intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Đề tài: Tội phạm ở pháp luật phong kiến Việt Nam

Chia sẻ: Mai Đức | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:5

123
lượt xem
11
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài: Tội phạm ở pháp luật phong kiến Việt Nam trình bày về tội phạm ở pháp luật phong kiến Việt Nam; các phương pháp phân loại tội phạm thời phong kiến; nhóm tội thập ác và ngoài thập ác trong thời đại phong kiến. Đề tài giúp các bạn có cái nhìn bao quát hơn về tình hình tội phạm cũng như quy định pháp luật của nước ta thời phong kiến.

 

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Đề tài: Tội phạm ở pháp luật phong kiến Việt Nam

  1. I, MỞ ĐẦU VẤN ĐỀ        Cùng với xu thế hội nhập của đất nước trên trường quốc tế, việc   nghiên cứu pháp luật Việt Nam hiện thời là vấn đề hết sức quan trọng,  các quan niệm về  tội phạm luôn là một trong những điểm mấu chốt,  quan trọng nhất trong pháp luật hình sự, một trong những ngành luật  giữ  vai trò cốt yếu trong việc đảm bảo an ninh trật tự, an toàn xã hội   và bình yên quốc gia. Đất nước ta đang trên bước đường hòa nhập toàn  cầu hóa, xã hội biến đổi ngày càng nhanh chóng khiến cho tầm quan   trọng và yêu cầu đối với pháp luật ngày càng nâng cao. Chính vì thế mà   nhu cầu cần thiết đặt ra là phải nghiên cứu, sửa đổi luật pháp cho phù  hợp với tình hình và hoàn cảnh đất nước đang phát triển theo xu hướng   tích cực. Một trong những cách thức nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung hữu   hiệu nhất đối với pháp luật   Việt Nam hiện nay chính là nghiên cứu  các quy định của pháp luật cổ  xưa, từ  đó rút ra những kinh nghiệm,  những nét đặc sắc, độc đáo riêng để  áp dụng đối với pháp luật hiện   hành. Chính vì lẽ đó mà chúng ta cần thiết phải nghiên cứu  kĩ vấn đề  tội phạm và các nhóm tội phạm cụ thể trong pháp luật phong kiến Việt  Nam để  có thênm những nhìn nhận sâu sắc và mới mẻ, đánh giá đúng   và trúng vấn đề. Đặc biệt quan trong hơn là chúng ta cần nhìn nhận   vấn đề  trên nhiều khía cạnh và đưa ra những nhận xét đúng đắn nhất   về nó. Hãy cùng đi tìm hiểu nhóm tội thập ác của pháp luật phong kiến   Việt Nam.    II, PHÂN TÍCH VẤN ĐỀ 1,Tội phạm ở pháp luật phong kiến Việt Nam     Quan niệm về tội phạm :     Tại luật hình sự Việt Nam hiện hành có quy định rằng: tội phạm là  những hành vi của con người gây nên mức độ  nguy hiểm cho xã hội.  Trái lại, đối với xã hội phong kiến trước đây, quan niệm về tội phạm   được hiểu theo nghĩa rất rộng. Tuy không có những định nghĩa cụ  thể  về tội phạm là gì nhưng trong Bộ Quốc Triều Hình Luật (QTHL) thời  Lê đã có những quan niệm về tội phạm là việc xâm hại đến sự an toàn,  bất khả  xâm phạm của chế  độ  quân chủ  triều Lê, mà trước hết là sự  an toàn của nhà vua và hoàng cung (nhóm tội Thập ác), xâm phạm trật  tự kỷ cương, đạo đức xã hội theo quan điểm Nho giáo, xâm phạm tính   mạng, sức  khoẻ, nhân phẩm, tài sản của con người.   Đến thời nhà  1
  2. Nguyễn, trong bộ Hoàng Việt Luật Lệ cũng không có những định nghĩa  chung về tôi phạm mà chỉ đi thẳng vào các qui định cụ thể đối với từng   loại tội. Nhìn chung pháp luật Phong kiến chưa có những qui định, định  nghĩa về  tòng phạm nhưng ta cũng có thể  hiểu được quan niệm tội  phạm của pháp luật phong kiến là tất cả những hành vi vi phạm không  chỉ trong lĩnh vực hình sự mà trong cả các lĩnh vực dân sự, hành chính,  thuế khóa, ruộng đất và kể cả trong quan hệ đạo đức.  2, Các phương pháp phân loại tội phạm thời phong kiến:       Nếu như việc không đưa ra các định nghĩa rõ ràng về  tội phạm là   một hạn chế  đối với cổ  luật thì các nhà làm luật phong kiến lại rất  tiến bộ  trong việc đặt ra các phương pháp phân loại tội phạm. Pháp   luật phong kiến đã đưa ra rất nhiều quan điểm phân loại tội phạm và  có nhiều quan điểm phân loại tội phạm đó còn được lưu giữ  và áp   dụng đến ngày nay: Phân loại tội phạm dựa theo ý chí người phạm tội;  Phân loại tội phạm theo nhóm tội thập ác và ngoài thập ác; Phân loại  tội phạm dựa theo loại hình phạt; Phân loại tội phạm dựa vào khách  thể  của tội phạm; Phân loại tội phạm theo giai  đoạn thực hiện tội  phạm; Phân loại tội phạm đồng phạm.  Vậy chúng ta hãy cùng đi tìm  hiểu và đưa ra những nhận xét thông qua hình thức phân loại tội phạm   tiêu biểu nhất của pháp luật phong kiến. Đó là hình thức phân loại theo   nhóm tội thập ác và ngoài thập ác   3, Nhóm tội thập ác và ngoài thập ác a, Khái quát về 2 nhóm tội: thập ác và ngoài thập ác     Do  ảnh hưởng  từ  luật pháp Trung Hoa, nên tất cả  các triều  đại  phong kiến việt Nam đều tiến hành phân chia tội phạm thành hai nhóm  tội là: nhóm tội thập ác và nhóm tội ngoài thập ác. Đây thực ra không  phải là cách phân loại trực tiếp tội phạm mà chỉ  là kết quả  gián tiếp   của việc liệt kê 10 loại tội được xem là nguy hiểm nhất đối với chế  độ quân chủ  cũng như đối với trật tự, kỉ cương, đạo đức xã hội được  thừa nhận trong xã hội phong kiến thời bấy giờ. Mười loại tội phạm   này đều được quy định tại Điều 2 của Quốc Triều hình luật và Hoàng  Việt luật lệ với tên gọi là mười tội ác (thập ác tội). Với việc quy định  này, tội phạm đã được phân thành hai loại tội: Loại tội thập ác và loại   tội thường.    Loại tội thập ác (là loại tội điển hình, thể hiện quan điểm Nho giáo)  bao gồm 10 nhóm tội khác nhau – những tội đặc biệt nguy hại đối với  vương quyền và trật tự  xã hội gia đình phong kiến. Đó là: Tội mưu   phản, tội mưu đại nghịch, tội mưu chống đối, tội ác nghịch, tội bất   2
  3. đạo, tội đại bất kính, tội bất hiếu, tội bất mục, tội bất nghĩa, tội nội   loạn. Trong đó có bốn tội bảo vệ  vương quyền (mưu phản, mưu đại   nghịch, mưu chống đối, đại bất kính), 5 tội bảo vệ  quan hệ  hôn nhân   gia đình phong kiến (ác nghịch, bất hiếu, bất mục, bất nghĩa, nội loạn)  và một tội trừng trị những hành vi phạm tội vô cùng dã man, tàn ác xâm  hại nghiêm trọng một trong những tiêu chí đạo đức hàng đầu của đạo   Nho (tội bất đạo). Có thể thấy rằng, thập ác tội là chế định thể hiện rõ  nhất bản chất giai cấp của pháp luật phong kiến, trật tự  xã hội gia  đình phong kiến.     Loại tội thường rất đa dạng và phong phú tùy theo khách thể bị hành   vi tội phạm tác động. Đó có thể là: các tội xâm hại an toàn thân thể của  vua, xâm phạm sự an toàn, yên tĩnh, nghi lễ của cung phủ, các tội xâm  phạm trật tự  công cộng, trật tự  quản lí hành chính, thể  thức lễ  nghi   triều đình,  các tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe của con người hoặc  các tội xâm phạm an ninh quốc gia, trật tự an toàn chế độ xã hội phong   kiến, các tội phạm quân sự, các tội xâm phạm chế  độ  hôn nhân­gia  đình phong kiến và các tội tình dục và các tội xâm phạm hoạt động tư  pháp (theo Quốc Triều     hình luật). Nhưng theo Hoàng Việt luật lệ,   các nhóm tội phạm được phân loại mang tính khái quát hơn trong Quốc   Triều hình luật, gồm 7 nhóm tội bình thường khác: nhóm tội vi phạm   chế  độ  quan chức quản lí hành chính, các vi phạm về  dân sự, các vi   phạm về tế tự, các tội phạm về quân sự lưu thông, các vi phạm về tư  pháp xét xử, các vi phạm về xây dựng, đê điều. b, Nhận xét về nhóm tôi thập ác Tội thập ác là những tội xâm hại đến vương quyền của nhà vua, đến  trật tự  xã hội của Nho giáo. Bởi vậy, dưới cái nhìn của nhà làm luật   phong kiến, thập ác là những trọng tội nguy hiểm nhất, và luôn đi kèm  với đó là những hình phạt nghiêm khắc và tàn bạo nhất: " Những kẻ  mưu làm phản, mưu làm việc đại nghịch thì xử  tội chém bêu đầu, kẻ   tòng phạm và thân đảng biết việc  ấy đều phải tội chém, vợ  con điền   sản đều bị tịch thu làm của công... " ( Điều 411 Quốc triều hình luật ).  Thập   ác  tội  bao   gồm:  1. Mưu phản:  lật đổ  nền cai trị, thống trị    của nhà vua, làm sụp đổ  giang sơn, xã tắc. 2. Mưu đại nghịch:  phá đền đài, lăng tẩm, cung điện của nhà vua.  3. Mưu bạn: phản bội, bán đứng Tổ quốc, đi theo giặc.  4. Ác nghịch: mưu giết hại hay đánh đập ông bà, cha mẹ, tôn thuộc.  5. Bất đạo: vô cớ giết hại nhiều người, cắt tay chân người sống, chế  thuốc độc bùa mê, tàn ác, hung bạo...  3
  4. 6. Đại bất kính: lấy trộm các đồ tế trong lăng tẩm, các vật dụng của   vua, làm giả ấn vua...  7. Bất hiếu: cáo giác hay chửi rủa ông bà, bố  mẹ  hay ông bà, bố  mẹ  chồng. Không phụng dưỡng bố mẹ, tự ý bỏ nhà, tự ý phân chia tài sản,   cưới xin khi có tang cha mẹ, vui chơi trong khi tang chế, được tin bố  mẹ, ông bà chết không chịu tang hoặc phát tang giả dối.  8. Bất mục: mưu giết hay bán các thân thuộc (cho đến ngũ đại), đánh  hoặc cáo giác chồng hay các tôn thuộc (cho đến tam đại).  9. Bất nghĩa: dân giết quan lại sở  tại, lính tốt giết quan chỉ  huy, học   trò giết thầy dạy, vợ không để tang chồng, ăn chơi và tái giá.  10. Nội loạn: tức là tội loạn luân (thông dâm với thân thuộc hay với  các thiếp của bố hay của ông).     Cách phân loại tội phạm theo tính chất nghiêm trọng của quan hệ xã  hội bị  tội phạm xâm hại trong các bộ  luật phong kiến việt Nam có ý  nghĩa rất quan trọng lúc bấy giờ. Bởi: Nó là căn cứ để các bộ luật quy   định việc áp dụng các nguyên tắc chung. Với nhóm tội thập  ác thì  không được áp dụng: ­ Nguyên tắc chiếu cố,  ­ Nguyên tắc chuộc tội bằng tiền  ­ Nguyên tắc miễn giảm trách nhiệm hình sự      Do tính chất nguy hiểm đặc biệt cho xã hội của nhóm tội thập ác  nên các quy định trong các bộ luật phong kiến thể hiện chính sách, thái  độ  trừng trị  rất nghiêm khắc của Nhà nước với người phạm tội trong  các tội này: như ngoài các hình phạt rất nghiêm khắc quy định cho từng   loại tội ác, người phạm tội còn phải chịu một loạt các hạn chế bất lợi   khác như  không được hưởng chế  độ  bát nghị  (Điều 3 – Hoàng Việt  luật lệ), không được chuộc tội, không được miễn chịu hình phạt khi có  ân xá như khi phạm các tội thường khác.      Ví dụ: Điều 15 – Hoàng Việt luật lệ quy định: “ phàm phạm thập ác   dù gặp dịp ân xá cũng không được tha”. Hay Điều 4 – Quốc Triều hình  luật đã quy định việc miễn giảm trách nhiệm hình sự  cho người thuộc  diện bát nghị (tám loại người được giảm tội) nhưng đã loại trừ không   cho người phạm tội thập ác được hưởng các chế  độ  miễn giảm trách   nhiệm hình sự  như  khi phạm các tội thường: “Nếu phạm tội thập ác  thì không theo luật này”, hoặc Điều 11, Điều 14, Điều 18 – Quốc Triều  hình luật. Phân loại tội phạm theo tầm quan trọng của quan hệ  xã hội bị  tội  phạm xâm hại, có ý nghĩa vô cùng lớn trong việc bảo vệ  những chẩn   mực phong kiến, những quan hệ xã hội cơ bản như: quan hệ Vua – tôi,  quan hệ trong gia đình, dòng họ. 4
  5.     Và với việc phân loại nhóm tội thập ác và nhóm tội thường, đặc biệt   đối với những hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe, bất nghĩa với   ông bà, cha mẹ, thầy cô…có giá trị  tham khảo và cần được tiếp tục  nghiên cứu, kế thừa nhất là trong điều kiện đạo đức xã hội đã và đang   xuống cấp nghiêm trọng hiện nay. Vì thế, nó góp phần xây dựng và  hoàn thiện pháp luật Hình sự hiện nay của Nhà nước ta.  III, TỔNG KẾT      Xuyên suốt quá trình hình thành, phát triển và suy vong của các triều  đại phong kiến Việt Nam, các nhà làm luật phong kiến Việt Nam đã  gây dựng nên rất nhiều bộ  luật nổi tiếng như  Quốc triều hình luật,  Hoàng việt luật lệ... Hầu hết các bộ  luật này đều tổng hợp về  nhiều  ngành luật và được trình bày dưới hình thức các qui phạm pháp luật   hình sự. Các bộ luật này đã có nhiều quan điểm tiến bộ trong việc phân  loại các tội phạm ra từng loại tội phạm cụ thể , với các mức độ  hình  phạt khác nhau nhưng các bộ  luật này đều còn những thiếu sót trong  việc đưa ra khái niệm về  các loại tội phạm đó. Khái niệm tội phạm   được sử  dụng rộng rãi hơn rất nhiều so với pháp luật hiện hành, mọi   vi phạm đều bị  coi là tội phạm và đều phải bị  áp dụng những chế  tài  hình sự: dân sự, hành chính, thuế khoá, ruộng đất..., thậm chí có khi đó  chỉ  là những vi phạm trên lĩnh vực đạo đức đơn thuần. Sự  khác biệt   này có lẽ xuất phát từ sự chênh lệch về trình độ  kỹ thuật lập pháp, từ  sự  khác nhau về  nền tảng kinh tế  ­ xã hội đương thời: Vì đối với xã  hội phong kiến Nho giáo là nền tảng cho trật tự xã hội nên vấn đề bảo  vệ đạo đức Nho giáo luôn là nhiệm vụ hàng đầu của pháp luật. Và đặc  biệt quan trọng hơn là pháp luật phong kiến đã đánh dấu và tạo ra nét   đặc trưng rất riêng trong hệ thống pháp luật đương thời của mình đó là   xác định rõ nhóm tội thập ác và cách xử  lí cũng như  điều chỉnh những   hành vi sai lệch của mỗi cá nhân trong xã hội cũ. Chính những điều này  đã tạo cho pháp luật Việt Nam hiện hành những nền tảng, nền móng  vững chắc để  xây dựng một hệ  thông pháp luật vững bền song song   với nhiều sự thay đổi và biến động của đất nước.  5
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
7=>1