Kế toán đối chiếu 10

Chia sẻ: Dah Lia | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

61
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'kế toán đối chiếu 10', tài chính - ngân hàng, kế toán - kiểm toán phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Kế toán đối chiếu 10

10.4 KEÁ TOAÙN THÖÔNG PHIEÁU PHAÛI THU (NOTES RECEIVABLE) 10.4.1 Thöông phieáu phaûi thu Thöông phieáu phaûi thu (Notes Receivable) laø thuaät ngöõ duøng ñeå chæ phieáu heïn traû tieàn (Promissory Note) taïi moät thôøi ñieåm trong töông lai. Moät soá thuaät ngöõ trong phieáu heïn nôï: Ngaøy ñeán haïn (Maturity Date): laø ngaøy phieáu heïn nôï phaûi ñöôïc thanh – toaùn. Thôøi haïn nôï (Duration of Note). – Ñöôïc tính treân cô sôû soá ngaøy chính xaùc, ghi roõ treân phieáu heïn nôï. – 10.4.2 Thanh toaùn thöông phieáu phaûi thu tröôùc haïn traû Baùn thöông phieáu phaûi thu cho ngaân haøng hoaëc coâng taùc taøi chính. Tieàn maët (Cash) xxx Chi phí tieàn laõi (Interest Expense) xxx Thöông phieáu phaûi thu (Notes Receivable) xxx 10.4.3 Buùt toaùn ñieàu chænh (Adjusting Entries). Cuoái kyø, neáu coù tieàn laõi chöa thu phaûi ñöôïc tính toaùn vaø ghi soå. Laõi phaûi thu (Interest Receivable) xxx Thu nhaäp veà laõi (Interest Income) xxx 10.4.4 Kieåm soaùt noäi boä khoaûn phaûi thu Soå phuï ngaân haøng vaø kieåm soaùt tieàn maët ñaõ ñöôïc thaûo luaän raát sôùm nhöng kieåm soaùt noäi boä thì roäng hôn muïc tieâu laø kieåm soaùt tieàn maët. Taàm quan troïng cuûa kieåm soaùt noäi boä laø taïo ra moät heä thoáng kieåm tra vaø caân ñoái maø noù ñaûm baûo raèng taát caû caùc hoaït ñoäng xaûy ra trong coâng ty ñeàu ghi nhaän phuø hôïp vôùi muïc tieâu cuûa toå chöùc vaø coù söï ñoàng thuaän cuûa nhoùm quaûn trò caáp cao. Prepared by Phan Ñöùc Duõng, PhD -45-
CHÖÔNG 11 KEÁ TOAÙN NÔÏ PHAÛI TRAÛ 11.1 ÑÒNH NGHÓA VAØ PHAÂN LOAÏI NÔÏ PHAÛI TRAÛ Nôï laø nghóa vuï cuûa coâng ty phaûi traû, baèng tieàn maët hoaëc baèng caùch cung caáp haøng hoùa dòch vuï ñeán cho caù nhaân hoaëc moät coâng ty khaùc. Hay noùi caùch khaùc, nôï phaûi traû laø caùc khoaûn nôï phaùt sinh trong quaù trình saûn xuaát kinh doanh maø doanh nghieäp phaûi traû, thanh toaùn cho caùc ñôn vò. Caùc khoaûn nôï cuûa doanh nghieäp bao goàm: Nôï ngaén haïn, nôï daøi haïn. Theo nguyeân taéc keá toaùn thöïc teá phaùt sinh ghi nhaän chi phí khi noù xaûy ra chöù khoâng phaûi laø luùc chi tieàn. Ñieàu naøy coù nghóa laø khi moät chi phí ñöôïc ghi nhaän trong kyø tröôùc khi traû tieàn, laø moät nghóa vuï nôï ñaõ thöïc söï phaùt sinh. Nôï laø vaán ñeà quan troïng ñoái vôùi nhaø ñaàu tö (coå ñoâng), nhaø phaân tích, ban giaùm ñoác, vaø nhöõng ngöôøi cho vay. Nôï vöôït möùc thoâng thöôøng laøm cho caùc nhaø ñaàu tö vaø nhaø cho vay xa laùnh (stay away) coâng ty. Nhö vaäy, tình hình taøi chính cuûa coâng ty khoâng vöõng maïnh cho neân nôï phaûi traû gia taêng, khi nôï gia taêng thì nhöõng nhaø ñaàu tö seõ khoâng muoán ñaàu tö vaøo doanh nghieäp. Caùc khoaûn vay, nôï trong doanh nghieäp bao goàm caùc khoaûn tieàn vay ngaân haøng, vay cuûa caùc toå chöùc, caù nhaân trong vaø ngoaøi doanh nghieäp. Caùc khoaûn vay, nôï trong doanh nghieäp ñöôïc phaân chia theo thôøi haïn phaûi traû nôï goác keå töø ngaøy nhaän tieàn vay, goàm vay ngaén haïn vaø vay, nôï daøi haïn.  Vay ngaén haïn laø caùc khoaûn vay coù thôøi haïn traû trong voøng moät chu kyø saûn xuaát, kinh doanh bình thöôøng hoaëc trong voøng moät naêm keå töø ngaøy nhaän tieàn vay.  Nôï daøi haïn ñeán haïn traû laø caùc khoaûn nôï vay daøi haïn, nôï daøi haïn seõ phaûi traû cho chuû nôï trong nieân ñoä keá toaùn hieän haønh.  Vay daøi haïn laø caùc khoaûn vay coù thôøi haïn traû treân moät naêm keå töø ngaøy nhaän tieàn vay.  Nôï daøi haïn laø caùc khoaûn nôï cuûa doanh nghieäp phaùt sinh trong tröôøng hôïp thueâ taøi chính (taøi saûn coá ñònh thueâ taøi chính) hoaëc caùc khoaûn nôï daøi haïn khaùc coù thôøi gian traû nôï treân moät naêm. Nôï ñöôïc phaân loaïi thaønh nôï ngaén haïn vaø nôï daøi haïn nhaèm giuùp ngöôøi ñoïc baùo caùo coù theå hieåu nhanh tình hình taøi chính coâng ty. Cuï theå, nôï ngaén haïn – laø khoaûn nôï phaûi traû trong voøng moät naêm hay trong moät chu kyø saûn xuaát bình thöôøng Prepared by Phan Ñöùc Duõng, PhD -46-
cuûa doanh nghieäp. Nôï daøi haïn – laø khoaûn nôï phaûi traû trong thôøi gian hôn moät naêm hay hôn moät chu kyø saûn xuaát bình thöôøng cuûa doanh nghieäp. Phaàn nôï daøi haïn ñeán haïn traû thì trôû thaønh ngaén haïn. 11.1.1 Nôï ngaén haïn (Current Liabilities) Nôï ngaén haïn laø caùc khoaûn nôï coù thôøi haïn thanh toaùn trong voøng moät naêm nhö khoaûn phaûi traû, thöông phieáu phaûi traû ngaén haïn, löông phaûi traû... 11.1.2 Nôï daøi haïn (Long-Term Liabilities) Nôï daøi haïn laø caùc khoaûn nôï coù thôøi haïn thanh toaùn treân moät naêm nhö thöông phieáu phaûi traû daøi haïn, khoaûn caàm coá, nôï baûo haønh saûn phaåm, traùi phieáu phaûi traû... 11.2 KEÁ TOAÙN KHOAÛN PHAÛI TRAÛ (ACCOUNTS PAYABLE) Khoaûn phaûi traû phaùt sinh do vieäc mua haøng chòu hoaëc nhaän dòch vuï nhöng chöa thanh toaùn. 11.2.1 Nôï phaûi traû ngöôøi baùn Khoaûn phaûi traû – soá tieàn nôï ngöôøi baùn. Keá toaùn phaûn aùnh tình hình thanh toaùn veà caùc khoaûn nôï phaûi traû cuûa doanh nghieäp cho ngöôøi baùn vaät tö, haøng hoùa, ngöôøi cung caáp dòch vuï, lao vuï cho hôïp ñoàng kinh teá ñaõ kyù keát. 11.2.2 Keá toaùn thöông phieáu phaûi traû (notes payable) Thöông phieáu phaûi traû – laø moät giaáy heïn nôï, cam keát traû nôï goác vaø laõi vaøo moät ngaøy xaùc ñònh. Thöông phieáu phaûi traû coù theå xeáp laø nôï ngaén haïn hoaëc daøi haïn tuøy thuoäc vaøo thôøi haïn traû. Ñeå thuaän lôïi cho vieäc vay thöôøng xuyeân vôùi soá tieàn vay nhoû vaø nhieàu laàn, ngöôøi vay thoûa thuaän moät haïn möùc tín duïng vôùi ngöôøi cho vay. Haïn möùc tín duïng – laø moät thoûa thuaän vôùi ngaân haøng veà vieäc töï ñoäng cung caáp caùc khoaûn vay ngaén haïn trong moät haïn möùc toái ña cho tröôùc. a. Keá toaùn thöông phieáu phaûi traû ngaén haïn (short-term notes payable) Söï chuyeån ñoåi töø nôï phaûi traû ngaén haïn thaønh thöông phieáu phaûi traû ngaén haïn. Thöông phieáu phaûi traû ngaén haïn coù theå gia haïn nôï cho khoaûn nôï phaûi traû. b. Keá toaùn thöông phieáu phaûi traû daøi haïn (long-term notes payable) Thöông phieáu phaûi traû daøi haïn laø phieáu nhaän nôï daøi haïn. Hieän giaù cuûa thöông phieáu ñöôïc xaùc ñònh caên cöù vaøo: Giaù trò thöông phieáu ñaùo haïn. – Prepared by Phan Ñöùc Duõng, PhD -47-
Laõi suaát hieän haønh treân thò tröôøng – Kyø haïn traû laõi. – 11.2.3 Keá toaùn hôïp ñoàng thueâ voán (capital lease) Moät hôïp ñoàng thueâ voán phaûi thoûa 1 trong 4 ñieàu kieän sau: Quyeàn sôû höõu taøi saûn thueâ ñöôïc chuyeån cho beân thueâ khi heát haïn hôïp – ñoàng. Beân thueâ ñöôïc mua taøi saûn thueâ vôùi giaù thaáp hôn giaù trò taøi saûn thueâ – taïi thôøi ñieåm naøo ñoù. Kyø hôïp ñoàng thueâ toái thieåu phaûi baèng 75% thôøi gian höõu duïng taøi saûn – thueâ. Hieän giaù cuûa khoaûn phaûi traû theo hôïp ñoàng toái thieåu baèng 90% giaù trò – taøi saûn thueâ. 11.2.4 Keá toaùn traùi phieáu (bonds) Nhöõng coâng ty ñaàu tö söû duïng phöông phaùp töông töï tính toaùn traùi phieáu naém giöõ cho ñeán haïn. Tuy nhieân, duø ñaëc bieät coâng ty phaùt haønh giöõ taøi khoaûn rieâng cho khoaûn chieát khaáu hay phí khoâng tröø daàn, nhöõng nhaø ñaàu tö khoâng (maëc duø hoïc coù theå neáu nhö hoï mong muoán) a. Keá toaùn phaùt haønh traùi phieáu Coâng ty coå phaàn thöôøng vay voán baèng caùc phaùt haønh traùi phieáu. Khi traùi phieáu ñöôïc baùn theo meänh giaù Tieàn (Cash) xxx Traùi phieáu phaûi traû (Bonds Payable) xxx Khi traû laõi cho caùc traùi phieáu. Chi phí tieàn laõi (Interest Expense) xxx Tieàn (Cash) xxx Khi thanh toaùn traùi phieáu ñeán kyø haïn. Traùi phieáu phaûi traû (Bonds Payable) xxx Tieàn (Cash) xxx b. Baùn traùi phieáu coù chieát khaáu Nghieäp vuï baùn traùi phieáu thaáp hôn meänh giaù phaùt sinh khi coâng ty phaùt haønh vaø baùn traùi phieáu coù laõi suaát thaáp hôn laõi suaát thò tröôøng. (Discount on Bonds Payable) Prepared by Phan Ñöùc Duõng, PhD -48-
Tieàn (Cash) xxx Chieát khaáu thöông phieáu phaûi traû (Discount on Bonds Payable) xxx Thöông phieáu phaûi traû (Bonds Payable) xxx Coù 2 phöông phaùp phaân boå chi phí naøy: Phöông phaùp ñöôøng thaúng (Straight Line Method): Chi phí tieàn laõi (Interest Expense) xxx Chieát khaáu traùi phieáu phaûi traû (Discount on Bonds Payable) xxx Tieàn (Cash) xxx Phöông phaùp laõi thöïc ( Effective Interest Method). c. Traùi phieáu thôøi haïn 11.3 KIEÅM SOAÙT NÔÏ PHAÛI TRAÛ Trong ñôn vò keá toaùn, löu löôïng tieàn chaûy qua taøi khoaûn phaûi traû thöôøng khaù lôùn, vì vaäy chuùng phaûi ñöôïc kieåm soaùt chaët cheõ vaø phaûi baûo ñaûm caùc khoaûn ghi cheùp laø phuø hôïp. Ñoái vôùi caùc ñôn vò keá toaùn taïi caùc quoác gia phaùt trieån, haàu heát caùc khoaûn thanh toaùn ñöôïc yeâu caàu baèng seùc ñeå deã daøng ghi cheùp hôn. Moïi seùc phaùt haønh ñeàu phaûi keøm theo chöùng töø goác. Tröôùc khi kyù seùc, moät loaït chöùng töø goác keøm theo caàn phaûi ñöôïc hoaøn chænh. Ñoù laø chöùng töø “Ñeà nghò thanh toaùn” laø chöùng töø xaùc ñònh chuûng loaïi haøng hoùa vaø giaù caû caàn thanh toaùn. Chöùng töø “Phieáu giao nhaän” laø chöùng töø xaùc ñònh haøng hoùa dòch vuï ñaõ giao. “Hoaù ñôn” laø chöùng töø xaùc ñònh caùc khoaûn veà haøng hoaù, vaän chuyeån, vaø caùc khoaûn khaùc, v.v Seùc phaùt haønh caàn phaûi kieåm tra laïi bôûi ngöôøi khaùc, hoaëc coù hai ngöôøi cuøng kyù. Nhaèm haïn cheá toái thieåu caùc sai soùt trong quaù trình thöïc hieän. Thoâng thöôøng, neáu hôn moät ngöôøi thöïc hieän quaù trình thanh toaùn, sai soùt seõ nhanh choùng ñöôïc phaùt hieän vaø traùnh ñöôïc. Do ñoù, xeùt veà nguyeân taéc, caøng coù nhieàu ngöôøi bieát quaù trình cuûa caùc giao dòch thì caøng kieåm soaùt toát hôn. Cho neân, thoâng thöôøng, ñoøi hoûi ngöôøi laäp chöùng töø , ngöôøi ghi phieáu thanh toaùn, vaø ngöôøi ghi seùc phaûi khaùc nhau. Maùy tính cho pheùp löu giöõ vaø theo doõi caùc taøi khoaûn ngöôøi baùn. Keá toaùn coù theå goäp chung taøi khoaûn theo doõi seùc chi traû, tuy nhieân neân coù danh saùch chi tieát ngöôøi baùn. Ngay khi coù moät heä thoáng kieåm soaùt toát nhaát, loãi vaãn xaûy ra. Loãi phoå bieán laø traû loá, thöôøng do moät coâng ty vieát vaø göûi hoùa ñôn hai laàn. Prepared by Phan Ñöùc Duõng, PhD -49-
11.3.1 Baûn chaát cuûa quaù trình thanh toaùn a. Caùc nhoùm hoaït ñoäng thanh toaùn Quaù trình hoaït ñoäng cuûa baát kyø moät coâng ty naøo cuõng coù nhöõng khoaûn chi tieâu, chi cho nguyeân vaät lieäu, thieát bò, löông vaø caùc loaïi dòch vuï khaùc. Nhöõng khoaûn chi tieâu naøy taïo cho coâng ty coù nghóa vuï phaûi thanh toaùn ngay baèng tieàn maët hoaëc seõ traû trong thôøi gian tôùi. Quaù trình thanh toaùn phaûi giaûi quyeát vaø kieåm soaùt nhöõng nghóa vuï naøy. Khi nhöõng nghóa vuï naøy ñöôïc giaûi quyeát thì quaù trình thanh toaùn tieán gaàn tôùi quaù trình chi tieâu ñaõ ñöôïc ñeà caäp ñeán ôû ñaàu chöông naøy. Quaù trình hoaït ñoäng cuûa coâng ty taïo ra quaù trình thanh toaùn, kieåm soaùt quaù trình naøy ñöôïc coi laø kieåm soaùt taøi chính. Kieåm soaùt taøi chính quan taâm ñeán möùc ñoä chính xaùc vaø ñuùng thôøi haïn cuûa caùc nghóa vuï naøy, tính phuø hôïp vaø tính hôïp phaùp cuûa caùc nghóa vuï, vaø caùc thuû tuïc giaáy tôø qua ñoù giai ñoaïn cuoái cuøng laø thanh toaùn ñöôïc thieát laäp. Quaù trình thanh toaùn bao goàm caùc hoaït ñoäng sau:  Caùc hoaït ñoäng taïo ra caùc khoaûn phaûi traû. Chuùng ta phaûi kieåm soaùt caùc khoaûn phaûi traû nhö theáâ naøo vaø xaùc ñònh giaù trò phaùp lyù cuûa caùc khoaûn phaûi traû?  Coù raát nhieàu hoaït ñoäng quaûn lyù caùc khoaûn phaûi traû ñang toàn taïi, nhöõng vaán ñeà gì gaëp phaûi khi ghi cheùp vaø kieåm soaùt ?  Caùc hoaït ñoäng chuaån bò thuû tuïc cho thanh toaùn rieâng reõ töø ñoù ñaûm baûo kieåm soaùt caùc khoaûn thanh toaùn thöïc teá. b. Phaân chia trích nhieäm Quaù trình thanh toaùn coù theå ñöôïc mieâu taû nhö moät quaù trình coù theå thay ñoåi theo töøng tình huoáng cuï theå. Ñaëc bieät trong tröôøng hôïp vi tính hoaù, coù raát nhieàu loaïi giaáy tôø taøi lieäu khaùc nhau. Theo quan ñieåm kieåm soaùt taøi chính, baát kyø moät kieåu saép xeáp caùc giaáy tôø naøy nhö theá naøo thì caùc hoaït ñoäng ñöôïc phaân chia cho töøng caù nhaân rieâng bieät. Phaân chia nhieäm vuï rieâng bieät vaø ñoäc laäp raát quan troïng ñoái vôùi muïc ñích kieåm tra cheùo ñeå ñaûm baûo söï chính xaùc cao hôn. Noù cuõng giuùp traùnh ñöôïc caùc maùnh khoùe kieám lôïi cuûa caùc caù nhaân trong quaù trình thanh toaùn. Traùch nhieäm cuûa caùc caù nhaân ñöôïc phaân chia nhö vaäy coù theå ñöôïc coá ñònh hoaøn toaøn. c. Quaù trình thanh toaùn Caùc khoaûn phaûi traû ñöôïc phaùt sinh töø caùc nguoàn khaùc nhau. Nguoàn thoâng thöôøng, lôùn nhaát laø keát quaû cuûa quaù trình mua saém saûn phaåm vaø dòch vuï cuûa boä phaän mua baùn. Caùc haøng hoaù dòch vuï naøy ñöôïc mua ñeå taùi xuaát, hoaëc ñeå söû duïng trong quaù trình saûn xuaát haøng hoaù vaø dòch vuï ñeå baùn cuûa coâng ty. Tuy nhieân, trong thöïc teá, vieäc mua saém thöôøng xuaát phaùt töø nhu caàu hoaït ñoäng cuûa coâng ty. Beân Prepared by Phan Ñöùc Duõng, PhD -50-