HỘI CHỨNG NGHẼN BAO GÂY NÊN VIỄN THỊ NHẸ<br />
Nitant A. Shah, David B.<br />
Goulstine, FRCS, FRCOphth.<br />
J Cataract Refract Surgery, November 2006 - Vol 32.<br />
Người dịch HUỲNH TẤN LỘC<br />
Khoa Mắt - Bệnh viện đa khoa tỉnh Bình Định.<br />
<br />
Hội chứng nghẽn bao (Capsular<br />
block syndrome – CBS) là một biến<br />
chứng hiếm gặp của mở bao trước thể<br />
thủy tinh hình tròn liên tục, xuất hiện khi<br />
bờ mở bao dính với mặt trước thuỷ tinh<br />
thể nhân tạo (IOL), làm ứ đọng dịch<br />
trong túi bao. Nguyên nhân có thể là do<br />
sự căng phồng của túi bao cùng với lệch<br />
IOL ra phía trước, dẫn đến cận thị nhẹ.<br />
Chúng tôi báo cáo trường hợp CBS<br />
muộn sau phẫu thuật gây nên viễn thị<br />
nhẹ và thảo luận nguyên nhân xuất hiện<br />
bất thường này.<br />
BÁO CÁO TRƯỜNG HỢP<br />
Một bệnh nhân nữ 55 tuổi báo cáo<br />
mắt phải nhìn mờ trong thời gian 2 tuần.<br />
Tiền sử được mổ phaco - đặt IOL<br />
Acrysof ở mắt phải vào tháng 7/2003 và<br />
mắt trái vào tháng 9/2000, không có biến<br />
chứng trong quá trình phẫu thuật. Thị lực<br />
chỉnh kính mắt phải là 6/36 (+1,5 -1,25 x<br />
15), tăng lên 6/18 với +2,25 -1,25 x 15.<br />
Tiền phòng sâu, yên. Bờ mở bao 6 mm bị<br />
dính với mặt trước IOL (Hình 1). Có ít<br />
tủa trắng ở mặt trứơc IOL. Túi bao căng<br />
phồng và mờ đục bao sau (Hình 2).<br />
Nhãn áp 14 mmmHg. Dịch kính sạch, đĩa<br />
thị và hoàng điểm bình thường.<br />
Bệnh nhân được theo dõi trong 4<br />
tuần, trong thời gian này thị lực giảm đến<br />
6/60 và lâm sàng vẫn không có gì thay<br />
đổi. Bệnh nhân được mở bao trước bằng<br />
<br />
Laser Yag tại vị trí 2 giờ ở ngoại vi bờ<br />
IOL (Hình 3). Dung dịch aproclonidine<br />
nhỏ 1 giọt sau laser và dexamethasone x<br />
4 lần/ 1 ngày x 5 ngày. Sau 4 ngày, túi<br />
bao xẹp xuống vì dịch thoát ra tiền<br />
phòng. Tiền phòng Tyndall (+) và nếp<br />
gấp bao sau cùng với mờ đục bao sau<br />
được thấy rõ (Hình 4).<br />
1 tuần sau, thị lực là 5/60 và tiền<br />
phòng thỉnh thoảng có Tyndall. Bệnh nhân<br />
được mở bao sau bằng laser Yag (Hình 5).<br />
2 tuần sau, thị lực tăng đến 6/9 với khúc xạ<br />
+1,75 – 1,25 x 15.<br />
THẢO LUẬN<br />
CBS là một biến chứng của mở bao<br />
hình tròn liên tục, được mô tả bởi<br />
Davision vào năm 1990. Miyake phân<br />
hội chứng này thành 3 loại: Trong phẫu<br />
thuật, sớm sau phẫu thuật và muộn sau<br />
phẫu thuật. Khả năng của chênh áp thứ<br />
phát với sự xuất hiện của muối<br />
hyaluronate được gợi ý là nguyên nhân<br />
của biến chứng sớm sau phẫu thuật.<br />
Trong các trường hợp đã báo cáo, CBS<br />
được cho là nguyên nhân tạo nên cận thị<br />
nhẹ vì IOL lệch ra trước bởi dịch ứ đọng<br />
trong túi bao. Theng và cộng sự báo cáo<br />
9 trường hợp, trong đó 7 trường hợp là<br />
cận thị nhẹ. Suguira và cộng sự báo cáo 3<br />
trường hợp cận thị.<br />
Trong trường hợp của chúng tôi,<br />
viễn thị nhẹ 0,75D. Tiền phòng không<br />
<br />
117<br />
<br />
nông, trong khi túi bao căng phồng với<br />
dịch có những tủa trắng. Chúng tôi cho<br />
rằng những trường hợp CBS muộn sau<br />
phẫu thuật, IOL lệch ra trước ít và túi<br />
bao căng phồng ra phía sau. Trường hợp<br />
muộn này làm cho bao giãn rộng và dịch<br />
phía sau không gây lệch IOL ra trước, mà<br />
chỉ xảy ra với trường hợp cấp tính sau<br />
phẫu thuật. Tiền phòng sâu bình thường<br />
như trường hợp của chúng tôi cũng được<br />
thấy trong 2 trường hợp muộn sau phẫu<br />
thuật của Theng.<br />
Hơn nữa, vết nhăn ở bao sau thấy<br />
rõ sau mở bao chỉ ra rằng có sự dư thừa<br />
của bao sau một thời gian dài bị kéo<br />
giãn. Durig và Zografos cũng thấy ở<br />
bệnh nhân sau 21 tháng mổ đục thuỷ tinh<br />
thể.<br />
<br />
Dịch phía sau IOL có thể làm tăng<br />
hiệu ứng phân kì của thuỷ tinh thể vì chỉ<br />
số khúc xạ của nó có thể tăng hơn so với<br />
tình trạng khúc xạ của dịch kính trong<br />
suốt do tủa đục như sữa.<br />
2 yếu tố: không có dấu hiệu lệch<br />
IOL ra trước và hiệu ứng phân kì của<br />
thuỷ tinh thể, có thể giải thích viễn thị<br />
nhẹ. Cận thị nhẹ cũng được mô tả bởi<br />
Theng và cộng sự.<br />
CBS muộn sau phẫu thuật có thể<br />
gây ra viễn hoặc cận thị nhẹ vì IOL lệch<br />
ra trước ít và hiệu ứng phân kì của thuỷ<br />
tinh thể do dịch đục với những tủa tế<br />
bào. Sự kéo căng của bao một thời gian<br />
dài có lẽ gây nên vết nhăn bao vì sự dư<br />
thừa sau mở bao trước và túi bao xẹp<br />
xuống.<br />
<br />
Error!<br />
<br />
Hình 1<br />
<br />
Hình 4<br />
<br />
Hình 2<br />
<br />
Hình 5<br />
<br />
Hình 1: Túi bao giãn căng với dịch và tủa<br />
trắng<br />
Hình 2: Mở bao nhỏ với bờ bao dính vào<br />
mặt trước IOL<br />
Hình 3: Mở bao trước bằng laser Yag tại<br />
bờ IOL vị trí 2 giờ<br />
Hình 4: 1 tuần sau mở bao bằng laser, túi<br />
118 bao xẹp xuống và vết nhăn bao sau thấy<br />
rõ<br />
Hình 5: Sau mở bao bằng laser Yag<br />
<br />
Hình 3<br />
<br />
119<br />
<br />