Giáo án Ngữ văn lớp 8 (Học kì 1) - Lê Thị Nga

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8<br /> Lª ThÞ Nga<br /> Häc K× I<br /> Ngµy so¹n: 14/8/2012<br /> Ngµy d¹y : 17/8/2012<br /> <br /> Bài1 TiÕt 1 : V¨n b¶n:<br /> T¤I §I HäC<br /> (Thanh TÞnh)<br /> I. Møc ®é cÇn ®¹t:<br /> Gióp häc sinh:<br /> - C¶m nhËn ®­îc t©m tr¹ng håi hép, c¶m gi¸c bì ngì cña nh©n vËt “t«i” ë buæi tùu tr­êng ®Çu tiªn<br /> trong ®êi.<br /> - ThÊy ®­îc ngßi bót v¨n xu«i giµu chÊt th¬ gîi d­ vÞ tr÷ t×nh man m¸c cña Thanh TÞnh.<br /> II. Träng t©m kiÕn thøc , kü n¨ng:<br /> 1. KiÕn thøc:<br /> - Cèt truyÖn, nh©n vËt, sù kiÖn trong ®o¹n trÝch "T«i ®i häc".<br /> - NghÖ thuËt miªu t¶ t©m lÝ trÎ nhá ë tuæi ®Õn tr­êng trong mét v¨n b¶n qua ngßi bót Thanh TÞnh.<br /> 2. KÜ n¨ng:<br /> - §äc - hiÓu ®o¹n trÝch tù sù cã yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m.<br /> - Tr×nh bµy suy nghÜ, t×nh c¶m vÒ mét sù viÖc trong cuéc sèng.<br /> III. ChuÈn bÞ:<br /> 1. Gi¸o viªn: - SGK, SGV vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o.<br /> 2. Häc sinh: So¹n bµi<br /> IV. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:<br /> Nêu vấn đề, bình giảng, kĩ thuật động não.<br /> V. Ho¹t ®éng lªn líp<br /> 1. æn ®Þnh tæ chøc: (1 phót)<br /> 2. KiÓm tra bµi cò : KiÓm tra s¸ch,vë häc sinh (3 phót)<br /> 3. Bµi míi: (31 phót)<br /> Giíi thiÖu bµi míi: (1 phót)<br /> “T«i ®i häc” lµ truyÖn ng¾n cña nhµ v¨n Thanh TÞnh in trong tËp “Quª mÑ” vµ ®­îc xuÊt b¶n n¨m<br /> 1941. §©y lµ truyÖn ng¾n thÓ hiÖn ®Çy ®ñ phong c¸ch s¸ng t¸c cña t¸c gi¶: ®Ëm chÊt tr÷ t×nh, ®»m th¾m,<br /> ªm dÞu, trong trÎo vµ trµn ®Çy chÊt th¬.<br /> Ho¹t ®éng cña gv vµ hs<br /> kiÕn thøc<br /> GV h­íng dÉn: §äc chËm, dÞu, h¬i buån, l¾ng<br /> I. §äc vµ t×m hiÓu chung: (15 phót)<br /> s©u; chó ý lêi cña ng­êi mÑ, «ng ®èc.<br /> 1. §äc:<br /> - GV ®äc mÉu, gäi häc sinh ®äc tiÕp.<br /> - NhËn xÐt b¹n ®äc.<br /> GV gäi HS ®äc phÇn chó thÝch (*) trong SGK.<br /> ? Tr×nh bµy ng¾n gän nh÷ng hiÓu biÕt cña em<br /> 2. Chó thÝch:<br /> vÒ t¸c gi¶ Thanh TÞnh?<br /> a. T¸c gi¶:<br /> - Thanh TÞnh (1911-1988), quª ë HuÕ, tõng d¹y häc,<br /> lµm v¨n.<br /> ? Nªu xuÊt xø cña t¸c phÈm?<br /> - S¸ng t¸c cña «ng ®Çm th¾m vµ ®Çy chÊt th¬.<br /> b. T¸c phÈm:<br /> GV h­íng dÉn häc sinh t×m hiÓu c¸c tõ: «ng<br /> - In trong tËp “Quª mÑ”, xuÊt b¶n n¨m 1941.<br /> ®èc, l¹m nhËn.<br /> c. Tõ khã:<br /> ? Cã nh÷ng nh©n vËt nµo ®­îc kÓ l¹i trong<br /> 3. Bè côc:<br /> truyÖn ng¾n nµy? Ai lµ nh©n vËt trung t©m? V× - T«i, mÑ , «ng ®èc, nh÷ng cËu häc trß.<br /> sao?<br /> - Nh©n vËt trung t©m: T«i.<br /> ? KØ niÖm ngµy ®Çu tiªn ®Õn tr­êng ®­îc kÓ<br /> -> ®­îc kÓ l¹i nhiÒu lÇn, mäi sù viÖc ®Òu ®­îc kÓ tõ c<br /> theo tr×nh tù thêi gian, kh«ng gian nh­ thÕ nµo? cña nh©n vËt t«i.<br /> ? T­¬ng øng víi tr×nh tù Êy lµ nh÷ng ®o¹n nµo<br /> <br /> 1<br /> <br /> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8<br /> Lª ThÞ Nga<br /> cña v¨n b¶n?<br /> ? §o¹n nµo gîi c¶m xóc th©n thuéc nhÊt trong<br /> em? V× sao?<br /> <br /> + C¶m nhËn cña nh©n vËt T«i trªn ®­êng tíi tr­êng.<br /> + C¶m nhËn cña nh©n vËt T«i ë s©n tr­êng.<br /> + C¶m nhËn cña nh©n vËt T«i trong líp häc.<br /> GV h­íng dÉn HS theo dâi phÇn ®Çu v¨n b¶n.<br /> II.§äc- t×m hiÓu chi tiÕt(15 phót)<br /> ? KØ niÖm ngµy ®Çu ®Õn tr­êng cña nh©n vËt<br /> 1. C¶m nhËn cña nh©n vËt “t«i” trªn ®­êng tíi tr­êng:<br /> T«i g¾n víi thêi gian, kh«ng gian cô thÓ nµo?<br /> - Thêi gian: buæi s¸ng cuèi thu.<br /> ? V× sao thêi gian vµ kh«ng gian Êy trë thµnh kØ - Kh«ng gian: trªn con ®­êng dµi vµ hÑp.<br /> niÖm trong t©m trÝ t¸c gi¶?<br /> ? Chi tiÕt: T«i kh«ng léi qua s«ng th¶ diÒu nh­ - §ã lµ n¬i quen thuéc, gÇn gòi, g¾n liÒn víi tuæi th¬ t¸<br /> th»ng Quý vµ kh«ng ®i ra ®ång th¶ diÒu nh­<br /> liÒn víi kØ niÖm lÇn ®Çu c¾p s¸ch ®Õn tr­êng.<br /> th¾ng S¬n n÷a cã ý nghÜa g×?<br /> - DÊu hiÖu ®æi kh¸c trong t×nh c¶m vµ nhËn thøc.<br /> ? Cã thÓ hiÓu g× vÒ nh©n vËt t«i qua chi tiÕt gh×<br /> thËt chÆt hai quyÓn vë míi trªn tay vµ muèn<br /> - Muèn kh¼ng ®Þnh m×nh.<br /> thö søc m×nh tù cÇm bót th­íc?<br /> ? Trong nh÷ng c¶m nhËn míi mÎ trªn con<br /> ®­êng lµng tíi tr­êng, nh©n vËt t«i ®· béc lé<br /> ®øc tÝnh g× cña m×nh?<br /> - Giµu c¶m xóc, yªu häc, yªu b¹n bÌ, yªu m¸i tr­êng v<br /> ? Ph©n tÝch ý nghÜa vµ biÖn ph¸p nghÖ thuËt<br /> ®­îc sö dông trong c©u v¨n: “ý nghÜ Êy tho¸ng h­¬ng.<br /> qua trong trÝ t«i nhÑ nhµng nh­ mét lµn m©y<br /> - NghÖ thuËt so s¸nh.<br /> l­ít ngang trªn ngän nói”?<br /> - GV cho HS th¶o luËn nhãm.<br /> -> KØ niÖm ®Ñp, ®Ò cao viÖc häc cña con ng­êi...<br /> 4. Cñng cè:(5 phót)<br /> ? H·y t×m trong v¨n b¶n nh÷ng c©u v¨n t¸c gi¶ sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt so s¸nh.<br /> 5.H­íng dÉn tù häc:(5 phót)<br /> - §äc kÜ v¨n b¶n<br /> - T×m hiÓu phÇn cßn l¹i.<br /> …………………………………………….<br /> Ngµy so¹n: 14/8/2012<br /> Ngµy d¹y: 17/8/2011<br /> <br /> Bµi 1 TiÕt 2:<br /> V¨n b¶n:<br /> T«i ®i häc<br /> (Thanh TÞnh)<br /> I. Møc ®é cÇn ®¹t<br /> Gióp häc sinh:<br /> - C¶m nhËn ®­îc t©m tr¹ng håi hép, c¶m gi¸c bì ngì cña nh©n vËt T«i ë buæi tùu tr­êng ®Çu tiªn<br /> trong ®êi.<br /> - ThÊy ®­îc ngßi bót v¨n xu«i giµu chÊt th¬ gîi d­ vÞ tr÷ t×nh man m¸c cña Thanh TÞnh<br /> II. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng:<br /> 1. KiÕn thøc:<br /> - Cèt truyÖn, nh©n vËt, sù kiÖn trong ®o¹n trÝch "T«i ®i häc".<br /> - NghÖ thuËt miªu t¶ t©m lÝ trÎ nhá ë tuæi ®Õn tr­êng trong mét v¨n b¶n qua ngßi bót Thanh TÞnh.<br /> 2. KÜ n¨ng:<br /> - §äc - hiÓu ®o¹n trÝch tù sù cã yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m.<br /> - Tr×nh bµy suy nghÜ, t×nh c¶m vÒ mét sù viÖc trong cuéc sèng.<br /> III. ChuÈn bÞ:<br /> <br /> 2<br /> <br /> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8<br /> Lª ThÞ Nga<br /> 1. Gi¸o viªn:- §äc tËp truyÖn ng¾n cña t¸c gi¶ Thanh TÞnh.<br /> - Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o<br /> 2. Häc sinh: So¹n bµi<br /> IV. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:<br /> Nªu vấn đề, b×nh giảng, kĩ thuật động n·o.<br /> V. Ho¹t ®éng lªn líp<br /> 1. æn ®Þnh tæ chøc:(1 phót)<br /> 2. KiÓm tra bµi cò:(5 phót)<br /> 1.Tr×nh bµy m¹ch c¶m xóc cña v¨n b¶n “T«i ®i häc”?<br /> 2.T×m nh÷ng c©u v¨n t¸c gi¶ sö dông nghÖ thuËt so s¸nh?<br /> 3. Bµi míi: (32 phót)<br /> *Giíi thiÖu bµi(2 phót)<br /> "T«i ®i häc” lµ truyÖn ng¾n ®­îc t¸i hiÖn theo dßng håi t­ëng cña kÝ øc,gåm mét chuçi c¸c<br /> sù kiÖn mµ yÕu tè xuyªn suèt lµ dßng c¶m xóc tha thiÕt, trong trÎo tu«n trµo. Theo dßng c¶m xóc<br /> Êy ta biÕt ®­îc t©m tr¹ng håi hép, c¶m gi¸c bì ngì cña nh©n vËt “t«i” trªn ®­êng cïng mÑ tíi<br /> tr­êng, trªn s©n tr­êng vµ trong líp häc.<br /> *Néi dung(30 phót).<br /> Ho¹t ®éng cña gv vµ hs<br /> kiÕn thøc<br /> II. T×m hiÓu chi tiÕt: (20 phót)<br /> 1. C¶m nhËn cña nh©n vËt "t«i" trªn ®­êng tíi<br /> tr­êng.<br /> GV h­íng dÉn HS ®äc phÇn 2 cña v¨n b¶n. 2. C¶m nhËn cña nh©n vËt T«i khi ë s©n<br /> ? C¶nh tr­íc s©n tr­êng lµng Mü LÝ l­u l¹i tr­êng:<br /> trong t©m trÝ t¸c gi¶ cã g× næi bËt?<br /> - RÊt ®«ng ng­êi.<br /> ? Tr­íc c¶nh t­îng Êy, t©m tr¹ng, c¶m<br /> - Ng­êi nµo còng ®Ñp.<br /> gi¸c cña nh©n vËt T«i nh­ thÕ nµo?<br /> ? T©m tr¹ng Êy ®­îc t¸c gi¶ diÔn t¶ b»ng<br /> - C¶m gi¸c míi mÎ.<br /> h×nh ¶nh so s¸nh nµo?<br /> - Bì ngì, ngËp ngõng, e sî.<br /> - HS t×m chi tiÕt.<br /> + C¶m xóc trang nghiªm vÒ m¸i tr­êng.<br /> ? Em cã suy nghÜ g× vÒ h×nh ¶nh so s¸nh<br /> + T©m tr¹ng håi hép, lo sî.<br /> ®ã?<br /> <br /> ? Khi håi trèng tr­êng vang lªn vµ khi<br /> nghe gäi ®Õn tªn m×nh, t©m tr¹ng chó bÐ<br /> nh­ thÕ nµo?<br /> ? V× sao khi s¾p hµng ®îi vµo líp nh©n vËt<br /> t«i l¹i c¶m thÊy “ Trong ... lÇn nµy”?<br /> GV gäi HS ®äc phÇn cuèi v¨n b¶n<br /> ? C¶m nhËn cña nh©n vËt t«i khi vµo líp<br /> nh­ thÕ nµo?<br /> - HS t×m chi tiÕt.<br /> ? T¹i sao nh©n vËt t«i l¹i cã c¶m nhËn nh­<br /> vËy?<br /> ? H·y ®äc ®o¹n “ Mét con... ®¸nh vÇn<br /> ®äc”. Chi tiÕt Êy cã ý nghÜa g×?<br /> ? Em cã c¶m nhËn g× vÒ th¸i ®é, cö chØ cña<br /> nh÷ng ng­êi lín dµnh cho c¸c em bÐ lÇn<br /> <br /> - Mang ý nghÜa t­îng tr­ng, giµu søc gîi.<br /> -> Miªu t¶ sinh ®éng h×nh ¶nh vµ t©m tr¹ng cña<br /> c¸c em nhá lÇn ®Çu ®Õn tr­êng.<br /> - Chó bÐ c¶m thÊy m×nh ch¬ v¬, vông vÒ, giËt<br /> m×nh vµ lóng tóng.<br /> - Håi hép, lo l¾ng, sî sÖt -> khãc.<br /> - Khãc v× lo sî, v× ph¶i xa ng­êi th©n.<br /> - Yªu mÑ.<br /> - B¾t ®Çu b­íc vµo mét thÕ giíi cña riªng m×nh,<br /> kh«ng cßn cã mÑ bªn c¹nh.<br /> -> sù tinh tÕ trong viÖc miªu t¶ t©m lÝ trÎ th¬.<br /> 3. C¶m nhËn cña nh©n vËt t«i trong líp häc:<br /> - C¶m nhËn míi mÎ cña cËu bÐ lÇn ®Çu ®­îc vµo<br /> líp häc.<br /> - B¾t ®Çu ý thøc nh÷ng thø ®ã sÏ g¾n bã th©n<br /> thiÕt víi m×nh.<br /> -> ý thøc ®­îc nh÷ng thø ®ã sÏ g¾n bã th©n thiÕt<br /> víi m×nh.<br /> - H×nh ¶nh thiªn nhiªn giµu søc gîi.<br /> - Sù ngé nghÜnh ®¸ng yªu cña chó bÐ lÇn ®Çu<br /> ®Õn tr­êng.<br /> <br /> 3<br /> <br /> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8<br /> Lª ThÞ Nga<br /> ®Çu ®i häc?<br /> ? Theo em, nÐt ®Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt cña<br /> truyÖn lµ g×?<br /> <br /> ? Theo em, søc cuèn hót cña truyÖn ®­îc<br /> t¹o nªn tõ ®©u?<br /> <br /> - Mäi ng­êi ®· dµnh nh÷ng t×nh c¶m ®Ñp ®Ï nhÊt<br /> cho trÎ th¬.<br /> - TÊt c¶ v× t­¬ng lai con trÎ.<br /> III. Tæng kÕt: (10 phót)<br /> - Bè côc ®éc ®¸o.<br /> - Ng«n ng÷, h×nh ¶nh giµu søc gîi, mang ý nghÜa<br /> t­îng tr­ng.<br /> - KÕt hîp hµi hoµ gi÷a kÓ, t¶ vµ béc lé c¶m xóc.<br /> - NghÖ thuËt miªu t¶ diÔn biÕn t©m tr¹ng nh©n<br /> vËt.<br /> - T×nh huèng truyÖn.<br /> IV. Ghi nhí: (SGK)<br /> <br /> GV gäi HS ®äc ghi nhí.<br /> HS ®äc.<br /> 4. Cñng cè (5 phót):<br /> 1.V¨n b¶n sö dông ph­¬ng thøc biÓu ®¹t nµo?<br /> A. Tù sù.<br /> C. BiÓu c¶m.<br /> B. Miªu t¶.<br /> D. C¶ ba ph­¬ng thøc trªn.<br /> 2. Nh÷ng c¶m gi¸c n¶y në trong lßng t«i lµ nh÷ng c¶m gi¸c nµo? Qua ®ã em thÊy ®­îc ®iÒu g× tèt<br /> ®Ñp ë nh©n vËt t«i?<br /> 5. H­íng dÉn tù häc(5 phót)<br /> - Häc bµi, n¾m kiÕn thøc.<br /> - ViÕt ®o¹n v¨n ng¾n ghi l¹i Ên t­îng cña em trong buæi tùu tr­êng ®Çu tiªn.<br /> - §äc tr­íc bµi: CÊp ®é kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷.<br /> …………………………………………<br /> <br /> Ngµy so¹n: 15/8/2012<br /> Ngµy gi¶ng:18/8/2012<br /> Bµi 1 TiÕt 3: H­íng dÉn ®äc thªm.<br /> CÊp ®é kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷<br /> I. Møc ®é cÇn ®¹t:<br /> Gióp häc sinh:<br /> - HiÓu ®­îc cÊp ®é kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷ vµ mèi quan hÖ vÒ cÊp ®é kh¸i qu¸t cña<br /> nghÜa tõ ng÷.<br /> - TÝch hîp víi kiÕn thøc phÇn v¨n vµ tËp lµm v¨n.<br /> II.Träng t©m kiÕn thøc, kÜ n¨ng:<br /> 1. KiÕn thøc:<br /> C¸c cÊp ®é kh¸i qu¸t vÒ nghÜa cña tõ ng÷.<br /> 2. KÜ n¨ng:<br /> Thùc hµnh so s¸nh,ph©n tÝch c¸c cÊp ®é kh¸i qu¸t vÒ nghÜa cña tõ ng÷.<br /> Iii. ChuÈn bÞ:<br /> 1. Gi¸o viªn: Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o.<br /> 2. Häc sinh: Xem l¹i kiÕn thøc vÒ tõ ®ång nghÜa vµ tõ tr¸i nghÜa.<br /> IV. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:<br /> Nªu vấn đề, kĩ thuật động n·o.<br /> V.Ho¹t ®éng lªn líp:<br /> 1. æn ®Þnh(1 phót)<br /> 2. KiÓm tra bµi cò(5 phót)<br /> C¶m nhËn cña em sau khi t×m hiÓu xong v¨n b¶n "T«i ®i häc" cña Thanh TÞnh.<br /> 3. Bµi míi (31 phót)<br /> * Giíi thiÖu bµi(1 phót)<br /> <br /> 4<br /> <br /> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8<br /> Lª ThÞ Nga<br /> “Quan hÖ tr¸i nghÜa vµ ®ång nghÜa lµ nh÷ng quan hÖ vÒ nghÜa cña tõ mµ ta ®· häc ë líp 7. H«m<br /> nay ta t×m hiÓu mét mèi quan hÖ kh¸c vÒ nghÜa cña tõ ng÷ ®ã lµ mèi quan hÖ bao hµm - ®­îc gäi<br /> lµ ph¹m vi kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷.<br /> * Néi dung bµi míi(1 phót)<br /> Ho¹t ®éng cña gv vµ hs<br /> kiÕn thøc<br /> I. Tõ ng÷ nghÜa réng vµ tõ ng÷ nghÜa hÑp: (15<br /> phót)<br /> GV treo b¶ng phô ghi s¬ ®å trong SGK.<br /> 1. VÝ dô:<br /> ? NghÜa cña tõ “®éng vËt” réng h¬n hay<br /> hÑp h¬n nghÜa cña c¸c tõ “thó, chim, c¸”?<br /> ? T¹i sao?<br /> <br /> 2. NhËn xÐt:<br /> - Réng h¬n.<br /> <br /> ? H·y xem xÐt mèi quan hÖ vÒ nghÜa cña<br /> c¸c tõ “thó, chim, c¸” víi c¸c tõ “voi,<br /> h­¬u, tu hó, s¸o, c¸ r«, c¸ thu”?<br /> GV: Nh­ vËy, c¸c tõ “thó, chim, c¸” cã<br /> ph¹m vi nghÜa réng h¬n c¸c tõ “voi, h­¬u,<br /> tu hó, s¸o, c¸ r«, c¸ thu” nh­ng l¹i cã<br /> nghÜa hÑp h¬n tõ “®éng vËt”.<br /> GV ®­a bµi tËp:<br /> Cho 3 tõ: c©y, cá, hoa.<br /> ? h·y t×m nh÷ng tõ ng÷ cã ph¹m vi nghÜa<br /> réng h¬n vµ hÑp h¬n c¸c tõ ®ã?<br /> ? Tõ ®ã, em hiÓu thÕ nµo lµ tõ ng÷ cã<br /> nghÜa réng, nghÜa hÑp?<br /> ? Mét tõ cã thÓ võa cã nghÜa réng vïa cã<br /> nghÜa hÑp ®­îc kh«ng? V× sao? LÊy vÝ dô<br /> minh ho¹?<br /> -HS nªu vÝ dô.<br /> HS ®äc.<br /> <br /> - Ph¹m vi nghÜa cña tõ ®ã bao hµm ph¹m vi<br /> nghÜa cña c¸c tõ “thó, chim, c¸”.<br /> - NghÜa réng h¬n.<br /> <br /> - Réng h¬n: thùc vËt.<br /> -HÑp h¬n: cam, cau, dõa, cá s÷a, cá gÊu, cá gµ,<br /> hoa mai, hoa lan, hoa hång.<br /> <br /> II. Ghi nhí:(SGK)<br /> III. LuyÖn tËp: (15 phót)<br /> Bµi 1<br /> <br /> QuÇn céc<br /> QuÇn<br /> QuÇn dµi<br /> <br /> * Y phôc<br /> ¸o dµi<br /> ¸o<br /> ¸o s¬ mi<br /> Bµi 2: a. ChÊt ®èt.<br /> b. NghÖ thuËt.<br /> c. Thøc ¨n.<br /> d. Nh×n.<br /> e. §¸nh.<br /> <br /> 5<br /> <br />