SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN
TRƯỜNG THPT NAM ĐÀN 1
--------
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỔI MỚI KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ MÔN LỊCH SỬ
THÔNG QUA SẢN PHẨM DỰ ÁN HỌC TẬP CỦA
HỌC SINH CÓ SỬ DỤNG CHỦ ĐỀ TRONG
CHƯƠNG TRÌNH LỊCH SỬ ĐỊA PHƯƠNG
MÔN: LỊCH SỬ
GIÁO VIÊN THỰC HIỆN: 1. LÊ THỊ MƠ
2. NGÔ THỊ SONG THAO
3. TRẦN THỊ KIM PHƯƠNG
Điện thoại: 0989883515- 0984355676- 0976447237
NĂM HỌC: 2021-2022
1
MỤC LỤC
Nội dung
Trang
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
1
1. Lí do chọn đề tài
3
2. Đóng góp của đề tài
5
3. Tính khả thi của đề tài
5
4. Đối tượng nghiên cứu
4
5. Phương pháp nghiên cứu
5
6. Cấu trúc của đề tài
5
PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
Chương 1: sở luận thực tiễn của vấn đề đổi mới kiểm
tra, đánh giá môn Lịch sử thông qua sản phẩm dự án học tập của
học sinh có sử dụng chủ đề trong chương trình lịch sử địa phương.
7
1.1 Cơ sở lý luận
7
1.1.1. Một số quan điểm, chủ trương đổi mới kiểm tra đánh giá theo
hướng phát triển phẩm chất, năng lực học sinh
8
1.1.2. Khái nim dạy hc dự án kim tra, đánh giá bằng pơng pháp
dự án.
9
1.1.3. Vai trò và ý nghĩa của việc kiểm tra, đánh giá môn Lịch sử thông
qua sản phẩm dự án học tập của học sinh sử dụng chủ đề trong
chương trình lịch sử địa phương.
11
1.2 Cơ sở thực tiễn
1.2.1. Thực trạng hoạt động kiểm tra đánh gkết quả học tập của học
sinh theo hướng phát triển phẩm chất, năng lực trong các trường
THPT.
12
1.2.2. Thực trạng dạy học chương trình lịch sử địa phương cho học
sinh trong các trường THPT trên địa bàn tỉnh Nghệ An
14
Chương 2: Giải pháp đổi mới kiểm tra, đánh giá thông qua
sản phẩm dự án học tập của học sinh sử dụng chủ đề trong
chương trình lịch sử địa phương.
17
2
2.1. Quy trình thc hin kế hoch kiểm tra đánh giá môn Lịch sử thông
qua sản phẩm dự án học tập của học sinh s dụng chủ đề trong
chương trình lịch sử địa phương.
17
2.2. Nhng nội dung trong chương trình lch s địa phương tỉnh Ngh
An đề xut s dng trong kiểm tra, đánh giá bằng phương pháp d án
môn Lch s.
21
2.3. Quy trình thc hin kế hoch kiểm tra đánh giá môn Lch s thông
qua sản phẩm dự án học tập của học sinh chủ đề: Nghệ An trong
thời kì đổi mới đất nước( từ 1986 đến nay)
23
Chương 3: Thực nghiệm sư phạm đổi mới kiểm tra, đánh giá
thông qua sản phẩm dự án học tập của học sinh sử dụng chủ đề
trong chương trình lịch sử địa phương Nghệ An.
36
3.1. Mục đích thực nghiệm
36
3.2. Đối tượng và địa bàn thực nghiệm
36
3.3. Nội dung thực nghiệm
36
3.4. Kết quả thực nghiệm
37
C. KẾT LUẬN
42
D. TÀI LIỆU THAM KHẢO
45
D. PHỤ LỤC
46
3
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lí do chọn đề tài
Trong chương trình giáo dục phổ thông, môn Lịch sử giữ vai trò chủ đạo
trong việc giáo dục lòng yêu nước, tinh thần tự tôn dân tộc, truyền thống lịch sử
và văn hoá dân tộc; củng cố các giá trị nhân văn, lòng khoan dung, nhân ái, tinh
thần cộng đồng và hình thành những phẩm chất của công dân Việt Nam, công
dân toàn cầu trong xu thế phát triển của thời đại. Môn Lịch sử còn góp phần
quan trọng trong việc giúp học sinh hình thành phát triển duy lịch sử,
duy hệ thống, duy phản biện, .. ..giúp hc sinh nhn thức được nhng quy
lut, bài hc lch s và vn dng nó vào thc tin cuc sng.
Mc tm quan trọng nvậy nhưng xưa nay, môn Lịch s vn b
coi môn hc "đi tìm quá khứ", xa ri thc tế, cng nhc, khô khan. Trong
thc tế nhiều trường ph thông, mt b phn không nh hc sinh ít quan
tâm, thm chí th ơ với môn Lch s. nhiu nguyên nhân dẫn đến tình
trạng này, trong đó mt phn do trong quá trình dy hc kiểm tra, đánh giá,
mt s giáo viên môn Lch s còn chú trng nhng kiến thc hàn lâm, ghi nh
nhng ni dung trong sách giáo khoa, ít liên h quá kh vi hin ti, lch s dân
tc vi lch s địa phương; phương pháp kiểm tra, đánh giá nặng v viết, vn
đáp trên lp. Ni dung lch s địa phương tuy đưa vào chương trình dy
học chính khóa nhưng chưa được giáo viên quan tâm khai thác hiu quả. Điều
này dẫn đến tình trng hc sinh thiếu hng thú khi hc môn Lch s, hc mang
tính đối phó, học để lấy điểm.
T năm học 2022-2023, cp THPT s bắt đầu thc hin chương trình giáo
dc phổ thông 2018 với mục tiêu phát triển toàn diện phẩm chất, năng lực học
sinh. Chương trình đặc biệt coi trọng nội dung thực hành, kết nối kiến thức các
môn học với thực tiễn cuộc sống. Đối với môn lịch sử, yêu cầu đặt ra phải
hướng đến giúp người học phát triển năng lực tự tìm hiểu lịch sử suốt đời;
thể ứng dụng kiến thức, kỹ năng vào cuộc sống, nhất phát triển các nghề
nghiệp dựa trên kiến thức lịch sử, văn hóa.
Để tiến tới thực hiện chương trình giáo dục phổ thông 2018, trong những
năm vừa qua, Bộ Giáo dục đã ban hành nhiều công văn, chỉ thị, thông tư với nội
dung đổi mới về hình thức tổ chức, phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá.
Theo thông số 26 /2020/TT-BGDĐT ngày 26 tháng 08 năm 2020 sửa đổi, bổ
sung một số điều của Quy chế đánh giá, xếp loại học sinh trung học sở
học sinh trung học phổ thông ban hành kèm theo Thông tư số 58/2011/TT-
BGDĐT ngày 12 tháng 12 năm 2011 thông tư số 22/2021/TT-BGDĐT, ngày
4
20 tháng 7 năm 2021 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo v/v quy định về
đánh giá học sinh trung học sở học sinh trung học phổ thông, riêng trong lĩnh
vực kiểm tra, đánh giá, bên cạnh phương pháp truyền thống là kiểm tra viết, vấn
đáp, nay giáo viên thể kiểm tra, đánh giá học sinh qua hsơ, sản phẩm học
tập, đặc biệt là qua dự án học tập. Các phương pháp kiểm tra, đánh giá mới này,
nhất dự án học tập sẽ hội giúp học sinh gắn những nội dung kiến thức
đã học với thực tiễn cuộc sống, gắn thuyết với thực hành, gắn kết môi trường
học tập nhà trường với môi trường hội, thực hiện “học đi đôi với hành”. Đối
với bộ môn Lịch sử thì mục đích của học tập lịch sử hiểu quá khứ, định
hướng hành động trong hiện tại tương lai. Qua việc thực hiện các dự án, học
sinh nhận thức đựợc mối liên hệ giữa quá khứ với hiện tại, lịch sử dân tộc với
lịch sử địa phương; rèn luyện năng sống và phương pháp học tập bộ môn
đúng đắn, khắc phục được quan niệm sai lầm cho rằng học lịch sử chỉ cần học
thuộc lòng” và ghi nhớ các sự kiện.
Thực hiện chủ trương của ngành, trong những năm qua, đội ngũ giáo viên
các cấp đã tích cực đổi mới về phương pháp dạy học kiểm tra, đánh giá. Đối
với bộ môn lịch sử, giáo viên nhiều trường đã tổ chức dạy học với di sản, hình
thành các câu lạc bộ lịch sử; kiểm tra, đánh giá qua các sản phẩm, dự án học
tập bộ môn. Những thay đổi này đã làm tăng thêm tính hứng thú của học sinh
với môn học, gắn kết được lịch sử dân tộc với lịch sử địa phương. Tuy nhiên,
những hoạt động đổi mới này chưa thường xuyên, liên tục, hệ thống. Đặc
biệt phương pháp kiểm tra, đánh giá bằng dự án đang giai đoạn thử nghiệm,
quy nhỏ, chủ yếu được sử dụng trong kiểm tra thường xuyên. Trong khi đó,
thông 26 22 của Bộ ban hành năm 2021 đều khuyến khích: Hình thức
kiểm tra, đánh giá định kì có thể thực hiện thông qua các dự án học tập.
Vi nhng do trên, qua nhiều trăn trở, th nghim, chúng tôi quyết định
la chọn đề tài " Đổi mới kiểm tra, đánh giá môn Lịch sử thông qua sản
phẩm dự án học tập của học sinh sử dụng chủ đề trong chương trình
lịch sử địa phươnglàm đối tượng nghiên cứu. Chúng tôi hy vọng rằng, công
trình nghiên cứu của chúng tôi sẽ góp phần giúp học sinh hứng thú hơn với môn
Lịch sử, hiểu hơn về lịch sử địa phương. Qua đó, bồi dưỡng cho các em lòng tự
hào dân tộc, yêu quê hương, đất nước xác định được trách nhiệm gìn giữ,
bảo vệ phát huy các giá trị truyền thống của quê hương. Kiểm tra, đánh giá
theo phương pháp dự án cũng giúp học sinh phát triển nhiều phẩm chất, năng
lực quan trọng khác như phẩm chất chăm chỉ, trung thực, trách nhiệm; năng
lực tự học, tự chủ, năng lực giao tiếp, hợp tác, năng lực giải quyết vấn đề