Giảng dạy IFRS tại trường Đại học Thương mại trong bối cảnh hội nhập quốc tế: Khó khăn và giải pháp

Chia sẻ: Lệ Minh Vũ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

Thêm vào BST

Báo xấu

4
lượt xem 0
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết "Giảng dạy IFRS tại trường Đại học Thương mại trong bối cảnh hội nhập quốc tế: Khó khăn và giải pháp" tập trung làm rõ những khó khăn, thách thức trong việc giảng dạy IFRS tại trường Đại học Thương mại. Trên cơ sở đó, đưa ra một số khuyến nghị nhằm khắc phục những khó khăn, thách thức để việc giảng dạy IFRS cho các sinh viên ngành kế toán tại trường Đại học Thương mại nói riêng và các trường đại học Việt Nam nói chung ngày càng hoàn thiện hơn. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giảng dạy IFRS tại trường Đại học Thương mại trong bối cảnh hội nhập quốc tế: Khó khăn và giải pháp

Kỷ yếu Hội thảo Khoa học Quốc gia về Kế toán và Kiểm toán – VCAA 2021 GIẢNG DẠY IFRS TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI TRONG BỐI CẢNH HỘI NHẬP QUỐC TẾ: KHÓ KHĂN VÀ GIẢI PHÁP TEACHING IFRS AT THUONGMAI UNIVERSITIES IN THE CONTEXT OF INTERNATIONAL INTEGRATION: DIFFICULTIES AND SOLUTIONS Th.S. Chu Thị Huyến Trường Đại học Thương mại Ngày nhận bài: 25/9/2021 Ngày nhận kết quả phản biện: 15/10/2021 Ngày chấp nhận đăng: 15/11/2021 TÓM TẮT Trong bối cảnh Việt Nam đang hội nhập sâu rộng với thế giới, hướng tới tuân thủ các chuẩn mực quốc tế về kế toán, việc đào tạo sinh viên – các kế toán viên tương lai có trình độ chuyên môn và hiểu biết về IFRS là yêu cầu tất yếu của các trường đại học hiện nay. Trên cơ sở tổng hợp, phân tích tài liệu kết hợp với kinh nghiệm giảng dạy của bản thân, bài viết tập trung làm rõ những khó khăn, thách thức trong việc giảng dạy IFRS tại trường Đại học Thương mại. Trên cơ sở đó, đưa ra một số khuyến nghị nhằm khắc phục những khó khăn, thách thức để việc giảng dạy IFRS cho các sinh viên ngành kế toán tại trường Đại học Thương mại nói riêng và các trường đại học Việt Nam nói chung ngày càng hoàn thiện hơn. Từ khóa: Giảng dạy IFRS, trường Đại học Thương mại, hội nhập quốc tế, khó khăn, giải pháp ABSTRACT Vietnamese economy has been constantly integrating into the world, aiming to comply with international accounting standards, the training of students - future accountants with professional qualifications and understanding of IFRS is an indispensable requirement of the universities today. By reviewing previous researches and combining with the teaching experience, the article focuses on clarifying the difficulties and challenges in teaching IFRS at Thuongmai University. From the results of research, the article has several recomendations to overcome difficulties and challenges to futher complete the teaching of IFRS for accounting students at the university in particular and Vietnamese universities. Keywords: IFRS training, Thuongmai universities, international integration, difficulties, solutions 1. Đặt vấn đề Chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế (IFRS) là bộ Chuẩn mực do Uỷ ban Chuẩn mực kế toán quốc tế (IASB) ban hành, quy định về việc lập và trình bày các báo cáo tài chính (BCTC) của doanh nghiệp (DN), được thừa nhận và áp dụng rộng rãi ở nhiều quốc gia. Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng và sự phát triển mạnh mẽ của thị trường vốn đa quốc gia đòi hỏi các DN cần lập BCTC của mình theo IFRS nhằm nâng cao khả năng thu hút vốn đầu tư. Kết quả của toàn cầu hoá vì vậy đã thúc đẩy sự hội tụ và giảm thiểu sự khác biệt trong nhiều khía cạnh, trong đó có sự hội tụ của chuẩn mực kế toán nói chung và lĩnh vực đào tạo kế toán nói riêng. 305
Kỷ yếu Hội thảo Khoa học Quốc gia về Kế toán và Kiểm toán – VCAA 2021 Tại Việt Nam, trong xu thế hội nhập theo IFRS, Bộ Tài Chính đã chính thức ban hành Đề án “Áp dụng chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế vào Việt Nam” vào tháng 3/2019 để tiến tới hội nhập sâu, rộng với thế giới trong lĩnh vực kế toán kiểm toán nói riêng và phát triển bền vững Việt Nam nói chung. Theo đó, lộ trình đến năm 2025, các công ty mẹ của tập đoàn kinh tế Nhà nước, công ty mẹ là công ty niêm yết, công ty đại chúng quy mô lớn là công ty mẹ chưa niêm yết sẽ bắt buộc áp dụng IFRS khi lập và trình bày BCTC. Vì vậy, từ nay đến năm 2024 sẽ là giai đoạn chuẩn bị các công việc cho việc áp dụng, trong đó có việc đào tạo nhân lực. Việc áp dụng IFRS vì vậy có tác động đáng kể đến đào tạo kế toán tại các cơ sở giáo dục. Trong tương lai gần, Chuẩn mực kế toán Việt Nam sẽ phải ban hành mới theo hướng hội tụ với IFRS. Khi khung pháp lý về kế toán thay đổi, nhu cầu xã hội về nguồn lực kế toán cũng phải thay đổi. Kết quả là các cơ sở giáo dục cũng phải thay đổi để đáp ứng được nhu cầu của xã hội. Vì vậy, vai trò của đào tạo kế toán trong đó có giảng dạy IFRS là rất quan trọng để có thể nhanh chóng xây dựng nguồn nhân lực kế toán phù hợp với sự đổi mới. Do đó việc giảng dạy IFRS và nâng cao chất lượng đào tạo IFRS tại các trường đại học trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết và trở thành một trong những nhiệm vụ cần được quan tâm hàng đầu hiện nay. Bài viết có kết cấu như sau: phần tiếp theo là thực trạng giảng dạy IFRS tại trường Đại học Thương mại; phần 3 là những khó khăn trong giảng dạy IFRS tại trường Đại học Thương mại; phần 4 là một số khuyến nghị nhằm tháo gỡ khó khăn cho trường khi giảng dạy IFRS trong bối cảnh mới và phần cuối cùng là kết luận. 2. Thực trạng giảng dạy IFRS tại trường Đại học Thương mại Hiện nay, số lượng các trường đại học đưa nội dung IFRS vào giảng dạy còn rất ít. Cụ thể IFRS mới được giảng dạy ở một số trường như Đại học Kinh Tế - Luật với môn Kế toán quốc tế học phần 1, đại học Tài chính – Marketing TP.Hồ Chí Minh với môn kế toán quốc tế căn bản, Viện kế toán kiểm toán trường đại học Kinh Tế Quốc Dân với môn kế toán quốc tế… Kết quả nghiên cứu của Nguyễn Xuân Hưng (2017), Nguyễn Hữu Ánh (2017), Phan Thị Anh Đào (2020) đều cho thấy việc đưa IFRS vào giảng dạy có sự khác nhau giữa các trường. Một số trường đã lồng ghép nội dung IFRS trong các môn học kế toán tài chính cho chương trình chất lượng cao hay chương trình tiên tiến. Một số trường khác chỉ giới thiệu IFRS trong môn học kế toán quốc tế. Tuy nhiên, với thời lượng của một môn học thì việc đưa IFRS vào giảng dạy vẫn còn mang tính rất khái quát, mức độ tiếp cận còn hạn chế do đó chưa đảm bảo được tính đầy đủ của các chủ đề trong IFRS (Trịnh Thị Hợp, 2021; Phan Thị Anh Đào, 2021). Là một trong những đơn vị tiên phong, Trường Đại học Thương mại đã đưa học phần “Kế toán quốc tế” vào chương trình đào tạo kế toán với mục tiêu cung cấp cho sinh viên lý luận chung và kiến thức cơ bản của các chuẩn mực kế toán về trình bày BCTC quốc tế làm nền tảng cho việc nghiên cứu và ứng dụng vào thực tiễn kế toán tại các DN trong thời kỳ hội nhập kinh tế quốc tế. Đồng thời giúp sinh viên tốt nghiệp có khả năng vận dụng các chuẩn mực kế toán về trình BCTC quốc tế tại các DN trong nước, DN nước ngoài và các tổ chức khác. Học phần Kế toán quốc tế có kết cấu 3 tín chỉ, được đưa vào giảng dạy cho sinh viên năm thứ 3 và sinh viên năm thứ 4. Để học được học phần này, yêu cầu sinh viên phải hoàn thành học phần 2 học phần là Kế toán tài chính 1 và Kế toán tài chính 2. Nội dung giảng dạy học phần được xác định rất rõ ràng: “Học phần thuộc khối kiến thức ngành Kế toán doanh nghiệp, cung cấp kiến thức lý luận chung về sự hòa hợp và hội tụ của kế toán quốc tế trong bối cảnh toàn cầu hóa; hệ thống chuẩn mực kế toán về trình bày BCTC quốc tế trên các góc độ trình bày thông tin trên 306
Kỷ yếu Hội thảo Khoa học Quốc gia về Kế toán và Kiểm toán – VCAA 2021 BCTC; đo lường, ghi nhận và trình bày các chỉ tiêu về tài sản, chi phí, doanh thu, nợ phải trả, vốn chủ sở hữu, trình bày thông tin kế toán trong BCTC”. Trên cơ sở tham khảo các chương trình đào tạo kế toán nước ngoài cũng như chương trình đào tạo của các tổ chức nghề nghiệp quốc tế như ACCA, CPA, CIMA… Bộ môn, Khoa và Nhà trường đã xây dựng và thống nhất nội dung và phương pháp giảng dạy học phần liên quan đến IFRS riêng để phù hợp với điều kiện thực tế của mình, được thể hiện ở Bảng 1 dưới đây: Bảng 1. Nội dung giảng IFRS trong học phần Kế toán quốc tế tại trường Đại học Thương mại STT Nội dung giảng liên quan đến IFRS Phương pháp giảng dạy 1 Khái quát về hệ thống chuẩn mực trình bày báo cáo Giải thích cụ thể; Thuyết giảng; tài chính quốc tế Câu hỏi gợi mở; Giải quyết vấn - Khuôn mẫu lý thuyết của hệ thống BCTC quốc tế đề - Hệ thống chuẩn mực trình bày BCTC quốc tế (IFRS): Sự hình thành và phát triển của IFRS; Nội dung và cấu trúc của IFRS 2 Chuẩn mực chung về IFRS Giải thích cụ thể; Thuyết giảng; - Những vấn đề chung về BCTC quốc tế: Các thuật ngữ, Câu hỏi gợi mở. khái niệm; Mục đích và phạm vi BCTC; Các nguyên tắc lập và trình bày BCTC - Trình bày hệ thống BCTC quốc tế: Báo cáo tình hình tài chính; Báo cáo thu nhập; Báo cáo sự thay đổi vốn chủ sở hữu; Báo cáo lưu chuyển tiền tệ; Thuyết minh bổ sung 3 Chuẩn mực trình bày BCTC quốc tế về tài sản Giải thích cụ thể; Thuyết giảng; - Chuẩn mực kế toán về hàng tồn kho Câu hỏi gợi mở; Giải quyết vấn - Chuẩn mực kế toán về tài sản cố định đề; Giải quyết tình huống - Chuẩn mực kế toán về đầu tư tài chính 4 Chuẩn mực trình bày BCTC quốc tế về chi phí, Giải thích cụ thể; Thuyết giảng; doanh thu Câu hỏi gợi mở; Giải quyết vấn - Chuẩn mực kế toán về chi phí đề; Giải quyết tình huống - Chuẩn mực kế toán về doanh thu 5 Chuẩn mực trình bày BCTC quốc tế về nguồn vốn Giải thích cụ thể; Thuyết giảng; và các trường hợp đặc biệt Câu hỏi gợi mở; Giải quyết vấn - Chuẩn mực kế toán về nợ phải trả và vốn chủ sở hữu đề; Giải quyết tình huống - Chuẩn mực kế toán về các trường hợp đặc biệt: Kế toán về thay đổi các ước tính và sai sót kế toán; Kế toán các sự kiện sau lập BCTC; Kế toán trong nền kinh tế siêu lạm phát Nguồn: Bộ môn Kế toán quản trị, trường Đại học Thương mại Như vậy, có thể thấy môn học Kế toán quốc tế của trường đã đưa được các chủ đề phổ biến vào giảng dạy, song vẫn chưa đầy đủ bởi các chủ đề khác như kế toán cho nông nghiệp, lợi nhuận mỗi cổ phiếu, foạt động thăm dò và đánh giá khai khoáng… vẫn chưa được đưa vào giảng dạy. Việc giảng dạy học phần do Bộ môn Kế toán quản trị thuộc Khoa Kế toán – Kiểm toán đảm trách. Đội ngũ giảng viên giảng dạy đều có trình độ thạc sĩ trở lên, được đào tạo bài bản, đảm bảo 307
Kỷ yếu Hội thảo Khoa học Quốc gia về Kế toán và Kiểm toán – VCAA 2021 chuyên môn nghiệp vụ và kiến thức chuyên nghành. Trong quá trình giảng dạy, bộ môn luôn có sự linh hoạt đối với từng đối tượng sinh viên cụ thể. Đối với sinh viên chuyên ngành kế toán, do trình độ tiếng Anh còn nhiều hạn chế, không có sự tương đồng giữa các sinh viên nên các nội dung IFRS đã được các giảng viên việt hoá với những đối tượng còn hạn chế về mặt ngôn ngữ. Đối với những sinh viên đủ năng lực tiếng Anh, giảng viên khuyến khích sinh viên đọc hiểu nội dung chuẩn mực IFRS bằng tiếng Anh. Các phương pháp giảng dạy chủ yếu được các giảng viên áp dụng đối với học phần là giải thích cụ thể, thuyết giảng và câu hỏi gợi mở. Với những nỗ lực trên đã giúp trường nâng cao uy tín và chất lượng đào tạo. Tuy nhiên, với số lượng giảng viên giảng dạy học phần theo danh sách hiện này là 7 giảng viên, trong đó số lượng giảng viên trẻ chiếm đến 86%. Điều đó cũng đi liền với kinh nghiệm giảng dạy, kinh nghiệm thực tiễn của người dạy vẫn còn nhiều hạn chế. Điều này khiến cho việc đưa các tình huống thực tiễn vào giảng dạy ít nhiều bị hạn chế. Thêm vào đó, trình độ tiếng Anh của một số giảng viên đảm nhiệm vẫn còn hạn chế nên việc sử dụng các tài liệu nước ngoài cho nghiên cứu và giảng dạy còn gặp nhiều khó khăn. Để phục vụ cho việc giảng dạy học phần, học liệu vẫn chủ yếu được tham khảo từ một số trường của các nhà xuất bản như giáo trình chuẩn mực kế toán quốc tế (Nhà xuất bản Tài chính), Các chuẩn mực kế toán quốc tế (Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia), Comparative International Accounting (Nhà xuất bản Prentice-Hall), International Accounting (Nhà xuất bản South-Western College)… Bộ môn hiện vẫn chưa tự biên soạn được giáo trình cho học phần này. 3. Những khó khăn trong giảng dạy IFRS tại trường đại học Thương mại Qua tổng hợp các nghiên cứu tiền nhiệm kết hợp với kinh nghiệm giảng dạy tại trường, việc giảng dạy IFRS tại trường đại học Thương mại hiện đang gặp phải một số khó khăn chủ yếu sau: - Thứ nhất về chương trình đào tạo: Với số tín chỉ học phần là 3, cấu trúc học phần gồm 36 giờ lý thuyết, 9 giờ thảo luận và thực hành cho thấy chương trình đào tạo còn nặng lý thuyết (số giờ lý thuyết gấp 4 lần số giờ thảo luận và thực hành), thời lượng thực hành thảo luận còn quá ít. Mặt khác với thời lượng khiêm tốn như trên nên việc đưa IFRS vào giảng dạy bị hạn chế rất lớn. Cụ thể, một số IFRS đưa vào chương trình giảng dạy gồm: khuôn mẫu lý thuyết; hàng tồn kho; bất động sản, nhà xưởng, thiết bị và tài sản vô hình; doanh thu từ hợp đồng với khách hàng; ảnh hưởng của chênh lệch tỷ giá hối đoái; sự thay đổi trong chính sách kế toán, ước tính kế toán và sai sót; báo cáo lưu chuyển tiền tệ và một phần của vấn đề kế toán trong hợp nhất, liên kết, liên doanh. Kết quả là việc đưa IFRS để giới thiệu còn ở mức độ khái quát, chưa giải quyết căn bản các chủ đề giảng dạy. - Thứ hai, khung pháp lý kế toán ở Việt Nam: Khung pháp lý kế toán Việt Nam hiện vẫn chú trọng nhiều vào các quy định cụ thể nên các trường đại học nói chung và Đại học Thương mại nói riêng vẫn phải giảng dạy theo tinh thần hướng dẫn sinh viên cụ thể các quy định trong chuẩn mực kế toán Việt Nam. Thêm vào đó các DN Việt Nam hiện vẫn phải thực hiện công tác kế toán và lập BCTC theo hướng dẫn của Thông tư 200/2014/TT-BTC hoặc Thông tư 133/2016/TT-BTC. Do vậy, việc giảng dạy kế toán cho sinh viên cũng vẫn phải theo thông tư này. Giảng dạy kế toán dựa trên các quy tắc (rules) vì thế vẫn được áp dụng trong khi IFRS là bộ chuẩn mực được thiết kế dựa trên các nguyên tắc (principles). Thêm vào đó, do môi trường pháp lý chưa hoàn thiện nên người dạy sẽ gặp khó khăn trong quá trình giải thích các nguyên tắc của IFRS sẽ áp dụng như thế nào tại Việt Nam. Đây chính là một trong những khó khăn đặt ra cho giảng viên trong quá trình giảng dạy. 308
Kỷ yếu Hội thảo Khoa học Quốc gia về Kế toán và Kiểm toán – VCAA 2021 - Thứ ba về phương pháp giảng dạy: Kết quả ở Bảng 1 cho thấy phương pháp giải thích cụ thể và phương pháp thuyết giảng được áp dụng rất nhiều nên chưa phát huy được khả năng tư duy, sáng tạo của sinh viên. Trong khi việc giảng dạy IFRS là tập trung vào việc giúp cho người học tăng kỹ năng phán xét, đánh giá nghề nghiệp để giúp cho người học có thể giải quyết được các trường hợp, sự kiện không chắc chắn (Nguyễn La Soa, Trương Thanh Hằng, 2017). Điều này dẫn đến khả năng phán xét, đánh giá của người học về các vấn đề kế toán nói chung và IFRS nói riêng sẽ hạn chế. - Thứ tư về đội ngũ giảng viên: Khi áp dụng IFRS thì vẫn có sự khác biệt giữa các quốc gia về chất lượng kế toán. Theo đó, người dạy cần nhận biết sự khác biệt trong việc giảng IFRS và điều chỉnh cách giảng dạy để sự khác biệt quan trọng được nhận diện khi giải thích và áp dụng IFRS (Trần Mạnh Dũng và Nguyễn Thuý Hồng, 2016). Điều này là không hề dễ dàng khi mà sự hiểu biết và kinh nghiệm của các giảng viên về IFRS còn nhiều hạn chế, phần nhiều giảng viên chưa được nghiên cứu bài bản IFRS. Đây chính là thách thức lớn đối trường. Mặt khác, đa số các giảng viên còn hạn chế về trình độ tiếng Anh nên việc sử dụng các tài liệu nước ngoài cho nghiên cứu giảng dạy IFRS còn gặp nhiều khó khăn. - Thứ năm về giáo trình và tài liệu về IFRS: Để thực hiện giảng dạy kế toán theo IFRS đòi hỏi các giảng viên phải tiếp cận được với nguồn tài liệu về IFRS trong khi đó các giáo trình và tài liệu về IFRS hiện nay chủ yếu là những tài liệu bằng Tiếng Anh, khả năng tiếp cận cũng khá hạn chế. Đây là những trở ngại không nhỏ cho các giảng viên và sinh viên tại trường khi muốn đi sâu tìm hiểu về IFRS cũng như các văn bản hướng dẫn liên quan đến bộ chuẩn mực này. Ngoài ra, do các nguyên tắc kế toán chung trong IFRS thường xuyên thay đổi, cập nhật vì vậy đòi hỏi các giảng viên phải liên tục cập nhật kiến thức và bài giảng cho phù hợp. Thêm vào đó, do IFRS là bộ chuẩn mực được thiết kế dựa trên các nguyên tắc nên khá trừu tượng và khó hiểu với đa số các sinh viên, chưa kể đến thời lượng giờ học trên lớp không thay đổi mà dung lượng kiến thức khi đào tạo theo IFRS khá lớn, đòi hỏi sinh viên phải phát huy khả năng tự nghiên cứu của mình. Trong khi khả năng tự nghiên cứu của sinh viên vẫn còn nhiều hạn chế. Đây là một thử thách đặt ra cho cả giảng viên và sinh viên. Dựa vào những phân tích trên có thể tóm tắt những khó khăn chủ yếu trong giảng dạy IFRS tại trường Đại học Thương mại khi xem xét theo các khía cạnh như Bảng 2 dưới đây: Bảng 2. Một số khó khăn chủ yếu trong giảng dạy IFRS tại trường Đại học Thương mại Khía cạnh xem xét Khó khăn chủ yếu Chương trình đào tạo Nặng về lý thuyết, thời lượng thực hành, thảo luận còn ít Phương pháp giảng dạy Thiên về thuyết giảng và giải thích cụ thể nên chưa phát huy được khả năng tư duy, sáng tạo, phán đoán của sinh viên Khung pháp lý về kế toán tại Việt Khung pháp lý kế toán chưa hoàn thiện và vẫn chú trọng Nam nhiều vào các quy định cụ thể Đội ngũ giảng viên Sự hiểu biết, kinh nghiệm thực tiễn và trình độ tiếng Anh của các giảng viên về IFRS còn nhiều hạn chế Các giáo trình và tài liệu về IFRS Chủ yếu bằng Tiếng Anh, khả năng tiếp cận hạn chế Sinh viên kế toán Trình độ tiếng Anh và khả năng tự nghiên cứu còn hạn chế Nguồn: Tác giả tổng hợp 309
Kỷ yếu Hội thảo Khoa học Quốc gia về Kế toán và Kiểm toán – VCAA 2021 4. Một số khuyến nghị nhằm khắc phục những khó khăn khi giảng dạy IFRS tại trường Đại học Thương mại trong bối cảnh mới Trên cơ sở các khó khăn trong giảng dạy IFRS tại trường hiện nay, để việc giảng dạy IFRS được thuận lợi, đáp ứng được các yêu cầu, đòi hỏi của xã hội, tác giả đề xuất một số khuyến nghị như sau: - Về chương trình đào tạo: Cần tiến hành rà soát chương trình đào tạo để giảm nội dung lý thuyết, tăng tình huống thực tế và bổ sung nội dung giảng dạy IFRS, thay đổi chương trình đào tạo theo hướng giảng dạy dựa trên chuẩn mực chung. Việc đánh giá chương trình đào tạo có thể mời thêm các Kế toán trưởng, kiểm toán viên có bề dày kinh nghiệm làm việc tại các doanh nghiệp để việc đánh giá được khách quan và đảm bảo chương trình đào tạo đáp ứng được yêu cầu thực tiễn. - Về phương pháp giảng dạy: Nên chuyển đổi từ phương pháp giảng dạy kế toán dựa trên quy tắc như hiện nay sang giảng dạy kế toán dự trên nguyên tắc để phù hợp hơn với giảng dạy IFRS. - Khung pháp lý về kế toán tại Việt Nam: Trong thời gian tới cần sớm hoàn thiện khung pháp lý kế toán và vẫn tránh chú trọng quá nhiều vào các quy định cụ thể. - Về phía các giảng viên: Không ngừng nỗ lực trau dồi kiến thức chuyên môn, các kỹ năng và nâng cao năng lực ngoại ngữ. Thường xuyên cập nhật những bổ sung, sửa đổi và những IFRS mới được ban hành để việc giảng dạy IFRS không bị lỗi thời. Cần thay đổi cách thức tiếp cận phương pháp giảng dạy theo nguyên tắc thay vì theo quy tắc như hiện nay. Áp dụng thêm các phương pháp giảng dạy sáng tạo như phương pháp giảng dạy theo tình huống thực tế, PBL (problem – based learning), phương pháp học dựa trên giải quyết vấn đề (Learning by doing), phương pháp mô phỏng, đóng vai… Giảng dạy nhấn mạnh vào các khái niệm cơ bản thay vì các quy tắc để giúp sinh viên có khả năng phát hiện, tự tìm ra các giải pháp, hiểu và nhớ lâu hơn các kiến thức đã học. biên soạn giáo trình, tài liệu về IFRS bằng tiếng Việt để phục vụ cho việc giảng dạy IFRS. - Về tài liệu giảng dạy, nghiên cứu IFRS: Nhà trường nên bổ sung thêm các đầu sách nước ngoài viết bằng tiếng Anh về IFRS vào Thư viện đồng thời hỗ trợ giảng viên một cách tối đa trong tiếp cận các nguồn tài liệu cần thiết phục vụ cho giảng dạy IFRS. Ngoài ra, trường cũng nên có chế độ chính sách khuyến khích giảng viên biên soạn giáo trình, tài liệu về IFRS bằng tiếng Việt để phục vụ cho việc giảng dạy IFRS. Bên cạnh đó có thể mời chuyên gia đào tạo IFRS kinh nghiệm trên thế giới để tập huấn cho các giảng viên. - Với sinh viên kế toán: Cần chủ động trong việc học tập, nghiên cứu IFRS cũng như không ngừng nâng cao trình độ tiếng Anh để giúp cho việc học IFRS được thuận lợi và đạt hiệu quả cao. 5. Kết luận Đề án áp dụng IFRS vào Việt Nam có diễn ra đúng như lộ trình hay không phụ thuộc rất lớn vào công tác đào tạo kế toán nói chung và việc giảng dạy IFRS nói riêng tại các trường đại học nói chung và Đại học Thương mại nói riêng. Mặc dù là một trong các trường tiên phong trong việc đưa IFRS vào giảng dạy trong chương trình đào tạo sinh viên chuyên ngành kế toán song việc giảng dạy IFRS tại trường Đại học Thương mại hiện nay vẫn còn những khó khăn nhất định. Vì vậy cần có những giải pháp để khắc phục những khó khăn nhằm không ngừng nâng cao chất lượng giảng dạy IFRS nói riêng và chất lượng đào tạo nói chung, đáp ứng được các yêu cầu của xã hội trong bối cảnh mới. 310
Kỷ yếu Hội thảo Khoa học Quốc gia về Kế toán và Kiểm toán – VCAA 2021 TÀI LIỆU THAM KHẢO [1] Nguyễn Hữu Ánh (2017), Đổi mới đào tạo ngành kế toán của các trường đại học của Việt Nam đáp ứng yêu cầu xã hội trong xu thế hội nhập. Bài viết được trình bày tại Hội thảo đổi mới phương pháp đào tạo, cập nhật giáo trình giảng dạy kế toán phù hợp với yêu cầu cải cách kế toán trong giai đoạn mới, Hồ Chí Minh, Việt Nam [2] Bộ Tài chính (2020), Quyết định 345/QĐ-BTC về việc phê duyệt Đề án áp dụng Chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế vào Việt Nam. [3] Đề cương học phần Kế toán quốc tế (2021), Khoa Kế toán – Kiểm toán, trường Đại học Thương mại [4] TS. Trần Mạnh Dũng, Th.S. Nguyễn Thuý Hồng (2016), Giảng IFRS trong đào tạo kế toán, Tạp chí Kế toán & Kiểm toán, số tháng 3/2016, tr. 15-17 [5] Phan Thị Anh Đào (2021), Áp dụng IFRS tại Việt Nam: Những khó khăn đặt ra, Tạp chí Kế toán và Kiểm toán, số 212, Tháng 5/2021 [6] Nguyễn Thị Hồng (2021), Thách thức và giải pháp khắc phục khó khăn trong đào tạo ngành kế toán trong bối cảnh Việt Nam áp dụng IFRS, Tạp chí Dạy và Học ngày nay, Số kỳ 2- 1/2021, tr. 50 51 [7] Trịnh Thị Hợp (2021), Đào tạo kế toán tại các trường đại học ở Việt Nam giai đoạn hội tụ chuẩn mực kế toán Việt Nam (VAS) và chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế (IFRS), AGU International Journal of Sciences, Vol. 27 (1), 47 – 56 [8] Nguyễn Xuân Hưng (2017), Định hướng đào tạo kế toán tại Việt Nam trong quá trình hội nhập chuẩn mực lập báo cáo tài chính quốc tế (IFRS), Hội thảo Đổi mới phương pháp đào tạo, cập nhật giáo trình giảng dạy kế toán phù hợp với yêu cầu cải cách kế toán trong giai đoạn mới, Hồ Chí Minh, Việt Nam. [9] Nguyễn La Soa, Trương Thanh Hằng (2017), Đánh giá năng lực giảng viên kế toán để thực hiện đào tạo theo IFRS trong các trường đại học ở Việt Nam, Tạp chí Kinh tế & Phát triển, số 245 tháng 11/2007, tr. 96-104 [10] Nguyễn Ngọc Tiến, Đào Nhật Minh, Lê Trần Hạnh Phương, Nguyễn Thị Lệ Hằng (2021), Đào tạo về IFRS 15 trong trường đại học, cao đẳng: Trở ngại và giải pháp, Tạp chí Kế toán và Kiểm toán, số 212, Tháng 5/2021 311