Hospice (kỳ 1)

Chia sẻ: Nguyen Uyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Thêm vào BST

Báo xấu

51
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Cô y tá trong khu Ngoại chẩn của tôi có nguời mẹ 61 tuổi. Bà mẹ cách đây 3 tháng than đau ở sau lưng truyền xuống mông và hai đùi phía sau. BS toàn khoa cuả bà đoán có lẽ là sciatica và cho NSAID (non steroidal antiinflammatory drug)(BS này là BS ja dình cuả bệnh nhân). Vì đau không thuyên jảm, và nhức dến nỗi không ngủ duợc, cô con gái dưa mẹ dến một BS ja dình khác, y sĩ này cho chụp MRI xuơng sống (MRI of the lumbosacral spines) và làm CAT scan bụng...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Hospice (kỳ 1)

Hospice (kỳ 1) Cô y tá trong khu Ngoại chẩn của tôi có nguời mẹ 61 tuổi. Bà mẹ cách đây 3 tháng than đau ở sau lưng truyền xuống mông và hai đùi phía sau. BS toàn khoa cuả bà đoán có lẽ là sciatica và cho NSAID (non steroidal anti- inflammatory drug)(BS này là BS ja dình cuả bệnh nhân). Vì đau không thuyên jảm, và nhức dến nỗi không ngủ duợc, cô con gái dưa mẹ dến một BS ja dình khác, y sĩ này cho chụp MRI xuơng sống (MRI of the lumbo- sacral spines) và làm CAT scan bụng và chậu (abdomen&pelvis). CAT san cho thấy gan bị thấm nhập (infiltration) và vùng xuơng thiêng (sacrum) có một khối (mass) lớn. Trong bụng cũng có nhiều khối khác. Nhìn toàn ziện thì có lẽ là ung thư dã thấm nhập vào xương, gan và bụng. Fim fổi negative. Hỏi ý kiến cuả medical oncologist tại diạ fuơng ấy: nguời này dề nghị sinh thiết gan, nhưng BS ja dình cho rằng thủ thuật này qúa xâm lấn (invasive) và không dồng ý với oncologist (không cho fép biopsy). Sau khi nói chuyện với ja dình, BS ja dình cho bệnh nhân vào chương trình Hospice, không chưa tr ị jì nưã (chỉ cho thuốc chống dau và về nhà chờ chết). BS dồng nghiệp tại nhà thuơng cuả bạn gọi telephone hỏi ý kiến:
1. Bạn có dồng ý với lối chưã trị hiện tại không. 2. Nếu không dồng ý, bạn sẽ dề nghị chưã trị như thế nào ? Trả lời: Không có sinh thiết (tissue diagnosis) thì rất khó bảo là bệnh nhân có ung thư. Và zù có doán là ung thư di chăng nưã, thì sự chưã trị và zự hậu sẽ hoàn toàn khác hẳn. Truờng hợp nói trên, primary (ung thư tiên khởi) có thể là từ vú, fổi, ruột jà, và ngay cả có thể là buớu hạch (lymphoma). Vì thế không có sinh thiết mà cho bệnh nhân hẳn vào Hospice thì không thể duợc. Truờng hợp nói trên: có thể làm sinh thiết rất zễ zàng bằng dâm kim vào vùng nghi ngờ duới huớng zẫn cuả CAT scan (needle biopsy under CT guidance). Vậy câu trả lời rất rõ: (1). cần làm sinh thiết tức khắc (2) rồi sau dó mới có thể bàn về cách chưã trị hay zự hậu (prognosis) duợc. Cô con gái dưa bà mẹ dến clinic cuả bạn cách dây 4 ngày. Bạn review fim CT bụng và pelvis thì thấy hơn 90 % ziện tích cuả gan dã bị thấm nhập, và có một khối khá lớn ở sacrum trên MRI (và CT) . Sau khi zòm fim lại với radiologist, họ dồng ý rằng có thể làm sinh thiết zễ zàng zuới huớng zẫn cuả CAT scan. Trong vòng 1 jờ sau khi bạn khám bệnh
nhân, dã lấy xong tissue ở sacrum (biopsy ở dây zễ hơn ở gan) (khám bệnh nhân không có hạch hoặc soft tissue mass dể biopsy). Ngày hôm sau, bạn xuống khu pathology dọc kính hiển vi với pathologist thì bạn rất ngạc nhiên vì dó là (ung thư): > ............................ và bạn báo tin mừng cho bệnh nhân. (Kỳ sau sẽ tiếp) Hospice (kỳ 2) Histopathology truờng hợp này là GIST (GastroIntestinal Stromal Tumor) Gần dây trong văn chuơng oncology có rất nhiều bài nói về loại ung thư trung mô duờng tiêu hoá (mesenchymal tumor of the GI tract;Cajal cell)- Tumor này ziễn tả (express) tyrosine kinase activity cho nên chưã trị bằng cho uống Imatinib (Gleevec - trade mark) - (thuốc này cũng zùng dể chưã CML - chronic myelogenous leukemia)(Thuốc này rất zễ zùng, theo kinh nghiệm riêng, tôi có dâu 6-7 nguời dang uống thuốc này trong mấy năm qua, không thấy có fản ứng fụ jì). Dây là một tiến bộ rất lớn trong oncology. Các bài tham khảo quan trọng: AmJSurgPathJan Jan/2005 (bài cuả AFIP nói về histoPath); JClinOnc Sep 15, 2004 (về biology); AnticancerDrugs July 2004
(nói về neoAdjuvant); một bài review quan trọng: CancerBiolTher March2004. Kính chào, Một Trường Hợp Hospice (kỳ 3) Xin tiếp theo về khía cạnh xã hội kinh tế (socio-economics) cuả truờng hợp này: Bệnh nhân này không có medical insurance (Khi vị BS ở khu ngoại chẩn gọi mấy hôm truớc dể hỏi ý kiến, ông ta dã nói thẳng: "bệnh nhân không có insurance, bạn khám bệnh có lẽ không duợc thù lao jì dâu ..." Dã trả lời ông ta: "Dừng ngại, nghề này cứu nguời truớc dã , không có tiền thì chưã miễn fí, từ thời Híp pô Crát dã thế ..." ... Nhưng khi tìm ra bệnh, nhớ hôm nọ có bệnh nhân CML (chronic myelogenous leukemia), cho toa Gleevec mới biết là 120 viên (một tháng thuốc) dáng já $4000 (bốn nghìn) US dollars. Cách dây vài ngày đã điền vào đơn xin hãng thuốc cho thuốc miễn phí cho bệnh nhân này (bệnh nhân bị GIST). Hôm qua họ faxed lại và dồng ý fát thuốc ra miễn fí, thuốc sẽ duợc gửi đến phòng mạch qua đêm... (thuốc chưã myeloma: Thalidomide cũng vậy: họ gửi thuốc thẳng đến office - truờng hợp này thì khác, không phải vì tiền: đoán là hãng thuốc sợ bênh
nhân uống Thalidomide (lỡ có bầu) rồi sau này sinh ra quái thai sẽ kiện họ ...cho nên gửi thuốc đến văn phòng BS, để sau này có kiện tụng thì BS ra toà...chứ hãng thuốc phủi tay ...Dạo nọ tôi có đâu 3 - 4 nguời uống Thalidomide, bà nào cũng qúa 70 tuổi cả - thế mà vẫn cứ theo thủ tục mà làm ...office vẫn cứ "bắt" bệnh nhân ký tên xác nhận không có bầu ...!!! Chuyện này thật là quái...gở ! (Nhưng...who knows ...có ai học đuợc chữ ngờ... vẫn có thể xảy ra đuợc: artificial insemination !!!). Note: Chưã miễn phí nhưng vẫn có thể bị vác chiếu ra toà như thuờng ... cho nên cứ theo đúng thủ tục mà làm ... Bs Nguyễn Tài Mai,