Đề tài triết học " CHÚ TRỌNG DÂN SINH VĂN HOÁ, THÚC ĐẨY XÃ HỘI HÀI HOÀ "

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:12

Thêm vào BST

Báo xấu

79
lượt xem 11
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Dân sinh văn hoá là một phạm trù chứa đựng nội dung với nhiều tầng mức khác nhau như cuộc sống hàng ngày, quyền lợi văn hoá, cơ chế thực hiện, mục đích cuối cùng, v.v.. Chú trọng dân sinh văn hoá là một vấn đề không thể thiếu trong xây dựng xã hội hài hoà, thể hiện tính tự giác văn hoá mới trong tiến trình xây dựng xã hội hài hoà của Trug Quốc hiện nay

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề tài triết học " CHÚ TRỌNG DÂN SINH VĂN HOÁ, THÚC ĐẨY XÃ HỘI HÀI HOÀ "

....................... Đề tài triết học CHÚ TRỌNG DÂN SINH VĂN HOÁ, THÚC ĐẨY XÃ HỘI HÀI HOÀ
CHÚ TRỌNG DÂN SINH VĂN HOÁ, THÚC ĐẨY XÃ HỘI HÀI HOÀ Dân sinh văn hoá là một phạm trù chứa đựng nội dung với nhiều tầng mức khác nhau như cuộc sống hàng ngày, quyền lợi văn hoá, cơ chế thực hiện, mục đích cuối cùng, v.v.. Chú trọng dân sinh văn hoá là một vấn đề không thể thiếu trong xây dựng xã hội hài hoà; thể hiện tính tự giác văn hoá mới trong tiến trình xây dựng xã hội hài hoà của Trung Quốc hiện nay. Theo tác giả, chú trọng dân sinh văn hoá tất yếu phải tôn trọng quyền lợi văn hoá của ng ười dân, trong đó cốt lõi là công bằng văn hoá. Hạt nhân của xây dựng dân sinh văn hoá chính là xây dựng tinh thần gia đình, tạo sự bình yên về tinh thần, làm cho cuộc sống ngày càng hạnh phúc, vui vẻ. 1. Chú trọng dân sinh văn hoá là vấn đề không thể thiếu trong xây dựng xã hội hài hoà Những năm qua, trong điều kiện nhấn mạnh quan điểm lấy dân l àm gốc, phát triển khoa học, xây dựng xã hội hài hoà, dân sinh đã trở thành một nội hàm quan trọng trong phát triển xã hội Trung Quốc. Chú trọng dân sinh ngày càng nhận được sự quan tâm, đồng thuận của toàn xã hội và trở thành nội dung quan trọng trong tư duy quản lý mới. Nhưng xét một cách tổng thể, bất luận trong nghiên cứu lý luận về dân sinh hay trong việc đưa ra những giải pháp đối với các vấn đề dân sinh cụ thể, về cơ bản đều phải tiến hành xem xét từ góc độ xây dựng xã hội. Chẳng hạn, trong giai đoạn giữa hai kỳ đại hội toàn quốc, có người từng đưa ra yêu cầu giải quyết 12 vấn nạn dân sinh, bao gồm: lao động việc
làm, đảm bảo xã hội, vệ sinh y tế, an toàn thực phẩm, học phí giáo dục, luật pháp nghiêm minh, an toàn sinh sản, phân phối thu nhập, cơ chế doanh nghiệp, trưng dụng đất đai, quá trình đô thị hoá và ô nhiễm môi trường. Từ đó, nảy sinh các vấn đề, như vấn đề dân sinh có bao gồm nội dung xây dựng văn hoá hay không? Dân sinh và văn hoá có quan hệ với nhau hay không? Quyền lợi dân sinh có bao gồm quyền lợi văn hoá? Dân sinh có đòi hỏi nội dung văn hoá và công bằng văn hoá? v.v.. Ngoài ra, chúng ta còn nhận thấy một số hiện tượng đáng chú ý gắn liền với vấn đề dân sinh văn hoá. Chẳng hạn, ở Trung Quốc. ngày 13 - 9 - 2006, “Đề cương phát triển văn hoá thời kỳ “thập nhất ngũ” của đất nước” được ban hành; trong đó, đưa ra nguyên tắc phát triển văn hoá cần phải kiên trì lấy dân làm gốc, đảm bảo và thực hiện quyền lợi văn hoá cơ bản của quần chúng nhân dân, làm cho quảng đại quần chúng nhân dân được hưởng những thành quả của phát triển văn hoá; đề ra trọng điểm phát triển văn hoá chung, thực hiện tốt việc xây dựng văn hoá cơ sở, dốc hết sức để nhanh chóng cải thiện các điều kiện văn hoá cộng đồng ở khu vực miền Trung và miền Tây cũng như khu vực nông thôn, hoàn thiện hệ thống phục vụ văn hoá cộng đồng, đảm bảo quyền lợi văn hoá c ơ bản cho nông dân và tầng lớp có thu nhập thấp ở thành thị. Ngày 16 - 6 - 2007, Bộ Chính trị đã họp Hội nghị để tập trung nghiên cứu làm rõ vấn đề xây dựng hệ thống phục vụ văn hoá cộng đồng. Hội nghị chỉ r õ rằng, tăng cường xây dựng hệ thống phục vụ văn hoá là yêu cầu tất yếu của việc xây dựng xã hội hài hoà xã hội chủ nghĩa và của việc phát triển phồn vinh nền văn hoá tiên tiến xã hội chủ nghĩa; đồng thời, việc đảm bảo, duy trì và phát triển tốt các quyền lợi văn hoá cơ bản của quần chúng nhân dân có ý nghĩa hết sức quan trọng đối với việc thúc đẩy sự phát triển toàn diện của con người, nâng cao nhân
tố văn hoá khoa học và đạo đức tư tưởng toàn dân tộc, cũng như việc xây dựng đất nước giàu mạnh, dân chủ, văn minh, thực hiện hiện đại hoá xã hội chủ nghĩa. Đầu năm 2007, thành phố Thâm Quyến đề ra “Hệ thống chỉ số phúc lợi dân sinh”, trong đó đã bổ sung quyền lợi văn hoá và phúc lợi văn hoá của người dân thành phố vào chỉ số về “trình độ phát triển toàn diện của con người”. Ngày 2 - 3 - 2008, Bảo tàng quân sự cách mạng nhân dân Trung Quốc đã mở cửa miễn phí, số người đến tham quan hôm đó trở th ành một hiện tượng. Kể từ năm nay trở đi, trên toàn quốc, các Viện bảo tàng văn hoá văn vật, nhà tưởng niệm, những nơi biểu dương và có giá trị giáo dục lòng yêu nước sẽ tiến hành mở cửa miễn phí. Theo “Nhân dân nhật báo” ngày 9 - 4 - 2008, tại Tỉnh Cam Túc, “Huyện Vĩnh Tịnh đã đầu tư 3000 vạn tệ xây dựng Hoàng Hà tam hiệp Khổng Tử đại điện”, “Huyện Hoa Đình đã đầu tư hơn 3000 vạn tệ xây dựng công trình quảng trường văn hoá Tần Thuỷ Hoàng tế trời”, “Huyện Lâm Đào đầu tư 8000 vạn tệ xây dựng vườn văn hoá Lão Tử”. Ba huyện trên không tiếc tiền bạc công sức để xây dựng “văn hoá cổ”, do đó đã gây được sự quan tâm của toàn xã hội. Những ví dụ nêu trên đã chứng minh một điều rằng, Đảng Cộng sản và Nhà nước Trung Quốc hết sức quan tâm và coi trọng vấn đề “dân sinh văn hoá”; mặt khác, cũng thể hiện trong vấn đề dân sinh và dân sinh văn hoá vẫn đang tồn tại một số vấn đề cần giải quyết. Ví dụ, ở một số địa ph ương lấy những người nổi tiếng, quan chức chính phủ, diễn viên điện ảnh, các doanh nhân thành đạt, v.v. làm nhân vật chính trong các hoạt động văn hoá; do đó, bộ mặt văn hoá biến thành bộ mặt quý tộc, còn sự truy cầu văn hoá của quần chúng nhân dân bị lãng quên, dẫn đến sự phai nhạt của bản sắc dân sinh và sắc thái văn hoá vốn không thể thiếu trong các hoạt động văn hoá. Vì vậy, đối với dân sinh văn hoá, việc quan tâm chú trọng và làm rõ một số vấn đề mang tính cơ sở sẽ giúp ích cho
việc xây dựng xã hội hài hoà và xây dựng dân sinh. Trung Quốc tiến hành cải cách đã 30 năm, trong 30 năm đó đã giành được những thành tựu to lớn trong xây dựng văn minh vật chất và văn minh tinh thần, được thế giới thừa nhận. Hiện nay, Trung Quốc đã trở thành nước có nền kinh tế lớn thứ ba trên thế giới. Trong thời kỳ “Thập nhất ngũ”, thu nhập bình quân đầu người đã đạt khoảng 2000 - 3000 USD, số lượng hộ đói nghèo ở thành thị và nông thôn giảm đáng kể, Trung Quốc đã “bước vào giai đoạn mới trong phát triển toàn diện xã hội hài hoà”. Có thể nói, Trung Quốc đã giải quyết được những vấn đề cơ bản của đời sống nhân dân. Tuy nhiên, đây cũng là giai đoạn bộc lộ nhiều mâu thuẫn. Trong khi thu nhập b ình quân đầu người không ngừng tăng trưởng, số hộ đói nghèo không ngừng giảm xuống, thì mức độ hài hoà xã hội lại có chiều hướng đi xuống. Những yếu tố liên quan đến chỉ số hạnh phúc của người dân, như đời sống tinh thần, gia đình hạnh phúc, v.v. có chiều hướng chậm lại; số lượng, chủng loại các yếu tố, như tính xã hội, tính quần thể có xu thế gia tăng. Những vấn đề nêu trên hoàn toàn không thể chỉ dựa vào các biện pháp kinh tế, xã hội hay chính trị là có thể giải quyết được, mà đòi hỏi phải kiên trì quan điểm phát triển khoa học lấy dân làm gốc. Xã hội hài hoà đòi hỏi giá trị nội tại. Như nhiều học giả nhận định, trong xã hội tồn tại rất nhiều vấn đề, thái độ bất mãn bộc lộ và lan rộng, ngoài vấn đề phân phối ra, vấn đề công ăn việc làm, ổn định cuộc sống của các tầng lớp nhân dân chưa được giải quyết tốt(1). 2. Dân sinh văn hoá là một phạm trù có nội dung đa tầng Thuật ngữ “Dân sinh” xuất hiện lần đầu tiên trong “Tả truyện - Tuyên Công năm thứ 12”, trong mệnh đề “Dân sinh tại cần, cần tắc bất quỹ” (tạm dịch: Dân sinh ở chỗ cần cù, cần cù thì không thiếu thốn - ND.). Hiện nay, “dân sinh” được giải thích là “sinh kế của nhân dân”, cách giải thích này chứa đựng tư
tưởng nhân bản và ý nghĩa nhân văn. Thông thường “dân sinh” được giải thích là đời sống nhân dân, nhưng chủ yếu nhấn mạnh đến những nhu cầu thiết yếu của người dân. Những nhu cầu đó đương nhiên bao gồm những nhu cầu vật chất và nhu cầu tinh thần. Tuy vậy, khi đề cập đến “dân sinh”, đa số đều chú trọng đến phương diện vật chất, mà ít chú trọng đến phương diện tinh thần của dân sinh. Trên thực tế, dân sinh là một phạm trù lịch sử. Trong điều kiện người dân chưa được thoả mãn các nhu cầu tối thiểu: ăn, mặc, ở, đi lại, v.v. hay nói cách khác, khi quyền sinh tồn cơ bản chưa thể giải quyết, dân sinh chủ yếu nhấn mạnh đến những sinh kế cơ bản ở phương diện vật chất, còn những nhu cầu văn hoá đối với người dân lúc đó dường như là thứ hàng xa xỉ. Cùng với sự phát triển của kinh tế, sự phồn vinh của x ã hội, những nhu cầu văn hoá tinh thần ngày càng trở nên bức thiết, yếu tố văn hoá dần dần thẩm thấu vào cuộc sống của người dân, dân sinh ngày càng trở về với ý nghĩa đầy đủ của nó. Trong bối cảnh “dân sinh” trở thành tâm điểm như hiện nay, yêu cầu bắt buộc đầu tiên đối với xây dựng văn hoá là phát triển “dân sinh văn hoá”. Vấn đề “dân sinh văn hoá” chính là những sinh kế cơ bản trên phương diện văn hoá, cũng có thể xem đó như những nhu cầu văn hoá của người dân. Dân sinh văn hoá là một phạm trù có nội dung phong phú với nhiều tầng bậc khác nhau. Từ góc độ cuộc sống hàng ngày, chú trọng dân sinh văn hoá chính là đưa ra những thiết chế, những hình thức và những sản phẩm văn hoá có tính chất lành mạnh, bổ ích nhằm thoả mãn nhu cầu thưởng thức, giải trí của quần chúng nhân dân. Chẳng hạn, các hoạt động mang tính quần chúng, phục vụ lợi ích quần chúng; quảng trường văn hoá, khu văn hoá, tháng đọc sách, các buổi diễn giảng, nói chuyện về văn hoá, v.v.. Những hoạt động này là những hoạt động không thể thiếu trong sinh hoạt văn hoá của quần chúng. Thông qua những hoạt
động đó, có thể mang lại cho quần chúng nhân dân sự thụ hưởng những thành quả của phát triển văn hoá, giúp cho người dân được sống trong môi trường văn hoá lành mạnh, cảm thụ được sự hoan hỷ của các hoạt động văn hoá, từ đó mà cảm nhận được sự hài hoà của xã hội cũng như nét đẹp của cuộc sống. Xem xét từ góc độ quyền lợi chủ thể, chú trọng dân sinh văn hoá tất yếu phải tôn trọng quyền lợi văn hoá của quần chúng nhân dân. Quyền lợi văn hoá l à một trong những quyền lợi căn bản nhất của con người, có vị trí quan trọng ngang bằng với các quyền chính trị và quyền kinh tế. Quyền lợi văn hoá của người dân bao gồm: quyền được lựa chọn và tham gia vào các hoạt động văn hoá; quyền sáng tạo văn hoá và quyền giữ gìn, bảo tồn các thành quả văn hoá; quyền truyền bá văn hoá, hưởng thụ các thành quả và giá trị văn hoá, quyền phê bình đối với các hiện tượng văn hoá, v.v.. Hạt nhân của quyền lợi văn hoá là công bằng văn hoá, nghĩa là mọi người đều có quyền lợi và cơ hội hưởng thụ các giá trị văn hoá một cách công bằng, nhu cầu văn hoá của mọi người đều có thể được thoả mãn. Chú trọng dân sinh văn hoá tất yếu phải tôn trọng quyền lợi văn hoá của người dân, thúc đẩy công bằng văn hoá. Xem xét từ góc độ cơ chế thực hiện, mấu chốt của chú trọng dân sinh văn hoá là ở việc xây dựng và hoàn thiện hệ thống phục vụ văn hoá chung (hay văn hoá cộng đồng). Vấn đề hệ thống phục vụ văn hoá chung lấy việc thực hiện quyền lợi văn hoá của người dân làm lôgíc xuất phát, cũng là thoả mãn nhu cầu văn hoá của toàn xã hội, hướng đến công chúng để đưa ra các sản phẩm văn hoá cộng đồng và sự phục vụ cùng các hệ thống cơ chế liên quan, nó là bộ phận hợp thành của hệ thống phục vụ cộng đồng quốc gia(2). Xuất phát điểm chủ yếu của nó chính là đảm bảo lợi ích văn hoá cho quần chúng nhân dân, duy tr ì quyền lợi văn hoá cho người dân; nội dung chủ yếu gắn liền với bốn phương diện cơ bản: lý luận văn hoá và sáng tạo cơ chế mới đối với hệ thống giá trị văn hoá, các thiết chế văn hoá chung và môi trường sinh thái văn hoá, chủ thể vi mô hỗn hợp
của sự nghiệp phục vụ văn hoá chung, thể chế quản lý giám sát và hệ thống chính sách pháp luật(3). Xây dựng và hoàn thiện hệ thống phục vụ văn hoá cộng đồng cũng chính là con đường chủ yếu để thực hiện, duy trì và phát triển tốt quyền và lợi ích văn hoá cơ bản của người dân. Ngoài ra, cũng cần phải coi trọng việc xây dựng hệ thống phục vụ thị trường văn hoá. Việc xây dựng đó đương nhiên cần tuân theo quy luật thị tr ường, nhưng vẫn phải thể hiện ý thức dân sinh, từ đó mà hình thành hai nhân tố tác động hữu cơ với nhau trong hệ thống phục vụ văn hoá. (Xem tiếp >>>)
CHÚ TRỌNG DÂN SINH VĂN HOÁ, THÚC ĐẨY XÃ HỘI HÀI HOÀ (tiếp) TRƯƠNG VŨ ĐÔNG(*) Xem xét từ góc độ mục đích cuối cùng, chú trọng dân sinh văn hoá là nhằm giải quyết vấn đề tinh thần gia đình, thực hiện quyền lợi và nhu cầu tinh thần đa tầng của người dân. Con người là tồn tại văn hoá, văn hoá là biểu hiện người của con người, cũng là huyết mạch và linh hồn cho sự phát triển và sinh tồn của một dân tộc, tinh thần gia đình và ký ức tinh thần dân tộc thể hiện sự đồng cảm của dân tộc, phản ánh sức sống của dân tộc, sức kết dính của dân tộc. Văn hoá của một dân tộc là sự kết dính của cảm thụ hiện thực và nhận thức lịch sử của dân tộc đó đối với thế giới và đối với bản thân, tích tụ và nhuần nhuyễn các chuẩn tắc hành vi, truy cầu tinh thần, bao gồm các thói quen sinh hoạt chung, phương thức tư duy, phương thức hoạt động, tình cảm đạo đức, thị hiếu thẩm mỹ, tôn giáo tín ngưỡng, tiêu chuẩn giá trị, v.v.. Do vậy, con người không thể chỉ dừng lại ở chỗ truy cầu và thụ hưởng trên phương diện vật chất, không cần tinh thần gia đình, nếu tinh thần không có nơi nương tựa, tâm hồn sẽ trở nên trống rỗng. Xã hội hiện đại đang trong giai đoạn chuyển đổi, đi liền với nó là các hiện tượng tâm lý, như ảo tưởng, trống rỗng, lo âu, lạnh nhạt, khiếp sợ, bất an, v.v.. Do vậy, cần phải thông qua những quan tâm mang tính nhân văn, những tư vấn tâm lý để giải quyết các vấn đề đó. Mục đích cuối cùng của việc xây dựng dân sinh văn hoá
chính là xây dựng tinh thần gia đình, giải quyết sự bình yên tinh thần, làm cho cuộc sống của quần chúng nhân dân c àng thêm hạnh phúc, vui vẻ. Đương nhiên, ở đây cần phải chú ý nhiều tầng bậc khác nhau của sự truy cầu tinh thần, không chỉ phải chú trọng việc xây dựng tinh thần gia đ ình chung của toàn thể dân tộc, mà còn phải chú ý đến sự truy cầu tinh thần của các cộng đồng khác nhau, giai tầng khác nhau, các cá nhân khác nhau. 3. Chú trọng văn hoá dân sinh thể hiện tính tự giác văn hoá mới Phí Hiếu Thông đã từng cho rằng, “tự giác văn hoá là chỉ con người trong một nền văn hoá nhất định, tự hiểu về nền văn hoá của mình, hiểu lịch sử của nó, quá trình hình thành của nó, cũng như đặc sắc và xu thế phát triển của nó. Ở đây không chứa đựng bất kỳ ý nghĩa nào của “trở về văn hoá”, không phải là “phục cổ”, đồng thời cũng không chủ trương “tây hoá hoàn toàn” hoặc “tha hoá hoàn toàn””. Tự giác văn hoá chính là chỉ sự tự giác ngộ, tự phản tỉnh, tự sáng tạo của văn hoá. Do rất nhiều nguyên nhân chủ quan và khách quan, tự giác văn hoá của chúng ta trì trệ hơn so với tự giác đối với lực lượng sản xuất, xây dựng văn hoá cũng khá chậm chạp. Việc chú trọng dân sinh văn hoá thể hiện một cách đầy đủ tự giác văn hoá mới trong tiến trình xây dựng xã hội hài hoà ở Trung Quốc hiện nay. Thứ nhất, biểu hiện định hướng giá trị lấy dân làm gốc. Quyền và lợi ích văn hoá cũng như nhu cầu văn hoá của quần chúng nhân dân mang tính đa dạng và có nhiều cấp độ; các khu vực khác nhau, các giai tầng khác nhau, các cộng đồng khác nhau đều có những nhu cầu văn hoá khác nhau. Từ sau cải cách mở cửa, vấn đề tôn trọng quyền lợi văn hoá của người dân, nỗ lực thúc đẩy ph ương diện công bằng văn hoá đã giành được những tiến triển nhất định. Nhưng, tốc độ thực hiện quyền lợi văn hoá vẫn còn khá thấp, chủ yếu thể hiện ở chỗ: một là, những chi tiêu cho văn hoá và
giải trí có tỷ trọng tương đối thấp trong tổng chi phí của người dân; hai là, trong sự phát triển của văn hoá, có sự mất cân bằng trong phát triển giữa các khu vực, giữa thành thị và nông thôn, giữa các giai tầng khác nhau, cụ thể sự phát triển văn hoá khu vực tây trung bộ rõ ràng chậm chạp hơn khu vực đông bắc, nông thôn chậm chạp hơn thành thị; ba là, thiếu sự tôn trọng quyền biểu đạt đối với các nhu cầu văn hoá của quần chúng, quyền tham gia vào các quyết sách văn hoá chung; bốn là, phương diện thực thi cơ sở của văn hoá cộng đồng còn thiếu. Điều này làm cho việc thực hiện bình đẳng trong thụ hưởng văn hoá của người dân không thể đảm bảo. Chú trọng dân sinh văn hoá cần phải lấy việc tôn trọng quyền lợi văn hoá của người dân, thoả mãn nhu cầu văn hoá của nhân dân làm xuất phát điểm, cần phải kiên trì tính công ích, tính công bằng và hiệu quả xã hội, coi đó là những nguyên tắc đầu tiên, đem lại cho người dân những sự ưu đãi, miễn phí, phục vụ văn hoá một cách hiệu quả, nhanh chóng, giúp cho người dân có thể được hưởng những thành quả của sự phát triển kinh tế - văn hoá - xã hội. Thứ hai, nhấn mạnh ý nghĩa chiến lược của văn hoá đối với việc nâng cao quyền lực mềm của đất nước. Sức mạnh của một đất nước bao gồm quyền lực cứng và quyền lực mềm, quyền lực cứng biểu hiện ở thực lực trên các phương diện chủ yếu, như quân sự, kỹ thuật, kinh tế. Quyền lực mềm biểu hiện ở sức lôi cuốn của văn ho á, năng lực thuyết phục trên lĩnh vực ngoại giao, sức thu hút của chế độ chính trị, trong đó sức ảnh h ưởng, độ kết dính và lôi cuốn của văn hoá đóng vai trò hạt nhân của quyền lực mềm. Trong thời đại ngày nay, quyền lực mềm của văn hoá đóng vai trò ngày càng quan trọng trong năng lực cạnh tranh của một đất nước. Quốc gia nào chiếm vị trí đỉnh cao trong phát triển văn hoá, quốc gia đó sẽ nắm quyền chủ động trong cạnh tranh quốc tế. Nh ư trên đã trình bày, xây dựng dân sinh văn hoá bao gồm nội dung ở nhiều cấp độ khác
nhau, bất luận sự sáng tạo và sản sinh các sản phẩm văn hoá hay các thiết chế văn hoá, thực hiện và tôn trọng các quyền lợi văn hoá của nhân dân, đều là xây dựng hệ thống phục vụ văn hoá cũng như xây dựng tinh thần gia đình của quần chúng nhân dân, đều là nhằm nâng cao quyền lực mềm văn hoá. Quyền lực mềm văn hoá, ở cấp độ cao nhất, biểu hiện trạng thái tinh thần quốc gia, sức kết dính nội tại và phẩm cách ý chí, tất cả những cái đó đến từ sự đồng thuận đối với các giá trị nòng cốt trong xã hội của mọi người. Theo đó, trọng tâm của việc xây dựng quyền lực mềm là xây dựng dân sinh văn hoá, hạt nhân của xây dựng dân sinh văn hoá là xây dựng tinh thần gia đình. Thứ ba, thể hiện lựa chọn lý tính đối với sự phát triển và sáng tạo văn hoá mới của Trung Quốc đương đại. Văn hoá Trung Quốc đương đại thể hiện tính phong phú, đa dạng, sáng tạo và phát triển văn hoá mới. Chú trọng văn hoá dân sinh cần phải tiếp thu và học hỏi những thành tựu văn hoá cổ kim và trên thế giới. Sự tồn tại và phát triển của một nền văn hoá của bất kỳ dân tộc hay quốc gia n ào cũng đều phải được kế thừa, phát triển, sáng tạo trên nền tảng văn hoá truyền thống. Nếu xa rời truyền thống, đứt đoạn, thì sẽ tự đánh mất mình, đánh mất gốc. Đối với văn hoá Trung Hoa, cần nỗ lực duy trì tính dân tộc, thể hiện tính thời đại nhằm làm cho văn hoá phù hợp với xã hội và văn minh hiện đại; đối với văn hoá của các dân tộc, cần tăng cường khai thác và giữ gìn; đối với đặc sắc văn hoá truyền thống của các khu vực, vùng miền, cần khuyến khích và tạo điều kiện phát triển. Như vậy, tinh thần gia đình của dân sinh văn hoá mới có thể gắn kết với thực tiễn, với cuộc sống, với quần chúng, mới có thêm sức và lực mới. Cùng với sự tăng tốc của quá trình toàn cầu hoá kinh tế, nhân loại đang bước vào giai đoạn có những xung đột lớn về các giá trị văn hoá. Xây dựng dân sinh văn hoá còn phải đối diện với sự tồn tại khách quan của tính đa dạng văn hoá thế giới. Tính đa dạng, một mặt, mang lại tính phong phú của
văn hoá; mặt khác, cũng mang đến những thách thức đối với văn hoá truyền thống dân tộc và nguy cơ xung đột văn hoá. Trong quá trình ngày càng phức tạp của sự giao lưu văn hoá quốc tế, sự tăng tốc của các sản phẩm văn hoá trong và ngoài nước đã mở rộng tầm mắt văn hoá cho người dân, kích thích những nhu cầu văn hoá chung, tăng cường sự phục vụ và các sản phẩm văn hoá mang sắc thái thời đại, cũng là mở rộng sức ảnh hưởng của văn hoá Trung Hoa trên phạm vi thế giới; đồng thời, cũng mang đến những thách thức và xung đột đối với văn hoá truyền thống Trung Quốc, chẳng hạn, một số hình thức văn hoá truyền thống địa phương, như hý kịch, các ngày lễ truyền thống, v.v. dần dần mai một. Mặc dù vậy, Trung Quốc hiện vẫn luôn tràn đầy tự tin, hội nhập với thế giới thông qua việc đối diện với chỉnh thể văn hoá của quá trình toàn cầu hoá, đối diện với hoàn cảnh lịch sử thế giới của quá trình toàn cầu hoá để từ đó khảo nghiệm vấn đề dân sinh văn hoá.r Người dịch: TS.CHU VĂN TUẤN (Viện Khoa học xã hội Việt Nam) (*) Giáo sư, Phó hiệu trưởng Trường Đại học Hoa Kiều, Trung Quốc.