Khảo sát tổn thương phần trước nhãn cầu do chấn thương đụng dập bằng siêu âm sinh hiển vi (UBM)

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 1 * 2014<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> KHẢO SÁT TỔN THƯƠNG PHẦN TRƯỚC NHÃN CẦU<br /> DO CHẤN THƯƠNG ĐỤNG DẬP BẰNG SIÊU ÂM SINH HIỂN VI (UBM)<br /> Trần Anh Tuấn*, Vũ Anh Lê*, Phạm Thị Thủy Tiên*, Huỳnh Ngọc Khánh**<br /> <br /> TÓMTẮT<br /> Mục tiêu: Khảo sát tổn thương các cấu trúc phần trước nhãn cầu do chấn thương đụng dập bằng siêu<br /> âm sinh hiển vi.<br /> Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu mô tả cắt ngang, gồm 90 bệnh nhân bị chấn thương đụng<br /> dập nhãn cầu đến khám và điều trị tại Bệnh viện mắt thành phố Hồ Chí Minh từ tháng 05/2012 đến<br /> 05/2013, các bệnh nhân này được khám lâm sàng và thực hiện siêu âm sinh hiển vi ở mắt chấn thương.<br /> Kết quả: tổn thương các cấu trúc phần trước nhãn cầu do chấn thương đụng dập hay gặp trên siêu âm<br /> sinh hiển vi là lùi góc tiền phòng, xuất huyết tiền phòng và đứt dây chằng Zinn (63 – 74%). Tăng nhãn áp<br /> do chấn thương đụng dập nhãn cầu là hậu quả của nhiều tổn thương phối hợp nhau (xuất huyết tiền phòng,<br /> lùi góc tiền phòng và lệch thể thủy tinh).<br /> Kết luận: Siêu âm sinh hiển vi là phương tiện tốt trong chẩn đoán tổn thương các cấu trúc phần trước nhãn<br /> cầu do chấn thương đụng dập, đặc biệt khi có tổn thương phù giác mạc và xuất huyết tiền phòng kèm theo.<br /> Từ khóa: chấn thương đụng dập nhãn cầu, tổn thương phần trước nhãn cầu, siêu âm sinh hiển vi<br /> <br /> ABSTRACT<br /> ULTRASOUND BIOMICROSCOPY IN OCULAR ANTERIOR SEGMENT INJURY CAUSED<br /> BY BLUNT TRAUMA<br /> Tran Anh Tuan, Vu Anh Le, Pham Thi Thuy Tien, Huynh Ngoc Khanh<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 18 - Supplement of No 1 - 2014: 1 - 8<br /> Purpose: Used ultrasound bio microscopy to evaluate ocular anterior segment injury caused by blunt<br /> trauma.<br /> Patients and methods: Cross-sectional study, from May 2012 through May 2013, a total of 90<br /> clinical and ultrasound bio microscopy studies were performed in patients with blunt eye trauma at Ho Chi<br /> Minh eye hospital.<br /> Results: The most common ultrasound bio microscopy findings of 90 eyes with anterior segment<br /> injuries caused by blunt trauma are angle recession, hyphema and zonulysis (63 – 74%). Ocular<br /> hypertension after blunt trauma is consequence of coordinating multiple lesions (hyphema, angle recession<br /> and lens dislocation).<br /> Conclusion: Ultrasound bio microscopy is a good means in diagnosing ocular anterior segment injury<br /> caused by blunt trauma, especially when there is corneal edema or/and hyphema coordination.<br /> Keywords: ocular blunt trauma, anterior segment injury, ultrasound bio microscopy<br /> nhãn cầu hở, trong đó chấn thương đụng dập<br /> ĐẶT VẤNĐỀ<br /> nhãn cầu là dạng hay gặp nhất trong chấn<br /> Chấn thương nhãn cầu được chia thành<br /> thương nhãn cầu kín chiếm tỷ lệ 57,8%(20).<br /> chấn thương nhãn cầu kín và chấn thương<br /> *BV Mắt TP.HCM<br /> ** BV Mắt Phú Yên<br /> Tác giả liên lạc: BS Huỳnh Ngọc Khánh<br /> ĐT: 0905461679.<br /> <br /> Mắt<br /> <br /> Email: bshuynhngockhanh@gmail.com.<br /> <br /> 1<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 1 * 2014<br /> <br /> Trong chấn thương đụng dập nhãn cầu thì<br /> phần trước nhãn cầu là nơi chịu tác động trực<br /> tiếp hoặc gián tiếp của tác nhân gây chấn<br /> thương. Biểu hiện lâm sàng của tổn thương<br /> phần trước nhãn cầu do chấn thương đụng<br /> dập rất đa dạng như phù giác mạc, xuất huyết<br /> tiền phòng, rách chân mống mắt, lùi góc tiền<br /> phòng, lệch thể thủy tinh, tách thể mi(1).<br /> Siêu âm sinh hiển vi (Ultrasound<br /> biomicroscopy: UBM) dùng sóng âm tần số<br /> cao 35 - 50MHz, là một phương tiện không<br /> xâm lấn cho phép thấy được cấu trúc phần<br /> trước nhãn cầu với độ sâu lên đến 5mm như:<br /> giác mạc, góc tiền phòng, mống mắt, thể thủy<br /> tinh, dây chằng Zinn, thể mi(4). Trong các<br /> trường hợp chấn thương đụng dập nhãn cầu<br /> khó quan sát được các cấu trúc phần trước bị<br /> tổn thương thì siêu âm sinh hiển vi là phương<br /> tiện hữu ích để chẩn đoán.<br /> <br /> Mục tiêu nghiên cứu<br /> - Mô tả đặc điểm dịch tể học, lâm sàng và<br /> siêu âm sinh hiển vi của bệnh nhân bị tổn<br /> thương các cấu trúc phần trước nhãn cầu do<br /> chấn thương đụng dập.<br /> - Phân tích liên quan tổn thương các cấu trúc<br /> phần trước nhãn cầu giữa lâm sàng và siêu âm<br /> sinh hiển vi.<br /> <br /> PHƯƠNGPHÁPNGHIÊNCỨU<br /> Đối tượng nghiên cứu<br /> Là các bệnh nhân bị chấn thương đụng<br /> dập nhãn cầu đến khám và điều trị tại Bệnh<br /> viện Mắt thành phố Hồ Chí Minh.<br /> <br /> Tiêu chuẩn chọn mẫu<br /> - Bệnh nhân bị chấn thương đụng dập<br /> nhãn cầu.<br /> - Bệnh nhân đồng ý tham gia nghiên cứu.<br /> <br /> Tiêu chuẩn loại trừ<br /> - Bệnh nhân có tiền sử chấn thương hoặc có<br /> phẫu thuật nội nhãn trước đó như: phẫu thuật<br /> glôcôm, thay thể thủy tinh, phẫu thuật võng mạc<br /> - dịch kính.<br /> <br /> 2<br /> <br /> - Bệnh nhân bị đa chấn thương.<br /> - Dị vật giác mạc.<br /> - Mất mống mắt.<br /> - Bệnh nhân chấn thương đụng dập có vỡ<br /> nhãn cầu.<br /> - Bệnh nhân không hợp tác.<br /> - Bệnh nhân có các bất thường bẩm sinh về<br /> nhãn cầu.<br /> - Bệnh nhân bị chấn thương cả hai mắt.<br /> - Hình ảnh siêu âm sinh hiển vi không đạt<br /> yêu cầu.<br /> <br /> Thiết kế nghiên cứu<br /> Nghiên cứu mô tả cắt ngang có phân tích.<br /> <br /> Quy trình siêu âm sinh hiển vi<br /> - Bệnh nhân ở tư thế nằm ngửa, được nhỏ<br /> thuốc tê vào mắt nghiên cứu.<br /> - Cẩn thận đặt một tách chuyên dụng giữa<br /> hai mi mắt và tựa nhẹ nhàng lên củng mạc gần<br /> rìa. Cho một ít gel Lacrinorm 0,2% vào tách và<br /> 10ml nước cất hoặc nước muối sinh lý vào<br /> tách.<br /> - Nhẹ nhàng đặt đầu dò vào tách. Tay tựa<br /> nhẹ lên trán bệnh nhân. Cố gắng giữ đầu dò ở<br /> tư thế vuông góc với bề mặt cấu trúc cần khảo<br /> sát và điểm đánh dấu (marker) nằm về phía<br /> củng mạc để hạn chế sai số.<br /> - Lựa chọn chế độ “Sulcus to sulcus” để khảo<br /> sát tiền phòng và chế độ “Angle mode” để phát<br /> hiện bất thường ở góc tiền phòng và dây chằng<br /> Zinn. Vị trí góc khảo sát theo thứ tự kinh tuyến 9<br /> giờ, 3 giờ, 12 giờ, 6 giờ.<br /> - Kết thúc siêu âm, lấy đầu dò và tách ra<br /> khỏi mắt bệnh nhân. Rửa mắt bằng NaCl 0,9%.<br /> <br /> KẾT QUẢ NGHIÊNCỨU<br /> Đặc điểm dịch tễ<br /> Bảng 1: Đặc điểm dịch tễ.<br /> Đặc điểm<br /> Nam<br /> Nữ<br /> Tuổi trung bình (năm)<br /> <br /> Giới<br /> tính<br /> <br /> Số lượng Tỷ lệ (%) Trị số p<br /> 74<br /> 82,22<br /> p < 0,01<br /> 16<br /> 17,78<br /> 35,52 ± 13,13<br /> <br /> Chuyên Đề Mắt – Tai Mũi Họng – Răng Hàm Mặt<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 1 * 2014<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Đặc điểm<br /> Số lượng Tỷ lệ (%) Trị số p<br /> Thành phố<br /> 33<br /> 36,67<br /> Địa chỉ<br /> p < 0,05<br /> Nông thôn<br /> 57<br /> 63,33<br /> Học sinh – sinh viên<br /> 9<br /> 10,00<br /> Lao động trí óc<br /> 8<br /> 8,89<br /> Nghề<br /> p < 0,01<br /> nghiệp<br /> Buôn bán<br /> 8<br /> 8,89<br /> Lao động chân tay<br /> 65<br /> 72,22<br /> <br /> Đặc điểm lâm sàng<br /> <br /> (p: phép kiểm định χ2)<br /> <br /> Bảng 2: Thị lực của bệnh nhân chấn thương đụng<br /> dập nhãn cầu.<br /> <br /> Tỷ lệ nam giới bị chấn thương đụng dập<br /> nhãn cầu cao gấp bốn lần so với nữ giới, sự khác<br /> biệt này có ý nghĩa thống kê (p < 0,01).<br /> Đa số bệnh nhân có nghề nghiệp là lao động<br /> chân tay với tỷ lệ là 72,22%, sự khác biệt giữa các<br /> nhóm nghề nghiệp có ý nghĩa thống kê (p < 0,01).<br /> <br /> 56,67% bệnh nhân bị giảm thị lực nặng<br /> (ST(+) – BBT), chấn thương đụng dập gây<br /> giảm thị lực ở nhiều mức độ khác nhau có ý<br /> nghĩa thống kê (p < 0,01).<br /> <br /> Đặc điểm<br /> Số mắt<br /> 4/10 – 1/10<br /> 18<br /> ĐNT 4,75m – ĐNT 0,25m<br /> 21<br /> BBT – ST(+)<br /> 51<br /> Tổng<br /> 90<br /> <br /> Tỷ lệ (%)<br /> 20,00<br /> 23,33<br /> 56,67<br /> 100<br /> <br /> Trị số p<br /> <br /> p < 0,01<br /> <br /> (p: phép kiểm định χ2; ĐNT: đếm ngón tay; BBT: bóng bàn<br /> tay; ST: sáng tối)<br /> <br /> Bảng 3: Nhãn áp của bệnh nhân bị chấn thương đụng dập nhãn cầu.<br /> Đặc điểm<br /> Nhãn áp thấp (≤ 5mmHg)<br /> Nhãn áp bình thường (6mmHg – 21mmHg)<br /> Tăng nhãn áp (> 21mmHg)<br /> Tổng<br /> <br /> Số mắt<br /> 15<br /> 31<br /> 44<br /> 90<br /> <br /> Tỷ lệ (%)<br /> 16,67<br /> 34,44<br /> 48,89<br /> 100<br /> <br /> Trị số p<br /> <br /> p < 0,01<br /> <br /> (p: phép kiểm định χ2)<br /> <br /> Bệnh nhân bị chấn thương đụng dập nhãn<br /> cầu có nhãn áp trung bình là 23,61 ± 14,89mmHg,<br /> trong đó tăng nhãn áp chiếm đa số với tỷ lệ<br /> 48,89% và nhãn áp thấp chiếm tỷ lệ 16,67%.<br /> <br /> Đặc điểm tổn thương các cấu trúc phần<br /> trước nhãn cầu trên siêu âm sinh hiển vi<br /> Trên hình ảnh siêu âm sinh hiển vi, tổn<br /> thương lùi góc tiền phòng là dạng hay gặp<br /> nhất ở bệnh nhân chấn thương đụng dập nhãn<br /> cầu với tỷ lệ 74,44%. Đứt dây chằng Zinn thể<br /> thủy tinh cũng là tổn thương hay gặp ở bệnh<br /> nhân chấn thương đụng dập nhãn cầu với tỷ<br /> lệ 60%. Tổn thương tách thể mi không thể<br /> <br /> quan sát thấy trên lâm sàng nhưng trên siêu<br /> âm sinh hiển vi có thể nhận thấy rõ với tỷ lệ<br /> 8,89%.<br /> Bảng 4: Tỷ lệ tổn thương các cấu trúc phần trước<br /> nhãn cầu trên siêu âm sinh hiển vi.<br /> Đặc điểm<br /> Tổn thương trên UBM<br /> Xuất huyết tiền phòng<br /> Rách chân mống mắt<br /> Lệch thể thủy tinh<br /> Đứt dây chằng Zinn<br /> Lùi góc tiền phòng<br /> Hẹp góc tiền phòng<br /> Tách thể mi<br /> <br /> Số<br /> Khoảng tin cậy<br /> Tỷ lệ (%)<br /> mắt<br /> 95%<br /> 57<br /> 27<br /> 40<br /> 54<br /> 67<br /> 13<br /> 8<br /> <br /> 63,33<br /> 30,00<br /> 44,44<br /> 60,00<br /> 74,44<br /> 14,44<br /> 8,89<br /> <br /> 53,33 – 73,33<br /> 21,11 – 38,89<br /> 33,33 – 54,44<br /> 48,92 – 70,00<br /> 65,90 – 83,33<br /> 7,78 – 23,41<br /> 3,33 – 14,44<br /> <br /> Bảng 5: Đặc điểm độ sâu tiền phòng, chỉ số AOD500 và TIA ở bệnh nhân có tổn thương lùi góc tiền phòng.<br /> Đặc điểm<br /> Độ sâu tiền phòng<br /> (Trung bình ± độ lệch chuẩn, mm)<br /> AOD500<br /> (Trung bình ± độ lệch chuẩn, mm)<br /> TIA<br /> (Trung bình ± độ lệch chuẩn, độ)<br /> <br /> Số mắt<br /> <br /> Mắt chấn thương<br /> <br /> Mắt đối bên<br /> <br /> Trị số p<br /> <br /> 67<br /> <br /> 3,27 ± 0,46<br /> <br /> 2,88 ± 0,30<br /> <br /> p < 0,01<br /> <br /> 67<br /> <br /> 0,82 ± 0,31<br /> <br /> 0,39 ± 0,12<br /> <br /> p < 0,01<br /> <br /> 67<br /> <br /> 49,06 ± 10,13<br /> <br /> 34,00 ± 7,94<br /> <br /> p < 0,01<br /> <br /> (AOD500: Angle opening distance at 500µm; TIA: Trabecular – iris angle; p: phép kiểm định T ghép cặp)<br /> <br /> Mắt<br /> <br /> 3<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 1 * 2014<br /> <br /> Ở mắt bị tổn thương lùi góc tiền phòng, độ<br /> sâu tiền phòng, chỉ số AOD500 và TIA đều lớn<br /> <br /> hơn mắt đối bên bình thường có ý nghĩa thống<br /> kê.<br /> <br /> Bảng 6: Đặc điểm độ sâu tiền phòng, chỉ số AOD500 và TIA ở bệnh nhân tổn thương hẹp góc tiền phòng.<br /> Đặc điểm<br /> Độ sâu tiền phòng (Trung bình ± độ lệch chuẩn, mm)<br /> AOD500 (Trung bình ± độ lệch chuẩn, mm)<br /> TIA (Trung bình ± độ lệch chuẩn, độ)<br /> <br /> Số mắt<br /> 13<br /> 13<br /> 13<br /> <br /> Mắt chấn thương<br /> 1,49 ± 0,67<br /> 0,08 ± 0,09<br /> 7,25 ± 8,18<br /> <br /> Mắt đối bên<br /> 2,66 ± 0,29<br /> 0,27 ± 0,11<br /> 25,02 ± 7,76<br /> <br /> Trị số p<br /> p < 0,01<br /> p < 0,01<br /> p < 0,01<br /> <br /> (p: phép kiểm định T ghép cặp)<br /> <br /> Ở mắt bị tổn thương hẹp góc tiền phòng,<br /> độ sâu tiền phòng, chỉ số AOD500 và TIA đều<br /> nhỏ hơn mắt đối bên bình thường có ý nghĩa<br /> thống kê.<br /> <br /> bệnh nhân có nhãn áp thấp là 64,75 lần (p <<br /> 0,01).<br /> <br /> Bảng 7: Mức độ đứt dây chằng Zinn trên siêu âm<br /> sinh hiển vi.<br /> <br /> Đặc điểm<br /> (Số mắt)<br /> <br /> Đặc điểm<br /> Số mắt<br /> Tỷ lệ (%)<br /> UBM mức độ đứt dây chằng Zinn<br /> 0<br /> < 90<br /> 15<br /> 27,78<br /> 0<br /> 0<br /> 90 – 180<br /> 12<br /> 22,22<br /> 0<br /> > 180<br /> 27<br /> 50,00<br /> Tổng<br /> 54<br /> 100<br /> <br /> Trị số p<br /> <br /> Có<br /> Không<br /> Tổng<br /> <br /> p < 0,05<br /> <br /> 8<br /> 82<br /> 90<br /> p< 0,01<br /> <br /> BÀNLUẬN<br /> <br /> Bệnh nhân đứt dây chằng Zinn trên 90<br /> chiếm đa số với tỷ lệ 72,22%, các mức độ đứt dây<br /> chằng Zinn khác nhau có ý nghĩa thống kê.<br /> 0<br /> <br /> Liên quan tổn thương các cấu trúc phần<br /> trước nhãn cầu giữa lâm sàng và siêu âm<br /> sinh hiển vi<br /> Bảng 8: Liên quan giữa tăng nhãn áp và tổn thương<br /> các cấu trúc phần trước nhãn cầu trên siêu âm sinh<br /> hiển vi.<br /> Nguy cơ tăng nhãn áp<br /> (> 21mmHg)<br /> (OR: Odds ratio)<br /> 2,40<br /> 0,83<br /> 0,65<br /> <br /> Trị số p<br /> p >0,05<br /> p >0,05<br /> p >0,05<br /> <br /> (OR: hồi qui logistic; p: phép kiểm định χ2)<br /> <br /> Tăng nhãn áp sau chấn thương đụng dập<br /> nhãn cầu là hậu quả của nhiều tổn thương<br /> phối hợp nhau như xuất huyết tiền phòng, lùi<br /> góc tiền phòng và lệch thể thủy tinh.<br /> Tổn thương tách thể mi chiếm tỷ lệ 46,67%<br /> ở nhóm có nhãn áp thấp với khoảng tin cậy<br /> 95% là 20,17 – 73,33%. Nguy cơ tách thể mi ở<br /> <br /> 4<br /> <br /> Tổng Trị số p<br /> <br /> (p: phép kiểm định χ )<br /> <br /> (p: phép kiểm định χ )<br /> <br /> Xuất huyết tiền phòng<br /> Lùi góc tiền phòng<br /> Lệch thể thủy tinh<br /> <br /> Nhãn áp thấp (≤ 5mmHg)<br /> Có<br /> Không<br /> UBM tách thể mi<br /> 7<br /> 1<br /> 8<br /> 74<br /> 15<br /> 75<br /> OR = 64,75<br /> 2<br /> <br /> 2<br /> <br /> Tổn thương trên UBM<br /> <br /> Bảng 9: Liên quan giữa nhãn áp thấp và tổn thương<br /> tách thể mi trên siêu âm sinh hiển vi.<br /> <br /> Đặc điểm dịch tễ<br /> Trong chấn thương mắt, hầu hết các<br /> nghiên cứu đều cho thấy tỷ lệ nam giới luôn<br /> nhiều hơn nữ giới: Pandita và Merriman, tỷ lệ<br /> nam, nữ lần lượt là 76% và 24%(21); Firat cùng<br /> cộng sự, tỷ lệ nam, nữ lần lượt là 67,39% và<br /> 32,61%(6). Nghiên cứu hiện tại cũng cho kết<br /> quả tương tự với tỷ lệ nam giới nhiều hơn nữ<br /> giới là 82,22% và 17,78%.<br /> Chấn thương mắt hay xảy ra ở nhóm<br /> người trẻ tuổi, tuổi trung bình bệnh nhân bị<br /> chấn thương mắt theo Pandita và Merriman là<br /> 35,5 tuổi(21), tuổi trung bình của các đối tượng<br /> nghiên cứu hiện tại là 35,52 tuổi cũng khác<br /> biệt không nhiều so với Pandita và Merriman.<br /> Các đối tượng có nghề nghiệp là lao động<br /> chân tay thì nguy cơ bị chấn thương mắt cao hơn<br /> các đối tượng khác(14), theo Cao cùng cộng sự thì<br /> 50,4% bệnh nhân nam giới bị chấn thương mắt<br /> có nghề nghiệp là lao động chân tay(3). Một khảo<br /> sát khác ở vùng nông thôn Nepal cũng cho thấy<br /> 42,3% bệnh nhân chấn thương mắt có nghề<br /> <br /> Chuyên Đề Mắt – Tai Mũi Họng – Răng Hàm Mặt<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 1 * 2014<br /> nghiệp là lao động chân tay(13). Kết quả nghiên<br /> cứu hiện tại cũng cho thấy đa số bệnh nhân bị<br /> chấn thương mắt là người lao động chân tay với<br /> tỷ lệ 72,22%.<br /> <br /> Đặc điểm lâm sàng<br /> Thị lực<br /> Theo Firat và cộng sự, tổn thương các cấu<br /> trúc phần trước nhãn cầu do chấn thương<br /> đụng dập gây giảm thị lực dưới 1/10 chiếm tỷ<br /> lệ cao 73,91%. Tổn thương đục thể thủy tinh,<br /> phù giác mạc, tăng nhãn áp thứ phát sau chấn<br /> thương đụng dập thường đưa đến hậu quả<br /> giảm thị lực nặng(6), nguy cơ glôcôm ở bệnh<br /> nhân chấn thương đụng dập nhãn cầu có thị<br /> lực dưới 1/10 là 2,5 lần (p < 0,05)(23). Kết quả<br /> nghiên cúu hiện tại cho thấy tỷ lệ bệnh nhân<br /> bị giảm thị lực dưới 1/10 cũng chiếm tỷ lệ cao<br /> (80%) tương tự với Firat và cộng sự, điều này<br /> cũng đồng nghĩa với nguy cơ glôcôm ở nhóm<br /> bệnh nhân này là khá cao.<br /> <br /> Nhãn áp<br /> Kết quả nghiên cứu hiện tại cho thấy bệnh<br /> nhân bị chấn thương đụng dập nhãn cầu có<br /> nhãn áp trung bình là 23,61 ± 14,89mmHg, trong<br /> đó tăng nhãn áp chiếm đa số với tỷ lệ 48,89%.<br /> Nghiên cứu của Jasielska và cộng sự cho thấy ở<br /> bệnh nhân bị chấn thương đụng dập nhãn cầu<br /> có nhãn áp trung bình là 20,6mmHg(11), kết quả<br /> này cũng không khác biệt nhiều với nghiên cứu<br /> hiện tại là 23,61mmHg. Theo nghiên cứu của<br /> Sihota và cộng sự, mặc dù nhãn áp sau chấn<br /> thương đụng dập nhãn cầu trong phạm vi là 17,3<br /> ± 5mmHg nhưng vẫn có nguy cơ glôcôm thứ<br /> phát là 1,3 lần (p < 0,01)(23). Do vậy, các bệnh nhân<br /> chấn thương đụng dập nhãn cầu mặc dù có<br /> nhãn áp trong giới hạn bình thường nhưng vẫn<br /> phải theo dõi lâu dài để phát hiện và điều trị kịp<br /> thời biến chứng glôcôm thứ phát.<br /> <br /> Mắt<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Đặc điểm tổn thương các cấu trúc phần<br /> trước nhãn cầu trên siêu âm sinh hiển vi<br /> Tỷ lệ tổn thương các cấu trúc phần trước<br /> nhãn cầu trên siêu âm sinh hiển vi<br /> Phù giác mạc, xuất huyết tiền phòng là<br /> những tổn thương thường gặp, đơn độc hay<br /> phối hợp với nhau sau chấn thương đụng dập<br /> nhãn cầu(6,22,25). Đây là những tổn thương gây<br /> khó khăn trong việc đánh giá và theo dõi các<br /> cấu trúc phần trước nhãn cầu khác sau chấn<br /> thương như góc tiền phòng, mống mắt, thể<br /> thủy tinh. Trong những tình huống như vậy,<br /> siêu âm sinh hiển vi là công cụ hữu ích(8,24),<br /> điều này cũng được khẳng định qua các<br /> nghiên cứu của Ozdal(20), Ceylan(4) và<br /> Mohammadi(18).<br /> Nghiên cứu hiện tại cho thấy xuất huyết<br /> tiền phòng, lùi góc tiền phòng, đứt dây chằng<br /> Zinn, lệch thể thủy tinh là những tổn thương<br /> xảy ra với tần suất cao, đây là những tổn<br /> thương thường gây biến chứng glôcôm thứ<br /> phát sau chấn thương đụng dập nhãn cầu(7).<br /> Do vậy, chẩn đoán sớm, điều trị kịp thời và<br /> theo dõi sát các tổn thương này sẽ phòng ngừa<br /> được tình trạng giảm hoặc mất thị lực do biến<br /> chứng glôcôm thứ phát gây ra.<br /> <br /> Đặc điểm độ sâu tiền phòng, chỉ số AOD500<br /> và TIA ở bệnh nhân có tổn thương lùi góc<br /> tiền phòng<br /> Khảo sát của Sihota và cộng sự trên bệnh<br /> nhân bị glôcôm sau chấn thương đụng dập<br /> nhãn cầu, trong đó có 93% bệnh nhân bị lùi<br /> góc tiền phòng ở các mức độ khác nhau, chỉ số<br /> độ sâu tiền phòng là 3,2 ± 0,4mm(23). Nghiên<br /> cứu hiện tại cho thấy độ sâu tiền phòng của<br /> mắt chấn thương có tổn thương lùi góc tiền<br /> phòng là 3,27 ± 0,46mm sâu hơn so với mắt đối<br /> bên bình thường là 2,88 ± 0,3mm có ý nghĩa<br /> thống kê. Kết quả này cũng tương đồng với<br /> nghiên cứu của Sihota và cộng sự. Chỉ số này<br /> cũng lớn hơn so với độ sâu tiền phòng ở người<br /> bình thường đo bằng siêu âm sinh hiển vi qua<br /> <br /> 5<br /> <br />