Ebook Lịch sử Đảng bộ quận Kiến An (1930-2018): Phần 1

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:311

Thêm vào BST

Báo xấu

4
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Ebook Lịch sử Đảng bộ quận Kiến An (1930-2018): Phần 1 cung cấp cho người đọc những kiến thức như: Lịch sử phong trào cách mäng, kháng chiến, xây dựng và bâo vệ tổ quốc của nhân dân thị xã Kiến An (1930 - 1994). Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Ebook Lịch sử Đảng bộ quận Kiến An (1930-2018): Phần 1

LÒCH SÖÛ (1930 - 2018)
BAN CHẤP HÀNH ĐẢNG BỘ QUẬN KIẾN AN THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG LÒCH SÖÛ (1930 - 2018) (Tái bản, có chỉnh lý, bổ sung) NHÀ XUẤT BẢN HẢI PHÒNG - 2019
CHỈ ĐẠO BIÊN SOẠN LẦN I BAN THƯỜNG VỤ QUẬN ỦY, KHÓA I BAN CHỈ ĐẠO Hoàng Thị Cúc, Đoàn Thanh Khiêm Trần Hợp, Hoàng Văn Kể SƯU TẦM, BIÊN SOẠN PTS. Đoàn Trường Sơn, Tô Khuyên, Vũ Tiến Cơ, Bùi Minh Đệ, Hoàng Công Nhiên
CHỈ ĐẠO TÁI BẢN, BỔ SUNG BAN THƯỜNG VỤ QUẬN ỦY, KHÓA V BAN CHỈ ĐẠO (Theo quyết định số 357-QĐ/QU ngày 05/3/2018 của Ban Thường vụ Quận ủy Kiến An) Trần Văn Khuê - UVTU, Bí thư Quận ủy, Trưởng Ban Phạm Văn Khanh - Phó Bí thư TT Quận ủy, Chủ tịch HĐND quận, Phó Trưởng ban Thường trực Trần Văn Quý - Phó Bí thư Quận uỷ, Chủ tịch UBND quận, Phó Trưởng ban THÀNH VIÊN BAN CHỈ ĐẠO Phạm Quang Phong, Nguyễn Thị Thuyên, Phạm Thị Phượng, Nguyễn Hồng Vinh, Nguyễn Ngọc Đam, Trần Duy Tưởng, Nguyễn Đức Đáng, Đặng Thanh Tùng, Đoàn Thị Mai Lan, Vũ Mai Hương, Phạm Bích Thủy, Nguyễn Văn Thắng
TỔ SƯU TẦM, BIÊN SOẠN (Theo quyết định số 01-QĐ/BCĐ ngày 05/3/2018 của Ban Chỉ đạo tái bản, chỉnh lý và bổ sung cuốn Lịch sử Đảng bộ quận Kiến An) Phạm Quang Phong, Đoàn Thị Mai Lan, Phạm Tiến Thắng, Hoàng Thị Minh Thúy, Bùi Đức Hội, Lã Quý Nghĩa, Phạm Bích Thủy, Vũ Hữu Đương, Vũ Thị Mỹ, Nguyễn Thị Hậu, Trần Thị Thu Hương, Phạm Thị Thuý Hằng CHỈNH LÝ, BỔ SUNG TS. Đoàn Trường Sơn - Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Hải Phòng
Chủ tịch Hồ Chí Minh thăm đồng bào tỉnh Kiến An (ngày 18-01-1960)
BAÛN ÑOÀ HAØNH CHÍNH QUAÄN KIEÁN AN
NHÖÕNG PHAÀN THÖÔÛNG CAO QUYÙ
Toàn cảnh quận Kiến An
Toàn cảnh quận Kiến An
Hồ Hạnh Phúc, quận Kiến An Trụ sở Quận ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân quận Kiến An
15 LỜI GIỚI THIỆU Quận Kiến An được hình thành trên một vùng đất mà các thế hệ dân cư đã vun đắp nên bề dầy lịch sử, văn hoá khá phong phú và truyền thống yêu nước nồng nàn, lao động sáng tạo. Trải qua các thời kỳ cách mạng, cán bộ, đảng viên và nhân dân quận Kiến An đã đoàn kết, vượt bao khó khăn, gian khổ, hy sinh, trực tiếp tham gia và đóng góp to lớn vào sự nghiệp giải phóng, bảo vệ và xây dựng Tổ quốc. Trước và sau khi Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời, nhân dân thị xã và vùng ven tỉnh lỵ Kiến An đã được những đảng viên của Đảng bộ thành phố Hải Phòng chọn nơi đây là địa bàn tuyên truyền chủ nghĩa cộng sản, hình thành các cơ sở cách mạng. Nằm trên địa bàn tỉnh lỵ, bị đế quốc - phong kiến áp bức, bóc lột nặng nề, nhân dân thị xã Kiến An vẫn một lòng theo Đảng đứng lên tiến hành Tổng khởi nghĩa Tháng Tám năm 1945 thắng lợi. Ngày 24-8-1945, chính quyền cách mạng lâm thời tỉnh ra đời cũng chính là ngày hội truyền thống của Đảng bộ và nhân dân quận Kiến An ngày nay. Chín năm kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp xâm lược, nhân dân
16 LỊCH SỬ ĐẢNG BỘ QUẬN KIẾN AN (1930 - 2018) thị xã Kiến An đã có những đóng góp hết sức to lớn vào những chiến công vang dội, tiêu biểu là trận tập kích vào tỉnh lỵ, ngày 20-4-1953. Từ khi miền Bắc được giải phóng, Đảng bộ và nhân dân thị xã Kiến An tập trung hàn gắn vết thương chiến tranh, khôi phục, cải tạo và phát triển kinh tế - văn hóa, với quyết tâm tất cả cho sản xuất, tất cả để đánh thắng giặc Mỹ xâm lược, vừa sản xuất vừa chiến đấu và phục vụ chiến đấu, góp phần đánh thắng hai cuộc chiến tranh phá hoại và phong tỏa của đế quốc Mỹ, tích cực chi viện sức người, sức của cho tiền tuyến, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Sau ngày thống nhất, trong bối cảnh đất nước lâm vào tình trạng khủng hoảng kinh tế - xã hội nghiêm trọng, những khó khăn và không ổn định về đơn vị hành chính, Đảng bộ đã lãnh đạo toàn dân nêu cao quyết tâm, xây dựng thị xã phát triển mọi mặt. Đặc biệt, từ khi thành lập quận, kinh tế luôn đạt tốc độ tăng trưởng cao; văn hóa, giáo dục, y tế tiếp tục phát triển; đời sống nhân dân không ngừng được nâng lên. Bộ mặt đô thị đổi thay theo hướng hiện đại. Quốc phòng, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được bảo đảm. Công tác xây dựng Đảng, chính quyền và các đoàn thể nhân dân chuyển biến tích cực. Đó là kết quả của sự phấn đấu, cống hiến và niềm tự hào của các thế hệ cán bộ, đảng viên và nhân dân quận Kiến An. Để ghi lại những truyền thống, thành tích vẻ vang đó, Ban Chấp hành Đảng bộ quận khoá I, nhiệm kỳ
LỊCH SỬ ĐẢNG BỘ QUẬN KIẾN AN (1930 - 2018) 17 1995 - 2000, đã triển khai việc biên soạn cuốn Lịch sử Đảng bộ quận Kiến An, ấn hành nhân kỷ niệm 40 năm ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh về thăm tỉnh Kiến An (18/1/1960 - 18/1/2000) và 70 năm ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (3/2/1930 - 3/2/2000). Từ đó đến nay, quận Kiến An đã có những đổi thay sâu sắc, toàn diện. Trước yêu cầu viết tiếp những trang lịch sử truyền thống của Đảng bộ và thực hiện Chỉ thị số 20- CT/TW, ngày 18-01-2018, của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tiếp tục tăng cường và nâng cao chất lượng nghiên cứu, biên soạn, tuyên truyền, giáo dục lịch sử Đảng và Thông tri số 17-TT/TU, của Ban Thường vụ Thành ủy, Ban Thường vụ Quận ủy khóa V, nhiệm kỳ 2015-2020, quyết định tái bản có chỉnh lý tập Lịch sử Đảng bộ quận đã xuất bản, bổ sung thời kỳ lịch sử 1995 - 2018 thành một tập hoàn chỉnh. Được sự chỉ đạo của Thành ủy, sự tham gia của Ban Tuyên giáo Thành ủy và sự ủng hộ, tham gia của lãnh đạo quận các thời kỳ, Đảng ủy các phường, tổ chức đảng trực thuộc và các cơ quan, đơn vị đóng trên địa bàn, Quận ủy đã tập trung chỉ đạo, cùng cố gắng của nhóm biên soạn, cuốn Lịch sử Đảng bộ quận Kiến An (1930 - 2018) được hoàn thành vào dịp Kỷ niệm 25 năm Ngày thành lập quận Kiến An (29/8/1994 - 29/8/2019). Lịch sử Đảng bộ quận Kiến An, một công trình nghiên cứu công phu, khoa học, là tài liệu quý, góp phần
18 LỊCH SỬ ĐẢNG BỘ QUẬN KIẾN AN (1930 - 2018) quan trąng vào cĆng tác giáo dĐc truy÷n thĈng và tĉng køt, rčt kinh nghiûm trong quá trünh lãnh đäo, chþ đäo cĎa các cçp Ďy Đâng. Tuy đã cĂ nhi÷u cĈ gíng, song cuĈn sách cďng khĂ tránh đđĜc nhĕng hän chø, thiøu sĂt, Ban ThđĘng vĐ Quên Ďy chân thành câm ėn nhĕng cá nhån, têp thù đã đĂng gĂp cĆng sēc cho cuĈn sách đđĜc hoàn thành và trån trąng gięi thiûu, rçt mong nhên đđĜc nhi÷u Ğ kiøn đĂng gĂp cĎa cán bċ, đâng viön và bän đąc. BAN THƯỜNG VỤ QUẬN ỦY
LỊCH SỬ ĐẢNG BỘ QUẬN KIẾN AN (1930 - 2018) 19 Mở đầu KIẾN AN - ĐÇT VÀ NGƯỜI Quên Kiøn An thành phĈ Hâi Phāng vĈn là vČng đçt cĉ, cċng đćng dån cđ cĂ lĀch sĔ låu đĘi. Quên có diûn tích tĖ nhiên là 29,58 km2, dân sĈ 115.039 ngđĘi(*), vęi 10 đėn vĀ hành chính, gćm các phđĘng PhČ Liún, Træn Thành Ngą, Vën Đèu, Ngąc Sėn, Bíc Sėn, Tràng Minh, Đćng Hāa, Quán Trĕ, Nam Sėn, Lãm Hà. VČng đçt quên Kiøn An nìm trong khu vĖc cçu trúc đĀa chçt, đĀa tæng chĀu tác đċng cĎa mċt sĈ hiûn tđĜng vén diún ra hiûn nay gćm Caxtė, xói lĚ, tích tĐ træm tích, đċng đçt và chuyùn đċng kiøn täo hiûn đäi, thuċc hình thái đĀa hình lĐc đĀa và các đâo. LĐc đĀa và các đâo, gćm: (1) VČng nči thçp chia cít mänh (chiøm 10% diûn tých thành phĈ), phån bĈ Ě quæn đâo Cát Bà, Long Chåu và mċt sĈ đâo khác trong vĀnh Lan Hä, Hä Long; (2) VČng đći chia cít mänh, chiøm 5% diûn tých, chäy dài theo (*) Dân số tính đến ngày 31/12/2018, không tính lực lượng vũ trang trên địa bàn.
20 LỊCH SỬ ĐẢNG BỘ QUẬN KIẾN AN (1930 - 2018) hđęng Tåy Bíc - ĐĆng Nam; (3) Vùng đći bìng phîng, chiøm 85% diûn tých, trâi ra trön các huyûn Vÿnh Bâo, Tiön Lãng, An Dđėng, quên Kiøn An, Đć Sėn, Hâi An, phýa Nam huyûn Thuğ Nguyön và nċi thành Hâi Phāng. Phýa Bíc cĂ sĆng Läch Tray, chäy qua đĀa bàn 8 km là ranh gięi vęi huyûn An Dđėng và quên Lö Chån; sông Đa Đċ (xđa gąi là CĔu Bi÷u); phýa Tåy Nam 6 km là ranh gięi vęi huyûn An Lão, Kiøn ThĐy. Hai con sĆng này đã gĂp phæn quan trąng trong phát triùn kinh tø-xã hċi tĒ bao đĘi nay. Giĕa vČng đćng bìng nĉi lön nhĕng dãy nči trâi dài tĒ ĐĆng-Nam qua Tây-Bíc, vęi nhĕng điùm cao trön 100m và hai dāng sĆng, Ćm trąn lçy trung tåm quên, phong cânh thêt trĕ tünh. Sách Đäi Nam nhçt thĈng chý ghi: “Nči Đèu Sėn Ě cách huyûn An Lão (đĀa bàn quên Kiøn An trđęc thuċc huyûn An Lão) 9 dðm (huyûn lġ Ě Rućn) v÷ phýa đĆng bíc, bĈn mðt cao vĂt, Ě giĕa trďng xuĈng và bìng phîng hünh nhđ cái đçu. Trđęc kia nhà Mäc lđĘng quån Ě đåy” và “nči VĐ Sėn Ě xã Đċng Tÿnh (Đćng TĔ) huyûn An Lão”(1). ĐĀa bàn quên Kiøn An hiûn nay, xđa vĈn là mċt sĈ làng xã thuċc huyûn An Lão, gćm Đèu Sėn, Đèu Vď, CĖu Viön, Kha Låm (tĉng Vën Đèu), Đćng Tâi (Đćng TĔ), Qui Tēc, PhČ Liún thuċc tĉng PhČ Lđu và mċt sĈ làng xã (1) Quốc sử quán triều Nguyễn - Đại Nam nhất thống chí, têp 3, NXB Thuên Hóa, Huế -1992, tr.400.
LỊCH SỬ ĐẢNG BỘ QUẬN KIẾN AN (1930 - 2018) 21 thuċc tĉng ĐĈng Khö huyûn Kiøn ThĐy, nhđ ĐĈng Khö, MĠ Khö, Trĕ Khö, Lãm Khö (Phđėng Khö), Lãm Hà. Nhĕng cċng đćng làng xã này đđĜc hünh thành tĒ khá sęm, gín li÷n vęi quá trünh tĒ rĒng nči tiøn ra khai phá đçt hoang, san lçp đæm læy quanh chån nči, ven sĆng Läch Tray cĎa ngđĘi Viût cĉ. Hą là nhĕng chĎ nhån cĎa di chþ Tràng Könh (ThĎy Nguyön) thuċc hêu kü đć đá męi (3.405 ± 100 nëm cách ngày nay) và Viût Khö (Thuğ Nguyön), nči Voi (An Lão) thuċc hêu kü đć đćng và sė kĝ đć sít (cách nay 2.415 ± 100 nëm). Nhđ vêy, dĖa vào cė sĚ khâo cĉ và các thæn tých cān läi cho thçy thĘi các vua HČng dĖng nđęc, Ě nhĕng doi đçt cao Ě khu vĖc quanh chån nči Kiøn An đã cĂ ngđĘi Viût sinh sĈng. Kinh tø nĆng nghiûp: Trćng trąt, chën nuĆi, đánh bít thuğ sân... tđėng đĈi phát triùn. Nhĕng yøu tĈ vën hĂa vêt chçt, tinh thæn đđĜc xác lêp và ngày càng đđĜc vun đíp, bĉ sung theo tiøn trünh lĀch sĔ dĖng nđęc và giĕ nđęc cĎa dån tċc. Tiøp các thø kğ sau, nhçt là tĒ thø kğ thē X, khu vĖc "sĆng nči hĕu tünh" này ngày càng đĆng đčc. Ngoài nhĕng cđ dån bân đĀa, các tri÷u đünh phong kiøn đã cĂ nhĕng chĎ trđėng khuyøn khých nhån dån Ě các vùng Hâi Dđėng, Hđng Yön, Thái Bünh, Nam ĐĀnh, Hà Nam và xa hėn là Ninh Bünh, Thanh HĂa... đøn đåy sinh sĈng, täo lĖc lđĜng täi chĊ đù bâo vû vČng duyön hâi ĐĆng - Bíc cĎa Đäi Viût. V÷ hành chýnh, thĘi HČng Vđėng, vČng đçt này thuċc Bċ Thđėng Tuy÷n (cān gąi là Thang Tuy÷n, Dđėng