Giải bài tập Thổ nhưỡng quyển. các nhân tố hình thành thổ nhưỡng SGK Địa lí 10

A. Tóm tắt Lý thuyết Thổ nhưỡng quyển. các nhân tố hình thành thổ nhưỡng Địa lí 10

I. Thổ nhưỡng

– Thổ nhưỡng (đất): là lớp vật chất tơi xốp ở bề mặt lục địa, được đặc trưng bởi độ phì.
– Độ phì: là khả năng cung cấp nhiệt, khí, nước các chất dinh dưỡng cần thiết cho thực vật sinh trưởng và phát triển.
– Thổ nhưỡng quyển: là lớp vỏ chứa vật chất tơi xốp nằm ở bề mặt lục địa, nơi tiếp xúc với khí quyển, thạch quyển, sinh quyển.

II. Các nhân tố hình thành đất

1. Đá mẹ
Là những sản phẩm phong hóa từ đá gốc, cung cấp chất vô cơ cho đất, quyết định thành phần cơ giới, khoáng vật, ảnh hưởng trực tiếp tính chất lí, hóa của đất.
Ví dụ : 
+ Từ đá macma axit như như granit thì có màu xám, chua, nhiều cát.
+ Từ đá macma bazơ như đá vôi và đá bazan có màu nâu đỏ, nhiều chất dinh dưỡng.

2. Khí hậu
– Ảnh hưởng trực tiếp bởi các yếu tố nhiệt, ẩm. 
– Tác động của nhiệt và ẩm làm cho đá gốc bị phá hủy thành những sản phẩm phong hóa, rồi sau đó tiếp tục bị phong hóa thành đất. 
– Nhiệt và ẩm còn ảnh hưởng tới sự hào tan, rửa trôi hoặc tích tụ vật chất trong các tầng đất, đồng thời tạo môi trường để vi sinh vật phân giải và tổng hợp chất hữu cơ cho đất.
– Ảnh hưởng gián tiếp qua chuỗi tác động: Thực vật sinh trưởng tốt sẽ hạn chế việc xói mòn đất, đồng hời cung cấp nhiều chất hữu cơ cho đất.

3. Sinh vật
– Đóng vai trò chủ đạo trong sự hình thành đất.
+ Thực vât: Cung cấp vật chất hữu cơ, rễ phá hủy đá.
+ Vi sinh vật: Phân giải xác súc vật tạo mùn.
+ Động vật: sống trong đất là biến đổi tính chất đất (giun, kiến, mối).

4. Địa hình
– Địa hình dốc: đất bị xói mòn, tầng phong hóa mỏng.
– Địa hình bằng phẳng: bồi tụ là chủ yếu , tầng phong hóa dày.
=> Địa hình: Ảnh hưởng đến khí hậu để tạo ra các vành đai đất khác nhau theo độ cao.

5. Thời gian
– Thời gian hình thành đất là tuổi đất.
– Tuổi của đất là nhân tố biểu thị thời gian tác động của các yếu tố hình thành đất dài hay ngắn, còn thể hiện cường độ của các quá trình tác động đó.
+ Vùng nhiệt đới, cận nhiệt: đất nhiều tuổi.
+ Vùng ôn đới, cực: đất ít tuổi.

6. Con người
– Hoạt động tích cực: nâng độ phì cho đất, chống xói mòn.
– Hoạt động tiêu cực: đốt rừng làm nương rẫy, xói mòn đất.

B. Ví dụ minh họa Thổ nhưỡng quyển. các nhân tố hình thành thổ nhưỡng Địa lí 10

Nguồn gốc tạo thành trực tiếp của mọi loại đất là gì?

Hướng dẫn trả lời:

- Sự hình thành đất là những quá trình biến đổi phức tạp của vật chất diễn ra ở lớp ngoài cùng của vỏ Trái Ðất do sự tác động của các yếu tố tự nhiên và nhân tạo.

- Sự tác động của các yếu tố làm cho khoáng vật và đá bị phá huỷ tạo thành mẫu chất. Sinh vật tác động lên mẫu chất làm cho mẫu chất được tích luỹ chất hữu cơ, dần dần biến đổi tạo nên thể vật chất gọi là đất.

- Ðất là một sản phẩm đặc biệt được hình thành do sự tác động của khí quyển, thuỷ quyển, sinh quyển, năng lượng bức xạ mặt trời lên bề mặt thạch quyển (vỏ Trái Ðất).

C. Giải bài tập về Thổ nhưỡng quyển. các nhân tố hình thành thổ nhưỡng Địa lí 10

Dưới đây là 3 bài tập về Thổ nhưỡng quyển. các nhân tố hình thành thổ nhưỡng mời các em cùng tham khảo:

Bài 1 trang 65 SGK Địa lí 10

Bài 2 trang 65 SGK Địa lí 10

Bài 3 trang 65 SGK Địa lí 10

Để xem nội dung chi tiết của tài liệu các em vui lòng đăng nhập website tailieu.vn và download về máy để tham khảo dễ dàng hơn. Bên cạnh đó, các em có thể xem cách giải bài tập của bài trước và bài tiếp theo:

>> Bài trước: Giải bài tập Sóng - thuỷ triều - dòng biển SGK Địa lí 10

>> Bài tiếp theo: Giải bài tập Sinh quyển - các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố của sinh vật SGK Địa lí 10