Giá trị tiên lượng của sinh thiết tinh hoàn trong hút tinh trùng mào tinh qua da

Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> <br /> GIÁ TRỊ TIÊN LƯỢNG CỦA SINH THIẾT TINH HOÀN<br /> TRONG HÚT TINH TRÙNG MÀO TINH QUA DA<br /> Mai Bá Tiến Dũng*, Nguyễn Thành Như*, Phạm Hữu Đương*, Đặng Quang Tuấn*, Phạm Văn Hảo*,<br /> Nguyễn Hồ Vĩnh Phước*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mở đầu: Vô sinh chiếm tỷ lệ 15% trong cộng đồng, vô tinh chiếm tỷ lệ 14% trong nguyên nhân vô sinh.<br /> TTTON với tinh trùng mào tinh đã mở ra hướng mới trong điều trị vô sinh nam.<br /> Mục tiêu: khảo sát các yếu tố tiên lượng của sinh thiết tinh hoàn trong hút tinh trùng mào tinh qua da<br /> (PESA).<br /> Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Tất cả các trường hợp vô tinh bế tắc đã được phẫu thuật thám<br /> sát bìu tại Khoa Nam học – Bệnh viện Bình Dân, có kết quả giải phẫu bệnh. Bệnh nhân được chỉ định hút tinh<br /> trùng mào tinh qua da để TTTON, thực hiện tại khoa hiếm muộn bệnh viện Từ Dũ, từ tháng 04 năm 2009 đến<br /> tháng 04 năm 2010.<br /> Kết quả: 78 bệnh nhân. Tuổi trung bình của người chồng 35,23 ± 6,06 tuổi, vợ: 30,49 ± 4,18 tuổi. Thời<br /> gian vô sinh 5,57 ± 3,68 năm. 100% trường hợp thu được tinh trùng mào tinh, không có trường hợp nào chuyển<br /> sang tinh trùng tinh hoàn. Thời gian thực hiện PESA trung bình: 6,86 ± 3,51 phút. Nếu tỷ lệ ống sinh tinh có<br /> tinh trùng trên tổng số ống sinh tinh của mặt cắt lớn hơn 40% thì khả năng thu đủ tinh trùng là 60% với thời<br /> gian dưới 10 phút.<br /> Kết luận: Sinh thiết tinh hoàn là một yếu tố giúp tiên lượng thành công khi thực hiện hút tinh trùng mào<br /> tinh qua da.<br /> Từ khoá: hút tinh trùng mào tinh qua da, sinh thiết tinh hoàn.<br /> <br /> ABSTRACT<br /> THE PROGNOSTIC ROLE OF TESTICULAR BIOPSY IN PERCUTANOUS EPIDIDYMAL SPERM<br /> ASPIRATION<br /> Mai Ba Tien Dung, Nguyen Thanh Nhu, Pham Huu Duong, Dang Quang Tuan, Pham Van Hao,<br /> Nguyen Ho Vinh Phuoc * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 15 - Supplement of No 1 - 2011: 212 - 216<br /> Introduction: Infertility ratio is 15%, azoospermia is a cause of male infertility and accounted for 14%.<br /> Invitro Fertilization with percutanous epididymal sperm aspiration (PESA) has opened a new horizon in male<br /> fertility treatment.<br /> Objective: Evaluating the predict factor of testicular biopsy in PESA technique.<br /> Methods: All obstructive azoospermia patients underwent scrotal exploration at Department of Andrology<br /> – Binh Dan hospital and have been indicated IVF with PESA at Tu Du hospital, from April 2009 to April 2010.<br /> Results: 78 patients. The husband average age was 35.23 ± 6.06 years old and 30.49 ± 4.18 years old for<br /> their wives. Infetility time was 5.57 ± 3.68 years. Sperm was retrieved in 100% of cases, no case had to switch to<br /> testicular sperm extraction (TESE). PESA average time was 6.86 ± 3.51 min. If the ratio of the spermatogenesis<br /> tubules with sperm over the total number of spermatogenesis tubules on a surface was more than 40%, then the<br /> chance of retrieving enough sperm was of 60% with the procedure time was less than 10 minutes.<br /> Conclusions: Testicular biopsy was a predict factor of PESA.<br /> ∗<br /> <br /> Khoa Nam học, Bệnh viện Bình Dân<br /> Tác giả liên lạc: ThS. Mai Bá Tiến Dũng<br /> <br /> 212<br /> <br /> ĐT: 0913809110<br /> <br /> Email: maibatiendung@yahoo.com<br /> <br /> Chuyên Đề Ngoại Khoa<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Keywords: PESA, testicular biopsy.<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> 14% các trường hợp vô sinh là vô tinh,<br /> nguyên nhân có thể do bất thường sinh tổng<br /> hợp tinh trùng hoặc bế tắc đường dẫn tinh(1).<br /> Trước đây, phẫu thuật nối ống dẫn tinh – mào<br /> tinh do tắc mào tinh hay nối ống dẫn tinh sau<br /> triệt sản(9) đã mang lại kết quả khả quan và bệnh<br /> nhân có thể có con tự nhiên. Tuy nhiên, nếu<br /> phẫu thuật thất bại, người bệnh đành chấp nhận<br /> tình trạng vô sinh hoặc nhận con nuôi. Năm<br /> 1993, Palermo(7), đã tiến hành thành công tiêm<br /> tinh trùng vào bào tương trứng và mở ra một<br /> bước ngoặc mới cho điều trị vô sinh nam. Tinh<br /> trùng có thể lấy ở ống dẫn tinh, mào tinh hay<br /> tinh hoàn và được tiêm vào bào tương trứng.<br /> Hiện nay kỹ thuật này đã được triển khai và áp<br /> dụng tại các trung tâm hỗ trợ sinh sản trên thế<br /> giới và Việt Nam(6, 12). Năm 1998 tại Việt Nam,<br /> Khoa Hiếm muộn – bệnh viện Từ Dũ đã thực<br /> hiện thành công thụ tinh trong ống nghiệm<br /> (TTTON) với tinh trùng trong tinh dịch(2) Năm<br /> 2002, Nguyễn Thành Như(6) đã thực hiện trích<br /> tinh trùng mào tinh để TTTON. Điều này đã mở<br /> ra một hướng đi mới cho các cặp vợ chồng<br /> tưởng như vô vọng trong ước muốn có con của<br /> chính mình.<br /> Đối với các trường hợp vô tinh bế tắc (VTBT)<br /> có chỉ định hút tinh trùng mào tinh qua da<br /> (percutanous epididymal sperm aspiration,<br /> PESA) để TTTON, vấn đề đặt là những yếu tố<br /> ảnh hưởng đến thành công của thủ thuật này.<br /> Do đó, chúng tôi thực hiện nghiên cứu này<br /> nhằm mục tiêu khảo sát giá trị tiên lượng của<br /> sinh thiết tinh hoàn trong PESA.<br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> Nghiên cứu lâm sàng tiến cứu mô tả thực<br /> hiện trên tất cả các trường hợp VTBT có chỉ định<br /> PESA để TTTON. Bệnh nhân đã được phẫu<br /> thuật thám sát bìu tại Khoa Nam học – Bệnh<br /> viện Bình Dân, có kết quả sinh thiết tinh hoàn<br /> với sinh tinh bình thường ở ít nhất một tinh<br /> hoàn, có chỉ định PESA để TTTON tại Khoa<br /> <br /> Chuyên Đề Ngoại Khoa<br /> <br /> Hiếm muộn bệnh viện Từ Dũ từ tháng 04 năm<br /> 2009 đến tháng 04 năm 2010.<br /> <br /> Kỹ thuật hút tinh trùng mào tinh qua da<br /> (PESA)<br /> Bệnh nhân được gây tê thừng tinh bằng<br /> Lidocaine 2% hai bên thừng tinh.<br /> Sau khi cố định được mào tinh (MT) bằng<br /> tay giữa các ngón tay, phẫu thuật viên dùng ống<br /> tiêm có kim số 23G, đâm xuyên qua da vào mào<br /> tinh, hút từ từ tới khi có dịch trong ống tiêm.<br /> Dịch hút được sẽ đem kiểm tra dưới kính hiển vi<br /> với độ phóng đại 100 lần để tìm tinh trùng (TT).<br /> <br /> Hình 1: Hút tinh trùng mào tinh qua da (PES)<br /> <br /> KẾT QUẢ<br /> Có 78 trường hợp có chỉ định TTTON với<br /> tinh trùng mào tinh của người chồng. Tuổi trung<br /> bình của bệnh nhân là 35,23 ± 6,06 tuổi (24 - 53<br /> tuổi). Thời gian vô sinh trung bình: 5,57 ± 3,68<br /> năm (1 - 16 năm).<br /> Kết quả giải phẫu bệnh của tinh hoàn phải<br /> là: sinh tinh nửa chừng (1 trường hợp), sinh tinh<br /> bình thường (77 trường hợp); tinh hoàn trái là:<br /> sinh tinh bình thường (78 trường hợp, 100%)<br /> Thời gian thực hiện PESA của mào tinh<br /> phải: 6,86 ± 3,50 phút (2 – 10phút), mào tinh trái:<br /> 6,45 ± 5,12 phút (3 – 30phút).<br /> Số lần thực hiện PESA của mào tinh phải:<br /> 3,82 ± 0,29 lần (1 – 10 lần), mào tinh trái: 3,02 ±<br /> 0,42 lần (1 – 10 lần).<br /> Mật độ tinh trùng trung bình trong một<br /> ống sinh tinh (OST), gọi tắt là mật độ TT OST, ở<br /> <br /> 213<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> tinh hoàn phải là 15,09 ± 7,03 (0 – 30), tinh hoàn<br /> trái là 16.27 ± 9,26 (3 – 45).<br /> <br /> Đánh giá số l ợng tinh trùng thu đ ợc<br /> (bảng 1)<br /> Bảng 1: Đánh giá số lượng tinh trùng thu được khi<br /> thực hiện PESA<br /> Số lượng Số lượng TT Số lượng TT<br /> TT dư<br /> đủ<br /> thiếu<br /> <br /> Mào tinh phải<br /> Mào tinh trái<br /> Tổng<br /> <br /> n<br /> <br /> %<br /> <br /> n<br /> <br /> %<br /> <br /> n<br /> <br /> %<br /> <br /> 8<br /> 4<br /> 12<br /> <br /> 14,28<br /> 12,12<br /> <br /> 35<br /> 25<br /> 60<br /> <br /> 62,5<br /> 75,76<br /> <br /> 13<br /> 4<br /> 17<br /> <br /> 23,22<br /> 12,12<br /> <br /> Tỷ lệ OST có TT so với tổng số OST trên một<br /> mặt cắt mô tinh hoàn, gọi tắt là tỷ lệ OST<br /> (bảng 2).<br /> Bảng 2: Tỷ lệ số ống sinh tinh có tinh trùng so với<br /> tổng số ống sinh tinh trên một mặt cắt mô tinh hoàn<br /> Tỷ lệ OST<br />