intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Đề tài: “Công nghiệp hoá - Hiện đại hoá và vai trò của nó trong sự nghiệp xây dựng CNXH ở nước ta hiện nay”

Chia sẻ: Phan Thi Ngoc Giau | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:30

Thêm vào BST
Báo xấu
119
lượt xem 22
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo luận văn - đề án 'đề tài: “công nghiệp hoá - hiện đại hoá và vai trò của nó trong sự nghiệp xây dựng cnxh ở nước ta hiện nay”', luận văn - báo cáo phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề tài: “Công nghiệp hoá - Hiện đại hoá và vai trò của nó trong sự nghiệp xây dựng CNXH ở nước ta hiện nay”

  1. Đề tài: “Công nghiệp hoá - Hiện đại hoá và vai trò của nó trong sự nghiệp xây dựng CNXH ở nước ta hiện nay”
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ®Ò c­¬ng chi tiÕt A. §Æt vÊn ®Ò B. Néi dung I. tÊt yÕu kh¸ch quan vµ t¸c dông cña CNH- H§H 1. TÝnh tÊt TÝnh yÕu kh¸ch quan 2. T¸c dông cña CNH- H§H II. Néi dung c¬ b¶n cña sù nghiÖp CNH- H§H ë n­íc ta trong c¸c thêi kú 1. Thùc chÊt cña vÊn ®Ò CNH- H§H 2. Nh÷ng yÕu tè chñ yÕu t¸c ®éng ®Õn sù nghiÖp CNH- H§H ë n­íc ta 3. Néi dung c¬ b¶n cña CNH- H§H trong c¸c thêi kú a. Néi dung CNH- H§H ë giai ®o¹n 2001- 2010 b. Néi dung CNH- H§H ë giai ®o¹n 2010- 2020 III. Nh÷ng vÊn ®Ò cÇn gi¶I quyÕt ®Ó tiÕp tôc thùc hiÖn chiÕn l­îc CNH- H§H ë ViÖt Nam 1. T¹o nguån vèn tÝch luü cho CNH- H§H 2. §Èy m¹nh viÖc nghiªn cøu vµ øng dông c¸c thµnh tùu khoa häc- c«ng nghÖ míi 3. Lµm tèt c«ng t¸c ®iÒu tra c¬ b¶n, th¨m dß ®Þa chÊt 4. ChuÈn bÞ lùc l­îng lao ®éng cho sù nghiÖp CNH- H§H ®Êt n­íc 5. VÊn ®Ò x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng 6. VÊn ®Ò n©ng cao hiÖu lùc, vai trß ®iÒu tiÕt vÜ m« cña nhµ n­íc V. Vai trß cña CNH- H§H trong sù nghiÖp x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë n­íc ta hiÖn nay C. KÕt luËn D. Danh môc tµi liÖu tham kh¶o 1
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. A. ®Æt vÇn ®Ò HiÖn nay trªn thÕ giíi sù ph¸t triÓn cña c«ng nghÖ th«ng tin, c«ng nghÖ tri thøc ®ång diÔn ra víi tèc ®é chãng mÆt, cuéc c¸ch m¹ng ®ã ®· ®em ®Õn thµnh tùu to lín cho nhiÒu n­íc biÕt vËn dông vµo hµng s¶n xuÊt, ®­a hä trë thµnh nhiÒu c­êng quèc ph¸t triÓn trªn thÕ giíi hiÖn nay. ViÖt Nam ®ang ë trong thêi kú qu¸ ®é lªn CNXH, nÒn kinh tÕ vÉn ë trong tr×nh ®é thÊp, chÞu ¶nh h­ëng cña nÒn kinh tÕ phong kiÕn kÐo dµi, n«ng nghiÖp vÉn chñ yÕu lµ trång lóa. NÒn c«ng nghiÖp l¹c hËu ch­a cã thµnh tùu nµo quan träng ®ãng gãp cho nÒn kinh tÕ quèc d©n. Muèn ®­a nÒn kinh tÕ ®i lªn ®Ó cã thÓ s¸nh ngang víi c¸c n­íc trong khu vùc §«ng nam ¸ Th¸i B×nh D­¬ng.. vµ ®Ó trë thµnh con Rång kinh tÕ th× c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ph¶i ®­îc coi träng, ®¸nh gi¸ ®ïng møc sù cÇn thiÕt cña nã trong giai ®o¹n hiÖn nay. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn CNH- H§H nÒn kinh tÕ n­íc ta ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu lín: §· x©y dùng ®­îc mét c¬ së vËt chÊt kü thuËt nhÊt ®Þnh cho x· héi míi, ®· chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo h­íng tiÕn bé h¬n( t¨ng tû träng cña c¸c nghµnh c«ng nghiÖp vµ dÞch vô trong c¬ cÊu GDP, ph¸t triÓn n«ng nghiÖp toµn diÖn h¬n..) Thóc ®Èy t¨ng tr­ëng kinh tÕ, n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n. VËy thÕ nµo lµ CNH- H§H? vµ vai trß cña CNH- H§H ë n­íc ta trong sù nghiÖp x©y dùng CNXH ë n­íc ta hiÖn nay nh­ thÕ nµo? CNH- H§H hiÓu theo nghÜa chung vµ kh¸i qu¸t lµ chuyÓn mét n­íc cã nÒn kinh tÕ l¹c hËu thµnh mét n­íc c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i víi tr×nh ®é kü thuËt vµ c«ng nghÖ tiªn tiÕn, n¨ng suÊt lao ®éng cao trong c¸c nghµnh kinh tÕ quèc d©n. Trong cuèn s¸ch gi¸o khoa kinh tÕ chÝnh trÞ cña Liªn X«(cò) ®­îc dÞch sang tiÕng ViÖt Nam n¨m 1958 ®· ®­a ra ®Þnh nghÜa:” C«ng nghiÖp ho¸ x· héi chñ nghÜa lµ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp tr­íc hÕt lµ c«ng nghiÖp nÆng, sù ph¸t triÓn Êy cÇn thiÕt cho sù t¹o nªn nÒn kinh tÕ quèc d©n trªn c¬ së kü thuËt tiªn tiÕn”. Héi nghÞ lÇn thø 7 Ban chÊp hµnh Trung ­¬ng kho¸ VII cã ®o¹n viÕt:” C«ng nghiÖp ho¸ lµ qu¸ tr×nh biÕn ®æi c¨n b¶n, toµn diÖn c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ, x· héi 2
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. tõ sö dông søc lao ®éng thñ c«ng la chÝnh sang sö dông mét c¸ch phæ biÕn søc lao ®éng cïng víi c«ng nghÖ, ph­¬ng tiÖn vµ ph­¬ng ph¸p tiªn tiÕn, hiÖn ®¹i, t¹o ra n¨ng suÊt lao ®éng cao” Nh­ vËy qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ ®Êt n­íc nh»m gi¶i quyÕt hai néi dung c¬ b¶n lµ: Thay ®æi kü thuËt- c«ng nghÖ trong nÒn kinh tÕ, lµm cho lùc l­îng s¶n xuÊt ph¸t triÓn vµ h×nh thµnh c¬ cÊu kinh tÕ míi, tiÕn bé, hîp lÝ víi c¸c ngµnh nghÒ, quy m« s¶n xuÊt kinh doanh phï hîp. §Æt CNH- H§H trong bèi c¶nh chung cña ph¸t triÓn kinh tÕ víi néi dung c¬ b¶n lµ ph¸t triÓn c¬ cÊu kinh tÕ trªn c¬ së c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i nh»m ®Èy m¹nh nhÞp ®é ph¸t triÓn ®ång thêi h­íng vµo viÖc thùc hiÖn c¸c môc tiªu kinh tÕ x· héi. Tæ chøc ph¸t triÓn tèt CNH- H§H míi cã kh¶ n¨ng thùc tÕ ®Ó quan t©m ®Çy ®ñ ®Õn sù ph¸t triÓn tù do vµ toµn diÖn cña nh©n tè con ng­êi. CNH- H§H cßn t¹o vËt chÊt kü thuËt cho viÖc cñng cè t¨ng c­êng tiÒm lùc ph¸t triÓn quèc phßng v÷ng m¹nh,cã thÓ chóng ta míi cã thÓ yªn t©m ph¸t triÓn kinh tÕ vµ ph¸t triÓn kinh tÕ m¹nh th× míi cã thÓ t¹o ra c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho nÒn an ninh quèc phßng ph¸t triÓn. MÆt kh¸c CNH- H§H cßn t¹o ra nhiÒu kh¶ n¨ng cho viÖc thùc hiÖn tèt ph©n c«ng vµ hîp t¸c quèc tÕ khoa häc c«ng nghÖ t¨ng c­êng träng l­îng tiÕng nãi cña ta trªn diÔn ®µn quèc tÕ. Trong giai ®o¹n hiÖn nay, tÝnh quy luËt cña gi¸ thµnh c«ng nghiÖp ho¸ cµng ®ßi hái bøc thiÕt ®èi víi n­íc ta v× nguy c¬ tôt hËu ngµy cµng xa víi c¸c n­íc trªn thÕ giíi vµ trongkhu vùc. Theo sè liÖu thu nhËp n¨m 1983 th× GNP trªn ®Çu ng­êi cña ViÖt Nam lµ 220USD, trong khi ®ã Singgapo lµ 19092USD/®Çu ng­êi. §µI Loan lµ 11900 USD/ ®Çu ng­êi. Hµn Quèc lµ 844 USD/®Çu ng­êi. Malayxia lµ 3713 USD/ ®Çu ng­êi. Th¸I Lan lµ 2130 USD/®Çu ng­êi. Philipin lµ 913USD/®Çu ng­êi In®«nªsia lµ 830 USD/®Çu ng­êi.. Møc sèng 220 USD/®Çu ng­êi, c¸c n­íc Hµn Quèc, §µi Loan, Philipin, Malayxia..còng ®· ®¹t ®­îc tõ mÊy chôc n¨m tr­íc ®©y. VÒ mÆt tr×nh ®é c«ng nghiÖp ho¸ cña n­íc ta còng bÞ tôt hËu so víi hä rÊt nhiÒu.Nguyªn nh©n lµ do n¨ng suÊt lao ®éng cña ta thÊp h¬n hä nhiÒu lÇn. NÕu tÝnh theo giµ mua t­¬ng ®­¬ng th× thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi hµng n¨m cña 3
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ViÖt Nam lµ 1023 trong khi ®ã In®«nªsia lµ 2181 Philipin lµ 2303, Th¸i Lan la 3985 Malayxia lµ 6140. §Ó tr¸nh khái tôt hËu xa h¬n n÷a, ®Ó ph¸t triÓn xa h¬n n÷a trªn con ®­êng ®· chän chóng ta kh«ng cßn c¸ch nµo kh¸c lµ ®Èy m¹nh CNH- H§H ®Êt n­íc. ChÝnh tÇm quan träng to lín ®ã cña CNH- H§H lµ lÝ do em chän néi dung “C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ vµ vai trß cña nã trong sù nghiÖp x©y dùng CNXH ë n­íc ta hiÖn nay” lµm ®Ò tµi cho bµI tiÓu luËn cña m×nh. Th«ng qua bµI viÕt nµy em hy väng cã thªm hiÓu biÕt kiÕn thøc vÒ CNH- HDH. 4
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. B. gi¶i quyÕt vÊn ®Ò I. TÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan vµ t¸c dông cña sù nghiÖp CNH - H§H 1. TÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan Khi b­íc vµo thêi kú qu¸ dé lªn CNXH,trong diªu kiÖn c¬ së vËt chÊt- kü thuËt cßn ë tr×nh ®ä thÊp kÐm, c«ng cô lao ®éng th« s¬, c¬ cÊu kinh tÕ dùa trªn n«ng nghiÖp lµ chñ yÕu, ®a sè dan c­ sèng b»ng nghÒ n«ng nghiÖp, c¬ cÊu nghµnh nghÒ trong n«ng nghiÖp còng ®¬n gi¶n – c¬ b¶n lµ ®éc canh lóa n­íc. NÒn s¶n xuÊt vËt chÊt cña x· héi dùa trªn s¶n xuÊt nhá lµ chñ yÕu vµ mang nÆng tÝnh tù cÊp tù tóc, tû xuÊt hµng ho¸ trong nªn kinh tÕ tÕ thÊp. Trong ®Iªu kiÖn chiÕn tranh ¸c liÖt, nÒn kinh tÕ víi c¬ së vËt chÊt – kü thuËt nãi trªn khã tån t¹i vµ ph¸t triÓn b×nh th­êng. Cho n¨m 1990, c«ng nghiÖp vµ x©y dùng chØ chiÕm 22,6% thu nhËp quèc d©n. Thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi lµ n­íc thuéc nhãm nghÌo nhÊt thÕ giíi vµ cã nguy c¬ tôt hËu xa h¬n. Tõ t×nh h×nh nãi trªn. nÕu kh«ng cã sù thay ®æi vµ ph¸t triÓn th× nÒn kinh tÕ kh«ng thÓ t¨ng tr­ëng nhanh, ®Êt n­íc kh«ng thÓ v­ît qua t×nh tr¹ng nghÌo nµn vµ kÐm ph¸t triÓn. V× vËy , con ®­êng tÊt yÕu ®Ó ta tho¸t khái t×nh tr¹ng ®ã lµ ph¶I tiÕn hµnh CNH-H§H . Bªn c¹nh yªu cÇu thùc hiÖn môc tiªu kinh tÕ - x· héi cña x· héi míi lµ d©n giµu n­íc m¹nh ,xa héi c«ng b»ng v¨n minh, sù nghiÖp CNH- H§H ®Êt n­íc ë n­íc ta con do yªu cÇu cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸ quyÕt ®Þnh. S¶n phÈm cña nÒn s¶n xuÊt x· héi kh«ng chØ nh»m tho¶ m·n nhu cÇu cña x· héi nãi chung, mµ chóng cßn ph¶I ®­îc ®em b¸n, chóng ph¶I cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng , cã kh¶ n¨ng gi÷ v÷ng vµ më réng thÞ tr­êng .v.v. Dop vËy, c¸c s¶n phÈm hµng ho¸ vµ dÞch vô ph¶I ®­îc s¶n xuÊt dùa trªn m«t nÒn t¶ng v÷ng ch¾c cña c¬ s¬ v©t chÊt –kü thuËt hiªn d¹i mét c¬ c¸u lµnh nghÒ linh ho¹t,hîp lý ,chi phÝ trªn mét d¬n vi s¶n phÈm ë møc thÊp nh©t .Ph©n c«ng lao déng ë tr×nh dé cao, kü thuËt hiÖn ®¹i, t¹o ra c¸c s¶n phÈm ®¸p øng yªu cÇu thÞ tr­êng, kh¶ n¨ng thu lîi nhuËn lín, t¨ng kh¶ n¨ng tÝch luü cho nÌn kinh tÕ vÇ tham gia 5
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. vµo quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ ë m­c ®é cao h¬n.Tõ ®ã l¹i thóc ®Èy kinh tÕ trong n­íc ph¸t triÓn h¬n n÷a. Ngoµi nh÷ng c¬ së kinh tÕ ®· nªu trªn, sù nghiÖp CNH ®Êt n­íc ë n­íc ta cßn do yªu cÇu b¶o vÖ tæ quèc, t¨ng c­êng tiÒm lùc quèc phßng cña quèc gia chi phèi. Sù nghiÖp x©y dùng, ph¸t triÓn kinh tÕ ë mçi n­íc lu«n ®i ®«i víi sù nghiÖp b¶o vÖ, gi÷ g×n nh÷ng thµnh qu¶ mäi mÆt ®· ®¹t ®­îc. Trong t×nh h×nh phøc t¹p cña bÇu kh«ng khÝ chÝnh trÞ kinh tÕ hiÖn nay, c¸c lùc l­îng ph¶n ®éng trong n­íc vµ ngoµi n­íc lu«n t×m mäi c¸ch ®Ó c¶n trë, ph¸ ho¹i sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ nãi riªng vµ sù nghiÖp x©y dùng x· héi míi ë n­íc ta nãi chung. V× vËy chóng ta lu«n ph¶I t¨ng c­êng, cñng cè, hiÖn ®¹i ho¸ lùc l­îng quèc phßng ®Ó nã trë thµnh lùc l­îng hïng m¹nh, cã kh¶ n¨ng b¶o vÖ v÷ng ch¾c tæ quèc XHCN, ®Ó cïng chung søc víi c¸c d©n téc b¶o vÖ nÒn hoµ b×nh thÕ giíi, b¶o vÖ ®éc lËp d©n téc, chñ quyÒn toµn vÑn l·nh thæ quèc gia. HiÖn ®¹i ho¸ quèc phßng, t¨ng søc m¹nh vËt chÊt – kü thuËt cho lùc l­îng vò trang, dµnh thÕ chñ ®éng trong mäi biÕn ®éng chÝnh trÞ.. chØ cã thÓ thùc hiÖn ®­îc trªn c¬ së mét nÒn c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i vµ mét nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn m¹nh v÷ng ch¾c. Tãm l¹i tÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan cña CNH- HDH ®­îc b¾t nguån tõ yªu cÇu cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ, chÝnh trÞ x· héi, yªu cÇu cñng cè an ninh quèc phßng vµ yªu cÇu cña viÖc më réng quan hÖ kinh tÕ víi bªn ngoµI cña ®Êt n­íc. 1. T¸c dông cña CNH- HDH ViÖc thùc hiÖn thµnh c«ng sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ ®Êt n­íc cã t¸c dông vÒ nhiÒu mÆt. - CNH- HDH, x©y dùng c¬ së vËt chÊt- kü thuËt hiÖn ®¹i vµ c¬ cÊu kinh tÕ míi t¹o ®iÒu kiÖn biÕn ®æi vÒ chÊt l­îng s¶n xuÊt, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, t¨ng søc chÕ ngù cña con ng­êi víi thiªn nhiªn, t¨ng tr­ëng kinh tÕ vµ ph¸t triÓn kinh tÕ, do ®ã gãp phÇn æn ®Þnh vµ n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n; gãp phÇn quyÕt ®Þnh tíi th¾ng lîi cu¶ x· héi míi cña n­íc ta. 6
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. - CNH- H§H t¹o ®IÒu kiÖn vËt chÊt cho viÖc cñng cè, t¨ng c­êng vai trß kinh tÕ cña nhµ n­íc, n©ng cao n¨ng lùc tÝch luü cu¶ ®Êt n­íc vµ t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng. - Mçi b­íc ph¸t triÓn míi cña c¬ së vËt chÊt- kü thuËt do qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¨ ®em l¹i sÏ t¹o ra nh÷ng ®IÒu kiÖn míi cho viÖc x©y dùng nÒn v¨n ho¸ míi, thñ tiªu t×nh tr¹ng l¹c hËu vÒ x· héi, t¹o thuËn lîi cho sù ph¸t triÓn tù do toµn diÖn cña con ng­êi- nh©n tè trung t©m cña thêi ®¹i, ®­a ®Êt n­íc ®Õn tr×nh ®é v¨n minh cao h¬n. - CNH- H§H gãp phÇn cung cÊp vµ ®¶m b¶o cho quèc phßng cac yÕu tè vËt chÊt- kü thuËt cã ý nghÜa ®Æc biÖt quan träng ®Ó thùc hiÖn tèt nhiÖm vô gi÷ g×n an ninh, chñ quyÒn cu¶ ®Êt n­íc. - CNH- H§H t¹o nhiÒu kh¶ n¨ng cho n­íc ta trong viÖc tham gia vµo ph©n c«ng lao ®éng vµ hîp t¸c quèc tÕ, do ®ã tËn dông ®­îc søc m¹nh trong n­íc vµ søc m¹nh kinh tÕ quèc tÕ. ChÝnh v× nh÷ng t¸c dông to lín, tÝch cùc, toµn diÖn ®· nªu trªn, tõ ®¹i héi III dÕn nay, §¶ng ta lu«n kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ hÕt søc quan träng cña CNH- H§H trong sù nghiÖp x©y dùng x· héi míi ë n­íc ta. §ång thêi, qua mçi lÇn ®¹i héi, §¶ng ta l¹i nhËn thøc s©u thªm vµ cô thÓ ho¸ thªm nhiÖm vô nµy cho thÝch hîp víi ®IÒu kiÖn vµ hoµn c¶nh cña ®Êt n­íc ta trong nh÷ng thêi kú. Trong héi nghÞ §¹i biÓu toµn quèc gi÷a nhiÖm kú cña §¹i Héi VII, §¶ng ta cßn nªu râ:” §©y lµ nhiÖm vô trung t©m cã tÇm quan träng hµng ®Çu trong thêi gian tíi. CNH- H§H lµ con ®­êng tho¸t khái nguy c¬ tôt hËu xa h¬n so víi c¸c n­íc xung quanh, gi÷ ®­îc æn ®Þnh chÝnh trÞ, x· héi, b¶o vÖ ®­îc ®éc lËp, chñ quyÒn vµ ®Þnh h­íng XHCN” II. Néi dung c¬ b¶n cña sù nghiÖp CNH- H§H ë n­íc ta trong c¸c thêi kú 1. Nh÷ng yÕu tè chñ yÕu t¸c ®éng ®Õn sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ ë n­íc ta Sù nghiÖp CNH-H§H ®Êt n­íc tõ khi b¾t ®Çu cho ®Õn khi kÕt thóc chiô t¸c ®éng cña nhiÒu yÕu tè : kh¸ch quan, chñ quan,bªn trong, bªn ngoµi , kinh 7
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. tÕ,chinh trÞ x· héi, khoa häc c«ng nghÖ v. .v. C¸c yÕu tè trªn diÔn ra trong tõng thêi kú , víi t­ng quèc gia cã kh¸c nhau . §Ó thuËn lîi trong nghiªn cøu, ng­êi ta th­êng kh¸i qu¸t thµnh hai lo¹i: yÕu tè bªn trong vµ yÕu tè bªn ngoµi C¸c yÕu tè bªn trong bao gåm: tiÌm n¨ng kinh tÕ tù nhiªn cña quèc gia(vÞ trÝ ®Þa ly, nguån tµi nguyªn , kho¸ng s¶n trªn ,trong lßng ®Êt, tµi nguyªn rõng, nguån ®äng vËt cïng c¸c nguån thuû h¶i s¶n v.v.) tiÒm n¨ng kinh tÕ –x· héi (lùc l­îng lao ®éng,truyÒn thèng v¨n ho¸ , lÞch sö, c¸c nghÒ thñ c«ng truyÒn thèng cu¶ d©n téc ... n¨ng l­îng ®Þnh h­íng l·nh ®¹o cña §¶ng cÇm quyÒn cïng sù ®iªu tiÕt cña nhµ n­íc . C¸c yÕu tè bªn ngoµi bao gåm: c¸c thµnh tùu khoa häc- c«ng nghÖ thÕ giíi, ®­êng lèi ®èi ngo¹i cña c¸c quèc gia, tÊt c¶ nh÷ng thµnh tùu còng nh­ nh÷ng xu h­íng biÕn ®éng cña nÒn kinh tÕ toµn cÇu. C¶ yÕu tè bªn trong lÉn yÕu tè bªn ngoµi ®Òu lµ ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn kinh tÕ nãi chung, ®ång thêi còng lµ nh÷ng ®iÒu kiÖn quyÕt ®Þnh néi dung CNH- H§H nãi riªng cña mçi quèc gia. Hai yÕu tè bªn ngoµi cã ¶nh h­ëng m¹nh mÏ nhÊt ®Õn néi dung cña c«ng nghiÖp ho¸ lµ c¸ch m¹ng khoa häc kü thuËt vµ quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ. VÒ c¸ch m¹ng khoa häc kü thuËt, ®©y lµ yÕu tè t¸c ®éng s©u s¾c ®Õn nhiÒu mÆt trong ®êi sèng kinh tÕ, x· héi cña c¸c n­íc, lµ yÕu tè chñ yÕu ®­a nÒn v¨n minh nh©n lo¹i tõ tr×nh ®é thÊp lªn tr×nh ®é cao vµ do ®ã nã cã t¸c ®éng trùc tiÕp, m¹nh mÏ ®Õn sù nghiÖp CNH- H§H ë c¸c n­íc chËm ph¸t triÓn. Cho ®Õn nay, trong lÞch sö ®· diÔn ra ba cuéc c¸ch m¹ng khoa häc- kü thuËt vÜ ®¹i vµ mçi cuéc c¸ch m¹ng ®ã cã ®Æc tr­ng c¬ b¶n riªng. C¸ch m¹ng khoa häc kü thuËt lÇn thø nhÊt ( c¸ch m¹ng c«ng nghiÖp) diÔn ra ë Anh b¾t ®Çu nh÷ng n¨m 60 cña thÕ kû XVIII vµ kÕt thóc vµo n¨m 1820. Néi dung c¬ b¶n cña nã lµ biÕn lao ®éng thñ c«ng thµnh lao ®éng c¬ khÝ, trong ®ã vÒ n¨ng l­îng ®Æc tr­ng lµ viÖc sö dông m¸y h¬i n­íc. C¸ch m¹ng khoa häc kü thuËt lÇn thø 2 diÔn ra tõ nöa sau thÕ kû XIX. Néi dung vµ ®Æc tr­ng c¬ b¶n cña nã lµ ph¸t minh vµ øng dông réng r·i ®éng c¬ ®èt trong vµ ®iÖn n¨ng. 8
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. C¸ch m¹ng khoa häc kü thuËt lÇn thø ba ®­îc gäi lµ c¸ch m¹ng khoa häc- c«ng nghÖ bëi nh÷ng ph¸t minh khoa häc ®Òu trùc tiÕp dÉn ®Õn h×nh thµnh c¸c nguyªn lý c«ng nghÖ s¶n xuÊt chø kh«ng chØ dõng l¹i ë c«ng cô s¶n xuÊt nh­ c¸c thêi kú tr­íc. C¸ch m¹ng khoa häc- c«ng nghÖ cã nhiÒu néi dung. VÒ quy m« vµ dung l­îng tri thøc, c¸c nhµ khoa häc ®· ®¸nh gi¸ chóng ph¸t triÓn theo cÊp sè nh©n. Nh­ng ë ®©y chØ ®Ò cËp ®Õn nh÷ng néi dung cã liªn quan ®Õn c¸c kü thuËt, c«ng nghÖ ®ang cã triÓn väng nhÊt hiÖn nay. §ã lµ: kü thuËt ®iÖn tö, c«ng nghÖ th«ng tin, c«ng nghÖ vËt liÖu míi, c«ng nghÖ sinh häc vµ c«ng nghÖ vò trô. - Kü thuËt ®iÖn tö: thµnh tùu næi bËt cña kü thuËt ®iÖn tö lµ viÖc ph¸t minh vµ sö dông réng r·i m¸y tÝnh ®iÖn tö. Trong thêi gian ng¾n m¸y tÝnh ®iÖn tö ®· tr¶i qua bèn thÕ hÖ, thÕ hÖ thø n¨m chuÈn bÞ ra ®êi víi kh¶ n¨ng cã thÓ gi¶i hµng tr¨m tû phÐp tÝnh trong mét gi©y. HiÖn t¹i m¸y tÝnh kh«ng chØ ®Ó tÝnh to¸n mµ lµ ph­¬ng tiÖn cho hÇu nh­ tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng cña con ng­êi vµ lµ c¬ së thiÕt yÕu cña c«ng nghÖ th«ng tin hiÖn ®¹i. - C«ng nghÖ th«ng tin: lµ lÜnh vùc c«ng nghÖ ph¸t triÓn nhanh nhÊt, thóc ®Èy qu¸ tr×nh chuyÓn tõ x· héi c«ng nghiÖp sang x· héi th«ng tin. Nh÷ng b­íc ph¸t triÓn nh¶y vät cña c«ng nghÖ th«ng tin g¾n liÒn víi sù hoµn thiÖn cña m¸y tÝnh. Mét b­íc nh¶y vät trong c«ng nghÖ th«ng tin nh÷ng n¨m gÇn ®©y lµ sù ra ®êi cña m¹ng m¸y tÝnh. Tõ cuèi nh÷ng n¨m 1980 ®Õn ®Çu nh÷ng n¨m 1990 m¹ng m¸y tÝnh ph¸t triÓn, nèi mäi n¬i trªn thÕ giíi, lµm h×nh thµnh siªu xa lé th«ng tin vµ internet. - C«ng nghÖ vËt liÖu míi: ®­îc h×nh thµnh b»ng viÖc sö dông ph­¬ng ph¸p khoa häc ®Ó chÕ t¹o vËt liÖu thay thÕ cho vËt liÖu tù nhiªn. NhiÕu lo¹i vËt liÖu míi víi nh÷ng ­u ®iÓm ®Æc biÖt ®· ra ®êi - C«ng nghÖ sinh häc: ®ang ®­îc dù kiÕn lµ c«ng nghÖ hµng ®Çu khi b­íc vµo thÕ kû XXI. Trong ®ã nh÷ng bé phËn ®ang ®­îc nghiªn cøu vµ øng dông nhiÒu nhÊt lµ: Gen ( hay c«ng nghÖ di truyÒn); c«ng nghÖ dung hîp tÕ bµo ( tæng hîp tÕ bµo tõ nh÷ng tÕ bµo sinh vËt cã tÝnh di truyÒn kh¸c nhau); c«ng nghÖ g©y men ( 9
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. c«ng nghÖ ph¶n øng sinh vËt). Trong ®ã thµnh c«ng lín nhÊt cña c¸c nhµ khoa häc lµ ®· vÏ ®­îc b¶n ®å gen cña con ng­êi vµo nh÷ng ngµy ®Çu cña thÕ kû XXI. - C«ng nghÖ vò trô: bao gåm viÖc nghiªn cøu chÕ t¹o c¸c thiÕt bÞ m¸y mãc cho viÖc bay vµo vò trô( nh­ vÖ tinh nh©n t¹o, phi thuyÒn trë ng­êi, phi thuyÒn ®ãng tªn löa) vµ ®ang dù kiÕn lîi dông nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Æc biÖt cña kho¶ng kh«ng vò trô ( v« trïng, träng lùc cùc nhá..) ®Ó chÕ t¹o nh÷ng s¶n phÈm míi ( nh­ d­îc phÈm cã ®é s¹ch cao..). Trong c¸c n­íc ph¸t triÓn hiÖn nay, c¸ch m¹ng khoa häc- c«ng nghÖ ®ang diÔn ra s«i næi, m¹nh mÏ vµ cã t¸c ®éng rÊt to lín. T¸c ®éng c¬ b¶n nhÊt lµ lµm thay ®æi c¬ cÊu c¸c ngµnh kinh tÕ ë c¸c n­íc ph¸t triÓn.Nã thÓ hiÖn trªn nhiÒu mÆt. Nã lµm thay ®æi tû lÖ gi÷a ba ngµnh lín ( c«ng nghiÖp,n«ng nghiÖp, dÞch vô). Ngµnh thø nhÊt kh«ng ngõng thu nhá l¹i, tû lÖ ngµnh thø hai lóc ®Çu më réng sau ®ã thu nhá, ngµnh thø ba kh«ng ngõng më réng. Nã lµm thay ®æi c¬ cÊu néi bé tõng ngµnh lín vÝ dô nh­ ë ngµnh dÞch vô c¸c ngµnh phôc vô truyÒn thèng nh­ ng©n hµng, b¶o hiÓm, ¨n uèng.. kh«ng ngõng ®­îc më réng; c¸c nghÒ t­ vÊn, thiÕt kÕ.. ®ang cã xu h­íng t¨ng lªn; c¸c ngµnh phôc vô cho ph¸t triÓn ®íi sèng hiÖn ®¹i nh­ y tÕ, gi¸o dôc, du lÞch.. ph¸t triÓn t­¬ng ®èi nhanh. §Æc biÖt c«ng nghÖ cao ®ang hiÖn ®¹i ho¸ c¸c ngµnh s¶n xuÊt vµ dÞch vô truyÒn thèng t¹o ra nh÷ng ngµnh nghÒ míi, gi¸ trÞ t¨ng cao, thóc ®Èy nhanh sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu h­íng vÒ kinh tÕ tri thøc. Tõ lµm thay ®æi c¬ cÊu ngµnh nghÒ c¸ch m¹ng khoa häc- c«ng nghÖ cßn lµm thay ®æi c¬ cÊu s¶n phÈm trong ®iÒu kiÖn khoa häc- kü thuËt míi lµ lµm gi¶m vËt t­, gi¶m n¨ng l­îng, gi¶m kh«ng gian vµ gi¶m lao ®éng. Nã cßn lµm thay ®æi chÕ ®é, c¸ch thøc s¶n xuÊt ra s¶n phÈm. S¶n xuÊt tËp trung, quy m« lín, s¶n xuÊt hµng lo¹t vµ chñng lo¹i Ýt ®­îc thay thÕ b»ng s¶n xuÊt phi tËp trung, quy m« nhá, khèi l­îng nhá, chñng lo¹i nhiÒu. C¸ch m¹ng khoa häc- c«ng nghÖ cßn t¸c ®éng ®Õn yÕu tè chñ thÓ cña nÒn s¶n xuÊt x· héi lµ ng­êi lao ®«ng. Ng­êi lao ®éng sö dông kü thuËt c«ng nghÖ míi, ®ßi hái ph¶i cã nhiÒu kü n¨ng vµ trÝ tuÖ h¬n. Do ®ã chi phÝ ®µo t¹o tay nghÒ cho 10
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ng­ßi lao ®éng cao h¬n tr­íc. Kh«ng nh÷ng thÕ c«ng nghÖ- kü thuËt míi cßn lµm thay ®æi c¬ cÊu lao ®éng. Nghµnh thø ba ph¸t triÓn ®· t¹o c¬ héi kiÕm viÖc lµm cho nhiÒu ng­êi lao ®éng d«i ra trong c¸c ngµnh kh¸c vµ sè lao ®éng míi cña x· héi. Ngoµi ra c¸ch m¹ng khoa häc- c«ng nghÖ trong c¸c n­íc ph¸t triÓn cßn lµm thay ®æi viÖc ph©n bè ®Þa bµn s¶n xuÊt: Mét mÆt nã t¹o ®iÒu kiÖn më réng ph¹m vi kh«ng gian, ph©n bè ®Þa bµn ho¹t ®éng s¶n xuÊt; mÆt kh¸c nã h¹n chÕ t¸c ®éng cña hoµn c¶nh tù nhiªn ®èi víi viÖc bæ trÝ lùc l­îng s¶n xuÊt trong nÒn kinh tÕ. T¸c ®éng chung nhÊt cña c¸ch m¹ng khoa häc- c«ng nghÖ trong c¸c quèc gia ph¸t triÓn lµ nã lµm t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng x· héi ë c¸c n­íc t¨ng lªn rÊt cao. Thªm n÷a, cuéc c¸ch m¹ng nµy ®· t¹o cho mäi quèc gia nh÷ng c¬ héi ®Ó ph¸t triÓn. Nh­ ­u thÕ vÒ vèn, c«ng nghÖ, thÞ tr­êng.. thuéc vÒ c¸c n­íc ph¸t triÓn. V× thÕ c¸c n­íc chËm ph¸t triÓn ®ang ®øng tr­íc nh÷ng th¸ch thøc to lín. Kho¶ng c¸ch chªnh lÖch giµu- nghÌo gi÷a c¸c n­íc ngµy cµng më réng, c¹nh tranh kinh tÕ diÔn ra ngµy cµng gay g¾t. VÒ quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y kinh tÕ hµng ho¸ ®· ph¸t triÓn v­ît khái ph¹m vi quèc gia vµ më réng ra ph¹m vi quèc tÕ. Sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ hµng ho¸ ®Õn tr×nh ®é cao- kinh tÕ thÞ tr­êng ®· lµm cho thÞ tr­êng thÕ giíi ph¸t triÓn c¶ vÒ chiÒu réng lÉn chiÕu s©u. Tõ ®ã, thÞ tr­êng thÕ giíi vµ kinh tÕ hµng ho¸ ®µ thóc ®Èy m¹nh mÏ qu¸ tr×nh ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ vµ sù hîp t¸c quèc tÕ còng nh­ sù phô thuéc lÉn nhau gi÷a c¸c nÒn kinh tÕ cña c¸c quèc gia còng t¨ng lªn.Møc ®é vµ ph¹m vi cña quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ ®· ph¸t triÓn ch­a tõng thÊy trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. ViÖc tham gia vµ më réng c¸c quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ cã t¸c ®éng nhiÒu mÆt ®Õn qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ nãi chung vµ c«ng nghiÖp ho¸ nãi riªng cña c¸c quèc gia. Sù t¸c ®éng ®ã bao gåm c¶ t¸c ®éng tÝch cùc lÊn tiªu cùc, song t¸c ®éng tÝch cùc lµ chñ yÕu. Quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ t¹o kh¶ n¨ng to lín ®Ó n­íc ta cã thÓ tiÕp cËn nh÷ng thµnh tùu vÜ ®¹i cña c¸ch m¹ng khoa häc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, thu hót thªm c¸c nguån vèn bªn ngoµi, häc hái kinh nghiÖm tæ chøc qu¶n lÝ cña c¸c n­íc ®i tr­íc trªn con ®­êng c«ng nghiÖp ho¸ ®Êt n­íc. Nã còng gióp chung ta 11
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. tiÕp nhËn sù gióp ®ì cña b¹n bÌ n¨m ch©u, gi¶i quyÕt nh÷ng khã kh¨n mµ kh¶ n¨ng ®Êt n­íc bÞ h¹n chÕ, sö dông cã hiÖu qu¶ h¬n nh÷ng nguån lùc bªn trong vèn cã cña ®Êt n­íc m×nh. VÒ yÕu tè bªn trong: NÕu nh­ c¸c yÕu tè bªn ngoµi lµ c¸ch m¹ng khoa häc- kü thuËt vµ quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ t¸c ®éng m¹nh h¬n ®Õn yÕu tè kü thuËt, c«ng nghÖ trong qu¸ tr×nh CNH- H§H ®Êt n­íc th× yÕu tè bªn trong ®Æc biÖt lµ c¸c tiÒm n¨ng kinh tÕ- c¸c lîi thÕ so s¸nh cña ViÖt Nam l¹i cã t¸c ®éng nhiÒu h¬n ®Õn c¬ cÊu ngµnh nghÒ trong qu¸ tr×nh CNH- H§H ë n­íc nµy Dï kü thuËt hiÖn ®¹i hay th« s¬ th× ViÖt Nam vÉn ph¶i ph¸t triÓn kinh tÕ vµ thùc hiÖn CNH- H§H ®Êt n­íc trªn c¬ së nh÷ng tiÒm n¨ng kinh tÕ cña m×nh. Song c¸c yÕu tè bªn ngoµi sÏ cã t¸c ®éng rÊt tÝch cùc ®Õn viÖc sö dông c¸c tiÒm n¨ng, c¸c nguån lùc bªn trong mét c¸ch cã hiÖu qu¶ vµ nhanh chãng rót ng¾n vÒ tr×nh ®é ph¸t triÓn víi c¸c n­íc kh¸c trªn thÕ giíi. + VÒ vÞ trÝ ®Þa lý, ViÖt Nam n»m ë phÝa ®«ng bµn ®¶o §«ng D­¬ng vµ lµ quèc gia ven biÓn. Nh­ vËy, ViÖt Nam ë gÇn c¸c tuyÕn ®­êng biÓn quan träng vµ lµ n¬i cã c¸c tuyÕn ®­êng hµng kh«ng ®i qua hoÆc kÒ cËn l·nh thæ. §©y lµ mét ­u thÕ cña ViÖt Nam so víi mét sè n­íc kh¸c nh­ Lµo, Campuchia.. .. §­êng biÓn dµi ®· t¹o c¬ héi cho ngµnh giao th«ng vËn t¶i cña ViÖt Nam ph¸t triÓn. Bªn c¹nh nã c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ khai th¸c c¸c tiÒm n¨ng cña biÓn nh­: ®¸nh b¾t, nu«i trång thuû, h¶i s¶n, khai th¸c tµi nguyªn thiªn nhiªn vïng thÒm lôc ®Þa, du lÞch biÓn cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn. + VÒ tµi nguyªn thiªn nhiªn, ®Êt ®ai lµ mét lo¹i tµi nguyªn quan träng ë ViÖt Nam. Sè l­îng 7 ha ®Êt trång trät cïng víi khÝ hËu nhiÖt ®íi, giã mïa, ®é Èm cao t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c ngµnh n«ng, l©m nghiÖp ph¸t triÓn. Tuy vËy, khÝ hËu cña ViÖt Nam còng cã mÆt kh¾c nghiÖt, g©y ra biÕn cè nh­ b·o, lò lôt, h¹n h¸n.. lµm ¶nh h­ëng s©u s¾c lªn mäi ho¹t ®éng kinh tÕ. Riªng vÒ kho¸ng s¶n, tµi nguyªn kho¸ng s¶n cña ViÖt Nam kh«ng giµu nh­ng phong phó. ë ViÖt Nam hiÖn ®· ph¸t hiÖn kho¶ng 100 lo¹i quÆng kim lo¹i vµ phi 12
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. kim lo¹i. TiÒm n¨ng nµy cho phÐp ph¸t triÓn c¸c c¬ së khai kho¸ng, chÕ biÕn vµ tinh chÕ rÊt lín. Tuy vËy, cïng víi t×nh tr¹ng ch­a ph¸t triÓn cña c¬ së h¹ tÇng, nhiÒu má kho¸ng s¶n l¹i n»m ë c¸c vïng heo hót, hiÓm trë cña ®Êt n­íc. §iÒu ®ã còng g©y kh«ng Ýt khã kh¨n cho viÖc khai th¸c vµ vËn chuyÓn trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt- kinh doanh. + VÒ nguån nh©n lùc, ViÖt Nam lµ n­íc ®«ng d©n, b­íc vµo thÕ kû XXI d©n sè ViÖt Nam cã trªn 80 triÖu ng­êi(®«ng d©n thø 2 ë c¸c n­íc §«ng Nam ¸ vµ thø 13 trong sè 216 quèc gia trªn thÕ giíi). Nh­ vËy, ViÖt Nam cã kho¶ng 40 triÖu lao ®éng tû lÖ lao ®éng trÎ cao, vµ chñ yÕu tËp trung ë c¸c thµnh phè. Cho ®Õn cuèi thËp kû 90, lao ®éng tr×nh ®é thÊp vÉn chiÕm tû lÖ cao( kho¶ng trªn 80%) . T×nh h×nh nguån nh©n lùc nãi trªn cã thuËn lîi cho ph¸t triÓn nhiÒu ngµnh kinh tÕ míi. §Æc biÖt lao ®éng trÎ cã kh¶ n¨ng tiÕp thu c«ng nghÖ míi nhanh. Tuy vËy, chÝnh d©n sè ®«ng còng g©y khã kh¨n cho vÊn ®Ò c¶i thiÖn møc sèng, ®Æc biÖt yªu cÇu më réng thÞ tr­êng lao ®éng ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò viÖc lµm trong khi tiÒm n¨ng vÒ vèn cña ®Êt n­íc rÊt h¹n chÕ. C¸c tiÒm n¨ng kinh tÕ nãi trªn cã ¶nh h­ëng rÊt s©u s¾c ®Õn viÖc lùa chän c¬ cÊu c¸c ngµnh c«ng nghiÖp ë ViÖt Nam trong c¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn. §Æc biÖt viÖc lùa chän c¬ cÊu ngµnh nghÒ trong thêi kú ®Çu cña qu¸ tr×nh CNH- H§H. 2. Néi dung c¬ b¶n cña CNH- H§H trong thêi kú qu¸ ®é ë n­íc ta Víi tr×nh ®é kinh tÕ- x· héi ë ®iÓm xuÊt ph¸t cña qu¸ tr×nh x©y dùng x· héi míi còng nh­ t¹i thêi ®iÓm hiÖn nay cßn thÊp kÐm, víi ®iÒu kiÖn bªn trong, bªn ngoµi cã nhiÒu phøc t¹p, khã kh¨n, qua tham kh¶o kinh nghiÖm cña c¸c n­íc ®i tr­íc sù nghiÖp CNH- HDDH ®Êt n­íc ë ViÖt Nam ph¶i tiÕn hµnh trong mét qu¸ tr×nh l©u dµi. Qu¸ tr×nh ®ã gåm nhiÒu giai ®o¹n, mçi giai ®o¹n ®Òu ph¶i gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn 2 néi dung c¬ b¶n, ®ã lµ kü thuËt (c«ng nghÖ) vµ c¬ cÊu ngµnh nghÒ. Song ë giai ®o¹n ®Çu, do ®iÒu kiÖn thiÕu vèn nghiªm träng vµ do søc Ðp cña vÊn ®Ò bøc xóc lµ gi¶i quyÕt viÖc lµm nªn néi dung c«ng nghiÖp ho¸ tËp trung vµo ph¸t triÓn nh÷ng ngµnh nghÒ thu hót nhiÒu lao déng ®Ó 13
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. t¹o ra tæng s¶n phÈm x· héi vµ gi¸ trÞ hµng ho¸ cao h¬n. ë c¸c giai ®o¹n sau, xÐt riªng vÒ mÆt kü thuËt- c«ng nghÖ th× cµng rót ng¾n thêi gian ®Ó tiÕp thu nh÷ng thµnh tùu khoa häc- c«ng nghÖ míi nhÊt cña nh©n lo¹i, cµng tiÕn gÇn tíi ®Ých thµnh c«ng cña sù nghiÖp CNH- H§H ®Êt n­íc Qu¸ tr×nh CNH- H§H trong thêi kú qu¸ ®é ë n­íc ta ph¶i gi¶i quyÕt hai néi dung sau: Mét lµ: TiÕn hµnh c¸ch m¹ng khoa häc- kü thuËt ®Ó x©y dùng c¬ së vËt chÊt- kü thuËt míi. Trong nÒn kinh tÕ ë n­íc ta hiÖn nay, kü thuËt thñ c«ng vÉn chiÕm tû träng lín, do ®ã vÒ mÆt kü thuËt- c«ng nghÖ ph¶i tiÕn hµnh c¸ch m¹ng khoa häc- kü thuËt. Thùc chÊt cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc- kü thuËt ë n­íc ta cã néi dung bao hµm cña c¶ ba cuéc c¸ch m¹ng kü thuËt mµ thÕ giíi ®· tr¶i qua. C¸ch m¹ng khoa häc- kü thuËt ë n­íc ta lµ mét qu¸ tr×nh kh«ng thÓ thùc hiÖn trong mét thêi gian ng¾n, hay kÕt thóc ë ngay chÆng ®­êng ®Çu tiªn. Bëi qu¸ tr×nh ®ã sÏ thùc hiÖn ®æi míi vÒ kü thuËt- c«ng nghÖ. Do nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Æc thï cña ViÖt Nam, nªn sù ®æi míi vÒ kü thuËt- c«ng nghÖ sÏ mang c¸c tÝnh chÊt sau: mét mÆt, sù ®æi míi vÒ kü thuËt c«ng nghÖ sÏ ®­îc tiÕn hµnh tuÇn tù tõ tr×nh ®é kü thuËt thñ c«ng qua c¸c tr×nh ®é cao h¬n( nh­ kü thuËt c¬ khÝ) vµ tiÕn tíi ¸p dông c«ng nghÖ hiÖn ®¹i nhÊt; mÆt kh¸c, sù ®æi míi tiÕn hµnh cã tÝnh nh¶y vät, c¸ch qu·ng trong nh÷ng tr­êng hîp nhÊt ®Þnh ®èi víi tõng bé phËn cña nÒn kinh tÕ. Tøc lµ, trong mét sè c¬ së vµ mét sè lÜnh vùc nÕu cã ®ñ ®iÒu kiÖn, cã thÓ ¸p dông ngay kü thuËt tiªn tiÕn nhÊt, hiÖn ®¹i nhÊt, bá qua c¸c tr×nh ®é kü thuËt trung gian. Hai lµ: x©y dùng c¬ cÊu kinh tÕ hîp lÝ: C¬ cÊu kinh tÕ- kü thuËt lµ tæng thÓ c¸c quan hÖ kinh tÕ gi÷a c¸c ngµnh, c¸c lÜnh vùc vµ c¸c vïng kinh tÕ. TÝnh chÊt hîp lÝ cña mét c¬ cÊu kinh tÕ- kü thuËt ph¶i bao gåm nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n sau: - Ph¶n ¸nh ®óng yªu cÇu cña c¸c quy luËt kh¸ch quan,tr­íc hÕt lµ quy luËt kinh tÕ. - Phï hîp víi xu h­íng tiÕn bé khoa häc vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. 14
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. - Cho phÐp khai th¸c tèt c¸c tiÒm n¨ng cña ®Êt n­íc, tiÒm n¨ng cña ngµnh, cña doanh nghiÖp ë c¶ chiÒu réng lÉn chiÌu s©u. - C¬ cÊu ngµnh nghÒ trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng ph¶i bæ sung cho nhau, thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn nhanh. - Cho phÐp khai th¸c c¸c tiÒm n¨ng cña ®Êt n­íc trong t­¬ng quan gi÷a yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ hiÖn t¹i víi yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ trong t­¬ng lai( c¬ cÊu kinh tÕ cña c¸c giai ®o¹n còng bæ sung cho nhau- c¬ cÊu kinh tÕ cña giai ®o¹n tr­íc ph¶i t¹o ®µ cho c¬ cÊu kinh tÕ ë giai ®o¹n sau) - C¬ cÊu kinh tÕ- kü thuËt x©y dùng trªn c¬ së kinh tÕ hµng ho¸ vµ sù quèc tÕ ho¸ ®íi sèng kinh tÕ, ®ã lµ c¬ cÊu kinh tÕ”më”. 2. Néi dung CNH- H§H ®Êt n­íc giai ®o¹n 2001- 2010 a. Mét sè kÕt qu¶ thùc hiÖn CNH- H§H ®Êt n­íc giai ®o¹n 1991- 2000 §Ó ®¸nh gi¸ ®­îc mét c¸ch t­¬ng ®èi s¸c thùc c¶ vÒ thµnh tùu còng nh­ nh÷ng khiÕm khuyÕt cña c«ng cuéc CNH- H§H ®Êt n­íc trong thËp kû 90, tr­íc hÕt cÇn ®Ò cËp nh÷ng néi dung chñ yÕu cña sù nghiÖp CNH- H§H ®Êt n­íc ë giai ®o¹n nµy. Tr­íc hÕt vÒ kü thuËt- c«ng nghÖ: trong ®iÒu kiÖn n¨ng lùc tÝch lòy vèn cña nÒn kinh tÕ thÊp, tr×nh ®é qu¶n lý, tr×nh ®é cña ng­êi lao ®éng cßn h¹n chÕ, vÊn ®Ò viÖc lµm vÉn mang tÝnh bøc sóc. ViÖc ®æi míi kü thuËt- c«ng nghÖ ®­îc thùc hiÖn theo ph­¬ng ch©m: kÕt hîp c«ng nghÖ nhiÒu tr×nh ®é, tranh thñ c«ng nghÖ mòi nhän- tiªn tiÕn, lÊy quy m« võa vµ nhá lµ chñ yÕu, cã tÝnh ®Õn quy m« lín nh­ng ph¶i lµ quy m« hîp lý vµ cã ®iÒu kiÖn. VÒ c¬ cÊu ngµnh nghÒ: - Ph¸t triÓn n«ng- l©m- ng­ nghiÖp g¾n víi c«ng nghiÖp chÕ biÕn vµ c¸c ngµnh kÕt cÊu h¹ tÇng dÞch vô cho n«ng nghiÖp - T¨ng tèc ®é vµ tû träng cña c«ng nghiÖp s¶n xuÊt hµng tiªu dïng, më réng kinh tÕ dÞch vô thµnh ngµnh kinh tÕ quan träng theo h­íng khai th¸c triÖt ®Ó c¸c kh¶ n¨ng s¶n xuÊt hµng tiªu dïng vµ hµng suÊt khÈu. - Ph¸t triÓn c«ng nghiÖp khai th¸c, trong ®ã ®Èy m¹nh viÖc th¨m dß khai th¸c dÇu khÝ vµ mét sè lo¹i kho¸ng s¶n. 15
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. - Ph¸t triÓn cã lùa chän mét sè ng¸nh s¶n xuÊt t­ liÖu s¶n xuÊt: hãa chÊt, ph©n bãn, vËt liÖu x©y dùng vµ mét sè bé phËn thuéc kÕt cÊu h¹ tÇng cña nÓn kinh tÕ (s©n bay, bÕn c¶ng, kho tµng..). - Phat huy n¨ng lùc khoa häc trong n­íc vµ tranh thñ sù hîp t¸c quèc tÕ ®Ó ph¸t triÓn ngµnh c«ng nghiÖp ®iÖn tö vµ tin häc - X©y dùng vµ ph¸t triÓn c¸c vïng kinh tÕ ®iÓn h×nh, tõ ®ã h×nh thµnh c¸c vïng kinh tÕ chuyªn m«n ho¸. Víi nh÷ng néi dung cô thÓ ®Æt ra nh­ trªn, sù nghiÖp CNH- H§H ®Êt n­íc giai ®o¹n 1991- 2000 ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu lín nh­ sau: Thµnh tùu næi bËt nhÊt ®ã lµ c«ng nghiÖp ViÖt Nam ®· ®¹t ®­îc b­íc ph¸t triÓn v­ît tréi so víi c¸c giai ®o¹n tr­íc. Tõ n¨m 1991 ®Õn 1998, møc t¨ng trung b×nh hµng n¨m lµ 13%, riªng giai ®o¹n 1991- 1995 lµ 13,7%. Trong khi ®ã giai ®o¹n 1976- 1980, møc t¨ng trung b×nh hµng n¨m cña c«ng nghiÖp ViÖt Nam lµ 0.6%, giai ®o¹n 1986- 1990 lµ 6.1%. NÕu tÝnh riªng, mét sè ngµnh cã møc t¨ng trung b×nh hµng n¨m trong giai ®o¹n 1990- 1998 rÊt cao. VÝ dô, thÐp cuén: 30.5%, ¾c quy vµ pin: 30%, dÇu th«:21.1%. Sù ph¸t triÓn cña khu vùc c«ng nghiÖp ®· lµm t¨ng tû phÊn c«ng nghiÖp trong tæng s¶n phÈm quèc néi (GDP). N¨m 1990, c«ng nghiÖp chiÕm 18.8% GDP, n¨m 2000, tû lÖ trªn lµ 34%. Ngoµi ra, c«ng nghiÖp ph¸t triÓn ®· cã t¸c ®éng rÊt lín ®Õn sù ph¸t triÓn c¸c ngµnh kh¸c. VÒ c¬ cÊu ngµnh cã sù thay ®æi ®¸ng kÓ, mét sè c¬ së thuéc c¸c ngµnh c«ng nghÖ cao ®· h×nh thµnh trong nÒn kinh tÕ, c¸c ngµnh kinh tÕ chñ chèt nh­ khai th¸c dÇu má, thÐp, dÖt may, giµy dÐp ph¸t triÓn m¹nh,khu vùc dich vô nhê sù ph¸t triÓn cña c«ng nghiÖp ®· cã b­íc ph¸t triÓn ®¸ng kÓ. NhiÒu khu c«ng nghiÖp vµ khu chÕ xuÊt ®­îc x©y dùng. Nh÷ng sù ph¸t triÓn nãi trªn ®· lµm thay ®æi bé mÆt cña nÒn kinh tÕ, tr×nh ®é kü thuËt cña nÒn kinh tÕ ®· cã nhiÒu tiÕn bé. NÒn c«ng nghiÖp ViÖt Nam ®· b­íc ®Çu ph¸t triÓn theo h­íng héi nhËp quèc tÕ, n¨ng lùc c¹nh tranh cña hµng ho¸ ViÖt Nam. §iÒu ®ã thÓ hiÖn c«ng nghiÖp ViÖt Nam ®· dÇn chiÕm l¹i thÞ phÇn trong n­íc vµ më réng xuÊt khÈu ra n­íc ngoµi. Gi¸ trÞ xuÊt khÈu 16
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. cña mét sè mÆt hµng c«ng nghiÖp giai ®o¹n 1991- 1998 t¨ng rÊt nhanh. VÝ dô, hµng ®iÖn tö t¨ng 480 lÇn, than ®¸ t¨ng 100 lÇn, giµy dÐp t¨ng 91.4 lÇn, hµng dÖt may t¨ng 8.5 lÇn, dÇu th« t¨ng 2.15 lÇn. Nh÷ng sè liÖu vµ t×nh h×nh nªu trªn cho thÊy kÕt qu¶ thùc hiÖn néi dung CNH- H§H ®Êt n­íc trong thËp kû 90 lµ cao. Nh÷ng thµnh tùu ®ã cã d­îc do nhiÒu nguyªn nh©n trong ®ã nguyªn nh©n quyÕt ®Þnh hµng ®Çu lµ do t¸c ®éng cña c¬ chÕ qu¶n lý míi (tuy ch­a hoµn thiÖn) vµ nh÷ng nç lùc thu hót vµ tËp trung vèn ®Ó ph¸t triÓn c«ng nghiÖp. Tæng vèn ®Çu t­ vµo khu vùc c«ng nghiÖp giai ®o¹n 1991- 1998 kho¶ng 52000 tØ VN§, chiÕm 45% tæng vèn ®Çu t­ trong n­íc. Trong giai ®o¹n 1990- 1991 lµ 78%. C¸c kho¶n vay ­u ®·i cña chÝnh phñ còng giµnh cho ph¸t triÓn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp träng ®iÓm. Tíi th¸ng 10 n¨m 1998, cã 11.3 tû UUSSDD vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi ®Çu t­ vµo c«ng nghiÖp. Bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu, c«ng nghiÖp ViÖt Nam vÉn cßn nh÷ng ®iÓm yÕu, cã thÓ kÓ nh­: - Tr×nh ®é kü thuËt- c«ng nghÖ cña nhiÒu c¬ së c«ng nghiÖp ViÖt Nam vÉn ë tr×nh ®é thÊp. §¸nh gi¸ chung, tr×nh ®é kü thuËt- c«ng nghÖ ViÖt Nam chËm h¬n c¸c n­íc c«ng nghiÖp tõ 2 ®Õn 3 thÕ hÖ. C«ng nghÖ cÊp thÊp, lçi thêi chiÕm 60 ®Õn 70%, trong khi c«ng nghÖ hiÖn ®¹i chØ chiÕm 30 ®Õn 40%. Do vËy møc tiªu hao n¨ng l­îng trªn ®¬n vÞ s¶n phÈm lín (gÊp 1.2 ®Õn 1.5 lÇn so víi c¸c n­íc kh¸c trong khu vùc), s¶n phÈm chÊt l­îng kÐm, chñng lo¹i ®¬n ®iÖu vµ n¨ng lùc c¹nh tranh cßn nhiÒu h¹n chÕ. - ThiÕu vèn, thiÕu ®Çu vµo trung gian. Do thiÕu ®Çu vµo, ®Ó ho¹t ®éng c¸c c¬ së c«ng nghiÖp ph¶i nhËp khÈu s¶n phÈm s¬ chÕ hoÆc b¸n thµnh phÈm, nh­ng viÖc nhËp khÈu l¹i cã khã kh¨n vÒ tµi chÝnh. Trong khi ®ã nhiÒu nguån trong n­íc vÉn ch­a ®­îc khai th¸c vµ sö dông cã hiÖu qu¶. - H¹n chÕ vÒ n¨ng lùc chuyªn m«n vµ qu¶n lý trong nguån nh©n lùc ®Ó thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸ ®Êt n­íc theo h­íng héi nhËp vµ hiÖn ®¹i ho¸ nÒn kinh tÕ quèc gia. - Nh÷ng bÊt cËp vÒ thÓ chÕ, chÝnh s¸ch qu¶n lý cña nhµ n­íc. 17
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. - N¨ng lùc c¹nh tranh cña hµng c«ng nghiÖp ViÖt Nam thÊp vµ sù h¹n chÕ vÒ thÞ tr­êng tiªu thô. Nh÷ng vÊn ®Ò nªu trªn ®ang cÇn t×m lêi gi¶i ë sù nghiÖp CNH- H§H trong thËp kû ®Çu tiªn cña thiªn niªn kû míi cña n­íc ta a. Néi dung CNH- H§H ®Êt n­íc giai ®o¹n 2001- 2010 Sù nghiÖp CNH- H§H ®Êt n­íc giai ®o¹n 2001- 2010 nh»m thùc hiÖn chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi m­êi n¨m, ®ã lµ:” §­a n­íc ta tho¸t ra khái t×nh tr¹ng kÐm ph¸t triÓn, n©ng cao râ rÖt chÊt l­îng ®íi sèng vËt chÊt, v¨n ho¸, tinh thÇn cña nh©n d©n.T¹o nÒn t¶ng cña ®Õn n¨m 2020 n­íc ta c¬ b¶n trë thµnh mét n­íc c«ng nghiÖp theo h­íng hiÖn ®¹i. Nguån lùc con ng­êi, n¨ng lùc khoa häc vµ c«ng nghÖ, kÕt cÊu h¹ tÇng, tiÒm lùc kinh tÕ, quèc phßng, an ninh ®­îc t¨ng c­êng v÷ng ch¾c. ThÓ chÕ kinh tÕ thÞ tr­êng, ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa ®­îc h×nh thµnh vÒ c¬ b¶n. VÞ thÕ n­íc ta trong quan hÖ quèc tÕ ®­îc cñng cè vµ n©ng cao” Tõ nh÷ng thµnh tùu vµ tån ®äng cña giai ®o¹n tr­íc, ®Ó thùc hiÖn nh÷ng môc tiªu nãi trªn, sù nghiÖp CNH- H§H ®Êt n­íc giai ®o¹n 2001- 2010 cã nh÷ng néi dung nh­ sau: VÒ kü thuËt- c«ng nghÖ: tiÕp tôc thùc hiÖn ph­¬ng ch©m kÕt hîp c«ng nghÖ nhiÓu tr×nh ®é. Song hiÖn nay tr×nh ®é kü thuËt- c«ng nghÖ trong nÒn kinh tÕ ®· ®­îc n©ng cao h¬n mét b­íc so víi tr­íc nªn viÖc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò kü thuËt- c«ng nghÖ giai ®o¹n hiÖn nay lµ nh»m tËp trung c¬ héi ®Ó ®¹t ®­îc tr×nh ®é c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. Trªn c¬ së ®ã b¸o c¸o chÝnh trÞ cña §¹i Héi §¶ng céng s¶n ViÖt Nam lÇn thø IX ®· x¸c ®Þnh: “ C«ng nghiÖp võa ph¸t triÓn c¸c ngµnh sö dông nhiÒu lao ®éng, võa ¸p dông c«ng nghÖ tiÕn bé, ®i nhanh vÒ mét sè ngµnh, lÜnh vùc cã c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, c«ng nghÖ cao” VÒ c¬ cÊu ngµnh, c¬ cÊu vïng: tiÕp tôc khai th¸c nh÷ng mÆt tÝch cùc cña c¬ cÊu kinh tÕ- kü thuËt giai ®o¹n 1991- 2000. 18
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. C¬ cÊu kinh tÕ kinh tÕ- ký thuËt cña ViÖt Nam trong giai ®o¹n míi ®­îc ®Þnh h­íng thay ®æi theo h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr­êng vµ héi nhËp quèc tÕ. Tû träng khu vùc dÞch vô vµ c«ng nghiÖp t¨ng lªn, tû träng khu vùc n«ng nghiÖp sÏ gi¨m xuèng. §Ó trë thµnh quèc gia c«ng nghiÖp ho¸ vµo n¨m 2020, dù kiÕn vµo n¨m 2010, c«ng nghiÖp ViÖt Nam sÏ chiÕm 37- 38% GDP vµ 40- 41% vµo n¨m 2020. §Æc biÖt c¬ cÊu kinh tÕ nh»m n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh trªn c¶ thÞ tr­êng trong n­íc vµ ngoµi n­íc. VÒ chi tiÕt cã nh÷ng ®iÓm ®¸ng chó ý nh­ sau: - Ph¸t triÓn m¹nh c«ng nghiÖp chÕ biÕn (n«ng s¶n, thuû s¶n), c¸c ngµnh may mÆc, da giµy. - TËp trung ph¸t triÓn mét sè lÜnh vùc c«ng nghÖ cao: c«ng nghÖ th«ng tin, phÇn mÒm. - X©y dùng cã chon läc mét sè c¬ së c«ng nghiÖp nÆng then chèt nh­: n¨ng l­¬ng, ho¸ chÊt, luyÖn kim, c¬ khÝ. - Ph¸t triÓn m¹nh vµ n©ng cao chÊt l­îng c¸c ngµnh dÞch vô: th­¬ng m¹i, hµng kh«ng, b­u chÝnh- viÔn th«ng, du lÞch, tµi chÝnh, ng©n hµng...§Æc biÖt sím phæ cËp sö dông tin häc vµ internet trong nÒn kinh tÕ vµ ®êi sèng x· héi. - TiÕp tôc x©y dùng vµ tõng b­íc hiÖn ®¹i ho¸ hÖ thèng kÕt cÊu h¹ tÇng (giao th«ng, th«ng tin, thuû lîi, hÖ thèng cÊp tho¸t n­íc..) - Ph¸t huy vai trß ®éng lùc cña c¸c vïng kinh tÕ träng diÓm,t¹o diÒu kiÖn cho c¸c vïng kh¸c ph¸t triÓn,t¨ng c­êng mèi liªn kÕt gi÷a c¸c vïng nh»m gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng kÐm ph¸t triÓn ë mét sè vïng vµ c¶ nÒn kinh tÕ. III. Nh÷ng vÊn ®Ò cÇn gi¶i quyÕt ®Ó tiÕp tôc thùc hiÖn chiÕn l­îc CNh- H§H ë ViÖt Nam Sù nghiÖp CNH- H§H ®Êt n­íc ®Ó ®i ®Õn thµnh c«ng phô thuéc vµo nhiÒu vÊn ®Ò. 1. T¹o nguån vèn tÝch lòy cho CNH- H§H Qu¸ tr×nh CNH- H§H, qu¸ tr×nh x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt viÖc ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt trong ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt hµng ho¸ ®ßi hái ph¶i cß nhiÒu vèn. 19
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.09: Bộ Luận Văn Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Quản Trị Kinh Doanh
81 tài liệu
1643 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0