Khảo sát một số yếu tố nguy cơ gây hạ đường huyết trên bệnh nhân đái tháo đường tại Bệnh viện An Bình

Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 5 * 2016<br /> <br /> <br /> KHẢO SÁT MỘT SỐ YẾU TỐ NGUY CƠ GÂY HẠ ĐƯỜNG HUYẾT<br /> TRÊN BỆNH NHÂN ĐÁI THÁO ĐƯỜNG TẠI BỆNH VIỆN AN BÌNH<br /> Nguyễn Thị Thủy*, Bùi Mạnh Côn*, Nguyễn Thị Lệ Hằng*, Nguyễn Đức Trung*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Đặt vấn đề: Đường máu hạ xuống thấp quá mức bình thường lại là một tình trạng cấp tính rất nguy<br /> hiểm ở người bệnh đái tháo đường. Nó thậm chí còn nguy hiểm hơn tăng đường huyết rất nhiều, vì có thể<br /> gây tử vong nhanh chóng nếu không được xử lý kịp thời.<br /> Mục tiêu: Hạ đường huyết và các yếu tố nguy cơ gây HĐH trên bệnh nhân đái tháo đường (ĐTĐ) đang<br /> khám và điều trị tại bệnh viện An Bình.<br /> Phương pháp: Nghiên cứu mô tả hàng loạt các trường hợp.<br /> Kết quả: Có 300 trường hợp được ghi nhận từ nghiên cứu khám và điều trị Bệnh viện An Bình từ<br /> 15/05/2016→15/08/2016. Tỷ lệ nữ/nam = 2/1. Tỷ lệ không biết chữ là 8,6%, Hưu trí là 51%, và có 64,3% có thói<br /> quen tập thể dục. Có mối tương quan giữa biết xử trí hạ đường huyết và nghề nghiệp, tỷ lệ cao ở nhóm hưu trí và<br /> nội trợ. Có mối tương quan giữa biết xử trí hạ đường huyết và trình độ học vấn, tỷ lệ cao ở nhóm biết đọc biết<br /> viết. Khảo sát các yếu tố nguy cơ gây hạ đường huyết thì tỷ lệ không biết cao ở các yếu tố: tự ý tăng liều thuốc<br /> viên hoặc isulin, ăn kiêng quá mức. Run tay, đánh trống ngực, mệt mỏi vã mồ hôi, đau đầu chóng mặt là các triệu<br /> chứng được các trường hợp biết và ghi nhận nhiều. Phần lớn các trường hợp không bao giờ kiểm tra đường huyết<br /> tại nhà chiếm tỷ lệ 61,7%. có 37,3% người bệnh không nhận được sự hướng dẫn của nhân viên y tế về nguyên<br /> nhân, triệu chứng và phòng ngừa hạ đường huyết mức độ nhẹ.<br /> Kết luận: Hiểu biết về các triệu chứng và biết cách xử trí, phòng ngừa hạ đường huyết ở bệnh nhân đái tháo<br /> đường là điều cần thiết.<br /> Từ khóa: Hạ đường huyết, đái tháo đường.<br /> ABSTRACT<br /> INVESTIGATING SOME RISK FACTORS CAUSING HYPOGLYCEMIA OF DIEBETES PATIENTS IN<br /> AN BINH HOSPITAL<br /> Nguyen Thị Thuy, Bùi Manh Con, Nguyen Thi Le Hang, Nguyen Duc Trung<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Supplement of Vol. 20 - No 5 - 2016: 160 - 164<br /> <br /> Background: Hypoglycemia is a very serious condition in diabetes patients. This disorder is even much more<br /> harmful than hyperglycemia because of resulting in death, unless we manage timely.<br /> Objectives: Hypoglycemia and risk factors causing hypoglycemia in diabetes patients in An Binh Hospital.<br /> Methods: Case series study.<br /> Results: 300 cases reported from 15th May 2016 to 15th August 2016 in An Binh Hospital. Female / Male =<br /> 2/1. The rate of illiterate, retirement and doing exercise were 8.6%, 51% and 64.3%, respectively. There was a<br /> correlation between knowledge of hypoglycemia management and occupation, high rate at retirement and<br /> homemaker groups. There was a correlation between knowledge of hypoglycemia management and level of<br /> education, high rate at literate group. The high incidence of unknown risk factors belonged to increasing doses of<br /> pills or insulin by themselves factor, excessive dieting factor. Hand tremor, palpitation, fatigue, sweating,<br /> <br /> *Bệnh viện An Bình<br /> Tác giả liên lạc: CN ĐD. Nguyễn Thị Thủy ĐT: 0908277638 E-mail: putin.duynguyen@gmail.com<br /> 160 Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện An Bình năm 2016<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 5 * 2016 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> headache, dizziness are the popular recognized symptoms. The majority of cases never checked their blood glucose<br /> at home, 61.7%. 37.3% of patients did not receive the guidance of health professionals about the causes, symptoms<br /> and prevention of mild hypoglycemia.<br /> Conclusion: Understanding the symptoms, knowing how to manage, preventing hypoglycemia in diabetes<br /> patients are essential.<br /> Keywords: Hypoglycemia, diabetes.<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ ĐỐITƯỢNG-PHƯƠNGPHÁPNGHIÊNCỨU<br /> Đái tháo đường (ĐTĐ) là một bệnh phổ biến Thiết kế nghiên cứu<br /> hiện nay trên thế giới, Việt Nam là một trong Nghiên cứu mô tả hàng loạt các trường hợp.<br /> những nước có tỷ lệ gia tăng bệnh đái tháo<br /> đường nhanh nhất thế giới. Theo Hội liên hiệp<br /> Đối tượng nghiên cứu<br /> đái tháo đường thế giới, năm 2011 toàn thế giới Tiêu chuẩn chọn mẫu<br /> có 366 triệu người mắc đái tháo đường và 280 Các bệnh nhân nam, nữ trên 18 tuổi được<br /> triệu người bị tiền đái tháo đường. Dự tính tới chẩn đoán ĐTĐ theo tiêu chuẩn và phân loại của<br /> năm 2030 sẽ lên tới 552 triệu người mắc đái tháo ADA 2013 khám và điều trị Bệnh viện An Bình<br /> đường và 398 triệu người bị tiền đái tháo từ 15/05/2016→15/08/2016.<br /> đường(4,1,2). Bệnh ĐTĐ có rất nhiều biến chứng Người bệnh đồng ý tham gia nghiên cứu.<br /> nghiêm trọng, biến chứng hạ glucose máu là một<br /> Tiêu chuẩn loại trừ<br /> trong những biến chứng cấp tính rất nguy hiểm<br /> ở bệnh nhân đái tháo đường, có thể dẫn đến tử Bệnh nhân câm điếc, không minh mẫn về<br /> vong nhanh chóng nếu không được phát hiện và tinh thần.<br /> điều trị kịp thời. Trên thực tế lâm sàng chúng tôi Bệnh nhân từ chối tham gia phỏng vấn hoặc<br /> ghi nhận phần lớn người bệnh ĐTĐ có những đã phỏng vấn trước đó.<br /> nhận thức, thái độ thực hành không đúng làm Chọn mẫu thuận tiện.<br /> ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị như uống thuốc<br /> Xử lý và phân tích số liệu<br /> không đều hoặc bỏ điều trị hoặc không chịu vận<br /> Số liệu được nhập và xử lý trên phần mềm<br /> động vì cho rằng chỉ cần uống thuốc hạ đường<br /> SPSS 16.0.<br /> huyết là có thể kiểm soát được bệnh(4,3). Chính vì<br /> vậy chúng tôi khảo sát sự hiểu biết về yếu tố KẾT QUẢ<br /> nguy cơ và xử trí hạ đường huyết mức độ nhẹ Đặc điểm chung của nhóm nghiên cứu<br /> của người bệnh ĐTĐ. Từ đó đưa ra những kiến<br /> Có 300 trường hợp được ghi nhận từ nghiên<br /> nghị xây dựng một chương trình giáo dục sức<br /> cứu khám và điều trị Bệnh viện An Bình từ<br /> khỏe nâng cao sự hiểu biết về kiểm soát đường<br /> 15/05/2016→15/08/2016.<br /> huyết của người bệnh. Nhận thức và thực hành<br /> đúng đã góp phần làm giảm sự xuất hiện các Giới tính<br /> biến chứng, làm giảm chi phí điều trị, tỉ lệ tàn tật Bảng 1: Giới tính<br /> và tử vong. Giới tính Tần suất(n=300) Tỷ lệ(%)<br /> Nữ 202 67,3<br /> Mục tiêu nghiên cứu Nam 98 32,7<br /> Mô tả sự hiểu biết hạ đường huyết và các Tổng số 300 100<br /> yếu tố nguy cơ trên người bệnh ĐTĐ khám và Nhận xét: Tỷ lệ nữ/nam = 2/1. Bệnh nhân Nữ<br /> điều trị tại Bệnh viện An Bình từ chiếm 67,3%. Nam 32,7%.<br /> 15/05/201615/08/2016.<br /> <br /> <br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện An Bình năm 2016 161<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 5 * 2016<br /> <br /> <br /> Bảng 2: Trình độ học vấn, nghề nghiệp, thói quen sinh hoạt<br /> Đặc điểm Tỷ lệ (%)<br /> Không biết chữ 8,6<br /> Biết đọc biết viết 60,0<br /> Trình độ học vấn PTCS 10,3<br /> THCS 18,0<br /> Cao đẳng, đại học 3,0<br /> Buôn bán 10,3<br /> Công nhân 6,3<br /> Nghỉ hưu trí (già) 51,0<br /> Nghề nghiệp<br /> CBCC 1,7<br /> CBHT 2,3<br /> Nội trợ 28,3<br /> Có hút thuốc lá 21,0<br /> Thói quen sinh hoạt Có uống rượu 14,0<br /> Có tập thể dục 64,3<br /> Nhận xét: Tỷ lệ không biết chữ là 8,6%, Hưu trí là 51%, và có 64,3% có thói quen tập thể dục.<br /> Bảng 3: Mối liên quan biết xử trí HĐH và nghề nghiệp<br /> Nghề nghiệp<br /> Biết xử trí HĐH<br /> Buôn bán Công Nhân Hưu trí (Già) CBCC CBHT Nội trợ Tổng số p<br /> Biết 15 5 109 5 4 53 191<br /> Không biết 20 14 41 0 3 31 109