1JKLrQ FͩX 7{Q JLiR 6͑ <br />
<br />
<br />
<br />
<br />
NGUYӈN THÀNH NAM(*)<br />
<br />
HÒA THѬӦNG THÍCH ĈӬC NHUҰN<br />
VÀ MӜT THӂ Hӊ DANH TĂNG<br />
CӪA PHҰT GIÁO VIӊT NAMTHӂ KӸ XX<br />
Tóm tҳt: Bài vi͇t này ÿ͉ c̵p ÿ͇n Hòa th˱ͫng Thích Ĉͱc Nhu̵n, Ĉ͏<br />
nh̭t Pháp chͯ Giáo h͡i Ph̵t giáo Vi͏t Nam và nhͷng b̵c danh tăng<br />
cùng trang lͱa vͣi Ngài. Qua ÿây, tác gi̫ bài vi͇t mong mu͙n th͇<br />
h͏ tăng sƭ Vi͏t Nam hôm nay h͕c thêm ÿ˱ͫc ͧ th͇ h͏ vàng cͯa<br />
Ph̵t giáo Vi͏t Nam th͇ kͽ XX nhͷng ÿi͉u còn ch˱a v˱˯n tͣi, ÿ͋<br />
làm hành trang cho h͕ mang theo trên ÿ˱ͥng ho̹ng pháp lͫi sinh.<br />
Tӯ khóa: Ĉ͏ nh̭t Pháp chͯ, Hòa th˱ͫng Thích Ĉͱc Nhu̵n, Ph̵t<br />
giáo Vi͏t Nam, Giáo h͡i Ph̵t giáo Vi͏t Nam, danh tăng Vi͏t Nam<br />
th͇ kͽ XX.<br />
Ĉúng hѫn phҧi gӑi hӑ là “thӃ hӋ vàng” cӫa Phұt giáo ViӋt Nam thӃ kӹ<br />
XX, mӝt thӃ kӹ ÿҫy thăng trҫm, biӃn ÿӝng cӫa lӏch sӱ ViӋt Nam và cӫa<br />
Phұt giáo ViӋt Nam. Ĉҩt nѭӟc ViӋt Nam trҧi qua hai lҫn ÿӝc lұp thӕng<br />
nhҩt vào năm 1945 và năm 1975, thì Phұt giáo ViӋt Nam cNJng trҧi qua<br />
hai lҫn hӧp nhҩt vào năm 1951 và năm 1981. Trong cҧ hai lҫn ҩy, Hòa<br />
thѭӧng Thích Ĉӭc Nhuұn vӯa là ngѭӡi trong cuӝc, vӯa là tác nhân tҥo ra<br />
lӏch sӱ Phұt giáo thành tӵu sau cùng, vӟi sӵ suy tôn Ngài lên ngôi vӏ Pháp<br />
chӫ Giáo hӝi Phұt giáo ViӋt Nam năm 1981.<br />
Ĉã 20 năm trôi qua tӯ khi Hòa thѭӧng Thích Ĉӭc Nhuұn viên tӏch,<br />
ÿây là thӡi ÿiӇm ÿúc kӃt lҥi mӝt cuӝc ÿӡi, mӝt sӵ nghiӋp ÿiӇn hình cho<br />
mӝt thӃ hӋ vàng Phұt giáo ViӋt Nam mӝt thuӣ. ThӃ hӋ ҩy ÿӇ lҥi cho hұu<br />
hӑc kӃ thӯa tұp tӉnh noi theo nhѭng khó có thӇ bҵng ÿѭӧc tiӅn nhân. Ĉó<br />
là hai chӳ ĈҤO và ĈӬC.<br />
Chính mӝt lòng vì ÿҥo không nghiêng ngҧ trѭӟc bao sóng gió cӫa lӏch<br />
sӱ, cӫa hoàn cҧnh, Ngài là trӑn vҽn mà Bҳc - Trung - Nam ÿӅu tӵ hào là<br />
Phұt giáo ViӋt Nam. Chính vì mӝt ÿӭc ÿӝ cao vӡi, nên hàng xuҩt gia và<br />
tҥi gia quy ngѭӥng, xã hӝi ÿӗng tình khi suy tôn Ngài lên ngôi vӏ Pháp<br />
chӫ Giáo hӝi Phұt giáo ViӋt Nam.<br />
*<br />
<br />
Thѭӧng tӑa, TiӃn sƭ Thích Ĉӗng Bәn, ViӋn Nghiên cӭu Phұt hӑc ViӋt Nam.<br />
<br />
1JX\ʂQ 7KjQK 1DP +Rj 7KɉͣQJ 7KtFK ĈͩF 1KXɪQ«<br />
<br />
<br />
<br />
ĈiӅu chúng tôi muӕn nhҳc ÿӃn ӣ ÿây, Ngài là ngôi vӏ tiêu biӇu, nhѭng<br />
hình thành nên lӏch sӱ rӵc rӥ ÿó là cҧ mӝt thӃ hӋ ÿӗng trang lӭa, ÿӗng lý<br />
tѭӣng, ÿӗng tài năng ÿӭc ÿӝ, mӛi vӏ mӝt hҥnh nguyӋn khác nhau ÿӇ làm<br />
nên trang sӱ vàng ҩy.<br />
Sѭu tұp trong bӝ sách Danh tăng Vi͏t Nam th͇ kͽ XX, tұp I và tұp II(1),<br />
mӝt thұp kӹ trѭӟc sau vӟi Ngài, chúng tôi thҩy có các vӏ ÿӗng hành nhѭ sau:<br />
NӃu nhìn vӅ thұp kӹ nhӳng vӏ có năm sinh trѭӟc sau 5 năm vӟi Hòa thѭӧng<br />
Thích Ĉӭc Nhuұn (giai ÿoҥn 1892 - 1902), có cҧ thҧy 33 vӏ (xem Phͭ lͭc).<br />
Chӑn thӡi ÿiӇm gҫn nhҩt trѭӟc và sau mӝt năm sinh (giai ÿoҥn 1896 1898), Ngài có nhӳng pháp lӳ ÿӗng hành sau:<br />
•<br />
<br />
TTĈ. THÍCH THIӊN LAI (1896)<br />
<br />
NAM<br />
<br />
•<br />
<br />
HT. TĂNG SANH (1897)<br />
<br />
KHMER<br />
<br />
•<br />
<br />
HT. QUҦNG ĈӬC (1897)<br />
<br />
TRUNG<br />
<br />
•<br />
<br />
HT. ĈҤI TRÍ (1897)<br />
<br />
TRUNG<br />
<br />
•<br />
<br />
HT. THIӊN LUҰT (1898)<br />
<br />
NAM TÔNG<br />
<br />
NӃu nhìn vӅ nhӳng vӏ thө ÿҥi giӟi vӟi Ngài có niên ÿҥi trѭӟc sau 10<br />
năm (giai ÿoҥn 1912 - 1922), có cҧ thҧy 15 vӏ (xem Phͭ lͭc).<br />
NӃu nhìn vӅ nhӳng vӏ viên tӏch cùng vӟi Ngài trѭӟc sau 10 năm (giai<br />
ÿoҥn 1988 - 1998) cҧ thҧy là 48 vӏ (xem Phͭ lͭc).<br />
Chӑn thӡi ÿiӇm trѭӟc sau ba năm viên tӏch (giai ÿoҥn 1992 - 1994),<br />
Ngài có nhӳng pháp lӳ ÿӗng hành sau:<br />
•<br />
<br />
HT. DANH DINL (1992)<br />
<br />
KHMER<br />
<br />
•<br />
<br />
HT. THIӊN CHѪN (1992)<br />
<br />
NAM<br />
<br />
•<br />
<br />
HT. HOҴNG ĈӬC (1992)<br />
<br />
NAM<br />
<br />
•<br />
<br />
HT. ĈÔN HҰU (1992)<br />
<br />
TRUNG<br />
<br />
•<br />
<br />
HT. MҰT HIӆN (1992)<br />
<br />
TRUNG<br />
<br />
•<br />
<br />
HT. THIӄN TÂM (1992)<br />
<br />
NAM<br />
<br />
•<br />
<br />
HT. NHӴT MINH (1993)<br />
<br />
NAM<br />
<br />
•<br />
<br />
HT. CHÂN THѬӠNG (1993)<br />
<br />
BҲC<br />
<br />
•<br />
<br />
HT. PHÁP MINH (1993)<br />
<br />
NAM TÔNG<br />
<br />
•<br />
<br />
HT. THIӊN THҲNG (1993)<br />
<br />
TRUNG<br />
<br />
•<br />
<br />
HT. HUYӄN ĈҤT (1994)<br />
<br />
TRUNG<br />
<br />
19<br />
<br />
1JKLrQ FͩX 7{Q JLiR 6͑ <br />
<br />
<br />
<br />
•<br />
<br />
HT. PHÁP LAN (1994)<br />
<br />
TRUNG<br />
<br />
•<br />
<br />
HT. THANH THUYӄN (1994)<br />
<br />
HOA TÔNG<br />
<br />
•<br />
<br />
HT. PHѬӞC NINH (1994)<br />
<br />
TRUNG<br />
<br />
• HT. BӰU NGӐC (1994)<br />
NAM<br />
Gҫn hѫn nӳa, chӑn thӡi ÿiӇm cùng năm sinh, năm thө ÿҥi giӟi và năm<br />
viên tӏch, Ngài có nhӳng pháp lӳ ÿӗng hành sau:<br />
Năm sinh:<br />
•<br />
<br />
HT. TĂNG SANH (1897)<br />
<br />
KHMER<br />
<br />
•<br />
<br />
HT. QUҦNG ĈӬC (1897)<br />
<br />
TRUNG<br />
<br />
• HT. ĈҤI TRÍ (1897)<br />
Năm thө ÿҥi giӟi:<br />
•<br />
<br />
TRUNG<br />
<br />
HT. PHÁP HҦI (1917)<br />
<br />
NAM<br />
<br />
• HT. QUҦNG ĈӬC (1917)<br />
Năm viên tӏch:<br />
<br />
TRUNG<br />
<br />
•<br />
<br />
HT. NHӴT MINH (1993)<br />
<br />
NAM<br />
<br />
•<br />
<br />
HT. CHÂN THѬӠNG (1993)<br />
<br />
BҲC<br />
<br />
•<br />
<br />
HT. PHÁP MINH (1993)<br />
<br />
NAM TÔNG<br />
<br />
•<br />
<br />
HT. THIӊN THҲNG (1993)<br />
<br />
NAM TÔNG<br />
<br />
Ngoài nhӳng vӏ tăng sƭ mà con sӕ ghi mӕc thӡi gian thӵc tҥi ÿӗng hành vӟi<br />
Hòa thѭӧng Thích Ĉӭc Nhuұn ÿã kӇ trên ÿây, sӵ nghiӋp lӟn nhҩt cӫa thӃ hӋ<br />
vàng Phұt giáo ViӋt Nam thӃ kӹ XX này không chӍ căn cӭ trên thӡi gian cө thӇ<br />
ҩy, mà còn có nhӳng vӏ không ÿӗng hành vӅ thӡi gian, nhѭng lҥi ÿӗng<br />
hành vӅ không gian vӟi sӵ nghiӋp cӫa Ngài trong hai phҥm trù ĈҤO và<br />
ĈӬC. Ӣ phҥm trù này, chúng tôi xin ÿѭӧc tôn vinh nhӳng bұc danh tăng<br />
ÿã có hoàn cҧnh tѭѫng ÿӗng trên chһng ÿѭӡng lӏch sӱ vӟi Ngài.<br />
- Ӣ phҥm trù vӅ ĈҤO, là nói ÿӃn nhӳng vӏ tăng sƭ có sӵ nghiӋp vì Ĉҥo<br />
pháp và Dân tӝc, dҩn thân trӑn ÿӡi cho thành tӵu cӫa Giáo hӝi Phұt giáo<br />
ViӋt Nam. Mӛi miӅn ÿҩt nѭӟc, xin ÿѭӧc cӱ hai vӏ tiêu biӇu sau:<br />
•<br />
<br />
HT. TRÍ ĈӜ (1894 - 1979)<br />
<br />
BҲC<br />
<br />
•<br />
<br />
HT. THӂ LONG (1909 - 1985)<br />
<br />
BҲC<br />
<br />
•<br />
<br />
HT. TRÍ THӪ (1909 - 1994)<br />
<br />
TRUNG<br />
<br />
•<br />
<br />
HT. HѬNG TӮ (1911 - 1991)<br />
<br />
TRUNG<br />
<br />
20<br />
<br />
1JX\ʂQ 7KjQK 1DP +Rj 7KɉͣQJ 7KtFK ĈͩF 1KXɪQ«<br />
<br />
•<br />
<br />
HT. MINH NGUYӊT (1907 - 1985)<br />
<br />
NAM<br />
<br />
•<br />
<br />
HT. THIӊN HÀO (1911 - 1997)<br />
<br />
<br />
<br />
NAM<br />
<br />
- Ӣ phҥm trù vӅ ĈӬC, là nói ÿӃn nhӳng vӏ tăng sƭ có phong cách và ÿҥo<br />
hҥnh cao vӡi, uy tín lan tӓa khiӃn mӑi giӟi trong và ngoài Phұt giáo ÿӅu kính<br />
mӃn quy ngѭӥng. Mӛi miӅn ÿҩt nѭӟc, xin ÿѭӧc cӱ hai vӏ tiêu biӇu sau:<br />
•<br />
<br />
HT. TӔ LIÊN (1903 - 1977)<br />
<br />
BҲC<br />
<br />
•<br />
<br />
HT. TRÍ HҦI (1906 - 1979)<br />
<br />
BҲC<br />
<br />
•<br />
<br />
HT. ĈÔN HҰU (1905 - 1992)<br />
<br />
TRUNG<br />
<br />
•<br />
<br />
HT. QUҦNG ĈӬC (1897 - 1963)<br />
<br />
TRUNG<br />
<br />
•<br />
<br />
HT. THIӊN HÒA (1907 - 1978)<br />
<br />
NAM<br />
<br />
• HT. HÀNH TRӨ (1904 - 1984)<br />
NAM<br />
Ngoài nhӳng bұc danh tăng kӇ trên, ngang cùng thӃ hӋ vӟi Hòa<br />
thѭӧng Thích Ĉӭc Nhuұn vүn còn rҩt nhiӅu vӏ tăng sƭ ÿҥo cao ÿӭc trӑng<br />
âm thҫm cùng Ngài hӧp thành thӃ hӋ vàng góp phҫn tҥo nên lӏch sӱ Phұt<br />
giáo ViӋt Nam ngày nay. Hӑ không muӕn ÿӇ lҥi dҩu vӃt gì cho hұu thӃ<br />
biӃt ÿӃn. Ĉӕi vӟi các vӏ ҩy, cuӝc ÿӡi và sӵ ÿӃn ÿi thanh thoát nhҽ nhàng,<br />
không vѭӟng bұn nhѭ mӝt cuӝc dҥo chѫi trong cõi Sa Bà này vұy.<br />
Riêng Hòa thѭӧng ĈӋ nhҩt Pháp chӫ là bұc cao tăng tiêu biӇu cho<br />
phҥm trù ĈӬC, nên xin ÿѭӧc tôn Ngài ÿiӇn hình ÿҥi diӋn cho thӃ hӋ danh<br />
tăng ÿӭc hҥnh khҧ kính trong thӃ kӹ XX. Chúng tôi mong muӕn thӃ hӋ<br />
tăng sƭ ViӋt Nam ÿӡi này ÿӡi sau sӁ noi tҩm gѭѫng cӫa Ngài, lҩy ÿӭc ÿӝ<br />
và giӟi hҥnh làm câu trau mình, nhѭ câu nói bҩt hӫ cӫa Hòa thѭӧng Thích<br />
Thanh KiӇm khi còn sinh tiӅn viӃt lӡi tӵa cho bӝ sách Danh tăng Vi͏t<br />
Nam th͇ kͽ XX: “Danh tăng thì có nhiӅu, nhѭng là mӝt bұc cao tăng thì<br />
chѭa ai dám sánh ví, vì ÿҥo hҥnh nhӳng vӏ ҩy mӟi là năng lӵc nӕi truyӅn<br />
mҥng mҥch Phұt pháp cho muôn ÿӡi sau”.<br />
Ӣ mӝt sӵ so sánh khác, thӃ hӋ tăng sƭ ViӋt Nam hiӋn nay khác vӟi thӃ<br />
hӋ vàng trѭӟc ÿây nhѭ thӃ nào? Ôn cӕ tri tân là mӝt viӋc rҩt cҫn thiӃt ÿӇ<br />
tăng sƭ ViӋt Nam nhұn diӋn lҥi chính mình trong hôm nay, tӯ ÿó ÿӏnh<br />
hѭӟng ÿúng hѫn cho thӃ hӋ nӕi truyӅn mҥng mҥch chính pháp ngày mai.<br />
Khi chúng tôi còn là hӑc trò cӫa Hòa thѭӧng Thích TuӋ Ĉăng dҥy vӅ<br />
Nho hӑc, Hòa thѭӧng Thích Bình Minh dҥy vӅ Luұt hӑc ӣ MiӅn Nam,<br />
trong lúc giҧng bài, các vӏ rҩt hay ca ngӧi công hҥnh cӫa Hòa thѭӧng<br />
Thích Ĉӭc Nhuұn. Rӗi ÿӃn lúc Hòa thѭӧng ĈӋ nhҩt Pháp chӫ vào thăm<br />
<br />
21<br />
<br />
1JKLrQ FͩX 7{Q JLiR 6͑ <br />
<br />
<br />
<br />
MiӅn Nam lҫn ÿҫu tiên, Hòa thѭӧng Thích TuӋ Ĉăng ÿã ÿӃn kính lӉ và<br />
cung thӍnh Ngài truyӅn trao giӟi Bӗ tát tҥi Tә ÿình Vƭnh Nghiêm, Thành<br />
phӕ Hӗ Chí Minh.<br />
Tӯ nhân duyên ÿó, năm 1982, sau Ĉҥi hӝi Thành lұp Giáo hӝi Phұt<br />
giáo ViӋt Nam, lҫn ÿҫu tiên chúng tôi tә chӭc ÿoàn hành hѭѫng ra chiêm<br />
bái ÿҩt Bҳc, mөc tiêu chính là mong ÿѭӧc ÿӃn kính lӉ và vҩn an Hòa<br />
thѭӧng ĈӋ nhҩt Pháp chӫ, mӝt bұc trѭӣng thѭӧng ÿҥo cao ÿӭc trӑng mà<br />
chúng tôi hҵng ѭӟc có ngày ÿѭӧc tұn mҳt chiêm ngѭӥng cho thӓa lòng<br />
lӟp hұu sinh hұu hӑc, nhӳng mong theo nѭѫng nhӡ ÿӭc ÿӝ cӫa Ngài mà<br />
tiӃn tu hӑc hӓi, ÿӇ thuұn duyên tiӃp nӕi sӵ nghiӋp truyӅn ÿăng chính<br />
pháp. Và chúng tôi ÿã thӓa lòng ѭӟc nguyӋn, trӣ vӅ Nam trong tâm trҥng<br />
hoan hӹ, tinh tiӃn phát tâm dNJng mãnh hiӃn trӑn ÿӡi mình cҫu gһt hái<br />
ÿѭӧc mӝt phҫn nhӓ cӫa Ngài. Nhӳng tҩm ҧnh gһp Ngài ngày nào, hӉ cӭ<br />
nhìn vào là nhѭ thҩy năng lӵc ĈҤO và ĈӬC cӫa Ngài luôn toát lên ÿâu<br />
ÿây ÿӇ sách tҩn mình.<br />
Tôn vinh Ngài ÿӇ xét lҥi mình. ThӃ hӋ tăng sƭ ViӋt Nam ngày nay ÿã<br />
hӑc hӓi, kӃ thӯa ӣ thӃ hӋ vàng ҩy ÿѭӧc bao nhiêu và ÿѭӧc nhӳng gì? Tӵ<br />
ngүm lҥi mình và các pháp lӳ cùng trang lӭa, rӗi nhìn vӅ ĈӋ nhҩt Pháp<br />
chӫ và các vӏ tiӅn bӕi danh tăng, chúng tôi tҥm ÿѭa ra nhұn xét dѭӟi ÿây:<br />
Bҧng so sánh 8 ÿһc ÿiӇm cӫa thӃ hӋ tăng sƭ ViӋt Nam xѭa và nay:<br />
Xѭa<br />
Nay<br />
- Hҥnh tu xuҩt thӃ<br />
<br />
- Xu hѭӟng nhұp thӃ<br />
<br />
- Chuyên vӅ tu ĈӬC<br />
<br />
- Chuyên vӅ tu TRÍ<br />
<br />
- TÀI năng là quan trӑng<br />
- Chuyên sâu nӝi ÿiӇn<br />
<br />
- DANH tiӃng là quan trӑng<br />
- Hӑc rӝng ngoҥi ÿiӇn<br />
<br />
- Uyên thâm Nho hӑc<br />
<br />
- BiӃt nhiӅu sinh ngӳ<br />
<br />
- Trì tөng kinh ÿiӇn nhiӅu<br />
<br />
- Nghi lӉ cúng bái nhiӅu<br />
<br />
- Ít chú trӑng vұt chҩt<br />
- Chú trӑng giáo pháp<br />
<br />
- Vұt chҩt là phѭѫng tiӋn<br />
- Chú trӑng chùa cҧnh<br />
<br />
So sánh khұp khiӉng nêu trên cNJng là phҫn kӃt thúc ÿӇ ngӓ cӫa bài<br />
viӃt này. Mӛi tăng sƭ ViӋt Nam hôm nay tӵ biӃt sӁ làm gì và ÿang ÿӭng ӣ<br />
ÿâu trong nhӳng ÿһc ÿiӇm cӫa bҧng so sánh nêu trên. Hy vӑng rҵng, vӟi<br />
ÿiӇm tӵa là các vӏ danh tăng cӫa thӃ hӋ vàng, tiêu biӇu là Hòa thѭӧng ĈӋ<br />
nhҩt Pháp chӫ Giáo hӝi Phұt giáo ViӋt Nam, tăng sƭ hôm nay sӁ cӕ gҳng<br />
hoàn thành nhӳng tâm nguyӋn mà Ngài mong mӓi ӣ thӃ hӋ kӃ tiӃp. /.<br />
<br />
22<br />
<br />