Gi¸o tr×nh Cung cÊp ®iÖn<br />
<br />
http://www.ebook.edu.vn<br />
<br />
L I NÓI<br />
<br />
U<br />
<br />
t nư c Vi t Nam trong công cu c công nghi p hoá - hi n i hoá, n n<br />
kinh t ang trên à phát tri n. Yêu c u s d ng i n và thi t b i n ngày càng<br />
tăng. Vi c trang b ki n th c v h th ng i n nh m ph c v cho nhu c u sinh<br />
ho t c a con ngư i, cung c p i n năng cho các thi t b c a khư v c kinh th ,<br />
các khu ch xu t, các xí nghi p là r t c n thi t.<br />
V i m t vai trò quan tr ng như v y và xu t phát t yêu c u, k ho ch ào<br />
t o, chương trình môn h c c a Trư ng Cao<br />
ng Ngo i ng - Công ngh<br />
Vi t Nh t. Chúng tôi ã biên so n cu n giáo trình Cung c p i n g m 5<br />
chương v i nh ng n i dung cơ b n sau:<br />
- Chương 1: Tính toán ph t i i n<br />
- Chương 2: Tính toán t n th t i n áp, t n th t công su t.<br />
- Chương 3: L a ch n các thi t b<br />
<br />
i n trong lư i cung c p i n.<br />
<br />
- Chương 4: Nâng cao h s công su t.<br />
- Chương 5: Tính toán chi u sáng.<br />
Giáo trình cung c p i n ư c biên so n ph c v cho công tác gi ng d y<br />
c a giáo viên và là tài li u h c t p c a h c sinh.<br />
Do chuyên môn và th i gian có h n nên không tránh kh i nh ng thi t sót,<br />
v y r t mong nh n ư c ý ki n óng góp c a ng nghi p và b n c<br />
cu n<br />
sách t ch t lư ng cao hơn.<br />
TÁC GI<br />
<br />
Biªn so¹n: §ç Nh− Tr−ëng<br />
<br />
3<br />
<br />
Gi¸o tr×nh Cung cÊp ®iÖn<br />
<br />
http://www.ebook.edu.vn<br />
<br />
GI I THI U CHUNG V CUNG C P I N<br />
1. LƯ I I N VÀ LƯ I CUNG C P I N<br />
H th ng i n bao g m ba khâu: ngu n i n, truy n t i i n và tiêu th<br />
i n<br />
Ngu n i n là các nhà máy i n (thu i n, nhi t i n, i n nguyên t …)<br />
và các tr m phát i n ( iêzen, i n m t tr i…).<br />
Tiêu th i n bao g m t t c các i tư ng s d ng i n năng trong các<br />
lĩnh v c kinh t và i s ng: công nghi p, nông nghi p, lâm nghi p, giao thông<br />
v n t i, thương m i, d ch v , ph c v sinh ho t…<br />
truy n t i i n t ngu n phát n các h tiêu th ngư i ta s d ng lư i<br />
i n. Lư i i n bao g m ư ng dây t i i n và tr m bi n áp. Lư i i n nư c ta<br />
hi n có nhi u c p i n áp: 0,4KV, 6KV, 10KV, 22KV, 35KV, 110KV, 220KV<br />
và 500KV. M t s chuyên gia cho r ng trong tương lai lư i i n Vi t nam ch<br />
nên t n t i năm c p i n áp: 0,4KV, 22KV, 110KV, 220KV và 500KV.<br />
Có nhi u cách phân lo i lư i i n:<br />
Căn c vào tr s c a i n áp, chia ra lư i i n siêu cao áp (500KV), lư i<br />
i n cao áp (220KV, 110KV), lư i trung áp (35KV, 22KV, 10KV, 6KV) lư i<br />
i n h áp (0,4KV).<br />
Căn c vào nhi m v , chia ra lư i cung c p (500KV, 220KV, 110KV),<br />
lư i phân ph i (35KV, 22KV, 10KV, 6KV, 0,4KV).<br />
Ngoài ra còn nhi u cách chia khác, Ví d căn c vào ph m vi c p i n,<br />
chia ra lư i khu v c, lư i a phương: căn c vào s pha, chia ra lư i m t pha,<br />
hai pha, ba pha; căn c vào i tư ng c p i n chia ra lư i công nghi p, lư i<br />
nông nghi p, lư i ô th …<br />
2. NH NG YÊU C U<br />
I V I PHƯƠNG ÁN CUNG C P I N<br />
B t kỳ m t phương án (ho c d án) cung c p i n nào cũng ph i tho mãn<br />
4 yêu c u cơ b n sau:<br />
2.1.<br />
<br />
tin c y cung c p i n<br />
<br />
ó là m c<br />
dùng i n.<br />
<br />
m b o liên t c cung c p i n tuỳ thu c vào tính ch t c a h<br />
<br />
Biªn so¹n: §ç Nh− Tr−ëng<br />
<br />
4<br />
<br />
Gi¸o tr×nh Cung cÊp ®iÖn<br />
<br />
http://www.ebook.edu.vn<br />
<br />
H lo i 1: là nh ng h r t quan tr ng không ư c m t i n, n u x y ra<br />
m t i n s gây ra h u qu nghiêm tr ng.<br />
- Làm m t an ninh chính tr , m t tr t t xã h i. ó là sân bay, c ng hang<br />
h i, khu quân s , khu ngo i giao oàn, các i s quán, nhà ga, b n xe, tr c giao<br />
thông chính trong thành ph …<br />
- Làm thi t h i l n i v i n n kinh t qu c dân. ó là khu công<br />
nghi p, khu ch xu t, d u khí, luy n kim, nhà máy cơ khí l n, tr m bơm nông<br />
nghi p l n… Nh ng h này óng vai trò quan tr ng trong n n kinh t quôc dân.<br />
- Làm nguy h i n tính m ng con ngư i.<br />
H lo i 2: bao g m các xí nghi p ch t o hang tiêu dùng (như xe p,<br />
vòng bi, bánh k o,<br />
nh a …) và thương m i, d ch v (khách s n, siêu th ,<br />
trung tâm thương m i l n…). V i nh ng h này n u m t i n s b thua thi t v<br />
kinh t như d n công,gây th ph m, ch ph m phá v h p ng cung c p<br />
nguyên li u ho c s n ph m cho khách hang, làm gi m sút doanh s và lãi xu t…<br />
H lo i 3: là nh n h không quan tr ng cho phép m t i n t m th i khi<br />
c n thi t. ó là h ánh sang sinh ho t ô th và nông thôn.<br />
2.2. Ch t lư ng i n<br />
Ch t lư ng i n ư c th hi n hai ch tiêu: t n s (f) và i n áp (U).<br />
M t phương án c p i n có ch t lư ng t t là phương án m b o tr s t n s và<br />
i n áp n m trong gi i h n cho phép. Cơ quan Trung tâm i u<br />
Qu c gia ch u<br />
trách nhi m i u ch nh t n s chung cho h th ng i n. Vi c m b o cho i n<br />
áp t i m i i m nút trên lư i trung áp và h áp n m trong ph m vi cho phép là<br />
nhi m v c a k sư thi t k và v n hành lư i cung c p i n.<br />
m b o cho các thi t b dùng i n ( ng cơ, èn, qu t, t l nh, ti<br />
vi…) làm vi c bình thư ng yêu c u i n áp t vào c c các thi t b dùng i n<br />
không ư c chênh l ch quá 5% so v i tr s i n áp nh m c.<br />
chênh l ch<br />
i n áp so v i tr s<br />
<br />
nh m c g i là<br />
<br />
chênh l ch i n áp, ký hi u là δU.<br />
<br />
δU = U – U<br />
Yêu c u: δU ≤ 5%U<br />
<br />
m<br />
<br />
m<br />
<br />
2.3. Kinh t<br />
Tính kinh t c a m t phương án c p i n th hi n qau hai ch tiêu: v n<br />
d u tư và phí t n v n hành.<br />
Biªn so¹n: §ç Nh− Tr−ëng<br />
<br />
5<br />
<br />
Gi¸o tr×nh Cung cÊp ®iÖn<br />
<br />
http://www.ebook.edu.vn<br />
<br />
V n u tư m t công trình i n bao g m ti n mua v t tư, thi t b , ti n v n<br />
chuy n, ti n thí nghi m, th nghiêm, ti n mua t ai, bù hoa màu, ti n kh o<br />
sát thi t k , ti m l p t, nghi m thu.<br />
Phí t n v n hành bao g các kho n ti n ph i chi phí trong quá trình v n<br />
hành công trình i n: Ti n lương cán b qu n lý, cán b k thu t, công nhân v n<br />
hành, ti n b o dư ng nh kỳ, ti n s a ch a, trung i tu, ti n th nghi m, thí<br />
nghi m, ti n t n th t i n năng trên công trình i n.<br />
Thư ng thì hai kho n kinh phí này luôn mâu thu n nhau, n u v n u tư<br />
l n thì phí t n v n hành nh và ngư c l i. Ví d : n u ch n ti t di n dây d n nh<br />
thì ti n mua ít i nhưng ti n t n th t i n năng l i tăng lên do i n tr dây l n<br />
hơn. Ví d : n u mua thi t b i n lo i t t thì t nhưng gi m ư c phí t n v n<br />
hành do ít ph i s a ch a, b o dư ng…<br />
2.4. An toàn<br />
An toàn là v n<br />
quan tr ng, th m chí ph i t lên hang u khi thi t k ,<br />
l p t, v n hành công trình i n. An toàn cho cán b v n hành, an toàn cho<br />
thi t b , công trình i n, an toàn cho ngư i dân và các công trình dân d ng lân<br />
c n.<br />
Ngư i thi t k và v n hành công trình i n ph i nnghiêm ch nh tuân th<br />
tri t<br />
các quy nh, n i quy an toàn, ví d kho n cách an toàn gi a công trình<br />
i n và công trình dân d ng, kho ng cách an toàn t dây d n t i m t t…<br />
3. M T S KÝ HI U TRÊN SƠ<br />
TT Thi t b<br />
<br />
C P I N<br />
<br />
i n<br />
<br />
Máy phát i n<br />
<br />
Ký hi u trên b n v<br />
F,<br />
<br />
Tr m bi n áp<br />
Tr m phân ph i<br />
Máy bi n áp 2 cu n dây, 3 cu n dây<br />
<br />
Máy c t i n<br />
Dao cách ly, c u dao<br />
Biªn so¹n: §ç Nh− Tr−ëng<br />
<br />
6<br />
<br />
Gi¸o tr×nh Cung cÊp ®iÖn<br />
<br />
http://www.ebook.edu.vn<br />
<br />
Dao c t ph t i, máy c t ph t i<br />
C u chì<br />
Máy bi n dòng i n<br />
Dây d n<br />
Dây d n ghi rõ s dây<br />
<br />
Áp tô mát<br />
Kh i<br />
<br />
ng t<br />
<br />
ng cơ i n<br />
èn s i<br />
<br />
t<br />
<br />
èn tuýp<br />
N i<br />
<br />
t<br />
<br />
ng h ampe, vôn<br />
<br />
Biªn so¹n: §ç Nh− Tr−ëng<br />
<br />
A<br />
<br />
V<br />
<br />
7<br />
<br />