ĐIỆN ÁP PHỤ THUỘC TỔNG CỦA HAI TRỞ KHÁNG<br />
<br />
Chu Văn Biên<br />
<br />
ĐIỆN ÁP PHỤ THUỘC TỔNG CỦA HAI TRỞ KHÁNG<br />
Phát hiện mới của Lhp Rain (Ông Tùng Dương) - Lương Tuấn Anh:<br />
*Khi L thay đổi, hai giá trị L1, L2 có cùng UL (hoặc cùng URL) thì<br />
<br />
U<br />
<br />
U L1 ( ∪U RL1 ) = U L 2 ( ∪U RL 2 ) =<br />
<br />
1 − ZC .<br />
<br />
2<br />
Z L1 + Z L 2<br />
<br />
*Khi C thay đổi, hai giá trị C1, C2 có cùng UC (hoặc cùng URC) thì<br />
<br />
U<br />
<br />
U C1 ( ∪U RC1 ) = U C 2 ( ∪U RC 2 ) =<br />
<br />
1 − ZL .<br />
<br />
2<br />
Z C1 + Z C 2<br />
<br />
Phát hiện mới này phối hợp với Định lý thống nhất 2 thành một “cạ đẹp” “trơ<br />
gan cùng tuế nguyệt”<br />
<br />
U<br />
<br />
*Khi L thay đổi: U L( RL ) max =<br />
<br />
1 − ZC .<br />
<br />
1<br />
ZL<br />
<br />
U<br />
<br />
*Khi C thay đổi: U C ( RC ) max =<br />
<br />
1 − ZL<br />
<br />
1<br />
ZC<br />
<br />
Chứng minh:<br />
2<br />
<br />
UZ L<br />
ZL<br />
=U<br />
U L =<br />
2<br />
2<br />
2<br />
Z L − 2ZC Z L + ( R 2 + ZC )<br />
<br />
R 2 + ( Z L − ZC )<br />
<br />
1) Khi L thay đổi: <br />
2<br />
R2 + ZL<br />
U<br />
U RL = U<br />
=<br />
2<br />
2<br />
<br />
2Z − ZC<br />
R + ( Z L − ZC )<br />
1 − Z C 2L<br />
<br />
2<br />
R + ZL<br />
<br />
<br />
* U L1 = U L 2 = U<br />
<br />
a=<br />
a=<br />
<br />
2<br />
Z L1<br />
2<br />
2<br />
Z L1 − 2 Z C Z L1 + ( R 2 + Z C )<br />
<br />
=U<br />
<br />
2<br />
Z L2<br />
2<br />
2<br />
Z L 2 − 2Z C Z L 2 + ( R 2 + Z C )<br />
<br />
=U a<br />
<br />
2<br />
2<br />
Z L1<br />
ZL2<br />
T/c d·y tØ sè b»ng nhau<br />
= 2<br />
<br />
→<br />
2<br />
2<br />
2<br />
2<br />
2<br />
Z L1 − 2Z C Z L1 + ( R + Z C ) Z L 2 − 2 Z C Z L 2 + ( R + Z C )<br />
2<br />
2<br />
Z L1 − Z L 2<br />
<br />
(Z<br />
<br />
2<br />
L1<br />
<br />
−Z<br />
<br />
2<br />
L2<br />
<br />
) − 2Z ( Z<br />
C<br />
<br />
L1<br />
<br />
− ZL2 )<br />
<br />
=<br />
<br />
1<br />
2<br />
1 − ZC<br />
Z L1 + Z L 2<br />
<br />
U<br />
<br />
⇒ U L1 =<br />
1 − ZC<br />
<br />
2<br />
Z L1 + Z L 2<br />
<br />
3<br />
<br />
CÁC VẤN ĐỀ CHƯA ĐƯỢC KHAI THÁC<br />
<br />
U<br />
U<br />
U<br />
=<br />
=<br />
2Z − Z<br />
2Z − Z<br />
1 − Z C .a<br />
1 − Z C 2L1 2 C<br />
1 − Z C 2L 2 2 C<br />
R + Z L1<br />
R + ZL2<br />
<br />
* U RL1 = U RL 2 =<br />
<br />
a=<br />
<br />
2Z L1 − Z C 2 Z L 2 − Z C T/c d·y tØ sè b»ng nhau<br />
= 2<br />
<br />
→<br />
2<br />
2<br />
R 2 + Z L1<br />
R + Z L2<br />
<br />
a=<br />
<br />
2 Z L1 − 2 Z L 2<br />
2<br />
=<br />
⇒ U RL1 =<br />
2<br />
2<br />
Z L1 − Z L 2<br />
Z L1 + Z L 2<br />
<br />
U<br />
<br />
⇒ ĐPCM.<br />
<br />
2<br />
1 − ZC<br />
Z L1 + Z L 2<br />
<br />
2<br />
<br />
UZ C<br />
ZC<br />
=U<br />
U C =<br />
2<br />
2<br />
2<br />
ZC − 2Z L ZC + ( R 2 + Z L )<br />
<br />
R 2 + ( Z L − ZC )<br />
<br />
2) Khi C thay đổi: <br />
2<br />
R 2 + ZC<br />
U<br />
U RC = U<br />
=<br />
2<br />
2<br />
<br />
2Z − Z<br />
R + ( Z L − ZC )<br />
1 − Z L 2C 2L<br />
<br />
R + ZC<br />
<br />
<br />
* U C1 = U C 2 = U<br />
<br />
a=<br />
a=<br />
<br />
2<br />
Z C1<br />
2<br />
2<br />
Z C1 − 2 Z L Z C1 + ( R 2 + Z L )<br />
<br />
2<br />
Z C1<br />
<br />
Z − 2 Z L Z C1 + ( R + Z<br />
2<br />
C1<br />
<br />
2<br />
<br />
2<br />
L<br />
<br />
)<br />
<br />
(Z<br />
<br />
−Z<br />
<br />
2<br />
C2<br />
<br />
) − 2Z ( Z<br />
<br />
* U RC1 = U RC 2 =<br />
<br />
L<br />
<br />
C1<br />
<br />
2<br />
2<br />
Z C 2 − 2Z L Z C 2 + ( R 2 + Z L )<br />
<br />
2<br />
ZC 2<br />
<br />
=<br />
Z<br />
<br />
2<br />
2<br />
Z C1 − Z C 2<br />
2<br />
C1<br />
<br />
2<br />
ZC 2<br />
<br />
=U<br />
<br />
− ZC 2 )<br />
<br />
2<br />
C2<br />
<br />
=<br />
<br />
− 2Z L Z C 2 + ( R + Z<br />
2<br />
<br />
1<br />
2<br />
1 − ZL<br />
Z C1 + Z C 2<br />
<br />
2<br />
L<br />
<br />
)<br />
<br />
=U a<br />
<br />
T/c d·y tØ sè b»ng nhau<br />
<br />
→<br />
<br />
U<br />
<br />
⇒ U C1 =<br />
1 − ZL<br />
<br />
2<br />
Z C1 + Z C 2<br />
<br />
U<br />
U<br />
U<br />
=<br />
=<br />
2Z − Z<br />
2Z − Z<br />
1 − Z L .a<br />
1 − Z L 2C1 2 L<br />
1 − Z L 2C 2 2 L<br />
R + Z C1<br />
R + ZC 2<br />
<br />
a=<br />
<br />
2Z C1 − Z L 2 Z C 2 − Z L T/c d·y tØ sè b»ng nhau<br />
= 2<br />
<br />
→<br />
2<br />
2<br />
R 2 + Z C1<br />
R + ZC 2<br />
<br />
a=<br />
<br />
2 Z C1 − 2 Z C 2<br />
2<br />
=<br />
⇒ U RC1 =<br />
2<br />
2<br />
Z C1 − Z C 2<br />
ZC1 + ZC 2<br />
<br />
U<br />
<br />
⇒ ĐPCM.<br />
<br />
2<br />
1− ZL<br />
Z C1 + Z C 2<br />
<br />
BÀI TOÁN MINH HỌA<br />
<br />
Câu 1.Đặt điện áp u = U0cosωt (V) (U0, ω không đổi) vào hai đầu đoạn mạch AB nối tiếp<br />
gồm tụ điện có điện dung C, điện trở R và cuộn dây thuần cảm có độ tự cảm L thay đổi<br />
được. Điều chỉnh L để điện áp hiệu dụng trên L bằng 20 65 V thì thấy có hai giá trị L1 và<br />
L2 thỏa mãn với ZL1 + ZL2 = 1200/7 Ω. Điều chỉnh L để điện áp hiệu dụng trên RL bằng<br />
<br />
4<br />
<br />
ĐIỆN ÁP PHỤ THUỘC TỔNG CỦA HAI TRỞ KHÁNG<br />
<br />
Chu Văn Biên<br />
<br />
52 13 V thì thấy có hai giá trị L3 và L4 thỏa mãn với ZL3 + ZL4 = 1040/9 Ω. Trong quá<br />
trình thay đổi L thì điện áp cực đại trên đoạn RL là 187,59 V khi L = L0 ứng với ZL0. Giá trị<br />
ZL0 gần giá trị nào nhất sau đây?<br />
A. 109 Ω.<br />
B. 58 Ω.<br />
C. 73 Ω.<br />
D. 44 Ω.<br />
Hướng dẫn<br />
*Sử dụng kết quả của Lhp Rain – Lương Tuấn Anh:<br />
<br />
U<br />
<br />
U L1 = U L 2 =<br />
2<br />
<br />
1 − ZC .<br />
Z L1 + Z L 2<br />
<br />
<br />
<br />
U = 130 (V )<br />
⇒<br />
<br />
U<br />
Z C = 30 ( Ω )<br />
U = U =<br />
<br />
RL 3<br />
RL 4<br />
<br />
2<br />
1 − ZC .<br />
<br />
Z L3 + Z L 4<br />
<br />
<br />
*Sử dụng định lý thống nhất 2: U RL max =<br />
<br />
U<br />
Z<br />
1− C<br />
ZL4<br />
<br />
⇒ Z L 0 = 57,72 ( Ω ) ⇒ Chọn B.<br />
<br />
Câu 2.Đặt điện áp u = U0cosωt (V) (U0, ω không đổi) vào hai đầu đoạn mạch AB gồm<br />
đoạn AM chứa với tụ điện có điện dung C và đoạn MB chứa điện trở R nối tiếp cuộn dây<br />
thuần cảm có độ tự cảm L thay đổi được. Điều chỉnh L để điện áp hiệu dụng trên L bằng<br />
110 V thì thấy có hai giá trị L1 và L2 thỏa mãn với ZL1 + ZL2 = 300 Ω. Để công suất tiêu thụ<br />
trên mạch AB cực đại thì L = L3 với ZL3 = 100 Ω. Giá trị cực đại của điện áp hiệu dụng trên<br />
đoạn MB đạt được là 220 V khi L = L4 ứng với ZL4. Tính ZL4.<br />
A. 109 Ω.<br />
B. 120 Ω.<br />
C. 173 Ω.<br />
D. 144 Ω.<br />
(Sở GD Bắc Ninh)<br />
Hướng dẫn<br />
*Khi Pmax thì mạch cộng hưởng nên ZC = ZL3 = 100 Ω.<br />
*Sử dụng kết quả của Lhp Rain – Lương Tuấn Anh:<br />
<br />
U L1 = U L 2 =<br />
<br />
U<br />
1 − ZC .<br />
<br />
2<br />
Z L1 + Z L 2<br />
<br />
U L1 =U L 2 =110<br />
U =<br />
→<br />
ZC =100; Z L 1 + Z L 2 = 300<br />
<br />
*Sử dụng định lý thống nhất 2: U RL max =<br />
<br />
U<br />
Z<br />
1− C<br />
ZL4<br />
<br />
110<br />
3<br />
<br />
U L max = 220;U =<br />
<br />
110<br />
<br />
3<br />
Z L 4 = 109 ( Ω )<br />
→<br />
ZC =100<br />
<br />
⇒ Chọn A.<br />
<br />
5<br />
<br />