zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Kỹ Thuật - Công Nghệ

» Điện - Điện tử

Giáo trình Quấn dây máy điện nâng cao - Trường Trung cấp nghề Kon Tum

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:83

Báo xấu

13
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Giáo trình Quấn dây máy điện nâng cao được biên soạn gồm các nội dung chính sau: quấn dây động cơ không đồng bộ 3 pha kiểu xếp đơn; quấn dây động cơ không đồng bộ 3 pha kiểu xếp kép; quấn dây stato động cơ không đồng bộ 3 pha hai cấp tốc độ;...Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình Quấn dây máy điện nâng cao - Trường Trung cấp nghề Kon Tum

TRƯỜNG TRUNG CẤP NGHỀ KON TUM KHOA: ĐIỆN – TIN HỌC (TÀI LIỆU LƯU HÀNH NỘI BỘ DÙNG CHO TRÌNH ĐỘ TRUNG CẤP NGHỀ)
Khoa Điện Tin Học Giáo trình quấn dây máy điện nâng cao Giáo viên biên soạn: LÊ VĂN BÌNH Kon Tum 9/2014 LỜI NÓI ĐẦU Mô đun quấn dây máy điện nâng cao nghiên cứu những nội dung thực hành quấn dây động cơ điện không đồng bộ 3 pha, máy khoan, máy mài, sửa chữa máy phát điện xoay chiều 3 pha. Nó được sử dụng rộng rãi trong dân dụng, nông nghiệp, công nghiệp, giao thông vận tải.v.v.. Nhờ điện năng có thể tự động hóa mọi quá trình sản xuất, nâng cao năng suất lao động. Điện năng tuy được phát hiện chậm hơn các năng lượng khác, nhưng với việc phát hiện và sử dụng điện năng đã thúc đẩy cuộc cách mạng khoa học công nghệ phát triển như vũ bão. Giáo trình quấn dây máy điện nâng cao là một tài liệu có nội dung phong phú, trình bày toàn bộ những kiến thức cơ bản chuyên sâu về dây quấn cũng như các phương pháp tính toán các loại động cơ điện xoay chiều 3 pha, máy mài, máy khoan. Nội dung giáo trình quấn dây máy điện nâng cao gồm năm bài : Bài 1: Quấn dây động cơ KĐB 3 pha kiểu xếp đơn Bài 2: Quấn dây động cơ KĐB 3 pha kiểu xếp kép Bài 3: Quấn dây stato động cơ KĐB 3 pha hai cấp tốc độ //YY Bài 4: Quấn dây máy khoan, máy mài cầm tay Bài 5: Sửa chữa máy phát điện xoay chiều 3 pha Giáo trình quấn dây máy điện nâng cao được biên soạn dựa trên kinh nghiệm giảng dạy nhiều năm ở Khoa Điện Tin Học Trường Trung cấp nghề Kon Tum và tham khảo giáo trình của các Trường bạn. Đây là giáo trình lưu hành nội bộ nhằm giúp cho học sinh, sinh viên chuyên ngành điện làm tài liệu tham khảo và học tập. KS: Lê Văn Bình Trang 2
Khoa Điện Tin Học Giáo trình quấn dây máy điện nâng cao Do trình độ có hạn, giáo trình quấn dây máy điện nâng cao không tránh khỏi những thiếu sót, xin hoan nghênh mọi sự góp ý của bạn đọc, các ý kiến đóng góp của đồng nghiệp để cho giáo trình này hoàn thiện hơn. Mọi đóng góp xin gởi về bobinhtcnkt@gmail.com a . Xin chân thành cảm ơn! BÀI 1 : QUẤN DÂY ĐỘNG CƠ KHÔNG ĐỒNG BỘ 3 PHA KIỂU XẾP ĐƠN Mục tiêu của bài: Sau khi học xong bài này, người học có khả năng: Tính toán chính xác số liệu dây quấn động cơ không đồng bộ xoay chiều 3pha, Vẽ đúng sơ đồ dây quấn động cơ không đồng bộ xoay chiều 3pha, Quấn lại động cơ không đồng bộ xoay chiều ba pha kiểu đồng khuôn 1 lớp theo số liệu tính toán, đảm bảo động cơ hoạt động tốt với các thông số kỹ thuật, theo tiêu chuẩn kỹ thuật điện. Rèn luyện tính cẩn thận, tỉ mỉ, tư duy khoa học và sáng tạo. 1.1. Khảo sát và vẽ lại sơ đồ dây quấn: Chuẩn bị: Stato động cơ 3 pha có bộ dây quấn kiểu xếp đơn. Các thiết bị dụng cụ phục vụ khảo sát ● Phương pháp khảo sát: a. Xác định các thông số động cơ: Đếm số rãnh của stator Z Xác định số cực từ 2p hoặc tốc độ quay của động cơ. Xác định số pha m Xác định dạng dây quấn (đồng khuôn xếp đơn....). KS: Lê Văn Bình Trang 3
Khoa Điện Tin Học Giáo trình quấn dây máy điện nâng cao ● Phương pháp tính toán: Bước 1 : Xác định tổng số rãnh của lõi thép stato (kí hiệu: Z), số cực từ động cơ; kí hiệu: 2P (tốc độ động cơ). Bước 2 : Tính bước cực và dựa vào đó để phân ra các cực từ trên stato. Z (rãnh/bước cực từ) 2p Bước 3 : Tính số rãnh phân bố cho mỗi pha trên mỗi bước cực từ. q = (rãnh/1pha/bước cực từ) m Trong đó: m: số pha. Ta thấy trong tất cả các sơ đồ dây quấn đồng khuôn xếp đơn có bước bối dây là bước đủ thì y = . Bước 4 : Tính góc lệch pha giữa hai pha kế tiếp nhau tính theo số rãnh. Z (rãnh) 3. p ● Phương pháp vẽ sơ đồ trải: Xây dựng sơ đồ khai triển cho mỗi pha dây quấn, ta thực hiện các công đoạn sau: Kẻ các đoạn thẳng song song cách đều nhau tương ứng với số rãnh stato, sau đó đánh số thứ tự từ 1 đến Z. Dựa vào bước cực τ để phân ra các cực từ trên Stator. Trong mỗi vùng cực từ, căn cứ vào giá trị q để xác định số rãnh của mỗi pha dưới 01 cực từ. Chia rãnh cho các pha theo thứ tự A, C, B. Xác định rãnh khởi điểm pha A, từ đó các nhóm bối dây được hình thành, bằng cách liên kết các cạnh của các bối dây của một pha ở hai bước cực kế tiếp nhau theo các kiểu đồng khuôn, đồng tâm, tập trung hay phân tán v.v... KS: Lê Văn Bình Trang 4
Khoa Điện Tin Học Giáo trình quấn dây máy điện nâng cao Đấu nối tiếp các nhóm bối dây thuộc một pha, sao cho khi dòng điện chạy trong nhóm bối dây của các từ cực đúng bằng số cực từ của động cơ, ta định đầu và cuối cho pha này là (AX). Căn cứ vào góc lệch pha α để xác định rãnh khởi điểm của pha B, và pha C, từ đó ta vẽ cho pha B, pha C còn lại cũng tương tự như pha A, đầu và cuối hai pha là: (BY); (CZ). +Ví dụ: Vẽ sơ đồ trải của động cơ điện không đồng bộ 3 pha có: Z = 24 rãnh; 2p = 4; m = 3; Dây quấn đồng khuôn xếp đơn 1 lớp Bước 1 : Xác định tổng số rãnh của lõi thép stato (kí hiệu: Z), số cực từ Z1 = 24; 2p = 4 Z 24 Bước 2 : Tính bước cực; τ = = = 6 (rãnh/bước cực) 2p 4 Bước 3 : Tính số rãnh phân bố cho mỗi pha trên mỗi bước cực từ. τ 6 q= = = 2 (rãnh/1pha/1bước cực) m 3 Bước 4 : Tính góc lệch pha giữa hai pha kế tiếp nhau tính theo số rãnh. Z 24 α = = = 4 (rãnh) 3p 6 Bước 5: Xây dựng sơ đồ khai triển cho mỗi pha dây quấn * Vẽ sơ đồ: 2 1 1 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 KS: Lê Văn Bình Trang 5 A Z B C X Y
Khoa Điện Tin Học Giáo trình quấn dây máy điện nâng cao 1.2. Tháo dây cũ, vệ sinh lõi thép: Chuẩn bị: Stato động cơ 3 pha có bộ dây quấn . Các thiết bị dụng cụ phục vụ tháo và vệ sinh như: Cọ quét, mũi đục, búa....... a. Trước khi tháo dây quấn cũ ra khỏi Stato ta cần phải xem xét kỹ tất cả các số liệu: Số đầu dây ra hộp cực; Dạng dây quấn, cách đấu dây; Vị trí ra dây, phương pháp đấu nối. b. Cách tháo dây: Trường hợp nếu dây quấn lớn, rời (lớp vecni cách điện mỏng) thì ta tháo rời từng sợi dây điện từ ra khỏi rãnh. Trường hợp dây quấn nhỏ, sự hư hỏng lớn dẫn đến chạm, liên kết giữa cá dây thì ta phải sử dụng các dụng cụ đặc biệt để tháo dây ra (đục, chạm định hình)..: Đầu tiên, ta sử dụng đục hoặc chạm để chặt đứt phần 2 đầu bbối dây (sát với rãnh Stato), sau đó dùng các thanh bằng đồng có chiều dài hơn chiều dài rãnh, chiều rộng nhỏ hơn tử 1 đến 2mm so với tiết diện rãnh dùng búa tay để đóng phần dây quán trong rãnh đã được chặt bằng. KS: Lê Văn Bình Trang 6
Khoa Điện Tin Học Giáo trình quấn dây máy điện nâng cao Đếm cụ thể số vòng dây của các bối dây, đo kích thước đường kính dây để làm cơ sở cho việc sửa chữa cuộn dây Stato. Vệ sinh sạch sẽ rãnh của Stato. 1.3. Tính toán số liệu dây quấn động cơ: Việc tính toán dây quấn của động cơ 3 pha rất dễ dàng hơn so với cách tính toán dây quấn của động cơ 1 pha vì ở đây ta chỉ tính cho một pha còn các pha còn lại thì lấy như pha đã được tính, các số liệu được tiến hành như sau: Bước 1: Xác định số cực từ D t 2 p (0,4 ÷ 0,5). b g Sau khi tính toán xong ta lấy tròn mà chọn phải lớn hơn số liệu đã tính nhưng số từ cực luôn là số chẳn. Bước 2: Xác định tốc độ quay của động cơ. 60. f n = (vòng/phút). p Trong đó: f – tần số (Hz). P – số đôi cực động cơ. Bước 3: Tính bước từ cực: π .Dt τ = (cm). 2p Bước 4: Từ thông ở mỗi cực: Φ = 0, 64.τ .L.Bδ .10−4 (Wb) Bước 5: Tính số vòng dây của 1 pha: K E .U dm Np = (vòng/pha). 4, 44. f .Φ.K dq Trong đó: Kdq – hệ số dây quấn. KS: Lê Văn Bình Trang 7
Khoa Điện Tin Học Giáo trình quấn dây máy điện nâng cao Udm – Điện áp định mức của 1 pha. KE – Hệ số điện áp ta chọn 0,75 Bước 6: Số vòng dây của mỗi bối của một pha. Tính vòng dây mỗi cuộn và số dây dẫn trong rãnh. Biết tổng số vòng/pha thì dễ dàng xác định số vòng dây phân bố cho mỗi bối (bối/pha) tuỳ theo dạng dây quấn và cách đấu dây tạo từ cực, số dây dẫn trong mỗi rãnh được xác định. Np  Đối với dây quấn 1 lớp: N p = (vòng/bối) QA Bước 7: Tiết diện rãnh Sr Đối với rãnh hình thang tiết diện rãnh được tính như sau: 1 Sr .h.(d1 d 2 ) (mm2). 2 Trong đó: h Chiều cao của rãnh. d1 Đáy bé hình thang. d2 Đáy lớn hình thang. Đối với rãnh quả lê (hay oval) tiết diện được tính như sau: d1 + d 2 d 2 π .d 2 2 Sr = ( )(h − ) + (mm2) 2 2 8 Bước 8: Tiết diện dây dẫn Sd f r .S r Sd = (mm2). Nb Trong đó: fr – là hệ số lợi dụng rãnh được chọn 0,45.  Từ đây sẽ tính ra đường kính dây: d d = 1,13. Sd (mm). Bước 9 Kiểm tra hệ số lắp đầy Kld: KS: Lê Văn Bình Trang 8
Khoa Điện Tin Học Giáo trình quấn dây máy điện nâng cao N b .d d2 K ld = 0, 75 S r .0,8 Nếu tính ra nhỏ hơn 0,75 thoả mãn điều kiện thì tính tiếp theo các bước sau, còn không thì phải tính lại. Bước 10: Xác định dòng điện Ip cho phép trong cuộn pha. Tuỳ theo dạy động cơ kiểu kín hoặc hở và cách thông gió giải nhiệt mà ta chọn mật độ dòng J để xác định dòng điện cho phép trong mỗi cuộn pha như sau: Ip=J.Sd (A) Bước 11 Tính công suất định mức động cơ, áp dụng công thức. Pdm = 3.U P .I P .η .Cosϕ Chọn Cosϕ với 2p=2 Cosϕ 0,75 2p=2 Cosϕ 0,75 1.4. Lót rãnh: Chuẩn bị: Stato động cơ 3 pha không có bộ dây quấn . Các thiết bị dụng cụ phục vụ Các loại giấy cách điện dùng trong máy điện như: Giấy PRESSPAHN, giấy LAERTHOID, giấy AMIĂNG, giấy MICA, giấy SILICON, VERNI. a. Phương pháp lót rãnh của động cơ. Cách điện rãnh nhằm mục đích cách điện giữa cuộn dây với stato để tránh chạm masse. Giấy cách điện phải có dạng của rãnh để ôm sát vào rãnh, tăng hệ số lắp đầy dây (Kid) KS: Lê Văn Bình Trang 9
Khoa Điện Tin Học Giáo trình quấn dây máy điện nâng cao Khi lót cách điện rãnh cho các động cơ có công suất nhỏ dưới 1HP, có thể chọn giấy dày 0,2 mm, nếu động cơ lớn hơn cấp cách điện A (liệt kê ở phần sau), thì chọn bề dày giấy từ (0,35mm 0,4mm). Đối với động cơ có công suất lớn, nên tăng cường thêm 1 lớp giấy phim hoặc mica,… Tuỳ theo cấp cách điện, để tăng cường độ bền về cơ, nên gấp mí ở đầu miệng rãnh, tránh giấy cách điện bị rách trong lúc uốn nắn dây. Đô ướm giấy theo kích thước của rãnh và định hình cắt giấy lót theo số rãnh. Gấp giấy cách điện theo hình vẽ của rãnh, gấp hàng loạt đủ số rãnh đã quy định. Phần đầu gấp phải luôn luôn nằm ngoài lõi thép. Độ cao phải ngang miệng rãnh. l/2 Đường gấp l l L’ L Chiều dài rãnh stato (2,5 – 5) mm Hình 1.4: Giấy cách điện rãnh KS: Lê Văn Bình Trang 10 U
Khoa Điện Tin Học Giáo trình quấn dây máy điện nâng cao 1.5. Làm khuôn: Trong công việc quấn dây máy điện thì kích thước của khuôn quấn dây giữ phần quyết định đến công việc lồng dây vào stato. Khuôn làm đúng, lồng vào rãnh dễ, nhanh đảm bảo chất lượng. Khuôn làm dài hoặc rộng hơn tiêu chuẩn, vừa tốn dây, dễ bị chạm vỏ, nắp, dây chạm masse. Nếu khuôn ngắn hoặc hẹp quá thì khó khăn lồng giữa các bối dây lớp sau vào rãnh, bộ dây cũng dễ bị chạm masse và không đút roto vào stato được. Do đó để chuẩn bị cho công tác làm khuôn ta nên dùng các công cụ cầm tay như: Cưa, đục, khoan tay,…Thông thường ta sử dụng khuôn làm bằng gỗ, làm khuôn gồm hai phần: Phần khuôn. Phần kẹp để kẹp khuôn. Sau đây là hình dáng của một loại khuôn kẹp thông dụng được sử dụng được sử dụng trong việc thực hiện quấn dây máy điện. KS: Lê Văn Bình Trang 11
Khoa Điện Tin Học Giáo trình quấn dây máy điện nâng cao Chiều dày của khuôn Kẹp để khuôn kẹp khuôn Hìn h 1 . 5 : S ơ đồ khuôn và kẹp khuôn a/. Phương pháp tính chu vi khuôn. Muốn xác định chu vi khuôn, đầu tiên ta xác định hệ số K1, bề dài phần đầu của mối dây, tính toán khoảng cách giữa hai rãnh liên tiếp. Đầu nối Cạnh tác dụng KL y L ’ L Hình 5.1a: Tính chu vi khuôn quấn KS: Lê Văn Bình Trang 12
Khoa Điện Tin Học Giáo trình quấn dây máy điện nâng cao Hệ số KLđược xác định như sau: π .γ .( Dt + hr ) KL = 2p γ Z Trong đó: KL: Chiều dài phần đầu nối giữa 02 rãnh kế nhau 2 1,3 (mm). 4 1,35 γ : Là hệ số giản dài của phần đầu nối (thay đổi theo 2p). 6 1,5 hr : Là chiều cao của rãnh tính đến đỉnh răng (mm) 8 1,7 Dt : Đường kính trong của stato (mm) Z : Tổng số rãnh stato. Vậy, ta có chu vi khuôn quấn dây được tính theo công thức sau: CV = 2.( KL.y + L’ ) Với: L’ = (L + 10) mm Trong đó: L: Là chiều dài của lõi thép kể cả rãnh thông gió hướng kín. L’: Chiều dài cạnh tác dụng lồng vào rãnh, có tính thêm phần cách điện lót dư ở hai phía. y: Bước bối dây. Ví dụ: Cho một động cơ 3 pha loại nội địa việt nam có lý lịch như sau: Đường kính trong Dt = 80 mm, bề dày lõi thép L = 65 mm, chiều cao của rãnh 14 mm, số từ cực 2p = 4; tổng số rãnh Z = 36. Tính chu vi khuôn khi y = 8, y = 7. Giải: Tính bề dài đầu nối giữa hai rãnh liên tiếp Trong đó: γ = 1,35 ứng với 2p = 4 KS: Lê Văn Bình Trang 13
Khoa Điện Tin Học Giáo trình quấn dây máy điện nâng cao π .γ . ( Dt + ht ) π .1,35.(80 + 14) KL = = = 11, 07 (mm) Z 36 Xác định chu vi khuôn như sau: Ta có: L=(L+10)mm = 65+10 = 75 (mm) * Ứng với y = 8; CV8 = 2.(KL.y +) = 325,12 (mm) Chọn CV8 = 32 (cm). * Ứng với y = 7; CV7 = 2.(11,07+75) = 303,91 (mm) Chọn CV7 = 30 (cm). b/. Kỹ thuật làm khuôn đơn giản: Cách làm khuôn đơn giản nhất là lấy một đoạn dây đồng cỡ từ (0,5 mm đến 1 mm đặt gá vào lòng trong của stato, theo đường kính của bối dây để làm chuẩn và theo đó mà đo kích thước. Chiều dài khuôn L. Chiều rộng khuôn N. Chiều dày khuôn D thường lấy thấp hơn chiều cao của rãnh khoảng 3 mm. Nếu động cơ không còn sô bối dây mẫu cũ thì đo kích thước stato để làm khuôn theo kinh nghiệm sau. Chiều dài khuôn: L= (1+15) mm Chiều dài ngang khuôn: N = (n+3) mm Chiều dài khuôn: D = (d3)mm. Trong đó: L: Chiều dài lõi thép. N: Là khoảng cách nhỏ nhất giữa 2 rãnh hạ dây. D: Chiều sâu của rãnh. KS: Lê Văn Bình Trang 14
Khoa Điện Tin Học Giáo trình quấn dây máy điện nâng cao Khi đã chọn quy cách khuôn hợp lý thì lấy một miếng gỗ thông bằng chiều dày D, cưa chiều dài L và chiều ngang N đúng kích thước, ở giữa khoan một lỗ để bắt trục (khoan đúng tâm) của máy quấn dây. Đi đôi với khuôn phải có phần kẹp để kẹp khuôn để giữ khi quấn dây. Phần kẹp có chiều ngang lớn hơn 2cm; kích thước chiều dài rộng hơn khuôn khoảng 20mm; 4 cạnh cưa 4 rãnh để đặt dây buộc bối dây khi quấn xong, cùng một lúc có thể làm nhiều khuôn như các bước trên. 1.6. Ra dây: a/. Kỹ thuật quấn và làm khuôn quấn cho các bối dây. Dây quấn máy điện xoay chiều có trách nhiệm cảm ứng được sức điện động nhất định, đồng thời cũng tham gia vào việc tạo nên từ trường cần thiết cho sự biến đổi năng lượng cơ điện trong máy. Bối dây còn gọi là phần tử dây quấn, gồm nhiều vòng dây có hình dạng và kích thước giống nhau, được quấn nối tiếp và đặt cùng một vị trí trên stato; bối dây có nhiều hình dạng khác nhau và nhiều sơ đồ dây quấn khác nhau, bối dây được biểu diễn như sau: 2 1 1 a/ b/ Hình 1.6: Kỹ thuật quấn dây với các bối dây khác nhau 1. Cạnh tác dụng a. Bôi dây có 5 vòng dây 2. Phần đầu nối b. Ký hiệu bối dây KS: Lê Văn Bình Trang 15
Khoa Điện Tin Học Giáo trình quấn dây máy điện nâng cao Trong thực tế, quấn dây là công việc phức tạp, vì kích thước tạo ra phải phù hợp với khoảng cách cho phép của thân stato, thông qua đó ta có thể quấn từng bối dây hoặc các bối liên tiếp trong cùng một nhóm bối. Do đó vị trí của khuôn và kẹp khuôn được đặt như vẽ bên. Sau khi làm khuôn xong, ta tiến hành quấn các bối dây của nhóm bối dây quấn cho các pha và chuyển sang các bước sau. b/. Chọn dây điện từ để quấn động cơ điện. Khi sửa chữa bất cứ một máy điện nào, tốt nhất là lấy mẫu thật đầy đủ các số liệu: Quy cách dây quấn, trọng lượng, số vòng, tính chất cách điện, cách đấu dây…Quấn lại đúng như cũ, máy sẽ vận hành an toàn đảm bảo các tiêu chuẩn kỹ thuật của nhà chế tạo. Thực tế thị trường hiện nay có ba loại dây: Dây tròn, dây dẹt… Dây tròn thường được bọc cách điện bằng sợi bông, lụa, tơ thuỷ tinh hoặc men cách điện (tráng êmay) được gọi là dây điện tử. Dây dẹt và dây cáp chủ yếu được bọc bằng hai lần sợi, một lần giấy hay một lần sợi hoặc bọc tơ thuỷ tinh, cũng có thể có loại để trần, khi quấn vào máy điện: Rôto động cơ, cuộn dây hạ áp của máy biến thế, máy hạn điện có công suất lới…Mới lót bìa cách điện. c. Ký hiệu dây quấn cho động cơ điện. Dây quấn máy điện thường dùng là đồng điện phân, mềm, điện trở nhỏ (có thể dùng dây điện từ lõi nhóm) dây quấn có 3 yêu cầu sau: Ký hiệu và quy cách quấn dây. Kích thước dây. Trọng lượng dây cần có để quấn vào máy. KS: Lê Văn Bình Trang 16
Khoa Điện Tin Học Giáo trình quấn dây máy điện nâng cao Tuỳ theo từng kiểu động cơ, nhiệt độ làm việc, cấp cách điện mà chọn ký hiệu dây cho phù hợp. Dây quấn do Liên Xô cũ sản xuất có nhiều cấp cách điện khác nhau được phân loại theo độ bền nhiệt để quấn vào máy, có nhiệt độ làm việc từ 90 0C (cấp Y) tới 1800C (cấp H). Sữa chữa máy điện ở ta hiện nay phổ biến dùng dây quấn cho động cơ điện cấp A, nhiệt độ làm việc tối đa 1050C. Những động cơ điện cấp B rất thích hợp với khí hậu nóng ẩm ở nước ta, nhiệt độ tối đa (1100C ÷ 1250C). d. Kích thước dây quấn. Dây đồng tròn là loại thông dụng nhất để quấn các loại động cơ điện nhỏ và trung bình, có các cỡ từ (0,02mm ÷ 5,2mm). Dây quấn cho stato động cơ thường chỉ dùng dây điện từ dưới 2mm, máy cần cỡ dây lớn hơn thường lấy nhiều dây nhỏ quấn song song để dễ làm, cuộn dây tản nhiệt nhanh, máy chạy mát và tốt hơn quấn bằng một sợi dây to cùng tiết diện. Người ta thường quấn song song từ (2 sợi ÷ 4 sợi) là nhiều, trên cỡ này thì dùng dây vuông, dây dẹt, thanh đồng hoặc dây cáp tạo thành cuôn dây cứng. Trong sửa chữa thường không có đủ các cỡ dây đường kích khác nhau từ nhỏ đến lớn để lựa chọn. Vậy, phải giải quyết như thế nào? Quấn dây to hơn hay nhỏ hơn một tí có được không? Nhìn chung, nếu động cơ phải làm việc ở công suất định mức không được quấn dây nhỏ hơn cũ. Vì như vậy, mật độ dòng điện qua dây sẽ cao hơn thiết kế. Động cơ đã quấn lại sẽ không đủ khả năng để làm việc với công suất định mức nên khi kéo tải nó sẽ nóng quá mức, độ bền giảm dễ cháy. Thực tế sai số chỉ cho phép giảm từ (2% đến 3%) so với tiết diện dây cũ. KS: Lê Văn Bình Trang 17
Khoa Điện Tin Học Giáo trình quấn dây máy điện nâng cao Động cơ, máy hàn, quạt điện khi sửa chữa không có dây đúng cỡ thì dùng dây to hơn một cấp sẽ tốt hơn nhưng cần lưu ý khi thay dây to hay nhỏ hơn một cấp đều không được tăng hoặc giảm số vòng dây đã quấn cũ, vì tăng vòng dây thì đầy khó quấn làm dây dễ bị tốn hao trong lõi theo tăng, máy bị nóng và dễ cháy. e. Thay thế cỡ dây để quấn động cơ điện. Khi không có dây đúng cỡ thì cách giải quyết tốt nhất là dùng (2 dây ÷ 3 dây) nhỏ để quấn song song với nhau hoặc phải quấn bằng dây đơn nhưng stato được nối song song thành 2 đến 3 nhánh (stato phải có các bối ở các nhánh bằng nhau). Trong trường hợp máy đã quấn song song (hoặc có hai nhánh song song) thì dùng dây to hơn nhưng đấu nối tiếp (tất nhiên dây to này phải lọt được qua khe xuống rãnh). Vấn đề cơ bản là tiết diện của dây sau khi thay đổi phải bằng với tiết diện cũ. Khi quấn song song các sợi phải quấn cùng một lúc lên khuôn để chúng có chiều dài bằng nhau. * Quấn hai dây song song, tính nhanh theo công thức: dm=0,7.dc (mm) dm: Đường kính dây mới tính bằng (mm). dc: Đường kính dây cũ tính bằng (mm). * Quấn ba dây song song thì tính nhanh theo công thức: dm=0,7.dc (mm) f. Tính trọng lượng dây quấn. (chưa kể cách điện). Khi đã chọn được cỡ dây, cò cần phải biết khối lượng dây quấn bao nhiêu để mua cho vừa đủ. Có thể tính toán để tìm ra đáp số nhưng cách làm thực tế để đơn giản là căn cứ vào khuôn quấn dây. Đô khuôn để biết được chiều dài trung bình một vòng dây rồi từ đó nhân với tổng số vòng dây quấn của các bối dây stato để tìm chiều dài cần phải mua. KS: Lê Văn Bình Trang 18
Khoa Điện Tin Học Giáo trình quấn dây máy điện nâng cao Có thể áp dụng công thức sau đây để tính trọng lượng dây, áp dụng cho đồng tròn: G (g/m) = 7.d2 Trong đó: G: Trọng lượng 1 mét dây tính bằng gam. d: Đường kính đây tính bằng (mm). 1.7. Lồng dây: Việc lồng dây vào rãnh được thực hiện theo các bước sau: Bước 1: Xem lại sơ đồ khai triển dây quấn. Bước 2: Đếm lại số bối dây theo sơ đồ. Bước 3: Lấy ra một bối dây sắp lắp vào rãnh rồi tháo bỏ dây cột. Bước 4: Vuốt thẳng 2 cạnh tác dụng của bối dây. Bước 5: Bóp cong phần hai đầu bối dây rồi lồng dây vào rãnh nếu có mối nối ta để về phía để sau cùng nối dây dễ dàng. Bước 6: Xem chiều dây quấn trong các bối dây rồi chọn khe rãnh đúng sơ đồ để lắp các cạnh tác dụng. Bước 7: Bóp dẹp cạnh tác dụng bằng tay theo phương thẳng đứng với rãnh rồi đưa lần lượt từng sợi dây dẫn qua khe rãnh vào gọn trong lớp giấu cách điện đã lót. Bước 8: Giữ các cạnh tác dụng thẳng và song song rồi dùng đũa tre đã chuốt dẹp bằng tay phải trải dọc theo khe rãnh để đẩy từ từ từng dây dẫn vào rãnh chú ý không nên phủ lên cạnh tác dụng được theo khe rãnh. Bước 9: Vuốt lại hai đầu dây của bối dây và cạnh tác dụng còn lại rồi đưa cạnh tác dụng còn lại vào đúng vị trí rãnh cần lắp theo sơ đồ. Bước 10: Tiếp tục thao tác lắp dây theo các bước trên. KS: Lê Văn Bình Trang 19
Khoa Điện Tin Học Giáo trình quấn dây máy điện nâng cao Bước 11: Sửa lại đầu bối dây vừa lắp xong cho gọn và không gây ảnh hưởng đến việc lắp các bối dây cọn lại. Bước 12: Lắp tiếp theo lần lược các bối dây còn lại theo thứ tự ở sơ đồ khai triển. Bước 13: Lót giấy cách điện phần đầu nối bối dây ngoài rãnh để phân cách lớp các bối dây hoặc nhóm bối dây. Bước 14: Sửa lại các nhóm bối dây cho gọn và thẩm mỹ, chú ý không để phần đầu các nhóm bối dây cản đường lắp roto vào và không chạm nắp hay thân động cơ. Bước 15: Vuốt thẳng các đầu dây ra của nhóm bối dây rồi làm dấu theo thứ tự như sơ đồ trải Bước 16: Nối dây ra cho các nhóm theo sơ đồ, rồi đai gọn các đầu dây bằng dây cotton. Chú ý: Trong quá trình quấn các bối dây trong một nhóm bối dây, không cắt rời các bối dây với nhau, do đó cần chú ý đến chiều quấn trong các nhóm bối dây để việc lắp các bối dây vào stato theo một chiều nhất định. 1.8. Đai đấu dây: Trong phần này ta cần thực hiện theo các bước sau: Quan sát sự phù hợp các số đánh dấu và đầu dây ra so với sơ đồ trải, sơ đồ đấu dây. Đặt thang đo VOM về vị trí Rx1 rồi chỉnh kim chỉ thị về 0. Đặt 2 que đo VOM vào từng cặp đấu cuộn dây quấn mỗi pha để kiểm tra sự liền mạch của pha. Nếu giá trị R vào khoảng vài ôm đến vài chục ôm là cuộn dây liền mạch. Ướm thử các đầu dây nối theo sơ đồ đấu dây để định các vị trí nối dây với dây dẫn ra cho phù hợp. KS: Lê Văn Bình Trang 20

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.15: Bộ Đồ Án Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Cơ Khí

65 tài liệu

2428 lượt tải

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.