Giáo trình Y pháp part 9

Chia sẻ: Afsjkja Sahfhgk | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

90
lượt xem 15
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Các trường đại học y đều có bộ môn PY nhưng từ khi có đến nay không được đào tạo BS chuyên khoa mới vì không ai chịu học nên chỉ đào tạo lại. Thứ đến là điều kiện làm việc, ở các quốc gia phát triển, nếu có người chết mà phải điều tra, khám nghiệm hiện trường xong, họ chở xác về Cơ quan GĐPY, BS PY đến khám nghiệm và mổ tử thi trong giờ hành chính, có đầy đủ phương tiện cần thiết, nhất là được đứng mổ, tư thế thoải mái....

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình Y pháp part 9

47 vào th i ti t nóng ho c l nh, môi trư ng nư c, th tr ng n n nhân thư ng àn ông n i s p còn àn bà n i ng a. Khi chìm dư i nư c t thi nh t nh t, nhưng khi n i lên nh ng ch ti p xúc v i không khí, ánh sáng và nhi t thì chuy n nhanh sang màu xanh l c và nâu en. T thi căng ph ng, m t l i, môi tr và bong da gi y. N m b t có th còn ho c ã m t h n, thay vào ó là d ch h ng ch y ra h c t nhiên, móng tay móng chân có th th y d v t. Sau 2-4 ngày bi u bì gan bàn tay, bàn chân bong ra t ng m ng. Sau 5-10 ngày tay có hi n tư ng l t găng, chân có hi n tư ng l t bí t t. Sau 10-15 ngày lông, tóc, móng, da u bong ra trơ xương s . Trong qúa trình trôi n i có th x y ra m t s thương tích sau ch t như: Va ph i cây c i, c c, á ho c b chân v t tàu thuy n gây nên. 2. D u hi u bên trong 2.1. Khi t thi còn tươi - B máy hô h p H th ng khí ph qu n ch a y b t h ng ho c tr ng khó tan trong nư c. Có th th y d v t ( t, cát, rong rêu...) t n sâu trong các nhánh ph qu n ây là d u hi u r t quan tr ng. Ph i phù căng ch a y c l ng ng c, n ng và có v như l n hơn c l ng ng c, màu tr ng xám, b ph i phù tròn có th th y v t h n xương sư n trên b m t ph i, b m t có các ch m ch y máu nh c bi t có th th y d u hi u Paltauf là nh ng t máu dư i màng ph i có màu xanh l t, d u hi u này l n hơn v t Tardieu và thư ng n m b m t ph i, nh t là các ngăn ph i do s căng ph ng v các ph nang khi n n nhân th m nh. Ph i chìm lơ l ng trong nư c, qua di n c t ph i có nhi u d ch b t h ng dính ch y ra. - B máy tu n hoàn Máu t thi b pha loãng b i nư c nên có màu nh t và ít dính, máu này không có c c huy t ông. Tim và m ch máu: Vì có s c n tr ph i nên máu b tim và làm cho tim ph i l n, tĩnh m ch gan ph ng. - B máy tiêu hóa D dày, tá tràng có th có nư c ho c không, n u có nư c tá tràng là d u hi u có giá tr vì ch ng t n n nhân u ng quá nhi u nư c và khi ó d dày còn co bóp. Gan l n y máu có màu tím s m, qua di n c t gan trào ra nhi u máu loãng. - Các cơ quan khác: Khi b ng t n n nhân th r t m nh làm cho nư c i qua ng tai - mũi (vòi Eustache) vào bên trong. Vì v y có th th y nư c trong hòm nhĩ, trong xương s và thư ng g p nh t là xương bư m. Ðây là d u hi u có giá tr ch n oán b i có s hô h p trong nư c. 2.2. Khi t thi ã th i Các d u hi u i n hình ã m t. Khí ph qu n có th th y d v t, ph i x p do nư c thoát ra l ng ng c. Khoang ng c ch a d ch màu h ng, n u lư ng d ch trên 100ml thì có giá tr ch n oán. Ru t non có th có nư c t d dày, tá tràng ưa xu ng.
48 Hình 29. B t khí qu n Hình 30. D v t khí qu n Hình 31. D ch b t ph i Hình 32. Nư c trong d dày Hình 33. Nư c khoang ng c 3. Các xét nghi m c n lâm sàng 3.1. Xét nghi m t ch c h c - Ph i: Ph i phù r t m nh, các ph nang giãn r ng, các vách rách nát nhi u nơi, mao m ch dãn, ch y máu xung quanh cu ng ph i. - Gan: Các xoang m ch, tĩnh m ch trung tâm giãn r t r ng, ít h ng c u, khoang c a phù n , các huy t qu n xung huy t. 3.2. Xét nghi m khác - Mu n ch ng minh ch t trong nư c nh ng trư ng h p t thi ã th i r a, ta ph i tìm sinh v t n i, n m rong (diatom) trong máu, trong ph t ng, t y xương dài (khai qu t). Khuê t o là sinh v t nh s ng lơ l ng trong nư c, có v b c b ng silicate, không b quá trình hư th i làm phân h y, s có m t c a khuê t o trong ph t ng, t y xương... ch ng t có s xâm nh p c a nư c vào trong cơ th khi còn s ng. - Tìm s thay i băng i m c a máu giúp ta xác nh úng hi n trư ng như ch t trong nư c ng t hay ch t trong nư c m n (bi n). Bình thư ng băng i m c a máu là: âm 0,560 (- 0,560), nhưng s chênh l ch ph i t 10%-100% c a 1 m i có giá tr (băng i m ngư i ch t trong nư c ng t là - 0,640 i v i máu tim ph i và - 0,470 i v i tim trái). Ngư i ch t trong nư c m n thì mu i s th m vào trong máu làm băng i m tăng. Ð ng trư c m t t thi trong ch t l ng, v n t ra cho giám nh viên là ph i xác nh tung tích c a n n nhân, n n nhân có ph i ch t trong ch t l ng hay không, ch t do tai n n hay trong m t trư ng h p án m ng... ? Vì v y, trong quá trình khám nghi m òi h i giám nh viên c n xem xét k các thương tích, ng th i ánh giá úng và y các d u v t hi n có tìm ư c bên ngoài cũng như bên trong. ----- oo O oo -----
49 CH T NG T DO OXIDE CARBON I. Ð I CƯƠNG Ng c do oxide carbon (CO) thư ng g p các nư c phát tri n do vi c s d ng r ng rãi khí t ph c v trong i s ng, trong các xí nghi p luy n kim... vì v y thư ng g p trong t t , án m ng ho c tai n n. nư c ta ng c do oxide carbon thư ng g p trong tai n n r i ro, h u như ít g p trong án m ng cũng như t sát. Ngu n CO ư c hình thành do quá trình cháy không hoàn toàn t o nên như nh ng lò nung g ch, nung vôi, ám cháy l n. Hơi CO là m t th hơi không mùi, không màu, nó là m t ch t c cho máu và có tác d ng làm ng t th . II. S NGUY HI M Ð I V I CƠ TH Bình thư ng hemoglobin (Hb) c a h ng c u s k t h p v i khí carbonic (CO2) dư i d ng carbohemoglobin (HbCO2) th i tr CO2 ph i và tr v nguyên d ng. Ð ng th i t i ây hemoglobin l i nh n oxygen (O2) t bên ngoài dư i d ng oxygenhemoglobin (HbCO2) và v n chuy n n t ch c. t bào, HbO2 như ng O2 cho t bào cung c p cho s hô h p t bào ng th i nh n CO2 t bào và th c hi n m t chu trình m i. Ðó là k t qu bình thư ng c a s hô h p. Oxide carbon có ái l c l n v i hemoglobin m nh g p 300 l n so v i oxygen, vì v y khi CO vào cơ th s k t h p v i hemoglobin và b t ng nó khi n ch t này không th h p thu oxygen c a không khí nuôi t bào ư c. N u hemoglobin g p h n h p khí O2 và CO, nó s phân ph i k t h p v i t ng ph n khí theo t l tương i c a hai th khí, theo áp su t t ng ph n c a hai lo i khí ó. Do ó mu n b t ng h t hemoglobin trong máu, có nghĩa là không mu n cho hemoglobin k t h p v i oxygen (bình thư ng oxygen chi m 20% trong không khí) 20% là = 0,07% . Như v y n u n ng oxide carbon là 0,07% thì t t c hemoglobin s b t 300 ng và d n n ng c oxide carbon. N u n ng oxide carbon th p hơn 0,07% thì ch m t ph n hemoglobin b t ng và gây nên ng c nh ho c kinh niên. Trong cơ th , oxide carbon k t h p v i hemoglobin thành ph c h p carboxygenhemoglobin (HbCO) ph c h p này r t b n v ng và khó phân ly hơn 3600 l n so v i ph c h p oxygenhemoglobin (HbO2), nhưng trong th c t khi ng c cho n n nhân th oxygen dư i áp l c v n có kh năng c u s ng, k t qu này còn ph thu c vào n ng oxide carbon vào cơ th nhi u hay ít. III. TRI U CH NG LÂM SÀNG 1. Th ch p nhoáng Thư ng ít g p, x y ra trong tai n n n các túi khí khi khai thác than. â y n ng CO r t cao, áp su t l n nên gây ng c nhanh, các cơ co c ng ngay l p t c, vì th tư th s ng như th nào s gi nguyên khi ch t. 2. Th ch m N n nhân choáng váng, l m gi ng, bu n nôn, c m giác ép hai bên thái dương, khó th , khó c ng và ôi khi mu n ch y ra kh i nơi ng c nhưng không th c hi n ư c, r i lo n tâm th n, li t m t s dây th n kinh, sau ó co gi t, hôn mê và ch t. R i lo n thân nhi t: Lúc u có th tăng ho c không, sau ó thân nhi t gi m.
50 R i lo n tu n hoàn: Tim p m nh, huy t áp tăng, sau ó tim p y u, huy t áp gi m r i tim ng ng p. IV. GIÁM Ð NH Y PHÁP 1. D u hi u bên ngoài Da niêm m c màu tươi, hoen t thi màu th m. Ð i v i nh ng ngư i có nư c da en d u hi u này khó th y, c n quan sát niêm m c m t, mi ng, gan bàn tay, bàn chân, ng th i k t h p v i màu s c c a các ph t ng khi m t thi. 2. D u hi u bên trong Các ph t ng màu tươi, ph i phù và như son, có các i m ch y máu b m t các ph t ng. 3. Xét nghi m c n lâm sàng 3.1. Phân tích khí trong máu Bình thư ng n ng khí trong máu là 1-4 cm3 / lít, n ng này tăng lên nh ng ngư i hút thu c lá ho c do n ng CO dư trong máu do oxygen hóa không tr n v n glucide trong cơ th khi b các b nh suy ph i, ái ư ng, nghi n rư u, ăn ư ng quá nhi u... Trung bình n ng CO dư này vào kho ng 4-6 cm3 / lít máu. c t i thi u là 6 cm3 / lít máu. N ng CO gây ng Ph n ng Liebmann: Nh 10cc máu vào 10cc dung d ch formaline 10%, th y dung d ch này tươi n u có HbCO ( nh y 10-15% HbCO). Ph n ng v i soude: Nh máu pha loãng 5% vào m t th tích g p ôi th tích máu v i dung d ch th soude 33% ta có màu cam v i HbCO và màu nâu v i máu bình thư ng. 3.2. Tác d ng v i nhi t Ðun ng nghi m có ch a máu nghi ng nhi m c CO và ng nghi m có ch a máu bình thư ng ta th y ph c h p HbO2 trong máu bình thư ng b phân h y và máu ng sang màu tím en. Ph c h p HbCO b n v ng không b phân h y nên máu v n gi nguyên màu tươi. Tóm l i: Ng c oxide carbon thư ng là tai n n nhưng trong khám nghi m t thi c n ph i khám xét toàn di n phát hi n các thương tích có th x y ra do nguyên nhân khác, do ó c n ph i xác nh ch n oán ng c oxide carbon qua các d u hi u bên ngoài và bên trong ng th i ti n hành m t s phương pháp th xác nh. Câu h i ánh giá: 1. Th nào là ng t? Có m y lo i ng t? 2. Nêu nh ng d u hi u t n thương chung c a ng t? 3. Nêu cơ ch ch t ng t treo c , ch n c và ch t trong ch t l ng? 4. Trình bày nh ng d u hi u ch t do treo c ? 5. Trình bày nh ng t n thương do th t c và bóp c ? 6. Trình bày các t n thương do ng t khí oxyt cacbon? 7. Trình bày nh ng t n thương bên ngoài và bên trong c a ng t trong ch t l ng? ----- ooOoo -----
51 Chương 6 Ð C CH T H C Y PHÁP I. Ð I CƯƠNG Trong th i i hi n nay v i s phát tri n m nh m c a khoa h c, k thu t, các ngành hóa h c, dư c h c cũng phát tri n không ng ng và ã cho ra i nhi u s n ph m hóa, dư c h c ư c s d ng r ng rãi trong cu c s ng, trong nông nghi p cũng như trong y h c. N u s d ng úng nguyên t c, phương pháp, hàm lư ng, li u lư ng... thì có hi u qu rõ r t. Ngư c l i n u s d ng m t cách b a bãi, không có s qu n lý ch t ch s gây tác h i nghiêm tr ng cho cơ th con ngư i cũng như môi trư ng s ng. Trong cu c s ng hàng ngày xung quanh chúng ta có r t nhi u nh ng ch t gây c, t cây c t nhiên n các s n ph m hóa h c, hóa dư c, nên ngư i ta thư ng d ki m, d s d ng và tình tr ng trúng c ngày càng tăng. 1. Phân lo i ch t c 1.1. Ch t c vô cơ Là các lo i ch t c thư ng d ng nguyên t ho c các s n ph m ư c s d ng trong công nghi p như: Arsenic, chì, th y ngân, phosphor... có c tính là không, ho c r t ít b quá trình hư th i làm phân h y. Vì v y khi n n nhân b ch t do trúng c lo i này nó t n t i r t lâu trong các b ph n c a cơ th . 1.2. Ð c ch t h u cơ Thư ng g p các d ng t nhiên, trong cây c như: Cà c dư c, tam th t, lá ngón... các ch ph m dùng trong y t như: Morphin, barbituric... ho c các s n ph m dùng trong nông nghi p như: DDT (Dichloro-Diphenyl-Trichloroethane), 666 (Hexachlorane), Wolfatox... Ð c tính c a các lo i c ch t h u cơ là b th i gian và quá trình hư th i làm phân h y. 1.3. Ð c ch t d ng hơi ho c d bay hơi Thư ng là các ch t c h u cơ nhưng ư c i u ch d ng hơi ho c d bay hơi như: Formol, ether... 1.4. Các lo i ng c th c ăn Ng c th c ăn là hi n tư ng gây nên b i ch t c có s n trong th c ăn ho c do quá trình phân h y th c ăn, cũng như s b i nhi m c a vi trùng. Ð c tính c a ng c lo i này thư ng mang tính ch t hàng lo t. M c ng c n ng, nh ph thu c vào ch t c, cơ a và s lư ng th c ăn ưa vào cơ th . Có r t nhi u lo i nguyên nhân gây nên nhưng ngư i ta chia ra 3 nhóm chính : - Ng c th c ăn nguyên phát Là b n thân các lo i th c ăn ó có ch t c nhưng không ư c ch bi n ho c khi ăn mà không xác nh ư c như: N m c: Lo i n m ăn ư c rõ ràng như n m hương (m c g thông m c), N m rơm (m c rơm r ) ho c m c nhĩ (m c nh ng cây m c m khác). Tuy nhiên có lo i n m c có hình thù như trên nên ngư i ta nh m l n như n m sáng trăng (ch a phosphor) ho c có lo i n m ăn nhi u s gây c... S n: Trong s n ch a nhi u acid cyanhydric gây c m nh.
52 M t ong: Là lo i saccharose ch a nhi u sinh t và ư c s d ng khá r ng rãi. Tuy nhiên n u m t ong l y tinh ch t (lim, b ch àn...) và trong ó có m t s lo i c ch t chưa phân l p ư c n u ăn nhi u s gây c (say m t). - Ng c th c ăn th phát Là b n thân các lo i th c ăn ó không có ch t c nhưng trong quá trình b o qu n không t t s bi n thành m t s ch t gây c cho cơ th như : S lên men vi khu n c a protein phát sinh m t s ch t c như histamine, esther de choline, dimethyl, guanidine gây nên tri u ch ng d dày, gây d ng (allergie) ho c n i mày ay (urticaire), nh c u, h huy t áp. Các lo i th c ăn mang tính acid như kh , s u, d m trong n i ng và lâu t o i u ki n tác d ng lên ng phân h y thành mu i ng (CuSO4) gây c. Các lo i rau xanh ư c phun thu c tr sâu: DDT, 666... mà r a không k ây là nguyên nhân thư ng g p khi th i ti t h n, nóng. - Ng c th c ăn do vi trùng Ðây là lo i ng c thư ng g p và r t nguy hi m vì gây r i lo n tiêu hóa n ng, nhi m c, nhi m trùng. Có nhi u lo i vi trùng gây nên nhưng trên lâm sàng ngư i ta chia làm hai th : Th tiêu hóa: Xu t hi n s m sau b a ăn v i bi u hi n au b ng, nôn m a, a l ng, nh c u, m t m i, sau vài ngày s kh i, n u n ng có th t vong. Ng c này thư ng do salmonella, staphylocoque, enterocoque... Th th n kinh: Thư ng do c t c a vi khu n y m khí clostridium botulinum có trong các lo i h p, v i các d u hi u chính hoa m t, chóng m t, nhìn ôi, nh c u, gi m th l c, khó th , nh p tim ch m, huy t áp gi m ngoài ra nó còn bi u hi n h i ch ng tiêu hóa. T l t vong 2-10% do s c. 2. Phân lo i ư ng gây c - Ðư ng hô h p: Thư ng g p do các lo i ch t c d ng hơi ho c d bay hơi như m t n (mask) gây mê b h , phun thu c sâu, mu i i ngư c chi u gió... - Ðư ng tiêu hóa: Ðây là ư ng hay g p nh t, do ăn u ng nh m, t dùng thu c c ho c b b thu c c vào trong th c ăn nư c u ng. - Ðư ng máu: Ch y u g p trong tai n n liên quan n con ư ng tiêm truy n ho c các ch t c tác d ng tr c ti p lên b m t các v t thương. - Ðư ng da và niêm m c: Các ch t c tác d ng tr c ti p lên b m t da và niêm m c như thu c ch a ch y r n, ch a gh ho c dùng tay khu y thu c tr sâu... 3. Phân lo i th trúng c - Ð u c: Là tình tr ng trúng c do bàn tay k khác s p t có ý hãm h i mà n n nhân không bi t thư ng liên quan t i án m ng. -T c: Là tình tr ng trúng c do chính n n nhân s d ng các lo i ch t c b ng các con ư ng khác nhau và con ư ng thư ng dùng nh t là ư ng tiêu hóa. Ðây là các trư ng h p t sát. - Ng c: Là tình tr ng trúng c do vô tình n n nhân m c ph i trong cu c s ng sinh ho t, trong lao ng s n xu t... Ng c thư ng g p ph i li u lư ng l n và thư ng là do tai n n.