng ng ∑W i i =1 z= ∑d vi tn sut 3%, 5% và 10% ln lt là 704×106 m3, 672×106 m3 và i −n i 622×106 m3. Khi xét n nh hng ca nc bin dâng theo các Trong ó: z là giá tr c tính ca bin z ti im th i (giá kch bn ca B TNMT (2016), tng tr lng nc nm 2030 tng tr cao  mc nc); Zi là giá tr mu ti im th i (cao  mc ng vi tn sut 3%, 5% và 10% tng ln lt là 800×106 m3, nc ti các trm quan trc); di là khong cách im mu (trm 752×106 m3 và 691×106 m3 (kch bn RCP2.6, RCP4.5 và quan trc)  c tính im th i và n là h s xác nh trng lng da trên mt khong cách.
  5. TẠP CHÍ VẬT LIỆU & XÂY DỰNG RCP8.5); nm 2040 tng mt ít, tng ng vi tn sut 3%, 2050, tng tr lng nc tng áng k, tng ng vi tn sut 5% và 10% ln lt là 871÷889×106 m3, 822÷839×106 m3 và 3%, 5% và 10% ln lt là 935÷997×106 m3, 882÷941×106 m3 751÷807×10 6 m3 (kch bn RCP2.6, RCP4.5 và RCP8.5). n nm và 807÷862×106 m3 (kch bn RCP2.6, RCP4.5 và RCP8.5). (a) Khu vc Tràm Chim (b) Khu vc Tràm Chim và vùng xung quanh Hình 4: Chênh lch cao  mc nc và cao  a hình (DTM) Hình 5: Tim nng tr nc khu vc Tràm Chim (tng th tích nc tr) 5: Hình 6: Tim nng tr nc khu vc Tràm Chim và vùng xung quanh
  6. TẠP CHÍ VẬT LIỆU & XÂY DỰNG Tuy nhiên, khi xem xét n yêu cu ca dòng chy môi trng Tràm Chim tr nc (2030) tng ng vi tn sut 3%, 5% và hay lp nc cn cho h sinh thái nc khu vc Tràm Chim, cao 10% ln lt là 116×106 m3, 105×106 m3 và 89×10 6 m3 (kch bn trình +2,50 m c  xut nh là mc nc cht  tính toán tr RCP2.6, RCP4.5 và RCP8.5). Tuy nhiên, khi toàn b khu vc xung lng nc có th khai thác cho các ngành dùng nc phía h quanh Tràm Chim c tn dng  tr nc thì tr lng có th lu. Hình 7 th hin tr lng nc có th khai thác ti khu vc s dng tng áng k (Hình 7b), tng ng vi tn sut 3%, 5% Tràm Chim (Hình 7a) và Tràm Chim và vùng xung quanh (Hình và 10% ln lt là 463×106 m3, 415×106 m3 và 354×106 m3 (kch 7b). T Hình 7a ta thy tng tr lng nc khi ch có khu vc bn RCP2.6, RCP4.5 và RCP8.5). (a) Tràm Chim (b) Tràm Chim và vùng xung quanh Hình 7: Tính toán kh nng tr nc khu vc Tràm Chim và vùng xung quanh khi xem xét mc nc cht (+2,50 m) nm 2030 4.2 4.2. Kt qu tính toán nhu cu nc tính cu và tng lai. Nhu cu nc cho sinh hot tng tuyn tính theo c n a) Nhu cu nc hàng nm s gia tng dân s và nhu cu s dng nc hàng ngày   th và Tng nhu cu nc ca các ngành dùng nc trong giai on nông thông tng. Trong khi ó, theo quy hoch phát trin nông hin ti (2019) và tng lai (2030-2040-2050) c th hin trên nghip, tng din tích trng trt không tng nên nên nhu cu nc Hình 8. T Hình 8, ta thy nhu cu nc hin ti và tng lai nm cho trng trt không thay i. Nhu cu nc cho công nghip tng 2030, 2040 và 2050 ln lt là 500,55×107 m3, 498,71×107 m3, gp ôi t 10,9×106 m3 nm 2019 tng lên 16,8×106 m3 nm 2030, 497,73×10 m và 497,39×10 m . Trong ó, nhu cu nc cho 7 3 7 3 18,4×106 m6 nm 2040 và 20,3×106 m3 nm 2050. trng trt chim phn trm rt ln, xp x 5×10 m cho hin ti 9 3 Hình 8: Nhu cầu nước của các ngành dùng nước vùng hạ lưu khu vực Tràm Chim
  7. TẠP CHÍ VẬT LIỆU & XÂY DỰNG Hình 9: Nhu cu nc trong các tháng mùa khô (4 tháng) vùng h lu khu vc Tràm Chim (a) Tràm Chim (b) Tràm Chim và vùng xung quanh Hình 10: Phn trm cung cp nc cho các ngành dùng nc vùng h lu Tràm Chim c n tháng) b) Nhu cu nc trong các tháng mùa khô (4 tháng) Mc tiêu chính ca lng nc tr ti khu vc nghiên cu cho sinh hot tng tuyn tính theo s gia tng dân s và nhu là nhm cung cp b sung mt lng nc cn thit cho các nhu cu s dng nc hàng ngày  ô th và nông thôn tng. Trong khi cu dùng nc vào mùa khô (t cui mùa ma) cng nh góp ó, nhu cu nc cho chn nuôi không thay i nhiu. Ngc li, phn tng lu lng dòng chy kit, y mn xâm nhp. Kt qu nhu cu nc cho công nghip tng gn gp ôi t 3,58×106 m3 tính toán nhu cu nc trong thi gian này c trình bày trên nm 2019 tng lên 5,51×106 m3 nm 2030, 6,06×106 m6 nm Hình 9. 2040 và 6,67×106 m3 nm 2050. T Hình 9, ta thy tng nhu cu nc trong bn tháng mùa Ti b n c) Tim nng b sung nc vào mùa khô khô hin ti và tng lai nm 2030, 2040 và 2050 ln lt là Hình 10 th hin phn trm cung cp nc cho các ngành 237,42×107 m3, 237,04×107 m3, 237,42×107 m3 và 237,84×107 m3. dùng nc vùng h lu Tràm Chim khi tr nc khu vc Tràm Trong ó, nhu cu nc cho trng trt chim t trng rt ln, xp Chim (Hình 10a) và khu vc Tràm Chim và vùng xung quanh x 2,3×109 m3 cho hin ti và tng lai. Ngoài ra,theo quy hoch (Hình 10b) khi có xem xét mc nc cht (+2,50 m). T Hình 10a, phát trin nông nghip, tng din tích trng trt không tng nên ta thy nu ch tr nc khu vc Tràm Chim thì kh nng cung nhu cu nc cho trng trt không thay i. Nhu cu nc cp nc b sung cho các nhu cu nc ch t khong gn 5%
  8. TẠP CHÍ VẬT LIỆU & XÂY DỰNG tng nhu cu nc. Tuy nhiên, nu ch cung cp riêng cho sinh [8] Nghị quyết số 120/NQ-CP. Nghị quyết của Chính phủ "Về phát triển bền vững đồng bằng sông Cửu Long thích ứng với biến đổi khí hậu", ngày 17 hot và công nghip thì lng nc tr này có th cung cp vt tháng 11 năm 2017. nhu cu. Khi khu vc Tràm Chim và vùng xung quanh (Hình 10b) [9] Sở Công thương tỉnh Đồng Tháp. 2020. Công văn về việc Tích hợp c tn dng  tr nc thì kh nng cung cp nc b sung phương án phát triển Khu, cụm công nghiệp vào Quy hoạch tỉnh ĐT giai t tng ng tn sut 3%, 5% và 10% ln lt là 19,53%, đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. [10] Sở NN&PTNT tỉnh Đồng Tháp. 2020. Báo cáo rà soát, điều chỉnh quy 17,53% và 14,93% tng nhu cu i vi các kch bn RCP2.6, hoạch nông nghiệp, phát triển nông thôn tỉnh Đồng Tháp đến năm 2020, RCP4.5 và RCP8.5. định hướng 2030. lu 5. Kt lun - Khu vc TM, tnh ng Tháp có tim nng tr nc c xác nh theo bn  a hình (DTM) là khu vc Tràm Chim và vùng lân cn. Tng th tích tr theo tn sut theo mc nc hin ti tng ng vi tn sut 3%, 5% và 10% ln lt là 178×106 m3, 169×106 m3 và 156×106 m3. Khi xét n nh hng ca nc bin dâng theo các kch bn ca B TNMT (2016), tng tr lng nc nm 2030 tng không áng k, nm 2040 tng mt ít (xp x 20%) và nm 2050 tng xp x 35%. Vi cao trình ê bao hin ti ti khu vc nghiên cu (t +4,00 m n +4,50 m), trong tng lai (2050) tng ng kch bn RCP8.5, cao trình ê cn c nâng cp lên trên +5,0 m  m bo cao trình tr nc vào cui mùa ma. - Nhu cu nc hin ti và tng lai nm 2030, 2040 và 2050 ln lt là 500,55×107 m3, 498,71×107 m3, 497,73×107 m3 và 497,39×107 m3. Trong ó, nhu cu nc cho trng trt chim phn trm rt ln, xp x 5×109 m3 cho hin ti và tng lai. Nhu cu nc cho sinh hot tng tuyn tính theo s gia tng dân s và nhu cu s dng nc hàng ngày   th và nông thôn tng. Trong khi ó, theo quy hoch phát trin nông nghip, tng din tích trng trt không tng nên nh cu nc có trng trt không thay i. Nhu cu nc cho công nghip tng gp ôi t 10,9×106 m3 nm 2019 tng lên 16,8×106 m3 nm 2030, 18,4×106 m6 nm 2040 và 20,3×106 m3 nm 2050. - Nu tn dng c khu vc Tràm chim và vùng xung quanh  tr nc cui mùa ma, thì s b sung thêm ngun nc cp cho các nhu cu dùng nc trong các tháng mùa khô tip theo. - Kt qu nghiên cu là c s cho bc u cung cp thêm c s khoa hc giúp ngi dân, các nhà hoch nh chính sách ln các c quan chc nng có s nhìn nhn toàn din và a ra các quyt nh phù hp cho toàn vùng trong bi cnh BKH. li kh Tài liu tham kho [1] Bộ NN&PTNT. 2013. Sổ tay hướng dẫn quy trình công nghệ tưới tiết kiệm nước cho cây trồng cạn. Nxb. Khoa học và Kỹ thuật. Hà Nội. [2] Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, 2011. TCVN 8641:2011: Công trình thủy lợi - Kỹ thuật tưới tiêu nước cho cây lương thực và cây thực phẩm. [3] Bộ TNMT. 2016. Tóm tắt kịch bản biến đổi khí hậu và nước biển dâng cho Việt Nam. Bộ Tài nguyên và Môi trường (TNMT). [4] Bộ TNMT. 2019. Giải pháp trữ nước Đồng bằng sông Cửu Long với tầm nhìn dài hạn, liên vùng và liên ngành. Bộ Tài nguyên Môi trường (TNMT). Website: http://www.monre.gov.vn/Pages/giai-phap-tru-nuoc-dong- bang-song-cuu-long-voi-tam-nhin-dai-han,-lien-vung-va-lien- nganh.aspx. (Truy cập 15/6/2020). [5] Bộ Xây dựng, 2006. TCVN 33:2006: Cấp nước - Mạng lưới đường ống và công trình tiêu chuẩn thiết kế. [6] Bộ Xây dựng, 2012. TCVN 4454:2012: Quy hoạch xây dựng nông thôn - Tiêu chuẩn thiết kế. [7] Cục thống kê tỉnh Đồng Tháp, 2020. Niên giám thống kê 2019.
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2