Giáo trình Sửa chữa đồng - sơn ô tô (Ngành: Công nghệ ô tô - Trình độ: Trung cấp) - Trường Trung cấp nghề Củ Chi

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:120

Thêm vào BST

Báo xấu

4
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Giáo trình "Sửa chữa đồng - sơn ô tô (Ngành: Công nghệ ô tô - Trình độ: Trung cấp)" được biên soạn gồm 3 bài: Bài 1: Kết cấu thân xe và ảnh hưởng của va chạm; Bài 2: Các phương pháp sửa chữa vỏ xe; Bài 3: Kỹ thuật sơn xe. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình Sửa chữa đồng - sơn ô tô (Ngành: Công nghệ ô tô - Trình độ: Trung cấp) - Trường Trung cấp nghề Củ Chi

UỶ BAN NHÂN DÂN HUYỆN CỦ CHI TRƯỜNG TRUNG CẤP NGHỀ CỦ CHI GIÁO TRÌNH MÔ ĐUN: SỬA CHỮA ĐỒNG - SƠN Ô TÔ NGHỀ: CÔNG NGHỆ Ô TÔ TRÌNH ĐỘ: TRUNG CẤP Ban hành kèm theo Quyết định số: 89/QĐ-TCNCC ngày 15 tháng 08 năm 2024 của Hiệu trưởng Trường Trung cấp nghề Củ Chi. Củ Chi, Tháng 8 năm 2024
LỜI NÓI ĐẦU Giáo trình Sửa chữa đồng - sơn ô tô được biên soạn theo tinh thần ngắn gọn, dễ hiểu để phục vụ cho việc học tập mô đun Sửa chữa đồng – sơn ô tôcủa học sinh ngành Công nghệ ô tô tại Trường Trung cấp nghề Củ Chi. Các kiến thức trong toàn bộ giáo trình có mối liên hệ lôgíc chặt chẽ. Giáo trình Mô đun Sửa chữa đồng – sơn ô tô là một trong những giáo trình mô đun chuyên môn nghề được biên soạn dựa trên hướng dẫn tại Thông tư số 01/2024/TT- BLĐTBXH ngày 19/02/2024 của Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội theo nội dung chương trình khung được Sở Lao động - Thương binh và Xã hội TPHCM và Trường trung cấp nghề Củ Chi ban hành dành cho hệ Trung Cấp nghề Công nghệ ô tô. Giáo trình cũng chỉ là một phần trong nội dung của chuyên ngành đào tạo cho nên người dạy, người học cần tham khảo thêm các giáo trình có liên quan đối với ngành học để việc sử dụng giáo trình có hiệu quả hơn. Nội dung của giáo trình được biên soạn gồm 03 bài: Bài 1: Kết cấu thân xe và ảnh hưởng của va chạm; Bài 2: Các phương pháp sửa chữa vỏ xe; Bài 3: Kỹ thuật sơn xe; Mặc dù đã cố gắng và tham khảo nhiều ý kiến của các giáo viên nghề công nghệ ô tô, nhưng chắc chắn việc biên soạn giáo trình không tránh khỏi được sai sót. Rất mong nhận được ý kiến đóng góp của đồng nghiệp để giáo trình được hoàn chỉnh hơn. TP. HCM, ngày 2 tháng 08 năm 2024 Tham gia biên soạn:
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được phép dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo. Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm.
MỤC LỤC LỜI NÓI ĐẦU ..................................................................................................... 2 BÀI 1: KẾT CẤU CỦA THÂN XE VÀ ẢNH HƯỞNG CỦA VA CHẠM .... 6 1. Phân loại thân xe ........................................................................................... 6 2. Ảnh hưởng của va chạm đến thân xe .......................................................... 22 3. Các dạng hư hỏng do va chạm .................................................................... 31 BÀI 2: CÁC PHƯƠNG PHÁP SỬA CHỮA VỎ XE.................................. 41 1. Sửa chữa các chi tiết dạng tấm bằng phương pháp hàn vòng đệm ............. 41 2. Phương pháp sửa chữa bằng búa và đe tay ................................................. 50 3. Phương pháp xử lý nhiệt ............................................................................. 53 4. Chống gỉ ...................................................................................................... 54 5. An toàn lao động ......................................................................................... 55 BÀI 3: KỸ THUẬT SƠN XE ........................................................................... 57 1. Kiểm tra và làm sạch bề mặt ....................................................................... 57 2. Sơn lót chóng gỉ .......................................................................................... 62 4. Vận hành súng sơn ...................................................................................... 80 5. Sơn lót ......................................................................................................... 92 6. Pha màu ..................................................................................................... 102 5. Đánh bóng. ................................................................................................ 114 HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN MÔ ĐUN ........................................................ 118 TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 1183 4
GIÁO TRÌNH MÔ ĐUN Tên mô đun: Sửa chữa đồng - sơn ô tô Mã mô đun: MĐ 25 Thời gian thực hiện mô đun: 60 giờ; (Lý thuyết: 16 giờ; Thực hành, thí nghiệm, thảo luận, bài tập: 40 giờ; Kiểm tra: 4 giờ) Vị trí, tính chất và vai trò của mô đun : - Mô đun được bố trí dạy sau các môn học/ mô đun sau: MH 07, MH 08, MH 09, MH 10, MH 11, MĐ 12, MĐ13, MĐ 14, MĐ 15, MĐ 16, MĐ 17, MĐ 18, MĐ 19, MĐ 20, MĐ 21. - Tính chất của mô đun: mô đun chuyên môn nghề. Mục tiêu mô đun: - Kiến thức: ▪ Tìm ra phương pháp kiểm tra sửa chữa vỏ xe , sơn xe. ▪ Kiểm tra được chất lượng của: sửa chữa vỏ xe, chất lượng bề mặt sơn , kỹ thuật pha màu. ▪ Chuẩn bị tốt bề mặt cần sơn như: mài thô, mài tinh, sơn lót bề mặt, trộn và bả matit. - Kỹ năng: ▪ Sử dụng hợp lý dụng cụ, thiết bị dùng cho sửa chữa vỏ xe và sơn xe. ▪ Phân tích và đọc được mã màu sơn; pha sơn theo mã số, điều chỉnh màu sơn cho thích hợp; phun sơn và kiểm tra được các lỗi khi sơn. - Năng lực tự chủ và trách nhiệm: ▪ Sử dụng thành thạo thiết bị kéo nắn khung xe tai nạn đúng kỹ thuật, làm đồng, phục hồi bề mặt. Nội dung của mô đun: 5
BÀI 1: KẾT CẤU CỦA THÂN XE VÀ ẢNH HƯỞNG CỦA VA CHẠM Mã bài: MĐ25-01 Giới thiệu: Kết cấu của thân xe là một phần quan trọng trong thiết kế tổng thể của ô tô, đóng vai trò không chỉ trong việc bảo vệ hành khách mà còn góp phần vào hiệu suất vận hành của xe. Thân xe thường được cấu tạo từ các vật liệu như thép, hợp kim nhôm, và trong một số trường hợp cao cấp, sợi carbon để đảm bảo độ cứng cáp và khả năng chống chịu lực tác động. Kết cấu thân xe bao gồm nhiều phần như: ▪ Khung gầm: Bộ phận chính, chịu tải và liên kết các bộ phận khác của xe. ▪ Vỏ ngoài: Gồm nắp ca-pô, cửa xe, mái xe, và các tấm chắn bảo vệ. ▪ Hệ thống an toàn: Các vùng hấp thụ xung lực nhằm giảm thiểu lực tác động lên khoang hành khách trong trường hợp xảy ra va chạm. Hiểu rõ kết cấu của thân xe và cách chúng phản ứng khi xảy ra va chạm là điều cần thiết để đảm bảo an toàn trong việc sử dụng và sửa chữa xe. Điều này giúp người lái xe có thêm kiến thức để lựa chọn phương tiện an toàn hơn và đánh giá mức độ cần thiết của việc sửa chữa sau khi xe bị hư hỏng. Mục tiêu: Học xong bài này người học có khả năng: - Phân loại được theo hình dáng vỏ xe, theo thiết kế, kết cấu. - Đánh giá được mức độ ảnh hưởng của va chạm đến vỏ xe. - Xác định chính xác vị trí hư hỏng. Nội dung chính: 1. Phân loại thân xe 1.1. Phân loại theo hình dáng thân xe Hình dáng thân xe của xe du lịch khác nhau tuỳ theo mục đích sử dụng ▪ Sedan(hình 1.1.1) Hình 1.1.1 : Loại Sedan ▪ Coupe (hình 1.1.2) 6
Hình 1.1.2 : Loại Coupe ▪ Hardtop(hình 1.1.3a và 1.1.3b) Hình 1.3.1.a : Loại Hardtop 4 cửa Hình 1.3.1.b : Loại Hardtop có 2 trụ giữa 4 cửa ▪ Lifback (Hình 1.1.4) 7
Hình 1.1.4 : Loại Liftback 3 cửa ▪ Van và Sation Wagon(Hình 1.1.4a và Hình 1.1.4b) Hình 1.1.4a : Loại van Hình 1.1.4b : Loại Wagon 1.2. Phân loại theo thiết kế của thân xe - Theo kết cấu(H1.2.1) Hình 1.2.1: Kết cấu loại xe - Theo khung dầm(H1.2.2) 8
Hình 1.2.2: Kết cấu khung dầm - Theo kết cấu thân xe (H.1.2.3a và H.1.2.3b) Hình 1.2.3a: Kết cấu thân xe Hình 1.2.3b: Kết cấu thân xe - Theo kết cấu thân xe dạng khung (Hình 1.2.4) Hình 1.2.3b: Kết cấu thân xe dạng khung * Đặc điểm của thân xe tổ hợp loại FR, FF, MR: (Hình 1.2.4a,b,c) 9
▪ Thân xe tổ hợp nhẹ tuy nhiên có đủ độ bền để chịu uốn và xoắn do kết cấu liền khối của nó. ▪ Tiếng ồn và rung động từ hệ thống truyền lực và treo có thể dễ dàng thâm nhập qua thân xe tổ hợp. ▪ Vì sử dụng nhiều tấm thép mỏng, nên cần có biện pháp chống gỉ. ▪ Tốn nhiều công sức sửa chữa hơn khi xe bị tai nạn Hình 1.2.4a: Thân xe loại FR Hình 1.2.4b: Thân xe loại FF 10
Hình 1.2.4c: Thân xe loại MR *. Đặc điểm của loại xe FF(FF là loại xe động cơ đặt trước, cầu trước chủ động) a.Đặc điểm xe loại FF: (Hình 1.2.5) ▪ Trọng lượng toàn bộ xe giảm ▪ Trọng lượng phân bố đều lên cầu trước của xe loại FF cao hơn so với xe loại FR ▪ Do không có các bộ phận dẫn động cầu sau, sàn xe có thể rộng hơn ▪ Tuỳ theo kích cỡ của xe mà có các phương pháp đỡ động cơ khác nhau Hình 1.2.5: Loại FF b. Kết cấu thân xe phía trước của loại FF. (Hình1.2.5a,b,c) Phương pháp đỡ động cơ (1) Phương pháp dùng khung phụ: Động cơ, hệ thống treo, hộp số và hệ thống lái được lắp trên khung phụ độc lập. Phương pháp này có ưu điểm tạo tính năng êm hơn so với các phương pháp khác. (2) Phương pháp dầm đỡ giữa: Dầm giữa được lắp bên dưới chính giữa động cơ và vuông góc với động cơ để tạo ra một giá đỡ dọc (3) Phương pháp đỡ trực tiếp: Động cơ được đỡ trực tiếp vào các dầm gia cố. 11
Hình1.2.5a: Loại kết cấu thân xe FF Hình1.2.5b: Loại kết cấu thân xe FF Hình1.2.5c: Loại kết cấu thân xe FF c. Kết cấu vỏ thân xe trước. (Hình1.2.6) - Phương pháp dùng khung phụ: Các dầm dọc phía trước, được tăng bền bằng cách sử dụng dạng dầm có mặt cắt ngang lớn và các tấm gia cố. - Khung phụ được bắt bằng bulông vào các dầm dọc phía trước. Ngoài việc đỡ động cơ nó còn tăng bền cho phần thân xe phía trước nhờ cấu tạo dạng chéo của nó. 12
Hình1.2.6: Loại kết cấu vỏ thân xe trước - Phương pháp dầm giữa và đỡ trực tiếp: (Hình1.2.7a và Hình1.2.7b) Các xe dùng phương pháp dầm giữa được bố trí một dầm ngang hệ thống treo nối giữa dầm dọc phía trước bên phải và bên trái. Dầm này thiết kế để đỡ hệ thống treo, tăng độ cứng toàn thân xe và giảm tiếng ồn và rung động. Mặt khác phương pháp đỡ trực tiếp được thiết kế để chịu tải trọng từ hệ thống treo trực tiếp tác dụng lên khung xe. Hình1.2.7a: Loại kết dầm giữa 13
Hình1.2.7b: Loại kết dầm giữa - Thân bên dưới phía trước (Hình1.2.8) Hình1.2.8: Loại thân bên dưới phía trước - Phương pháp đỡ trực tiếp. (Hình1.2.9) 14
Hình1.2.9: Loại thân đỡ trực tiếp - Phương pháp dầm giữa(Hình1.2.10) Hình1.2.10: Dạng dầm giữa - Kết cấu sống của sàn xe loại FF. (Hình1.2.11a và Hình1.2.11b) Sự khác biệt lớn của phần giữa bên dưới thân xe loại FF và FR là kích thước sống sàn xe của chúng, do không có bộ phận truyền lực phía sau, làm cho khoảng không gian phía dưới rộng hơn. Hình1.2.11a: Dạng kết cấu của sàn 15
Hình1.2.11b: Dạng kết cấu của sàn - Phần thân xe sau bên dưới. (Hình1.2.12a và Hình1.2.12b): Các loại xe FF có bình nhiên liệu đặt dưới ghế sau nên trong trường hợp va chạm từ phía sau, chấn động sẽ được hấp thụ bởi khoang hành lý. Vì vậy dầm dọc sàn xe phía sau được tách rời khỏi dầm dọc sàn xe phía sau để thay thế khi sửa chữa. Hình1.2.12a: Dạng thân xe bên dưới 16
Hình1.2.12b: Dạng thân xe bên dưới b. Đặc điểm của các xe loại FR. (Hình1.2.13) Xe FR có các đặc điểm sau: ▪ Trọng lượng được phân bố đều cho cả bánh trước và sau ▪ Động cơ được đặt theo trục dọc của xe ▪ Do xe FR cần có diện tích sống sàn xe lớn nên diện tích khoang hành lý thu hẹp. Nhược điểm về không gian của khoang hành lý so với loại FF Hình1.2.13 : Dạng kết cấu FR - Kết cấu thân xe phía trước của loại FR. (Hình1.2.14) 17
Các dầm dọc phía trước được tăng bền bằng cách sử dụng các tấm gia cố tại các vị trí thích hợp để có độ cứng cao. Hình1.2.14 : Dạng kết cấu phía trước FR - Phần thân xe bên dưới phía trước : (Hình1.2.15a, b) Một kết cấu vỏ xe kiểu mới được áp dụng để đạt độ cứng vững, độ an toàn cao hơn và giảm trọng lượng. Dầm ngang phía trước được thay đổi từ loại hộp cứng thành loại tiết diện chữ U nhẹ hơn. Dầm đỡ cho dầm dọc phía trước được thay đổi từ dầm ngang sàn xe thành dạng khung xoắn làm cho phân tán năng lượng hiệu quả hơn. Hình1.2.15a : Dạng kết cấu bên dưới phía trước FR 18
Hình1.2.15b : Dạng kết cấu bên dưới phía trước FR - Thân xe giữa phía dưới. (Hình1.2.16) Các dầm dọc chính của sàn xe nằm ở phía dưới bên trái và phải của cabinbằng tấm có độ bền cao. Thanh gia cố bên dưới sàn xe và dầm ngang sàn xe sử dụng các dầm tăng bền nhằm gia cố sàn xe và tăng độ cứng vững phần thân xe giữa phía dưới. Hình1.2.16 : Dạng kết cấu giữa phía dưới FR - Kết cấu của sống sàn xe của các loại FR. (Hình1.2.17 ) 19