Đề tài: Ảnh hưởng của làn sóng văn hóa Hàn Quốc đến giới trẻ hiện nay

Chia sẻ: Lãnh Tử Tuyết | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:19

Thêm vào BST

Báo xấu

1.735
lượt xem 110
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu của bài nghiên cứu này là nêu rõ được tác động và ảnh hưởng của làn sóng văn hóa Hàn Quốc đến giới trẻ hiện nay; tính hai mặt của xu hướng này từ đó mà có những giải pháp để điều hòa tạo nên những giá trị tích cực nhất. Mời các bạn cùng tham khảo để hiểu rõ vấn đề hơn.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề tài: Ảnh hưởng của làn sóng văn hóa Hàn Quốc đến giới trẻ hiện nay

ĐỀ TÀI: Ảnh hƣởng của làn sóng văn hóa Hàn Quốc đến giới trẻ hiện nay. Bố cục đề cƣơng nghiên cứu: 1. Lý do chọn đề tài. 2. Lịch sử nghiên cứu. 3. Mục tiêu nghiên cứu. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu. 5. Phƣơng pháp nghiên cứu. 6. Đóng góp của đề tài. 7. Cấu trúc đề tài. 1. Lý do chọn đề tài. Trong những năm gần đây, làn sóng Hallyu (Hàn lƣu) đã có ảnh hƣởng không nhỏ đến những quốc gia Châu Á, đặc biệt đối với tầng lớp trẻ tuổi. Việt Nam cũng không phải là một quốc gia ngoại lệ. Tính từ khi Tổng Lãnh sự quán Hàn Quốc tại TPHCM trao tặng bộ phim Hoa cúc vàng, bộ phim truyền hình nhiều tập đầu tiên Danno Ryuichi Page 1
chiếu trên Đài Truyền hình TPHCM vào năm 1997, cho đến nay, làn sóng Hallyu đã lan rộng không chỉ ở ảnh hƣởng phim ảnh, trò chơi games, ẩm thực, mà còn cho đến thời trang, phong cách… Gần 20 năm đã trôi qua, và sức ảnh hƣởng của làn sóng Hallyu ngày một lan tỏa. Do đó, việc tìm hiểu sự tiếp nhận của thế hệ trẻ Việt Nam đối với văn hóa Hàn Quốc là một việc làm cần thiết đặt trong mối tƣơng quan văn hóa giữa hai đất nƣớc. Chiến lƣợc xuất khẩu văn hóa là một chiến lƣợc quốc gia của Hàn Quốc và cho đến nay họ đã thành công ở nhiều nƣớc Châu Á. Việt Nam cũng không là ngoại lệ. Những con số dù chỉ trong một cuộc điều tra nhỏ đã cho thấy ảnh hƣởng của văn hóa Hàn Quốc tại Việt Nam là có thật, cho dù không đồng đều ở mọi lĩnh vực. Từ đó đặt ra nhiều vấn đề cho chúng ta suy nghĩ, học hỏi, từ chiến lƣợc xuất khẩu văn hóa, cho đến việc đánh động đƣợc tâm lý tiếp nhận của công chúng, nhất là công chúng trẻ tuổi. Sự ảnh hƣởng của văn hóa Hàn Quốc bao gồm cả ý nghĩa tích cực và tiêu cực. Tích cực là khi chúng ta có sự giao thoa văn hóa, học hỏi những điều hay. Sự giao thoa này khiến chúng ta gần gũi và hiểu đƣợc phong tục, tập quán, các nét văn hóa truyền thống cũng nhƣ hiện đại của nhau. Nhƣng nhìn từ khía cạnh khác, văn hóa Việt Nam đã lùi bƣớc, nhƣờng chỗ cho văn hóa Hàn Quốc trên nhiều lĩnh vực và giới trẻ bị cuốn theo làn sóng văn hóa ngoại lai, trong khi những giá trị văn hóa của dân tộc còn chƣa đƣợc coi trọng. Đó chính là những lý do mà nhóm chúng tôi chọn đề tài này để nghiên cứu. 2. Lịch sử nghiên cứu Những ảnh hƣởng của văn hóa Hàn Quốc đang là vấn đề khá đƣợc quan tâm trong những năm gần đây khi mà làn sóng văn hóa Hàn đang phát Danno Ryuichi Page 2
triển ra khắp các châu lục. Vậy nên, đã xuất hiện một số các công trình nghiên cứu về đề tài này nhƣ: Trong buổi tham luận đăng trong kỷ yếu Hội thảo khoa học quốc tế “Quan hệ Việt Nam - Hàn Quốc: Quá khứ, Hiện tại và Tƣơng lai” do trƣờng Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn Tp. HCM tổ chức dƣới sự tài trợ của Viện Nghiên cứu văn hóa trung ƣơng Hàn Quốc vào ngày 1.12.2012. TS.Hà Thanh Vân đã trình bày đề tài: Sự tiếp nhận văn hóa Hàn Quốc của các bạn trẻ Việt Nam hiện nay- Những điểm nhìn từ một cuộc khảo sát xã hội học văn hóa. Nội dung tóm tắt: Trong thời gian gần đây, văn hóa Hàn Quốc đã có một sự ảnh hƣởng không nhỏ, đặc biệt là ở thế hệ trẻ tuổi. Thông qua một cuộc điều tra xã hội học văn hóa trên 600 đối tƣợng là công chúng trẻ tuổi tại Việt Nam trong độ tuổi từ 15 đến 30, sống ở 12 tỉnh thành trong cả nƣớc, bài tham luận đề cập đến thực trạng ảnh hƣởng của văn hóa Hàn Quốc, vấn đề thay đổi trong thị hiếu văn hóa của công chúng trẻ theo xu hƣớng Hàn Quốc hóa, cũng nhƣ tính chất của quá trình tiếp nhận văn hóa Hàn Quốc ở thế hệ trẻ Việt Nam hiện nay. Bài nghiên cứu trên trang của Viện nghiên cứu văn hóa, Vò Ngọc Hoa - ThS. Viện Văn hóa nghệ thuật Việt Nam đã viết đề tài: Nghiên cứu về ảnh hƣởng của phim Hàn Quốc đối với sinh viên Hà Nội. Với nội dung về lịch sử phim ảnh Hàn Quốc du nhập vào Việt Nam kéo theo đó là những ảnh hƣởng mà nó mang lại cho sinh viên Hà Nội. Đinh Thị Hà (K55 Sƣ phạm Lịch sử): Tìm hiểu ảnh hƣởng của văn hoá Hàn Quốc đối với sinh viên Trƣờng ĐHKHXH&NV. Báo cáo cho thấy, sự tiếp nhận tự nguyện của văn hoá Hàn Quốc vào Việt Nam thông qua nhiều con đƣờng khác nhau: trao đổi buôn bán, báo chí truyền hình, phim ảnh, internet… Đối với sinh viên Trƣờng ĐHKHXH&NV, những lĩnh vực đƣợc quan tâm nhất là điện ảnh, âm nhạc, thời trang Hàn Quốc. Danno Ryuichi Page 3
3. Mục tiêu nghiên cứu Mục tiêu của bài nghiên cứu này là nêu rõ đƣợc tác động và ảnh hƣởng của làn sóng văn hóa Hàn Quốc đến giới trẻ hiện nay. Tính hai mặt của xu hƣớng này từ đó mà có những giải pháp để điều hòa tạo nên những giá trị tích cực nhất. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu: 4.1. Đối tƣợng nghiên cứu: Làn sóng văn hóa Hàn Quốc nhƣ: phim ảnh, âm nhạc, phong cách ăn mặc. 4.2. Phạm vi nghiên cứu: Giới trẻ là các sinh viên tại trƣờng Đại học Văn Hóa Hà Nội. 5. Phƣơng pháp nghiên cứu. 5.1. Phƣơng pháp điều tra, định lƣợng. Có thể có đƣợc số liệu để nghiên cứu sự phát triển của làn sóng văn hóa Hàn Quốc ở giới trẻ hiện nay. 5.2. Phƣơng pháp quan sát thực nghiệm. Từ những quan sát thấy đƣợc sự phổ biến rộng rãi của làn sóng văn hóa Hàn Quốc trong giới trẻ để nghiên cứu về những ảnh hƣởng của văn hóa Hàn. 5.3. Phƣơng pháp phân tích-tổng kết. Từ sự phân tích tƣ liệu có đƣợc chỉ ra rằng không thể phủ nhận sự lan tỏa mạnh mẽ của làn sóng văn hóa Hàn tới giới trẻ. 5.4. Phƣơng pháp điều tra bằng bảng hỏi. Xây dựng bảng hỏi, lập các câu hỏi liên quan đến văn hóa Hàn Quốc để xác định sự ảnh hƣởng của làn sóng văn hóa Hàn Quốc tới giới trẻ Việt Nam. Danno Ryuichi Page 4
6. Đóng góp của đề tài. Nhìn nhận đúng cách thức mà Hàn Quốc đã phát triển tầm ảnh hƣởng làn sóng văn hóa của họ đối với các nƣớc, Việt Nam có lẽ sẽ rút ra đƣợc nhiều bài học kinh nghiệm trong việc khai thác các tiềm năng kinh tế, xã hội do văn hóa mang lại, cũng nhƣ học hỏi đƣợc việc chiếm lĩnh thị hiếu công chúng, đặc biệt là công chúng trẻ, một đối tƣợng rất giàu tiềm năng trên mọi phƣơng diện. 7. Cấu trúc đề tài: gồm 3 chƣơng. CHƢƠNG 1: Làn sóng văn hóa Hàn Quốc và lịch sử du nhập vào Việt Nam. 1.1. Làn sóng văn hóa Hàn Quốc. Trƣớc khi Làn sóng văn hóa Hàn Quốc xuất hiện Thế giới chỉ biết đến cái tên Nam Triều Tiên (South Korea) đối lập với Cộng hòa dân chủ nhân dân Triều Tiên (North Korea) trên cùng một bán đảo Hàn bị chia cắt do cuộc chiến tranh (1950- 1953), hay một “Kỳ tích sông Hàn”, một “Con rồng châu Á” nhờ vào sự phát triển kinh tế đƣợc xem là câu chuyện thành công nhất của thế kỷ XX. Làn sóng Hàn Quốc là khái niệm về hiện tƣợng văn hóa đại chúng của Hàn Quốc nhƣ: âm nhạc, phim truyền hình, phim chiếu rạp nhận đƣợc ƣa chuộng của ngƣời hâm mộ, đặt trọng tâm vào tầng lớp thanh niên trẻ tuổi trên khắp thế giới. Với ý nghĩa là từ mới tạo đƣợc bắt đầu sử dụng lần đầu tiên trên các phƣơng tiện truyền thông Trung Quốc vào những tháng còn lại của năm 1990, là từ đồng âm khác nghĩa của từ Hàn lƣu ( dòng nƣớc lạnh), Hallyu( làn sóng Hàn Quốc) - phản ánh sự ƣa chuộng của văn hóa đại chúng Hàn Quốc lúc đó, đã khiến cho các văn hóa khác cảm thấy khiếp sợ; vừa mới bắt đầu Danno Ryuichi Page 5
đƣợc khán giả chấp nhận nhƣng nó đã có một vị trí tƣơng đối trong lòng ngƣời hâm mộ. Hàn lƣu xuất hiện là một sự kiện mang tính lịch sử, đánh dấu sự mở đầu trong việc đƣa văn hóa Hàn Quốc ra thế giới, nâng cao vị thế văn hóa Hàn Quốc trên bản đồ văn hóa thế giới. Trong suốt chiều dài lịch sử 5.000 năm với nền văn hóa truyền thống đậm đà bản sắc dân tộc chƣa bao giờ văn hóa Hàn Quốc lại đƣợc hâm mộ ở nƣớc ngoài nhƣ bây giờ. Hàn lƣu đã chuyển tải tới thế giới hình ảnh về một đất nƣớc Hàn Quốc trẻ trung, năng động và hấp dẫn với một nền văn hóa kết hợp hài hòa giữa truyền thống và hiện đại. 1.1.1. Phim ảnh Hàn Quốc. Làn sóng Hallyu bắt đầu bằng việc những bộ phim truyền hình của Hàn Quốc nhƣ: "Trái tim mùa thu", "Bản tình ca mùa đông", "Nàng Dae Jang Geum", "Sao băng"… đƣợc xuất khẩu sang các quốc gia châu Á. Bộ phim "Bản tình ca mùa đông" đƣợc chiếu trên kênh truyền hình NHK của Nhật Bản năm 2003 và đã nhận đƣợc tình cảm yêu mến của mọi tầng lớp khán giả, đặc biệt là các quý bà. Bộ phim đƣợc yêu thích đến mực nhân vật nam chính trong phim là diễn viên Bae Yoong Joon đã đƣợc khán giả Nhật Bản đặt một tên riêng là: Yoon sama. Địa điểm quay phim là đảo Nami cũng đƣợc các fan truyền hình Nhật Bản rất yêu thích và trở thành một địa điểm du lịch đƣợc yêu thích của fan truyền hình Nhật Bản. Địa điểm này cũng trở thành một địa điểm du lịch Hallyu nổi tiếng trên thế giới. Ngoài ra, bộ phim truyền hình "Nàng Dae Jang Geum" ngoài việc có mặt ở Trung Quốc, Nhật Bản và các nƣớc trong khu vực Đông Nam Á còn đƣợc xuất khẩu sang hơn Danno Ryuichi Page 6
60 quốc gia trên thế giới và nhận đƣợc rất nhiều sự yêu mến. Nữ diễn viên chính của bộ phim này là diễn viên Lee Young Ae cũng chính thức trở thành ngôi sao của làn sóng Hallyu thông qua bộ phim này. Kể từ khi ra đời đến nay, ngành công nghiệp điện ảnh Hàn Quốc đã phản ánh một cách sinh động các chủ đề, sự quan tâm cũng nhƣ những nhu cầu của xã hội và nền văn hóa. Bí quyết thành công của phim Hàn Quốc là tính truyền thống, nặng Nho giáo, đƣợc gói trọn trong nội dung, nhƣng lại đƣợc thể hiện bằng nhiều phƣơng tiện hiện đại. Hàn Quốc cũng khai thác các bộ phim về đề tài lịch sử, thâm cung nội chiến đầy hấp dẫn và thu hút nhiều ngƣời xem trên khắp các châu lục. Nhiều bộ phim trong số đó lấy bối cảnh từ chính xã hội hiện tại của Hàn Quốc, giải quyết các mâu thuẫn nảy sinh từ xã hội này, do vậy, những quốc gia có nét văn hóa tƣơng đồng nhƣ Việt Nam sẽ dễ dàng tiếp nhận. Phim ảnh Hàn Quốc đã đẩy lùi con số nhập khẩu phim Hollywood từ con số 76% phim chiếu ở các rạp xuống còn 14% vào năm 1999 đã làm cho các nhà sản xuất phim cũng nhƣ Chính phủ cảm thấy rằng: sản xuất phim nội rõ ràng là có lợi hơn phim ngoại lên họ đã tiếp tục đầu tƣ mọi nguồn lực để phát triển hơn nữa ngành điện ảnh nƣớc nhà. Chính quyền Seoul cũng đã có kế hoạch biến Liên hoan phim Pusan thành một Liên hoan Cannes của châu Á. 1.1.2.Âm nhạc Hàn Quốc. Đất nƣớc Hàn Quốc có nền âm nhạc truyền thống phát triển với nhiều làn điệu dân ca, nhiều thể loại âm nhạc dân tộc và trong đó phải kể đến nghệ thuật Pansori. Thể loại âm nhạc này là một loại hình kể chuyện theo nhạc với sự tham gia Danno Ryuichi Page 7
của một nghệ sĩ hát kết hợp diễn xuất bằng những điệu bộ, cử chỉ và sự tham gia của một nghệ sĩ đánh trống. Nghệ thuật Pansori độc đáo này đã đƣợc chính phủ Hàn Quốc công nhận là Tài sản Văn hóa Phi vật thể Quốc gia. Hiện nay Hàn Quốc đã có một thị trƣờng về K-Pop với nhiều ca sĩ, ban nhạc nổi tiếng. Theo Bách khoa toàn thƣ mở Wikipedia thì “K-pop là từ viết tắt tiếng Anh của nhạc pop Hàn Quốc (K – Korea, Pop là nhạc Pop – âm nhạc đại chúng) – Có thể hiểu là âm nhạc đại chúng của Hàn Quốc. Nhiều nghệ sĩ và nhóm nhạc đã xuất phát từ Hàn Quốc và đã trở nên nổi tiếng ở nhiều nƣớc trên thế giới. Sự phổ biến của K-pop thƣờng đƣợc xem là một phần của sự nổi lên của Làn sóng Hàn Quốc, sự trỗi dậy mang tính phổ biến của văn hoá Hàn Quốc đƣơng đại ở châu Á”. Xuất phát từ việc thâm nhập thị trƣờng Châu Á, âm nhạc đại chúng Hàn Quốc, hay còn đƣợc gọi là K-pop đang công phá thị trƣờng băng đĩa toàn thế giới và dần nâng cao đƣợc vị trí của mình trên phạm vi quốc tế. Nhắc đến Kpop là nhắc đến những bài hát có những đoạn điệp khúc đƣợc lặp đi lặp lại rất dễ nhớ với tiết tấu mạnh mẽ, là phong cách biểu diễn ấn tƣợng với những vũ đạo và trang phục thu hút, chính những điểm này đã tạo nên sự cuốn hút của Kpop. Có thể thấy rằng Kpop mang tính giải trí tổng hợp bao quát trên mọi khía cạnh. Các ca sỹ nhƣ : BoA, DBSK, Wonder Girl, SNSD, Super Junior, Big Bang, 2NE1,... không chỉ nhận đƣợc sự yêu mến của phần lớn các nƣớc Châu Á, mà đã và đang bắt đầu thu hút thêm các fan hâm mộ ở những nƣớc khác thuộc khu vực Châu Âu, Liên bang Mỹ, Trung Đông... Danno Ryuichi Page 8
1.2. Lịch sử du nhập làn sóng văn hóa Hàn Quốc vào Việt Nam. Hàn lƣu du nhập vào Việt Nam những giá trị của một xã hội hiện đại, những giá trị ấy cũng mang các đặc điểm văn hóa truyền thống Hàn Quốc và Việt Nam. Do đó, hai nền văn hóa có nhiều điểm tƣơng đồng và lịch sử cũng có những điểm tƣơng đồng. Về mặt tƣ tƣởng, văn hóa Hàn Quốc và văn hóa Việt Nam đều mang nặng tính nhân nghĩa. Tuy nhiên, tính nhân nghĩa trong văn hóa Hàn Quốc hƣớng đến sự hài hòa, còn tính nhân nghĩa trong văn hóa Việt Nam mang nặng tình yêu thƣơng đồng loại, dân tộc và cố kết cộng đồng, song hai tƣ tƣởng này không đối lập nhau mà ngƣợc lại chúng lại gần nhau. Những bộ phim của nền điện ảnh Hàn Quốc đƣợc nhập khẩu vào Việt Nam theo con đƣờng thƣơng mại hoặc theo con đƣờng giao lƣu kinh tế đều thể hiện giá trị nhân văn về tình yêu nam nữ, về đạo lý ở hiền gặp lành... Những điều ấy phù hợp với lối suy nghĩ của ngƣời Việt Nam nên chúng dễ dàng đƣợc đón nhận. Quỹ giao lƣu công nghiệp văn hóa Hàn Quốc công bố kết quả nghiên cứu dựa trên các chỉ số đánh giá mức độ hâm mộ của công chúng đối với Làn sóng Hàn Quốc tại các nƣớc châu Á. Theo đó, Việt Nam xếp thứ 4 về mức độ yêu thích làn sóng Hàn Quốc.Thời điểm HTV phát sóng bộ phim Anh em nhà bác sĩ (1998) có thể coi là mốc mở đầu cho Hallyu ở Việt Nam. sức hút ấy đến từ lòng trắc ẩn, sự lý tƣởng hóa, sức trẻ, sự chung thủy, sự khác biệt và độc đáo. Hallyu đã thâm nhập vào năng lực thấu cảm văn hóa của giới trẻ để rồi ảnh hƣởng đến sở thích và nhu cầu của họ trong cuộc sống bởi sự phức hợp của ba yếu tố: tiêu dùng - giải trí - truyền thông Danno Ryuichi Page 9
Từ sau năm 1998, những bộ phim Hàn Quốc đƣợc trình chiếu trên Đài truyền hình Việt Nam đã đem đến cho khán giả Việt sự thích thú và yêu mến đặc biệt. Những cảnh quay lãng mạn, những lời thoại nhẹ nhàng dễ đi vào lòng ngƣời đã lấy đƣợc cảm xúc của ngƣời xem. Khán giả Việt yêu mến điện ảnh Hàn Quốc từ ấy. Thanh niên Việt đã thích thú văn hóa Hàn Quốc từ ấy. Văn hóa Hàn Quốc đã chọn cách thâm nhập vào Việt Nam rất nhẹ nhàng và “từ tốn”. Bắt đầu từ thể loại phim truyền hình, một thể loại giải trí nghe nhìn tác động lâu dài tới ngƣời xem. Có thể nói, cũng bắt đầu từ phim truyền hình, các clip quảng cáo ngắn xen giữa những đoạn phim truyền hình đã quảng bá hàng hóa Hàn Quốc có hiệu quả hơn bao giờ hết. Nhờ có điện ảnh, nhiều thanh niên Việt đã hiểu hơn về những vấn đề tình yêu của lứa tuổi mình, một chủ đề mà điện ảnh Việt Nam đã không khai thác tới. Cũng từ phim ảnh mà ẩm thực Hàn Quốc cũng đƣợc ngƣời Việt biết đến nhiều hơn. Ẩm thực Hàn Quốc vừa mang lại sự khác lạ về mặt vị giác vừa thể hiện sự mới lạ về màu sắc lại vừa tƣơng đồng khẩu vị của ngƣời Việt Nam nên đã nhanh chóng đƣợc ngƣời Việt Nam đón nhận, chẳng hạn nhƣ món kim chi. Trong khoảng hơn 10 năm trở lại đây, tại Việt Nam, cùng với sự xuất hiện nhiều công ty, doanh nghiệp liên doanh với Việt Nam của Hàn Quốc, điện ảnh Hàn Quốc cũng đã gây đƣợc sự quan tâm của khán giả Việt Nam, đặc biệt là khán giả trẻ. Không kể đến các loại sách báo, tranh ảnh có liên quan đến ngành điện ảnh mà ngay cả các kênh truyền hình trung ƣơng đến kênh truyền hình địa phƣơng cũng đua nhau phát sóng những bộ phim do Hàn Quốc sản xuất. Phim truyện Hàn Quốc đã chiếm lĩnh phần lớn thị phần phim truyện ở các kênh truyền hình Việt Nam. Mọi ngƣời háo hức chờ đón Danno Ryuichi Page 10
những bộ phim đƣợc công chiếu trong các Rạp hoặc những bộ phim đang, sẽ phát trên các kênh truyền hình. Có hàng trăm bộ phim nhựa và truyền hình nhƣ: Cảm xúc, Trái tim mùa thu, Yêu bằng cả trái tim, Cô nàng ngổ ngáo, Cô bạn gia sƣ, Cô dâu nhỏ bé, Anh em nhà bác sĩ, Ƣớc mơ vƣơn tới một ngôi sao, Mối tình đầu, Nấc thang lên thiên đƣờng, Giày thuỷ tinh, Nàng Dae Jang Geum, Tứ Thần Ký, Yumi Tình yêu của tôi… và cùng với những bộ phim đó là những cái tên diễn viên khó phát âm nhƣng lại đƣợc khán giả hâm mộ nhƣ: Jang Dong Gun, Bae Young Joon, Lee Byung Hun, Won Bi, Kwong Sang Wo, So Ji Sub, Kim Mi Ho, Sung Hye Kyon, Jun Ju Hyun, Choi Ji Woo, Kim Tae Hee, Kim Jung Eun, Lee Yong Ae, Go Hun Jung, Lee Seung Yeon..v..v…Nhƣ vậy là do phát triển mạnh mẽ và do thời vận toàn cầu hoá, mở cửa thị trƣờng có nhiều thuận lợi cho nên phim Hàn Quốc đã bùng phát thành trào lƣu ở ngoài biên giới Hàn Quốc, tạo nên những ảnh hƣởng đáng kể nào đó đối với những mảnh đất mà nó đến, trong đó có Việt Nam. Hàn Quốc rất biết sử dụng sức mạnh truyền thông, sau khi phim ảnh Hàn chiếm đƣợc yêu thích của ngƣời hâm mộ, Hàn Quốc bắt đầu đầu tƣ cho âm nhạc đại chúng Hàn (K-pop) phát triển lan rộng, và Việt Nam cũng bắt đầu tiếp nhận và yêu thích K-pop từ khoảng năm 2005 đến nay CHƢƠNG 2: Ảnh hƣởng của làn sóng văn hóa Hàn Quốc đến giới trẻ. 2.1. Ảnh hƣởng tích cực. Nhiều bạn trẻ cho rằng trào lƣu văn hóa Hàn Quốc có sức hút mạnh mẽ, và những ý kiến đó là hoàn toàn hợp lý và có cơ sở. Xu hƣớng của Danno Ryuichi Page 11
thế giới bây giờ là hƣớng tới cái đẹp. Ngƣời Hàn đẹp, âm nhạc, điện ảnh hay thời trang bắt mắt thì tất nhiên sẽ chiếm đƣợc nhiều cảm tình của khán giả... Và tất nhiên điều không thể bỏ qua về làn sóng văn hóa Hàn Quốc đó chính là nó mang tính giải trí cao, giúp thƣ giãn tốt. Từ phim ảnh: phim tình cảm tâm lý Hàn Quốc có nội dung giải trí, hình ảnh đẹp, gần gũi với văn hóa Việt Nam cũng nhƣ có tính giáo dục đã giúp ngƣời xem tiếp thu những yếu tố tích cực, tiến bộ, nhân văn của văn hóa Hàn Quốc. Điều này đã tạo nên mối giao lƣu văn hóa sinh động, khơi nguồn sáng tạo và làm nảy sinh các giá trị văn hóa mới trong giới trẻ Việt Nam. Thạc sĩ Vũ Ngọc Hoa khẳng định: "Những bộ phim Hàn Quốc đã giúp giới trẻ học hỏi đƣợc nhiều điều có ích cho cuộc sống, góp phần định hƣớng một lối sống đẹp, hình thành cá tính, phát triển tài năng, định hình thị hiếu thẩm mỹ lành mạnh". Ta có thể nhận thấy trong phim Hàn Quốc có rất nhiều điểm tích cực để các bạn trẻ có thể học hỏi, đó là ý chí vƣơn lên, sự say mê trong công việc, cách giữ tôn ti trật tự tại gia đình, công sở, sự nhẫn nại, chịu đựng hay cách thể hiện tình yêu lãng mạn. Trong nghiên cứu của Viện Văn hóa nghệ thuật Việt Nam, điểm nổi bật mà các bạn trẻ học đƣợc là ý chí vƣơn lên (18,5%), cách thể hiện tình yêu lãng mạn (56,2%), cách sống tự lập (39%), sự say mê trong công việc (23,4%), cách giữ tôn ti trật tự tại gia đình, công sở (20,5%) và sự nhẫn nại, chịu đựng (22,5%). Điều gây bất ngờ là xét về tƣơng quan giới, nam giới học đƣợc một số điều ở phim Hàn Quốc cao hơn nữ giới. Chẳng hạn, đặc tính nổi bật của phụ nữ Á Đông là sự chịu đựng, nhẫn nại và đức hy sinh bản thân vì gia đình, thế nhƣng trong nghiên cứu trên, nam giới đã học đƣợc sự nhẫn nại, chịu đựng cao gấp gần hai lần so với nữ giới (28,5% và 17%). Về âm nhạc: Thông qua trào lƣu âm nhạc của Hàn Quốc mà các bạn trẻ của Việt Nam có góc nhìn mới hơn về thẩm mỹ văn hóa âm nhạc, thẩm Danno Ryuichi Page 12
mỹ về thời trang và phong cách làm việc nghiêm túc, hiệu quả, lối sống lành mạnh hƣớng tới cộng đồng, cách cƣ xử lịch sự, có văn hóa... Việc hình thành xu hƣớng thần tƣợng K-pop: Không phải cứ yêu thích các thần tƣợng Hàn Quốc đều là xấu, có thể thấy từ khi K-Pop đến với Việt Nam, việc yêu thích thần tƣợng (idol) ở giới trẻ đã không còn xa lạ. Có rất nhiều mặt tích cực khi giới trẻ hâm mộ một ca sĩ hay một nhóm nhạc Hàn Quốc, ví dụ nhƣ: - Ngƣời hâm mộ (fan) luôn học theo những điều tốt đẹp của thần tƣợng, nhƣ các đức tính: lễ phép, khiêm nhƣờng, nỗ lực hết mình vì mục tiêu, luôn luôn có niềm tin, biết ƣớc mơ và thực hiện chúng,... - Học đƣợc từ thần tƣợng phong cách thời trang bắt mắt, nổi bật hay hợp thời; có thể định hƣớng phong cách của bản thân hoặc chú ý ăn mặc, trang điểm khiến bản thân trở nên đẹp hơn. - Vì hâm mộ thần tƣợng nên sẽ trở nên hòa đồng hơn, tham gia vào các cộng đồng ngƣời hâm mộ hay còn gọi là Fandom, Fanclub hoặc các nhóm nhảy nhóm hát hát lại các bài hát của idol, giúp giới trẻ trở nên năng động, thân thiện, khám phá đƣợc những tài năng của bản thân, giúp họ có thể tự tin thể hiện mình. - Hâm mộ thần tƣợng khiến giới trẻ trở nên nhân văn hơn. Các Fanclub tự tổ chức những chƣơng trình từ thiện nhân danh Idol của mình, chung tay với nhau làm việc tốt và có ích. - Yêu thích idol giúp giới trẻ kết thêm nhiều những ngƣời bạn có cùng sở thích với mình, gia tăng các mối quan hệ xã hội. - Yêu thích idol giúp cho giới trẻ có động lực tìm hiểu về đất nƣớc của thần tƣợng, và muốn học thêm ngôn ngữ Hàn Quốc để hiểu thần tƣợng của mình hơn, đồng thời là trau dồi cho bản thân vốn kiến thức và biết thêm một ngôn ngữ ngoại trừ tiếng mẹ đẻ và tiếng Anh. Danno Ryuichi Page 13
- Yêu thích thần tƣợng cũng khiến giới trẻ luôn tìm cách nâng cao hình ảnh đẹp của đất nƣớc Việt Nam với idol Hàn cũng nhƣ cộng đồng fan quốc tế, điều này có thể thấy đƣợc khi các idol Kpop sang Việt Nam, tất cả những món quà mà fan tặng đều mang đậm dấu ấn Việt nhƣ chiếc nón lá, áo dài; hay giới thiệu đến các sao Hàn Quốc và các fan quốc tế về ẩm thực Việt Nam, những hình ảnh thiên nhiên, con ngƣời và ngƣời hâm mộ Việt. - Hâm mộ thần tƣợng cũng khiến cho giới trẻ có động lực học tập, làm việc hơn để có khả năng đạt đƣợc thành công nhƣ idol, hay đơn giản là có khả năng mua album và đi xem buổi biểu diễn của idol. 2.2. Ảnh hƣởng tiêu cực. Bên cạnh những ảnh hƣởng tích cực cũng tồn tại một số mặt tiêu cực khi làn sóng văn hóa Hàn Quốc du nhập vào Việt Nam. Văn hóa Việt trở nên dần bị lu mờ và thay thế bởi nền văn hóa Hàn Quốc: giới trẻ Việt bây giờ chủ yếu nghe nhạc Hàn, xem phim Hàn, làm những món ăn của Hàn, thậm chí còn nói tiếng Hàn xen lẫn tiếng Việt. Nó thể hiện r từ cách ăn mặc, đi đứng, học tập… đến đời sống sinh hoạt của nhiều bạn trẻ khi quá đam mê vào Hallyu. Ở lĩnh vực phim ảnh: nghiên cứu tại trƣờng Đại học Văn hoá, tỷ lệ có (90.8%) cho rằng yếu tố ảnh hƣởng tiêu cực đến giới trẻ là bắt chƣớc hành động, cử chỉ của các diễn viên một cách thái quá, thứ hai là nhiều cảnh trong phim không có thực (73.8%), thứ ba, chạy theo mốt thời trang (70.3%). Ở lĩnh vực âm nhạc, điển hình là K-Pop: Trong những năm gần đây, thậm chí có nhiều bạn trẻ rơi vào tình trạng cuồng một cách thái quá những nhóm nhạc Hàn Quốc hay các thần tƣợng của mình. Thay vì dành Danno Ryuichi Page 14
thời gian học tập, họ lại chăm chỉ online cập nhật những tin tức của các thần tƣợng, thuộc tiểu sử của diễn viên và ca sĩ Hàn còn hơn nhớ các bài giảng ở trƣờng. Họ tiêu tốn nhiều tiền của vào những đĩa nhạc, poster hay bất chấp mọi thứ để có đƣợc tấm vé đi xem show ca nhạc của thần tƣợng, dành thời gian để xem các clip ca nhạc, các tour diễn của sao, họp fanclub, tranh cãi thần tƣợng… nhiều hơn thời gian học tập vì vậy có ảnh hƣởng xấu đến kết quả học tập. Đây không còn gọi là sự yêu thích, hâm mộ nữa mà là sự sùng bái, si mê và cuồng tín. Trào lƣu K- Pop, cũng nhƣ mọi trào lƣu khác đang tồn tại ở Việt Nam không xấu. Nhƣng, một bộ phận hâm mộ hơi thái quá đã làm mất đi nhiều điểm tích cực của trào lƣu này. Ngoài ra một bộ phận không nhỏ giới trẻ tốn nhiều tiền của, công sức để ăn theo kiểu Hàn, mặc theo kiểu Hàn, sử dụng mĩ phẩm của Hàn, săn lùng để có bộ quần áo … na ná nhƣ thần tƣợng. Cách ăn mặc không phù hợp hay tệ hơn là lai căng đang ngập tràn mà đặc biệt là ở các thành phố lớn. Các bạn trẻ thích mặc bộ Hanbook hơn là tà áo dài truyền thống, một cô bé thuộc lòng thông tin về các “oppa” hơn là các danh nhân văn hóa nƣớc nhà. Cùng với làn sóng Hallyu, văn hóa Hàn Quốc đang dần ăn mòn văn hóa Việt trong bộ phận không nhỏ giới trẻ nƣớc ta. CHƢƠNG 3: Nhận xét và định hƣớng giới trẻ trong tiếp thu văn hóa Hàn Quốc. 3.1. Nhận xét về sự ảnh hƣởng của làn sóng văn hóa Hàn. Văn hóa Hàn Quốc ngày càng có tác động mạnh mẽ và ảnh hƣởng rộng rãi tới giới trẻ Việt Nam từ lối sống, ứng xử, những quan điểm thẩm mĩ, đến phong cách thời trang, cách hành xử, sở thích âm nhạc,....Ảnh hƣởng văn hóa là r ràng khi mà chúng ta có thể dễ dàng gặp một cô gái kiểu Hàn Quốc đi trên đƣờng hay nhìn thấy phong cách của ngƣời dân Danno Ryuichi Page 15
Hàn trong lối sống, các ăn uống và đặc biệt là trong việc lựa chọn ngôn ngữ. Ngày nay, ra đƣờng phố hoặc vào chỗ đông ngƣời, ngay cả trong phân xƣởng, nhà máy hay giảng đƣờng đại học, mọi ngƣời rất dễ nhận thấy những mái tóc, trang phục, trang sức, vật dụng, cách trang điểm nhƣ các diễn viên Hàn Quốc. Hàn Quốc rất biết sử dụng thế mạnh của truyền thông, coi các phƣơng tiện truyền thông nhƣ truyền hình, báo chí, internet… là công cụ hữu ích nhất để lăng-xê và xuất khẩu văn hóa. Các bộ phim truyền hình đƣợc phát sóng nhiều trên truyền hình thu hút sự quan tâm chú ý của độc giả; các quảng cáo đƣợc thực hiện hấp dẫn,…khiến văn hóa Hàn Quốc trở nên quen thuộc hơn, gần gũi hơn với ngƣời dân ở khắp các châu lục. 3.2. Định hƣớng giới trẻ trong việc tiếp thu văn hóa Hàn Quốc. Đặc điểm của văn hóa Việt Nam là cởi mở, tiếp nhận nhanh những yếu tố mới, vì vậy vấn đề đặt ra không phải là ngăn chặn Hallyu, mà là cần có sự nghiên cứu để giáo dục, định hƣớng cho giới trẻ tiếp nhận, ứng biến với hiện tƣợng làn sóng văn hóa một cách chủ động, tự giác, đủ bản lĩnh và vốn liếng văn hóa nội sinh để kết tinh văn hóa Hàn Quốc làm giàu cho giá trị văn hóa Việt Nam. Giới trẻ hiện nay phải biết chọn lọc những giá trị tốt đẹp không chỉ có thể tạo cho mình thế giới giải trí riêng mà còn tiếp thu đƣợc những nét đẹp văn hóa Hàn Quốc. Đó là một phong cách ăn mặc đẹp, hợp thời, cách ứng xử thông minh, nhanh nhẹn và có văn hóa của các thần tƣợng trên truyền hình. Có thể học tập những điều tốt đẹp từ Hallyu trong giải trí. Xem một bộ phim Hàn, bạn sẽ thấy ý nghĩa tình cảm gia đình và bạn bè, cùng với đó là thời trang Hàn Quốc trẻ trung hợp với tuổi trẻ. Đặc biệt ở lứa tuổi năng động, ham tìm tòi, khám phá, khán giả trẻ thích những gì nổi bật và sôi động mà ngành công nghiệp giải trí Hàn đem lại. Đây là những điều Danno Ryuichi Page 16
vô cùng lành mạnh mà không chỉ có giới trẻ Việt Nam mà đƣợc cộng đồng quốc tế công nhận. Bản thân một số ngôi sao trong làn sóng Hallyu luôn đƣợc nhắc đến với những nỗ lực vƣợt khó, chiến thắng bản thân, đạt đƣợc ƣớc mơ và tinh thần thép trong nghề nghiệp nhƣ BoA, DBSK,... hay những diễn viên có sự nghiệp học hành “đáng nể” nhƣ Kim Tae Hee luôn đứng đầu lớp với bảng điểm hoàn hảo ở tất cả các môm học thời THPT. Sau khi tốt nghiệp THPT cô đƣợc tuyển thẳng vào trƣờng Đại học Seoul danh giá nhất của Hàn Quốc… Những thần tƣợng nhƣ thế này là một tấm gƣơng để giới trẻ Việt phấn đấu. Tiếp xúc với làn sóng văn hóa Hàn Quốc một cách thực tế nhất, nhìn nhận những nét văn hóa Hàn Quốc một cách khách quan, thực tế để tránh khỏi cái nhìn lệch lạc, mơ mộng nhƣ trong phim Hàn Quốc. Đồng thời nhìn ra những mặt tốt và xấu của ngành công nghiệp giải trí Hàn Quốc để tránh có những cái nhìn phiến diện về văn hóa Hàn: hoặc quá tốt đẹp hoặc quá xấu xí. Tài liệu tham khảo: 1. Website Hàn Quốc Học: SỰ TIẾP NHẬN VĂN HÓA HÀN QUỐC CỦA CÁC BẠN TRẺ VIỆT NAM HIỆN NAY – NHỮNG ĐIỂM NHÌN TỪ MỘT CUỘC KHẢO SÁT XÃ HỘI HỌC VĂN HÓA (TS. Hà Thanh Vân) 2. Website Viện nghiên cứu văn hóa: Nghiên cứu về ảnh hƣởng của phim Hàn Quốc đối với sinh viên Hà Nội ( ThS. Vò Ngọc Hoa) Danno Ryuichi Page 17
3. Sóng trẻ: bài báo Văn hóa Hàn Quốc: Yêu thích, hâm mộ hay si mê, cuồng tín (http://www.songtre.tv/news/dien-dan/van-hoa-han-quoc-yeu-thich-ham- mo-hay-si-me-cuong-tin-51-8791.html) 4. Bài báo: http://sukienhay.com/Blogs/ca-u-chuya-n-va-fan-cua-ng-kpop-lao- i-ba-mang-ra-na-m-a-a.html 5. Blog: Đằng sau lớp vỏ K-Pop fan (http://yume.vn/septiny/article/dang-sau- lop-vo-kpop-fan-35CECE42.htm) 6. Wikipedia : Làn sóng Hàn Quốc (http://vi.wikipedia.org/wiki/L%C3%A0n_s%C3%B3ng_H%C3%A0n_Qu %E1%BB%91c#T.E1.BA.A1i_Vi.E1.BB.87t_Nam) 7. Bài báo: Ảnh hƣởng của làn sóng Hallyu đối với Việt Nam (http://duhocvietphat.edu.vn/du-hoc-han-quoc/anh-huong-cua-lan-song- hallyu-doi-voi-viet-nam-337.html). 8. Làn sóng văn hóa Hàn: http://vietnamese.korea.net/Government/Current- Affairs/Korean-Wave?affairId=222 Danno Ryuichi Page 18
Danno Ryuichi Page 19