Hiệu quả của nẹp tái tạo uốn trên mô hình 3D hỗ trợ tái tạo khuyết hổng xương hàm dưới cắt đoạn

Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 2 * 2018<br /> <br /> <br /> HIỆU QUẢ CỦA NẸP TÁI TẠO UỐN TRÊN MÔ HÌNH 3D HỖ TRỢ<br /> TÁI TẠO KHUYẾT HỔNG XƯƠNG HÀM DƯỚI CẮT ĐOẠN<br /> Lê Ngọc Tròn*, Bùi Hữu Lâm**, Nguyễn Thị Hồng***<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: Tạo mô hình 3D xương hàm dưới có độ chính xác cao, và đánh giá hiệu quả lâm sàng của nẹp tái<br /> tạo uốn trên mô hình 3D của từng bệnh nhân và được đặt giữ khoảng, theo dõi 3 tháng sau phẫu thuật cắt đoạn<br /> xương hàm dưới.<br /> Phương pháp: Nghiên cứu in vitro thực hiện và đánh giá độ chính xác của mô hình 3D của một xương hàm<br /> dưới, và nghiên cứu báo cáo loạt ca 13 bệnh nhân u nguyên bào men xương hàm dưới được điều trị cắt đoạn<br /> xương và đặt nẹp tái tạo (từ tháng 3 năm 2016 đến tháng 3 năm 2017). Thực hiện mô hình 3D xương hàm dưới<br /> từ hình ảnh 3D chụp cắt lớp điện toán (CT) nhờ công nghệ tạo mẫu lập thể. Uốn nẹp tái tạo (Jeil) theo giải phẫu<br /> học xương hàm dưới của bệnh nhân trên mô hình 3D trước mổ, và đặt nẹp cố định sau khi cắt đoạn xương hàm<br /> dưới. Đánh giá độ chính xác của nẹp tái tạo, kết quả chức năng và thẩm mỹ sau 3 tháng.<br /> Kết quả: So sánh các số đo trên hình ảnh CT 3D của xương hàm dưới và của mô hình cho kết quả mô hình<br /> 3D xương hàm dưới có độ chính xác cao 96,8%. Nẹp tái tạo uốn trên mô hình 3D khít sát với bề mặt xương hàm<br /> dưới cắt đoạn (92,3%). Không gặp trường hợp bị lộ nẹp, gãy nẹp, nhiễm trùng. Đa số bệnh nhân há miệng bình<br /> thường (76,9%), không đau khớp thái dương hàm (92,3%), cắn khớp đúng các răng còn lại (92,3%), hài lòng<br /> thẩm mỹ mặt cân xứng (76,9%). Tỉ lệ thành công của việc đặt nẹp tái tạo uốn trước trên mô hình 3D cho từng<br /> bệnh nhân là 92,3%.<br /> Kết luận: Nẹp tái tạo uốn trên mô hình 3D xương hàm dưới hỗ trợ tái tạo xương hàm dưới an toàn, chính<br /> xác và hiệu quả.<br /> Từ khóa: Mô hình 3D, Nẹp tái tạo, Khuyết hổng xương hàm dưới, Cắt đoạn xương.<br /> ABSTRACT<br /> EFFECTIVENESS OF RECONSTRUCTION PLATE BENT ON 3D MODEL IN BRIDGING<br /> MANDIBULAR SEGMENTAL DEFECTS<br /> Le Ngoc Tron, Bui Huu Lam, Nguyen Thi Hong<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Supplement Vol. 22 - No 2- 2018: 84 – 89<br /> <br /> Objectives: The study aimed to evaluate the accuracy of in vitro three-dimensional (3D)<br /> reconstruction of the mandible and the clinical effectiveness of personalized reconstruction plates pre-<br /> bent on 3D model in bridging mandibular segmental defects after 3 months follow-up.<br /> Methods: An in vitro study was conducted to assess the accuracy of the three-dimensional reconstruction of<br /> one mandible with resin model. Then a case-series clinical study was conducted on 13 patients with mandibular<br /> amelblastoma treated by segmental resection and pre-bent reconstruction plates (from March 2016 to March<br /> 2017). The 3D mandibular models were fabricated from 3D Computed Tomography images using<br /> <br /> *Khoa Răng Hàm Mặt, Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh<br /> **Bộ môn Phẫu Thuật Hàm Mặt, Khoa RHM, Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh<br /> ***Bộ môn Bệnh Học Miệng, Khoa RHM, Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh<br /> Tác giả liên lạc: BSCKII. Lê Ngọc Tròn ĐT: 0918242682 Email: ngoctron_bs@yahoo.com.vn<br /> <br /> <br /> 84 Chuyên Đề Răng Hàm Mặt<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 2 * 2018 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> stereolithography technology. The reconstruction plates (Jeil) were pre-bent according to the anatomy of the 3D<br /> mandibular model of patients before surgery, then placed and fixed after segmental mandibulectomy. The<br /> reconstruction plate fitness, functional and aesthetics results were assessed at three months after surgery.<br /> Results: Comparing the measurements made on the real mandible and those made on its 3D model using 3D<br /> Computed Tomography scans showed that the mandibular 3D model had a high accuracy of 96.8%. The<br /> reconstruction plates (Jeil) pre-bent on 3D model fitted the mandible segments in 92.3% cases. None of the<br /> patients had plate exposure, fracture or local infection. Most patients maintained normal mouth opening (76.9%),<br /> had no temporomandibular joint pain (92.3%), displayed proper occlusion (92.3%) and satisfactory facial<br /> symmetry (76.9%). The overall successful rate of personalized pre-bent reconstruction plates was 92.3%.<br /> Conclusion: Reconstruction plate pre-bent on 3D model proved to be a safe, accurate and effective tool to<br /> assist in the reconstruction of segmental defect of the mandible.<br /> Key words: Three-dimensional model, Reconstruction plate, Mandibular defect, Segmental resection.<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ xương của nẹp tái tạo uốn trên mô hình 3D của<br /> từng bệnh nhân và được đặt cố định giữ khoảng<br /> U nguyên bào men (UNBM) chiếm tỉ lệ sau phẫu thuật cắt đoạn xương hàm dưới điều<br /> 30,2% các u do răng và là u thường gặp nhất ở trị UNBM; (3) Xác định tỉ lệ thành công của nẹp<br /> xương hàm(11). UNBM được xếp vào nhóm u tái tạo giữ khoảng sau 3 tháng.<br /> do răng lành tính; trong đó UNBM dạng đặc<br /> hay đa nang là thể loại phổ biến nhất, đa số ĐỐI TƯỢNG - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> (hơn 80%) xảy ra ở xương hàm dưới(5). UNBM Nghiên cứu gồm 2 giai đoạn nối tiếp nhau.<br /> dạng đặc có tỉ lệ tái phát cao (55-90%) sau Giai đoạn 1: Nghiên cứu in vitro thực hiện mô<br /> phẫu thuật lấy u hay nạo u(13). Nhiều tác giả đề hình 3D xương hàm dưới có độ chính xác cao.<br /> nghị phẫu thuật triệt để (cắt rộng ít nhất 1 cm)<br /> Mẫu nghiên cứu<br /> đối với UNBM dạng đặc và UNBM đơn nang,<br /> dạng trong vách(1,2,11,4,10,12). Một xương hàm dưới của người trưởng<br /> thành đang được lưu giữ tại Đại học Y Dược Tp.<br /> Điều trị cắt đoạn xương hàm dưới dẫn đến<br /> Hồ Chí Minh.<br /> khuyết hổng xương, để lại những di chứng về<br /> chức năng, thẩm mỹ và tâm lý, nhất là ở những Qui trình nghiên cứu<br /> u lớn và người trẻ. Việc tái tạo xương hàm nhằm - Chụp CT 3D một xương hàm dưới thật tại<br /> phục hồi chức năng vùng miệng và thẩm mỹ Trung tâm chẩn đoán Y khoa Hòa Hảo Tp.HCM.<br /> mặt ngày càng được quan tâm nhiều hơn. Sau - Tạo mẫu mô hình 3D xương hàm dưới:<br /> khi cắt đoạn xương hàm dưới, phẫu thuật viên Dựng mô hình 3D từ dữ liệu CT 3D.<br /> uốn nẹp và đặt nẹp tái tạo giữ khoảng trong khi<br /> Bóc tách xương, tách xương hàm trên và<br /> chờ ghép xương thì hai. Đến nay, trong nước<br /> hàm dưới.<br /> chưa có nghiên cứu về nẹp tái tạo uốn trên mô<br /> hình 3D chuẩn bị trước phẫu thuật. Tạo mô hình nhựa polymer bằng máy in 3D,<br /> công nghệ tạo mẫu lập thể (SLA), tại công ty<br /> Từ những vấn đề nêu trên, chúng tôi tiến<br /> 3DMaker® Tp.HCM, xử lý bề mặt mô hình.<br /> hành nghiên cứu này nhằm góp phần điều trị tái<br /> tạo khuyết hổng xương hàm dưới tốt hơn cho - Chụp CT 3D mô hình 3D xương hàm dưới<br /> bệnh nhân phẫu thuật cắt đoạn xương hàm cùng một máy chụp tại Trung tâm Chẩn đoán Y<br /> dưới, với các mục tiêu sau: (1) Xác định độ chính khoa Hòa Hảo Tp.HCM.<br /> xác của mô hình 3D xương hàm dưới trong điều - Chấm các điểm mốc giải phẫu (Bảng 1), đo<br /> kiện in vitro; (2) Đánh giá tình trạng khít sát 2 đoạn (đoạn Co-Go, đoạn Go-Me) và 3 góc (góc<br /> Gonion, góc MBC, góc Menton) (Bảng 2) trên<br /> <br /> <br /> Chuyên Đề Răng Hàm Mặt 85<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 2 * 2018<br /> <br /> hình ảnh CT của xương hàm dưới thật và của Không đủ mô mềm che phủ vùng thiếu<br /> mô hình 3D để tính sai số %. Việc chấm điểm hổng sau phẫu thuật cắt đoạn xương.<br /> mốc và đo đạc ba lần độc lập nhau, kết quả là số Bệnh nhân không tuân thủ qui trình<br /> đo trung bình của ba lần đo. nghiên cứu.<br /> Bảng 1. Các điểm mốc giải phẫu xương hàm dưới(8) Quy trình nghiên cứu<br /> Điểm dưới nhất của cằm trên mặt phẳng<br /> Menton (Me) - Khám chọn bệnh nhân, chụp phim toàn<br /> dọc giữa.<br /> cảnh và CT 3D, sinh thiết và có kết quả giải phẫu<br /> Gonion (Go) Điểm dưới nhất và sau nhất của góc hàm.<br /> bệnh xác định UNBM thì đưa vào nghiên cứu.<br /> Mandibular body Điểm lồi nhất trên đoạn uốn cong giữa bờ<br /> curve (MBC) ngoài và bờ trong của xương hàm dưới. - Lấy dấu hai hàm, đỗ mẫu thạch cao, đánh<br /> Condylion (Co) Điểm cao nhất của đầu lồi cầu. giá cắn khớp trên mẫu hàm.<br /> <br /> Bảng 2. Định nghĩa các góc đo xương hàm dưới(8) - Phân tích phim toàn cảnh và CT xác định vị<br /> Góc giữa 3 điểm: Go, MBC trí và kích thước đoạn xương dự định cắt bỏ.<br /> Mặt phẳng trán<br /> và Me - Tạo mẫu mô hình xương hàm dưới của<br /> Góc Mandibular body curve<br /> (MBC) Góc giữa 3 điểm: Co, Go và<br /> MBC bệnh nhân bằng in 3D.<br /> Góc Gonion (Go)<br /> Mặt phẳng đứng dọc - Uốn nẹp tái tạo:<br /> Góc giữa 3 điểm: Me, Go và<br /> Góc Gonion (Go) Vẽ đường cắt xương trên mô hình 3D xương<br /> Co<br /> Mặt phẳng cắt ngang<br /> Góc giữa 3 điểm: Go, MBC hàm dưới của bệnh nhân.<br /> Góc Mandibular body curve và Me<br /> (MBC)<br /> Góc giữa 3 điểm: Go, Me và<br /> Mài bớt phần u mặt ngoài mô hình tại vị trí<br /> Góc Menton (Me) Go sẽ đặt nẹp tái tạo sao cho cân xứng với bên lành.<br /> Giai đoạn 2: Nghiên cứu báo cáo loạt ca, tiến Phác họa vị trí đặt nẹp trên mô hình 3D.<br /> cứu. Uốn nẹp tái tạo Jeil (Hàn Quốc) trên mô hình<br /> Mẫu nghiên cứu 3D đã mài chỉnh, mỗi đầu xương còn lại có ít<br /> nhất 3 lỗ nẹp để đặt vít, uốn nẹp tái tạo khít sát<br /> Gồm 13 bệnh nhân u nguyên bào men<br /> xương hàm dưới, được điều trị tại Bệnh viện mặt ngoài mô hình xương. Nẹp phải có độ uốn<br /> Răng Hàm Mặt Trung Ương Tp.HCM, từ tháng cong chiều ngoài trong để hướng dẫn xương<br /> ghép sau này đúng vị trí.<br /> 01/3/2016 đến tháng 01/3/2017.<br /> Hấp vô trùng nẹp tái tạo và vít.<br /> Tiêu chuẩn chọn mẫu<br /> - Trong phòng mổ:<br /> Chẩn đoán UNBM ở xương hàm dưới dựa<br /> trên lâm sàng, X quang và giải phẫu bệnh. Phẫu thuật cắt đoạn xương hàm dưới và gửi<br /> bệnh phẩm làm xét nghiệm giải phẫu bệnh.<br /> Có chỉ định phẫu thuật cắt đoạn xương hàm<br /> và đặt nẹp giữ khoảng. Cố định hai hàm đúng khớp cắn bằng buộc<br /> chỉ thép.<br /> Có sức khỏe toàn thân tốt để phẫu thuật<br /> dưới gây mê. Đặt nẹp tái tạo như vị trí trên mô hình 3D.<br /> Quan sát đánh giá tình trạng nẹp tái tạo khít sát<br /> Có răng cắn khớp nhau trước mổ và còn lại<br /> xương ở hai đầu đoạn cắt do hai bác sĩ phẫu<br /> một số răng sau phẫu thuật.<br /> thuật viên, độ thống nhất 100%.<br /> Bệnh nhân đồng ý tham gia nghiên cứu.<br /> Cố định nẹp bẳng vít maxi 10, 12, 14 mm tùy<br /> Tiêu chuẩn loại trừ vị trí và chiều dày xương.<br /> UNBM tái phát, UNBM ác tính. - Điều trị và đánh giá sau mổ:<br /> UNBM có chỉ định cắt nửa xương hàm dưới Chụp phim toàn cảnh và mặt thẳng kiểm tra<br /> và tháo khớp thái dương hàm. sau mổ.<br /> <br /> <br /> 86 Chuyên Đề Răng Hàm Mặt<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 2 * 2018 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Tháo cố định hai hàm sau 1 tháng. Kết quả điều trị sau 3 tháng<br /> Chụp phim toàn cảnh và mặt thẳng, đánh Khám lâm sàng và chụp phim X quang sau<br /> giá kết quả sau 3 tháng. ba tháng cho kết quả tất cả bệnh nhân lành<br /> Tỉ lệ % thành công của nẹp tái tạo giữ thương tốt. Tỉ lệ nẹp vững ổn là 100%. Không<br /> khoảng được tính là trung bình cộng tỉ lệ % đạt gặp trường hợp bị lộ nẹp, gãy nẹp, nhiễm trùng,<br /> được của 4 tiêu chí: nẹp vững ổn, không nhiễm lỗ dò. Có 2 trường hợp nghi ngờ lỏng vít trên<br /> trùng, cắn khớp được các răng còn lại (do hai bác phim X quang nhưng chưa có triệu chứng lâm<br /> sĩ phẫu thuật hàm mặt đánh giá độc lập), và sự sàng, giai đoạn này vết mổ đã lành thương và<br /> hài lòng của bệnh nhân về mặt cân xứng hai bên. cắn khớp tốt các răng còn lại nên bệnh nhân<br /> được tiếp tục theo dõi mà không can thiệp phẫu<br /> Nghiên cứu này tuân thủ các nguyên tắc đạo<br /> thuật chỉnh sửa vít.<br /> đức trong nghiên cứu y sinh: Đề cương nghiên<br /> cứu đã được Hội đồng đạo đức trong nghiên Đa số bệnh nhân há miệng bình thường<br /> cứu y sinh của Đại học Y Dược Tp.HCM cho (76,9%), không đau khớp thái dương hàm<br /> phép thực hiện; việc chuẩn bị nẹp tái tạo uốn (92,3%), các răng còn lại cắn khớp đúng như<br /> trên mô hình 3D trước mổ giúp giảm thời gian trước mổ (92,3%). Có 3 bệnh nhân (23,1%) khít<br /> mổ, điều trị đặt nẹp giữ khoảng giúp duy trì hàm nhẹ (há miệng khoảng 3 cm), không có<br /> chức năng nhai và thẫm mỹ mặt cho bệnh nhân trường hợp bị khít hàm nặng. Có 1 bệnh nhân<br /> trong khi chờ ghép xương thì hai, bệnh nhân (7,7%) cắn hở vùng răng trước nhưng vẫn chạm<br /> được giải thích rõ, tự nguyện tham gia nghiên vùng răng sau.<br /> cứu và có thể ngừng tham gia bất kỳ lúc nào, Đa số (76,9%) bệnh nhân hài lòng thẩm mỹ<br /> bệnh nhân được hỗ trợ một phần chi phí tạo mặt cân xứng. Có 3 bệnh nhân đánh giá ở mức<br /> mẫu xương hàm dưới 3D và được lấy vôi răng chấp nhận được (23,1%), không có trường hợp<br /> miễn phí trong thời gian nghiên cứu, các thông đánh giá thẩm mỹ xấu.<br /> tin bệnh nhân được giữ bí mật. Xét theo bốn tiêu chí gồm tình trạng nẹp<br /> KẾT QUẢ vững ổn, an toàn (không biến chứng nhiễm<br /> trùng hay lộ nẹp), nẹp bảo đảm được sự cân<br /> Độ chính xác của mô hình 3D<br /> xứng của khuôn mặt và duy trì được cắn khớp<br /> Sai số phần trăm được tính là hiệu số đo các răng còn lại để thực hiện chức năng nhai, tỉ lệ<br /> được trên hình ảnh CT 3D giữa xương thật với thành công của nẹp tái tạo uốn trước trên mô<br /> mô hình xương chia cho số đo của xương thật hình 3D và đặt giữ khoảng sau khi cắt đoạn<br /> cho kết quả từ 0-3,2%. Độ chính xác cao 96,8% xương hàm dưới ba tháng là 92,3% (Bảng 3).<br /> của mô hình 3D cho phép áp dụng lâm sàng<br /> Bảng 3. Kết quả đặt nẹp tái tạo giữ khoảng sau 3<br /> thực hiện mô hình 3D xương hàm dưới cho<br /> tháng<br /> mỗi bệnh nhân để uốn nẹp tái tạo trên mô<br /> Tiêu chí đánh giá sau 3 tháng Số ca Tỉ lệ %<br /> hình trước mổ. 1. Nẹp vững ổn 13 100<br /> Sự khít sát xương của nẹp tái tạo 2. Không nhiễm trùng 13 100<br /> 3. Thẩm mỹ mặt cân xứng 10 76,9<br /> Quan sát trong lúc mổ cho thấy đa số nẹp<br /> 4. Cắn khớp đúng các răng còn lại 12 92,3<br /> tái tạo đã uốn trước trên mô hình 3D khít sát Tỉ lệ thành công của đặt nẹp tái tạo giữ khoảng 92,3<br /> với bề mặt xương hàm, với tỉ lệ cao 92,3%. Có<br /> BÀN LUẬN<br /> 1 trường hợp (7,7%) khít sát không hoàn toàn<br /> ở một đầu xương nhưng mài chỉnh được đầu Để tính sai số % giữa xương hàm dưới thật<br /> xương bị gồ lên. với mô hình 3D, nghiên cứu này chọn các góc đo<br /> trên ba mặt phẳng theo nghiên cứu của Kim và<br /> <br /> <br /> <br /> Chuyên Đề Răng Hàm Mặt 87<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 2 * 2018<br /> <br /> c.s. (2016)(8) và hai đoạn ở bờ dưới cành ngang và nẹp mà chưa xem xét đến kích thước mô mềm<br /> bờ sau cành lên xương hàm dưới vì các số đo vùng mặt để xác định chính xác hơn về hình<br /> này quan trọng quyết định đường viền khuôn dạng và chiều dài nẹp bù đắp vùng khiếm<br /> mặt. Kết quả mô hình 3D xương hàm dưới có độ khuyết ở xương và mô mềm mặt.<br /> chính xác cao (96,8%), có thể do nhờ được chế tác Nghiên cứu của Lopez và cs (2004) trên 34<br /> từ dữ liệu CT 3D. bệnh nhân cắt đoạn xương hàm dưới, tái tạo<br /> Sau khi thực hiện thành công mô hình 3D, khuyết hổng với hệ thống nẹp titan giữ khoảng<br /> nghiên cứu áp dụng lâm sàng mô hình này (Howmedica Leibinger, Đức), theo dõi 1-4 năm<br /> trong điều trị 13 trường hợp UNBM. Chỉ định cho kết quả tốt về chức năng và thẩm mỹ (79%<br /> điều trị triệt để là phù hợp, do quan sát đại thể đánh giá tốt hay chấp nhận được)(9). Harsha và<br /> và kết quả mô bệnh học xác định tất cả 13 c.s. (2012) báo cáo 36 trường hợp tái tạo xương<br /> trường hợp là UNBM dạng đặc. Hơn nữa, u có hàm dưới với hệ thống nẹp AO/ASIF, theo dõi 1-<br /> kích thước trên 5 cm (kích thước chiều trước- 4 năm cho kết quả 25% lộ nẹp trong vòng 3<br /> sau (chiều lớn nhất của u) trung bình 6,04 ± tháng sau mổ, 8% gãy nẹp trong 6 tháng sau mổ,<br /> 1,30 cm) nên có chỉ định cắt đoạn xương hàm 6% khó phát âm, về thẩm mỹ 53% chấp nhận<br /> theo phác đồ điều trị UNBM của một số nơi được, 28% thẩm mỹ tốt và 19% thẩm mỹ xấu(7).<br /> trên thế giới(6). Mặt khác, bờ dưới xương hàm Trước đây khi chưa có công nghệ tạo mẫu<br /> dưới còn lại quá mỏng cũng là một chỉ định lập thể, việc uốn nẹp tái tạo trong lúc phẫu thuật<br /> của phẫu thuật cắt đoạn xương hàm. chủ yếu dựa vào kinh nghiệm và sự phỏng đoán<br /> Điều trị UNBM đặt ra thách thức đối với ước chừng nên mất khá nhiều thời gian và khó<br /> phẫu thuật viên, điều trị thành công đòi hỏi tái chính xác. Nghiên cứu này cho thấy mô hình 3D<br /> tạo vùng xương khuyết hổng phục hồi chức xương hàm dưới có độ chính xác cao và có<br /> năng và thẩm mỹ chấp nhận được. Kết quả lâm những thuận lợi sau:<br /> sàng và X quang sau 3 tháng cho thấy nẹp vững - Mô hình 3D được thiết kế từ dữ liệu CT 3D<br /> ổn, an toàn. Đa số bệnh nhân há miệng bình có sẵn của bệnh nhân do đây là một xét nghiệm<br /> thường (76,9%), không đau khớp thái dương thường quy trước khi điều trị UNBM.<br /> hàm (92,3%). Kết quả khả quan này có thể do<br /> - Uốn nẹp trên mô hình 3D trước mổ giúp<br /> quá trình phẫu thuật ít làm ảnh hưởng đến khớp<br /> phẫu thuật viên không bị áp lực thời gian uốn<br /> thái dương hàm nhờ nẹp đã được uốn khá chính<br /> nẹp trong lúc mổ, đỡ vất vả hơn, giảm thời gian<br /> xác trước mổ nên khi đặt nẹp và bắt vít không<br /> phẫu thuật. Kết quả nẹp tái tạo chính xác và giữ<br /> tạo lực xoắn lên lồi cầu, và nhờ bệnh nhân tích<br /> khoảng tốt duy trì được chức năng nhai và phục<br /> cực tập há miệng sau khi tháo cố định liên hàm.<br /> hồi thẩm mỹ mặt.<br /> Đa số (76,9%) bệnh nhân hài lòng khuôn mặt<br /> - Mô hình 3D còn là một công cụ để phác họa<br /> cân xứng. Có 3 bệnh nhân cho rằng mặt không<br /> và đánh dấu đường cắt xương trên đó, giúp thực<br /> cân xứng nhưng chấp nhận được, điều này có<br /> hiện việc cắt xương lúc mổ chính xác hơn.<br /> thể do còn sưng nề vùng mổ, do độ uốn lượn<br /> - Lưu trữ được mô hình xương hàm dưới<br /> của nẹp tại vị trí góc hàm chưa cân xứng với bên<br /> của bệnh nhân trước điều trị làm phương tiện<br /> lành. Sự cân xứng khuôn mặt không chỉ do<br /> trực quan lập đươc kế hoạch điều trị toàn diện<br /> xương hàm mà còn do mô mềm quyết định. Can<br /> cho bệnh nhân, hỗ trợ cho các giai đoạn điều<br /> thiệp phẫu thuật cắt đoạn xương và quá trình<br /> trị, không chỉ ứng dụng trong phẫu thuật cắt<br /> lành thương có thể ảnh hưởng đến mô mềm và<br /> đoạn xương mà còn là cơ sở để tính toán mảnh<br /> các cơ mặt bám vào xương hàm. Tuy nhiên,<br /> xương ghép.<br /> trong nghiên cứu này, chúng tôi chỉ mới tính<br /> toán các số đo của xương phía bên lành để uốn Mặc dù mô hình 3D được thiết kế từ hình<br /> <br /> <br /> 88 Chuyên Đề Răng Hàm Mặt<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 2 * 2018 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> ảnh CT sẵn có của bệnh nhân trước khi điều trị u 4. Dandriyal R, Gupta A, Pant S, Baweja HH (2011). Surgical<br /> management of ameloblastoma: Conservative or radical<br /> nên tiết kiệm được thời gian và chi phí xét approach. Nat J Maxillofac Surgy, 2 (1): 22-27.<br /> nghiệm CT, nhưng hạn chế lớn nhất là chi phí 5. El-Naggar AK, Chan JKC, Grandis JR, Takata T, Slootweg PJ<br /> (2017). WHO classification of head and neck tumours, WHO/IARC<br /> giá thành của một mẫu tái tạo 3D trên thị trường<br /> Classification of Tumours, 4th edition, Volume 9.<br /> Việt Nam cũng còn tương đối cao, khoảng 3 6. Escande C, Chaine A, Menard P, et al. (2009). A treatment<br /> triệu đồng. Nếu được áp dụng hàng loạt khi đó algorythmn for adult ameloblastomas according to the Pitié-<br /> Salpêtrière Hospital experience. J Cranio-Maxillofac Surg, 37 (7):<br /> có thể giảm bớt chi phí tái tạo mẫu. 363–369.<br /> KẾT LUẬN 7. Harsha G, Reddy SGK, Talasila S, et al. (2012). Mandibular<br /> reconstruction using AO/ASIF stainless steel reconstruction<br /> Đây là nghiên cứu đầu tiên trong nước về plate: A retrospective study of 36 cases. J Contemporary Dental<br /> Practice, 13 (1): 75-79.<br /> tạo mô hình 3D xương hàm dưới và uốn nẹp 8. Kim YH, Kang SJ, Sun H (2016). Cephalometric angular<br /> tái tạo trên mô hình 3D trước mổ. Các kết quả measurements of the mandible using three-dimensional<br /> cho thấy mô hình 3D xương hàm dưới có độ Computed Tomography scans in Koreans. Archives of Plastic<br /> Surgery, 43(1): 32-37.<br /> chính xác cao, đa số nẹp uốn trên mô hình 3D 9. Lopez R, Dekeister C, Sleiman Z, Paoli JR (2004). Mandibular<br /> của từng bệnh nhân trước mổ giúp khít sát bề reconstruction using the titanium functionally dynamic<br /> bridging plate system: a retrospective study of 34 cases. J Oral<br /> mặt xương, an toàn, duy trì được cắn khớp các<br /> Maxillofac Surg, 62 (4): 421-426.<br /> răng và phục hồi thẩm mỹ mặt cân xứng. Cần 10. McClary AC, West RB, McClary AC, et al. (2015).<br /> tiếp tục nghiên cứu với cỡ mẫu lớn hơn, thời Ameloblastoma: A clinical review and trends in management.<br /> Eur Arch Otorhinolaryngol, DOI 10.1007/s00405-015-3631-8<br /> gian theo dõi dài hơn, đánh giá kết quả ghép 11. Phan Huỳnh An, Huỳnh Anh Lan, Trần Công Chánh,<br /> xương, cấy ghép implant trên vùng xương Nguyễn Thị Hồng (2010). Phân tích lâm sàng và X quang<br /> ghép và phục hình răng. bướu nguyên bào men. Tạp chí Y học Tp.HCM, phụ bản tập 14,<br /> số 1, tr.274-281.<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO 12. Rastogi V, Pandilwar PK, Maitra S (2010). Ameloblastoma: an<br /> evidence based study. J Oral Maxillofac Surg, 9 (2): 173-177.<br /> 1. Adeyemo WL, Bamgbose BO, Ladeinde AL, et al. (2008).<br /> 13. Vohra FA, Hussain M, Mudassir MS (2009). Ameloblastomas<br /> Surgical management of ameloblastomas: conservative or<br /> and their management: A review. J Surg Pak (Int), 14 (3): 136-<br /> radical approach? A critical review of the literature. Oral Surg,<br /> 142.<br /> 1 (1): 22-27.<br /> 2. Barnes L (2009). Surgical pathology of the head and neck. Informa<br /> Healthcare USA, 3rd edition, pp.1201-1314.<br /> Ngày nhận bài báo: 10/02/2018<br /> 3. Carlson ER, Marx RE (2006). The ameloblastoma: primary,<br /> curative surgical management. J Oral Maxillofac Surg, 64 (3): Ngày phản biện nhận xét bài báo: 21/02/2018<br /> 484-494.<br /> Ngày bài báo được đăng: 15/03/2018<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Chuyên Đề Răng Hàm Mặt 89<br />