Đề án Tốt nghiệp Thạc sĩ: Quản lý nhà nước với các bến xe khách trên địa bàn tỉnh Sơn La

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:72

Thêm vào BST

Báo xấu

7
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề án "Quản lý nhà nước với các bến xe khách trên địa bàn tỉnh Sơn La" được hoàn thành với mục tiêu nhằm làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý nhà nước đối với các bến xe khách giai đoạn từ năm 2019 đến năm 2023; phân tích, đánh giá thực trạng quản lý nhà nước đối với các bến xe khách tại tỉnh Sơn La để đề xuất các nhiệm vụ, giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước với các bến xe khách trên địa bàn tỉnh đến năm 2025.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề án Tốt nghiệp Thạc sĩ: Quản lý nhà nước với các bến xe khách trên địa bàn tỉnh Sơn La

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI HOÀNG ĐỨC ANH QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỚI CÁC BẾN XE KHÁCH TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH SƠN LA ĐỀ ÁN TỐT NGHIỆP THẠC SĨ KINH TẾ HÀ NỘI - 2024
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI HOÀNG ĐỨC ANH QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỚI CÁC BẾN XE KHÁCH TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH SƠN LA Chuyên ngành: Quản lý kinh tế Mã số: 8310110 ĐỀ ÁN TỐT NGHIỆP THẠC SĨ KINH TẾ Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS BÙI XUÂN NHÀN HÀ NỘI - 2024
i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đề án này là công trình nghiên cứu của cá nhân tôi, chưa được công bố trong bất cứ một công trình nghiên cứu nào. Các số liệu và kết quả được nêu trong đề án là trung thực và xuất phát từ tình hình thực tế của địa phương. Nếu có hành vi không trung thực, tôi xin chịu hoàn toàn trách nhiệm về đề tài nghiên cứu. Tác giả đề án tốt nghiệp
ii LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành đề án này, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành và sâu sắc nhất tới các thầy cô giáo Trường Đại học Thương Mại đã tận tình truyền đạt cho tôi những kiến thức cơ bản, kiến thức chuyên môn, môn học và cả những kinh nghiệm bổ ích trong quá trình học tập và sau này. Tôi xin cảm ơn thầy hướng dẫn PGS.TS Bùi Xuân Nhàn và những ý kiến đóng góp của các thầy cô giáo Trường Đại học Thương Mại trong suốt quá trình thực hiện đề án. Tôi xin cảm ơn gia đình, người thân và bạn bè đã tạo điều kiện thuận lợi về mọi mặt cho tôi trong suốt quá trình thực hiện đề án này. Trong quá trình làm bài, do trình độ lý thuyết cũng như kinh nghiệm thực tế của bản thân còn hạn chế nên đề án không tránh khỏi thiếu sót. Em rất mong nhận được sự hướng dẫn, góp ý của các thầy cô để em có thể học hỏi thêm được nhiều kinh nghiệm cũng như để bài tiểu luận của mình được hoàn thiện hơn. Xin chân thành cảm ơn!
iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN .................................................................................................................. i LỜI CẢM ƠN.......................................................................................................................ii MỤC LỤC ........................................................................................................................... iii DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ............................................................................................. vi DANH MỤC BẢNG........................................................................................................... vii TÓM TẮT ĐỀ ÁN ............................................................................................................ viii PHẦN MỞ ĐẦU................................................................................................................... 1 1. Lý do chọn đề tài đề án ................................................................................................... 1 2. Mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu của đề án ................................................................... 2 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu .................................................................................. 3 4. Phương pháp nghiên cứu................................................................................................ 3 5. Kết cấu của đề án ............................................................................................................ 4 PHẦN 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỚI CÁC BẾN XE KHÁCH ................................................................................. 5 1.1. Tổng quan quản lý nhà nước với các bến xe khách ................................................... 5 1.1.1. Một số khái niệm có liên quan đến bến xe khách và quản lý nhà nước đối với các bến xe khách ............................................................................................................................. 5 1.1.2. Sự cần thiết của quản lý nhà nước đối với các bến xe khách ...................................... 6 1.1.3. Một số căn cứ pháp lý với quản lý các bến xe khách trên địa bàn cấp tỉnh ................ 8 1.2. Nguyên tắc, nội dung, công cụ và phương pháp quản lý nhà nước đối với bến xe khách ..................................................................................................................................... 9 1.2.1. Nguyên tắc quản lý nhà nước đối với bến xe khách .................................................... 9 1.2.2. Nội dung của quản lý nhà nước với các bến xe khách .............................................. 10 1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý nhà nước với các bến xe khách....................... 16 1.3.1. Nhận thức của của cấp ủy Đảng, chính quyền và nhân dân đối với quản lý nhà với các bến xe khách .................................................................................................................. 16 1.3.2. Vai trò quản lý và năng lực của bộ máy chính quyền các cấp .................................. 17 Các tổ chức kinh doanh và quản lý bến xe đối với hành khách đi xe và doanh nghiệp vận tải: cần tuân thủ các quy định liên quan đến vận tải hành khách bằng ô tô và duy trì trật tự an toàn tại bến xe. ................................................................................................................ 17 1.3.3. Sự tham gia chủ động, tích cực của doanh nghiệp, người dân.................................. 17
iv 1.3.4. Cơ sở vật chất, hệ thống bến bãi, phương tiện vận chuyển ....................................... 18 1.4. Kinh nghiệm quản lý nhà nước đối với các bến xe khách ở một số địa phương và bài học rút ra cho tỉnh Sơn La .......................................................................................... 21 1.4.1. Kinh nghiệm quản lý nhà nước đối với các bến xe khách ở một số địa phương............. 21 1.4.2. Một số bài học kinh nghiệm rút ra cho tỉnh Sơn La về quản lý nhà nước đối với các bến xe khách......................................................................................................................... 24 PHẦN 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỚI CÁC BẾN XE KHÁCH ..... 26 TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH SƠN LA GIAI ĐOẠN 2019-2023 ............................................ 26 2.1 Giới thiệu tổng quan về các bến xe khách tỉnh Sơn La ............................................ 26 2.1.1. Khái quát về vị trí địa lí của tỉnh Sơn La ................................................................... 26 2.1.2. Số lượng và chất lượng các bến xe khách trên địa bàn tỉnh Sơn La ......................... 27 2.1.3. Năng lực vận chuyển và doanh thu vận chuyển hành khách .................................... 30 2.2. Phân tích thực trạng quản lý nhà nước với các bến xe khách trên địa bàn tỉnh Sơn La giai đoạn 2019-2023 .............................................................................................. 33 2.2.1. Tình hình quản lý nhà nước với các bến xe khách trên địa bàn tỉnh Sơn La giai đoạn 2019-2023 ........................................................................................................................... 33 2.2.2. Quy hoạch và thực hiện quy hoạch xây dựng cơ sở hạ tầng, các cơ sở, bến bãi xe khách ........................................................................................................................... 40 2.2.3. Tổ chức bộ máy, xây dựng đội ngũ cán bộ và thực hiện công tác điều hành, quản lý.41 Ban hành các qui định về tổ chức và quản lí bến xe khách. ................................................ 41 2.2.4. Duyệt thiết kế xây dựng và cấp phép khai thác bến xe khách.................................... 42 2.2.5. Quản lý thực hiện thống kê về lưu lượng hành khách và quản lý các nguồn lực tài chính ........................................................................................................................... 42 2.2.6. Kiểm tra, giảm sát, xử lý các vi phạm về quản lý nhà nước đối với các bến xe khách trên địa bàn tỉnh Sơn La. ..................................................................................................... 44 2.3. Đánh giá chung............................................................................................................ 45 2.3.1. Kết quả đạt được ........................................................................................................ 45 2.3.2. Hạn chế ...................................................................................................................... 47 2.3.3 Nguyên nhân hạn chế .................................................................................................. 48 PHẦN 3: PHƯƠNG HƯỚNG, NHIỆM VỤ VÀ CÁC GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỚI CÁC BẾN XE KHÁCH TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH SƠN LA ........................................................................................................................... 50
v 3.1. Phương hướng, nhiệm vụ hoàn thiện quản lý nhà nước với các bến xe khách trên địa bàn tỉnh Sơn La đến năm 2025 ................................................................................... 50 3.1.1 Phương hướng ............................................................................................................ 50 3.2. Một số giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước với các bến xe khách trên địa bàn tỉnh Sơn La ......................................................................................................................... 52 3.2.1. Tăng cường tuyên truyền, phổ biển chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về quản lý nhà nước với các bến xe khách trên địa bàn tỉnh Sơn La ....................................... 52 3.2.2. Củng cố tổ chức bộ máy, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ và thực hiện điều hành, quản lý nhà nước với các bến xe khách trên địa bàn tỉnh Sơn La .................................................... 54 3.2.3. Rà soát, bổ sung và quản lý quy hoạch mở rộng cơ sở hạ tầng giao thông. ............. 54 3.2.4. Đổi mới phương thức huy động các nguồn lực xây dựng các cơ sở bến, bãi xe khách trên địa bàn. ......................................................................................................................... 55 3.2.5. Tăng cường đầu tư, xây dựng đạt chuẩn bến xe khách ............................................. 56 3.2.6. Chú trọng kiểm tra, giám sát, tổng kết đánh giá việc thực hiện quản lý nhà nước với các bến xe khách trên địa bàn tỉnh Sơn La .......................................................................... 56 3.3. Một số kiến nghị với Chính phủ ................................................................................ 57 KẾT LUẬN ......................................................................................................................... 60 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................... 61
vi DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT STT Từ viết tắt Viết đầy đủ 1 ANTT An ninh trật tự 2 BGTVT Bộ Giao thông Vận tải 3 CSĐT Cảnh sát điều tra 4 DN Doanh nghiệp 5 GTCC Giao thông công chính 6 GTVT Giao thông vận tải 7 NĐ-CP Nghị định Chính Phủ 8 QCVN Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia 9 QĐ Quyết định 10 TT Thông tư 11 TTATGT Trật tự an toàn giao thông 12 TW Trung Ương 13 UBND Ủy ban nhân dân 14 XKLT Xe khách liên tỉnh
vii DANH MỤC BẢNG Bảng 1.1. Quy chuẩn bến xe khách ........................................................................... 18 Bảng 2.1: Danh sách các bến xe trên địa bàn tỉnh Sơn La ........................................ 27 Bảng 2.2: Doanh thu vận chuyển hành khách trên địa bàn tỉnh Sơn La ................... 31 giai đoạn 2019 – 2023 ............................................................................................... 31
viii TÓM TẮT ĐỀ ÁN Về cơ sở lý luận đề án trình bày các nội dung: Một số khái niệm có liên quan đến bến xe khách và quản lý nhà nước đối với bến xe khách; Sự cần thiết quản lý nhà nước đối với các bến xe khách; Một số căn cứ pháp lý với quản lý bến xe khách trên địa bàn cấp tỉnh; Nguyên tắc, nội dung, công cụ và phương pháp quản lý nhà nước đối với bến xe khách; Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý nhà nước với các bến xe khách: Nhận thức của Đảng, chính quyền và nhân dân đối với quản lý nhà nước với các bến xe khách; Vai trò quản lý và năng lực của bộ máy chính quyền các cấp; Sự tham gia chủ động, tích cực của doanh nghiệp, người dân; Cơ sở vật chất, hệ thống bến bãi, phương tiện vận chuyển. Phương pháp thu thập dữ liệu: Đề án tiến hành thu thập các số liệu thứ cấp từ các văn kiện của Đảng, văn bản pháp luật, tài liệu, giáo trình quản lý, các bài viết có liên quan nhằm xây dựng cơ sở lý luận của đề tài. Đề tài cũng kế thừa các kết quả nghiên cứu đã có, bổ sung và phát triển các luận cứ khoa học và thực ti n mới phù hợp với mục đích nghiên cứu của đề tài. Tham khảo và kế thừa các vấn đề lý luận đã được nghiên cứu trong các giáo trình, báo cáo nghiên cứu khoa học,... Thông tin qua các ngu n tài liệu s n có như báo, internet và những thông tin có liên quan đến quản lý nhà nước với các bến xe khách trên địa bản tỉnh Sơn La. Về thực trạng đề án trình bày các nội dung: Giới thiệu tổng quan về các bến xe khách tỉnh Sơn La. Phân tích thực trạng quản lý nhà nước với các bến xe khách trên địa bàn tỉnh Sơn La giai đoạn 2019-2023. Tình hình quản lý nhà nước, thực trạng quy hoạch và thực hiện quy hoạch xây dựng cơ sở hạ tầng, các cơ sở, bến bãi xe khách trên địa bàn tỉnh Sơn La. Đánh giá chung về chính sách quản lý nhà nước đối với các bến xe khách trên địa bàn tỉnh Sơn La. Qua phân tích thực trạng, đề án chỉ ra những hạn chế còn t n tại và đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước đối với các bến xe khách trên địa bàn tỉnh Sơn la nói riêng và các bến xe khách nói chung.
1 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài đề án Trong nền kinh tế thị trường hiện nay, giao thông đóng vai trò rất quan trọng đối với sự phát triển của mỗi đất nước. Mỗi quốc gia có hệ thống giao thông vận tải phát triển sẽ thúc đẩy đ ng thời các ngành phát triển theo. Sơn La là tỉnh miền núi phía Tây Bắc của Tổ Quốc có diện tích tự nhiên 14.055 km2, chiếm tỷ lệ 4,27% tổng diện tích cả nước. Địa hình chia cắt, kinh tế chậm phát triển, giao thông vận tải cách trở khó khăn nên việc thông thương ra bên ngoài chủ yếu là giao thông đường bộ và một phần đường thuỷ nội địa. Nhắc đến tỉnh Sơn La, người ta thường nghĩ đến những cảnh đẹp hùng vĩ của núi non, với các dân tộc thiểu số sinh sống bên những thung lũng xanh ngắt, và với nền văn hóa đa dạng và độc đáo. Tỉnh Sơn La có vẻ đẹp tự nhiên tuyệt đẹp và ngu n tài nguyên vô cùng đa dạng, đã từ lâu thu hút sự quan tâm của cả trong và ngoài nước. Tuy nhiên, để khai thác và phát triển tối đa tiềm năng kinh tế của tỉnh, việc quản lý kinh tế đối với các cơ sở, bến bãi vận chuyển hành khách trên địa bàn tỉnh Sơn La là một yếu tố không thể bỏ qua. Các cơ sở, bến bãi vận chuyển hành khách đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối các khu vực, thúc đẩy thương mại, du lịch, và cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân địa phương. Bên cạnh đó, việc phát triển cơ sở vận chuyển hành khách cung cấp cơ hội việc làm cho người dân trong khu vực. Cũng như tình hình chung trên cả nước, sự phát triển quá nhanh của các cơ sở, bến bãi vận chuyển hành khách, cùng mặt trái của cơ chế thị trường đã để lại nhiều hệ luỵ: không nộp thuế; mang kiểm soát tỉnh này nhưng nộp thuế tại tỉnh khác có thu nhập thấp hơn; xây dựng các cơ sở bến bãi trái phép, vi phạm các quy định về vận tải như thực hiện hành vi chèn ép khách, chở hàng quá tải, vượt quá số lượng người quy định, sử dụng xe dù, đ ng thời không tuân thủ các biện pháp an toàn giao thông,… gây ra hậu quả nghiêm trọng, bất bình trong xã hội.
2 Nguyên nhân chính của những hạn chế nêu trên là do công tác quản lý nhà nước về bến bãi, vận tải hành khách, trật tự an toàn giao thông còn hạn chế thiếu sót, chưa có sự tổ chức và thực hiện làm đầy đủ, chính xác các chức năng quản lý; hoạt động kiểm kiểm trta, kiểm soát chưa thường xuyên và chưa xử lý nghiêm đối với các hành vi vi phạm. Trong bối cảnh này, học viên đã chọn đề tài: “Quản lý nhà nước với các bến xe khách trên địa bàn tỉnh Sơn La” làm đề án tốt nghiệp thạc sỹ với mong muốn đưa ra một số giải pháp giúp cơ quan quản lý nhà nước về công tác quản lý các cơ sở, bến bãi vận chuyển hành khách tại địa bàn tỉnh Sơn La có hiệu quả, chặt chẽ hơn, góp phần làm phát triển hệ thống giao thông tỉnh Sơn La và nền kinh tế bền vững của Tỉnh. 2. Mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu của đề án Mục tiêu nghiên cứu: Trên cơ sở làm rõ cơ sở lý luận và thực ti n về quản lý nhà nước đối với các bến xe khách giai đoạn từ năm 2019 đến năm 2023; phân tích, đánh giá thực trạng quản lý nhà nước đối với các bến xe khách tại tỉnh Sơn La để đề xuất các nhiệm vụ, giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước với các bến xe khách trên địa bàn tỉnh đến năm 2025. Để đạt được mục tiêu trên, nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài đề án g m: - Hệ thống hóa và làm rõ cơ sở lý luận, căn cứ pháp lý về quản lý nhà nước với các bến xe khách. - Phân tích, đánh giá thực trạng quản lý nhà nước về quản lý các bến xe khách tại tỉnh Sơn La, qua đó làm rõ những kết quả đạt được, những hạn chế, nguyên nhân làm căn cứ xây dựng các nhiệm vụ và giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước với các bến xe khách trên địa bàn tỉnh Sơn La đến năm 2025; - Đề xuất phương hướng, nhiệm vụ và các giải pháp chủ yếu nhằm hoàn thiện quản lý nhà nước với các bến xe khách trên địa bàn tỉnh Sơn La đến năm 2025.
3 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3.1 Đối tượng nghiên cứu: Đề tài tập trung nghiên cứu những vấn đề lý luận và thực ti n về quản lý nhà nước với các bến xe khách trên địa bản tỉnh Sơn La. 3.2 Phạm vi nghiên cứu: Về nội dung: Nghiên cứu về những nội dung chính trong hoạt động quản lý nhà nước nhằm thực hiện quản lý với các bến xe khách trên địa bàn tỉnh Sơn La như việc quy hoạch, kêu gọi đầu tư, quản lý điều hành các bến xe khách đáp ứng các yêu cầu quy định của pháp luật với vận chuyển hành khách. Về không gian: Nghiên cứu về quản lý nhà nước với các bến xe khách trên địa bản tỉnh Sơn La. Về thời gian: Đề án nghiên cứu nội dung quản lý nhà nước với các bến xe khách trên địa bản tỉnh Sơn La giai đoạn 2019-2023, các nhiệm vụ, giải pháp đến năm 2025. 4. Phương pháp nghiên cứu Phương pháp luận:“Đề tài được nghiên cứu trên cơ sở phương pháp luận duy vật biện chứng và lịch sử của chủ nghĩa Mác - Lênin, Tư tưởng H Chí Minh, quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về chính sách phát triển vận tải hành khách nói chung. Bên cạnh đó, tác giả sử dụng các quan điểm khoa học được rút ra từ các công trình khoa học đã được công bố liên quan đến đề tài. Phương pháp thu thập dữ liệu thứ cấp: Các văn kiện của Đảng, văn bản pháp luật, tài liệu, giáo trình quản lý, các bài viết có liên quan nhằm xây dựng cơ sở lý luận của đề tài. Đề tài cũng kế thừa các kết quả nghiên cứu đã có, bổ sung và phát triển các luận cứ khoa học và thực ti n mới phù hợp với mục đích nghiên cứu của đề tài. Tham khảo và kế thừa các vấn đề lý luận đã được nghiên cứu trong các giáo trình, báo cáo nghiên cứu khoa học,... Thông tin qua các ngu n tài liệu s n có như báo, internet và những thông tin có liên quan đến quản lý nhà nước với các bến xe khách trên địa bản tỉnh Sơn La.” Phương pháp xử lý dữ liệu, phân tích: Phương pháp thống kê mô tả: Với cách tiếp cận hệ thống bằng số liệu thông tin thực tế thu thập được. Nghiên cứu sẽ
4 khái quát công tác quản lý nhà nước với các bến xe khách trên địa bàn tỉnh, phần nội dung phân tích và đánh giá thực trạng công tác quản lý nhà nước với các bến xe. Thống kê các chỉ tiêu nghiên cứu để làm rõ sự biến động và xu hướng biến động của các chỉ tiêu trong công tác quản lý nhà nước với các bến xe khách trên địa bản tỉnh Sơn La. Phương pháp so sánh: So sánh số liệu về công tác quản lý nhà nước với các bến xe khách trên địa bản tỉnh Sơn La giữa các năm để rút ra nhận định hoặc minh họa cho các mô tả thực tế. Sử dụng phương pháp này trong việc xác định xu hướng, mức độ biến động của các chỉ tiêu nghiên cứu, bao g m cả so sánh tuyệt đối và so sánh tương đối. So sánh tuyệt đối thể hiện giá trị tăng hoặc giảm của chỉ tiêu nghiên cứu, điều này cho thấy sự phát triển hay sụt giảm của chỉ tiêu. So sánh tương đối thể hiện mức độ gia tăng hoặc sụt giảm của chỉ tiêu nghiên cứu, điều này thể hiện tốc độ tăng trưởng hoặc sụt giảm của chỉ tiêu. Cuối cùng đưa ra những đánh giá và phân tích phù hợp cho từng chỉ tiêu nghiên cứu. Phương pháp phân tích tổng hợp: Trong đề án có sử dụng các bảng số liệu, đ thị và biểu đ nhằm phản ánh rõ nét sự thay đổi, biến động của các chỉ tiêu nghiên cứu, minh hoạ cho những phân tích, đánh giá thực trạng vấn đề nghiên cứu. Từ đó nhìn nhận những kết quả và hạn chế trong công tác quản lý nhà nước với các bến xe khách trên địa bản tỉnh Sơn La, tìm được nguyên nhân và đề xuất các giải pháp hoàn thiện hơn nữa công tác này. 5. Kết cấu của đề án Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, phụ lục, đề án được kết cấu thành 3 phần: Phần 1: Một số vấn đề lý luận và thực ti n về quản lý nhà nước với các bến xe khách. Phần 2: Thực trạng quản lý nhà nước với các bến xe khách trên địa bản tỉnh Sơn La Phần 3: Phương hướng, nhiệm vụ và giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước với các bến xe khách trên địa bản tỉnh Sơn La
5 PHẦN 1 MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỚI CÁC BẾN XE KHÁCH 1.1. Tổng quan quản lý nhà nước với các bến xe khách 1.1.1. Một số khái niệm có liên quan đến bến xe khách và quản lý nhà nước đối với các bến xe khách a. Bến xe Bến xe là một phần của cơ sở hạ tầng giao thông đường bộ, được thiết kế để ôtô đón và trả khách. Đây cũng là nơi mà các cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền thực hiện các nhiệm vụ quản lý nhà nước theo quy định của pháp luật. Đơn vị kinh doanh và khai thác bến xe thường là một loại hình doanh nghiệp. Các bến xe có vai trò quan trọng trong hệ thống giao thông công cộng và cung cấp một cơ sở hạ tầng quan trọng để quản lý và tổ chức việc di chuyển của người dân. b. Quản lý Theo một cách tổng quát, quản lý là việc tác động có tổ chức và định hướng của người quản lý lên một đối tượng để điều chỉnh các quy trình xã hội và hành vi của con người, nhằm duy trì sự ổn định và phát triển của đối tượng theo các mục tiêu đã đề ra. Theo Giáo trình Luật Hành chính và Tài phán hành chính. NXB Khoa học và Kỹ thuật, Hà Nội – 2011: “Quản lý là một hoạt động phức tạp và nó phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau. Các yếu tố đó là: con người; hệ thống và tư tưởng chính trị; tổ chức; thông tin; văn hóa.”. c. Quản lý nhà nước Quản lý nhà nước là hoạt động thực thi quyền lực nhà nước do các cơ quan nhà nước thực hiện nhằm xác lập một trật tự ổn định, phát triển xã hội theo những mục tiêu mà tầng lớp cầm quyền theo đuổi. Bao g m toàn bộ hoạt động của cả bộ máy nhà nước từ lập pháp, hành pháp đến tư pháp vận hành như một thực thể thống
6 nhất. Chấp hành, điều hành, quản lý hành chính do cơ quan hành pháp thực hiện đảm bảo bằng sức mạnh cưỡng chế của Nhà nước. d. Quản lý Nhà nước đối với các bến xe khách Quản lý Nhà nước về giao thông vận tải là toàn bộ hoạt động quản lý của các cơ quan chấp hành và điều hành của bộ máy Nhà nước để tác động vào các quá trình, các quan hệ liên quan đối với các bến xe khách nhằm đạt được mục tiêu đề ra. Quản lý nhà nước đối với các bến xe khách là sự can thiệp của chính phủ hoặc các cơ quan quản lý nhà nước vào việc quản lý, điều hành và giám sát hoạt động của các bến xe khách trong quốc gia, bao g m một loạt các biện pháp và chính sách để đảm bảo an toàn, an ninh, hiệu quả và tiện lợi trong hoạt động của các bến xe, cũng như để bảo vệ quyền lợi của hành khách và các bên liên quan khác. Quản lý nhà nước đối với bến xe khách bao g m các nhiệm vụ sau: i Đảm bảo quản lý chiến lược, quy hoạch, kế hoạch xây dựng, nâng cấp và cải tạo bến xe khách. (ii) Ban hành các quy định về tổ chức và quản lý hoạt động của bến xe khách. iii Duyệt thiết kế xây dựng và cấp phép hoạt động của các bến xe khách. iv Quản lý về giá cước và các khoản thu khác tại các bến xe khách. v Ban hành qui định về dịch vụ phục vụ hành khách, cũng như chính sách đối với hành khách sử dụng dịch vụ. vi Thực hiện hoạt động thanh tra và kiểm tra tại các bến xe khách, đảm bảo tuân thủ các quy định về vận tải được đề ra. Các biện pháp quản lý nhà nước trên đều nhằm mục tiêu tạo ra một hệ thống vận tải công cộng hiệu quả, an toàn và công bằng cho cộng đ ng. 1.1.2. Sự cần thiết của quản lý nhà nước đối với các bến xe khách Qua các cuộc kiểm tra thực tế của Phòng quản lý vận tải thuộc Sở Giao thông Vận tải Sơn La trong 3 năm gần đây, cho thấy rằng:“Vẫn còn t n tại các bến xe ở khu vực các huyện và thị xã chưa nhận được sự chú trọng đầu tư xây dựng và nâng cấp theo quy định. Không ít bến xe sau một thời gian hoạt động đã bị hư hỏng
7 và xuống cấp một số phần, nhưng chưa có ngu n lực tài chính để tiến hành sửa chữa, cải tạo và nâng cấp, dẫn đến ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ vận tải hành khách. Ngoài ra, đối với các huyện miền núi, điều kiện kinh tế - xã hội vẫn còn nhiều khó khăn, hạ tầng giao thông chưa được phát triển đ ng đều; lượng khách đi lại không nhiều, do đó số lượng phương tiện ra vào các bến xe ô tô khách cũng không cao; doanh thu của các bến xe thấp, gần như không đủ để duy trì hoạt động của chúng và đáp ứng các tiêu chuẩn quy định là một thách thức lớn.” Bởi vậy, sự quản lý nhà nước đối với các bến xe khách là rất cần thiết vì nó mang lại nhiều lợi ích quan trọng cho cộng đ ng và hệ thống giao thông công cộng. An toàn giao thông Can thiệp để đảm bảo rằng các bến xe khách tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn, từ cơ sở hạ tầng đến các biện pháp an toàn trong quá trình vận chuyển. Quản lý nhà nước giúp giảm thiểu rủi ro tai nạn và bảo vệ tính mạng của hành khách và người tham gia giao thông khác. Chất lượng dịch vụ Đặt ra các tiêu chuẩn về chất lượng dịch vụ mà các bến xe khách cần cung cấp. Điều này bao g m việc đảm bảo sự thoải mái và an toàn cho hành khách, cũng như đảm bảo tính đúng giờ và hiệu suất của các chuyến đi. Quy định giá vé và quyền lợi hành khách Điều chỉnh để đảm bảo rằng giá vé là công bằng và hợp lý, đ ng thời bảo vệ quyền lợi của hành khách. Các biện pháp như quy định giá và quy định về việc hoàn trả vé có thể giúp đảm bảo tính minh bạch và công bằng trong thị trường vận chuyển. Bảo vệ môi trường Hỗ trợ các biện pháp bảo vệ môi trường bằng cách khuyến khích sử dụng các phương tiện vận tải công cộng và giảm thiểu ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường từ các hoạt động vận chuyển cá nhân.
8 1.1.3. Một số căn cứ pháp lý với quản lý các bến xe khách trên địa bàn cấp tỉnh Trong hệ thống pháp luật Việt Nam, quản lý các bến xe khách trên địa bàn cấp tỉnh được thực hiện dựa trên một số văn bản pháp luật quan trọng sau: Luật Giao thông Đường bộ năm 2008 Luật Giao thông Đường bộ sửa đổi và bổ sung năm 2019 : Đây là văn bản quy định chung về giao thông đường bộ tại Việt Nam, trong đó có các quy định về quản lý và vận hành các bến xe khách; Quy định của Bộ Giao thông Vận tải: Bộ Giao thông Vận tải thường ban hành các quy định chi tiết và hướng dẫn thực hiện về quản lý và vận hành các bến xe khách. Các văn bản này có thể bao g m các Thông tư và Quyết định của Bộ Giao thông Vận tải; Quy chế quản lý bến xe khách của cấp tỉnh: Các cơ quan chính quyền địa phương tại cấp tỉnh thường có quy chế riêng về quản lý bến xe khách trong phạm vi lãnh thổ của họ; Các văn bản liên quan khác: Ngoài ra, có thể có các văn bản khác của cơ quan liên quan như Cục Đường bộ Việt Nam, Cục An toàn giao thông, và các cơ quan khác có thể có vai trò trong quản lý bến xe khách; Nghị định số 10/2009/NĐ-CP ngày 29 tháng 1 năm 2009 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Giao thông Đường bộ; Quyết định số 1927/QĐ-BGTVT ngày 17 tháng 5 năm 2010 của Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải quy định tiêu chuẩn bến xe khách; Thông tư số 22/2017/TT-BGTVT ngày 20 tháng 6 năm 2017 của Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải quy định về quản lý, sử dụng, bảo dưỡng và kiểm định an toàn kỹ thuật đối với các phương tiện giao thông đường bộ chở khách; Quyết định số 29/2017/QĐ-BGTVT ngày 24 tháng 8 năm 2017 của Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải về Quy chế quản lý bến xe ô tô trên địa bàn các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương;
9 Quy chế về tổ chức và quản lí bến xe ô tô khách Ban hành kèm theo Quyết định số 730 /1999/QĐ-BGTVT ngày 24 tháng 3 năm 1999 của Bộ trưởng Bộ GTVT); Quy định về bến xe ôtô khách Ban hành kèm theo Quyết định số 08/2005/QĐ-BGTVT ngày 10/01/2005 của Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải . 1.2. Nguyên tắc, nội dung, công cụ và phương pháp quản lý nhà nước đối với bến xe khách 1.2.1. Nguyên tắc quản lý nhà nước đối với bến xe khách a. Nhiệm vụ của bến xe khách Nếu được ủy quyền bởi Giám đốc Sở Giao thông Vận tải GTVT hoặc Sở Giao thông Công chính GTCC , người đứng đầu bến xe sẽ chủ trì việc đàm phán giữa các doanh nghiệp vận tải bao g m chủ phương tiện thuộc các tổ chức kinh tế mà có phương tiện hoạt động tại bến xe khách, liên quan đến việc sắp xếp chuyến đi, quản lý lịch trình tài xế , và điều phối vận tải. Bến xe khách được ủy quyền thực hiện một số nhiệm vụ sau đây bởi cơ quan quản lý nhà nước: i Kiểm tra việc tuân thủ các quy định về vận chuyển hành khách bằng ô tô của các phương tiện hoạt động tại bến xe khách; ii Kiểm tra các thủ tục, giấy tờ của phương tiện và tài xế theo quy định hiện hành khi tham gia hoạt động tại bến xe khách; iii Trực tiếp xử lý các chính sách ưu đãi cho hành khách khi đi xe theo quy định của nhà nước và Bộ GTVT. b. Quyền hạn của bến xe khách Bến xe khách có quyền ký kết hợp đ ng với các đơn vị vận tải đáp ứng đầy đủ các yêu cầu về pháp lý và được cơ quan chuyên ngành vận tải đường bộ cấp phép; Trong trường hợp được ủy quyền bởi đơn vị vận tải, bến xe khách có thể đại diện ký kết hợp đ ng với các bến xe khác. Bến xe khách có quyền từ chối phương tiện vào bến xếp khách nếu chúng không đáp ứng được các tiêu chuẩn phục vụ, lái xe vi phạm nội quy hoặc quy chế phục vụ hành khách.
10 Bến xe khách có quyền đề xuất và hợp tác với các cơ quan như thanh tra giao thông, chính quyền địa phương để thực hiện tốt nhiệm vụ được giao. Họ cũng có thể lập biên bản về việc lái xe xuất bến không đúng giờ, không tuân thủ số chuyến đã đăng ký, vận chuyển hàng quá tải, hàng lậu, hàng hóa cấm, hoặc có thái độ phục vụ không lịch sự với hành khách. c. Nguyên tắc quản lý nhà nước đối với bến xe khách Quản lý nhà nước đối với bến xe khách tuân theo các nguyên tắc sau đây: i Định hướng chiến lược, quy hoạch, lập kế hoạch xây dựng, nâng cấp và cải tạo bến xe khách. ii Ban hành các quy định về tổ chức và quản lý hoạt động của các bến xe khách. iii Phê duyệt thiết kế xây dựng và cấp phép hoạt động cho các bến xe khách. iv Quản lý về giá cước và các khoản thu khác tại các bến xe khách. v Ban hành các quy chế phục vụ hành khách và chính sách đối với hành khách sử dụng dịch vụ xe khách. vi Thực hiện thanh tra và kiểm tra các hoạt động tại các bến xe khách, đ ng thời thanh tra và kiểm tra việc thực hiện Thể lệ vận tải tại các bến xe khách. 1.2.2. Nội dung của quản lý nhà nước với các bến xe khách Quản lý nhà nước đối với các bến xe khách ở Việt Nam bao g m nhiều khía cạnh để đảm bảo an toàn, hiệu quả và công bằng trong hoạt động của các bến xe khách. Quản lí nhà nước đối với bến xe khách bao g m các nội dung sau: a) Quản lí về chiến lược phát triển, quy hoạch, kế hoạch xây dựng, nâng cấp và cải tạo bến xe khách Về chiến lược phát triển, Chính phủ cần phát triển chiến lược dài hạn để định hình và hướng dẫn việc phát triển hệ thống bến xe khách, đảm bảo rằng các bến xe được xây dựng, nâng cấp hoặc cải tạo phù hợp với nhu cầu và tiêu chuẩn hiện đại. Về quy hoạch, quy hoạch là quá trình đặc định vị trí, kích thước, công năng và quy mô của các bến xe khách, dựa trên dữ liệu về lưu lượng giao thông, cơ sở hạ