NGHIÏN CÛÁU - TRAO ÀÖÍI<br />
<br />
GIAÁO DUÅC 4.0 - SÛÅ THAÂNH CÖNG CHO CA<br />
NGUYÏÎN THUÃY KHAÁNH*<br />
Ngaây nhêån:05/05/2018<br />
Ngaây phaãn biïån:<br />
30/05/2018<br />
Ngaây duyïåt àùng:<br />
15/06/2018<br />
<br />
Toám tùæt: <br />
Caách maång cöng nghiïåp lêìn thûá 4 laâm thay àöíi cú baãn löëi söëng, phong caách laâm viïåc <br />
cuãa chuáng ta hiïån nay. Möåt trong nhûäng vêën àïì cêëp thiïët àïí sùén saâng vúái caách maång 4.0 laâ chêë<br />
yïu cêìu vïì kiïën thûác vaâ kyä nùng laâm viïåc trong möi trûúâng toaân cêìu. Giaáo duåc 4.0 laâ sûå húåp taá<br />
nghiïåp, thõ trûúâng lao àöång àïí trúã thaânh möåt hïå sinh thaái giaáo duåc; Trûúâng àaåi hoåc khöng chó laâ n<br />
têm àöíi múái saáng taåo, giaãi quyïët caác vêën àïì thûåc tiïîn, mang giaá trõ cho xaä höåi.<br />
Tûâ khoáa:<br />
Giaáo duåc 4.0; Caách maång cöng nghiïåp 4.0; Lao àöång 4.0<br />
TH<br />
EDUCATION 4.0 - SUCCESS OF <br />
INDUSTRIAL <br />
4<br />
REVOLUTION<br />
<br />
Abstract:<br />
The fourth industrial revolution changed a way of life, work-style learning, how to communicate<br />
to be ready with the revolution 4.0 is the quality of human resources to meet the requirements of the knowled<br />
in a global environment. Education 4.0 is the co-operation between university education with the labour marke<br />
an eco-system of education; The University isn’t just training, research, where as the center of innovation, pra<br />
bring value to society.<br />
Key word:<br />
Education 4.0, technical, industry 4.0, labor 4.0<br />
<br />
T<br />
<br />
rong lõch sûã phaát triïín cöng nghïå vaâ cöng nöëi Internet bêët cûá ai cuäng trúã thaânh möåt nhaâ saãn<br />
nghiïåp, nhên loaåi àaä traãi qua ba cuöåc caách xuêët. Kyä thuêåt söë laâ xûúng söëng cuãa caách maång cöng<br />
maång cöng nghiïåp:<br />
nghiïåp lêìn thûá 3 vaâ tiïìm nùng cuãa noá chñnh laâ nïìn<br />
Caách maång cöng nghiïåp lêìn thûá nhêët: diïîn ra tûâ taãng cuãa bûúác tiïën nûäa, àoá laâ cuöåc caách maång cöng<br />
cuöëi thïë kyã XVIII túái nûãa àêìu thïë kyã 19 vúái saáng kiïën<br />
nghiïåp lêìn thûá 4.<br />
vïì cú khñ nhû àöång cú húi nûúác giuáp con ngûúâi rêët<br />
Giúâ àêy thïë giúái àang noái àïën sûå khúãi àêìu cuãa<br />
nhiïìu trong lao àöång saãn xuêët.<br />
cuöåc caách maång cöng nghiïåp lêìn thûá 4 vúái trñ tuïå<br />
Caách maång cöng nghiïåp lêìn thûá hai: diïîn ra tûâ nhên taåo, kyã nguyïn söë vaâ sûå buâng nöí cuãa caác cöng<br />
nûãa àêìu thïë kyã XIX túái nûãa àêìu thïë kyã XX vúái sûå ra<br />
nghïå liïn ngaânh, àa ngaânh.<br />
àúâi cuãa àêìu maáy xe lûãa, têìu thuãy húi nûúác haâng hoáa Caách maång cöng nghiïåp lêìn thûá 4 àûúåc àûa ra<br />
àûúåc vêån chuyïín túái khùæp núi trïn thïë giúái. Saãn xuêët taåi Höåi nghõ diïîn àaân kinh tïë thïë giúái taåi Davos tiïëp tuåc àûúåc àêíy maånh, dêy chuyïìn maáy moác ra Thuåy Syä nùm 2016. Caách maång cöng nghïå lêìn thûá 4<br />
àúâi, quy trònh àiïån khñ hoáa bùæt àêìu hònh thaânh nïn àûúåc cöng nhêån vaâ tuyïn truyïìn nhû möåt bûúác ài<br />
giai cêëp múái: cöng nhên. Trong khi caách maång cöng<br />
àuáng àùæn cuãa nhên loaåi.<br />
nghiïåp àem laåi sûå giaâu sang cho möåt söë ngûúâi, taåo<br />
Caách maång cöng nghiïåp lêìn thûá 4 taác àöång lïn<br />
thïm cöng ùn viïåc laâm thò noá cuäng gêy ra nhiïìu hïå<br />
caác ngaânh cöng nghiïåp cuãa hêìu hïët caác nûúác nhû<br />
luåy nhû ö nhiïîm möi trûúâng vaâ nhûäng khu öí chuöåt. àiïån thoaåi thöng minh, cöng nghïå nano, trñ tuïå nhên<br />
Nhu cêìu haâng hoáa ngaây möåt nhiïìu vaâ lúåi nhuêån taåotaåo, xe tûå laái, in 3D,... Àêy khöng chó laâ thúâi àaåi cuãa<br />
ra sûå boác löåt lao àöång.<br />
nhûäng cöng nghïå múái maâ coân laâ sûå dung húåp cöng<br />
Caách maång cöng nghiïåp lêìn thûá ba: diïîn ra vaâo nghïå trïn nhiïìu lônh vûåc, xoáa nhoâa ranh giúái giûäa<br />
giûäa thïë kyã XX àïën nûãa àêìu thïë kyã XXI, sûå kïët nöëi,<br />
caác hïå thöëng sinh hoåc, vêåt lyá vaâ kyä thuêåt söë.<br />
toaân cêìu hoáa àûúåc àêíy maånh; Sûå phaát triïín cuãa<br />
cöng nghïå thöng tin vúái möåt chiïëc maáy tñnh coá kïët * Trûúâng Àaåi hoåc Cöng àoaân<br />
<br />
29 cöng àoaâ<br />
Taåp chñ Nghiïn cûáu khoa hoåc<br />
Söë 12 thaáng 6/2018<br />
<br />
NGHIÏN CÛÁU - TRAO ÀÖÍI<br />
• Tự nhận thức<br />
Nhận thức cảm xúc của bản thân<br />
• Tự quản lý<br />
Đặt ra mục tiêu<br />
Khả năng thích nghi<br />
Kiểm soát cảm xúc<br />
Khẳng định bản thân<br />
• Nhận thức xã hội<br />
Đồng cảm<br />
Nhận thức về tổ chức<br />
• Quản lý quan hệ<br />
Quản trị xung đột<br />
Lãnh đạo, các thành viên<br />
Ảnh hưởng<br />
Lãnh đạo truyền cảm hứng<br />
Làm việc theo nhóm<br />
<br />
• Kiïím soaát vaâ giaám saát röång raäi haânh<br />
vi vaâ hiïåu suêët cuãa ngûúâi lao àöång.<br />
• Möîi caá nhên phaãi nöî lûåc àïí khùèng<br />
àõnh baãn thên.<br />
Giaáo duåc 4.0<br />
Möåt trong nhûäng vêën àïì cêëp thiïët àïí<br />
sùén saâng vúái caách maång 4.0 laâ chêët lûúång<br />
nguöìn nhên lûåc àaáp ûáng caác yïu cêìu vïì<br />
kiïën thûác vaâ kyä nùng laâm viïåc trong möi<br />
trûúâng toaân cêìu. Töëc àöå phaát triïín cuãa<br />
caách maång cöng nghiïåp 4.0 àoâi hoãi giaáo<br />
duåc cuäng phaãi nhaãy voåt tûâ giaáo duåc 2.0<br />
hiïån taåi lïn giaáo duåc 3.0/4.0.<br />
Giaáo duåc 1.0: Hoåc tûâ kinh nghiïåm<br />
vaâ ghi nhúá<br />
Giaáo duåc 2.0: Hoåc têåp vúái sûå höî trúå<br />
<br />
• Kiïën thûác phaát triïín dûåa trïn nùng lûåc trong cuãa Internet<br />
Giaáo duåc 3.0: Tiïu thuå vaâ saãn xuêët tri thûác<br />
lônh vûåc CFS (cyber-physical system-CFS) vaâ<br />
Giaáo duåc 4.0: Trao quyïìn cho giaáo duåc àïí taåo ra<br />
IoT, kïët nöëi vúái internet cuãa moåi ngûúâi. Toám<br />
sûå àöíi múái<br />
laåi, ngûúâi lao àöång phaãi laâ kyä sû chuyïn ngaânh<br />
Giaáo duåc Giaáo duåc Giaáo duåc Giaáo duåc<br />
(STEM) coá kiïën thûác vaâ coá khaã nùng laâm viïåc<br />
1.0<br />
2.0<br />
3.0<br />
4.0<br />
vúái cöng nghiïåp 4.0.<br />
Khaã nùng <br />
Saáng taåo, <br />
Saáng taåo <br />
• Khaã nùng tûúng taác àoâi hoãi khaã nùng giao tiïëp Troång têm Giaáo duåc<br />
<br />
àûúåc tuyïín <br />
àöíi múái vaâ <br />
tri thûác<br />
<br />
duång<br />
<br />
giaá trõ<br />
<br />
4.0, bao göìm khöng chó coá caác kyä nùng giao tiïëp cuãa<br />
Chûúng<br />
con ngûúâi - con ngûúâi, maâ coân caã caác kyä nùng giao<br />
Xuyïn <br />
trònh<br />
Àún ngaânh<br />
<br />
Àa ngaânh<br />
<br />
Liïn ngaânh<br />
<br />
ngaânh<br />
<br />
tiïëp cuãa ngûúâi - maáy, vaâ hiïíu àûúåc caách maáy-maáy giaáo duåc<br />
giao tiïëp vúái nhau.<br />
Maáy tñnh Internet vaâ <br />
Cöng<br />
Giêëy vaâ buát <br />
Vaån vêåt kïët <br />
• Khaã nùng phaát triïín caác hïå thöëng höî trúå con<br />
àïí baân vaâ àiïån thoaåi <br />
nghïå<br />
chò <br />
nöëi (IoT)<br />
<br />
xaách tay<br />
<br />
di àöång<br />
<br />
ngûúâi khi ra quyïët àõnh trong caác tònh huöëng phûác<br />
Khùæp moåi <br />
taåp bùçng phûúng tiïån trûåc quan vaâ xûã lyá möåt lûúång Viïåc giaãng Möåt chiïìu<br />
<br />
Hai chiïìu <br />
Àa chiïìu <br />
daåy<br />
núi <br />
lúán dûä liïåu (khai thaác dûä liïåu), cuäng nhû khaã nùng<br />
Àaãm baão Àaãm baão <br />
giaãi quyïët caác vêën àïì phûác taåp trong thúâi gian Àaãm baão Chêët lûúång Chêët l<br />
ûúång chêët lûúång chêët lûúång <br />
chêët lûúång hoåc têåp<br />
<br />
giaãng daåy<br />
<br />
dûåa trïn <br />
dûåa trïn <br />
thûåc (nhûäng phaán quyïët quan troång, ra quyïët àõnh<br />
quy tùæc<br />
<br />
nguyïn tùæc<br />
<br />
quan troång).<br />
Trong toâa<br />
<br />
Kïët nöëi, <br />
• Viïåc ra quyïët àõnh phên cêëp coá nghôa laâ hêìu<br />
Trûúâng<br />
Trong toâa<br />
<br />
nhaâ vaâ <br />
liïn kïët <br />
Hïå sinh <br />
hïët caác quyïët àõnh seä àûúåc thûåc hiïån búãi maáy moác hoåc<br />
nhaâ<br />
<br />
thöng qua hònh thaânh <br />
thaái<br />
<br />
maáy tñnh<br />
<br />
maång lûúái<br />
<br />
vúái sûå trúå giuáp cuãa caác thuêåt toaán khaác nhau. Vai troâ<br />
Caác nhaâ <br />
cuãa con ngûúâi seä chó àûa ra nhûäng quyïët àõnh quan<br />
Caác nhaâ <br />
Cöng nhên Cöng nhên <br />
caãi tiïën vaâ <br />
Àêìu<br />
ra<br />
àöìng taåo <br />
troång, àûúåc xaác àõnh roä raâng tònh huöëng.<br />
laânh nghïì<br />
<br />
chêët xaám<br />
<br />
doanh <br />
nïn tri thûác<br />
<br />
Thaách thûác àöëi vúái lûåc lûúång lao àöång<br />
nhên <br />
• Sûå thay àöíi nhanh choáng trònh àöå chuyïn sêu:<br />
Giaáo duåc 4.0 thuác àêíy tinh thêìn khúãi nghiïåp cuãa<br />
ngûúâi lao àöång phaãi laâ möåt chuyïn gia gioãi trong lônh<br />
giaãng viïn, sinh viïn; taåo àiïìu kiïån cho húåp taác giûäa<br />
vûåc chuyïn mön cuãa mònh.<br />
• Caãi thiïån möi trûúâng lao àöång thöng qua viïåc giaáo duåc àaåi hoåc vaâ saãn xuêët cöng nghiïåp; Bïn caånh<br />
sûã duång robot: sûã duång robot úã nhûäng núi coá tñnh àoá, Giaáo duåc 4.0 seä giuáp thay àöíi tû duy vaâ caách tiïëp<br />
cêån vïì mö hònh àaåi hoåc. Trûúâng àaåi hoåc khöng chó laâ<br />
chêët cöng viïåc nguy hiïím hoùåc giaãn àún.<br />
• Taåo ra nhûäng viïåc laâm múái cho ngûúâi lao àöång núi àaâo taåo, nghiïn cûáu maâ coân laâ trung têm àöíi múái<br />
coá tay nghïì cao trong caác lônh vûåc ûáng duång cöng saáng taåo, giaãi quyïët caác vêën àïì thûåc tiïîn, mang giaá<br />
nghïå múái, nhû: lêåp kïë hoaåch, cêëu hònh vaâ baão trò,... trõ cho xaä höåi. Trûúâng khöng chó àoáng khung trong<br />
• Robot vaâ höî trúå hïå thöëng àûúåc sûã duång àïí thay caác bûác tûúâng cuãa giaãng àûúâng, lúáp hoåc hay phoâng<br />
thñ nghiïåm, maâ phaãi múã röång kïët húåp vúái caác doanh<br />
thïë ngûúâi lao àöång coá tay nghïì thêëp.<br />
30 Taåp chñ Nghiïn cûáu khoa hoåc cöng àoaân<br />
Söë 12 thaáng 6/2018<br />
<br />
NGHIÏN CÛÁU - TRAO ÀÖÍI<br />
nghiïåp, vúái thõ trûúâng lao àöång àïí trúã thaânh möåt hïå - Àùåc biïåt, vúái hoåc sinh, sinh viïn laâ ngûúâi lao àöång<br />
sinh thaái giaáo duåc.<br />
trong tûúng lai cêìn thay àöíi suy nghô hoåc möåt lêìn cho<br />
Caách maång cöng nghiïåp lêìn thûá 4 laâm thay àöíi caã àúâi bùçng viïåc hoåc caã àúâi àïí laâm viïåc<br />
caã àúâi. <br />
<br />
cú baãn löëi söëng, phong caách laâm viïåc - hoåc têåp, caáchTaâi liïåu tham khaão<br />
thûác giao tiïëp. Xeát vïì phaåm vi, mûác àöå vaâ tñnh phûác1. Klaus Schwab, The Fourth Industrial Revolution, 2016.<br />
taåp sûå dõch chuyïín naây khöng giöëng bêët kyâ àiïìu gò 2. Hermann, Pentek, Otto, Design Principles for Industrie 4.0 Scemaâ con ngûúâi tûâng traãi qua. Àaä khöng ñt lo ngaåi Viïåt narios, 2015.<br />
Nam seä tuåt laåi trong cuöåc caách maång 4.0 nhûng nïëu 3. Ngaânh giaáo duåc “àoán àêìu” cuöåc Caách maång 4.0 ra sao? GS<br />
chuáng ta coá hûúáng tiïëp cêån baâi baãn, phaát triïín giaáo Phan Vùn Trûúâng, cöë vêën cuãa Chñnh phuã Phaáp vïì thûúng maåi<br />
duåc con ngûúâi thò Viïåt Nam coá thïí têån duång lúåi thïë quöëc tïë - Baáo àiïån tûã baoquocte.vn, ngaây 14/4/2017<br />
naây àïí phaát triïín àöìng nhêët. Àïí thaânh cöng trong 4. Taác àöång cuãa cuöåc Caách maång cöng nghiïåp 4.0 àöëi vúái cú súã<br />
giaáo duåc àaåi hoåc úã Viïåt Nam vaâ gúåi yá chñnh saách cho Viïåt Nam<br />
giaáo duåc 4.0, theo caác chuyïn gia, caác trûúâng àaåi<br />
- Baáo àiïån tûã baomoi.com.vn, ngaây 27/08/2017<br />
hoåc Viïåt Nam cêìn:<br />
5. Education 4.0: The Dawn of “Digital Monarchy”? - Taác giaã<br />
- Liïn kïët caác yïëu töë nhaâ trûúâng - nhaâ quaãn lyá - Alion, ngaây January 01, 2018 - https://www.edulize.com/edunhaâ doanh nghiïåp, taåo àiïìu kiïån cho viïåc àöíi múái,<br />
cation-4-0-the-dawn-of-digital-monarchy/<br />
saáng taåo vaâ nùng suêët lao àöång trong xaä höåi tri thûác. 6. The 10 Most Impor tant Work Skills in 2020 - http://www.<br />
Thay àöíi tûâ chöî “daåy nhûäng gò giúái hoåc thuêåt sùén coá”top10onlinecolleges.org/work-skills-2020<br />
sang caách “daåy nhûäng gò thõ trûúâng cêìn, doanh nghiïåp<br />
cêìn”, hoùåc thêåm chñ xa hún laâ “daåy nhûäng gò thõ trûúâng<br />
vaâ doanh nghiïåp seä cêìn”.<br />
- Chuyïín àöíi caách thûác giaáo duåc tûâ truyïìn thuå kiïën<br />
(Tiïëp theo trang 20)<br />
thûác sang phaát triïín phêím chêët vaâ nùng lûåc ngûúâi<br />
hoåc, töí chûác möåt nïìn giaáo duåc múã, thûåc hoåc, thûåc Nhû vêåy, nhûäng nöåi dung hoaåt àöång vùn hoáa úã cú<br />
nghiïåp; phaát triïín giaáo duåc vaâ àaâo taåo tûâ chuã yïëu theosúã chuã yïëu noái trïn rêët phong phuá vaâ àa daång àoâi hoãi<br />
söë lûúång sang chuá troång caã söë lûúång, chêët lûúång vaâ<br />
cöng àoaân cêëp trïn trïn súã phaãi hûúáng dêîn, àõnh<br />
hiïåu quaã; chuyïín tûâ chó chuá troång giaáo duåc nhên caách hûúáng caác cöng àoaân cú súã lûåa choån nhûäng nöåi dung<br />
noái chung sang kïët húåp giaáo duåc nhên caách vúái phaát hoaåt àöång phuâ húåp vúái àiïìu kiïån cuãa cú quan, doanh<br />
huy töët nhêët tiïìm nùng caá nhên; chuyïín tûâ quan niïåm<br />
nghiïåp àïí triïín khai thûåc hiïån.<br />
cûá coá kiïën thûác laâ coá nùng lûåc sang quan niïåm kiïën<br />
Töí chûác xêy dûång àúâi söëng vùn hoáa cú súã laâ möåt<br />
thûác chó laâ yïëu töë quan troång cuãa nùng lûåc.<br />
- AÁp duång mö hònh giaáo duåc múái nhû phoâng hoåcnhiïåm vuå hïët sûác quan troång cuãa caác cêëp cöng àoaân,<br />
aão, thêìy giaáo aão, thiïët bõ aão, phoâng thñ nghiïåm, thû laâm töët nhiïåm vuå àoá seä taåo ra möi trûúâng vùn hoáa<br />
laânh maånh, àoaân viïn vaâ ngûúâi lao àöång àûúåc hûúãng<br />
viïån aão... dûúái sûå höî trúå cuãa vaån vêåt kïët nöëi (IoT);<br />
thuå cuäng nhû tham gia vaâo caác hoaåt àöång vùn hoáa<br />
taåo àiïìu kiïån vaâ yïu cêìu sinh viïn tham gia caác nhoám<br />
nghiïn cûáu. Àöìng thúâi, caác nghiïn cûáu phaãi gùæn liïìn vaâ saáng taåo vùn hoáa, laâm cho cuöåc söëng cuãa hoå coá yá<br />
vúái giaãi quyïët möåt vêën àïì cuå thïí trong chuyïn mön nghôa hún, gùæn boá vúái cú quan, doanh nghiïåp cuãa<br />
mònh hún. <br />
hoåc, hoùåc hoùåc trong àúâi söëng kinh tïë, xaä höåi...<br />
- Vïì mùåt quaãn lyá, caác cú súã giaáo duåc cêìn<br />
chuyïín hûúáng dêìn sang tûå chuã trong töí chûác vaâ Taâi liïåu tham khaão<br />
hoaåt àöång, chuã àöång tòm kiïëm caác nguöìn lûåc àêìu1. Àaãng Cöång saãn Viïåt Nam, (1981)<br />
Vùn kiïån Àaåi höåi àaåi biïíu<br />
tû bïn ngoaâi, múã röång caác hoaåt àöång àêìu tû liïn<br />
toaân quöëc lêìn thûá<br />
, Nxb <br />
V Chñnh trõ Quöëc , Haâ Nöåi.<br />
gia<br />
danh, liïn kïët trong vaâ ngoaâi nûúác vïì àaâo taåo, 2. Àaãng Cöång saãn Viïåt Nam,(1996) <br />
Vùn kiïån àaåi höåi àaåi biïíu toaân<br />
VIII Chñnh trõ Quöëc , Haâ Nöåi.<br />
gia<br />
nghiïn cûáu khoa hoåc. Gúä boã caác raâo caãn àïí hûúáng quöëc lêìn thûá , Nxb <br />
Vùn kiïån àaåi höåi àaåi biïíu toaân<br />
sûå àêìu tû cuãa caác thaânh phêìn kinh tïë vaâo giaáo 3. Àaãng Cöång saãn Viïåt Nam,(2001) <br />
IX Chñnh trõ Quöëc , Haâ Nöåi.<br />
gia<br />
duåc àaáp ûáng yïu cêìu vïì nguöìn nhên lûåc phuåc vuå quöëc lêìn thûá, Nxb <br />
4. Nghõ quyïët Höåi nghõ Trung ûúng 5, khoáa VI.<br />
sûå phaát triïín àêët nûúác.<br />
5. Nghõ quyïët Höåi nghõ Trung ûúng 4, khoáa VII.<br />
- Àöëi vúái viïåc hoåc, cêìn chuyïín tûâ hoåc thuöåc, nhúá<br />
6. Töíng Liïn àoaân Lao àöång Viïåt Nam - Ban tuyïn giaáo (2014),<br />
nhiïìu sang hònh thaânh nùng lûåc vêån duång, thñch nghi,<br />
Kyä nùng töí chûác caác hoaåt àöång vùn hoáa trong cöng nhên lao<br />
giaãi quyïët vêën àïì, tû duy àöåc lêåp. Khöng chó hoåc àöång, Nxb Lao àöång, Haâ Nöåi.<br />
trong saách vúã, qua taâi liïåu maâ phaãi hoåc qua nhiïìu 7. Töíng Liïn àoaân Lao àöång Viïåt Nam (2009), <br />
Söí tay möåt söë<br />
nghiïåp vuå hoaåt àöång cöng àoaân cú súã trong doanh nghiïåp,<br />
hònh thûác khaác nhû qua troâ chúi, liïn hïå tûúng taác,<br />
Nxb Lao àöång, Haâ Nöåi.<br />
àiïån toaán àaám mêy, hoåc bùçng dûå aán.<br />
<br />
CÖNG ÀOAÂN VÚÁI VIÏÅC XÊ<br />
<br />
31 cöng àoaâ<br />
Taåp chñ Nghiïn cûáu khoa hoåc<br />
Söë 12 thaáng 6/2018<br />
<br />