II<br />
NGUỒN TÀI NGUYÊN DU LỊCH<br />
VẬT THỂ ở HÀ NAM NINH<br />
VÀ VIỆC KHAI THÁC<br />
CHO HOẠT ĐỘNG DU LỊCH<br />
■<br />
<br />
■<br />
<br />
■<br />
<br />
■<br />
<br />
■<br />
<br />
■<br />
<br />
(Đ Ẽ TÀI Q X 9 8 -0 1)<br />
<br />
127<br />
<br />
i À NAM NINH VÀ NGUồN TÀI NGUYÊN<br />
<br />
DU LỊCH VẬT .THẺ<br />
DAT VÀ NGƯỜI ở HÀ NAM NINH<br />
la tỉnh Hà Nam, Nam Định và Ninh Bình nằm sát nhau<br />
bên Ịừu ngạn sông Hồng, Châu thô Bắc Bộ, gọi chung là vùng<br />
Hà Nini Ninh. Vối diện tích 3864km2, vùng đất này trải dài từ<br />
Bắc >uỗng Nam theo trục Quốc lộ 1A, giáp với Hà Tây (phía<br />
Hắc) 'à Thanh Hoá (phía Nam), từ Đông sang Tây (bò biển Nam<br />
D ịn h - Ninh Bình) kê cận với Hoà Bình, Thanh Hoá. Dải núi,<br />
rừng.đồi ở phía Tây Hà Nam, Ninh Bình với những dãy núi đá<br />
vôi d ạ y dọc kéo từ Hà Tây, Hoà Bình và vào miền Tây Thanh<br />
<br />
Ịỉoá lùng với những thung lũng, đồi thấp đã tạo cho vùng này<br />
(tia hnh tự nhiên khá ngoạn mục. Nhiều suôi, thác nước bắt<br />
ĩiguồi từ dải núi rừng này đố về các sông, cùng với các hang<br />
(tộngtớn nhỏ tạo cho cảnh quan sự kỳ thú. Đây cũng là nơi hình<br />
thànì và tồn tại nhiều nông trường trồng cây ăn quả, cây công<br />
nghiíp. Vưòn Quốc gia Cúc Phương vối diện tích hơn 22.000 ha<br />
có tới2/3 diện tích nằm trên đất Nho Quan - Ninh Bình.<br />
lỉhừng dòng sông chảy qua Hà Nam Ninh là sông Hồng,<br />
sông Dáy, sông Châu, sông Ninh Cơ, sông Hoàng Long, sông<br />
Vân ìao đời đã bồi đắp những đồng bằng khá rộng và phì nhiêu.<br />
Hà tem Ninh là một trong những vùng có sự phát triển nông<br />
nghitp như một mũi nhọn kinh tế của đồng bằng Bắc Bộ. Trên<br />
vùhgđồng bằng ấy là những xóm làng lâu đời, nơi quần tự của<br />
<br />
129<br />
<br />
cả cộng đồng người Việt (Kinh), trải bao biến động? thăng tràm<br />
của lịch sử nay vẫn bình yên và ngày một khỏi sắc. Những làng<br />
quê ấy còn lưu giừ bao giá trị văn hoá truyền thông (lặc sắc nhu<br />
những tài nguyên du lịch dang đợi được đánh thức phục vụ cho<br />
con người. Đây cũng là vùng có các tuyến đường giao thông ôn<br />
định và khá vững chắc, từ Quốc lộ 1A, Quốc lộ 21, Quốc lộ 10<br />
cho tới các đường liên huyện, liên xã tới từng thôn xóm. Lợi thố<br />
ấy đã làm thay đổi cuộc sống, thay đổi bộ mặt vùng quê Hà<br />
Nam Ninh. Thành phô" Nam Định cùng các thị xã Phủ Lý, Ninh<br />
Bình, Tam Điệp là những trung tâm hành chính kinh tế, vãn<br />
hoá quan trọng và củng tập trung cơ sỏ hạ tầng cho kinh tế - xà<br />
hội nói chung và cho du lịch nói riêng. Hà Nam Ninh còn có (iảì<br />
bò biển khá dài từ Giao Thuỷ, Hải Hậu, Nghĩa Hưng (Nam<br />
Định) tới Kim Sơn (Ninh Bình) và bao thê hệ ngư dân ctã sinh<br />
tồn, phát triển.<br />
Nhìn tổng quát, Hà Nam Ninh là vùng đất có địa lý cảnh<br />
quan đa dạng vối núi rừng, dồng bằng và bờ biển. Địa lý cảnh<br />
quan ây là điều kiện rất quan trọng cho Hà Nam Ninh phát<br />
triển kinh tê đa ngành. Tuy nhiên, đến nay những ngành kinh<br />
tế chính của Hà Nam Ninh vẫn là nông nghiệp và ngư nghiộp<br />
Công nghiệp và lâm nghiệp chưa phải là thô mạnh của Hà Nam<br />
Ninh, dù ở dó có Liên hiệp dệt - sợi Nam Định, Nhiệt điện Ninh<br />
Bình, Xi măng Bút Sơn...<br />
Với tiềm năng kinh tê khá lớn, Hà Nam Ninh còn có lợi thó<br />
quan trọng là con người qua bao thế hệ cùng bê dày truyền<br />
thông lịch sử vẻ vang.<br />
Hà Nam Ninh xưa từng là nơi quần cư, tụ CƯ của người Việt<br />
cổ. Những hiện vật khảo cố học tìm dược ở Lạt Sơn (Kim Bảng<br />
Hà Nam). Động Người xưa ừừng Cúc Phương - Ninh Bình) còn<br />
chứng tỏ người nguyên thuỷ đã có mặt trên mánh đất này.<br />
<br />
130<br />
<br />
T ro n g su ố t ch iể u d ài lịc h sử từ th ờ i V ă n L a n g - Â u L ạ c cho<br />
<br />
tới l à n g chục t h ế ký sau, trài q u a bao t h ă n g t r ầ m , lịch sử đ ã<br />
<br />
g h i rhận bể đày văn hoá í ru vón thông ỏ mánh đất này. Vôn là<br />
v ù n ị văn hoá xứ Nam xưa. ỉ là Nam Ninh đã trở thành một<br />
<br />
tron' những chiếc nôi lớn của những thành tựu văn hoá được<br />
h ìỉa l th à n h , p h á t tr iể n và báo tồn q u a c h iể u d à i c ủ a th ò i g ia n .<br />
<br />
N h ữ ig chiến công của dân tộc trong xây dựng, mở mang đất<br />
nurák, trong các cuộc đấu tranh kiên cường chông ngoại xâm đều<br />
<br />
có đcng góp của các thê hệ người dân nơi đây.<br />
Chiểu dài lịch sử, bê dày vàn hoá truyền thông chính là lợi<br />
th«ế, là nên táng quan trọng cho Hà Nam Ninh trong quá trình<br />
xây ỉựng và phát triển kinh tế - xã hội văn hoá của hiện tại và<br />
tưíơrg lai.<br />
Cũng từ điều kiện địa lý, cảnh quan, con người, lịch sử và<br />
vă n hoá, Hà Nam Ninh có nguồn tài nguyên dư lịch khá phong<br />
phìú Có thể thảy ở đây tài nguyên du lịch tự nhiên đa dạng: núi<br />
rừ.‘nf, hồ đầm, sông suôi, đồng bằng và bờ biển với khí hậu theo<br />
trnùa vụ cho khai thác. Có thê thấy ỏ đây tài nguyên du lịch<br />
nhiâi văn cả vật thể và phi vật thể (hữu thể và vô thể): Các di<br />
tíc:hlịch sử văn hoá còn tồn tại khá nhiều ở cả ba tỉnh, các làng<br />
quiê. làng nghề truyền thông, các món đặc sản, các công trình<br />
kiiến trúc - mỹ thuật khá nôi tiêng, các làn điệu dân ca, sân<br />
khiấi truyền thông lưu truyền trong dân gian, các phong tục tập<br />
quiái dặc sắc mang dấu ấn của địa phương... Nguồn tài nguyên<br />
đó) không phải là tồn tại mãi mãi mà đang hoặc hư hại, biến đồi,<br />
hO)ặ( mất mát dẩn trong khi việc khai thác chúng chưa nhiêu và<br />
thiện chí có tài nguyên du lịch chưa được khai thác.<br />
<br />
131<br />
<br />
TÀI NGUYÊN DU LỊCH VẬT THẺ Ở HÀ NAM NINH<br />
<br />
• TÀI NGUYÊN DU LỊCHVẬT THỂ ở HÀ NAM<br />
Đ ịa lý cả n h q u a n đa d ạ n g đã tạo cho H à Nam n gu ồn t à i<br />
<br />
nguyên du lịch có giá trị, từng nổi tiếng qua thòi gian.<br />
Nếu lấy Hà Nội làm điểm xuất phát của các đoàn khách nói<br />
chung theo tuyến Hà Nam Ninh, điểm đến đầu tiên là Hà Nam.<br />
Là một tỉnh đồng bằng có một phần núi rừng ở Kim Bảng,<br />
Thanh Liêm, Hà Nam không có nhiều thắng cảnh nổi tiếng như<br />
Ninh Bình, Nam Định. Song, ỏ đây cũng có thể tìm thấy nhữmg<br />
tài nguyên tự nhiên hoặc đang được khai thác hoặc còn là :iềm<br />
năng. Và, hầu hết các tài nguyên này đều gắn với tài n g x y ê n<br />
nhân văn làm tăng sức hấp dẫn với khách, mở ra khả năng khai<br />
thác du lịch khá hiệu quả.<br />
Có thể kể đến những tài nguyên du lịch vật thể sau:<br />
CHÙA VÀ NÚI ĐỌI SƠN<br />
<br />
Theo Quốc lộ 1A, từ Hà Nội tối thị trấn Đồng Văn đếĩ cây<br />
số 64 rẽ trái 14 km, chúng ta sẽ tới được danh thắng này.<br />
Đọi Sơn là một núi đất cao 80m nối lên giữa vùng iồing<br />
ruộng, làng mạc trù phú của xã Đọi Sdn (Duy Tiên, Hà Nam), ơ<br />
phía Đông, dòng Châu Giang êm ả góp vào bức tranh làing<br />
thanh bình càng tạo cho Đọi Sơn vẻ uy nghi, độc đáo. Đọi 3c0n,<br />
xét theo thế đất, các nhà địa lý xưa cho là nằm trong thé đlất<br />
Rồng, đất sinh thành của các bậc đế vương, ơ đây dã lưu tmyển<br />
câu thơ:<br />
<br />
“Đầu gối núi Đọi<br />
Chẩn dọi Tuần Vường<br />
Phát tích đê vương<br />
Lưu truyền vạn đại”.<br />
132<br />
<br />