intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Khảo sát sự liên quan giữa một số bệnh lý ung thư với hệ nhóm máu ABO tại Bệnh viện Ung Bướu Đà Nẵng

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

3
lượt xem
0
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết trình bày xác định tỉ lệ các nhóm máu hệ ABO ở các bệnh lý ung thư thường gặp; Đánh giá mối liên quan giữa nhóm máu hệ ABO với các bệnh lý ung thư thường gặp. Nghiên cứu này được thực hiện nhằm cung cấp thêm số liệu về một số bệnh lý ung thư thường gặp trong khu vực cũng như bằng chứng chứng minh vai trò của hệ nhóm máu ABO như là một dấu ấn sinh học góp phần tiên đoán trong bệnh lý này.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Khảo sát sự liên quan giữa một số bệnh lý ung thư với hệ nhóm máu ABO tại Bệnh viện Ung Bướu Đà Nẵng

  1. CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KỶ NIỆM 60 NĂM TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y KHOA VINH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN 5. Nguyễn Thị Đoan Trinh, Hoàng Thị Minh 7. Tshokey T., Tshering T., Pradhan AR., Hòa, Trần Thị Thanh Tuyến. Thực trạng Adhikari D., Sharma R., Gurung K., et al. nhiễm Treponema pallidum ở người bệnh đến Antibiotic resistance in Neisseria khám tại Bệnh viện Da Liễu Đà Nẵng, Tạp gonorrhoeae and treatment outcomes of chí Y học dự phòng 2019; 29. gonococcal urethritissuspected patients in 6. Yin Y-P, Han Y, Dai X-Q, Zheng H-P, two large hospitals in Bhutan, 2015. PLoS Chen S-C, Zhu B-Y, et al. Susceptibility of ONE 2018; 13(8). Neisseria gonorrhoeae to azithromycin 8. Nguyễn Hoa Lan. Tình hình kháng kháng andceftriaxone inChina: A retrospective sinh của các chủng vi khuẩn lậu đã phân lập study ofnational surveillance data from 2013 tại Bệnh viện Da Liễu Trung Ương năm to 2016. PloSMed 2018 15(2). 2017. Luận văn Thạc sĩ 2017, Đại học Quốc gia Hà Nội. KHẢO SÁT SỰ LIÊN QUAN GIỮA MỘT SỐ BỆNH LÝ UNG THƯ VỚI HỆ NHÓM MÁU ABO TẠI BỆNH VIỆN UNG BƯỚU ĐÀ NẴNG Nguyễn Thị Hoài Thu1, Nguyễn Thị Quỳnh Nga1, Lê Văn Hùng2, Nguyễn Thị Hạnh1 TÓM TẮT 47 kết quả định nhóm máu được điều trị tại Bệnh Đặt vấn đề: Ung thư đang là vấn nạn của xã viện Ung bướu Đà Nẵng từ tháng 01/2016 đến hội, hiện nay Việt Nam được xếp vào nhóm thứ tháng 01/2019. Kết quả: Các bệnh lý ung 2 của bản đồ ung thư thế giới. Nghiên cứu này thường gặp là bệnh ung thư vú (29%), ung thư được thực hiện nhằm cung cấp thêm số liệu về tuyến giáp (13%), ung thư phổi (9,5%) và ung một số bệnh lý ung thư thường gặp trong khu thư gan (8,2%) với tỉ lệ nhóm máu O, B, A, AB vực cũng như bằng chứng chứng minh vai trò lần lượt là 43,0%; 26,9%; 24,1 và 6,0%. Trong của hệ nhóm máu ABO như là một dấu ấn sinh nhóm ung thư vú: người nhóm máu B có nguy học góp phần tiên đoán trong bệnh lý này. Mục cơ mắc bệnh cao hơn trong khi người nhóm máu tiêu: (1) Xác định tỉ lệ các nhóm máu hệ ABO ở O có nguy cơ mắc bệnh thấp hơn các nhóm máu các bệnh lý ung thư thường gặp. (2) Đánh giá khác (p < 0,05). Trong ung thư tuyến giáp và mối liên quan giữa nhóm máu hệ ABO với các ung thư phổi: người nhóm máu A có nguy cơ bệnh lý ung thư thường gặp. Đối tượng và mắc bệnh cao hơn trong khi người nhóm máu B phương pháp: Hồi cứu hồ sơ bệnh án 2700 lại có nguy cơ mắc bệnh thấp hơn các nhóm máu người bệnh được chẩn đoán xác định ung thư có khác (p< 0,05). Ở ung thư gan, người nhóm máu B có nguy cơ mắc bệnh thấp hơn (p
  2. TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 495 - THÁNG 10 - SỐ ĐẶC BIỆT - 2020 Từ khóa: Nhóm máu ABO, bệnh lý ung thư and breast cancer. Key words: ABO blood group, cancer SUMMARY diseases. STUDY THE RELATIONSHIP BETWEEN SOME COMMON CANCERS AND I. ĐẶT VẤN ĐỀ THE ABO BLOOD GROUP AT DA NANG Hiện nay ung thư đang được coi là vấn ONCOLOGY HOSPITAL nạn của xã hội, là nguyên nhân gây tử vong Background: Currently, cancer is a serious hàng đầu ở các nước đã và đang phát triển. social problem and Viet Nam is ranked in the Theo thống kê của Hiệp hội Ung thư toàn second group of world cancer map. This study cầu GLOBOCAN, ước tính vào năm 2018 was conducted to provide data about some thế giới có 18,1 triệu lượt người mắc và 9,6 common cancers in our region and evidence for triệu lượt tử vong. Việt Nam được xếp thứ 2 the role of ABO blood group system which is trong bản đồ Ung thư thế giới, xếp thứ considered as a biomarker contributing to the 78/172 quốc gia với tỷ lệ tử vong prediction in these diseases. Objectives: (1) 110/100.000 người, trong đó ung thư gan Determine the proportion of ABO blood group chiếm 15,4%, ung thư phổi chiếm 14,4%, in some common cancers. (2) Assess the ung thư dạ dày chiếm 10,6%, ung thư vú relationship between ABO blood group and chiếm 9,2%, ung thư trực tràng 8,9% còn lại some common cancers. Subjects and Methods: Retrospective study in 2700 cancer patients’ là các bệnh ung thư khác [1]. Một số nghiên medical records which have the result of ABO cứu về mối liên quan giữa ung thư và nhóm blood group examination at Da Nang Oncology máu ABO đã được thực hiện như: Năm Hospital from 01/2016 – 01/2019. Result: 2014, Li B đã nghiên cứu “Mối liên quan Proportion of some common cancers: breast giữa nhóm máu ABO với nguy cơ mắc bệnh cancer (29%), thyroid cancer (13%), lung cancer ung thư phổ biến” [2]; năm 2017, Huang J.Y (9.5%) and liver cancer (8.2%). The distribution đã thực hiện nghiên cứu “Nhóm máu ABO of type O, B, A, AB blood on cancer patients is và nguy cơ ung thư. Kết quả từ nghiên cứu 43,0%; 26,9%; 24,1 và 6,0%, respectively. In đoàn hệ Thượng Hải” cho kết quả những group of breast cancer patients: people with type người có nhóm máu B và AB có nguy cơ B blood have higher risk while people with type ung thư đường tiêu hóa và ung thư đại trực O blood have lower risk than others (p < 0.05). tràng thấp hơn các nhóm máu khác [3]. Việc In thyroid cancer and lung cancer: patients with tìm hiểu mối liên quan giữa các nhóm bệnh type A blood have higher risk while patients lý ung thư với hệ nhóm máu ABO góp phần with type B blood have lower risk than others (p < 0.05). In liver cancer, patients with type B giúp bác sĩ lâm sàng trong việc định hướng blood have lower risk than others (p< 0.05). chẩn đoán cũng như giúp người dân định Conclusion: The most common cancers include: hướng về khả năng mắc bệnh của mình, từ breast cancer, thyroid cancer, lung cancer and đó điều chỉnh hành vi lối sống tác động lên liver cancer. The distribution of type O, B, A, sức khỏe, góp phần dự phòng sự xuất hiện AB blood on cancer patients is 43,0%; 26,9%; của ung thư hoặc giúp chẩn đoán sớm, giảm 24,1 và 6,0%, respectively. There is the thiểu những gánh nặng về sức khỏe, kinh kế relationship between type A blood and thyroid do bệnh lý ung thư gây nên. cancer and lung cancer; between type B blood Để cung cấp thêm bằng chứng chứng 311
  3. CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KỶ NIỆM 60 NĂM TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y KHOA VINH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN minh vai trò của hệ nhóm máu ABO như là 2.3.2. Cỡ mẫu: Chọn tất cả bệnh nhân đủ một dấu ấn sinh học góp phần tiên đoán tiêu chuẩn từ 01/2016 – 01/2019, cỡ mẫu thu trong bệnh lý ung thư, đề tài này được thực được là n = 2700. hiện với các mục tiêu: 2.3.3. Biến số nghiên cứu 1. Xác định tỉ lệ các nhóm máu hệ ABO ở - Biến số độc lập: Tuổi, giới tính. các bệnh lý ung thư thường gặp. - Biến số phụ thuộc: Nhóm máu, các bệnh 2. Đánh giá mối liên quan giữa nhóm lý ung thư. máu hệ ABO với các bệnh lý ung thư thường 2.3.4.Tiêu chuẩn và phương pháp đánh gặp. giá - Tiêu chuẩn và phương pháp xác định II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU nhóm máu: bằng phương pháp Huyết thanh 2.1. Đối tượng nghiên cứu mẫu, hồng cầu mẫu và định nhóm máu hệ Người bệnh được chẩn đoán xác định ung ABO trong cột gelcard với máy Diamed – thư có kết quả định nhóm máu và các thông ID Micro Typing System. Nhóm máu chỉ tin: tuổi, giới tính, loại bệnh ung thư và được được kết luận khi có sự phù hợp giữa các điều trị tại Bệnh viện Ung bướu Đà Nẵng. phương pháp trên. 2.2. Thời gian và địa điểm nghiên cứu: - Tiêu chuẩn và phương pháp xác định Từ tháng 01/2019 đến tháng 10/2019 tại ung thư: Giải phẫu bệnh là tiêu chuẩn vàng Bệnh viện Ung bướu Đà Nẵng. để chẩn đoán. 2.3. Phương pháp nghiên cứu 2.4. Thu thập, xử lý và phân tích số liệu: 2.3.1. Thiết kế nghiên cứu: Nghiên cứu Excel 2010 và SPSS 20.0 hồi cứu. III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 3.1. Tỉ lệ các nhóm máu hệ ABO ở các bệnh lý ung thư thường gặp Biểu đồ 3.1. Tỉ lệ phân bố nhóm máu ABO với các bệnh ung thư thường gặp Nhận xét: Với cỡ mẫu 2700, các loại bệnh ung thư thường gặp là: ung thư vú (29%), ung thư tuyến giáp (13%), ung thư phổi (9,5%) và ung thư gan (8,2) với tỉ lệ nhóm máu O, B, A, AB lần lượt là 43%; 26,9%; 24,1% và 6%. 3.2. Mối liên quan giữa các nhóm máu hệ ABO với các bệnh lý ung thư 3.3.1. Mối liên quan giữa nhóm máu hệ ABO với bệnh ung thư vú 312
  4. TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 495 - THÁNG 10 - SỐ ĐẶC BIỆT - 2020 Bảng 3.2. Mối liên quan giữa nhóm máu hệ ABO với bệnh ung thư vú Nhóm Ung thư vú Phân bố nhóm máu OR (95% CI) p máu (%) ở Việt Nam (%) A 23,9 21,2 1,04 (0,83 – 1,30) 0,7 B 29,6 30,1 1,25 (1,01 – 1,54) 0,03 O 40,5 42,1 0,81 (0,67 – 0,98) 0,03 AB 6,0 6,6 0,99 (0,67 – 1,46) 0,96 Nhận xét: Trong ung thư vú, những người nhóm máu B có nguy cơ mắc bệnh cao hơn các nhóm máu khác p < 0,05. Những người nhóm máu O lại có nguy cơ mắc bệnh thấp hơn p < 0,05. 3.3.2. Mối liên quan giữa nhóm máu hệ ABO với bệnh ung thư tuyến giáp Bảng 3.3. Mối liên quan giữa nhóm máu hệ ABO với bệnh ung thư tuyến giáp Nhóm Ung thư Phân bố nhóm máu OR (95% CI) p máu tuyến giáp (%) ở Việt Nam (%) A 22,5 21,2 1,59 (1,21 – 2,07) 0,01 B 23,4 30,1 0,71 (0,54 – 0,94) 0,02 O 47,5 42,1 1,24 (0,97 – 1,59) 0,08 AB 6,6 6,6 0,10 (0,61 – 1,63) 0,9 Nhận xét: Trong ung thư tuyến giáp, những người nhóm máu A có nguy cơ mắc bệnh cao hơn các nhóm máu khác trong khi nhóm máu B lại có nguy cơ mắc bệnh thấp hơn và sự khác biệt này có ý nghĩa thống kê với p < 0,05. 3.3.3. Mối liên quan giữa nhóm máu hệ ABO với bệnh ung thư phổi Bảng 3.4. Mối liên quan giữa nhóm máu hệ ABO với bệnh ung thư phổi Nhóm Ung thư phổi Phân bố nhóm máu OR (95% CI) P máu (%) ở Việt Nam (%) A 28,8 21,2 1,50 (1,10 – 2,04) 0,01 B 23,4 30,1 0,71 (0,52 – 0,98) 0,03 O 40,4 42,1 0,94 (0,71 – 1,24) 0,65 AB 7,4 6,6 1,13 (0,66 – 1,92) 0,65 Nhận xét: Trong ung thư phổi, những người nhóm máu A có nguy cơ mắc bệnh cao hơn các nhóm máu khác trong khi nhóm máu B lại có nguy cơ mắc bệnh thấp hơn và sự khác biệt này có ý nghĩa thống kê với p < 0,05. 3.3.4. Mối liên quan giữa nhóm máu hệ ABO với bệnh ung thư gan Bảng 3.5. Mối liên quan giữa nhóm máu hệ ABO với bệnh ung thư gan Nhóm Ung thư gan Phân bố nhóm máu OR (95% CI) P máu (%) ở Việt Nam (%) A 23,4 21,2 1,13 (0,80 – 1,60) 0,48 B 23,0 30,1 0,70 (0,50 – 0,98) 0,04 O 48,6 42,1 1,31 (0,98 – 1,75) 0,07 AB 5,0 6,6 0,74 (0,38 – 1,42) 0,36 313
  5. CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KỶ NIỆM 60 NĂM TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y KHOA VINH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN Nhận xét: Trong ung thư gan, những mắc bệnh thấp hơn và sự khác biệt này cũng người nhóm máu B có nguy cơ mắc bệnh có ý nghĩa thống kê với p < 0,05. Chưa tìm thấp hơn với p < 0,05. Không thấy mối liên thấy mối liên quan giữa nhóm máu A và AB quan giữa nhóm máu A, O và AB với ung với ung thư vú. Kết quả của chúng tôi tương thư gan. đồng với nghiên cứu của Surekha (2004) [6]. Nghiên cứu của Franchini M (2016) cũng IV. BÀN LUẬN chỉ ra rằng người có nhóm máu B và AB có 4.1. Tỉ lệ các nhóm máu hệ ABO ở các nguy cơ mắc ung thư vú cao hơn và tỷ lệ bệnh lý ung thư thường gặp. Biểu đồ 3.1 sống sót kém hơn người có nhóm máu O và cho thấy nhóm bệnh ung thư thường gặp là A; người có nhóm máu O có nguy cơ tử ung thư vú (29%), ung thư tuyến giáp vong thấp hơn đáng kể so với nhóm không (13%), ung thư phổi (9,5%) và ung thư gan O [7]. Tuy nhiên, kết quả nghiên cứu của tôi (8,2%). Kết quả của chúng tôi có sự khác có sự khác biệt so với nghiên cứu của Đỗ biệt so với nghiên cứu của Đỗ Thị Xuân Thị Xuân Thùy (2016) về nguy cơ mắc bệnh Thùy (2016), trong nghiên cứu này tỉ lệ 5 của nhóm máu A cao hơn với OR = 2,12; nhóm ung thư lần lượt là dạ dày 18,8%, đại 95% CI: 1,31 – 3,43; p < 0,05 [4]. Sự khác tràng 12,8%, phổi 10%, tuyến giáp 9,6% và biết này có thể là do khác nhau về chủng tộc, trực tràng 7,2%. Sự khác biệt này có thể lý địa lý, thói quen… bởi ung thư là bệnh lý đa giải là do quần thể nghiên cứu khác nhau về nguyên nhân. Cần có nghiên cứu sâu hơn cả mặt địa lý, thời gian cũng như cỡ mẫu. Tỉ trên quy mô lớn hơn để có thể lý giải cho lệ nhóm máu O, B, A, AB lần lượt là 43,0%; vấn đề này. 26,9%; 24,1%; AB 6,0%. Kết quả của chúng 4.3.2. Mối liên quan giữa nhóm máu hệ tôi khá tương đồng với tỉ lệ phân bố nhóm ABO và ung thư tuyến giáp máu ở người Việt Nam về nhóm máu O: Bảng 3.3 cho thấy trong bệnh ung thư 42,1% và nhóm máu AB: 6,6%. Tuy nhiên tuyến giáp, người nhóm máu A có nguy cơ kết quả của chúng tôi lại có sự phân bố tỉ lệ mắc bệnh cao hơn và người nhóm máu B lại nhóm máu A cao hơn và nhóm máu B thấp nguy cơ mắc bệnh thấp hơn các nhóm máu hơn so với tỉ lệ nhóm máu ở người Việt khác, sự khác biệt này có ý nghĩa thống kê Nam. Kết quả nghiên cứu này cũng khá phù với p < 0,05. Kết quả này của chúng tôi hợp với Đỗ Thị Xuân Thùy (2016) với tỉ lệ tương đồng với nghiên cứu của Đỗ Thị Xuân nhóm A: 27,0%; nhóm B: 27,3%; nhóm O: Thùy (2016) về nguy cơ mắc bệnh ung thư 39,4%; nhóm AB: 6,3% [4]. tuyến giáp ở nhóm máu A với OR = 2,07; 4.3. Mối liên quan giữa các nhóm máu 95% CI: 1,38 – 3,09. Nhưng lại có sự khác hệ ABO với các bệnh lý ung thư thường biệt về nguy cơ thấp ung thư tuyến giáp, gặp trong kết quả của chúng tôi, nhóm máu B có 4.3.1. Mối liên quan giữa nhóm máu hệ nguy cơ thấp với OR = 0,71; 95% CI: 0,54 – ABO và ung thư vú 0,94 còn nghiên cứu của Đỗ Thị Xuân Thùy Bảng 3.2 cho thấy trong nhóm bệnh ung (2016) nhóm máu O có nguy cơ thấp với thư vú, những người nhóm máu B có nguy ung thư tuyến giáp OR = 0,61; 95% CI: 0,41 cơ mắc bệnh cao hơn các nhóm máu khác, – 0,91 [4]. ngược lại người nhóm máu O lại có nguy cơ 314
  6. TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 495 - THÁNG 10 - SỐ ĐẶC BIỆT - 2020 4.3.3. Mối liên quan giữa nhóm máu hệ ghi nhận được mối liên quan giữa nhóm máu ABO và ung thư phổi A và bệnh ung thư gan [8]. Bảng 3.4 cho thấy trong ung thư phổi, người nhóm máu A có nguy cơ mắc bệnh V. KẾT LUẬN cao hơn, ngược lại, người nhóm máu B lại Hồi cứu hồ sơ bệnh án người bệnh điều có nguy cơ mắc bệnh thấp hơn các nhóm trị tại Bệnh viện Ung bướu Đà Nẵng từ máu khác và sự khác biệt này có ý nghĩa 01/2016 - 01/2019, cỡ mẫu thu được là thống kê với p < 0,05. Kết quả này phù hợp 2700. Các nhóm bệnh ung thư thường gặp với nghiên cứu của Đỗ Thị Xuân Thùy lần lượt là: ung thư vú (29%), ung thư tuyến (2016) về nguy cơ mắc bệnh ung thư phổi giáp (13%), ung thư phổi (9,5% và ung thư cao hơn ở những người có nhóm máu A gan (8,2%). Tỉ lệ các nhóm máu O, B, A, (OR= 1,87; 95% CI: 1,26 – 2,80) [4]. Kết AB gặp trong các bệnh lý ung thư này lần quả của chúng tôi cũng tương đồng với lượt là 43,0%; 26,9%; 24,1 và 6,0%. Về mối nghiên cứu của Akhtar (2010) về nguy cơ liên quan giữa một số bệnh ung thư phổ biến mắc bệnh ung thư phổi cao hơn ở những và nhóm máu: Những người nhóm máu A có người có nhóm máu A [5]. Để giải thích cho nguy cơ cao mắc các bệnh ung thư tuyến nguy cơ cao mắc bệnh ung thư phổi ở những giáp và ung thư phổi hơn các nhóm máu người có nhóm máu A, Franchini M (2016) khác (p < 0,05); Những người nhóm máu B cho rằng đối với bệnh nhân ung thư phổi, có nguy cơ mắc bệnh thấp đối với bệnh ung biểu hiện kháng nguyên nhóm máu A trong thư tuyến giáp, ung thư phổi và ung thư gan các tế bào khối u được báo cáo là yếu tố tiên nhưng có nguy cơ cao mắc bệnh ung thư vú lượng thuận lợi thúc đẩy quá trình viêm, (p < 0,05); Những người nhóm máu O có giám sát miễn dịch đối với các tế bào ác nguy cơ mắc bệnh thấp đối với ung thư vú tính, bám dính giữa các tế bào và tín hiệu và chưa tìm thấy mối liên quan giữa nhóm màng [7]. máu O và các bệnh ung thư gan, ung thư 4.3.4. Mối liên quan giữa nhóm máu hệ phổi, ung thư tuyến giáp. ABO và ung thư gan Bảng 3.5 cho thấy trong ung thư gan, TÀI LIỆU THAM KHẢO người nhóm máu B có nguy cơ mắc bệnh 1. Globocan (2018), International Agency for thấp hơn và sự khác biệt này cũng có ý Research on Cancer, nghĩa thống kê với p < 0,05 (OR = 0,70; http://gco.iarc.fr/today/fact-sheets-cancers? 95% CI: 0,50 – 0,98). Chưa tìm thấy mối 2. Li B, Tan B, Chen C, Zhao L and Qin L liên quan giữa nhóm máu A, O và AB với (2014), “Association between the ABO blood ung thư gan. Kết quả của chúng tôi tương group and risk of common cancers”. Journal of Evidence‐Based Medicine, 7: 79-83. đồng với nghiên cứu của Hosen (2018) ở 3. Huang J. Y, Wang R, Gao Y. T, & Yuan J. cộng đồng người Banglades về nguy cơ mắc M. (2017), “ABO blood type and the risk of bệnh ung thư gan thấp hơn ở những người cancer - Findings from the Shanghai Cohort có nhóm máu B so với nhóm máu khác, tuy Study”. PloS one, 12(9), e0184295. nhiên trong nghiên cứu này cũng chỉ ra 4. Đỗ Thị Xuân Thùy (2016), Nghiên cứu sự nhóm máu A có nguy cơ cao mới bệnh ung phân bố nhóm máu hệ ABO trong một số thư gan còn kết quả của chúng tôi lại chưa bệnh lý ung thư thường gặp tại bệnh viện Đại 315
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2