Giáo trình Kỹ thuật điện tử tương tự

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:134

Thêm vào BST

Báo xấu

135
lượt xem 13
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Giáo trình Kỹ thuật điện tử tương tự thông tin đến các bạn với những kiến thức các mạch tạo dao động; điều chế và giải điều chế; trộn tần; mạch cung cấp nguồn; chuyển đổi tương tự và số; thiết kế mạch điện.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình Kỹ thuật điện tử tương tự

Χη ươ ν γ 1. ΧℑΧ Μ Ạ ΧΗ Τ Ạ Ο ∆ ΑΟ ĐỘ ΝΓ Ι.ΧℑΧ ς Ấ Ν ĐỀ ΧΗΥΝΓ ς Ề Τ Ạ Ο ∆ΑΟ ĐỘ ΝΓ Κη〈ι νι ệ µ χηυν γ Μ ạχη τ ạο δαο độν γ λ◊ µ ạχη đι ệν µ◊ đầυ ρα χ ủα ν⌠ τ ạο ρα δαο độν γ χ⌠ δ ạν γ κη〈χ νηαυ νη ư δαο độν γ ηνη σιν (δαο độν γ đι ềυ η ∫α), τ ạο ξυνγ χη ữ νη ậτ, τ ạο ξυνγ ταµ γι〈χ, τ ạο ξυνγ ρ ăν γ χ ư α ηο ặχ τ ạο τ ừν γ ξυνγ ρινγ βι ệτ. Τρονγ κ ỹ τηυ ậτ µ ạχη đι ệν τ ử τ ươν γ τ ự ϖ ớι χ〈χ ứν γ δ ụ ν γ τρονγ χ〈χ η ệ τη ốν γ τηνγ τιν, τρονγ χ〈χ µ〈ψ đο , µ〈ψ κι ể µ τρα, τρονγ χ〈χ τηι ế τ βị ψ τ ế, ϖ.ϖ...τη ườν γ ứν γ δ ụ ν γ χη ủ ψ ếυ λ◊ µ ạχη τ ạο δαο độν γ ηνη σιν. Χ〈χ πη ầν τ ử τχη χ ự χ δνγ để τ ạο δαο độν γ νη ư đ ν đι ệν τ ử , Τρανσιστορ λ ưỡν γ χ ựχ, ΦΕΤ, κηυ ếχη đạι τηυ ậτ το〈ν, διοδε Τυνελ, διοδε Γυν. Μ ạ χη τ ạο δαο độν γ δνγ để τ ạο ρα χ〈χ δαο độν γ đι ệν χ⌠ ηνη δ〈νγ, βιν độ ϖ◊ τ ầν σ ố ξ〈χ địν η, λ◊ µ ộτ µ ạχη đι ệν τ ử θυαν τρ ọ ν γ τρονγ κ ỹ τηυ ậτ đι ệν τ ử. Χ〈χ δαο độν γ χ⌠ τη ể đượ χ τ ạο ρα τ ừ χ〈χ µ ạχη δαο độν γ đơν γι ảν, τ ừ χ〈χ ϖι µ ạχη χηυψν δ ụ ν γ, τ ừ χ〈χ µ ạχη τ ổν γ η ợπ, τ ừ χ〈χ µ ạ χη πη〈τ η◊µ ηο ặχ κ ếτ η ợπ πη ầν χ ứν γ ϖ◊ ξ ử λ λ ậπ τρνη. Σ ơ đồ κη ốι χ ủα µ ạχη τ ạο δαο độν γ νη ư σαυ: Ηνη 1. Σơ đồ κηốι τổν γ θυ〈τ χủα µạχη τạο δαο độνγ Μạχη τạο δαο độνγ đιềυ η ∫α χ⌠ τηể τηựχ ηιệν τηεο ηαι νγυψν τắχ: Τạο δαο độνγ βằνγ ηồι τιếπ δươνγ ϖ◊ τạο δαο độνγ βằνγ πηươνγ πη〈π τổνγ ηợπ µạχη. Τρονγ νộι δυνγ χηươνγ ν◊ψ χηỉ νγηιν χứυ χ〈χ µạχη τạο δαο độνγ τηεο νγυψν τắχ ηồι τιếπ δươνγ. Σơ đồ κηốι χủα µạχη τạο δαο độνγ đιềυ η ∫α τηεο νγυψν λ ηồι τιếπ δươνγ γ ồµ ηαι κηốι λ◊ κηυếχη đạι χ⌠ ηệ σố κηυếχη đạι Κ ϖ◊ κηốι ηồι τιếπ χ⌠ ηệ σố ηồι τιếπ Κ ητ. Ηồι τιếπ τρονγ µạχη δαο độνγ đιềυ η ∫α λ◊ ηồι τιếπ δươνγ. Χ〈χ µạχη τạο δαο độνγ χ⌠ τηể đượχ πην λοạι τηεο χ〈χ χăν χứ σαυ: Τηεο δảι τầν χνγ τ〈χ, τα χ⌠ µạχη τạο δαο độνγ τηấπ τầν, χαο τầν ϖ◊ σιυ χαο τầν. Τηεο λοạι πηầν τử τχη χựχ, τα χ⌠ χ〈χ µạχη τạο δαο độνγ δνγ đν đιệν τử, δνγ Τρανσιστορ λưỡνγ χựχ, τρανσιστορ τρườνγ, χ〈χ µạχη κηυếχη đạι τηυậτ το〈ν, χ〈χ πηầν τử đặχ βιệτ νηư διοδε τυνελ, διοδε Γυνν Τηεο ηệ τηốνγ δαο độνγ, τα χ⌠ χ〈χ µạχη τạο δαο độνγ ΡΧ, ΛΧ, δνγ τηạχη ανη, δνγ đườνγ δψ ϖ◊ ηốχ χộνγ ηưởνγ. Τηεο πηươνγ πη〈π τηựχ ηιệν, τα χ⌠ τηể τạο δαο độνγ βằνγ ηồι τιếπ δươνγ, βằνγ πηươνγ πη〈π τổνγ ηợπ µạχη. Χ〈χ τηαµ σố χơ βảν χủα µạχη τạο δαο độνγ ∆ảι τầν χνγ τ〈χ 1
Χ〈χ µạχη τạο δαο độνγ χ⌠ τηể λ◊µ ϖιệχ τρονγ δảι τầν τừ ϖ◊ι Ηζ χηο đếν η◊νγ χηụχ νγην ΜΗζ. ∆ảι τầν χνγ τ〈χ χ⌠ τηể λ◊ λιν τụχ ηοặχ γι〈ν đοạν. Τρονγ τρườνγ ηợπ γι〈ν đοạν, σố τầν σố χνγ τ〈χ λ◊ ηữυ ηạν ϖ◊ đượχ ξ〈χ địνη θυα κηοảνγ χ〈χη γιữα ηαι τầν σố λν χậν. Độ ổν địνη τầν σố δαο độνγ Độ ổν địνη τầν σố χ◊νγ χαο, χηấτ λượνγ ϖ◊ độ τιν χậψ χủα µạχη −8 −3 δαο độνγ χ◊νγ λớν, γι〈 τρị ν◊ψ τηườνγ νằµ τρονγ κηοảνγ 10 10 . Χνγ συấτ ϖ◊ βιν độ χủα δαο độνγ Βιν độ δαο độνγ χầν τηỏα µν χηỉ τιυ τηεο ψυ χầυ ϖ◊ χ◊νγ đồνγ đềυ τη χ◊νγ τốτ. ΙΙ. ĐΙỀΥ ΚΙỆΝ ∆ΑΟ ĐỘΝΓ ςℵ ĐẶΧ ĐΙỂΜ ΜẠΧΗ ΤẠΟ ∆ΑΟ ĐỘΝΓ Đιềυ κιệν δαο độνγ Ξτ µạχη κηυếχη đạι χ⌠ σơ đồ κηốι νηư σαυ: Ηνη 1. Σơ đồ κηốι χủα µạχη κηυếχη đạι Τηεο σơ đồ κηốι χ⌠ Υρ = |Κ|.Υς . ∆ο đ⌠, γιả σử Υ ς = 0 τη Υρ = 0. Νηư ϖậψ, để µộτ µạχη δαο độνγ τη χầν χ⌠ ηồι τιếπ δươνγ τừ đầυ ρα ϖề đầυ ϖ◊ο. Ηνη 1. Σơ đồ κηốι χủα µạχη τạο δαο độνγ τηεο ν γυψν τắχ ηồι τιếπ Γιả σử βαν đầυ τα đưα ϖ◊ο đầυ (1) µộτ τν ηιệυ Υ ς ≠ 0. Θυα κηốι κηυếχη đạι Κ τα χ⌠ τν ηιệυ Υρ = Κ.Υς. Θυα κηốι ηồι τιếπ τα χ⌠ τν ηιệυ τạι (2) λ◊ : Υητ = Κ ητ.Υρ = Κ.Κ ητ.Υς (1) Đếν κηι Υς = 0 τη µạχη ϖẫν δαο độνγ τứχ τν ηιệυ Υρ ≠ 0. Để µạχη δαο độνγ ϖớι βιν độ ổν địνη τη τα χ⌠ τν ηιệυ τạι (1) ϖ◊ (2) βằνγ νηαυ. Κηι đ⌠ τα χ⌠ τηể χηậπ (1) ϖ◊ (2). Νηư ϖậψ, đιềυ κιệν để µạχη δαο độνγ λ◊ Υ(1) = Υ(2) ηαψ Υς = Υητ. ∆ο đ⌠: Κ.Κ ητ = 1 (1) Μặτ κη〈χ, τα χ⌠: (1) ( 1) Τρονγ đ⌠: : Χηνη λệχη ϖề độ λớν χủα Υρ σο ϖớι Υς; : Χηνη λệχη ϖề độ λớν χủα Υητ σο ϖớι Υρ; : Γ⌠χ λệχη πηα γιữα Υρ ϖ◊ Υς χủα βộ κηυếχη đạι; : Γ⌠χ λệχη πηα γιữα Υητ ϖ◊ Υρ χủα βộ ηồι τιếπ. Τηαψ ϖ◊ο (1−2) τα χ⌠: 2
(1) Συψ ρα: (1) Đψ χηνη λ◊ ηαι đιềυ κιệν để µạχη δαο độνγ ϖớι βιν độ κηνγ đổι: Đιềυ κιệν λ◊ đιềυ κιệν ϖề ηồι τιếπ δươνγ: Đψ λ◊ đιềυ κιệν χầν để χηο µạχη δαο độνγ ηαψ χ ∫ν γ ọι λ◊ đιềυ κιệν χν βằνγ πηα. Đιềυ κιệν đιềυ κιệν để µạχη δαο độνγ ϖớι βιν độ κηνγ đổι: Đψ λ◊ đιềυ κιệν đủ để µạχη δαο độνγ ηαψ χ ∫ν γ ọι λ◊ đιềυ κιệν χν βằνγ βιν độ. Νếυ κηνγ τηỏα µν đιềυ κιệν ν◊ψ τη βιν độ χủα τν ηιệυ δαο độνγ σẽ τăνγ ηοặχ γιảµ δầν. Γιả σử τν ηιệυ ϖ◊ο µạχη λ◊ τν ηιệυ σιν đιềυ η ∫α τη τν ηιệυ δαο độνγ χủα µạχη τρονγ χ〈χ τρườνγ ηợπ σẽ κη〈χ νηαυ. Ηνη 1. Τν ηιệυ ϖ◊ο ϖ◊ τν ηιệυ δαο độνγ χủα µạχη τρον γ χ〈χ τρườνγ ηợπ (α). Τν ηιệυ ϖ◊ο µạχη (β). Τν ηιệυ δαο độνγ ϖớι (χ). Τν ηιệυ δαο độνγ ϖớι (δ). Τν ηιệυ δαο độνγ ϖớι Τηựχ τế, để µạχη χ⌠ τηể πη〈τ σινη δαο độνγ τη Κ.Κ ητ πηảι λớν ηơν 1, δο đ⌠ βιν độ ρα σẽ βị µο δạνγ δο βị γιớι ηạν βởι νγυồν νυι. Để χ⌠ βιν độ ρα ổν địνη ϖ◊ κηνγ µο τη τρονγ µạχη δαο độνγ πηảι χ⌠ µộτ κηυ đιềυ χηỉνη để σαυ κηι πη〈τ σινη δαο độνγ ν⌠ σẽ đιềυ χηỉνη χηο Κ.Κ ητ = 1 để βιν độ δαο độνγ λ◊ κηνγ đổι. Đặχ đιểµ µạχη τạο δαο độνγ Mạch dao động là mạch khuếch đại tự điều khiển bằng hồi tiếp dương từ đầu ra về đầu vào. Năng lượng dao động lấy từ nguồn cung cấp một chiều. Muốn mạch dao động thì mạch phải thỏa mãn đồng thời hai điều kiện về cân bằng pha và cân bằng biên độ hay phải thỏa mãn hai điều kiện: |K|.|K ht| = 1 và K + ht = 2k (với k = 0, 1, 2, ….). 3
Mạch phải có ít nhất một phần tử tích cực để biến năng lượng một chiều thành năng lượng xoay chiều. Mạch phải có ít nhất một khâu điều chỉnh hay một phần tử phi tuyến để đảm bảo cho biên độ dao động không đổi ở trạng thái xác lập K.Kht = 1. ΙΙΙ. ỔΝ ĐỊΝΗ ΒΙ⊇Ν ĐỘ ∆ΑΟ ĐỘΝΓ ςℵ ΤẦΝ ΣỐ ∆ΑΟ ĐỘΝΓ Ổν địνη βιν độ δαο độνγ Κηι µớι đ⌠νγ µạχη, νếυ đιềυ κιệν χν βằνγ πηα đượχ τηỏα µν τạι µộτ τầν σố ν◊ο đ⌠, đồνγ τηờι Κ.Κ ητ > 1 τη τρονγ µạχη πη〈τ σινη δαο độνγ τạι τầν σố đ⌠, κηι đ⌠ µạχη ở τρạνγ τη〈ι θυ〈 độ. Ở τρạνγ τη〈ι ξ〈χ λậπ, βιν độ δαο độνγ κηνγ đổι ứνγ ϖớι Κ.Κ ητ = 1. Để đảµ βảο ổν địνη βιν độ ở τρạνγ τη〈ι ξ〈χ λậπ, χ⌠ τηể τηựχ ηιệν χ〈χ βιệν πη〈π σαυ: − Ηạν χηế βιν độ đιệν 〈π ρα βằνγ χ〈χη χηọν τρị σố đιệν 〈π νγυồν χυνγ χấπ µộτ χηιềυ τηχη ηợπ. Βιếτ ρằνγ đιệν 〈π ξοαψ χηιềυ χựχ đạι τρν đầυ ρα µạχη κηυếχη đạι λυν λυν νηỏ ηơν γι〈 τρị đιệν 〈π χυνγ χấπ µộτ χηιềυ χηο πηầν τử κηυếχη đạι đ⌠. − ∆ ịχη χηυψểν đιểµ λ◊µ ϖιệχ τρν đặχ τυψếν πηι τυψếν χủα πηầν τử τχη χựχ νηờ τηαψ đổι đιệν 〈π πην χựχ đặτ λν χựχ đιềυ κηιểν χủα πηầν τử κηυếχη đạι. − ∆νγ µạχη ηồι τιếπ πηι τυψếν ηοặχ δνγ πηầν τử ηιệυ χηỉνη, ϖ δụ đιệν τρở νηιệτ, đιệν τρở τηνγ χủα διοδε. Ổν địνη τầν σố δαο độνγ ςấν đề ổν địνη τầν σố δαο độνγ λιν θυαν χηặτ χηẽ đếν đιềυ κιệν χν βằνγ πηα. Κηι δịχη πηα γιữα đιệν 〈π ηồι τιếπ đưα ϖề ϖ◊ đιệν 〈π βαν đầυ τηαψ đổι, σẽ δẫν đếν σự τηαψ đổι τầν σố δαο độνγ. Τρονγ đιềυ κιệν ηồι τιếπ δươνγ, để µạχη τạο δαο độνγ χηο κ = 0, τα χ⌠: (1) Ν⌠ι χηυνγ γ⌠χ πηα ϖ◊ πηụ τηυộχ ϖ◊ο τηαµ σố χ〈χ πηầν τử χủα µạχη ϖ◊ πηụ τηυộχ τầν σố. ∆ο đ⌠, τα χ⌠ τηể ϖιếτ λạι đιềυ κιệν (1−7) νηư σαυ: (1) Τρονγ đ⌠, µ đặχ τρưνγ χηο τηαµ σố χủα χ〈χ πηầν τử τρονγ µạχη κηυếχη đạι ϖ◊ ν τρονγ µạχη ηồι τιếπ. ςι πην το◊ν πηầν (1−8) ϖ◊ βιếν đổι τα νηậν đượχ βιểυ τηứχ: (1) Τừ (1−9) συψ ρα χ〈χ βιệν πη〈π νηằµ ννγ χαο độ ổν địνη τầν σố χủα µạχη τạο δαο độνγ.  Βιệν πη〈π νηằµ γι ảµ σự τηαψ đổι τηαµ σố δµ χ ủα µ ạχη κηυ ếχη đạι ϖ◊ δν χủα µạχη ηồι τιếπ βằνγ χ〈χη: ∆νγ νγυồν ổν 〈π; 4
∆νγ χ〈χ πηầν τử χ⌠ ηệ σố νηιệτ độ νηỏ; Γιảµ ảνη ηưởνγ χủα τảι đếν µạχη τạο δαο độνγ βằνγ χ〈χη µắχ τηµ τầνγ đệµ ở đầυ ρα τầνγ τạο δαο độνγ; ∆νγ χ〈χ λινη κιệν χ⌠ σαι σố νηỏ; ∆νγ χ〈χ πηầν τử ổν địνη νηιệτ.  Τηựχ ηιệν χ〈χ βιệν πη〈π νηằµ γι ảµ τốχ độ τηαψ đổι γ⌠χ πηα τηεο τηαµ σố χủα µạχη, νγηĩα λ◊ γι ảµ ϖ◊ βằνγ χ〈χη χηọν µ ạχη τ ạο δαο độνγ τηχη ηợπ (µạχη τạο δαο độνγ βα đιểµ đιệν χảµ, βα đιểµ đιệν δυνγ, ηοặχ γηπ βιếν 〈π ) .  Τηựχ ηιệν χ〈χ βιệν πη〈π λ◊µ τăνγ τốχ độ βι ếν đổι χ ủα χ〈χ γ⌠χ πηα τηεο τầν σố, τứχ λ◊ τăνγ ϖ◊ ξυνγ θυανη τầν σố δαο độνγ. Χ ụ τη ể τα χ⌠ τηể δνγ χ〈χ πηầν τử χ⌠ πηẩµ χηấτ χαο νηư τηạχη ανη Τηνγ τηườνγ, νếυ κηνγ δνγ χ〈χ βιệν πη〈π ổν địνη đặχ βι ệτ τη độ ổν địνη τầν σố χủα χ〈χ µạχη τạο δαο độνγ đιềυ η ∫α χ⌠ τη ể đạτ đượχ −3 −2 τρονγ κηοảνγ τừ 10 đếν 10 . Κηι δνγ χ〈χ βιệν πη〈π τρν đψ độ ổν −4 địνη χ⌠ τηể τăνγ, đạτ đượχ κηοảνγ 10 ϖ◊ χ⌠ τηể ηơν νữα, đặχ βιệτ νếυ −8 δνγ τηạχη ανη τη độ ổν địνη χ⌠ τηể đạτ đượχ τớι τρονγ κηο ảνγ τừ 10 −6 đếν 10 . Ις. ΠΗƯƠΝΓ ΠΗℑΠ Τ⊆ΝΗ ΤΟℑΝ ΜẠΧΗ ∆ΑΟ ĐỘΝΓ Σơ đồ τươν γ đươν γ χủα χ〈χ τη◊νη πη ầν τρον γ µ ạχη τ ạο δαο độν γ Σơ đồ τươνγ đươνγ χủα κηốι κηυếχη đạι Đốι ϖớι µạχη κηυếχη đạι τηυậτ το〈ν τη χ⌠ τηể δễ δ◊νγ τνη το〈ν đượχ ηệ σố κηυếχη đạι τηεο σơ đồ µạχη. Τυψ νηιν, đốι ϖớι µạχη κηυếχη đạι σử δụνγ τρανσιστορ ϖιệχ τνη το〈ν κη〈 πηứχ τạπ. Để τνη το〈ν τηườνγ δựα ϖ◊ο χ〈χ σơ đồ τươνγ đươνγ χủα µạχη κηυ ếχη đạι. Đốι ϖớι τν ηιệυ νηỏ, τρανσιστορ đượχ χοι λ◊ µộτ µạνγ βốν χựχ τυψ ếν τνη, δο đ⌠ χ⌠ τηể δνγ ηệ πηươνγ τρνη χủα µạνγ βốν χựχ τυψếν τνη để βιểυ διễν θυαν ηệ γι ữα χ〈χ δ ∫ν γ đιệν, đιệν 〈π ϖ◊ο ϖ◊ ρα χ ủα τρανσιστορ. Τρονγ µạνγ βốν χựχ, để µ τả τρανσιστορ τη τη ườνγ δνγ χ〈χ ηệ πηươνγ τρνη ηỗν ηợπ τηαµ σố η ϖ◊ η ệ πη ươνγ τρνη δ ẫν ν ạπ τηαµ σố ψ. Τươνγ ứνγ ϖớι µỗι χ〈χη µắχ τρανσιστορ τη χ⌠ η ệ πη ươνγ τρνη ηỗν ηợπ, δẫν νạπ τươνγ ứνγ ϖớι χ〈χ τν ηιệυ ϖ◊ο ϖ◊ τν ηιệυ ρα τạι χ〈χ ϖị τρ κη〈χ νηαυ τρονγ σơ đồ. Νη ư ϖậψ, τρướχ κηι τνη το〈ν µạχη τα ϖẽ χ〈χ σơ đồ τươνγ đươνγ µ ηνη µạνγ βốν χựχ χủα τρανσιστορ χηο µạχη κηυếχη đạι. Γιả σử τρανσιστορ µắχ τηεο κιểυ Ε χηυνγ ϖớι ΙΒ, ΙΧ, ΙΕ λ◊ χ〈χ δ ∫ν γ πην χựχ µộτ χηιềυ χủα τρανσιστορ τạι χựχ Β, Χ, Ε; ρ β λ◊ đιệν τρở τρονγ µιềν Β, ρε λ◊ đιệν τρở κηυếχη τ〈ν τρονγ µιềν Ε χủα τρανσιστορ; β λ◊ ηệ σố κηυếχη đạι δ ∫ν γ đιệν τν ηιệυ νηỏ; Υ ΒΕ λ◊ đιệν 〈π γι ữα ηαι χựχ Β, Ε; ΥΧΕ λ◊ đιệν 〈π γι ữα ηαι χựχ Χ, Ε τη τα χ⌠ ηệ πηươνγ τρνη ηỗν ηợπ νηư σαυ: (1) Τừ ηệ πηươνγ τρνη ηỗν ηợπ τα ξ〈χ địνη đượχ χ〈χ τηαµ σ ố: (1) 5
η21ε = β ; (1) (1) Τρονγ đ⌠, ρχε λ◊ đιệν τρở µιềν τιếπ γι〈π Χ−Ε χủα τρανσιστορ, ϖớι τρανσιστορ τν ηιệυ νηỏ τη ρχε λấψ γι〈 τρị τừ 10Κ Ω  1ΜΩ. Τηαµ σố η12ε λ◊ ηệ σố ηồι τιếπ đιệν 〈π. Κηι ηở µạχη đầυ ϖ◊ο, η 12ε τηườνγ ρấτ νηỏ νν χ⌠ τηể βỏ θυα ϖ◊ τρονγ νηιềυ τρ ườνγ ηợπ χ⌠ τη ể χοι βằνγ 0. Νηư ϖậψ, σơ đồ τươνγ đươνγ ηỗν ηợπ χủα τρανσιστορ µắχ τηεο κιểυ Ε χηυνγ νηư σαυ: Ηνη 1. Σơ đồ τươν γ đươν γ ηỗν η ợπ χ ủα τρανσιστορ µ ắχ τηεο κιểυ Ε χηυν γ Τươνγ τự χ⌠ τηể ϖẽ σơ đồ τươνγ đươνγ µạνγ βốν χựχ đốι ϖớι χ〈χ χ〈χη µắχ κη〈χ νηαυ. Σơ đồ τươνγ đươνγ χủα µạχη κηốι ηồι τιếπ Κηốι ηồι τιếπ τρονγ µạχη τạο δαο độνγ χ⌠ τηể đượχ ηνη τη◊νη τ ừ χ〈χ µạχη χộνγ ηưởνγ ΛΧ ηοặχ τừ χ〈χ κηυ δι πηα ΡΧ τηνγ χαο. Đốι ϖớι µạχη χộνγ ηưởνγ ΛΧ: Γι ả σử τα χ⌠ σơ đồ µạχη χ ộνγ η ưởνγ νηư σαυ: (α) (β) Ηνη 1. Σơ đồ µạχη χộν γ η ưởν γ ΛΧ ϖ ớι ηαι πη ầν τ ử đι ệν χ ảµ (α). Μạχη χộν γ η ưởν γ µ ắχ σον γ (β). Μạχη χộν γ η ưởν γ µ ắχ νốι σον γ τιếπ Τρở κη〈νγ τρονγ µạχη µạχη χộνγ ηưởνγ ΛΧ µắχ σονγ σονγ λ◊: (1) Τρở κη〈νγ τρονγ µạχη χộνγ ηưởνγ ΛΧ µắχ νốι τιếπ λ◊: (1) Τρονγ đ⌠: . Τừ (1−14) ϖ◊ (1−15) để µạχη ΛΧ χộνγ ηưởνγ τη τα χ⌠ Ξ Λ+ Ξ Χ = 0. Τầν σố χộνγ ηưởνγ λ◊: (1) Τươνγ τự, đốι ϖớι µạχη χộνγ ηưởνγ ΛΧ ϖớι ν πηầν τ ử đι ệν χ ảµ Ξ ϕ ϖớι ι = 0  ν τη đιềυ κιệν để µạχη χộνγ ηưởνγ λ◊: (1) Τηνγ θυα đιềυ κιệν χộνγ ηưởνγ (1−17) τνη đượχ τầν σố χộνγ ηưởνγ χủα µạχη. Đốι ϖớι µạχη τạο δαο độνγ χ⌠ κηốι ηồι τι ếπ λ◊ µ ạχη χ ộνγ η ưởνγ ΛΧ τη τầν σố δαο độνγ χηνη λ◊ τầν σố χộνγ ηưởνγ χủα µạχη. 6
Đốι ϖớι κηυ λọχ τηνγ χαο ΡΧ: Ξτ µộτ κηυ ΡΧ νηư σαυ: Ηνη 1. Μộτ κηυ δι πηα ΡΧ τηνγ χαο Τα χ⌠: (1) ∆ο đ⌠: (1) (1) Μốι θυαν ηệ γι ữα đιệν 〈π ϖ◊ δ ∫ν γ đιệν τρονγ µộτ µ ắτ ΡΧ đượχ βιểυ τηị τηνγ θυα γι ảν đồ ςεχτορ σαυ: Ηνη 1. Γιảν đồ ςεχτορ τη ể ηι ệν µ ốι θυαν η ệ γ ι ữα δ ∫ ν γ đι ệν ϖ◊ đιệν 〈π τρον γ µắτ ΡΧ. 0 Τừ γι ảν đồ τρν χ⌠ . Γ⌠χ δι πηα λớν νηấτ χủα µộτ µắτ ΡΧ λ◊ 90 τρονγ τρườνγ ηợπ Υ2= 0 ϖ◊ κηνγ δαο độνγ νν κηνγ δνγ đượχ. Γ⌠χ δι 0 πηα νηỏ νηấτ χủα µộτ µắτ ΡΧ λ◊ 0 , κηνγ δι πηα. Πη ươν γ πη〈π τνη το〈ν Χ⌠ νηιềυ πηươνγ πη〈π để τνη το〈ν µạχη τạο δαο độνγ. Ở đψ χηỉ ξτ πηươνγ πη〈π τηνγ δụνγ νηấτ, đ⌠ λ◊ τνη το〈ν µạχη τạο δαο độνγ τηεο πηươνγ πη〈π µạχη κηυếχη đạι χ⌠ ηồι τιếπ. Μ ạχη τạο δαο độνγ πη ảι τηỏα µν đιềυ κιệν χν βằνγ πηα ϖ◊ đιềυ κιệν χν βằνγ βιν độ. Đốι ϖớι đιềυ κιệν ϖề πηα τη κếτ χấυ χủα µạχη ψυ χầυ πηảι τηỏα µν. ∆ο đ⌠, τρονγ θυ〈 τρνη τνη το〈ν µạχη τạο δαο độνγ πη ảι χăν χứ ϖ◊ο µ ạχη đιệν χụ τηể σαυ đ⌠ δựα ϖ◊ο đιềυ κιệν để µạχη τạο δαο độνγ τνη το〈ν χ〈χ τηαµ σố χầν τηιếτ χủα µạχη νηư βιν độ, τầν σố ϖ◊ đι ềυ κι ệν để µạχη δαο độνγ. ς δụ đốι ϖớι β◊ι το〈ν τνη το〈ν χ〈χ τηαµ σố τρονγ µạχη để µ ạχη τạο δαο độνγ τη τα τηựχ ηιệν θυα χ〈χ βướχ σαυ: Βướχ 1: Ξ〈χ địνη λοạι µạχη τạο δαο độνγ: Τηνγ θυα κếτ χ ấυ χ ủα µạχη ξ〈χ địνη đượχ λοạι µạχη τạο δαο độνγ. Βướχ 2: Τνη ηệ σố κηυếχη đạι Κ χủα µạχη: Đốι ϖớι µạχη κηυếχη đạι τηυậτ το〈ν τη δễ δ◊νγ τνη đượχ ηệ σố κηυếχη đạι δựα ϖ◊ο χνγ τηứχ τνη τρονγ σơ đồ κηυếχη đạι τηυậν ηοặχ σơ đồ κηυ ếχη đạι đảο. Ρινγ đốι ϖớι µạχη κηυếχη đạι σử δụνγ τρανσιστορ τη χầν σử δụνγ σơ đồ τươνγ đươνγ µ ηνη µạνγ βốν χựχ τρονγ θυ〈 τρνη τνη το〈ν. Βướχ 3: Τνη ηệ σố ηồι τιếπ Κ ητ χủα µạχη. Βướχ 4: Τνη τχη Κ. Κ ητ. Βướχ 5: Ξ〈χ địνη đιềυ κιệν δαο độνγ χủα µạχη: Đιềυ κι ệν ϖ ề πηα ϖ◊ đιềυ κιệν ϖề βιν độ. Μạχη δαο độνγ κηι Κ.Κ ητ≥1. ∆ ấυ = ứνγ ϖớι τρườνγ ηợπ δαο độνγ ξ〈χ λậπ, χ ∫ν λạι Κ. Κ ητ>1 ứνγ ϖớι τρườνγ ηợπ θυ〈 độ λχ µớι đ⌠νγ µạχη. Βướχ 6: Ξ〈χ địνη ηệ σố ηồι τιếπ χầν τηιếτ để µạχη τự δαο độνγ đượχ. 7
Βướχ 7: Τηνγ θυα ηệ σố ηồι τιếπ ϖ◊ τầν σố δαο độνγ ξ〈χ địνη τρị σố χủα χ〈χ λινη κιệν µắχ τρονγ µạχη. ς. ΜẠΧΗ ΤẠΟ ∆ΑΟ ĐỘΝΓ ΛΧ Đặχ đιểµ χηυν γ Μạχη τạο δαο độνγ ΛΧ τηườνγ δνγ ở πηạµ ϖι τầν σố χαο ϖ νếυ λ◊µ ϖιệχ ở τầν σố τηấπ τη κχη τηướχ χủα µạχη τạο δαο độνγ ΛΧ θυ〈 λớν. Μạχη τạο δαο độνγ ΛΧ σử δụνγ κηυνγ χộνγ ηưởνγ ΛΧ để τ ạο δαο độνγ, τầν σố δαο độνγ χủα µạχη χηνη λ◊ τầν σố χủα κηυνγ χộνγ ηưởνγ, τầν σố δαο độνγ ν◊ψ τỷ λệ ϖớι . ∆αο độνγ τηεο κιểυ χộνγ ηưởνγ ηαψ χηọν λọχ βιν độ, µạχη ηồι 0 τιếπ λ◊ µαηχϕ χộνγ ηưởνγ ΛΧ. Μạχη κηυếχη đạι Κ χ⌠ βằνγ 0 ηοặχ 0 180 , để τηỏα µν đιềυ κιệν ηồι τιếπ τη µạχη χộνγ η ưởνγ ΛΧ πη ảι χ⌠ 0 0 γ⌠χ πηα τươνγ ứνγ βằνγ 0 ηοặχ 180 . Κηυνγ χộνγ ηưởνγ ΛΧ πηảι χ⌠ τ νηấτ βα πηầν τử đιệν κη〈νγ. Ổν địνη βιν độ τρον γ χ〈χ µ ạχη τ ạο δαο độν γ ΛΧ Χηế độ δαο độνγ µềµ ϖ◊ δαο độνγ χứνγ Để ổν địνη βιν độ τρονγ χ〈χ µạχη τạο δαο độνγ ΛΧ τη ườνγ δνγ πηươνγ πη〈π δι χηυψểν đιểµ λ◊µ ϖιệχ χủα πηầν τử τχη χựχ βằνγ χ〈χη µắχ τηµ đιệν τρở Ρ4 τạι χựχ Ε χủα τρανσιστορ νηư ηνη 1.9. Κηι µớι đ⌠νγ µạχη, địνη τηιν χηο µặτ γηπ Τ Ε χủα τρανσισορ đượχ τηựχ ηιệν 0 νηờ πην 〈π θυα Ρ1, Ρ2. Κηι đ⌠ µạχη λ◊µ ϖιệχ ϖớι γ⌠χ χắτ 180 τươνγ ứνγ ϖớι χηế độ δαο độνγ µềµ. Ηỗ δẫν χủα τρανσιστορ τạι đι ểµ λ◊µ ϖιệχ βαν đầυ κη〈 λớν, δο đ⌠ Κ.Κ ητ>1. Τρονγ θυ〈 τρνη θυ〈 độ, βιν độ χủα δαο độνγ τăνγ δầν λ◊µ χηο ηạ 〈π τρν đιệν τρở µ ắχ ở χựχ Ε τ ăνγ, δ ẫν đếν địνη τηιν χηο µặτ γηπ ΤΕ γι ảµ, µạχη χηυψểν δầν σανγ χηế độ Χ 0 ϖớι γ⌠χ χắτ νηỏ ηơν 90 , τươνγ ứνγ ϖớι χηế độ δαο độνγ χứνγ. Đồνγ τηờι ηỗ δẫν τρυνγ βνη γι ảµ λ◊µ χηο ηệ σố κηυếχη đạι Κ γι ảµ ϖ◊ τχη Κ.Κ ητ τιếν τớι βằνγ 1 ở χηế độ ξ〈χ λậπ. Νηư τρονγ ηνη 1.9 χ⌠ τη ể δνγ ηồι τιếπ µ µộτ χηιềυ δịχη χηυψểν đιểµ λ◊µ ϖιệχ τừ κηυ ϖ ựχ χ⌠ ηỗ δ ẫν λớν σανγ κηυ ϖựχ χ⌠ ηỗ δẫν β ηơν để χηο κηι µớι đ⌠νγ µ ạχη, µ ạχη δ ễ δαο độνγ ϖ◊ σαυ đ⌠ δαο độνγ ổν địνη ở χηế độ ξ〈χ λậπ. Ηνη 1. Μạχη τạο δαο độν γ βα đιểµ đι ệν δυν γ δν γ τρανσιστορ Ηιệν τượνγ δαο độνγ νγ ắτ θυνγ Ξτ τρν ηνη 1.9, γι ả σử νếυ χηọν Ρ 4, ΧΕ ηοặχ Ρ1, Ρ2, Χς θυ〈 λớν τη νγαψ κηι µạχη đανγ ở τρạνγ τη〈ι θυ〈 độ, đιệν 〈π Υ ΒΕ θυ〈 µ λ◊µ χηο τρανσιστορ νγ ắτ ϖ◊ µấτ δαο độνγ. Σαυ đ⌠ Χ Ε πη⌠νγ đιệν θυα Ρ4, νν ΥΒΕ βớτ µ δầν. Σαυ µộτ τηờι γιαν ν◊ο đ⌠ µạχη δαο độνγ τρở λạι. Θυ〈 τρνη λặπ đι λặπ λạι ϖ◊ τρονγ đ⌠ χ⌠ δαο độνγ νγ ắτ θυνγ. Χầν χηọν Ρ4, ΧΕ ηợπ λ để µạχη λυν λυν δαο độνγ ϖ◊ λ◊µ ϖι ệχ ở χηế độ ξ〈χ λậπ. Μạχη τạο δαο độν γ βα đιểµ Νγυψν τắχ ξψ δựνγ µạχη τạο δαο độνγ 3 đιểµ Σơ đồ κηốι χủα µạχη τạο δαο độνγ βα đιểµ: 8
Ηνη 1. Σơ đồ κη ốι µạχη τ ạο δαο độν γ βα đι ểµ Μạχη τạο δαο độνγ βα đιểµ γ ồµ 2 κηốι: Κη ốι κηυếχη đạι ϖ◊ κη ốι ηồι τιếπ. ςớι 3 đιểµ: Đιểµ λ◊ đιểµ đầυ ρα, đιểµ λ◊ đιểµ ηồι τιếπ ϖ◊ đιểµ đιểµ νốι đấτ. Κηốι κηυếχη đạι χ⌠ τηể µạχη κηυếχη đạι σử δụνγ τρανσιστορ ηαψ µạχη κηυếχη đạι τηυậτ το〈ν χ⌠ ηệ σố κηυếχη đạι Κ ϖ◊ γ⌠χ λ ệχη πηα 0 0 γι ữα τν ηιệυ ρα ϖ◊ τν ηιệυ ϖ◊ο βằνγ 0 ηοặχ 180 . Κηốι ηồι τιếπ ϖớι ηệ σố ηồι τιếπ Κ ητ ϖ◊ γ⌠χ λệχη πηαγιữα Υητ ϖ◊ Υρ χủα µạχη ηồι τιếπ. Κηốι ν◊ψ γ ồµ 3 πηầν τử đιệν κη〈νγ (Λ ηοặχ Χ), 0 0 ϖớι βα πηầν τử ν◊ψ χ⌠ τηể τạο γ⌠χ πηα βằνγ 0 ηοặχ 180 . Để µạχη τạο δαο độνγ πηảι τηοảι µν ϖề ηồι τιếπ δươνγ ϖ◊ đιềυ κιệν để µạχη δαο độνγ ϖớι βιν độ κηνγ đổι: − Đιềυ κιệν để βιν độ κηνγ đổι: |Κ|.|Κ ητ| = 1 ( 1) − Đιềυ κιệν ηồι τιếπ δươνγ: (1)  Τρườν γ ηợπ 1: Μạχη δαο độν γ βα đι ểµ ϖ ớι µ ạχη κηυ ếχη đạι χ⌠ ηệ σố κηếχη đạι Κ χ⌠ |Κ |>1 ϖ◊ Τρονγ τρườνγ ηợπ ν◊ψ µạχη κηυếχη đạι ở đψ λ◊ µạχη κηυếχη đạι Ε χηυνγ ηοặχ µạχη κηυếχη đạι τηυậτ το〈ν đảο. Ξτ đιềυ κιệν ηồι τιếπ δươνγ: . Γιả σử Κ 1 λ◊ ηệ σố κηυếχη đạι κηι κηνγ χ⌠ τảι χủα µạχη κηυếχη đạι. Κηι µạχη κηυếχη đạι χ⌠ τ ảι χ⌠ σ ơ đồ τươνγ đươνγ νηư σαυ: Ηνη 1. Σơ đồ µạχη τ ươν γ đươν γ χ ủα κη ốι κηυ ếχη đạι τρον γ µạχη τạο δαο độν γ βα đιểµ. Τρονγ đ⌠ (1) Ζ 1, Ζ 2, Ζ 3 λ◊ χ〈χ πηầν τử đιệν κη〈νγ: Ζ 1 = ϕΞ1; Ζ 2 = ϕΞ2; Ζ 3 = ϕΞ3. Κηι đ⌠ ηệ σố κηυếχη đạι Κ χủα βộ κηυếχη đạι đượχ τνη τηεο χνγ τηứχ: (1) Ηệ σố ηồι τιếπ: 1) ∆ο đ⌠ τα χ⌠: (1) Đιềυ κιệν để µạχη ηồι τιếπ χộνγ ηưởνγ: Ξ 1 + Ξ2 + Ξ3 = 0 νν Ξ1 + Ξ2 = − Ξ3. Τηαψ σố ϖ◊ο (1−26) đượχ βιểυ τηứχ: (1) 9
Để τηỏα µν đιềυ κιệν ηồι τιếπ δươνγ ηαψ Κ.Κ ητ > 0 τη Ξ2 ϖ◊ Ξ3 πηảι χνγ δấυ ϖ◊ κη〈χ δấυ ϖớι Ξ1. Χ⌠ ηαι λοạι δαο độνγ: − ∆αο độνγ ϖớι 3 đιểµ đιệν χảµ ϖớι Ξ 2 > 0; Ξ3 > 0; Ξ1 < 0 (Μạχη Ηαρτλεψ): Ξ2 ϖ◊ Ξ3 λ◊ đιệν χảµ, Ξ1 λ◊ đιệν δυνγ. − ∆αο độνγ ϖớι 3 đιểµ đιệν δυνγ: Ξ 2 < 0; Ξ3 < 0; Ξ1 > 0 (Μạχη Χολπιτσ): Ξ2 ϖ◊ Ξ3 λ◊ đιệν δυνγ, Ξ1 λ◊ đιệν χảµ. Νηư ϖậψ, σơ đồ µạχη τạο δαο độνγ τρονγ τρườνγ ηợπ ν◊ψ đượχ ϖẽ λạι νηư σαυ: Ηνη 1. Σơ đồ κη ốι χủα µạχη τ ạο δαο độν γ βα đι ểµ τρον γ 0 τρườν γ ηợπ µạχη κηυếχη đạι χ⌠ |Κ |>1 ϖ◊ γ⌠χ λệχη πηα 180 Χ〈χ τρườνγ ηợπ κη〈χ χũνγ ξψ δựνγ µạχη δαο độνγ βα đιểµ đι ệν χảµ ϖ◊ βα đιểµ đιệν δυνγ ϖớι đặχ đιểµ χủα κηốι ηồι τιếπ ϖớι χ〈χ τη◊νη πηầν đιệν κη〈νγ χũνγ τươνγ τự. Τυψ νηιν, τψ τηυộχ ϖ◊ο η ệ σ ố κηυ ếχη đạι ϖ◊ γ⌠χ λệχη πηα γι ữα τν ηιệυ ϖ◊ο ϖ◊ τν ηιệυ ρα µ◊ ϖị τρ βα đιểµ λ◊µ ϖιệχ κη〈χ νηαυ.  Τρườν γ ηợπ 2: Μạχη δαο độν γ βα đι ểµ ϖ ớι µ ạχη κηυ ếχη đạι χ⌠ ηệ σố κηυếχη đạι Κ χ⌠ |Κ | > 1 ϖ◊ Để τµ ρα µạχη τạο δαο độνγ βα đιểµ ΛΧ τρονγ τρườνγ ηợπ ν◊ψ λ◊µ τươνγ τự νηư τρν. Τυψ νηιν, ξτ đιềυ κιệν Κ.Κ ητ > 0 κη〈 πηứχ τạπ. Để đơν γι ảν σử δụνγ πηươνγ πη〈π νộι συψ. Τρονγ τρườνγ ηợπ 1 ϖớι để ηồι τιếπ δươνγ τη ψυ χầυ , νηư ϖậψ Υητ νγ ượχ πηα ϖớι Υρ σο ϖớι ϖị τρ đιểµ νốι đấτ. Ξτ τρονγ τρườνγ ηợπ ν◊ψ ϖớι , để ηồι τιếπ δươνγ τη νν Υ ρ ϖ◊ Υητ χνγ πηα σο ϖớι ϖị τρ đιểµ đấτ. ∆ο đ⌠, σơ đồ κηốι χủα µạχη τạο δαο độνγ βα đι ểµ τρονγ τρườνγ ηợπ ν◊ψ νηư σαυ: Ηνη 1. Σơ đồ κη ốι χủα µạχη τ ạο δαο độν γ βα đι ểµ τρον γ τρ ườν γ 0 ηợπ µạχη κηυếχη đạι χ⌠ |Κ |>1 ϖ◊ γ⌠χ λ ệχη πηα β ằν γ 0  Τρườν γ ηợπ 3: Μạχη δαο độν γ βα đι ểµ ϖ ớι µ ạχη κηυ ếχη đạι χ⌠ ηệ σố κηυếχη đạι Κ χ⌠ |Κ | < 1 ϖ◊ Τιếπ τụχ 〈π δụνγ πηươνγ πη〈π νộι συψ. ∆ο νν χũνγ γι ốνγ τρườνγ ηợπ 2. Τυψ νηιν τρονγ τρườνγ ηợπ 2: |Κ| > 1 νν χ⌠ Υ ητ λấψ µộτ πηầν µạχη χộνγ ηưởνγ, χ ∫ν Υρ λấψ το◊ν βộ µạχη χộνγ ηưởνγ. Τρονγ τρườνγ ηợπ ν◊ψ χ⌠ |Κ| < 1 νν . ∆ο đ⌠, Υ ητ λấψ το◊ν βộ µạχη χộνγ ηưởνγ, Υρ λấψ µộτ πηầν µạχη χộνγ ηưởνγ. Κηι đ⌠, τα χ⌠ σơ đồ κηốι µạχη τạο δαο độνγ βα đιểµ τρονγ τρườνγ ηợπ ν◊ψ νηư σαυ: Ηνη 1. Σơ đồ κη ốι χủα µạχη τ ạο δαο độν γ βα đιểµ τρον γ 0 τρườν γ ηợπ µạχη κηυ ếχη đạι χ⌠ |Κ | < 1 ϖ◊ γ⌠χ λệχη πηα β ằν γ 0 Μạχη τạο δαο độνγ 3 đιểµ đιệν χảµ Τρονγ ηνη 1.14, τηαψ Ζ 2, Ζ 3 λ◊ đιệν χảµ, Ζ 1 λ◊ đιệν δυνγ đượχ µạχη τạο δαο độνγ βα đιểµ đιệν χảµ. 10
 Τρườν γ ηợπ 1: Μ ạχη δαο độν γ βα đιểµ đιệν χ ảµ ϖ ớι µ ạχη κηυếχη đạι χ⌠ ηệ σố κηυ ếχη đạι Κ χ⌠ |Κ | > 1 ϖ◊ Μạχη κηυếχη đạι ở đψ λ◊ µạχη κηυếχη đạι τηυậτ το〈ν đảο ηοặχ µạχη κηυếχη đạι Ε χηυνγ. Σơ đồ µạχη νηư σαυ: Ηνη 1. Μạχη τạο δαο độν γ βα đιểµ đι ệν χ ảµ τρον γ τρ ườν γ 0 ηợπ µạχη κηυếχη đạι χ⌠ |Κ | > 1 ϖ◊ γ⌠χ λ ệχη πηα β ằν γ 180 Ξτ χ〈χ đιềυ κιệν để µạχη τạο δαο độνγ: Ξτ đιềυ κιệν ηồι τιếπ δươνγ, χ⌠ , νν đảµ βảο đιềυ κιệν ηồι τιếπ δươνγ. Ξτ đιềυ κιệν ϖề βιν độ τηỏα µν χνγ τηứχ |Κ|.|Κ ητ| = 1. Τηεο σơ đồ µạχη ηνη 1.15 τνη đượχ độ λớν ηệ σố ηồι τιếπ νηư σαυ: (1) Μặτ κη〈χ |Κ|>1 νν Λ2>Λ 3. Τầν σố δαο độνγ χủα µạχη χηνη λ◊ τầν σố δαο độνγ χủα µạχη χộνγ ηưởνγ. ∆ο đ⌠, τầν σố δαο độνγ χủα µạχη λ◊: (1)  Τρườν γ ηợπ 2: Μ ạχη δαο độν γ βα đιểµ đιệν χ ảµ ϖ ớι µ ạχη κηυếχη đạι χ⌠ ηệ σố κηυ ếχη đạι Κ χ⌠ |Κ | > 1 ϖ◊ Μạχη κηυếχη đạι τρονγ τρườνγ ηợπ ν◊ψ µạχη κηυếχη đạι τηυậτ το〈ν τηυậν ηοặχ µạχη κηυếχη đạι Β χηυνγ. Σơ đồ µạχη δαο độνγ βα đιểµ đιệν χảµ νηư σαυ: Ηνη 1. Μạχη τạο δαο độν γ βα đιểµ đι ệν χ ảµ τρον γ τρ ườν γ 0 ηợπ µạχη κηυếχη đạι χ⌠ |Κ |>1 ϖ◊ γ⌠χ λệχη πηα βằν γ 0 Ξτ χ〈χ đιềυ κιệν để µạχη τạο δαο độνγ: Ξτ đιềυ κιệν ηồι τιếπ δươνγ, χ⌠ νν đảµ βảο đιềυ κιệν ηồι τιếπ δươνγ. Ξτ đιềυ κιệν ϖề βιν độ τηỏα µν χνγ τηứχ |Κ|.|Κ ητ| = 1 χ⌠: (1) Τừ (1−30) συψ ρα κếτ χấυ µạχη λυν τηỏα µν đιềυ κιệν ϖề βιν độ. Τầν σố δαο độνγ χủα µạχη χηνη λ◊ τầν σố δαο độνγ χủα µạχη χộνγ ηưởνγ. ∆ο đ⌠, τầν σố δαο độνγ χủα µạχη λ◊: (1) ℑπ δụνγ ϖớι µạχη τạο δαο độνγ βα đιểµ đιệν χảµ χ⌠ κηốι κηυếχη đạι λ◊ µạχη κηυếχη đạι µắχ τηεο κιểυ Β χηυνγ. Ηνη 1. Μạχη τạο δαο độνγ βα đιểµ đιệν χảµ ϖớι κηốι κηυếχη đạι Ε χηυν γ 11
 Τρườν γ ηợπ 3: Μ ạχη δαο độν γ βα đιểµ đιệν χ ảµ ϖ ớι µ ạχη κηυếχη đạι χ⌠ ηệ σố κηυ ếχη đạι Κ χ⌠ |Κ | < 1 ϖ◊ Ηνη 1. Μạχη τạο δαο độν γ βα đιểµ đι ệν χ ảµ τρον γ τρ ườν γ η ợπ 0 µạχη κηυếχη đạι χ⌠ |Κ | < 1 ϖ◊ γ⌠χ λệχη πηα βằν γ 0 Τươνγ τự, χ⌠ τηể ξτ đượχ σơ đồ µạχη τạο δαο độνγ βα đιểµ đι ệν χảµ τρονγ τρườνγ ηợπ ν◊ψ τηỏα µν đιềυ κιệν ηồι τιếπ δươνγ ϖ◊ đι ềυ κιệν βιν độ. Χνγ τηứχ τνη τầν σố δαο độνγ χủα µạχη χũνγ đượχ ξ〈χ địνη τươνγ τự νηư ηαι τρườνγ ηợπ τρν. Μạχη τạο δαο độνγ 3 đιểµ đιệν δυνγ Τρονγ ηνη 1.14, τηαψ Ζ 2, Ζ 3 βằνγ đιệν δυνγ, Ζ 1 βằνγ đιệν χảµ đượχ µạχη τạο δαο độνγ βα đιểµ đιệν δυνγ.  Τρườν γ ηợπ 1: Μ ạχη δαο độν γ βα đιểµ đιệν δυν γ ϖ ớι µ ạχη κηυếχη đạι χ⌠ ηệ σố κηυ ếχη đạι Κ χ⌠ |Κ | > 1 ϖ◊ Σơ đồ µạχη τạο δαο độνγ βα đιểµ đιệν δυνγ τρονγ τρườνγ ηợπ ν◊ψ νηư σαυ: Ηνη 1. Μạχη τạο δαο độν γ βα đιểµ đι ệν δυν γ τρον γ τρ ườν γ η ợπ 0 µạχη κηυếχη đạι χ⌠ |Κ | > 1 ϖ◊ γ⌠χ λệχη πηα βằν γ 180 Ξτ χ〈χ đιềυ κιệν để µạχη τạο δαο độνγ: − Ξτ đιềυ κιệν ηồι τιếπ δươνγ, χ⌠ , νν đảµ βảο đιềυ κιệν ηồι τιếπ δươνγ. − Ξτ đιềυ κιệν ϖề βιν độ τηỏα µν χνγ τηứχ |Κ|.|Κ ητ| = 1. Τα χ⌠: (1) ∆ο đ⌠, τα χ⌠ đιềυ κιệν: Χ3 < Χ2 (1) Τầν σố δαο độνγ χủα µạχη χηνη λ◊ τầν σố δαο độνγ χủα µạχη χộνγ ηưởνγ. Τα χ⌠ τầν σố δαο độνγ χủα µạχη λ◊: (1) Μạχη τạο δαο độνγ βα đιểµ đιệν δυνγ ϖớι µạχη κηυ ếχη đạι δνγ τρανσιστορ ΒϑΤ µắχ τηεο κιểυ Ε χηυνγ: Ηνη 1. Μ ạχη βα đιểµ đιệν δυν γ µ ắχ τηεο κι ểυ Ε χηυν γ  Τρườν γ ηợπ 2: Μ ạχη δαο độν γ βα đιểµ đιệν δυν γ ϖ ớι µ ạχη κηυếχη đạι χ⌠ ηệ σố κηυ ếχη đạι Κ χ⌠ |Κ |>1 ϖ◊ Σơ đồ µạχη τạο δαο độνγ τρονγ τρườνγ ηợπ ν◊ψ νηư σαυ: Ηνη 1. Μạχη τạο δαο độν γ βα đιểµ đι ệν δυν γ τρον γ τρ ườν γ 0 ηợπ µạχη κηυếχη đạι χ⌠ |Κ |>1 ϖ◊ γ⌠χ λệχη πηα βằν γ 0 Ξτ χ〈χ đιềυ κιệν để µạχη τạο δαο độνγ: 12
− Ξτ đιềυ κιệν ηồι τιếπ δươνγ, χ⌠ , νν đảµ βảο đιềυ κιệν ηồι τιếπ δươνγ. − Ξτ đιềυ κιệν ϖề βιν độ τηỏα µν χνγ τηứχ |Κ|.|Κ ητ| = 1 χ⌠: (1) Νηư ϖậψ, λυν τηỏα µν đιềυ κιệν ϖề βιν độ. Τầν σố δαο độνγ χủα µạχη χηνη λ◊ τầν σố δαο độνγ χủα µạχη χộνγ ηưởνγ. ∆ο đ⌠, τ ầν σố δαο độνγ χủα µạχη λ◊: (1)  Τρườν γ ηợπ 3: Μ ạχη δαο độν γ βα đιểµ đιệν δυν γ ϖ ớι µ ạχη κηυếχη đạι χ⌠ ηệ σố κηυ ếχη đạι Κ χ⌠ |Κ | < 1 ϖ◊ Σơ đồ µạχη νηư σαυ: Ηνη 1. Μạχη τạο δαο độν γ βα đιểµ đι ệν δυν γ τρον γ τρ ườν γ η ợπ 0 µạχη κηυếχη đạι χ⌠ |Κ | < 1 ϖ◊ γ⌠χ λệχη πηα β ằν γ 0 Τươνγ τự χ⌠ τηể ξτ đượχ σơ đồ µạχη τạο δαο độνγ βα đιểµ đι ệν δυνγ τρονγ τρườνγ ηợπ ν◊ψ τηỏα µν đιềυ κιệν ηồι τιếπ δươνγ ϖ◊ đι ềυ κιệν βιν độ. Τầν σố δαο độνγ χủα µạχη χũνγ đượχ ξ〈χ địνη τươνγ τ ự νηư ηαι τρườνγ ηợπ τρν. Μạχη τạο δαο độν γ γ ηπ βιếν 〈π Mạch sử dụng biến áp để đưa tín hiệu hồi tiếp trở về. Mạch khuếch đại mắc Emiter chung nên = , để thỏa mãn điều kiện cân bằng pha thì = , do đó cuộn sơ cấp và cuộn thứ cấp phải quấn ngược chiều. Khi thỏa mãn cả điều kiện cân bằng biên độ thì mạch sẽ phát sinh dao động tại tần số: (1) Μạχη τạο δαο độνγ σử δụν γ τηạχη ανη Κ ηιệυ, σơ đồ τươνγ đươνγ ϖ◊ đặχ τνη χủα τηạχη ανη Khi cần mạch tạo dao động có tần số ổn định cao mà dùng các biện pháp thông thường như ổn định nguồn cung cấp, ổn định tải... vẫn không đảm bảo độ ổn định tần số theo yêu cầu thì phải dùng thạch anh để ổn định tần số. Thạch anh có những đặc tính vật lý rất đáng quý như độ bền cơ học cao, ít chịu ảnh hưởng của nhiệt độ và các tác dụng hoá học. Thạch anh có tính chất áp điện, nghĩa là dưới tác dụng của điện trường thường sinh ra dao động. Do đó có thể dùng thạch anh như một khung cộng hưởng. Tính chất dao động của thạch anh được biểu diễn bởi sơ đồ tương đương như hình 1.23. Trong đó Lq, Cq và rq phụ thuộc vào kích thước khối thạch anh và cách cắt khối thạch anh. Thạch anh có kích thước càng nhỏ thì Lq, Cq và rq càng nhỏ, nghĩa là tần số cộng hưởng riêng của nó càng cao. Lq, Cq, rq có tính ổn định cao. Cp là điện dung giá đỡ, tính ổn định của Cp kém hơn. Kí hiệu và sơ đồ tương đương của thạch anh như sau: (b) (a) 13
Ηνη 1. Κ ηιệυ ϖ◊ σơ đồ τươνγ đươνγ χủα τηạχη ανη (α). Κ ηιệυ χủα τηạχη ανη (β). Σơ đồ τươνγ đươνγ χủα τηạχη ανη Τηườνγ ρθ ρấτ νηỏ νν κηι τνη το〈ν βỏ θυα. ςớι γιả τηιếτ ρ θ = 0 τη τρở κη〈νγ τươνγ đươνγ χủα τηạχη ανη ξ〈χ địνη τηεο χνγ τηứχ σαυ: (1) Ηνη 1. Đặχ τνη đιệν κη〈ν γ χủα τηạχη ανη Τηạχη ανη χ⌠ ηαι τầν σố χộνγ ηưởνγ: Τầν σố χộνγ ηưởνγ νốι τιếπ φ θ ứνγ ϖớι Ζ θ = 0. Τα χ⌠: (1) ς◊ τầν σố χộνγ ηưởνγ σονγ σονγ φ π ứνγ ϖớι Ζ π = . Τα χ⌠ : (1) Χπ χ◊νγ λớν σο ϖớι Χ θ τη φ π χ◊νγ γ ầν ϖớι φ θ. Đặχ τνη đιệν κη〈νγ χủα τηạχη ανη τηεο τầν σố βιểυ διễν νηư ηνη 1.24. Τηườνγ σảν ξυấτ τηạχη ανη ϖớι τầν σố φ θ = 1ΚΗζ đếν 100ΜΗζ. Χ〈χ τηạχη ανη τầν σố τηấπ ηơν τ đượχ σảν ξυấτ, λοạι ν◊ψ κχη τηướχ λớν ϖ◊ đắτ τιềν. Đốι ϖớι τηạχη ανη Χπ >> Χθ ϖ◊ ρθ χựχ νηỏ. ∆ο đ⌠, ϖ◊ τηạχη ανη χ⌠ τổν ηαο τηấπ, τνη χηấτ χηọν λọχ χủα τηạχη ανη χαο ηơν νηιềυ σο ϖớι χộνγ ηưởνγ ΛΧ. Đặχ τνη ϖề đιệν χủα τηạχη ανη χ⌠ τηể τ⌠µ τắτ νηư σαυ: Πηẩµ χηấτ χαο Θ = . Τỷ σố ρấτ λớν, δο đ⌠ τρở κη〈νγ τươνγ đươνγ χủα τηạχη ανη ρấτ λớν. . Τνη τιυ χηυẩν χủα τηạχη ανη ρấτ χαο, ϖớι κηυνγ δαο độνγ τηạχη ανη χ⌠ τηể đạτ đượχ độ ổν địνη τầν σố λ◊: Để τηαψ đổι τầν σố χộνγ ηưởνγ χủα τηạχη ανη τρονγ πηạµ ϖι ηẹπ τηựχ ηιệν µắχ νốι τιếπ ϖớι τηạχη ανη µộτ τụ βιếν đổι νηư τρν ηνη 1.21. Ηνη 1. Σơ đồ µạχη µắχ τηạχη ανη ϖớι µộτ τụ βιếν đổι Κηι đ⌠ τầν σố δαο độνγ đượχ ξ〈χ địνη τηεο βιểυ τηứχ: 14
(1) Μạχη δαο độνγ δνγ τηạχη ανη Τηạχη ανη χ⌠ ηαι τầν σố χộνγ ηưởνγ, τψ ϖ◊ο χ〈χη µắχ µ◊ µạχη χ⌠ τầν σố χộνγ ηưởνγ νốι τιếπ ϖ◊ τầν σố χộνγ ηưởνγ σονγ σονγ. Để κχη τηχη πηầν τử τηạχη ανη ηοạτ độνγ τρονγ µạχη χộνγ ηưởνγ νốι τιếπ τηựχ ηιệν µắχ ν⌠ νốι τιếπ ϖớι πηầν τử ηồι τιếπ. Τạι τầν σố χộνγ ηưởνγ νốι τιếπ τρở κη〈νγ χủα τηạχη ανη νηỏ νηấτ, κηι đ⌠ ηồι τιếπ δươνγ λ◊ λớν νηấτ.  Μạχη τạο δαο độν γ δν γ τηạχη ανη ϖ ớι τ ầν σ ố χ ộν γ η ưởν γ σον γ σον γ. Κηι τηạχη ανη χộνγ ηưởνγ σονγ σονγ τη τρ ở κη〈νγ ρα χ ủα ν⌠ λ◊ λớν νηấτ. Τạι τầν σố χộνγ ηưởνγ σονγ σονγ τηạχη ανη đượχ χοι λ◊ µộτ πηầν τử đιệν κη〈νγ λớν νηấτ. Μạχη đιệν λχ ν◊ψ λ◊ µạχη βα đι ểµ đι ệν δυνγ. Μạχη τạο δαο độνγ τηạχη ανη ϖớι κηυếχη đạι Ε χηυνγ νηư ηνη 1.26. Χυộν Λ∗ λ◊ χυộν δψ χ⌠ λ⌡ι σắτ τừ, Χ 1, Χ2 κếτ ηợπ ϖớι ΧΒ ϖ◊ τηạχη ανη χ⌠ Χπ >> Χθ τη χ⌠ τầν σố χộνγ ηưởνγ χủα µạχη χηνη λ◊ τầν σố χộνγ ηưởνγ χủα τηạχη ανη. Τα χ⌠ ρấτ νηỏ δνγ để τινη χηỉνη τ ầν σố τηạχη ανη. Ηνη 1. Μ ạχη τạο δαο độν γ τη ạχη ανη ϖ ớι τ ầν σ ố χ ộν γ η ưởν γ σον γ σον γ σ ử δ ụν γ βộ κηυ ếχη đạι λ◊ µ ạχη κηυ ếχη đạι Ε χηυν γ Tương tự ta cũng có mạch tạo dao động B chung, C chung của thạch anh như sau Ηνη 1. Μạχη τạο δαο độνγ τηạχη ανη ϖớι τầν σố χộν γ ηưởνγ σον γ σον γ σử δụνγ µạχη κηυếχη đạι Β χηυν γ Ηνη 1. Μạχη τạο δαο độνγ τηạχη ανη ϖớι τầν σố χộν γ ηưởνγ σον γ σον γ σử δụν γ µạχη κηυếχη đạι Χ χηυν γ  Μạχη τạο δαο độν γ δν γ τηạχη ανη ϖ ớι τ ầν σ ố χ ộν γ η ưởν γ νốι τιếπ Để κχη τηχη πηầν τử τηạχη ανη ηοạτ độνγ τρονγ µạχη χộνγ ηưởνγ νốι τιếπ τηựχ ηιệν µắχ ν⌠ νốι τιếπ ϖớι πηầν τử ηồι τιếπ. Τ ạι τ ầν σố χộνγ ηưởνγ νốι τιếπ τρở κη〈νγ χủα τηạχη ανη λ◊ νηỏ νη ấτ ϖ◊ κηι đ⌠ ηồι τιếπ δươνγ λ◊ λớν νηấτ. 15
Ηνη 1. Μ ạχη τạο δαο độν γ τη ạχη ανη ϖ ớι τ ầν σ ố χ ộν γ η ưởν γ ν ốι τιếπ Ở σơ đồ τρν τηạχη ανη đềυ đượχ µắχ τρονγ µạχη ηồι τι ếπ ϖ◊ đ⌠νγ ϖαι τρ ∫ νηư µộτ πηầν τử γηπ χ⌠ τνη χηấτ χηọν λ ọχ đốι ϖ ớι τ ầν σố. Κηι τầν σố δαο độνγ βằνγ τầν σố χộνγ ηưởνγ νốι τιếπ χủα τηạχη ανη τη τρở κη〈νγ χủα τηạχη ανη ςΙ. ΜẠΧΗ ΤẠΟ ∆ΑΟ ĐỘΝΓ ΡΧ Đặχ đιểµ χηυν γ Χ〈χ µạχη τạο δαο độνγ ΡΧ τηườνγ δνγ ở πηạµ ϖι τầν σố τη ấπ τηαψ χηο χ〈χ µạχη τạο δαο độνγ ΛΧ, ϖ κχη τηướχ χ ủα µ ạχη τạο δαο độνγ ΛΧ ở τầν σố τηấπ θυ〈 λớν (δο κχη τηướχ χủα χυộν χ ảµ). Τρονγ µạχη đιệν µạχη τạο δαο độνγ ΡΧ κηνγ χ⌠ χυộν χảµ, δο đ⌠ χ⌠ τηể χηế τạο ν⌠ τηυậν τιệν δướι δạνγ ϖι µạχη. ςớι χνγ µộτ đιệν δυνγ βιếν đổι, χ⌠ τηể đιềυ χηỉνη đượχ τầν σố δαο độνγ χủα µạχη τạο δαο độνγ ΡΧ τρονγ πηạµ ϖι ρộνγ ηơν σο ϖ ớι µ ạχη τạο δαο độνγ ΛΧ. ς τρονγ µạχη τạο δαο độνγ ΡΧ, τ ầν σ ố δαο độνγ τ ỷ λệ ϖớι χ ∫ν µạχη τạο δαο độνγ ΛΧ τầν σố δαο độνγ τỷ λệ ϖ ớι . Κηυ ηồι τιếπ τρονγ µạχη τạο δαο độνγ ΡΧ χηỉ βαο γ ồµ χ〈χ πη ầν τử ΡΧ, νγηĩα λ◊ ν⌠ κηνγ χ⌠ τνη χộνγ ηưởνγ τạι τầν σ ố χơ β ảν νη ư τρονγ µạχη τạο δαο độνγ ΛΧ, ϖ ϖậψ để γι ảµ µο, ψυ χầυ µạχη κηυếχη đạι λ◊µ ϖιệχ ở χηế độ Α. ς κηυ ηồι τιếπ γ ồµ χ〈χ πηầν τử ΡΧ πηụ τηυộχ τầν σố νν µạχη σẽ τạο δαο độνγ τảι τầν σố µ◊ đιềυ κιệν πηα đượχ τηỏα µν. Μạχη τạο δαο độνγ ΡΧ γ ồµ 2 λοạι: ∆αο độνγ θυαψ πηα ϖ◊ δαο độνγ χộνγ ηưởνγ. Τầν σố δαο độνγ νηỏ ηơν 100ΚΗζ. Để δαο độνγ τηεο κιểυ θυαψ πηα τα χηọν µạχη κηυếχη đạι Κ χ⌠ χ ∫ν µạχη ηồι τιếπ λ◊ µạχη δι πηα. Μạχη δι πηα τηườνγ δνγ λ◊ ΡΧ χ⌠ πηụ τηυộχ ϖ◊ο χ〈χ τηαµ σố Ρ, Χ, . 16
Μạχη τạο δαο độν γ δν γ µ ạχη δι πηα τρον γ µ ạχη η ồι τι ếπ 0 Đốι ϖớι µộτ µắτ ΡΧ γ⌠χ δι πηα λớν νηấτ ΡΧ λ◊ 90 . ∆ο đ⌠, để τηỏα µν đιềυ κιệν χν βằνγ πηα để µạχη δαο độνγ τứχ λ◊ µạχη δι πηα 0 0 180 τη χầν δνγ 3 µắτ ΡΧ µỗι µắτ δι πηα 60 ηοặχ 4 µắτ ΡΧ µỗι µắτ 0 δι πηα 45 . 0 Ξτ δαο độνγ ϖớι 3 µắτ δι πηα 60 : Ηνη 1. Μạχη ηồι τι ếπ δν γ βα κηυ δι πηα ΡΧ τηνγ χαο Để τνη ηệ σố τρυψềν đạτ χủα µạχη δι πηα ΡΧ βα κηυ, ϖι ếτ πηươνγ τρνη δ ∫ν γ đιệν χηο βα ντ νηư τρν ηνη 1.30, ρồι δνγ πηươνγ πη〈π τηế để γι ảι, δο đ⌠ ξ〈χ địνη đượχ ηệ σố ηồι τιếπ χủα κη ốι ηồι τιếπ νηư σαυ: (1) Τρονγ đ⌠: . Τừ đ⌠, độ λớν ηệ σố ηồι τιếπ đượχ τνη νηư σαυ: (1) Γ⌠χ πηα χủα µạχη ηồι τιếπ λ◊: (1) Τα χ⌠: κηι ∆ο đ⌠ τầν σố γ⌠χ δαο độνγ λ◊: (1) Τηαψ τνη đượχ: (1) Τηεο đιềυ κιệν χủα µạχη τạο δαο độνγ |Κ|.|Κ ητ| = 1, để µạχη δαο độνγ τη |Κ| ≥ 29. Βằνγ χ〈χη τươνγ τự, τνη đượχ τầν σố δαο độνγ ϖ◊ ηệ σố τρυψềν đạτ đốι ϖớι µạχη δι πηα βốν κηυ τα χ⌠: κηι ϖ◊ Ηνη 1. Μ ạχη η ồι τι ếπ δν γ β ốν κηυ δι πηα τηνγ χαο Νηư ϖậψ, µạχη τạο δαο độνγ θυαψ πηα ϖớι 3 µắτ θυαψ πηα νηư σαυ: Ηνη 1. Μạχη τạο δαο độν γ ΡΧ ϖ ớι 3 κηυ δι πηα τηνγ χαο ϖ◊ µạχη κηυếχη đạι τηυậτ το〈ν Ηνη 1. Μạχη τạο δαο độν γ ΡΧ ϖ ớι 4 κηυ δι πηα τηνγ χαο ϖ◊ µạχη κηυếχη đạι τηυậτ το〈ν Κηốι κηυếχη đạι τηυậτ το〈ν χ⌠ Υ Ν = ΥΠ = 0 (Π νốι đấτ) δο đ⌠ Ν λ◊ đιểµ đấτ ảο. Ρ1 χηνη λ◊ đιệν τρở χủα κηυ δι πηα τηνγ χαο χυốι χνγ 17
χủα µạχη ηồι τιếπ νν Ρ 1 = Ρ µ◊ Ρ1 χũνγ τηαµ για ϖ◊ο µạχη κηυếχη đạι. Τα χ⌠: . Để µạχη δαο độνγ ở χηế độ ξ〈χ λậπ τη τα χ⌠ Κ = −29. Νηư ϖậψ, đốι ϖớι µạχη τạο δαο độνγ ΡΧ ϖớι 3 κηυ δι πηα τηνγ χαο τη χ⌠ τầν σố δαο độνγ λ◊: , µạχη τρονγ ηνη 1.32 δαο độνγ ở χη ế độ ξ〈χ λậπ κηι Ρ2 = 29.Ρ1. Χ ∫ν đốι ϖớι µạχη τạο δαο độνγ ΡΧ ϖớι 4 κηυ δι πηα τηνγ χαο τη τầν σố δαο độνγ λ◊: , µạχη τρονγ ηνη 1.33 δαο độνγ ở χηế độ ξ〈χ λậπ κηι Ρ2= 18,4.Ρ1. Τươνγ τự τα χ⌠ τηể τηιếτ λậπ µạχη δι πηα ΡΧ ϖớι βộ κηυếχη đạι λ◊ κηυếχη đạι Ε χηυνγ. Μạχη τạο δαο độν γ δν γ µ ạχη λ ọχ Τ Σơ đồ χủα µạχη λọχ Τ νηư σαυ: Ηνη 1. Σơ đồ µạχη λọχ Τ ςớι µạχη λọχ Τ, ϖιếτ πηươνγ τρνη δ ∫ν γ đιệν χηο ηαι ντ νηư τρν ηνη ϖẽ, τừ đ⌠ ξ〈χ địνη đượχ ηệ σố τρυψềν đạτ: (1) Τρονγ đ⌠ . ∆ο đ⌠ τα χ⌠: 1) (1) ςậψ κηι τứχ τầν σố γ⌠χ δαο độνγ λ◊ . Τηαψ τα τµ đượχ . Τα τηấψ ρằνγ τạι τầν σố δαο độνγ , ηệ σố τρυψềν đạτ χủα µạχη λọχ Τ đạτ χựχ τιểυ ϖ◊ γ⌠χ λệχη πηα . ς ϖậψ, τρονγ τρườνγ ηợπ µạχη 0 κηυếχη đạι đ χ⌠ γ⌠χ λệχη πηα λ◊ 180 τη δνγ µạχη λọχ Τ κηνγ τηỏα µν đιềυ κιệν χν βằνγ πηα, ηơν νữα đιềυ κιệν χν βằνγ βιν độ χũνγ κη⌠ τηỏα µν, ϖ τạι τầν σố δαο độνγ ηệ σố τρυψềν đạτ χủα µạχη ηồι τιếπ θυ〈 νηỏ νγη ĩα λ◊ ψυ χầυ µạχη κηυếχη đạι πη ảι χ⌠ η ệ σ ố κηυếχη đạι ρấτ λớν. ς ϖậψ χ〈χ µạχη Τ χηỉ đượχ µắχ τρονγ νη〈νη η ồι τιếπ µ χủα µạχη κηυếχη đạι ϖ◊ λ◊µ νηιệµ ϖụ χηọν λọχ τầν σ ố. Để µạχη χ⌠ τηể τạο δαο độνγ πηảι χ⌠ τηµ νη〈νη ηồι τιếπ δươνγ κηνγ πη ụ τηυộχ τầν σố σαο χηο µạχη χηỉ δαο độνγ đượχ κηι λượνγ ηồι τι ếπ µ θυα µạχη Τ λ◊ νηỏ νηấτ. Ηνη 1. Μạχη τạο δαο độν γ δν γ κηυ ếχη đạι τηυ ậτ το〈ν χ⌠ µ ạχη Τ τρον γ µạχη η ồι τι ếπ Μạχη ηồι τιếπ δươνγ βαο γ ồµ: Ρ1, Ρ2. Μạχη ηồι τιếπ µ λ◊ µạχη λọχ Τ. Τạι τầν σố δαο độνγ τη . ∆ο đ⌠ µạχη κηυếχη đạι τηυậτ το〈ν χ⌠ ηệ σố κηυếχη đạι ρấτ λớν νν ( Đψ χηνη λ◊ đιềυ κιệν χν βằνγ βιν độ ). Μạχη τạο δαο độν γ δν γ µ ạχη χ ầυ ςιν τρον γ µ ạχη η ồι τι ếπ. Μạχη χầυ ςιν đượχ τạο ρα βởι µạχη λọχ τηνγ δảι χ⌠ δạνγ νηư σαυ: 18
Ηνη 1. Μạχη λọχ τηνγ δảι− µ ộτ πη ầν χ ủα µ ạχη χ ầυ ςιν Τα χ⌠ ηệ σố τρυψềν đạτ χủα µạχη λ◊: (1) Κηι đ⌠ τα ξ〈χ địνη đượχ: (1) (1) Ξτ τρονγ τρườνγ ηợπ Χ1= Χ 2= Χ ϖ◊ Ρ1= Ρ 2= Ρ τα χ⌠: (1) (1) Τρονγ đ⌠ . Νηư ϖậψ, τα χ⌠ τạι τầν σố δαο độνγ χủα µạχη ϖ◊ . Để µạχη χ⌠ τηể τạο δαο độνγ τη πηảι τηỏα µν đι ềυ κιệν χν βằνγ πηα ϖ◊ χν βằνγ βιν độ νν πηầν µạχη κηυếχη đạι τρονγ µ ạχη δαο độνγ πηảι χ⌠ . Đốι ϖớι µạχη κηυếχη đạι τηυậτ το〈ν σử δ ụνγ λ◊ µạχη κηυếχη đạι τηυậν, τν ηιệυ ηồι τιếπ σẽ đưα ϖề χửα τηυậν ϖ◊ µạχη δαο độνγ τạι χηế độ ξ〈χ λậπ κηι Κ =3. Τα χ⌠ σơ đồ µạχη τạο δαο độνγ χầυ ςιν νηư σαυ: Ηνη 1. Μ ạχη τạο δαο độν γ χ ầυ ςιν Μạχη κηυếχη đạι τηυậτ το〈ν τηυậν νν τα χ⌠: (1) Đψ λ◊ đιềυ κιệν χν βằνγ βιν độ. ΝỘΙ ∆ΥΝΓ ΤΗ⊆ ΝΓΗΙỆΜ Νộι δυν γ 1 . Μạχη δαο độνγ đιềυ η ∫α Μạχη τạο δαο độνγ 3 µắτ ΡΧ. − Χηυẩν βị λινη κιệν: Ξ〈χ địνη γι〈 τρị χủα đιệν τρở ϖ◊ τụ đιệν, ξ〈χ địνη χην ΙΧ, λắπ µạχη τηεο σơ đồ τρν. − Χấπ νγυồν χηο µạχη: Βậτ νγυ ồν β◊ν τη νγηι ệµ, δνγ đồνγ η ồ ϖạν νăνγ để κιểµ τρα đιệν 〈π 12ς. Χấπ νγυồν χηο µạχη. − Θυαν σ〈τ δạνγ đιệν 〈π ρα: Σử δụνγ µ〈ψ ηιệν σ⌠νγ θυαν σ〈τ τν ηιệυ ρα. Đιềυ χηỉνη τηαµ σố đιệν τρở τρονγ µạχη σαο χηο σ⌠νγ σιν κηνγ βị µο, τηựχ ηιệν σο σ〈νη πηα ϖ◊ βιν độ τ ạι χ〈χ γι〈 τρ ị đι ềυ χηỉνη χủα đιệν τρở. Τνη τầν σố δαο độνγ βằνγ µ〈ψ ηιệν σ⌠νγ ϖ◊ σο σ〈νη ϖớι λ τηυψếτ. α. Μạχη τạο δαο độνγ χầυ ςιν. − Χηυẩν βị λινη κιệν: Ξ〈χ địνη γι〈 τρị χủα đιệν τρở ϖ◊ τụ đιệν, ξ〈χ địνη χην ΙΧ, λắπ µạχη τηεο σơ đồ τρν. 19
− Χấπ νγυồν χηο µạχη: Βậτ νγυ ồν β◊ν τη νγηι ệµ, δνγ đồνγ η ồ ϖạν νăνγ để κιểµ τρα đιệν 〈π 12ς. Χấπ νγυồν χηο µạχη. − Θυαν σ〈τ δạνγ đιệν 〈π ρα: Σử δụνγ µ〈ψ ηιệν σ⌠νγ θυαν σ〈τ τν ηιệυ ρα. Đιềυ χηỉνη τηαµ σố đιệν τρở τρονγ µạχη σαο χηο σ⌠νγ σιν κηνγ βị µο, τηựχ ηιệν σο σ〈νη πηα ϖ◊ βιν độ τ ạι χ〈χ γι〈 τρ ị đι ềυ χηỉνη χủα đιệν τρở. Τνη τầν σố δαο độνγ βằνγ µ〈ψ ηιệν σ⌠νγ ϖ◊ σο σ〈νη ϖớι λ τηυψếτ. Νộι δυν γ 2 . Μạχη δαο độνγ đα η◊ι Μạχη δαο độνγ đα η◊ι δνγ τρανσιστορ. Χηυẩν βị λινη κιệν: Ξ〈χ địνη γι〈 τρị χủα đιệν τρở ϖ◊ τụ đιệν, ξ〈χ địνη χην ΙΧ , λắπ µạχη τηεο σơ đồ τρν. Λắπ µạχη, χấπ νγυồν χηο µạχη. Đιềυ χηỉνη χ〈χ τηαµ σố τụ đιệν. ∆νγ µ〈ψ ηιệν σ⌠νγ τνη χηυ κỳ ξυνγ ϖ◊ σο σ〈νη ϖớι λ τηυψếτ. Μạχη δαο độνγ đα η◊ι δνγ ΙΧ κηυếχη đạι τηυậτ το〈ν. Χηυẩν βị λινη κιệν: Ξ〈χ địνη γι〈 τρị χủα đιệν τρở ϖ◊ τụ đιệν, ξ〈χ địνη χην ΙΧ , λắπ µạχη τηεο σơ đồ τρν. Λắπ µạχη, χấπ νγυồν χηο µạχη. Đιềυ χηỉνη χ〈χ τηαµ σố đιệν τρở. ∆νγ µ〈ψ ηιệν σ⌠νγ τνη χηυ κỳ ξυνγ ϖ◊ σο σ〈νη ϖớι λ τηυψếτ. ΒℵΙ ΤẬΠ Ν ΤẬΠ Β◊ι 1 . Χηο κηốι κηυếχη đạι χ⌠ σơ đồ νηư σαυ: α. ςẽ σơ đồ µạχη τạο δαο độνγ βα đιểµ đιệν χảµ χ⌠ κηốι κηυếχη đạι νηư τρν? Ξ〈χ địνη χ〈χ đιềυ κιệν χầν τηιếτ để µạχη τạο δαο độνγ? β. Γιả σử µạχη τạο δαο độνγ τρν χ⌠ 3 πηầν τử đιệν κη〈νγ Λ 1, Λ2, Χ, τηỏα µν χ〈χ đιềυ κιệν để µạχη δαο độνγ ϖ◊ Λ =Λ 1+ Λ 2= 0,2 µΗ. Ηψ ξ〈χ địνη κηοảνγ βιếν τηιν χủα τụ Χ để µạχη τạο δαο độνγ τừ τầν σố 15 ΚΗζ đếν 100ΚΗζ? Β◊ι 2. Χηο µạχη τạο δαο độνγ νηư σαυ: 20