Giáo trình Quản trị tài chính doanh nghiệp: Phần 1 - PGS.TS. Phạm Quang Trung

Chia sẻ: Na Na | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:105

Thêm vào BST

Báo xấu

1.876
lượt xem 606
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Giáo trình Quản trị tài chính doanh nghiệp: Phần 1 gồm nội dung 7 chương đầu tài liệu. Nội dung phần 1 trình bày về quản lý tài sản cố định, quản lý tài sản lưu động và vốn lưu động, các báo cáo tài chính chủ yếu, quản lý vốn bằng tiền, quản lý tín dụng thương mại và các nội dung khác. Mời bạn đọc tham khảo.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình Quản trị tài chính doanh nghiệp: Phần 1 - PGS.TS. Phạm Quang Trung

PGS.TS PHAM QUANG TRUNG G IA O T R IN H Q U A N TRj TAI CHINH D O A N H NGHIEP D I H C K HTE QUOC D N A O IN A
JLGfl G I O I T i l l 1.1 Quan trj tai chi'nh la mot trong nhirng chi'rc n.anig quan ly c a f r ban va quan trong nhat, co vai tro quyct dinh hieu qiua hoat dong va su phat trien cua mot doanh nghiep. Quan trj tai chinh doanh f nghiep la mot llnli vuc kha rong Ion, dura dung rnoi dung rat phong phu va co tinh chat chuyen nganh cua mot too mon khoa hoc quan trong. Do la nhung van dc ve quan ly tai s;an cua doanh nghiep, huy dong va thu hut cac nguon von, phan b>o von va cac t y \ quyct dinh ve dau tu, cac bao cao tai chi'nh va sir diung thong tin / 9 \ tai chi'nh trong qua trinh ra quyet dinh. Ngoai nh’ nig van de noi D / w % / r tren, cuon giao trinh xuat ban lan nay con cung cajp nhung kien A thirc vc cac cong cu tai chinh va phan tich churng ikhoan nliu la t \ / / mot cong cu het sire can thiet doi voi cac doanh nghiiep. Giao trinh Quan tri Tai chinh doanh nghiep' la mot cong tinh khoa hoc tap the cua Bo mon Tai chinh - Kle toan, Vien / r Quan tri Kinh doanh - Dai hoc Kinh te Quoc dan. T h a m gia bien f soan cuon giao trinh co cac ca nhan sau day: GS.TS Nguyen Van Nam - Hieu trircmgva P'GS.TS. Pham / Quang Trung - chu bien cung viet cac chuong 5 va 6. PGS.TS. Pham Quang Trung, Pho Hieu trudng, bien soan cac chuong 1, 2, 3, 4 va chuong 8. PGS.TS. Nguyen Van Djnh, giang vien Bo mon Tai chinh f / Kc toan Vien Quan trj Kinh doanh viet cac chuong 7 va chuong 1 1. PGS.TS. Duong Dire Lan, Pho Tongcuc trudng Tong cuc Day nghe, bien soan chuong 9. TS. Vu Dinh Hien, giang vien Bo mon Tai chinh Ke toan 3
Vien Quan tri Kinh doanh viet chuong 10. TS. Tran Thj Minh Huang, Pho trudng Bo mon i a i chinh f Ke toan, Vien Quan tri Kinh doanh bien soan Chuong 12. TS. Le Thi Bich Ngoc, TrutVng Bo mon Tai chinh Ke toan, Vien Quan tri Kinh doanh, bien soan Chuong 13 va Chuong 14. > r Nhung noi dung dirge dc cap trong cuon sach la nhung t ...... * * \ van de quan tron*? nhat ducc hra chon trong so nhung chi.i de co ban cua quan tri tai chinh doanh nghiep. Tai lieu nay co the sir dung trong qua trinh dao tao cho cac doi' tuong khac nlnau va mot tai lieu tham khao cho cac ban doc quan tarn den linh virc thu vi nay, mot llnh virc ma tarn quan trong cua no nga y cang r % tang trong qua trinh nuoc ta hoi nhap vcri kinh te toan cau. Linh. virc quan tri tai chinh cung nhu quan tri kinh doanh ? t #* W da va dang trai qua nhung bien doi sau sSe, do do kho tamg kien \ 1 thuc ve quan tri tai chinh doanhh nghiep cung khong ngimg doi moi va phat trien. Mac du cac*tac gia da het sue co gang] irong qua trinh bien soan.. nhung cuon sach kho tranh khoi nhung thieu sot nhat dinh. Chung toi xin chan thanh cam on va rat mong nhan dugc y kien dong gop va su cong tac, giiip d o cua dong nghiep, cac nha khoa hoc, cac ban sinh vien va bran doc \ gan xa. Xin tran trong gioi thieu cung ban doc! > TM. Tap the tac gia PGS. TS. Pham Quang Trung Pho Hieu tru o n g DH Kinh te Quoc dan 4
M IC L * i rang LCJl }\6\ THIEU 3 Chircng !. QUAN LY TAI SAN CO DINH 13 3. 1. C cau cua tai san co dinh or 13 1.1.1 Tai san co clink vo hlnh (intangble assets) 14 1. 1.2 Tai san co dinh him hlnh 17 1.2. ] hau hao tai san co difth va cac khia canh kinh te 20 cua cian ly khau hao 1.2.1 Khai niem ve khdu hao 20 f S 1.2.2 Khdu hao cleu theo thai gian (Straight line 21 methcd) 1.2.3 Cac pluramgphdp khdu hao "tang gid” 27 1.2.4 Phuang phdp khdu hao so die giam dan 29 (Decining Balance Method) 1.2.5 Phiccmg phdp khdu hao theo sdn hrcmg 30 (Output-based Depreciation) 1.3. r ac dong tai chinh cua khau hao doi vcri doanh . 33 nghico W " 1.4. Ouan ly tai san co dinh ve mat hicn vat 34 1.4.1 He thong theo doi tai san co dinh 34 1.4.2 Phan dinh trdch nhiem 35 1-4.3 Oudn ly tai .san co dinh ve mat l,y ih'uai 36 Chircng 2. QUAN LY TAj s AN LU'U DONG VA 38 VON LU U DONG 2.1. liia nang chuyen doi cua tai san (Liquidity) 38
2.2. Co cau va phan loai tai san liru done 4;) 2.3. Quan ly hang hoa vat tir ton kho 44 ? 4. Phan iich vong quay cua von liru dong 48 Chiromg 3. CAC BAO CAO TAI CHINH CHU YEU 49 3.1. Bang can doi ke toan (Balancc Sheet) 49 3.2. Bao cao Ket qua hoat dong kinhdoanh (Bao cao 55 thu nhap) 3.3. Bao cao liru chuven tien te (Bao cao luong tien) 7 Chirorng 4. QUAN LY VON BANG TIEN 63 % > 4.1. Hang ton kho va tien 63 4.2. Mo hinh Miller - Orr 65 •» % 4 .3 .Tang lurong tien bang cach di vay 66 4.4. Quan ly tien trong cac cong ty lcni 67 4.5. Quan ly viec thu tien 67 4.5.1. Tien noi 67 4.5.2. Thu tien qua hop thu (Lock box) 69 Chuong 5. QUAN LY TIN DUNG THU’ ONG MAI 72 5.1. Cac hinh thuc ban hang 72 5.2. Cac cong cu tin dung thuong mai 74 5.3. Phan tich tin dung 76 5.4. Chinh sach thu no 77 5.4.1. Chinh sach va bien pluip thu no 77 5.4.2. Bao thanh toan va mua ban thmrng nigi 79 Chircrng 6. QUAN LY NGUON VON CUA DOANH 81 NGHIEP 6.1. Tong quan ve nguon von cua doanh nghiep 81 6
6.2. C; c nguon von cua doanh nghiep \ . i ; hifvvny thirc 82 kiiai tlic 6.2.1. \gudn von tic co cua docuih nyhicp 82 6.2.2. \! gudn von tin dung ngdn hany \\) t ’n lung 84 thicany mai 6.2.3. Vguon von phot hanh co phicu cony t : 87 f 6.2.4. °hat hanh trai phieu cong tv 93 \ / % 6.2.5. Wguon von tic loi nhuan tai dau tic. 97 Chirorg 7. GIA TRI HIEN T a I 99 1 .1. Kiai niem ve gia tri hien tai 99 7.1.1. Tinh toan gia tri hien tai 100 7.1.2. Gia tri hien tai rong 101 7.1.3. Rui ro va gid tri hien tai. 102 7.1.4. Gid tri hien tai va ty le thu nhap 103 7.2. Quy tac gia trj hien tai rong 104 Chuong 8. CAC QUYET DjNH VA PHAN TICH 107 VE CHI PHI DAU TU' 8.1. Cac quyet dinh dau tu 107 8.2. Qua trinh duyet dir an dau tu 109 8.3. Cac cong cu phan tich du an dau tu 111 \ \ f t 8.4. Cac phan tich sir dung luong tien chiet khau 113 8.4.1. Nguyen ly gia tri hien tai rong 114 / / S.4.2. Nguyen ly ty sudt hoan von noi no 115 8-43. So sanh hai cong cu NPV vci IRR 119 8.4.4 Cac phan tich chiet khdu luong tien theo cac 120 via dnh
0 8 . 4.5. Cac uuyet dinh cue; chi phi thdp nhat 8.4.0. Knau hao tai son 8.4. 7. iSo .raw/j hoi phucmg an dau tu % * 8.5. Cac cong cu khac dung de phan tich cac ke hoach dau tu ✓ 8.5.1. Nguyen ly thai gian hoan von 8.5.2. Nguyen ly ty le sinh lai ke toan 8.6. Vai tro cua ke toan trong phan tich dau tu 3.7. Kicr.i loan du an dau tir da hoan thanh f S 8.8. Danh gia sir thirc hien cua dir an: van de hanh vi % Chucmg 9. DOANH L0I, RUI RO TRONG HOAT DONG DAU TU * 9. i. Khai niem chung ve doanh leri va rui ro * r 9.1.1. Doanh loi tuyet doi va doanh lai tuang doi 9.1.2. Doanh loi thirc te va doanh nghiep danh nghia 9.1.3. Doanh Ipi blnh quan „ 9.1.4. Rvi ro va muc budtip rui ro £LL «L£:hwwg seu va d$ Uek him ehudn v i S&Hett thong ke theo then gian cua doanh leri 9.2. Doanh loi, rui ro va dircmg thi trucmg chung khoan 9.2.1. Doanh loi dukien 9.2.2. Tinh. toanphucmgsaicua doanh lai dukien 9.2.3. Danh muc dau tu 9.2.4. Rui ro, doanh lai co he thong va khong co he thong 9.2.5. Da dang hod va rui ro cua danh muc dau tu
9.2.6. Rui ro co lie thong va he so heh, 163 9.2. ~ Dirang thi truang chung khoat■ . 166 Chuong 10. RUI RO KINH DOANH VA DON B A Y 177 HOAT DONG 10.1. Moi quan he giira lai nhuan va chi phi 177 10.2. Don bay hoat dong 178 10.3. Rui ro hoat dong 180 10.4. Don bay hoat dong va sir quan ly 186 Chirang 1 1. TINH TOAN GIA TRj HIHX TAI \ rA 188 DANH GIA CHUNG KHOAN 11.1. Dinh gia tai san co thai gian sir dung dai 188 11.1.1. Danh gid cac luong tien trong wot so gia: 189 doqn 11.1.2. Tai sao thica so chiet khdu lai gidm khi thai / f 190 gian chiet khdu tang 11.2. Trai khoan vo thdi han va trai kiioan tra deu mot 192 so nam 11.2.1. Trai khoan vo thai han 192 11.2.2. Dinh gid chung khoan vo thai han co tang 193 tricang 11.2.3. Dinh gia chimg khoan tra deu nipt so nam 193 (annuities) 11.2.4. Lai gop va gid tri hien tai 194 11.2.5. Tinh lai gop cho cac khoan tinh nhieu ky 194 trong nam 11.3. Danh gia trai phieu va co phien 195 11.3.1. Khai niem trai phieu 195 9
I i .3.2. ( Y) phieu i9 / II 3.3 Danh gid trai phieu 197 11 3.4. Danh gid co phieu thumig i 99 Chirong !2. PHAN TICH TAI CHINH TRONG 10\ QUAN LY DOANH NGHIEP 12.1. Khai niem, vai tro, nuic lieu cua p 1;an tich tai 20% chinh doanh nghiep 12.2. Ca so dfr lieu phuc \ii phan tich tai chinh doanh 100 nghiep 12.3. Plurong phap phan tich 210 12.4. Noi dung phan tich tai chinh doanh nghiep 2 1S Chuong 13. CO CAU VON - MOT SO KHAI NIEM 23s CO BAN 13.1. Cac cau hoi ve co cau von va hoc thuyct Pie 23S 13.2. Toi da gia tri cong ty va lOi da loi ich co dong 239 13.3. Co the xac dinh dirge inof co cau von toi iru 242 khong? 13.3.1. Modigliani va Miller: Hoc thuyct 1 (khong co 242 thue) 13.3.2. Modigliani va Miller: Hoc thuyct 11 (khong 244 thue) / r 13.4. Thue va tac done cua thue 246 13.5. Ca cau von - nhCrne han che cua viec sir dun« 249 von vay 13.5 1. Cac chi phi tich hien tai chinh (financial 250 distress cost) 13.5.2. Thue thu nhap ca nhdn 257 13 5.3. Thue va thi trudng khong hoang hao 260 10
Chinv I -I. C! UN! I SACH C O T I V r«”. 14.1. Cu tire va thu nhap ur von - C ac nha dau :ir thick khoan thu nhap nao hon? 14.2. Cac kiem dinh cua hoc thuyct co tire 14.3. (Vic van de khac ve chinh sach cu tire 14.4 Xav dimg chinh sach co tire trong thirc te 14.5. C ache thanh toan co tire 14.6. Cac ke hoach tai dau tir co tire 14.7. Mua lai co phieu Phu Inc. THUYET MINH BAO CAO TAI CHIN DANll MUC TAI LIEU THAM KHAO
C h itd m * I QUAN LY TA! SAN CO DiNH 1.1. C
Ve / mat hinh thai vat chat, de dang nhan tliav mot so nhomj^ • • - - tai san co dinh nhu nha cira. nha van phong, xc 6 to, may m o c . . Tuy niuen. quan niem ve co can tai san co dinh can duoc doij mai va bo sung. Do sir phat trien cua kinh te thi irironr. \ a cac. h mang kiioa hoc ky thuat ncn nhieu yeu to khong co hinh thai vat ;!:at cu the cung dirc-c coi ia tai san co dinh Do vay% hinh thanh; 2 nhom tai san co dinh: tai san co dinh turn hinh va tai san co! dinh vo hinh. r 1.1.1. Tai san co dinh vo hinh (intanghle assets) \ ' r Mi.iin nav c v uOm mot so vcu to dac biCt. kho xac dinh hinh * that vat chat, tham chi triru tuang, nhung co anh huanij quan r t t trong dot vai san xuat kinh doanit trong mot thai gian urong doi dai. Dien hinh la cac yeu to sau dau. • Chi phi thanh lap, chi phi khao sat, thiet ke • Uy tin va loi the thuong mai • Quyen scr huu cong nghiep1 va s a huu tri tue: chang han, nhan hieu th uang mai, kieu dang cong nghe, bang phat minh * \ sang che, ban quyen, giai phap cong nghe huu ich... • Dac quyen khai thac kinh doanh, quyen dac nhugng / f hoac giay phep dac biet (trong mot so linh vuc) •r r a. Dac diem cua tai sail co dinh vo hinh • » / / Trong thue te, rat kho danh gia chinh xac gia trj cua mot tai san co dinh vo hinh vi no khong ton tai duai dang vat chat co 1 / the do dem de dang. Su danh gia dung hay sai gia tri cua tai san / \ r * co djnh vo hinh phu thuoc nhieu vao cac yeu to kho luong hoa, 1 Dieu 780 ve Quyen so huu cong nghiep trong Bo luat Dan sir cua n u a c ta (1995) quy djnh: “Quyen scr hfru cong nghiep la quyen sa huu cua ca nhan, phap nhan doi vai sang che, giai phap hiru ich, kieu dang cong nghiep, nhan hieu hang hoa, quyen sir dung doi vai ten goi, xuat xir hang hoa va quyen s a huu doi vai cac doi tu a n g khac do luat phap quy dinh". 14
nil;; cam nhan va v kien elm v : ■i •it.! murai danh gia. Tuv ; nhiC'i'. vdi sir phat trien eua 'in ?fu * y i :>■ chinh. thi tri rang ve ; quyer sd him cung nghiep da t u> d . e i . kien hinh thanh cac mire gia tr thi trudng eua tai san co dinh. vi hin.n. Cu mot so phuang phap khae nhan dugc sir dung de danh gia ta san co dinh vo hinh. Cluing ta khung de cap chi tiet cac phiroig phap do trong cuon sach nay. V i d i: cac nha kinh doanh co th; so sanh Igi nhuan do sir noi tieng cua mot nhan hieu tliuorg mai tao ra Ian han bao nhieu so vai cac nhan hieu cung i ■» nhom tren thi trirang. Trien vong va xu hudng phat trien cung tao ra gia tri cao cho mot nhan hieu thuong mai (gan vai quyen hgp pidp khai thac, su dung nhan hieu do) co the dugc mua ban tren tri trudng - thuang thong qua dau gia. Luu y rang tren Bang can doi tai san (Balance Sheet) co mot ituc Danh tieng (Goodwill) de phan anh tong gia tri cac Igi the thxang nidi hinh thanh tu tai san co dinh vo hinh dugc thua nhan. Cac tai san co dinh chi co Igi ich khi no tao ra Igi the th u a n ’ mai, chang han n h u sir veu tiiich cua ngudi tieu dung hay n;udi sir dung. Uy tin hinh thanh qua thdi gian, co the phai t ' y * / mat nueu nam de tao dimg va cimg co uy tin. Tuy vay, neu khotiL co bien phap bao ve, duy tri uy tin va Igi the thuang mai thi co5g ty se nhanh chong mat di cac tai san quy gia do. ? r ;. Cac hien phdp quan ly vd phat trien tai san co dinh vo hit It • Neu cong ty da co mot qua trinh phat trien virng chac thi can taig cudng ciing co sir tin tirdng ciia ban hang, cua khach hang ara ngay vao chinh qua trinh phat trien do. Khi quang cao 15
chang han, can chu v lain noi bat 1ich sir va uy tin cua cong ty. Sir ket h
toan na khong pluu ia sir chinh ' . / i n doi ma nham phan anh Uraig doi hop ly chi ph.i khau >\ ao sria thanh san pham , hoac dich vu. / . 2. Tai san
4 nam. tuc la ty !e khau hao moi nam la 25% ('-1 x !()
t\ he; doanh 6 to !;oa BInk (\ 'N'( ' ■; tir khi nitri thanh lap da Cmu nr mot so von dana ke van t ;< {a-‘av kiem tra chat luohg, p!«an tich cac thong >o iron a. ta* a a;a u aig dv Kin cua day cf.Hi.yc:) lap rap \ e o to nhir kiem tra do Ivu va do bong cua son, kiem tra chat luong moi han. do km cua '■o xe (chiu nirac, phun ap kre cao) . . HO thorn: k.iCm dinh 1ham ' ’hi dac Net quan tromz de mot san pham co du kha naua c a m tiaun tren thuoma truonc thong i < " < L. qua cb§t lugng cao. da*:- bao uy );n. Nhom tai san co dir.!’ r.av co may diem can liru y nhu sau: • Cac thiet bi van phong gan hen vai cong nghe cao, cong nghe tin hoc, may tinh va he thong thong tin; do do anh hirdng ' f true tiep den kha nang thong tin va tinh nhay ben trong quan ly, dac biet la chat luong cua san pham hay dich vu. Cac nganh nhu thong tin buu dien, ngan hang tai chinh, hang khong phu thuqc * r vc c a ban vao cong nghe thong tin va cac thiet bi van phong. Hieu suat lam viec cua nhan vien van phong, cua can bo quan ly va “bo m a t” cua cong ty the hien true tiep qua he thong thong t tin va trang thiet bi van phong cua ho. • Toe do hao mon vo hinh rat cao do do phai chu y quan / ' s f \ ly khau hao va chien luge dau tu hien dai hoa. Rat nhieu loai may tinh va thiet bi phu trg lac hau hoan toan sau 3-5 nam. f / • Quan ly nhom tai san co dinh nay ihudng lien quan den viec bao ve bi mat thong tin, cong nghe dac biet khi phat trien e he thong mang (networking). Trong cac cong ty a cac nuac cong nghiep phat trien, he thong thong tin va mang may tinh \ dirge bao ve bang cac the ma hoa, password va phai luon dugc tang cuang. 19
t r / 1.2. K h a u hao f:'?i san co djnh v i cac khia canh kinh (c cua q u a n ly k h a u hao 1.2.1. Khai niem ve khau hao Trong qua trinh sir dung, cac tai san co dinh dan dan bj / f xuong cap hoac h u hong - goi la s u hao mon. Su hao mon do lam giam gia tri cua chung mot cach tucmg ung. Do do. cong ty f phai xac dinh gia tri hao mon trong tirng ky ke toan (nam, quy, thang,...) va hach toan vao gia thanh san pham. Gia tri da khau V / ^ ^ hao dugc cong don lai (luy ke) phan anh lugng tien (gia tri) da hao mon cua cac tai san co dinh. Qua trinh hao mon bao gom 2 hinh thai: hao mon huu hinh va hao mon vo hinh. Hao mon huu hinh la su suy giam gia / f r y tri cua tai san co dinh do su hao mon, xuong cap ve mat hien vat 1 r gay ra. Cac hao m on huu hinh co the quan sat, nhan biet dugc \ ^ / bang tm c quan n h u su han gi, hu hong cac chi tiet, hieu suat hoat dong giam ... Hao mon huu hinh phu thuoc vao dieu kien hoat dong, cucmg do khai thac, che do van hanh, bao dudng va tuoi tho cua tai san co dinh. t r ' # Hao mon vo hinh la su mat gia tucmg doi va tuyet doi cua tai san co dinh do tien bo khoa hoc ky thuat, do thi hieu hoac do f f t f # y mot so nhan to khac. S u giam sut gia tri khong true tiep bieu ' ' ' , / ’ hien qua be ngoai cua may moc. Do do, co nhung thiet bi co the m ai 100% nhung chi con lai 30%-40% gia tri ban dau, dieu do phan anh su lac hau ve cong nghe. Trong mua sam dau tu may t f \ ^ X moc thiet bi rat can luu y dieu nay. f « Cac ph uang phap xac dinh chi phi khau hao co the dugc lira chon de ap dung phu hgp vai dieu kien cu the cua doanh t \ r r y ' nghiep. O day, chi de cap den nhung van de c a ban nhat lien 20
q u an tie:' iuan !v k hau hao. S. u u;:\ chung ta hav \cnj h ii m u ■ r ’.;: nig phap khau ■ . hao thong uung nhat: r \ 1.2.2. K hdu hao deu theo thd'igian (Stteight line method) * Phucmg phap nav tinh chi phi khau hao phan chia deu cho cac nam. tuc la moi nam tai san co djnh dirge khau hao mot lugng nhat dinh va khong thay doi cho den khi thu hoi hoan toan gia tri nguycn thuy eua no. Hinh H -l.l. Phtrong phdp khau hao duvng thang: Quan he / r giu'a gid tri con lai vd khdu hao lily ke Phuang phap khau hao theo dirang thang 12000 I— o 'Thai izian Tren do thi, true hoanh OX bieu dien so nam trong doi f • ■ > - s, / cua tai san co dinh. True tune OY bieu dien sua tri eua tai san co 9 • k? . * 21