Giáo trình phân tích khả năng vận dụng quy trình tổ chức tế vi của mactenxit ram p5

Chia sẻ: Gsag Gsdgdf | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Thêm vào BST

Báo xấu

64
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'giáo trình phân tích khả năng vận dụng quy trình tổ chức tế vi của mactenxit ram p5', khoa học tự nhiên, hoá học phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình phân tích khả năng vận dụng quy trình tổ chức tế vi của mactenxit ram p5

Thåìi gian tháúm caïc bon âæåüc quyãút âënh båíi chiãöu sáu låïp tháúm, giaï trë naìy âæåüc quy âënh khi thiãút kãú chi tiãút (våïi chi tiãút låïn cåî 1,8 2,2 mm; chi tiãút beï 0,8 1,2 mm). Våïi nhiãût âäü cäú âënh thåìi gian tháúm caìng tàng chiãöu sáu tháúm seî caìng låïn, coï ba caïch tênh thåìi gian tháúm : k - Theo cäng thæïc : våïi k laì hãû säú phuû thuäüc vaìo nhiãût âäü tháúm, laì thåìi gian tháúm (giæî nhiãût, h), laì chiãöu sáu tháúm (mm). - Tra baíng cho træåïc trong säø tay nhiãût luyãûn. - Theo kinh nghiãûm : tháúm åí 9000C cæï 0,20 mm thåìi gian giæî nhiãût 1h. c-Caïc quaï trçnh xaíy ra : -Than gäù chaïy thiãúu ä xy : 2C + O2 = 2CO -Khê CO chuyãøn âäüng gàûp bãö màût theïp vaì do taïc duûng cuía xuïc taïc bë phán huíy : 2CO CO2 + Cnguyãn tæí -ÅÍ nhiãût âäü cao cháút xuïc taïc bë phán huíy : BaCO3 BaO + CO2 CO2 + Cthan = 2CO vaì tiãúp diãùn quaï trçnh trãn. -Laìm nguäüi sau khi tháúm seî taûo laûi xuïc taïc : BaO + CO2 = BaCO3 Caïc bon nguyãn tæí coï tênh hoaût âäüng cao seî khuãúch taïn vaìo bãö màût theïp theo cå chãú sau : Cnguyãn tæí + Fe = Fe (C) Cnguyãn tæí + Fe = Fe3C d-Nhiãût luyãûn sau khi tháúm : Sau khi tháúm haìm læåüng caïc bon trãn låïp bãö màût âaût 0,80 1,00%C âäü cæïng coï tàng lãn mäüt êt nhæng chæa sæí duûng âæåüc maì phaíi tiãún haình nhiãût luyãûn. Coï hai phæång phaïp nhiãût luyãûn : täi hai láön vaì ram tháúp, täi mäüt láön vaì ram tháúp. -Täi hai láön vaì ram tháúp : täi láön thæï nháút åí nhiãût âäü 860 8800C, våïi muûc âêch laìm nhoí haût theïp vaì phaï læåïi xãmentit hai trãn bãö màût. Täi láön thæï hai åí nhiãût âäü 760 7800C taûo cho bãö màût coï âäü cæïng cao nháút. Ram tháúp våïi nhiãût âäü 150 1800C. Caïch nhiãût luyãûn naìy khaï täún keïm nãn chè duìng cho caïc chi tiãút quan troüng. -Täi mäüt láön vaì ram tháúp : khi tháúm caïc bon thæåìng sæí duûng theïp baín cháút haût nhoí nãn haût khäng låïn làõm. Vç váûy sau khi tháúm xong haû nhiãût xuäúng 760 7800C vaì täi ngay, sau âoï tiãún haình ram tháúp 150 1800C. Tháúm caïc bon thãø ràõn coï âàûc âiãøm laì thåìi gian daìi (phaíi nung caí häüp cháút tháúm), âiãöu kiãûn laìm viãûc xáúu (nhiãöu buûi than, khoïi...), cháút læåüng khäng cao (näöng âäü caïc bon quaï låïn, thæåìng taûo ra xãmentit hai åí bãö màût gáy ra doìn). Tuy nhiãn âån giaín dãù tiãún haình. 3-Tháúm caïc bon thãø khê : Tháúm caïc bon thãø khê laì phæång phaïp hiãûn âaûi vaì coï nhiãöu æu viãût nháút, ngaìy nay âæåüc aïp duûng räüng raîi trong saín xuáút cå khê. Duìng mäüt loì kên chæïa âáöy khê tháúm (CO, CH4, C2H6...) láúy tæì khê thiãn nhiãn, cho chi tiãút vaìo vaì náng lãn nhiãût âäü tháúm. Trong thæûc tãú thæåìng duìng CH4 våïi tyí lãû 3 5% 121
(do mãtan taïc duûng tháúm ráút maûnh) coìn laûi laì CO (âãún 95%). Taûi nhiãût âäü nung xaíy ra quaï trçnh sau : CH4 2H2 + Cnguyãn tæí. Caïc bon nguyãn tæí seî khuãúch taïn vaìo bãö màût theïp. Nhiãût âäü, thåìi gian tháúm vaì nhiãût luyãûn sau khi tháúm tæång tæû nhæ thãø ràõn. Tháúm caïc bon thãø khê coï âàûc âiãøm laì : thåìi gian tháúm ngàõn (do khäng nung häüp chæïa âáöy häùn håüp tháúm), cháút læåüng låïp tháúm âäöng âãöu, dãù cå khê hoïa vaì tæû âäüng hoïa (sæí duûng räüng raîi trong saín xuáút haìng loaût låïn), âiãöu kiãûn lao âäüng täút. Tuy nhiãn thiãút bë giaï thaình cao. Hìçnh 5.4 - Täø chæïc tãú vi låïp tháúm caïc bon 4-Cäng duûng : Tháúm caïc bon cuîng taûo ra cå tênh tæång tæû nhæ täi bãö màût, nhæng âäü cæïng låïp bãö màût cao hån (60 64HRC), âäü cæïng åí loîi tæì 15 40HRC, coï æïng suáút neïn dæ trãn bãö màût. Do váûy âaím baío chëu maìi moìn cao hån vaì chëu taíi täút hån cuîng nhæ náng cao giåïi haûn moíi. Cäng duûng : duìng cho caïc chi tiãút laìm viãûc nàûng nãö hån, hçnh daïng phæïc taûp nhæ baïnh ràng häüp säú maïy càõt kim loaûi, mäüt säú loaûi truûc, chäút. 5.2.3.Tháúm ni tå : 1-Âënh nghéa vaì muûc âêch : Tháúm ni tå laì phæång phaïp hoïa nhiãût luyãûn laìm baîo hoìa ni tå vaìo bãö màût theïp âãø náng cao âäü cæïng, tênh chäúng maìi moìn vaì tênh chäúng àn moìn (âäü cæïng cao hån hàón tháúm caïc bon âãún 65 70HRC) 2-Täø chæïc låïp tháúm ni tå : Âaût âæåüc giaï trë âäü cæïng cao laì do baín cháút cuía låïp tháúm ni tå, do váûy khäng phaíi nhiãût luyãûn sau khi tháúm. Tháúm ni tå chè tiãún haình åí thãø khê våïi cháút tháúm laì amäniàõc, nhiãût âäü tháúm khoaíng 480 6500C. Phaín æïng nhæ sau : 2NH3 3H2 + 2Nnguyãn tæí Ni tå nguyãn tæí coï tênh hoaût âäüng cao seî khuãúch taïn vaìo bãö màût theïp. Cå såí tiãún haình tháúm ni tå laì giaín âäö pha Fe - N. Âi tæì bãö màût vaìo täø chæïc låïp tháúm gäöm coï : -Pha laì dung dëch ràõn trãn cå såí laì pha xen keî Fe2N. -Pha ' laì dung dëch ràn trãn cå såí pha xen leî Fe4N. 122
-Pha fe rit ni tå (dung dëch ràõn cuía nitå trong Fe ). Täø chæïc låïp tháúm gäöm caïc nitrit - pha xen keî våïi âäü cæïng ráút cao, ráút phán taïn nãn coï âäü cæïng vaì tênh chäúng maìi moìn ráút cao. Hçnh 5.5-Giaín âäö pha sàõt - nitå 3-Âàûc âiãøm tháúm ni tå : -Do tiãún haình åí nhiãût âäü tháúp sæû khuãúch taïn khoï khàn vaì cháûm nãn låïp tháúm moíng, thåìi gian tháúm daìi. Tháúm åí 5200C âãø âaût chiãöu sáu 0,40 mm phaíi giæî nhiãût 48h. -Sau khi tháúm khäng täi vaì maìi. -Phaíi duìng theïp âàûc biãût laì 38CrMoAlA, træåïc khi tháúm phaíi nhiãût luyãûn hoïa täút thaình xoocbit ram. -Låïp tháúm cæïng hån vaì giæî âæåüc åí nhiãût âäü âãún 5000C vaì cao hån 4-Cäng duûng : Tháúm ni tå duìng cho caïc chi tiãút cáön âäü cæïng vaì tênh chäúng maìi moìn ráút cao, laìm viãûc åí nhiãût âäü cao hån 5000C, nhæng chëu taíi khäng cao (do låïp tháúm moíng) nhæ : mäüt säúloaûi truûc, så mi xy lanh maïy bay, duûng càõt, duûng cuû âo, noìng suïng...Tháúm ni tå cuîng laìm tàng âaïng kãø giåïi haûn moíi. 5.2.4.Tháúm caïc bon - nitå (tháúm xyanua) : 1-Âënh nghéa vaì muûc âêch : Tháúm caïc bon ni tå laì phæång phaïp hoïa nhiãût luyãûn laìm baîo hoìa âäöng thåìi caïc bon vaì ni tå vaìo bãö màût theïp âãø náng cao âäü cæïng, tênh chäúng maìi moìn cuîng nhæ chäúng maìi moìn (noï laì trung gian giæîa tháúm caïc bon vaì ni tå) Nãúu tiãún haình tháúm dæåïi 5600C thç caïc bon khuãúch taïn yãúu nãn låïp tháúm chuí yãuú laì ni tå do váûy gáön våïi tháúm ni tå hån. Nãúu tháúm åí nhiãût âäü 8500C hay cao hån thç sæû khuãúch taïn cuía caïc bon maûnh nãn låïïp tháúm gáön våïi tháúm caïc bon hån. 2-Tháúm caïc bon ni tå åí nhiãût âäü cao : a-Tháúm thãø ràõn : 123
Tiãún haình giäúng nhæ tháúm caïc bon chè khaïc laì trong cháút tháúm coï thãm tæì 20 - 30% muäúi K4Fe(CN)6 hay K3Fe(CN)6. Sau khi tháúm phaíi täi vaì ram tháúp. b-Tháúm thãø khê : Tiãún haình nhæ tháúm caïc bon thãø khê nhæng trong cháút tháúm coï thãm 5-10% NH3 vaì nhiãût âäü tháúm laì 840-8600C. Täø chæïc låïp tháúm ngoaìi caïc bon cao ra coìn coï pha caïcbon - nitrit Fe3(C,N) ráút cæïng vaì phán taïn nãn náng cao ráút maûnh tênh chäúng maìi moìn, laìm tàng tuäøi thoü tæì 50 100%. Sau khi tháúm phaíi täi ngay tæì nhiãût âäü tháúm vaì ram tháúp. Phæång phaïp naìy sæí duûng ráút räüng raîi vç khäng gáy âäüc haûi vaì taûo ra cháút læåüng täút. c-Tháúm thãø loíng : Tiãún haình trong bãø gäöm caïc häùn håüp muäúi noïng chaíy (trong âoï chuí yãúu laì caïc muäúi coï gäúc CN hay CNO âãø cung cáúp C vaì N nguyãn tæí). Coï hai caïch : tháúm åí nhiãût âäü tháúp vaì åí nhiãût âäü cao. -Tháúm åí nhiãût âäü tháúp : Tiãún haình åí nhiãût âäü 540 5600C trong häùn håüp gäöm coï 50%NaCN vaì 50% Na2CO3 hay 50%NaCN vaì 50%KCN. Sau khi tháúm khäng tiãún haình täi vaì ram næîa. Cäng duûng : chuí yãúu duìng cho caïc duûng cuû càõt goüt bàòng theïp gioï sau nhiãût luyãûn. Phæång phaïp naìy coï nhæåüc âiãøm laì ráút âäüc haûi vç duìng muäúi coï gäúc CN tæì axit HCN (chè cáön nhiãøm âäüc khoaíng 1mg laì âuí gáy tæí vong) -Tháúm åí nhiãût âäü cao : Tiãún haình åí nhiãût âäü 820 8600C trong caïc muäúi coï thaình pháön tæång tæû trãn. Sau khi tháúm phaíi täi vaì ram tháúp. Cäng duûng : duìng cho caïc loaûi truûc, baïnh ràng, chäút ... Âãø khàõc phuûc nhæåüc âiãøm cuía tháúm caïc bon ni tå ngaìy nay ngæåìi ta duìng caïc loaûi muäúi khäng âäüc haûi vaì taûo ra phæång phaïp måïi goüi laì tenifer (tenex - hoïa bãön, nitrur - tháúm N, ferum - Fe) âãø tàng âäü cæïng vaì tênh chäúng maìi moìn cho truûc khuíy, baïnh ràng, khuän dáûp, khuän keïo... 5.2.5.Caïc phæång phaïp hoïa nhiãût luyãûn khaïc : Ngoaìi caïc phæång phaïp trãn coìn sæí duûng caïc phæång phaïp nhæ tháúm bo, cräm, nhäm, silic... âãø náng cao âäü cæïng, tênh chäúng ä xy hoïa cho váût liãûu. Cäng duûng : khuän reìn, tua bin phaín læûc, ghi loì, gáöu roït theïp gang... 124
CHÆÅNG 6 : CAÏC LOAÛI GANG Gang laì loaüi váût liãûu duìng khaï phäø biãún trong caïc ngaình cå khê. Säú læåüng chi tiãút bàòng gang khäng nhiãöu nhæ theïp nhæng thæåìng coï kêch thæåïc låïn, nãn tyí troüng cuía gang trong saín xuáút cå khê cao âãún 30% vaì hån næîa. Trong chæång naìy ta seî khaío saït caïc loaûi gang thæåìng duìng nháút laì : gang xaïm, gang cáöu, gang deío vaì gang håüp kim (gang tràõng cuîng sæí duûng nhæng ráút êt, chuí yãúu noï duìng âãø luyãûn theïp.) 6.1.Ö KHAÏI NIÃÛM CHUNG VÃÖ GANG : 6.1.1.Khaïi niãûm chung vãö gang : 1-Khaïi niãûm : Gang laì håüp kim cuía sàõt vaì caïc bon våïi haìm læåüng caïc bon låïn hån 2,14%C. Trong thæûc tãú gang luän luän coï mäüt êt caïc nguyãn täú Mn, Si, P, S. Caïc loaûi gang thäng duûng thæåìng chæïa : 2,0 4,0%C; 0,4 3,5%Si; 0,20 1,5%Mn; 0,04 0,65%P; 0,02 0,15%S 2-Täø chæïc tãú vi : a-Gang tràõng : laì loaüi gang coï täø chæïc tãú vi tæång æïng våïi giaín âäö pha Fe-C, toaìn bäü caïc bon cuía noï nàòm dæåïi daûng liãn kãút våïi sàõt trong täø chæïc xãmentit. Màût gaîy cuía noï coï maìu saïng tràõng âoï laì maìu cuía xãmentit. Gang tràõng háöu nhæ khäng sæí duûng trong saín xuáút cå khê, chuí yãúu duìng âãø luyãûn theïp. b-Caïc loaûi gang coï graphit : laì loaûi gang maì pháön låïn hay toaìn bäü caïc bon cuía chuïng nàòm dæåïi daûng tæû do graphit nãn màût gaîy cuía noï coï maìu xaïm (maìu cuía graphêt). Tuyì thuäüc hçnh daïng cuía graphit ngæåìi ta chia ra caïc loaûi 6 gang xaïm, gang deío, gang cáöu. Täø chæïc graphit phán bäú trãn nãön kim loaûi pherit, pherit-peïclit, peïclit. Caïc loaûi gang coï graphit âæåüc sæí duûng ráút räüng raîi trong cå khê. 6.2.GANG XAÏM : Gang xaïm laì loaûi gang maì pháön låïn hay toaìn bäü caïc bon täön taûi dæåïi daûng tæû do graphit. Graphit cuía noï åí daûng táúm, phiãún, chuäùi... Màût gaîy cuía noï coï maìu xaïm âoï laì maìu cuía graphit. Âáy laì loaûi gang phäø biãún nháút vaì âæåüc sæí duûng räüng raîi trong kyî thuáût, thäng thæåìng khi noïi tåïi gang ngæåìi ta hiãøu ràòng âoï laì gang xaïm. 6.2.1.Thaình pháön hoaï hoüc : a-Caïc bon : Læåüng caïc bon caìng nhiãöu nhiãût âäü chaíy cuía gang caìng tháúp, nhæng seî laìm cho graphit tàng lãn cå tênh seî caìng tháúp. Xu hæåïng ngaìy nay duìng gang coï caïc bon tháúp âãø coï âäü bãön cao. Vç váûy læåüng caïc bon trong gang xaïm tæì 2,8 3,5%. b-Silêc : Laì nguyãn täú håüp kim quan troüng nháút trong gang xaïm, silic caìng nhiãöu viãûc taûo thaình graphit caìng dãù daìng. Læåüng silic trong gang xaïm tæì 1,5 3% c-Mangan : laì nguyãøn täú caín tråí viãûc taûo thaình graphit, nhæng coï taïc duûng náng cao cå tênh. Nãúu trong gang xaïm læåüng mangan tàng lãn thç silic cuîng phaíi tàng lãn tæång æïng. Læåüng mangan tæì 0,50 1,0%. d-Phät pho : Phäút pho khäng aính hæåíng gç âãún sæû taûo thaình graphit nhæng coï taïc duûng laìm tàng âäü chaíy loaîng vaì náng cao tênh chäúng maìi moìn (taûo ra cuìng tinh Fe + Fe3P vaì Fe +Fe3P + Fe3C). Læåüng phäút pho tæì 0,1 0,20%, khi cáön tênh chäúng maìi moìn cao coï thãø âãún 0,50%. Khäng sæí duûng tyí lãû cao hån vç seî laìm gang bë doìn 125