Điện công nghiệp - Chương 8

Chia sẻ: Nguyễn Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:21

Thêm vào BST

Báo xấu

90
lượt xem 20
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tài liệu tham khảo giáo trình Điện công nghiệp - Chương 8 Trang bị điện điện cầu trục

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Điện công nghiệp - Chương 8

111 Ch ng 8 TRANG B I N C U TR C 8-1 Khái ni m chung C u t r c i n có k t c u a d n g c s d ng r ng rãi trong t t c các l nh v c khác nhau. Trong các xí nghi p luy n kim, trong các xí nghi p công nghi p th ng l p t các lo i c u tr c v n chuy n nguyên v t li u, thành ph m và bán thành ph m. Trong các xí nghi p tuy n than, tuy n qu ng, trên các bãi ch a than c a các nhà máy nhi t i n th ng l p t c u tr c x p d (c u tr c v n chuy n). Trên các công tr ng xây d ng dân d ng và công nghi p th ng l p t các lo i c ng tr c và c n c u tháp v.v… Ngoài các lo i c u tr c l p t c nh trên còn s d ng c n c u di ng nh : c n c u ô tô, c n c u bánh xích, c n c u n i v.v…Ta ch nghiên c u c n c u c tr ng nh t ó là c n tr c, có c u t o nh hình 8-1. H.8-1. C u t o và trang b i n c a c u tr c C u tr c g m có g m c u di chuy n trên ng ray l p t d c theo chi u dài c a nhà x ng, c c u nâng h hàng l p trên xe con di chuy n d c theo d m c u (theo chi u ngang c a nhà x ng) c c u b c hàng c a c u tr c có
112 th dùng móc ( i v i nh ng c u tr c công su t l n có hai móc hàng, c c u móc hàng chính có t i tr ng l n và c c u móc ph có t i tr ng bé) ho c dùng g u ngo m. Trong m i c u tr c có ba h truy n ng chính: di chuy n xe c u, di chuy n xe con (xe tr c) và nâng - h hàng. Trên c u tr c c trang b 4 ng c truy n ng: hai ng c di chuy n xe c u 7 và 16, ng c nâng h hàng 12 và ng c di chuy n xe con 10. Phanh hãm i n t 6, 11, 14, 18 l p h p b v i ng c truy n ng. i u khi n các ng c truy n ng b ng các b kh ng ch 3 trong cabin i u khi n. H p i n tr 8 dùng kh i ng và i u ch nh t c các ng c c l p t trên d m c u. B ng b o v 2 b o v quá t i, b o v i n áp th p, b o v i n áp không c l p t trong cabin i u khi n. h n ch hành trình di chuy n c a các c c u dùng các công t c hành trình 4 và 5 cho c c u di chuy n xe c u; 9 và 17 cho c c u di chuy n xe con và 13 cho c c u nâng - h hàng. Cung c p i n cho c u tr c b ng h th ng ti p i n chinh 1 g m hai b ph n: b c p i n là ba thanh thép góc l p trên các giá b ng s cách i n l p d c theo nhà x ng và b ph n ti p i n l p trên c u tr c. cp in cho thi t b i n l p trên c c u xe con dùng b ti p i n ph 15 l p d c theo chi u d c c a d m c u. 8-2. Ch làm vi c các ng c truy n ng các c c u c a c u tr c ng c truy n ng các c c u c a c u tr c làm vi c trong i u ki n r t n ng n , môi tr ng làm vi c kh c nghi t n i có nhi t cao, nhi u b i, m cao và nhi u lo i khí, h i, ch t gây cháy, n . Ch làm vi c c a các ng c là ch làm vi c ng n h n l p l i v i t n s óng c t l n, m máy, hãm d ng liên t c. Do nh ng c i m c thù trên, ngành công nghi p ch t o máy s n xu t lo i ng c chuyên dùng cho c u tr c. Các lo i ng c ó là: ng c không ng b ba pha roto l ng sóc, roto dây qu n, ông c i n m t chi u kích t song song ho c n i ti p. Nh ng c i m khác bi t c a ng c c u tr c so v i các lo i ng c dùng chung là: - ch i nhi t c a các l p cách i n cao (F và H) - Mômen quán tính bé gi m thi u t n hao n ng l ng trong ch quá - T thông l n nâng cao kh n ng quá t i c a ng c . - Có kh n ng ch i quá t i cao (Mmax/M m= 2,15 ÷ 5 i v i ông c không ng b và 2,3 ÷ 3,5 i v i ng c i n m t chi u) - H s ti p i n t ng i T % là 15%, 25%, 40% và 60%. Ch làm vi c c a các ng c truy n ng các c c u c a c u tr c c bi u di n trên hình 8-2.
113 I II Hãm MC MC M V V M Ch y ti n 1 0 1 A C B M 3 V 2 MC Nâng hàng G M1 D M2 M - M1 0 M V H hàng E 2 MC M G 4 V MC M V - A’ MC 0 4 B’ Ch y lùi G - IV H 8-2. Ch làm vi c c a các ng c truy n ng các c c u c a c u tr c góc ph n t th nh t I, máy i n làm vi c ch ng c ( ng c tính 1). M = MC + M m (3.1) v i M – mômen do ng c sinh ra. MC - mômen c n do t i tr ng gây ra; Mms- momen c n do ma sát gây ra. i v i ng c nâng - h làm vi c v i ch nâng hàng, còn i v i ng c di chuy n làm vi c ch ch y ti n. góc ph n t th hai II, máy i n làm vi c ch máy phát. i v i c c u di chuy n ng 1 th c hi n hãm tái sinh khi có ngo i l c tác ng cùng
114 chi u v i chi u chuy n ng c a c c u, còn i v i c c u nâng - h th c hi n hãm ng n ng ( ng 3) khi hãm d ng. góc ph n t th ba III, máy i n làm vi c ch ng c . iv ic c u di chuy n t ng ng v i ch y lùi. Còn i v i c c u nâng - h khi MC < Mm (khi không t i ch có kh i l ng c a móc, G =0), trong tr ng h p này M = Mms – MC c g i là ch h ng l c ( ng 4) góc ph n t th t IV, máy i n làm vi c ch máy phát. i v i c c u nâng - h hàng, khi MC > Mms trong tr ng h p này M = MC – Mms, trong tr ng h p này hàng s c h do t i tr ng c a nó, còn ng c óng i n ch ô nâng hãm t c h hàng. Lúc này ng c làm vi c ch hãm ng c ng 2. Khi th c hi n h ng l c, ng c làm vi c ch máy phát (hãm tái sinh) v i t c h l nh nt c ng b , ng 4. 8-3. Tính ch n công su t ng c truy n ng các c c u chính c u tr c 1.C c u di chuy n xe c u và xe con i v i c c u di chuy n, l c c n t nh ph thu c P vào kh i l ng hàng (G) và kh i l ng c a c c u. Tr ng thái ng i c a c c u di chuy n trên nó, c u t o và ch bôi tr n cho c c u (c tr c, kh p G + G0 n i, b n l v.v…). i v i c u tr c l p t ngoài tr i còn ch i tác ng ph c a gió. Hình 8-3 bi u di n s H 8-3 S l cc ac l c tác d ng lên c c u di chuy n trên ng ray. c u di chuy n Trong tr ng h p này, l c c n chuy n ng c tính theo bi u th c sau: (G G0 G x ) g f )k ms [N] (8.2) F ( .rct Rb Trong ó: G - kh i l ng hàng hoá, kg; G0 - kh i l ng c a c c u b c hàng, kg; Gx - kh i l ng c a xe, kg; - gia t c tr ng tr ng, m/s2 g Rb - bán kính bánh xe, m; - h s ma sát tr t (8.10-4 ÷ 15.10-4) rct - bán kính c tr c bánh xe, m; f - h s ma sát l n (5.10-4m); kms - h s có tính n ma sát gi a mép bánh xe và ng ray kms = 1,2 ÷ 1,5 Momen c a ng c sinh ra th ng l c c n chuy n ng ó b ng: F .Rb [N.m] (8.3) M i.
115 Trong ó: F – tính theo bi u th c (3.2) i - t s truy n t ng c n bánh xe; - h i u s u t c a c c u. Công su t c a ng c khi di chuy n có t i trong ch xác l p b ng: F .v 3 [kW] (8.4) P .10 Trong ó: v - t c di chuy n, m/s. Công su t c a ng c khi di chuy n không t i b ng: F0 .v 3 [kW] (8.5) P0 .10 Trong ó: F0 c tính theo công th c (8-2) khi cho G = 0. 2. C c u nâng - h hàng 1 ng c truy n ng c c u nâng - h hàng óng vai trò quan tr ng trong 2 các máy nâng - v n chuy n nói chung và trong c u tr c nói riêng. Trên hình 7 3 8-4 mô t s ng h c c a c c u nâng - h hàng v i c c u b c hàng dùng móc. 4 L c t lên cáp nâng c tính theo bi u th c sau: (G G0 ) g [N] (8-6) F m t Fcáp Trong ó: m - b i s c a ròng r c ~ A ~ (trong tr ng h p này m = 2). ~ ~ Khi nâng không t i (G = 0), l c t 5 lên cáp nâng b ng: G 0 .g 6 [N] (8-7) F G0 m. t G Momen t lên tang nâng t ng ng H.8-4. S ng h c c a c c u cho hai tr ng h p b ng: nâng - h b c hàng b ng móc F .Rt F0 .Rt 1. Tr c vít; 2. Bánh vít; 3. Truy n ng ; M t0 (8-8) Mt bánh r ng; 4. Tang máy; 5.C c u móc t t hàng; 6. Móc; 7. ng c truy n ng Trong ó: t - hi u su t c a tang nâng Momen t lên tr c ng c b ng: Mt (8-9) M i. Trong ó: i, - t s truy n và hi u su t c a c c u truy n l c = bv. br (8-10)
116 Trong ó: - hi u su t bánh vít - tr c vít; bv br - hi u su t c a c p bánh r ng; Công su t c a ng c truy n ng ph thu c vào t c nâng: F .v.m 3 (8-11) P .10 c Trong ó: v - t c nâng hàng, m/s; c - hi u su t c a toàn b c c u truy n l c. = bv. br. t (8-12) 8-4 Các thi t b i n chuyên dùng trong c u tr c 1. Phanh hãm i n t Là b ph n không th thi u trong các c c u chính c a c u tr c, dùng d ng nhanh các c c u, gi hàng c nâng trên cao m t cách ch c ch n. Phanh hãm i n t dùng trong c u tr c theo c u t o th ng có ba lo i: phanh gu c, phanh ai, phanh a. Nguyên lý ho t ng c a các lo i phanh nói trên v c b n là gi ng nhau. Khi ng c truy n c c u óng vào l i i n, thì ng th i cu n dây nam châm phanh hãm c ng có i n. L c hút c a nam châm th ng l c c n lò xo, má phanh s gi i phóng kh i tr c ng c ng c làm vi c. Khi m t i n, cu n dây c a nam châm c a phanh hãm c ng m t i n, l c c ng c a lò xo s ép ch t má phanh vào tr c ng c hãm. H. 8-5 C u t o c a m t phanh gu c m t pha 1,7. Cánh tay òn c a c c u phanh; 2. Lõi c a lò xo; 3. Lò xo; 4. Giá nh h ng; 5. Vòng m ch n; 6. Bánh ai phanh; 8. Cu n dây c a nam châm i n; 9. Gu c phanh và má phanh
117 C u t o c a phanh a (h.8-6) g m các ph n chính sau: a phanh quay 2 c n i v i tr c c a c c u, lò xo ép 4, nam châm i n 5. Ph n ng c a nam châm c b t ch t v i a 3. S l ng nam châm i n và gujông cùng h ng 1 có ba cái, phân b u theo ng tròn c a c c u phanh v i góc l ch nhau 1200. a phanh 3 có th di chuy n t do d c theo gujông 1. Khi c p i n cho cu n nam châm, l c i n t s kéo ph n ng cùng a phanh 3, gi i phóng tr c c a c c u. NC Fs2 Fs1 a L2 GL Gnc L Gph L1 H. 8-6 C u t o c a phanh a H.8-7 S ng h c c a phanh ai Hình 8-7 gi i thi u s ng h c c a phanh ai. Nguyên lý làm vi c nh sau: Khi cu n dây nam châm NC có i n, l c hút c a nam châm s nâng cánh tay òn L theo chi u i lên làm cho ai phanh không ép ch t vào tr c ng c . Khi m t i n, do kh i l ng ph n ng c a nam châm Gnc và i tr ng ph Gph, s h cánh tay òn L theo chi u i xu ng và ai phanh s ghì ch t tr c ng c . 2. B kh ng ch B kh ng ch dùng i u khi n các ng c truy n ng g m các c c u: kh i ng, d ng máy, i u ch nh t c , hãm và o chi u quay. V nguyên lý có hai lo i b kh ng ch : - B kh ng ch ng l c khi có các ti p i m c a nó óng - c t tr c ti p các ph n t trong m ch ng l c c a h truy n ng. Nó th ng dùng kh ng ch các ng c truy n ng các c c u c a c u tr c có công su t nh v i ch làm vi c nh ho c trung bình.
118 - B kh ng ch t g m b kh ng ch ch huy và h th ng r le và công t c t . Các ti p i m c a b kh ng ch ch huy óng - c t các ph n t trong m ch ng l c c a h truy n ng m t cách gián ti p thông qua h th ng ti p i m c a các ph n t trung gian (nh r le và công t c t ). B kh ng ch t th ng dùng i u khi n các ng c truy n ng các c c u c a c u tr c có công su t trung bình và l n làm vi c trong ch n n g n và r t n ng n v i t n s óng - c t i n l n (h n 600 l n/gi ). V c u t o b kh ng ch có 2lo i: a) B kh ng ch ki u tay g t Nguyên lý ho t ng (hình 8-8): khi y tay g t 1 sang trái ho c sang ph i, s quay tr c g n ch t v i tay g t, trên tr c ó có gá l p hàng ch c a cam 2. Trên u mút c a tay òn 4 có g n ti p i m ng 5. Khi con l n 3 n m ph n lõm c a a cam thì ti p i m ng 5 và ti p i m t nh 6 kín, còn khi con l n n m ph n l i c a a cam, lò xo 7 s ép vào cánh tay òn 4 làm cho hai ti p i m ó h ra. H 8-8. C u t o b kh ng ch ki u tay g t b) B kh ng ch ki u vô l ng b) a) H 8-9. C u t o b kh ng ch ki u vô l ng a) Hình d ng t ng th ; b) C u t o c a m t n nguyên
119 C u t o c a nó g m nhi u n nguyên (h. 8-9b) l p trên tr c g n v i vô l ng quay có v b o v b ng xi m ng ami ng 3. C u t o c a m t n nguyên g m ti p i m t nh 1 g n trên giá 10 là ch t cách i n. Ti p i m ng 9 g n trên tay òn 8, có th quay xung quanh tr c 5. u cu i c a tay òn 8 có con l n 6 và bánh cam 2 l p trên tr c 7. Khi quay vô l ng 4, bánh cam 2 s ép vào con l n 6 (ph n l i c a bánh cam 2) làm cho tay òn 8 quay i và ti p i m 9 và 1 s h và ng c l i ph n lõm c a cam 2, ti p i m 9 và 1 kín. 3.B ti p i n c p i n cho các ng c truy n ng các c c u c u tr c, các thi t b i u khi n l p t trên c u tr c di chuy n, ng i ta dùng m t h th ng ti p i n c bi t g i là ng trôn-lây (trolley). Có hai h th ng ti p i n: - H th ng ti p i n c ng th ng dùng cho các lo i c u tr c t i tr ng l n, cung ng di chuy n dài. - H th ng ti p i n b ng dây cáp m m dùng cho c u tr c t i tr ng nh , cung ng di chuy n b) a) không dài và th ng g p trong H 8-10. K t c u h th ng ti p i n c ng tr ng h p cung c p i n cho a) ng ti p i n; b) b l y i n pal ng i n. Ba ng thép góc 1 [ lo i (50x50x5) n (70x70x10)mm ] c gá trên giá ng ti p i n và cách i n b ng s 2. B l y i n g m thép góc 1 gá lên u n i cáp b ng gang 3. B ng 3 ng cáp m m 4 s c p i n n ng c và thi t b i u khi n. 4. B ng b o v Khi i u khi n các ng c truy n ng các c c u c a c u tr c dùng b kh ng ch , b o v các ng c ó ng i ta dùng b ng b o v l p trong cabin c a ng i i u khi n. Trên b ng b o v l p các thi t b b o v cho ng c v i các ch c n ng b o v sau: - B o v ng n m ch và quá t i (I > 2,25 I m). - B o v i n áp th p khi i n áp l i th p h n 0,85U m.
120 - B o v i n áp “không” ngh a là không cho phép ng c t m máy khi có i n áp tr l i sau th i gian m t i n (ch c phép m máy khi các b kh ng ch v trí “0”). - C t i n c p cho c u tr c khi có ng i làm vi c trên d m c u, b ng công t c hành trình liên ng v i c a cabin i u khi n. Có hai lo i b ng b o v : a) B ng b o v xoay chi u H. 8.11 B ng b o v xoay chi u
121 Các khí c i n trên b ng b o v bao g m: C u dao CD, công t c t ng dây g, r le dòng i n c c i ORC1, ORC2, 1RC, 2RC và 3RC; nút b m kh i ng M, c u chì CC, công t c hành trình KHN, KTT, KTC, KNC và KB. Nguyên lý làm vi c c a b ng b o v nh sau: Cu n dây công t c t ng dây ch có i n khi n nút kh i ng M, v trí c a ba b kh ng ch n m v trí “0”, c a bu ng cabin óng kín (KB kín), ti p i m ORC và RC kín (m t trong ba ng c truy n ng không b quá t i). Hai ti p i m c a công t c t ng dây g óng ngu n cho m ch i u khi n c a b kh ng ch . B o v i n áp th p chính b ng cu n dây công t c t ng dây g, khi i n áp l i th p h n 0,85U m, công t c t g không tác ng. H n ch hành trình nâng c a c c u nâng - h b ng công t c hành trình KHN, h n ch hành trình ti n và lùi c a c c u di chuy n xe con b ng công t c hành trình KTC và KTT, còn i v i c c u di chuy n xe c u b ng công t c hành trình KNC và KNT. b) B ng b o v m t chi u C p ngu n cho ng c và b kh ng ch b ng công t c t ng dây 0 g, 1 g, 2 g và 3 g. Công t c t ng dây 0 g tr ng thái có i n trong m i th i gian c u tr c làm vi c. Còn công t c t 1 g, 2 g, 3 g ch có i n khi ba b kh ng ch KC óng sang ph i ho c sang trái, nút n th ng kín M m c trong m ch các cu n dây 1 g, 2 G, 3 g tránh không cho phép các công t c t ó tác ng khi n nút M. Các cu n dây nam châm c a các c c u phanh hãm i n t NCN, NCT và NCC cn i song song v i ph n ng c a ng c truy n ng t ng ng qua các ti p i m 1 g, 2 g, 3 g. H 8-12 B ng b o v m t chi u
122 5. H p i n tr H p i n tr dùng trong c u tr c h n ch dòng i n m máy, h n ch dòng khi hãm d ng và i u ch nh t c v i các ng c i n m t chi u và ng c không ng b roto dây qu n. Khi tính ch n i n tr c n chú ý n hai y u t sau: - Tr s i n t r c ch n ph i m b o cho h truy n n g t o ra h c tính c h n ch c dòng khi kh i ng trong gi i h n cho phép, m b o d i i u ch nh t c yêu c u. - phát nhi t c a h p i n tr trong gi i h n cho phép. * i n tr th ng dùng trong c u tr c có 2 lo i: - i n tr làm t gang úc (h.8-13a) dùng cho ng c có dòng i n t 10 n hàng H.8-13 i n tr gang tr m ampe. Các ph n t i n a) Ph n t i n tr gang úc b) h p i n tr tr t gang úc s l p thành h p iên tr cho phép làm vi c ch dài h n có tr s dòng làm vi c t (215 ÷ a) 240)A v i tr s c a h p iên tr t ng ng là (0,1 ÷ 0,7) i v i ng c công su t nh dùng dây i n tr ti t b) di n tròn ho c ch nh t. i n tr dây c ch t o t kim lo i ho c h p kim có i n tr su t cao nh : h p kim constantan, h p kim reostan và h p kim fecral. Dây i n tr c qu n trên H.8-14 i n tr dây t m kim lo i có s cách i n a) Ti t di n tròn; b) ti t di n ch nh t
123 5. Bàn t b c hàng Hình 8-15. Các lo i bàn t b c hàng a) Bàn t hình tròn; b) Bàn t hình tròn m t c u lõm; c) Bàn t ch nh t; d) Bàn t d ng xà (xà nam châm) C u t r c t th n g c dùng trong các xú nghi p luy n kim dùng vn chuy n các nguyên v t li u nhi m t nh s t thép v.v…Nó khác v i các lo i c u tr c khác là có c c u l y t i (b c t i ) thay cho móc, g u ngo m là m t bàn t (nam châm i n). Hình d ng và kích th c c a bàn t g m có b n lo i i n hình nh hình 8-14. Bàn t d ng tròn dùng v n chuy n các chi ti t b ng gang, s t, thép có kích th c nh , hình d ng khác nhau (s t thép v n, phôi, inh v.v…) Bàn t m t c u lõm dùng v n chuy n các v t li u nhi m t có d ng hình c ul n
124 Bàn t hình ch nh t dùng vn chuy n các v t li u nhi m t có kích th c dài nh thép t m, ng ray, ng thép dài. Bàn t d ng xà dùng v n chuy n các v t li u nhi m t có kh i l ng và kích th c l n. C u t o c a các bàn t v nguyên lý nh nhau. Trên hình 8-16 bi u di n c u t o c a bàn t hình tròn. Cu n dây nam châm i n 5 clp t trong v thép 2 và khe h c a cu n dây và v thép c y h p ch t cách i n. Phía d i cu n dây có t m m b o v 4, u n i c c 3 c nh H. 8-16 C u t o c a bàn t hình tròn v vào v c a bàn t b ng bulông. C p i n cho cu n dây c a nam châm i n b ng ng cáp m m 1. Cu n dây c a nam châm i n c a bàn t làm vi c ch ng n h n l p l i v i h s ti p i n T % = 50%. L c nâng c a bàn t ph thu c vào tính ch t c a v t li u c a hàng c n v n chuy n, vào nhi t c a cu n dây c a nam châm i n và nhi t c as t thép c n v n chuy n. Th c t v n hành cho th y khi nhi t c a s t thép 0 ho c gang b ng ho c l n h n 720 C, l c nâng gi m xu ng b ng không vì khi ó các v t li u nhi m t m t t tính. Bàn t có i n c m và t d r t l n cho nên khi thi t k m ch i u khi n c u tr c t c n chú ý n b o v quá áp cho cu n dây nam châm i n khi c t i n và kh t d khi d hàng. 8-5 M t s s kh ng ch c u tr c i n hình 1. i u khi n các c c u c a c u tr c b ng b kh ng ch ng l c Các b kh ng ch ng l c dùng i u khi n các ng c truy n ng các c c u c a c u tr c có công su t nh và trung bình v i ch làm vi c nh nhàng. B kh ng ch ng l c có c u t o n gi n, d dàng trong công ngh ch t o, giá thành không cao, i u khi n các c c u c a c u tr c m t cách linh ho t, d t khoát. Trên hình 8-17a bi u di n s i u khi n ng c không ng b rôto dây qu n b ng b kh ng ch ng l c H-51, hình 8-17b là h c tính c c a ng c truy n ng c c u nâng - h (ho c c c u di chuy n). B kh ng ch ng l c H-51 là lo i i x ng có 5 v trí bên ph i (1÷ 5) t ng ng v i ch làm vi c nâng hàng (c c u nâng - h ) và ch y ti n (c
125 c u di chuy n ), còn 5 v trí bên trái (1 ÷ 5) t ng ng v i ch h hàng (c c u nâng - h ) và ch y lùi (c c u di chuy n) H. 8- 17. S i u khi n ng c K B rôto dây qu n b ng b kh ng ch H-51 B kh ng ch ng l c H-51 có 12 ti p i m: 4 ti p i m u (KC1, KC3, KC5, KC7) dùng o chi u quay ng c b ng cách thay i th t hai trong 3 pha i n áp ngu n c p cho dây qu n stato ng c , 5 ti p i m: KC2, KC4, KC6, KC8, KC10 dùng iu ch nh t c ng c b ng cách thay i tr s i n tr ph Rf trong m ch roto c a ng c . Còn ba ti p i m KC9, KC11, KC12 dùng cho m ch b o v. Khi m máy và i u ch nh t c , ng i v n hành quay t t vô l ng c a b kh ng ch ng l c t v trí 1 sang H. 8- 18. H c tính c a ng
126 v trí 5 tránh hi n t ng dòng i n và mômen quay c a ông c t ng m t cách nh y v t quá gi i h n cho phép. H c tính c c a ng c t ng ng v i các v trí c a b kh ng ch bi u di n hình 8-18. ng c tính 1 ng v i tr s momen c a ng c r t bé (M1 khi t c ng c b ng 0) dùng kh c ph c khe h gi a các bánh r ng trong c c u truy n l c (h p t c ) kéo c ng s b cáp khi kh i ng (tránh cho cáp không b t). Khi kh i ng ho c trong tr ng h p c n d ng chính xác (v i momen M1) ta có t c th p là n1. h hàng t c th p khi không t i v i b kh ng ch ng l c th ng không th c hi n c. T c th p nh t ch có th th c hi n ch h hãm (máy i n làm vi c ch máy phát). N u b kh ng ch ng l c dùng lo i không i x ng, n u t b kh ng ch v trí 1 (h hàng) ng c làm vi c nh ng c m t pha và ta nh n c ng c tính A ( ng nét t) khi ó ta nh n ct c h th p h n n3 (v i ph t i b ng M1). 2. H truy n ng c c u n ng- h c a c u tr c dùng h máy phát - ng c i n m t chi u (F- ) i v i nh ng c u tr c có tr ng t i l n, ch làm vi c n ng n , yêu c u v i u ch n h t c cao h n, áp ng các yêu c u ng t nghèo do công ngh t ra, n u dùng h truy n ng v i ng c K B i u khi n b ng b kh ng ch ng l c không áp ng tho mãn các yêu c u v truy n ng và i u ch nh t c . Trong tr ng h p này, th ng dùng h truy n ng F- , T- ho c h truy n ông v i ng c K B c p ngu n t b bi n t n. Hình 8- 19 bi u di n h truy n ông c c u nâng h dùng h F- . ây là h truy n ng F- có máy i n khu ch i trung gian (M K ), ch c n ng c a nó là t ng h p và khu ch i tín hi u i u khi n. H truy n ng này c s d ng ph bi n cho các c u tr c trong các xí nghi p luy n kim, trong các nhà máy l p ráp và s a ch a. ng c truy n ng c c u nâng - h c c p t ngu n máy phát F. Kích t cho máy phát F là cu n CKTF c c p t máy i n khu ch i t tr ng ngang M K . MM K có 4 cu n kích t : - Cu n ch o CC (9) c c p t ngu n bên ngoài qua c u ti p i m N,H (8) và N,H(10) nh m o chi u dòng ch o ngh a là quy t inh chi u quay (nâng ho c h ) cho ông c , v i i n tr h n ch R6 - Cu n ph n h i âm i n áp CFA(6) u song song v i ph n ng c a ng c , g m 2 ch c n ng: • i u ch n h t c b ng cách thay i s c t ng sinh ra trong cu n CFA b ng bi n tr R4(6) trong tr ng h p làm vi c t c th p, ti p i m công t c t gia t c G(5) kín, s c t ng sinh ra trong cu n CFA r t l n làm
127 RC CKTF F Rsh BA KA 1 CÔ CF R1 2 R2 R3 3 V2 V1 MK 4 V3 N G 5 CFA R4 6 V4 H R5 N H 7 N H 8 R6 CC KA RC 9 H N 10 H N KK - 11 RTT CK + R7 12 KC RA 2 101 2 RTT R C K A 13 I RA 14 N RA HC1 15 II H HC2 16 III G 17 IV RTh1 N 18 KK 19 H RTh2 20 RTh1 N 21 RTh2 H 22 H. 8-19 S h th ng truy n ng c c u nâng h h F-
128 gi m s c i n ng t ng c a máy i n khu ch i, k t qu i n áp ra c a máy phát F gi m d n n t c c a ng c gi m. • Khi d ng máy, cu n CFA (6) c n i vào ph n ng c a ng c qua hai ti p i m th ng kín N, H(7) và iên tr h n ch R5(7). Do chi u c a cu n CFA ng c chi u v i dòng trong cu n CC , giúp d ng nhanh ng c truy n ng. - Cu n ph n h i âm dòng có ng t CFD(2) h n ch dòng khi m máy ho c o chi u. Khi ng c ch a b quá t i I < Ing, dòng ng t Ing = (2,25 ÷ 2,5) I m, i n áp r i trên i n tr shun nh h n i n áp so sánh URsh < Uss Trong ó: URsh = I .Rsh (t l v i dòng i n ph n ng); Uss t trên R2 ho c R3 Khi ó các van 1V ho c 2V khoá, dòng i qua cu n dây CF (2) r t bé (qua R1). Ng c l i, khi dòng i n trong ng c l n h n giá tr Ing làm cho các van 1V ho c 2V thông (tu theo c c tính c a dòng i n) sinh ra dòng trong CFA khá l n làm gi m s c t ng c a máy iên khu ch i và h n ch c momen c a ng c . nâng cao ch t l ng c a h truy n ng có cu n n nh CÔ . Th c ch t là cu n ph n h i m m i n áp c a máy i n khu ch i. Cu n dây s c p c a bi n áp vi phân BA c n i v i u ra c a M K , cu n th c p c n i v i cu n dây CÔ . Nguyên lý ho t ng c a nó nh sau: Khi i n áp phát ra c a M K n nh, dòng trong cu n CÔ b ng không; n u i n áp phát ra c a máy i n khu ch i thay i, trong cu n th c p c a bi n ap s xu t hi n m t s c i n ng c m ng, làm cho dòng trong cu n CÔ khác 0, chi u c a dòng trong cu n CÔ cùng chi u v i dòng trong cu n CC n u i n áp phát ra gi m ho c ng c chi u v i cu n CC n u i n áp phát ra t ng, tác d ng c a dòng ch y trong cu n CÔ s làm cho i n áp phát ra c a M K s n nh. i u khi n h truy n ng b ng b kh ng ch ch huy ki u cam KC, có hai v trí nâng và h hàng. u tiên b kh ng ch KC c t vào gi a, n u i n áp c p thì R A(13) tác ng óng R A(14) duy trì và R A(14,15) óng c p iên cho các dòng 15 22. Quay b kh ng ch KC sang ph i, N(15) có i n, hàng c nâng lên v i tc th p n u v trí 1, t c cao n u v trí 2 lúc này có thêm G(17) có i n làm ti p i m G(5) m ra gi m ph n h i âm áp. T ng t mu n h hàng, quay b kh ng ch KC sang trái, H(16) có i n, n u h ch m thì KC v trí 1, h nhanh v trí 2. Khi kh i ng, c n ph i t ng mômen ( d a hàng ra kh i v trí ban u), ta t ng dòng kích t c a ông c b ng cách n i t t iên tr R7(12) n i ti p v i cu n CK và duy trì th i gian b ng các r le th i gian RTh1 ho c RTh2 tu ch nâng ho c h .
129 Trong s i u khi n có các khâu b o v sau: - B o v quá dòng b ng r le dòng i n c c i RDC - B o v quá i n áp b ng r le i n áp cao K A - B o v quá i n áp “không” b ng r le i n áp R A - B o v m t t thông b ng r le dòng i n RTT H c tính c c a h truy n ng c bi u d i n trên hình 8-20. Trong ó ng c tính 2 ng v i v trí 2 c a b kh ng ch KC và ng c tính 1 t ng ng v i v trí 1 Hình 8-20. c tính c c a h truy n n g h F- c a b kh ng ch KC. 3. H truy n ng các c c u c u tr c dùng b i u áp xoay chi u ( AXC) và xung i n tr roto + Ch làm vi c c a ng c góc ph n t th nh t I và góc ph n t th III (t ng ng v i ch nâng hàng và h ng l c), khi i u ch nh t c trong vùng gi a ng c tính c v i i n tr ph Rfmax =R0 ( ng 1 và ng 1’) v i tr c tung (trong tr ng h p này hai tiristo Tc và Tp u khoá) c th c hi n b ng cách thay i tr s i n áp xoay chi u: - Các c p tiristo T1-T2, T6-T7 và T11-T12 m , ng v i chi u quay thu n (nâng hàng) - Các c p tiristo T4-T5, T6-T7 và T8-T9 m , ng v i chi u quay Hình 8-21 c tính c c a h truy n ng c (h hàng) ng AXCvà xung i n tr roto
130 H 8-22. S nguyên lý h truy n ng c u tr c dùng AXC và xung i n tr roto + Ch làm vi c c a ông c góc ph n t th hai II và t IV , ng c làm vi c ch hãm ng n ng. Khi ó các tiristo T1, T3, T4, T9, T10 và T12 m , trong ó T1, T3, T10 và T12 m th c hiên ch c n ng ch nh l u c u m t pha c p ngu n m t chi u a vào dây qu n stato c a ng c . Vùng i u ch nh i n áp xoay chi u ba pha ( AXC) c g ch ngang trên hình 8-21 + i u ch n h t c ng c truy n ng các c c u truy n ng c a c u tr c b ng xung i n tr roto b ng hai tiristo TC và TP . Khi ó i n áp t vào dây qu n stato ng c b ng tr s nh m c ( ng v i góc m =0c a các tiristo c a b AXC). Trong ó TC th c hi n ch c n ng nh m t khoá i n t : khi TC khoá, i n tr ph Rf = R0, còn khi TC m RC = 0. Nh v y khi thay i th i gian m tm, th i gian khoá tk c a tiristo TC ta có th thay i c tr s i n tr ph trong m ch rôto c a ng c . Tr s i n tr ó c tính theo bi u th c sau: