Giáo trình Sửa chữa mainboard (Nghề: Kỹ thuật sửa chữa và lắp ráp máy tính - Trình độ: Trung cấp/Cao đẳng) - CĐ Kỹ thuật Công nghệ Quy Nhơn

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:48

Thêm vào BST

Báo xấu

26
lượt xem 13
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Giáo trình "Sửa chữa mainboard (Nghề: Kỹ thuật sửa chữa và lắp ráp máy tính - Trình độ: Trung cấp/Cao đẳng)" biên soạn nhằm giúp người học xác định chính xác các linh kiện của PC; trình bày được những hệ kiến trúc và bo mạch giao tiếp của các hệ thống PC; nắm được nguyên lý hoạt động của mainboard;... Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình Sửa chữa mainboard (Nghề: Kỹ thuật sửa chữa và lắp ráp máy tính - Trình độ: Trung cấp/Cao đẳng) - CĐ Kỹ thuật Công nghệ Quy Nhơn

UBND TỈNH BÌNH ĐỊNH TRƯỜNG CAO ĐẲNG KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ QUY NHƠN GIÁO TRÌNH MÔ ĐUN: SỬA CHỮA MAINBOARD NGHỀ: KỸ THUẬT SỬA CHỮA VÀ LẮP RÁP MÁY TÍNH TRÌNH ĐỘ TRUNG CẤP/CAO ĐẲNG Ban hành kèm theo Quyết định số: 99/QĐ-CĐKTCNQN ngày 14 tháng 3 năm 2018 của Hiệu trưởng trường Cao đẳng Kỹ thuật công nghệ Quy Nhơn Bình Định, năm 2018
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được phép dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo. Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm. 2
LỜI GIỚI THIỆU Để thực hiện biên soạn giáo trình đào tạo nghề Kỹ thuật sữa chữa và lắp ráp máy tính ở trình độ Cao Đẳng và Trung Cấp, giáo trình “Sửa chữa mainboard” là một trong những giáo trình môn đun đào tạo chuyên ngành được biên soạn theo nội dung chương trình được Bộ Lao động Thương binh Xã hội và Tổng cục Dạy Nghề phê duyệt. Nội dung biên soạn ngắn gọn, dễ hiểu, tích hợp kiến thức và kỹ năng chặt chẽ với nhau, logíc. Khi biên soạn, nhóm biên soạn đã cố gắng cập nhật những kiến thức mới có liên quan đến nội dung chương trình đào tạo và phù hợp với mục tiêu đào tạo, nội dung lý thuyết và thực hành được biên soạn gắn với nhu cầu thực tế trong sản xuất đồng thời có tính thực tiển cao. Trong quá trình sử dụng giáo trình, tuỳ theo yêu cầu cũng như khoa học và công nghệ phát triển có thể điều chỉnh thời gian và bổ sung những kiên thức mới cho phù hợp. Trong giáo trình, chúng tôi có đề ra nội dung thực tập của từng bài để người học cũng cố và áp dụng kiến thức phù hợp với kỹ năng. Tuy nhiên, tùy theo điều kiện cơ sở vật chất và trang thiết bị, các trường có thể sử dụng cho phù hợp. Mặc dù đã cố gắng tổ chức biên soạn để đáp ứng được mục tiêu đào tạo nhưng không tránh được những khiếm khuyết. Rất mong nhận được đóng góp ý kiến của các thầy, cô giáo, bạn đọc để nhóm biên soạn sẽ hiệu chỉnh hoàn thiện hơn. Các ý kiến đóng góp xin gửi về Khoa Điện tử Trường Cao Đẳng Kỹ thuật công nghệ Quy Nhơn, 172 An Dương Vương, TP. Quy Nhơn. Tham gia biên soạn 1. Lê Hoàng Linh 2. Dư Vĩ Bằng 3. Nguyễn Giang Long 3
GIÁO TRÌNH MÔ ĐUN Tên Mô Đun: Sửa chữa mainboard Mã mô đun: MĐ 16 I. Vị trí, tính chất của mô đun - Vị trí của mô đun + Môđun được bố trí sau khi học sinh học xong các môn học cấu trúc máy tính, lắp ráp, sửa chữa mạch điện tử cơ bản và môđun Lắp ráp và cài đặt máy tính, hàn và loại bỏ mối hàn linh kiện dán. + Học song song các môn học mô đun đào tạo chuyên ngành. - Tính chất của mô đun Là mô đun chuyên môn nghề thuộc các môn học, mô đun đào tạo nghề kỹ thuật sửa chữa, lắp ráp máy tính. II. Mục tiêu mô đun - Kiến thức: + Xác định chính xác các linh kiện của PC + Trình bày được những hệ kiến trúc và bo mạch giao tiếp của các hệ thống PC. + Trình bày được nguyên lý hoạt động của mainboard + Xác định được hiệu năng của bộ xử lý. - Kỹ năng + Sử dụng các công cụ chuẩn đoán và khắc phục các lỗi của mainboard + Giải quyết được các vấn đề về nâng cấp hệ thống như đĩa cứng, bộ nhớ, CPU.... + Biết được các nguyên nhân gây ra và cách giải quyết được các sự cố thường gặp trong những loại máy PC khác nhau. + Sửa chữa các dòng mainboard khác nhau. - Năng lực tự chủ và chịu trách nhiệm: + Đi học đầy đủ, tích cực tham gia thao luận, chăm chỉ đọc tài liệu tham khảo để nắm bắt được những kiến thức quan trọng. + Rèn luyện cho sinh viên thái độ nghiêm túc, tỉ mỉ, chính xác trong học tập và trong thực hiện công việc. III. Nội dung của mô đun. 1. Nội dung tổng quát và phân bổ thời gian. Tên các bài Thời gian (giờ) Số TT trong mô TS LT TH KT 1 Bài 1: Kiểm tra máy tính trước khi sửa chữa 12 6 6 2 Bài 2: Sửa chữa mạch khởi động tắt mở nguồn 16 6 9 1 3 Bài 3: Sửa chữa mạch nguồn ổn áp cho DDRAM, 30 6 23 1 chipset và CPU 4 Bài 4: Sửa chữa mạch tạo xung clock 16 6 10 5 Bài 5: Sửa chữa các thiết bị lưu trữ 16 6 10 Cộng 90 30 58 2 4
MỤC LỤC 5
BÀI 1: KIỂM TRA MÁY TÍNH TRƯỚC KHI SỬA CHỮA Mã bài: MĐ 16 – 01 Thời gian: 12 giờ (LT: 4; TH: 4; Tự học: 4) Giới thiệu: Trong bài này chúng ta sẽ thực hiện khảo sát quy trình kiểm tra chuẩn đoán sự cố của mainboard. Phân tích sơ đồ khối, chức năng các khối cũng như các linh kiện trên mainboard. Mục tiêu: Sau khi học xong bài này, học sinh có khả năng: - Trình bày được quy trình chẩn đoán và giải quyết sự cố - Xử lý được các sự cố. - Nhận biết được các linh kiện trên mainboard PC. - Trình bày được quá trình khởi động máy tính. - Nhận dạng các thiết bị kiểm tra mainboard. Có suy luận logic, trong quá trình chuẩn đoán sự cố. Nội dung chính: 1.1 Chuẩn đoán giải quyết sự cố máy tính 1.1.1 Lý thuyết liên quan Máy tính là một hệ thống bao gồm: Bo mạch chính, CPU, Bộ nhớ và các thiết bị ngoại vi. Quá trình khởi động máy sẽ lần lượt kiểm tra tất cả các thiết bị, nếu có 1 thành phần nào đó bị lỗi thì sẽ có hiện tượng lỗi tương ứng hoặc mã lỗi tương ứng. Để thực hiện chuẩn đoán lỗi cần hiểu rõ quá trình khởi động và kiểm tra lỗi của máy tính. Quá trình khởi động và kiểm tra lỗi của máy tính được thể hiện như hình 1. 6
Hình 1.1. Sơ đồ kiểm tra chuẩn đoán lỗi máy tính khi khởi động 1.1.2 Trình tự thực hiện Để thực hiện kiểm tra nhanh máy tính ta thực hiện đo các bước sau đây: - Bước 1: Quan sát hiện tượng xuất hiện trên màn hình, tiếng bip hoặc mã lỗi trên card test. - Bước 2: Dùng tay sờ các linh kiện xem có thành phần nào bị chập, nóng lên hay ko? 7
- Bước 3: Kiểm tra bộ nguồn - Bước 4: Kiểm tra RAM và các chipset - Bước 5: Kiểm tra nguồn cấp cho CPU, nhiệt độ CPU - Bước 6: Kiểm tra tín hiệu Reset 1.1.3 Thực hành - Quan sát và phân tích hiện tượng sự cố - Kiểm tra xác định vị trí hư hỏng trên main - Học viên thực hành theo hướng dẫn của giáo viên. - Phân nhóm học sinh thực hành, mỗi nhóm không quá 02 học viên. 1.2 Phân tích sơ đồ khối mainboard 1.2.1 Lý thuyết liên quan Trong một hệ thống máy tính có khoảng 10 thiết bị khác nhau như: - CPU - HDD - RAM - CDROM - Card Video - FDD - Card Sound - Keyboard - Card Net - Mouse Các thiết bị này có tốc độ chạy rất khác nhau Ví dụ : Tốc độ ra vào qua chân CPU là 800MHz nhưng tốc độ qua chân RAM là 400MHz và tốc độ qua Card Sound chỉ có 66MHz - Ngoài ra số đường mạch (số BUS) cũng khác nhau, vì vậy cmà các thiết bị trên không thể kết nối trực tiếp với nhau được. - Mainboard chính là thiết bị đóng vai trò trung gian để kết nối tất cả các thiết bị trên hệ thống máy tính liên kết lại với nhau thành một bộ máy thống nhất, vì vậy Mainboard có những chức năng sau: Các chức năng của Mainboard: - Gắn kết các thành phần trên một hệ thống máy tính lại với nhau - Điều khiển thay đổi tố độ BUS cho phụ hợp với các thành phần khác nhau - Quản lý nguồn cấp cho các thành phần trên Main - Cung cấp xung nhịp chủ (xung Clock) để đồng bộ sự hoạt động của toàn hệ thống Chính vì những chức năng quan trọng trên mà khi Main có sự cố thì máy tính không thể hoạt động được. - Mainboard là bản mạch chính liên kết tất cả các linh kiện và thiết bị ngoại vi thành một bộ máy vi tính thống nhất. - Điều khiển tốc độ và đường đi của luồng dữ liệu giữa các thiết bị trên. - Điều khiển điện áp cung cấp cho các linh kiện gắn chết hoặc cắm rời trên Mainboard. - Mainboard bao gồm các thành phần chính sau: chipset bắc, chipset nam, Socket CPU, Khe cắm RAM, Khe cắm AGP, Khe cắm PCI, các cổng vào/ra. 8
Hình 1.2. Sơ đồ khối cơ bản của một Mainboard Quá trình khởi động và kiểm tra máy tính thực hiện qua các bước sau: - Sau khi các nguồn điện thứ cấp đã chạy tốt và nguồn VCORE hoạt động, máy sẽ có tín hiệu P.Good chung từ IC - SIO báo sang mạch PM trong Chipset nam. - Khi có xung Clock, mạch PM sẽ phát ra tín hiệu Reset hệ thống (PCI_RST#) để khởi động các thành phần của máy và Chipset bắc. - Khi có tín hiệu khởi động PCI_RST# thì Chipset bắc hoạt động và phát ra tín hiệu CPU_RST# để khởi động CPU. - CPU hoạt động và thực hiện truy cập bộ nhớ ROM để nạp chương trình BIOS. CPU chạy chương trình BIOS và quá trình Test máy diễn ra trong vài chục ms. - Ban đầu BIOS sẽ kiểm tra thanh ghi trong CPU và bộ nhớ DMA của Chipset bắc - DMA = Direct Memory Access (truy cập bộ nhớ trực tiếp), bộ nhớ DMA trong Chipset bắc có vai trò tương tự với bộ nhớ Cache trong CPU, nó có tác dụng để tăng tốc độ truy cập vào các thiết bị ngoại vi. - BIOS sẽ kiểm tra đến bộ nhớ RAM, nếu RAM bị lỗi thì quá trình khởi động sẽ dừng lại. - BIOS sẽ kiểm tra các bộ nhớ DMA trong Chipset nam và kiểm tra RAM CMOS - BIOS sẽ kiểm tra Chip Video và bộ nhớ RAM của Chip Video, nếu Chip Video tốt thì BIOS chuyển điều khiển màn hình cho Chip video và tiếp tục kiểm tra các thành phần của máy. 9
1.2.2 Trình tự thực hiện - Bước 1: Đo dây tím phải có 5V: - Bước 2: Đo dây xanh lá phải có 5V (hoặc 2,5V đến ~5v) - Bước 3: Chân A14 khe PCI phải có 3,3V - Bước 4: Thực hiện kích nguồn - Bước 5: Đo, kiểm tra nguồn cung cấp cho RAM - Bước 6: Đo, kiểm tra nguồn cung cấp cho chipset - Bước 7: Đo, kiểm tra nguồn Vcore cấp cho CPU 1.2.3 Thực hành - Đo, kiểm tra các vị trí cấp nguồn - Học viên thực hành theo hướng dẫn của giáo viên. - Phân nhóm học sinh thực hành, mỗi nhóm không quá 02 học viên. 1.3 Xử lý máy bị lỗi HDD, RAM 1.3.1 Lý thuyết liên quan Lỗi HDD thường biểu hiện trên màn hình, máy tính vẫn khởi động được, tuy nhiên không thể khởi động hệ điều hành. Lỗi HDD thường có những hiện tượng sau: - Hiện tượng 1: Khi khởi động máy tính xuất hiện lỗi như hình: Hoặc ● Nguyên nhân: o Ổ đĩa chưa cài hệ điều hành o Phân vùng cài đặt hệ điều hành chưa được Set Active o Máy tính chưa nhận HDD ● Các bước khắc phục Bước 1: Kiểm tra cáp kết nối ổ cứng với mainboard Bước 2: Sử dụng phần mềm quản lý phân vùng để thực hiện Set Avtive phân vùng được cài đặt hệ điều hành. Bước 3: Cài đặt lại hệ điều hành. - Hiện tượng 2: Khi khởi động máy tính xuất hiện lỗi: ● Nguyên nhân: o Lỗi MBR 10
o Lỗi chưa cài đặt HĐH ● Các bước khắc phục: Bước 1: Dùng phần mềm quản lý phân vùng thực hiện set Active phân vùng cài đặt hệ điều hành Bước 2: Sử dụng Boot thực hiện thiết lập lại MBR cho phân vùng cài đặt hệ điều hành Bước 3: Cài đặt lại hệ điều hành. - Hiện tượng 3: Xuất hiện thông báo như hình: + Nguyên nhân: o Tập tin Ntfs.sys bị lỗi o Lỗi HDD bị bad sector o Lỗi Ram kém tiếp xúc + Các bước khắc phục: Bước 1: Dùng đĩa cài đặt Windowns thực hiện vào mục Recovery Console chép lại tập tin Ntfs.sys trong thư mục i386 vào thư mục Windows/system32/Drivers. Bước 2: Sử dụng phần mềm HDD Generator kiểm tra sửa chữa lỗi Bad sector Bước 3: Vệ sinh Ram và dùng phần mềm boot kiểm tra. Hiện tượng lỗi RAM: - Hiện tượng 1: Khi khởi động máy tính phát ra tiếng kêu bip bip liên tục ● Nguyên nhân: o Chân Ram bị bẩn kém tiếp xúc với khe Ram o Ram bị lỗi o Mất nguồn cấp cho RAM ● Các bước khắc phục: Bước 1: thực hiện vệ sinh chân Ram và khe Ram Bước 2: Thay thế bằng một thanh ram khác có tốc độ Bus phù hợp Bước 3: Kiểm tra nguồn cấp cho Ram, đo kiểm tra các MosFet tạo điện áp cấp nguồn cho RAM. Bước 4: Đo điện áp tại vị trí chân cấp nguồn cho RAM, tùy thuộc vào từng loại RAM mà vị trí chân khác nhau. - Hiện tượng 2: Khi khởi động máy tính xuất hiện lỗi: 11
● Nguyên nhân: o Bộ nhớ Ram không đủ dung lượng o Bộ nhớ ảo vật lý thiết lập không phù hợp ● Các bước khắc phục: Bước 1: Thực hiện tăng dung lượng bộ nhớ ảo Bước 2: Nâng cấp Ram 1.3.2 Trình tự thực hiện - Bước 1: Khởi động máy - Bước 2: Quan sát hiện tượng lỗi và xác định lỗi - Bước 3: Thực hiện khắc phục lỗi - Bước 4: Khởi động lại máy và đánh giá kết quả 1.3.3 Thực hành - Thực hiện quan sát và xác định lỗi - Thực hiện khắc phục các lỗi theo hiện tượng tương ứng - Học viên thực hành theo hướng dẫn của giáo viên. - Phân nhóm học sinh thực hành, mỗi nhóm không quá 02 học viên. Câu hỏi ôn tập: Câu 1: Trình bày quy trình kiểm tra trước khi sửa chữa? Câu 2: Phân tích quá trình POST của máy tính? Câu 3: Phân tích hiện tượng khi máy báo lỗi sau: 12
BÀI 2: SỬA CHỮA MẠCH KHỞI ĐỘNG TẮT MỞ NGUỒN Mã bài: MĐ 16 – 02 Thời gian: 16 giờ (LT: 2; TH: 5; Tự học: 8; KT:1) Giới thiệu: Bài học trước chúng ta đã tìm hiểu chức năng của các thành phần trên mainboard và quy trình chuẩn đoán sự cố. Ở bài học này thực hiện tìm hiểu mạch khởi động tắt mở nguồn, đồng thời những sự cố liên quan đến mạch khởi động tắt mở nguồn. Mục tiêu: - Xác định được nguyên lý hoạt động của mạch khởi động tắt mở nguồn. - Nhận biết được các linh kiện của mạch khởi động tắt mở nguồn. - Đo và dò mạch khởi động tắt mở nguồn. - Sửa chữa được các hư hỏng thường gặp ở mạch khởi động tắt mở nguồn. - Có suy luận hợp logic, trong quá trình kiểm tra, chuẩn đoán sự cố. Nội dung của bài: 2.1. Phân tích sơ đồ nguyên lý của mạch 2.1.1 Lý thuyết liên quan Các thành phần chính của mạch khởi động tắt mở nguồn: - Chân Power On (màu xanh lá cây) của giắc cắm 20pin / 24pin của bộ nguồn ATX cắm lên mainboard. - Nguồn 5V STB (dây tím cấp trước). - Nguồn 3V3 STB được hạ áp từ 5V STB (Đo chân A14 Khe PCI) - Công tắc Power On nối với 2 pin Power ON trên panel pin. - Chip SIO. - Chip cầu NAM, Thạch anh 32M cho chip NAM. - Mosfet đảo hoặc IC đệm (nếu có). Sơ đồ mạch khởi động tắt mở nguồn có 3 dạng sau đây: - Dạng 1:Mạch khởi động nguồn có MosFET khuếch đại đảo lệnh P.ON và nút Power kết nối chipset nam 13
Hình 2.1. Mạch khởi động nguồn dạng 1 - Dạng 2: Mạch khởi động nguồn không có MosFET đảo pha và nút Power kết nối với chipset nam. Hình 2.2. Mạch khởi động nguồn dạng 2 - Dạng 3: Mạch kích nguồn không có MosFET đảo pha và nút Power kết nối chip SIO 14
Hình 2.3. Mạch khởi động nguồn dạng 3 2.1.2 Trình tự thực hiện Bước 1: Chỉnh đồng hồ VOM ở thang đo x1Ω Bước 2: Tiến hành đo kết nối P.ON với nguồn SIO Đo từ chân P.ON của Jack cắm nguồn đến chân của chip SIO, nếu điện trở xấp xỉ 0Ω thì mạch thuộc dạng 2 hoặc dạng 3, nếu điện trở lớn hơn 0Ω thì mạch thuộc dạng 1. Bước 3: Đo xác định MosFet đảo Nếu thuộc dạng 1, thực hiện xác định MosFet đảo, đo từ chân P-ON đến chân D của Mosfet điện trở xấp 0 Ω 2.1.3 Thực hành - Đo, kiểm tra các kết nối - Học viên thực hành theo hướng dẫn của giáo viên. - Phân nhóm học sinh thực hành, mỗi nhóm không quá 02 học viên. 2.2. Đo, kiểm tra hoạt động của mạch khi mở nguồn 2.2.1 Lý thuyết liên quan - Khi chưa kich nguồn (chưa bấm công tắc): ● Chân Xanh là phải có từ 2.5 -> 5V nếu điện áp bằng 0V thì chập nguồn trên mainboard ● Nguồn 5V STB; dây tím phải có 5V, nếu không có điện áp 5V thì bị mất nguồn cấp trước của bộ nguồn ● Nguồn 3V3 STB (chân A14 khe PCI) phải có 3V3. ● 2 Pin kết nối với nút Power On trên thùng máy phải có một chân từ 2.5V -> 5V. 15
● Chip SIO và Chip cầu NAM không nóng, nếu chip Nam nóng bị chập nguồn của chip Nam. - Khi kích nguồn (bấm nút công tắc): ● Chân xanh lá = 0V. ● Nguồn 5V STB vẫn đủ 5V ● Nguồn 3V3 vẫn đủ 3V3 ● Chip Nam hơi ấm lên. 2.2.2 Trình tự thực hiện - Bước 1: Đo điện áp 5V Đo điện áp tại dây màu tím của bộ nguồn ATX có điện áp 5V - Bước 2: Đo điện áp tại dây xanh lá Khi chưa nhấn công tắc nguồn. Đo điện áp tại chân màu xanh lá của bộ nguồn có điện áp từ 2.5V đến 5V. - Bước 3: Đo điện áp 5VSTB và điện áp 3,3V STB - Bước 4: Kiểm tra điện áp dây xanh lá khi kích mở nguồn Thực hiện kích nguồn, đo điện áp chân xanh lá phải 0V 2.2.3 Thực hành - Đo, kiểm tra các điểm điện áp theo trình tự mở nguồn - Học viên thực hành theo hướng dẫn của giáo viên. - Phân nhóm học sinh thực hành, mỗi nhóm không quá 02 học viên. 2.3. Phân tích các hư hỏng thường gặp, kiểm tra sửa chữa 2.3.1 Lý thuyết liên quan - Khi ta cắm điện, nguồn cấp trước trên bộ nguồn ATX chạy ngay và cung cấp xuống Mainboard điện áp 5V STB (điện áp cấp trước), điện áp này sẽ cung cấp cho mạch khởi động nguồn trong Chipset nam và IC- SIO. - Khi ta bật công tắc, chân PWR được chập xuống Mass và đổi trạng thái từ mức Logic 1 sang mức Logic 0 tác động vào Chipset, Chipset nam đưa ra lệnh P.ON cho đi qua IC- SIO để thực hiện các chức năng bảo vệ khi Mainboard có sự cố, sau đó lệnh P.ON được đưa ra chân số 14 của rắc cấp nguồn ATX, lệnh này đưa lên nguồn ATX để điều khiển cho nguồn chính hoạt động. - Nếu lệnh P.ON ra từ IC- SIO ở mức cao (mức logic 1) là mở nguồn chính thì người ta phải thiết kế thêm mạch đảo (như dạng 1), mạch khuếch đại đảo sử dụng một MosFet Mosfet nhỏ. - Tất cả các nguồn ATX hiện nay đều thiết kế lệnh P.ON ở mức thấp (mức logic 0 hay có 0V) là mở nguồn chính, lệnh P.ON ở mức cao (mức logic 1 hay có điện áp khoảng 3 đến 5V) là tắt nguồn chính. - Thạch anh 32,768KHz dao động cho đồng hồ thời gian thực và được nuôi bởi Pin CMOS, đồng thời thạch anh này cũng tạo xung nhịp cho mạch khởi động nguồn, nếu thạch anh này hỏng thì mạch khởi động sẽ không hoạt động. - Lỗi thường gặp: Mainboard Kích nguồn không được. Nguyên nhân và cách xử lý: - Đo dây tím 5V STB phải có và đủ. Nếu sụt xuống ~4.5V hoặc thấp hơn có thể mainboard bị chập nguồn. Rút dây nguồn ra khỏi main, kích nguồn rời đo lại nếu đủ 5V khi cắm vào Mainboard mà chỉ còn 4V5 hoặc thấp hơn là có chạm mạch. Nếu chạm mạch thì kiểm tra mạch ổn áp 3V3 STB cấp trước, chip SIO, chipSet Nam, IC 16
LAN, Sound (nếu có). Một trong các chip vừa nêu mà chạm thì sẽ không kích được nguồn. - Kiểm tra nguồn 3V3 cấp trước tại chân A14 khe cắm PCI (hàng trên cột thứ 14 từ trái sang - Xem hình minh họa) - Mạch ổn áp 3V3 này thường dùng 1 IC ổn áp 3v3 họ 1117 hoặc họ 1084, 1085, 1086. Thường thấy nhất vẫn là 1117. Chân 3 vào 5V STB, chân 2 ra đúng 3V3. Các main đời củ thì không dùng IC mà dùng mạch với 1 vài mosfet hoặc transistor để ổn áp. - - Nếu mất 3V3 tại chân 2 thì xả ra đo nội trở IC và mạch. Nếu nội trở vị trí chân 2 xấp xỉ 0Ω thì khả năng chập chạm chip Nam. - Đo nguồn kích 5V ps-on tại chân PS-ON (xem hình). - 17
- Kiểm tra xem có mosfet đảo hay không? Dò mạch (thang đo ôm x1) chân Xanh lá và các chân chip SIO. Nếu có trở kháng xấp xỉ 0Ω thì không có mosfet đảo hoặc ic đệm - Kiểm tra xem chip NAM có bị nóng không (lúc chưa kích nguồn), nếu bị nóng thì chập chip nam, cần thay thế làm lại chip Nam. - Nếu Chip Nam bình thường thì kiểm tra, thay thế chip SIO 2.3.2 Trình tực thực hiện - Bước 1: Kiểm tra nguồn ATX: Nối dây xanh lá vào dây đen bất kỳ nếu quạt nguồn quay đo các điện áp ra có đầy đủ thì nguồn còn tốt. - Bước 2: Kiểm tra trường hợp IC bị chập: - Bước 3: Kiểm tra MosFet khuếch đại đảo - Bước 4: Hàn vào chân hoặc thay thạch anh 32,768KHz (thạch anh 32,768KHz đứng gần Chipset nam) - Bước 5: Khò lại IC - SIO nếu khò lại không được thì bạn cần thay thử IC – SIO - Bước 6: Hàn lại Chipset nam hoặc thay Chipset nam 18
Câu hỏi ôn tập: Câu 1: Trình bày các bước kiểm tra khi không kích được nguồn? Câu 2: Phân tích hiện tượng khi kích nguồn quạt CPU quay vài vòng rồi ngừng. 19
BÀI 3: SỬA CHỮA MẠCH ỔN ÁP CHO DDRAM, CHIPSET VÀ CPU Mã bài: MĐ 16 – 03 Thời gian: 30 giờ (LT: 4; TH: 12; Tự học: 13; KT:1) Giới thiệu: Hầu hết các hư hỏng của mainbaord thường rơi vào các mạch ổn áp cấp nguồn cho các thành phần quan trọng như CPU, chipset bắc, chipset nam và RAM. Trong bài học này sẽ khảo sát vị trí của các mạch ổn áp cũng như những hư hỏng thường gặp ở các mạch ổn áp, phương pháp kiểm tra sửa chữa. Mục tiêu: Sau khi học xong bài này, học sinh có khả năng: - Xác định được nguyên lý hoạt động của mạch ổn áp nguồn Ram, chipset và CPU. - Nhận biết được các linh kiện của mạch ổn áp nguồn Ram, chipset và CPU. - Đo và dò mạch ổn áp nguồn Ram, chipset và CPU. - Sửa chữa được các hư hỏng thường gặp ở mạch ổn áp nguồn Ram, chipset và CPU. - Có suy luận hợp logic, trong quá trình kiểm tra, chuẩn đoán sự cố. Nội dung của bài: 3.1. Kiểm tra, sửa chữa mạch ổn áp cho DDRam 3.1.1 Lý thuyết liên quan Các nguồn cung cấp cho RAM Loại RAM Điện áp sử dụng Số chân Mạch ổn áp SDRAM 3,3V 168 không có DDR 2,5V 184 có DDR2 1,8V 240 có DDR3 1,5V 240 có - Thanh SDRAM sử dụng điện áp 3,3V , đây là điện áp trên Mainboard đã có sẵn vì vậy thanh SDRAM không có mạch ổn áp. - Các thanh DDR, DDR2 và DDR3 cần có mạch ổn áp để hạ từ điện áp 3,3V hoặc 5V xuống điện áp cần thiết rồi cấp cho RAM. Trên hình minh họa là các chân có tể đo áp Vcc cho Ram drr1. Vị trí các chân cấp nguồn cho DDR1 như sau: - Khe DDR có 184 chân, điện áp cấp cho khe DDR là 2,5V và đi vào rất nhiều chân, 20