Đề tài: “Thành lập luới khống chế trắc địa mặt bằng vμ độ cao phục vụ đo vẽ, khảo sát khu xây dựng các công trình thuỷ lợi – thuỷ điện”
lượt xem 222
download
Hiện nay trong công cuộc xây dựng vỡ phát triển của đất nớc, việc xây dựng các công trình thuỷ lợi – thuỷ điện ngỡy cỡng đợc phát triển rộng rãi về quy mô vỡ mức độ hiện đại. Trong xây dựng công trình thuỷ lợi – thuỷ điện đòi hỏi kết hợp của nhiều chuyên ngỡnh khác nhau, trong đó chuyên ngỡnh trắc địa đóng một vai trò rất quan trọng. Công tác trắc địa phải tham gia xây dựng trong suốt quá trình khảo sát, thiết kế, thi công vỡ sử dụng công trình....
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Đề tài: “Thành lập luới khống chế trắc địa mặt bằng vμ độ cao phục vụ đo vẽ, khảo sát khu xây dựng các công trình thuỷ lợi – thuỷ điện”
- LUẬN VĂN Đề tài: “Thành lập lới khống chế trắc địa mặt bằng và độ cao phục vụ đo vẽ, khảo sát khu xây dựng các công trình thuỷ lợi – thuỷ điện”
- Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp lêi nãi ®Çu HiÖn nay trong c«ng cuéc x©y dùng vµ ph¸t triÓn cña ®Êt níc, viÖc x©y dùng c¸c c«ng tr×nh thuû lîi – thuû ®iÖn ngµy cµng ®îc ph¸t triÓn réng r·i vÒ quy m« vµ møc ®é hiÖn ®¹i. Trong x©y dùng c«ng tr×nh thuû lîi – thuû ®iÖn ®ßi hái kÕt hîp cña nhiÒu chuyªn ngµnh kh¸c nhau, trong ®ã chuyªn ngµnh tr¾c ®Þa ®ãng mét vai trß rÊt quan träng. C«ng t¸c tr¾c ®Þa ph¶i tham gia x©y dùng trong suèt qu¸ tr×nh kh¶o s¸t, thiÕt kÕ, thi c«ng vµ sö dông c«ng tr×nh. Mét trong nh÷ng phÇn viÖc quan träng vµ kh«ng thÓ thiÕu cña c«ng t¸c tr¾c ®Þa, ®ã lµ viÖc thµnh lËp líi khèng chÕ tr¾c ®Þa mÆt b»ng vµ ®é cao phôc vô ®o vÏ, kh¶o s¸t. ViÖc thµnh lËp líi khèng chÕ tr¾c ®Þa mÆt b»ng vµ ®é cao phôc vô ®o vÏ, kh¶o s¸t lµ mét c«ng viÖc g¾n liÒn víi c«ng t¸c tr¾c ®Þa, nh ng ®Ó thµnh lËp ®îc mét líi cã tÝnh kh¶ thi vµ tèi u vÒ kü thuËt còng nh vÒ kinh tÕ lµ mét vÊn ®Ò lu«n mang tÝnh thêi sù. V× vËy ®Ó thùc hiÖn ®å ¸n tèt nghiÖp t«i ®· lùa chän ®Ò tµi: “Thµnh lËp líi khèng chÕ tr¾c ®Þa mÆt b»ng vµ ®é cao phôc vô ®o vÏ, kh¶o s¸t khu x©y dùng c¸c c«ng tr×nh thuû lîi – thuû ®iÖn” Bè côc cña ®å ¸n bao gåm 3 ch¬ng víi c¸c tiªu ®Ò nh sau: Ch¬ng I: Giíi thiÖu chung vÒ b¶n ®å ®Þa h×nh vµ líi khèng chÕ tr¾c ®Þa phôc vô ®o vÏ b¶n ®å ®Þa h×nh Ch¬ng II: Nghiªn cøu mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n trong x©y dùng líi khèng chÕ tr¾c ®Þa phôc vô ®o vÏ kh¶o s¸t khu x©y dùng c«ng tr×nh thuû lîi – thuû ®iÖn Ch¬ng III: TÝnh to¸n thùc nghiÖm Trong qu¸ tr×nh lµm ®å ¸n, em ®· nhËn ®îc sù híng dÉn rÊt nhiÖt t×nh cña thÇy gi¸o ThS. Phan Hång TiÕn vµ c¸c thÇy c« trong Khoa tr¾c ®Þa Trêng §¹i häc Má - §Þa chÊt, cïng c¸c b¹n ®· gióp em hoµn thµnh tèt cuèn ®å ¸n nµy. Víi thêi gian vµ tr×nh ®é cã h¹n nªn b¶n ®å ¸n kh«ng tr¸nh khái nh÷ng h¹n chÕ vÒ néi dung vµ h×nh thøc. Em rÊt mong ®îc sù chØ b¶o vµ gãp ý cña quý thÇy c« vµ c¸c b¹n ®Ó b¶n ®å ¸n ®îc hoµn chØnh h¬n. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! Hµ néi, th¸ng 06 n¨m 2008 Sinh viªn thùc hiÖn: NguyÔn V¨n Thô 1 NguyÔn V¨n Thô Líp: Tr¾c §Þa B – K48
- Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp Ch¬ng I Giíi thiÖu chung vÒ b¶n ®å ®Þa h×nh vµ líi khèng chÕ tr¾c ®Þa phôc vô ®o vÏ b¶n ®å ®Þa h×nh I.1. Giíi thiÖu chung vÒ b¶n ®å ®Þa h×nh I.1.1. §Þnh nghÜa, ph©n lo¹i b¶n ®å theo tû lÖ vµ c¸c néi dung c¬ b¶n cña b¶n ®å 1. §Þnh nghÜa: B¶n ®å ®Þa h×nh lµ lo¹i b¶n ®å thÓ hiÖn mét khu vùc trªn bÒ mÆt tr¸i ®Êt. Trªn b¶n ®å nµy ph¶n ¸nh nh÷ng thµnh phÇn thµnh t¹o cña thiªn nhiªn, nh÷ng kÕt qu¶ ho¹t ®éng thùc tiÔn cña con ngêi mµ m¾t ngêi ta cã thÓ qu an s¸t ®îc. Chóng ®îc x©y dùng theo mét quy luËt to¸n häc nhÊt ®Þnh b»ng mét hÖ thèng ký hiÖu quy íc vµ c¸c yÕu tè néi dung ®· ®îc tæng qu¸t ho¸. 2. Ph©n lo¹i b¶n ®å theo tû lÖ Ph©n lo¹i b¶n ®å nh sau: - B¶n ®å tû lÖ lín: gåm c¸c b¶n ®å cã tû lÖ 1: 500, 1: 1000, 1: 2000, 1: 5000 - B¶n ®å tû lÖ trung b×nh: Gåm c¸c b¶n ®å cã tû lÖ tõ 1: 10.000,1: 25.000, 1: 50.000. - B¶n ®å tû lÖ nhá gåm c¸c b¶n ®å cã tû lÖ 1: 100.000, 1: 500.000, 1: 1.000.000. Trong x©y dùng c«ng tr×nh, ë giai ®o¹n kh¶o s¸t thiÕt kÕ cÇn c¸c b¶n ®å tû lÖ sau: - B¶n ®å tû lÖ 1: 10.000 víi kho¶ng cao ®Òu 1 2m, ®îc dïng ®Ó chän tuyÕn, chän ®Þa ®iÓm x©y dùng c«ng tr×nh. Dïng trong thiÕt kÕ s¬ bé, x¸c ®Þnh diÖn tÝch, khèi lîng hå chøa. - B¶n ®å tû lÖ 1: 5000 víi kho¶ng cao ®Òu 0,5 1m, ®îc dïng cho môc ®Ých lËp c¸c thiÕt kÕ quy ho¹ch tæng thÓ cho c¸c khu x©y dùng lín vµ lËp thiÕt kÕ s¬ bé khu vùc x©y dùng c¸c c«ng tr×nh. - B¶n ®å tû lÖ 1: 2000 víi kho¶ng cao ®Òu 0,5 1m, ®îc dïng ®Ó lËp tæng b×nh ®å cho khu x©y dùng vµ lËp c¸c b¶n thiÕt kÕ kü thuËt x©y dùng c«ng tr×nh. B¶n ®å ®Þa h×nh thÓ hiÖn ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè ®Þa h×nh, ®Þa vËt, cho phÐp ngêi sö dông b¶n ®å nghiªn cøu mét c¸ch ®Çy ®ñ toµn bé khu ®Êt. Do vËy, 2 NguyÔn V¨n Thô Líp: Tr¾c §Þa B – K48
- Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp b¶n ®å ®Þa h×nh kh«ng chØ ®îc sö dông réng r·i trong nÒn kinh tÕ quèc d©n mµ cßn ®îc sö dông trong ®êi sèng hµng ngµy. 3. C¸c néi dung c¬ b¶n cña b¶n ®å ®Þa h×nh §èi víi b¶n ®å tû lÖ lín, c¸c yÕu tè cÇn thiÕt ®îc biÓu diÔn trªn b¶n ®å bao gåm: - §iÓm khèng chÕ tr¾c ®Þa Bao gåm c¸c ®iÓm khèng chÕ tr¾c ®Þa vÒ mÆt b»ng vµ ®é cao. TÊt c¶ c¸c ®iÓm khèng chÕ tr¾c ®Þa cã ch«n mèc cè ®Þnh ph¶i ®îc biÓu diÔn trªn b¶n ®å. - §iÓm d©n c Ph¹m vi d©n c ph¶i ®îc biÓu thÞ theo c¸c ký hiÖu t¬ng øng, nhµ trong vïng d©n c ph¶i ®îc biÓu diÔn sao cho ngêi ®äc b¶n ®å cã thÓ ph©n biÖt râ tÝnh chÊt, quy m« cña tõng nhµ. NÕu kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c nhµ 0,2mm trªn b¶n ®å th× vÏ chung têng hoÆc vÏ gép vµ chØ vÏ gép c¸c nhµ cã cïng tÝnh chÊt. NÕu kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c nhµ lín h¬n 0,2mm th× vÏ t¸ch ra tõng nhµ riªng biÖt. - §iÓm ®Þa vËt kinh tÕ x· héi C¸c c«ng tr×nh c«ng céng nh nhµ thê lín, nhµ h¸t, ®Òn, chïa… ph¶i ®îc biÓu thÞ tÝnh chÊt kinh tÕ, x· héi, v¨n ho¸ cña c¸c c«ng tr×nh ®ã. - §êng giao th«ng vµ thiÕt bÞ phô thuéc Trªn b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ lín ph¶i biÓu thÞ c¸c cét c©y sè, c¸c cét ®iÖn cao thÕ, h¹ thÕ vµ ®êng d©y th«ng tin. Khi biÓu thÞ ®êng cã r¶i mÆt th× cø c¸ch 15 20mm trªn b¶n ®å ph¶i ghi chó tªn ®êng, ®é réng lßng ®êng, mÐp ®êng… - Thuû hÖ vµ c¸c c«ng tr×nh phô thuéc §èi víi m¹ng líi thuû hÖ ph¶i biÓu thÞ ®êng bê biÓn, bê hå, bê m¬ng…, c¸c mÐp níc th× ph¶i ®o ®é réng, ®é s©u, híng dßng ch¶y. Trªn b¶n ®å cø c¸ch 15cm ph¶i ghi chó ®é cao mùc níc cña dßng ch¶y vµ kÌm theo thêi gian x¸c ®Þnh mùc níc. S«ng ngßi, m¬ng m¸ng cã ®é réng díi 0,5mm trªn b¶n ®å th× vÏ mét nÐt, tõ 0,5mm trªn b¶n ®å th× vÏ nÐt ®«i. - D¸ng ®Êt vµ chÊt ®Êt D¸ng ®Êt ®îc biÓu thÞ trªn b¶n ®å b»ng ®êng b×nh ®é kÕt hîp víi kÝ hiÖu vµ ghi chó ®é cao t¹i c¸c ®iÓm ®Æc trng cña d¸ng ®Êt nh ®Ønh nói, thung lòng, yªn ngùa, b·i båi cña s«ng… Khi kho¶ng cao ®Òu cña ®êng ®ång møc lµ 1m trë lªn th× ®é cao cña ®iÓm mia ph¶i tÝnh chÝnh x¸c ®Õn 0,01m vµ 3 NguyÔn V¨n Thô Líp: Tr¾c §Þa B – K48
- Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp ghi trªn b¶n ®å lµm trßn ®Õn 0,1m. Khi kho¶ng cao ®Òu cã ®êng b×nh ®é díi 1m th× ®é cao ®iÓm mia ®îc tÝnh vµ ghi trªn b¶n ®å chÝnh x¸c ®Õn 0,01m. §èi víi lo¹i ®Êt vµ chÊt ®Êt th× ph¶i biÓu thÞ tr¹ng th¸i bÒ mÆt vµ ph©n lo¹i chÊt ®Êt. - Thùc vËt Khi ®o vÏ rõng ph¶i x¸c ®Þnh lo¹i c©y, ®é cao trung b×nh cña c©y, ®êng kÝnh cña c©y… vµ ph¶i ®iÒu tra biÓu thÞ lo¹i rõng. -Ranh giíi vµ têng rµo §êng vµ mèc biªn giíi quèc gia, ®êng vµ mèc ranh giíi hµnh chÝnh c¸c cÊp ph¶i ®îc ®iÒu tra vµ biÓu thÞ theo quy ®Þnh cña Nhµ níc. §êng ranh giíi hµnh chÝnh cÊp cao ®îc thay thÕ cho ®êng ranh giíi hµnh chÝnh cÊp thÊp vµ ph¶i ®îc khÐp kÝn. - §Þa danh vµ c¸c ghi chó cÇn thiÕt kh¸c §Þa danh vïng d©n c ph¶i ®îc ®iÒu tra t¹i Uû ban nh©n d©n c¸c ®Þa ph¬ng. Tªn s«ng, nói, c¸c di tÝch v¨n ho¸… ph¶i ®îc biÓu thÞ theo c¸ch gäi phæ th«ng l©u ®êi, theo c¸ch gäi cña ngêi d©n ®Þa ph¬ng. Khi thµnh lËp b¶n ®å tû lÖ lín cÇn lu ý lµ c¸c yÕu tè ®Þa vËt trªn thùc ®Þa ®Òu ph¶i ®îc lùa chän ®Ó biÓu diÔn trªn b¶n ®å. Cã mét sè ®Þa vËt sÏ ®îc biÓu diÔn theo nh÷ng ký hiÖu quy íc vµ c¸c ký hiÖu quy íc nµy ph¶i râ rµng, trùc quan, ®îc chuÈn ho¸ cho c¸c lo¹i b¶n ®å ®Þa h×nh, gióp cho ngêi sö dông b¶n ®å h×nh dung ra ®îc t×nh h×nh thùc ®Þa mµ tê b¶n ®å biÓu diÔn. Th«ng thêng nh÷ng ký hiÖu nµy ®îc quy ®Þnh thèng nhÊt theo c¸c tµi liÖu quy ®Þnh vÒ ký hiÖu b¶n ®å do Bé Tµi Nguyªn vµ M«i trêng ban hµnh. NÕu cã ®èi tîng ®Þa vËt hoµn toµn míi xuÊt hiÖn, kh«ng biÓu diÔn theo tû lÖ ®îc mµ ph¶i biÓu diÔn b»ng ký hiÖu nhng kh«ng cã trong quyÓn ký hiÖu b¶n ®å, khi ®ã ngêi thµnh lËp b¶n ®å cã thÓ ®Æt ra ký hiÖu míi vµ ký hiÖu mí i nµy ph¶i ®îc ghi chó râ rµng. I.1.2. C¸c ph¬ng ph¸p ®o vÏ b¶n ®å C¸c ph¬ng ph¸p chñ yÕu ®Ó ®o vÏ b¶n ®å lµ: - Ph¬ng ph¸p ®o vÏ lËp thÓ b»ng ¶nh hµng kh«ng: Ph¬ng ph¸p nµy thêng ¸p dông cho nh÷ng khu vùc lín, ®Þa h×nh phøc t¹p, khã kh¨n khi di chuyÓn m¸y mãc vµ trang thiÕt bÞ. - Ph¬ng ph¸p ®o vÏ trùc tiÕp b»ng viÖc sö dông c¸c m¸y kinh vÜ, m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö. Ph¬ng ph¸p nµy ®îc ¸p dông ®Ó thµnh lËp b¶n ®å tû lÖ lín 4 NguyÔn V¨n Thô Líp: Tr¾c §Þa B – K48
- Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp khu vùc x©y dùng c«ng tr×nh vµ hiÖn ®ang lµ ph¬ng ph¸p th«ng dông nhÊt hiÖn nay. 1. C¸c ph¬ng ph¸p ®o vÏ khu vùc ®· x©y dùng Khu vùc ®· x©y dùng lµ nh÷ng n¬i nh thµnh phè, khu c«ng nghiÖp… ë nh÷ng khu vùc nµy møc ®é th«ng tho¸ng kÐm, trªn khu vùc cã c¸c ®iÓm tr¾c ®Þa ®· ®îc lËp ë nh÷ng giai ®o¹n x©y dùng tríc ®ã. Th«ng thêng, ngêi ta ¸p dông c¸c ph¬ng ph¸p ®o vÏ sau: - Ph¬ng ph¸p to¹ ®é cùc: Sö dông m¸y kinh vÜ vµ thíc thÐp hoÆc sö dông m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö. - Ph¬ng ph¸p giao héi gãc hoÆc giao héi c¹nh: §îc ¸p dông ®Ó ®o c¸c ®iÓm chi tiÕt kh«ng thÓ dùng mia (hoÆc g¬ng) hoÆc kh«ng nh×n th«ng tõ tr¹m m¸y. Ph¬ng ph¸p nµy Ýt ®îc ¸p dông vÝ tèn thêi gian vµ hiÖu qu¶ kh«ng cao. - Ph¬ng ph¸p to¹ ®é vu«ng gãc: Sö dông m¸y kinh vÜ ®Ó ®Þnh tuyÕn, ªke quang häc ®Ó x¸c ®Þnh gãc vu«ng vµ thíc thÐp ®Ó ®o kho¶ng c¸ch. Ph¬ng ph¸p nµy sÏ cã ®é chÝnh x¸c cao nÕu ®iÓm chi tiÕt gÇn víi híng chuÈn. Trong ®o vÏ b¶n ®å tû lÖ lín khu vùc thµnh phè thêng ¸p dông ph¬ng ph¸p to¹ ®é vu«ng gãc. §é cao cña ®iÓm ®îc x¸c ®Þnh ®ång thêi víi to¹ ®é mÆt b»ng. 2. C¸c ph¬ng ph¸p ®o vÏ khu vùc cha x©y dùng §Æc ®iÓm cña khu vùc cha x©y dùng lµ Ýt cã c¸c ®iÓm ®Þa vËt, møc ®é th«ng tho¸ng tèt. Trªn khu ®o cha cã c¸c ®iÓm tr¾c ®Þa, do vËy mËt ®é ®iÓm khèng chÕ phô thuéc vµo tû lÖ b¶n ®å cÇn ®o vÏ vµ møc ®é th«ng tho¸ng cña khu ®o vÏ. - Ph¬ng ph¸p toµn ®¹c: Ph¬ng ph¸p nµy ®îc sö dông ë khu vùc nhá, ®Þa h×nh phøc t¹p. MËt ®é ®iÓm khèng chÕ trªn mét b¶n vÏ phô thuéc vµo tû lÖ b¶n ®å cÇn thµnh lËp vµ ®Æc ®iÓm cña khu vùc ®o vÏ. ë nh÷ng khu vùc cã Ýt ®Þa vËt râ rµng th× mËt ®é ®iÓm khèng chÕ cã thÓ gi¶m ®i mét nöa. ë nh÷ng khu vùc cã ®Þa h×nh phøc t¹p, nhiÒu ®Þa vËt th× cã thÓ t¨ng dµy b»ng ®êng chuyÒn thÞ cù. - Ph¬ng ph¸p bµn ®¹c: Ph¬ng ph¸p nµy ®îc ¸p dông trong ®o vÏ b¶n ®å 1: 1000 hoÆc 1: 2000 ë vïng b»ng ph¼ng víi kho¶ng cao ®Òu lµ 0,5m 5 NguyÔn V¨n Thô Líp: Tr¾c §Þa B – K48
- Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp hoÆc 1m víi vïng ®åi. Líi khèng chÕ ®o vÏ ®îc thµnh lËp b»ng ph¬ng ph¸p gi¶i tÝch vµ cã thÓ ®îc t¨ng dµy b»ng ®êng chuyÒn bµn ®¹c. - Ph¬ng ph¸p ®o cao bÒ mÆt: Ph¬ng ph¸p nµy ®îc ¸p dông khi ®o vÏ b¶n ®å ë khu vùc b»ng ph¼ng nhng cã yªu cÇu biÓu diÔn ®Þa h×nh víi ®é chÝnh x¸c cao. §o cao bÒ mÆt ®îc tiÕn hµnh víi c¸c ®iÓm mia t¹o thµnh c¸c líi « vu«ng cã kÝch thíc tuú theo tû lÖ b¶n ®å cÇn ®o vÏ. Theo ®Ønh cña c¸c « vu«ng bè trÝ ®êng chuyÒn kinh vÜ vµ ®o cao kü thuËt. I.1.3. ý nghÜa vµ c¸c ®Æc trng c¬ b¶n cña b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ lín 1. ý nghÜa cña b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ lín Trong x©y dùng c«ng tr×nh th× b¶n ®å tû lÖ lín ®ãng vai trß quan träng. B¶n ®å ®Þa h×nh c«ng tr×nh ®îc sö dông trong c¶ giai ®o¹n kh¶o s¸t, thiÕt kÕ x©y dùng vµ sö dông c«ng tr×nh. Trong giai ®o¹n kh¶o s¸t, b¶n ®å kh¶o s¸t ®îc thµnh lËp nh»m môc ®Ých phôc vô cho c«ng t¸c kh¶o s¸t, lùa chän c¸c ph¬ng ¸n tèi u cña tuyÕn, hoÆc lùa chän khu vùc x©y dùng c«ng tr×nh. Ngoµi ra b¶n ®å kh¶o s¸t cßn ®îc sö dông ®Ó thiÕt kÕ chi tiÕt nh÷ng bé phËn cña c«ng tr×nh. Do vËy, thiÕt kÕ cµng chi tiÕt, c«ng tr×nh cµng phøc t¹p th× yªu cÇu thµnh lËp b¶n ®å tû lÖ cµng lín. Sau khi x©y dùng xong c«ng tr×nh th× b¶n ®å hoµn c«ng ®îc thµnh lËp nh»m môc ®Ých kiÓm tra sù phï hîp, tÝnh chÝnh x¸c cña kÕt qu¶ thi c«ng so víi thiÕt kÕ. Trong giai ®o¹n vËn hµnh c«ng tr×nh th× b¶n ®å kiÓm kª ®îc thµnh lËp nh»m môc ®Ých kiÓm tra sù vËn hµnh ®óng ®¾n cña c«ng tr×nh vµ c«ng t¸c b¶o dìng, söa ch÷a c«ng tr×nh. 2. C¸c ®Æc trng c¬ b¶n cña b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ lín a. §é chÝnh x¸c B¶n ®å tû lÖ lín ®îc ®Æc trng bëi sai sè trung ph¬ng tæng hîp vÞ trÝ mÆt b»ng vµ ®é cao cña ®iÓm ®Þa vËt. Sai sè trung ph¬ng vÞ trÝ ®iÓm ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc: mP = mX mY2 (I- 1) 2 NÕu coi mX = mY = mk th× chóng ta xÏ cã: mP = m k 2 (I- 2) 6 NguyÔn V¨n Thô Líp: Tr¾c §Þa B – K48
- Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp Trong ®ã: mX vµ mY: Sai sè trung ph¬ng tung ®é vµ hoµnh ®é cña ®iÓm ®îc ®o trªn b¶n ®å. Sai sè vÞ trÝ ®iÓm trªn b¶n ®å bao gåm: sai sè ®iÓm khèng chÕ ®o vÏ, sai sè ®o vÏ vµ sai sè do biÕn d¹ng b¶n vÏ. §èi víi c«ng t¸c thiÕt kÕ yªu cÇu quan träng lµ sai sè vÞ trÝ ®iÓm t¬ng hç gi÷a c¸c vËt kiÕn tróc kh«ng vît qu¸ 0,2m trªn thùc ®Þa. b. §é chi tiÕt cña b¶n ®å §é chi tiÕt cña b¶n ®å ®îc ®Æc trng b»ng møc ®é ®ång d¹ng cña c¸c yÕu tè biÓu diÔn trªn b¶n ®å so víi thùc tÕ cña chóng ë trªn mÆt ®Êt, nãi c¸ch kh¸c lµ møc ®é kh¸i qu¸t cña ®Þa vËt, ®Þa h×nh trªn b¶n ®å. Tû lÖ b¶n ®å cµng lín th× ®é chi tiÕt cµng cao. §èi víi b¶n ®å tû lÖ lín, sai sè kh¸i qu¸t ®Þa vËt râ nÐt kh«ng ®îc vît qu¸ 0,5mm.M (M: mÉu sè tû lÖ b¶n ®å). c. §é ®Çy ®ñ §é ®Çy ®ñ cña b¶n ®å ®îc ®Æc trng b»ng møc ®é dµy ®Æc cña c¸c ®èi tîng cÇn vµ cã thÓ biÓu diÔn trªn b¶n ®å. §é ®Çy ®ñ ®îc biÓu thÞ b»ng kÝch thíc nhá nhÊt cña ®èi tîng vµ kho¶ng c¸ch nhá nhÊt gi÷a c¸c ®èi t îng ë thùc ®Þa cÇn ph¶i ®îc biÓu diÔn trªn b¶n ®å. I.1.4. Chia m¶nh vµ ®Æt danh ph¸p b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ lín B¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ lín bao gåm c¸c b¶n ®å tû lÖ tõ 1: 500 1: 5000 - LÊy b¶n ®å 1: 100.000 lµm c¬ së, chia thµnh 256 m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1: 5000, cã kÝch thíc 1'52",5 x 1'52",5, ký hiÖu b»ng ch÷ ¶ RËp tõ 1 ®Õn 256. Danh ph¸p cña tê b¶n ®å 1: 5000 lµ danh ph¸p cña tê b¶n ®å 1: 100.000 chøa m¶nh b¶n ®å 1: 5000 ®ã, thªm g¹ch nèi vµ sau ®ã lµ ký hiÖu m¶nh b¶n ®å 1: 5000 ®Æt trong ngoÆc ®¬n. VÝ dô: Sè hiÖu tê b¶n ®å 1: 100.000 lµ F-48-96, th× sè hiÖu cña tê b¶n ®å 1: 5000 lµ F-48-96-(256) - B¶n ®å tû lÖ 1: 2000: LÊy c¬ së lµ m¶nh b¶n ®å 1: 5000 ®îc chia thµnh 9 m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1: 2000, cã kÝch thíc 37",5 x 37",5, ký hiÖu b»ng ch÷ La- Tinh a, b, c, d, e, f, g, h, k theo nguyªn t¾c tõ tr¸i sang ph¶i, tõ trªn xuèng díi. Danh ph¸p tê b¶n ®å 1: 2000 lµ danh ph¸p cña tê b¶n ®å 1: 5000 chøa m¶nh b¶n ®å 1: 2000 ®ã, thªm g¹ch nèi vµ ký hiÖu m¶nh b¶n ®å 1: 2000 VÝ dô: F-48-96-(256-c) - B¶n ®å tû lÖ 1: 1000: LÊy c¬ së lµ m¶nh b¶n ®å 1: 2000 ®îc chia thµnh 4 m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1: 1000, ký hiÖu b»ng ch÷ sè La M· I, II, III, IV 7 NguyÔn V¨n Thô Líp: Tr¾c §Þa B – K48
- Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp theo thø tù tõ tr¸i sang ph¶i, tõ trªn xuèng díi. Danh ph¸p tê b¶n ®å 1: 1000 lµ danh ph¸p cña tê b¶n ®å 1: 2000 chøa m¶nh b¶n ®å 1: 1000 ®ã, thªm g¹ch nèi vµ sau ®ã lµ ký hiÖu m¶nh b¶n ®å 1: 1000. VÝ dô: F-48-96-(256-c-IV) - B¶n ®å tû lÖ 1: 500: LÊy c¬ së lµ m¶nh b¶n ®å 1: 2000 ®îc chia thµnh 16 m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1: 500, ký hiÖu b»ng ch÷ sè ¶ RËp tõ 1 ®Õn 16 theo thø tù tõ tr¸i sang ph¶i, tõ trªn xuèng díi. Danh ph¸p tê b¶n ®å 1: 500 gåm danh ph¸p cña tê b¶n ®å 1: 2000 chøa m¶nh b¶n ®å 1: 500 ®ã, thªm g¹ch nèi vµ sau ®ã lµ ký hiÖu m¶nh b¶n ®å 1: 500. VÝ dô: F-48-96-(256-c-16) I.2. líi khèng chÕ tr¾c ®Þa phôc vô ®o vÏ b¶n ®å ®Þa h×nh I.2.1. Líi khèng chÕ mÆt b»ng Líi khèng chÕ mÆt b»ng ®îc thµnh lËp ë khu vùc thµnh phè, khu c«ng nghiÖp, khu n¨ng lîng, s©n bay, bÕn c¶ng, nhµ m¸y thuû ®iÖn, cÇu cèng, ®êng hÇm... lµ c¬ së tr¾c ®Þa phôc vô cho viÖc kh¶o s¸t, thiÕt kÕ vµ thi c«ng x©y dùng c¸c c«ng tr×nh. Líi khèng chÕ tr¾c ®Þa c«ng tr×nh cã thÓ ®îc thµnh lËp díi d¹ng líi tam gi¸c ®o gãc, líi tam gi¸c ®o c¹nh, líi ®o gãc - c¹nh kÕt hîp hoÆc líi ®êng chuyÒn. Líi khèng chÕ tr¾c ®Þa ph¶i ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c to¹ ®é vµ ®é cao c¸c tuyªn theo yªu cÇu ®· ®Ò ra trong quy ph¹m cña nhµ níc. M¹ng líi khèng chÕ tr¾c ®Þa ph¶i ®ñ mËt ®é ®iÓm theo quy ®Þnh, ®ñ ®é v÷ng vµng vÒ ®å h×nh trong thiÕt kÕ vµ tr×nh tù ph¸t triÓn líi. Do vËy líi khèng chÕ mÆt b»ng c¬ së ph¶i ®îc x©y dùng bao trïm lªn toµn bé khu ®o vÏ, trªn c¬ së m¹ng líi nµy, ngêi ta sÏ chªm dµy m¹ng líi ®Ó ®¶m b¶o ®ñ mËt ®é ®iÓm cho thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ lín. MËt ®é ®iÓm cña líi khèng chÕ mÆt b»ng phôc vô ®o vÏ b¶n ®å ®Þa h×nh c«ng tr×nh tû lÖ lín phô thuéc vµo tû lÖ b¶n ®å, møc ®é phøc t¹p cña ®Þa h×nh vµ c¸c yªu cÇu nhiÖm vô kh¸c trong giai ®o¹n kh¶o s¸t, thiÕt kÕ, thi c«ng vµ sö dông c«ng tr×nh. MËt ®é ®iÓm ph¶i ®ñ vµ ph©n bè ®Òu. ë nh÷ng n¬i ®o vÏ tû lÖ lín cÇn cã mËt ®é ®iÓm khèng chÕ dµy h¬n. §èi víi khu vùc x©y dùng, mËt ®é ®iÓm cña líi nhµ níc kh«ng nhá h¬n 1 ®iÓm/5km2, sau khi t¨ng dµy ph¶i ®¹t 4 ®iÓm/km2, víi khu vùc cha x©y dùng ph¶i ®¹t 1 8 NguyÔn V¨n Thô Líp: Tr¾c §Þa B – K48
- Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp ®iÓm/km2. VÞ trÝ c¸c ®iÓm ph¶i thuËn lîi cho viÖc ®o nèi, ph¸t triÓn c¸c cÊp khèng chÕ tiÕp theo còng nh viÖc ®o vÏ chi tiÕt sau nµy. Líi khèng chÕ tr¾c ®Þa dïng cho môc ®Ých ®o vÏ b¶n ®å ®Þa h×nh ®îc ph¸t triÓn theo nguyªn t¾c th«ng thêng tõ h¹ng cao ®Õn h¹ng thÊp, tõ toµn diÖn ®Õn côc bé, tõ ®é chÝnh x¸c cao ®Õn ®é chÝnh x¸c thÊp. Líi tam gi¸c nhµ níc ®îc ph©n thµnh c¸c cÊp h¹ng I, II, III, IV. Líi khèng chÕ mÆt b»ng ®îc t¨ng dµy b»ng líi ®êng chuyÒn cÊp 1, cÊp 2, líi gi¶i tÝch cÊp 1, cÊp 2 hoÆc líi tam gi¸c. Trong thiÕt kÕ líi cÇn chó ý ®Õn kh¶ n¨ng sö dông tèi ®a c¸c ®iÓm cña líi khèng chÕ nhµ níc cho c«ng t¸c ®o vÏ. Líi khèng chÕ mÆt b»ng phôc vô cho ®o vÏ b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ lín khu vùc x©y dùng c«ng tr×nh ®îc thiÕt kÕ theo híng: - Tèi u ho¸ vÒ ®é ch×nh x¸c: Líi cã ®é chÝnh x¸c cao nhÊt víi chi phÝ lao ®éng vµ thêi gian cho tríc. - Tèi u ho¸ vÒ gi¸ thµnh: Líi cã ®é chÝnh x¸c cho tríc víi gi¸ thµnh nhá nhÊt. Líi khèng chÕ tr¾c ®Þa mÆt b»ng phôc vô cho ®o vÏ b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ lín ph¶i ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c yªu cÇu ®o vÏ b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ lín nhÊt. I.2.2. C¸c ph¬ng ph¸p x©y dùng líi tr¾c ®Þa mÆt b»ng Líi khèng chÕ tr¾c ®Þa mÆt b»ng phôc vô cho thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ lín cã thÓ ®îc thµnh lËp theo c¸c ph¬ng ph¸p nh tam gi¸c, ®a gi¸c, giao héi vµ ph¬ng ph¸p cã øng dông c«ng nghÖ GPS. 1. Ph¬ng ph¸p líi tam gi¸c a. Líi tam gi¸c ®o gãc i 2 4 7 4 3 8 C3 C5 C1 12 C2 C4 1 10 2 5 6 9 j 5 3 1 H×nh 1.1 C¸c ®iÓm 1, 2, 3, …, i trªn mÆt ®Êt hîp thµnh mét chuçi tam gi¸c(h×nh I.1) TiÕn hµnh ®o tÊt c¶ c¸c gãc trong m¹ng líi tam gi¸c vµ tõ to¹ ®é ®iÓm gèc, ®o chiÒu dµi c¹nh gèc, ph¬ng vÞ gèc ta tÝnh ra ®îc to¹ ®é c¸c ®iÓm trong m¹ng líi. 9 NguyÔn V¨n Thô Líp: Tr¾c §Þa B – K48
- Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp - u ®iÓm: Líi cã kÕt cÊu ®å h×nh chÆt chÏ khèng chÕ toµn bé khu ®o, trong líi cã nhiÒu trÞ ®o thõa nªn cã nhiÒu ®iÒu kiÖn ®Ó kiÓm tra kÕt qu¶ ®o. - Nhîc ®iÓm: C«ng t¸c chän ®iÓm rÊt khã kh¨n v× c¸c ®iÓm ®îc chän ®ßi hái ph¶i th«ng híng nhiÒu nªn viÖc bè trÝ m¹ng líi khã kh¨n ë n¬i cã ®Þa h×nh phøc t¹p. b. Líi tam gi¸c ®o c¹nh Trong líi tam gi¸c ®o c¹nh, tÊt c¶ c¸c c¹nh cña tam gi¸c ®îc ®o (h×nhI.2). Líi tam gi¸c ®o c¹nh thêng cã Ýt trÞ ®o thõa h¬n líi tam gi¸c ®o gãc, ®é chÝnh x¸c tÝnh chuyÒn ph¬ng vÞ trong líi tam gi¸c ®o c¹nh kÐm h¬n so víi líi tam gi¸c ®o gãc v× c¸c gãc trong líi ®îc x¸c ®Þnh gi¸n tiÕp qua c¸c c¹nh ®o, do vËy líi tam gi¸c ®o c¹nh cã ®é tin cËy kh«ng cao. Trong ®iÒu kiÖn kü thuËt nh nhau th× líi tam gi¸c ®o gãc vÉn cã tÝnh u viÖt h¬n líi tam gi¸c ®o c¹nh. B F D S3 S1 S2 A C E H×nh 1.2 - u ®iÓm: §é chÝnh x¸c c¸c yÕu tè trong líi tam gi¸c ®o c¹nh Ýt phô thuéc vµo ®å h×nh h¬n líi tam gi¸c ®o gãc. Víi sù ph¸t triÓn cña c¸c m¸y ®o xa ®iÖn tö th× ph¬ng ph¸p x©y dùng líi mÆt b»ng theo ph¬ng ph¸p líi tam gi¸c ®o c¹nh sÏ mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. - Nhîc ®iÓm: Líi cã Ýt trÞ ®o thõa nªn kh«ng cã ®iÒu kiÖn ®Ó kiÓm tra chÊt lîng ®o trong líi. §Ó cã trÞ ®o thõa vµ n©ng cao ®é chÝnh x¸c cña líi tam gi¸c ®o c¹nh ngêi ta thêng chän líi cã ®å h×nh bao gåm c¸c ®a gi¸c trung t©m hay tø gi¸c tr¾c ®Þa hoÆc líi tam gi¸c dµy ®Æc víi ®å h×nh phøc t¹p. Nh vËy th× sù th«ng híng gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. c. Líi tam gi¸c ®o gãc c¹nh Trong ph¬ng ph¸p nµy cÇn ®o tÊt c¶ c¸c gãc vµ tÊt c¶ c¸c c¹nh hoÆc ®o tÊt c¶ c¸c gãc vµ mét sè c¹nh nµo ®ã trong líi. 10 NguyÔn V¨n Thô Líp: Tr¾c §Þa B – K48
- Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp - u ®iÓm: Ph¬ng ph¸p ®o gãc c¹nh kÕt hîp cã kÕt cÊu ®å h×nh chÆt chÏ, cã nhiÒu trÞ ®o thõa do vËy líi cho ®é chÝnh x¸c cao h¬n c¸c ph¬ng ph¸p ®· xÐt trªn. - Nhîc ®iÓm: C«ng t¸c bè trÝ líi gÆp nhiÒu khã kh¨n do ph¶i th«ng híng nhiÒu, cïng mét lóc ph¶i x¸c ®Þnh c¶ hai ®¹i lîng lµ trÞ ®o gãc vµ trÞ ®o c¹nh nªn c«ng t¸c ngo¹i nghiÖp còng nh tÝnh to¸n b×nh sai gÆp nhiÒu khã kh¨n, phøc t¹p, thêi gian thi c«ng bÞ kÐo dµi, kinh phÝ tèn kÐm. 2. Ph¬ng ph¸p líi ®a gi¸c Líi ®a gi¸c (hay cßn gäi lµ líi ®êng chuyÒn) cã d¹ng nh (h×nh I.3). Trong líi ®o tÊt c¶ c¸c gãc ngoÆt vµ c¸c c¹nh S. 1 3 i N B sn s1 s2 s3 j 2 4 A C H×nh 1.3 - u ®iÓm: Khi khu ®o lµ c¸c thµnh phè, thÞ x·, lµng m¹c, vïng ®«ng d©n c, vïng ®åi nói cã ®Þa h×nh, ®Þa vËt phøc t¹p, tÇm th«ng híng kÐm th× viÖc x©y dùng c¬ së khèng chÕ mÆt b»ng díi d¹ng líi ®êng chuyÒn lµ ph¬ng ¸n hîp lý nhÊt vÝ t¹i mét ®iÓm chØ ph¶i th«ng híng ®Õn hai ®iÓm liÒn kÒ kh¸c. HiÖn nay, víi sù ph¸t triÓn cña m¸y ®o dµi ®iÖn tö cho phÐp x¸c ®Þnh chiÒu dµi mét c¸ch thuËn tiÖn vµ nhanh chãng víi ®é chÝnh x¸c cao, nªn ph¬ng ph¸p ®a gi¸c ®ang ®îc øng dông réng r·i trong thùc tÕ s¶n suÊt. - Nhîc ®iÓm: Líi cã Ýt trÞ ®o thõa nªn Ýt cã ®iÒu kiÖn kiÓm tra ngoµi thùc ®Þa, kÕt cÊu ®å h×nh yÕu h¬n líi tam gi¸c. 3. Ph¬ng ph¸p giao héi gãc thuËn Gi¶ sö ta cã 2 ®iÓm A vµ B ®· biÕt to¹ ®é (h×nh I.4), ®Ó x¸c ®Þnh ®iÓm P b»ng ph¬ng ph¸p giao héi gãc thuËn, ta ®Æt m¸y ë A vµ B tiÕn hµnh ®o gãc , . To¹ ®é ®iÓm P ®îc x¸c ®Þnh trùc tiÕp tõ (XA, YA), (XB, YB) vµ , theo c«ng thøc IUNG: 11 NguyÔn V¨n Thô Líp: Tr¾c §Þa B – K48
- Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp X A cot g X B cot g YB YA XP cot g cot g (I- 3) YA cot g YB cot g X B X A YP cot g cot g P XP AB A XA XB B YA YB YP H×nh1.4 - u ®iÓm: ë nh÷ng n¬i ®Þa h×nh, ®Þa vËt Ýt bÞ che khuÊt th«ng híng dÔ dµng th× ta ¸p dông ®îc ph¬ng ph¸p giao héi lµ rÊt thuËn tiÖn cho viÖc ph¸t triÓn líi. - Nhîc ®iÓm: Ph¬ng ph¸p giao héi cã ®é chÝnh x¸c kh«ng cao nªn chØ dïng trong trêng hîp thµnh lËp líi ®o vÏ. 4. Ph¬ng ph¸p x©y dùng líi tr¾c ®Þa cã øng dông c«ng nghÖ GPS Líi GPS lµ líi tr¾c ®Þa kh«ng gian trong hÖ to¹ ®é WGS- 84 (World Geodetic System – 84). Líi GPS nãi chung kh«ng kh¸c nhiÒu so víi m¹ng líi tr¾c ®Þa truyÒn thèng. Líi gåm c¸c ®iÓm ®îc ch«n trªn mÆt ®Êt n¬i æn ®Þnh hoÆc bè trÝ trªn c¸c c«ng tr×nh v÷ng ch¾c, kiªn cè. C¸c ®iÓm cña líi GPS ®îc liªn kÕt víi nhau bëi c¸c c¹nh ®o ®éc lËp. Nhê c¸c c¹nh ®o nµy, to¹ ®é, ®é cao cña c¸c ®iÓm GPS sÏ ®îc tÝnh. C¸c c¹nh ®îc ®o trong c¸c ®o¹n ®o (gäi lµ c¸c session), víi thêi gian thu tÝn hiÖu quy ®Þnh ®ñ ®Ó ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c c¹nh ®o theo yªu cÇu ®é chÝnh x¸c cña m¹ng líi GPS. 12 NguyÔn V¨n Thô Líp: Tr¾c §Þa B – K48
- Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp §é chÝnh x¸c líi GPS kh«ng phô thuéc vµo ®å h×nh cña líi, do vËy viÖc chän ®iÓm GPS ®¬n gi¶n h¬n chän ®iÓm trong líi tr¾c ®Þa truyÒn thèng. Tuy nhiªn do ®Æc ®iÓm ®o GPS nªn khi bè trÝ ®iÓm ®Æt m¸y GPS cã mét sè yªu cÇu kh¸c so víi ph¬ng ph¸p truyÒn thèng. Cô thÓ lµ: - VÞ trÝ ®iÓm ®îc chän ph¶i c¸ch xa c¸c khu vùc ph¸t sãng nh tr¹m ®iÖn, tr¹m ph¸t thanh, truyÒn h×nh… ®Ó gi¶m c¸c nguån g©y nhiÔu tÝn hiÖu. - CÇn lu ý ®Õn ®iÒu kiÖn th«ng tho¸ng lªn bÇu trêi thuËn tiÖn cho viÖc thu tÝn hiÖu vÖ tinh. Kh«ng ®Æt m¸y thu GPS díi c¸c dÆng c©y, c¸c t¸n c©y, díi ch©n c¸c toµ nhµ cao tÇng … tr¸nh t×nh tr¹ng tÝn hiÖu vÖ tinh bÞ gi¸n ®o¹n ¶nh hëng ®Õn kÕt qu¶ ®o GPS. Tèt nhÊt nen bè trÝ ®iÓm ®o sao cho gãc më lªn bÇu trêi kh«ng nhá h¬n 1500 hoÆc 1400 nh (h×nh 1.5) 1400 M¸y thu GPS H×nh 1.5 - VÞ trÝ ®Æt m¸y thu GPS còng kh«ng qu¸ gÇn c¸c bÒ mÆt ph¶n x¹ nh c¸c cÊu kiÖn kim lo¹i, c¸c hµng rµo, mÆt níc … ®Ó tr¸nh hiÖn tîng ®a ®êng dÉn. NÕu ®¶m b¶o ®îc c¸c yªu cÇu nªu trªn th× ngoµi c¸c nguån sai sè c¬ b¶n ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng ®o GPS sÏ ®îc gi¶m thiÓu. C¸c ®iÓm GPS kh«ng cÇn th«ng híng víi nhau, yªu cÇu th«ng híng gi÷a mét cÆp ®iÓm trong líi GPS ®îc ®Æt ra khi ph¸t triÓn líi cÊp thÊp h¬n. C¸c cÆp ®iÓm th«ng híng nµy ®îc sö dông ®Ó ®o nèi ph¬ng vÞ. - ¦u ®iÓm: Líi ®îc x©y dùng b»ng ph¬ng ph¸p GPS cã u ®iÓm lµ kh«ng ®ßi hái ph¶i x©y dùng tiªu mèc cao, Ýt phô thuéc vµo ®iÒu kiÖn thêi tiÕt, c¸c c«ng t¸c ®o ng¾m vµ tÝnh to¸n cã thÓ tù ®éng ho¸, thêi gian thi c«ng nhanh vµ líi ®¹t ®é chÝnh x¸c cao. 13 NguyÔn V¨n Thô Líp: Tr¾c §Þa B – K48
- Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp ë níc ta ®· sö dông c«ng nghÖ GPS ®Ó thµnh lËp hÖ thèng to¹ ®é c¬ b¶n nhµ níc phñ trïm toµn bé l·nh thæ vµ l·nh h¶i. Ngoµi ra c«ng nghÖ GPS cßn ®îc ¸p dông ®Ó thµnh lËp líi phôc vô cho c«ng t¸c kh¶o s¸t thiÕt kÕ thµnh lËp b¶n ®å c«ng tr×nh x©y dùng ë khu vùc cã ®Þa h×nh phøc t¹p nh c«ng tr×nh thuû lîi, thuû ®iÖn … - Nhîc ®iÓm: ThiÕt bÞ thu tÝn hiÖu vÖ tinh GPS kh¸ ®¾t tiÒn nªn hiÖu qu¶ kinh tÕ mang l¹i cha cao. I.2.3. Líi khèng chÕ ®é cao Líi ®é cao ®îc dïng ®Ó x¸c ®Þnh vÞ trÝ ®é cao cña c¸c ®iÓm khèng chÕ, lµ c¬ së ®é cao cho viÖc thµnh lËp b¶n ®å vµ bè trÝ c«ng tr×nh. Tuú theo yªu cÇu ®é chÝnh x¸c vµ t¸c dông, líi khèng chÕ ®é cao ®îc chia ra thµnh c¸c lo¹i sau: - Líi ®é cao nhµ níc - Líi ®é cao kü thuËt - Líi ®é cao ®o vÏ Líi ®é cao nhµ níc ®îc ph©n ra lµm 4 cÊp h¹ng lµ I, II, III, IV. Líi ®é cao h¹ng I, II lµ hÖ thèng ®é cao thèng nhÊt trong toµn quèc, lµ c¬ së cho viÖc nghiªn cøu khoa häc vµ ph¸t triÓn c¸c líi ®é cao h¹ng III, IV. Líi ®é cao h¹ng II ®îc thµnh lËp ë khu vùc réng cã chu vi lín h¬n 40km, chiÒu dµi gi÷a c¸c ®iÓm nót kh«ng lín h¬n 10km. Líi thuû chuÈn h¹ng II ®îc t¨ng dµy bëi c¸c tuyÕn h¹ng III, chiÒu dµi gi÷a c¸c tuyÕn h¹ng III ®îc bè trÝ gi÷a c¸c ®iÓm h¹ng II kh«ng vît qu¸ 15km, chiÒu dµi gi÷a c¸c ®iÓm nót kh«ng vît qu¸ 5km. TuyÕn thuû chuÈn h¹ng IV t¨ng dµy cho líi h¹ng III, chiÒu dµi tuyÕn bè trÝ gi÷a c¸c ®iÓm h¹ng II vµ III. ChiÒu dµi tuyÕn gi÷a c¸c ®iÓm nót kh«ng vît qu¸ 1 3km. C¸c ®iÓm h¹ng IV c¸ch nhau 400 500m ë khu vùc x©y dùng vµ 1km ë khu vùc cha x©y dùng. C¸c chØ tiªu kü thuËt cña c¸c cÊp h¹ng thuû chuÈn I, II, III, IV ®îc thÓ hiÖn trong b¶ng (I.1) 14 NguyÔn V¨n Thô Líp: Tr¾c §Þa B – K48
- Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp B¶ng I.1 Líi khèng chÕ ®é cao nhµ níc C¸c chØ tiªu kü thuËt H¹ng I H¹ng II H¹ng III H¹ng IV Sai sè trung ph¬ng trªn 1km ®êng ®o - NgÉu nhiªn η 0.5mm 0.5mm 0.5mm 0.5mm 0.4mm 0.05mm - HÖ thèng σ Sai sè khÐp cho phÐp trong ®êng ®o (L lµ chiÒu dµi ®êng ®o 3 L (mm) 5 L (mm) 10 L (mm) 20 L (mm) tÝnh b»ng km) ChiÒu dµi lín nhÊt cña tuyÕn - Gi÷a c¸c ®iÓm gèc 40 15 4 - Gi÷a c¸c ®iÓm nót 10 5 2 Kho¶ng c¸ch lín nhÊt gi÷a c¸c mèc - Khu vùc x©y dùng 2 0,2 0,2 0,5 - Khu vùc cha x©y 5 0,8 0,5 2 dùng Líi ®é cao kü thuËt thêng ®îc bè trÝ díi d¹ng ®êng ®¬n hoÆc hÖ thèng cã mét hay nhiÒu ®iÓm nót, chiÒu dµi ®êng chuyÒn ®¬n phô thuéc vµo kho¶ng cao ®Òu vµ kh«ng qu¸ c¸c gi¸ trÞ nªu ë b¶ng (I.2) B¶ng I.2 §é dµi ®êng chuyÒn ®é cao (km) ®èi víi tõng kho¶ng cao ®Òu Lo¹i ®êng 0,25m 0,5m 1m 2,5 5m - §êng ®¬n 2 8 16 25 - Gi÷a ®iÓm gèc 1,5 6 12 16 vµ ®iÓm nót - Gi÷a hai ®iÓm 1 4 8 12 nót 15 NguyÔn V¨n Thô Líp: Tr¾c §Þa B – K48
- Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp Mèc ®é cao kü thuËt thêng ®îc bè trÝ trïng víi mèc c¸c ®iÓm khèng chÕ c¬ së mÆt b»ng. Líi ®é cao ®o vÏ ®îc thµnh lËp díi d¹ng ®êng ®é cao kinh vÜ, ®é cao bµn ®¹c. Líi ®é cao kinh vÜ vµ ®é cao bµn ®¹c cã thÓ bè trÝ trïng víi ®êng chuyÒn toµn ®¹c vµ ®o ®ång thêi víi c¸c ®êng chuyÒn ®ã. Tuú theo yªu cÇu ®é chÝnh x¸c vµ ®iÒu kiÖn ®o ®¹c mµ líi ®é cao cã thÓ ®îc x©y dùng theo ph¬ng ph¸p ®o cao lîng gi¸c hay ®o cao h×nh häc. ë vïng ®åi, nói thÊp, ®ång b»ng líi ®é cao thêng ®îc x©y dùng theo ph¬ng ph¸p ®o cao h×nh häc. ë vïng nói cao hiÓm trë th× líi ®é cao ®îc x©y dùng theo ph¬ng ph¸p ®o cao lîng gi¸c. ViÖc x©y dùng líi ®é cao ®îc thùc hiÖn qua c¸c bíc sau: - ThiÕt kÕ kü thuËt trªn b¶n ®å - Chän ®iÓm chÝnh thøc ngoµi thùc ®Þa, ch«n mèc ®é cao - VÏ s¬ ®å líi chÝnh thøc vµ tiÕn hµnh ®o chªnh cao - TÝnh to¸n b×nh sai t×m ra ®é cao c¸c ®iÓm Tuú theo cÊp h¹ng líi mµ viÖc chän ®iÓm ®é cao cã nh÷ng yªu cÇu kh¸c nhau. §êng ®o cao ®îc chän sao cho ng¾n nhÊt vµ thuËn tiÖn nhÊt cho di chuyÓn trang thiÕt bÞ ®o ®¹c nhng vÉn ph¶i ®¶m b¶o diÖn tÝch khèng chÕ lín, thuËn lîi cho viÖc ph¸t triÓn líi ®é cao c¸c cÊp h¹ng thÊp h¬n. N¬i ®Æt mèc ®é cao hoÆc c¸c tr¹m ®o cÇn ®¶m b¶o v÷ng ch¾c, ë n¬i kh« r¸o, ®êng ®o thuËn tiÖn tr¸nh c¸c chíng ng¹i vËt lín, tr¸nh vît s«ng, thung lòng, tr¸nh nh÷ng vïng ®Êt xèp, dÔ g©y sôt lë. I.2.4. C¸c ph¬ng ph¸p ®o cao 1. Ph¬ng ph¸p ®o cao h×nh häc Nguyªn lý cña nã lµ dùa vµo tia ng¾m n»m ngang, nghÜa lµ trong ph¹m vi hÑp coi tia ng¾m song song víi mÆt thuû chuÈn vµ vu«ng gãc víi ph¬ng d©y däi dông cô ®o lµ m¸y vµ mia thuû chuÈn. §Ó x¸c ®Þnh chªnh cao gi÷a c¸c ®iÓm ngêi ta ®a trôc ng¾m cña èng kÝnh m¸y thuû chuÈn vÒ vÞ trÝ n»m ngang vµ ®äc sè trªn c¸c mia dùng ë c¸c ®iÓm ®o. Cã hai c¸ch ®Ó ®o chªnh cao gi÷a hai ®iÓm mia lµ: “®o thuû chuÈn tõ gi÷a” vµ “§o thuû chuÈn phÝa tríc”. 16 NguyÔn V¨n Thô Líp: Tr¾c §Þa B – K48
- Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp a. §o thuû chuÈn tõ gi÷a a b b a B hAB A HA HB MÆt thuû chuÈn H×nh 1.5.a a b a b 3 3 a b 2 h 2 1 1 h 3 HB h A 2 MÆt thuû chuÈn HA 1 H×nh 1.5.b H×nh 1.5 m« t¶ ph¬ng ph¸p ®o thuû chuÈn tõ gi÷a ë ®©y ®Ó ®¬n gi¶n ta xÐt trong ph¹m vi hÑp, nghÜa lµ coi thuû chuÈn lµ mÆt ph¼ng n»m ngang. Tia ng¾m truyÒn th¼ng vµ song song víi mÆt thuû chuÈn, c¸c trôc ®øng cña m¸y vµ mia theo ph¬ng d©y däi vu«ng gãc víi mÆt thuû chuÈn, chªnh cao gi÷a hai ®iÓm A vµ B kÝ hiÖu lµ hAB hAB = HB- HA (I- 4) Ta ®Æt m¸y nh (h×nh 1.5.a) Theo híng tõ A ®Õn B (chiÒu cña mòi tªn), mia ®Æt t¹i ®iÓm A gäi lµ “mia sau” mia t¹i B lµ “mia tríc”. Sè ®äc mia sau kÝ hiÖu lµ a, mia tríc lµ b hAB = a-b (I- 5) NÕu ®é cao cña ®iÓm A biÕt tríc lµ HA th× ®é cao cña ®iÓm B lµ: HB = HA + hAB (I- 6) 17 NguyÔn V¨n Thô Líp: Tr¾c §Þa B – K48
- Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp Khi hai ®iÓm A vµ B xa nhau hoÆc trong trêng hîp hAB qu¸ lín (®é dèc lín) cÇn ph¶i bè trÝ nhiÒu tr¹m m¸y nh (h×nh 1.5.b) lóc nµy hAB lµ tæng chªnh cao hi cña n tr¹m m¸y. n n n hi ai bi hAB = (I- 7) i 1 i 1 i 1 b. §o thuû chuÈn phÝa tríc Trong trêng hîp m¸y ®Æt t¹i ®iÓm M ®· biÕt ®é cao (h×nh 1.6), ®Ó x¸c ®Þnh ®é cao c¸c ®iÓm N, ta cÇn ®Æt mia t¹i ®iÓm l©n cËn, ch¼ng h¹n ®iÓm N, ta chØ cÇn ®Æt mia t¹i ®iÓm N sau khi ®o chiÒu cao cña m¸y ta tÝnh ®îc chªnh cao hMN, theo h×nh vÏ ta cã: hMN = im – b (I- 8) HN = (HM+ im) – b b im N hMN M H×nh 1.6 2. Ph¬ng ph¸p ®o cao lîng gi¸c Nguyªn lý cña nã lµ dùa vµo mèi t¬ng quan hµm lîng gi¸c t¹o bëi tia ng¾m nghiªng, kho¶ng c¸ch gi÷a hai ®iÓm vµ ph¬ng d©y däi. Dông cô ®o lµ m¸y cã bµn ®é ®øng (m¸y kinh vÜ, m¸y toµn ®¹c …). Nguyªn lý cña nã lµ dùa vµo mèi t¬ng quan hµm lîng gi¸c trong tam gi¸c t¹o bëi tia ng¾m nghiªng, kho¶ng c¸ch gi÷a hai ®iÓm cÇn x¸c ®Þnh ®é cao. Sau ®©y ta xÐt mét c¸ch cô thÓ nh h×nh vÏ. B' Z D h' J S li B im hAB A H×nh 1.7 18 NguyÔn V¨n Thô Líp: Tr¾c §Þa B – K48
- Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp Gi¶ sö cÇn x¸c ®Þnh chªnh cao gi÷a hai ®iÓm A vµ B, ta ®Æt m¸y kinh vÜ cã bµn ®é ®øng ë A vµ mia (hoÆc tiªu cã chiÒu cao l ®· ®îc x¸c ®Þnh) ë B. §o chiÒu cao cña m¸y AJ= i, sau ®ã híng èng kÝnh ng¾m vµo ®iÓm B' trªn mia Tõ h×nh vÏ ta cã: hAB = h' + im – lt (I- 9) NÕu tÝnh ¶nh hëng cña ®é cong tr¸i ®Êt vµ chiÕt quang cña tia ng¾m f= 0,42S2/R th×: hAB = h' + im – lt + f (I- 10) Trong ®ã lt, chiÒu cao tia ng¾m, nÕu dïng mia th× l lµ sè ®äc trªn mia theo chØ gi÷a . Tuú theo c¸c yÕu tè ®o ®îc trong tam gi¸c JB'B mµ h' cã thÓ tÝnh theo c¸c biÓu thøc kh¸c nhau nh sau: + NÕu ®o gãc ®øng v vµ kho¶ng c¸ch ngang S th× h'= s tgv, lóc nµy: hAB = Stgv + im – lt + f (I- 11) + NÕu ®o gãc thiªn ®Ønh Z vµ kho¶ng c¸ch ngang S th×: hAB = ScotgZ + im – lt + f (I-12) + NÕu kho¶ng c¸ch S ®îc ®o b»ng d©y thÞ cù th¼ng, mia ®øng th× theo c«ng thøc S=Kl/cos2v (trong ®ã lt lµ sè hiÖu ®äc trªn mia gi÷a chØ díi vµ chØ trªn) hAB = Klcos2v.tgv = Kl.cosvsinv (I- 13) v× sin2v = 2sinvcosv nªn ta cã: 1 hAB = Klsin2v+ im – lt + f (I- 14) 2 + Trong trêng hîp kho¶ng c¸ch S< 300m cã thÓ bá qua sai sè c¶i chÝnh f, vµ trong khi ®o vÏ chi tiÕt, ®Ó ®¬n gi¶n viÖc tÝnh to¸n ngêi ta ®¸nh dÊu trªn mia chiÒu cao môc tiªu lt ®óng b»ng chiÒu cao m¸y (lt= im), lóc nµy ta cã: hAB = Stgv (I- 15) 1 hoÆc hAB = Klsin2v 2 19 NguyÔn V¨n Thô Líp: Tr¾c §Þa B – K48
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Đề tài nghiên cứu khoa học: Nghiên cứu ứng dụng công nghệ GPS trong thành lập lưới khống chế thi công công trình thuỷ điện
38 p | 310 | 67
-
Đề tài: Thành lập lưới khống chế thi công bằng công nghệ GPS
57 p | 328 | 54
-
Khóa luận tốt nghiệp: Ứng dụng công nghệ tin học và máy toàn đạc điện tử thành lập bản đồ địa chính tờ số 19 tỷ lệ 1:1000 xã Quỳnh Hậu, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An
76 p | 46 | 12
-
Khóa luận tốt nghiệp: Ứng dụng công nghệ GNSS-RTK trong thành lập bản đồ địa chính xã Xuân Quang, huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai
70 p | 48 | 11
-
Khóa luận tốt nghiệp: Ứng dụng công nghệ tin học và máy toàn đạc điện tử thành lập bản đồ địa chính tờ số 15 tỷ lệ 1:500 tại thị trấn Yên Viên – huyện Gia Lâm – thành phố Hà Nội
67 p | 52 | 10
-
Khóa luận tốt nghiệp: Ứng dụng công nghệ tin học và máy RTK SQ-GNSS thành lập bản đồ địa chính tỉ lệ 1/2000 tại xã Đức Mạnh, huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông
82 p | 48 | 10
-
Khoá luận Tốt nghiệp Đại học: Ứng dụng công nghệ tin học và máy toàn đạc điện tử thành lập bản đồ địa chính tờ số 59 tỉ lệ 1:1000 tại xã Lũng Cú, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang
65 p | 39 | 9
-
Khóa luận tốt nghiệp: Ứng dụng công nghệ tin học và phương pháp toàn đạc điện tử thành lập bản đồ địa chính tờ số 49 tỷ lệ 1/1000 xã Đức Mạnh – huyện Đắk Mil – tỉnh Đắk Nông
81 p | 34 | 8
-
Khóa luận tốt nghiệp: Ứng dụng công nghệ tin học và thành lập bản đồ số bằng máy toàn đạc điện tử South tờ số 20 tỷ lệ 1/2000 xã Biên Sơn, huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang
67 p | 42 | 7
-
Khóa luận tốt nghiệp: Ứng dụng công nghệ tin học và máy toàn đạc điện tử thành lập bản đồ địa chính phường Phú Diễn, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội, biên tập, xử lý số liệu tại tờ số 43 tỷ lệ 1:500
75 p | 26 | 7
-
Khóa luận tốt nghiệp: Ứng dụng công nghệ tin học và thành lập bản đồ số bằng máy toàn đạc điện tử South tờ số 38 tỷ lệ 1/2000 xã Biên Sơn – huyện Lục Ngạn – tỉnh Bắc Giang
66 p | 31 | 7
-
Khóa luận tốt nghiệp: Ứng dụng công nghệ tin học và máy toàn đạc điện tử thành lập bản đồ địa chính tờ số 12 tỷ lệ 1:1000 xã Cẩm Lĩnh, huyện Ba Vì, thành phố Hà Nội
71 p | 32 | 6
-
Khóa luận tốt nghiệp: Ứng dụng công nghệ tin học và phương pháp toàn đạc điện tử thành lập bản đồ địa chính tờ số 70 tỷ lệ 1:1000 Phường Đồng Tâm – Quận Hai Bà Trưng – Thành phố Hà Nội
68 p | 26 | 6
-
Khóa luận tốt nghiệp: Ứng dụng công nghệ tin học và máy toàn đạc điện tử trong công tác thành lập bản đồ địa chính tờ số 28 tỉ lệ 1:1000 phường Bách Quang - thành phố Sông công - tỉnh Thái Nguyên
83 p | 26 | 6
-
Khóa luận tốt nghiệp Quản lý nông lâm nghiệp: Ứng dụng công nghệ tin học và máy toàn đạc điện tử thành lập mảnh bản đồ địa chính tờ số 28 tỷ lệ 1: 1000 phường Bách Quang, thành phố Sông Công, tỉnh Thái Nguyên
83 p | 28 | 6
-
Khóa luận tốt nghiệp: Ứng dụng công nghệ tin học và phương pháp máy toàn đạc điện tử thực hiện công tác thành lập bản đồ địa chính tờ số 28 tỷ lệ 1:1000 Thị Trấn Thất Khê, Huyện Tràng Định, Tỉnh Lạng Sơn năm 2019
58 p | 37 | 6
-
Khóa luận tốt nghiệp: Ứng dụng công nghệ tin học và phương pháp toàn đạc điện tử thành lập bản đồ địa chính tờ 26 tỷ lệ 1:500, phường Tam Thanh, thành phố Lạng Sơn, tỉnh Lạng Sơn
77 p | 28 | 6
-
Khóa luận tốt nghiệp: Ứng dụng công nghệ tin học và máy toàn đạc điện tử thành lập bản đồ địa chính tờ số 27 tỷ lệ 1:500 phường Mai Dịch, quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội
74 p | 29 | 5
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn