zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Y Tế - Sức Khoẻ

» Y khoa - Dược

Khảo sát việc tư vấn của dược sĩ tại nhà thuốc trong kiểm soát đau do thoái hóa khớp theo phương pháp người bệnh mô phỏng

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

Báo xấu

2
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Dược sĩ nhà thuốc đóng vai trò quan trọng trong việc tư vấn sử dụng thuốc hợp lý, đảm bảo hiệu quả điều trị và giảm nguy cơ bất lợi của thuốc. Bài viết trình bày khảo sát tư vấn của dược sĩ tại nhà thuốc về kiểm soát đau do thoái hoá khớp bằng thuốc kháng viêm không steroid (NSAID) hoặc các biện pháp không dùng thuốc.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Khảo sát việc tư vấn của dược sĩ tại nhà thuốc trong kiểm soát đau do thoái hóa khớp theo phương pháp người bệnh mô phỏng

Nghiên cứu Dược học Tạp chí Y học Thành phố Hồ Chí Minh - Dược học;28(1):22-30 ISSN : 1859-1779 https://doi.org/10.32895/hcjm.p.2025.01.03 Khảo sát việc tư vấn của dược sĩ tại nhà thuốc trong kiểm soát đau do thoái hóa khớp theo phương pháp người bệnh mô phỏng Trần Thị Thu Hiền1, Nguyễn Thị Ngọc Yến2, Nguyễn Như Hồ3,* 1 Khoa Dược, Bệnh viện Từ Dũ, Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam 2 Khoa Dược, Trường Đại học Quốc tế Hồng Bàng, Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam 3 Khoa Dược, Đại học Y Dược Thành Phố Hồ Chí Minh, Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam Tóm tắt Đặt vấn đề: Dược sĩ nhà thuốc đóng vai trò quan trọng trong việc tư vấn sử dụng thuốc hợp lý, đảm bảo hiệu quả điều trị và giảm nguy cơ bất lợi của thuốc. Mục tiêu: Khảo sát tư vấn của dược sĩ tại nhà thuốc về kiểm soát đau do thoái hoá khớp bằng thuốc kháng viêm không steroid (NSAID) hoặc các biện pháp không dùng thuốc. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu cắt ngang mô tả theo phương pháp người bệnh mô phỏng, ghi nhận tư vấn của dược sĩ so với bảng kiểm đã được thẩm định. Kết quả: Nghiên cứu thực hiện trên 400 dược sĩ tại các cơ sở bán lẻ thuốc, phần lớn là nữ (83,5%) và trong độ tuổi 30-50 (57,7%). Hơn một nửa dược sĩ có trình độ đại học trở lên (56,5%) và 72,2% có kinh nghiệm ≥4 năm. Thời gian tư vấn chủ yếu
Tạp chí Y học Thành phố Hồ Chí Minh - Dược học * Tập 28 * Số 1 * 2025 Introduction: Community pharmacists play a crucial role in providing information on appropriate drug usage and potential adverse effects, ensuring treatment efficacy and minimizing risks. Objective: To assess pharmacists' counseling practice at community pharmacy in managing osteoarthritis pain symptoms, focusing on non-steroidal anti-inflammatory drug (NSAID) use and non-pharmacological approaches. Methods: A descriptive cross-sectional study was conducted using the simulated patient method. Pharmaceutical consultation was recorded and reviewed by a validated checklist. Results: The study involved 400 pharmacists at retail pharmacies, of whom the majority were female (83.5%) and aged 30-50 (57.7%). Over half of the pharmacists held a university degree or higher (56.5%), and 72.2% had at least four years of professional experience. Most counseling sessions lasted less than 5 minutes (74.2%). Pharmacists frequently advised taking NSAIDs after meals (99.8%) and on correct dosages (97.5%). However, few provided guidance on monitoring treatment effectiveness, safety precautions, or non-pharmacological methods. Conclusion: It is necessary to improve the quality of counseling, particularly regarding the safe use of NSAIDs and the inclusion of non-pharmacological measures, to optimize treatment outcomes. Keywords: NSAID; community pharmaceutical consultation; knee osteoarthritis; simulated patient 1. ĐẶT VẤN ĐỀ giá các hành vi của nhân viên y tế trong bối cảnh thực tế [5]. Dựa theo phương pháp này, nghiên cứu được thực hiện nhằm ghi nhận những thông tin dược sĩ tư vấn cho NBMP, từ đó Thoái hóa khớp là một bệnh lý mạn tính phổ biến, có liên đánh giá việc tư vấn của dược sĩ cho người bệnh cần kiểm quan đến các hoạt động lâu dài hay quá mức làm tăng áp lực soát triệu chứng đau do thoái hoá khớp tại nhà thuốc cộng lên các khớp chịu lực, gây hạn chế và mất khả năng vận động. đồng. Phương pháp điều trị hiện nay là kết hợp các biện pháp dùng thuốc cùng với giáo dục người bệnh cách điều chỉnh lối sống làm giảm các yếu tố nguy cơ và tiến triển nặng của bệnh hoặc 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP kết hợp với điều trị ngoại khoa. NGHIÊN CỨU NSAID là nhóm thuốc thường được sử dụng trong điều trị 2.1. Đối tượng nghiên cứu đau cấp tính, nhất là các triệu chứng đau trong các bệnh cơ xương khớp [1]. Nhiều người bệnh thường tiếp cận các cơ Nghiên cứu khảo sát dược sĩ tại các nhà thuốc cộng đồng sở bán lẻ thuốc để có thể dùng thuốc NSAID như điều trị đầu trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh (ngoại trừ các huyện tay vì tính chất dễ tiếp cận và chi phí thấp so với việc đi khám và thành phố Thủ Đức). tại bệnh viện hoặc phòng khám tư nhân [2]. Các nghiên cứu 2.1.1. Tiêu chuẩn chọn mẫu trước đây đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc dược sĩ Các nhà thuốc đạt tiêu chuẩn thực hành tốt cơ sở bán lẻ cung cấp thông tin đầy đủ và chính xác để hỗ trợ người bệnh thuốc (GPP). quản lý cơn đau một cách hiệu quả, nhưng việc này không phải lúc nào cũng được thực hiện nhất quán. Sự thiếu sót 2.1.2. Tiêu chuẩn loại trừ trong tư vấn dùng thuốc và các biện pháp không dùng thuốc Các nhà thuốc ở trong hoặc quanh khu vực bệnh viện có thể dẫn đến dùng thuốc không đúng cách, tăng nguy cơ khoảng 200 m; hoặc dược sĩ không thể tiếp cận được. xảy ra các tác dụng bất lợi của thuốc hoặc không tối ưu hoá được việc điều trị [3,4]. 2.2. Phương pháp nghiên cứu Phương pháp người bệnh mô phỏng (NBMP) hiện được 2.2.1. Thiết kế nghiên cứu sử dụng ngày càng phổ biến trong các nghiên cứu về dịch vụ chăm sóc sức khoẻ. NBMP được đào tạo để đóng vai với các Khảo sát cắt ngang mô tả trong thời gian từ tháng 01/2023 triệu chứng và tình huống chuẩn hoá, giúp quan sát và đánh - 06/2023. NBMP tiếp xúc dược sĩ tại các nhà thuốc cộng https://doi.org/10.32895/hcjm.p.2025.01.03 https://www.duoc.tapchiyhoctphcm.vn | 23
Tạp chí Y học Thành phố Hồ Chí Minh - Dược học * Tập 28 * Số 1* 2025 đồng theo một kịch bản và bảng kiểm đã được thẩm định [6]. và việc cập nhật kiến thức chuyên môn (tham gia/không Tư vấn của dược sĩ được ghi nhận lại ngay sau khảo sát, sớm tham gia đào tạo liên tục/không thu thập được thông tin). Các nhất có thể để hạn chế sai sót do hồi tưởng. thông tin được NBMP ghi nhận thông qua quan sát (đặc điểm nhà thuốc) hoặc hỏi trực tiếp dược sĩ (đặc điểm dược sĩ nhà 2.2.2. Phương pháp chọn mẫu thuốc). Kinh nghiệm được dựa trên tổng số năm hành nghề Ước tính cỡ mẫu dựa trên công thức sau: được dược sĩ cung cấp. 𝑝(1 − 𝑝) Đặc điểm tư vấn của dược sĩ nhà thuốc 𝑛 ≥ 1,96 × 𝑒 Thời gian tư vấn (10 phút). Thời gian tư vấn Trong đó: được tính từ lúc dược sĩ bắt đầu giải thích, hướng dẫn cách n: số lượng dược sĩ cần khảo sát. dùng thuốc cho đến khi xác nhận người bệnh đã hiểu rõ thông tin được cung cấp (nếu có) và ngừng cung cấp p: tỷ lệ dược sĩ tư vấn đầy đủ nội dung cho NBMP theo thông tin. bảng kiểm Nội dung tư vấn sử dụng thuốc: NBMP ghi nhận nếu e: độ sai số (với khoảng tin cậy 95%, e = 5%). dược sĩ có tư vấn những ý thuộc 3 mục thông tin sau: Do không có nghiên cứu tương tự được thực hiện, lựa 1) Liên quan đến thuốc NSAID bao gồm chỉ định chọn p = 0,5 để cho cỡ mẫu lớn nhất. Cỡ mẫu cần là ≥385 (thuốc được dùng với mục đích kháng viêm, giảm đau), dược sĩ. Nhóm nghiên cứu đã chọn thu thập thông tin tại 400 cách dùng (uống sau ăn), liều lượng (số viên và số lần nhà thuốc đạt tiêu chuẩn GPP một cách ngẫu nhiên dựa trên dùng trong ngày), chống chỉ định/thận trọng (tiền sử danh sách nhà thuốc của Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh. viêm loét dạ dày tá tràng, tim mạch, suy gan, suy thận, 2.2.3. Kịch bản hen phế quản), tác dụng phụ (nguy cơ trên đường tiêu hoá, trên huyết áp, nguy cơ khác). 2) Nội dung tư vấn NBMP gồm 4 sinh viên dược khoa được tập huấn để chuyên biệt bao gồm nguy cơ tương tác thuốc với chuẩn hoá nội dung theo kịch bản. NBMP đến nhà thuốc khai amlodipin (NSAID có thể gây tăng huyết áp, làm huyết triệu chứng của mẹ bị đau khớp gối và yêu cầu được cung áp mất kiểm soát), tư vấn sử dụng Alaxan (nội dung cấp thuốc điều trị giảm cơn đau, dự định mua 1 ngày thuốc hướng dẫn tương tự như trên nếu dược sĩ dùng thuốc này uống. Người bệnh 56 tuổi, nặng 60 kg, có tiền sử thoái hóa cho NBMP hoặc tư vấn tránh phối hợp với Alaxan nếu khớp gối, viêm dạ dày, tăng huyết áp đang điều trị bằng thuốc dùng một NSAID khác). 3) Tư vấn theo dõi trong quá hạ áp là amlodipin và chưa ghi nhận tiền sử dị ứng thuốc. trình sử dụng thuốc về các bất thường hoặc triệu chứng Triệu chứng bao gồm đau khớp gối, đứng lên và bước đi khó nặng hơn khi dùng thuốc, hiệu quả sau 1 ngày dùng khăn, khớp gối kêu. Ở lần đau trước, người bệnh có dùng thuốc và không dùng thuốc liên tục quá 5-7 ngày [6]. thuốc Alaxan, và không dùng thuốc giảm đau nào trong vòng 1 tháng nay. Ngoài ra, NBMP sẽ nhờ dược sĩ tư vấn cách cải Nội dung tư vấn không dùng thuốc: NBMP ghi nhận thiện triệu chứng đau khớp với các biện pháp không dùng nếu dược sĩ có tư vấn về các biện pháp giảm đau không thuốc [6]. dùng thuốc, chế độ sinh hoạt, chế độ dinh dưỡng, tập luyện thể dục [6]. 2.2.4. Nội dung khảo sát Đánh giá tư vấn của dược sĩ Đặc điểm nhà thuốc Việc tư vấn sử dụng thuốc được đánh giá là đầy đủ nếu Loại nhà thuốc (tư nhân/chuỗi), vị trí (mặt tiền dược sĩ trình bày đủ các mục thông tin ở trên (mỗi mục ít đường/hẻm), diện tích ước đoán (40 m2). nhất 2 ý); tư vấn 1 phần (tư vấn 1-2 mục), không tư vấn Đặc điểm dược sĩ nhà thuốc (không tư vấn bất kì ý nào trong bảng kiểm). Giới tính (nam/nữ), nhóm tuổi (50 tuổi), Việc tư vấn không dùng thuốc được đánh giá là đầy đủ nếu trình độ học vấn (dược sĩ đại học và cao hơn/dược cao dược sĩ trình bày từ 3 ý trở lên; tư vấn 1 phần (từ 1-2 ý), đẳng/dược trung cấp), số năm kinh nghiệm (≤1/ 2-3/ ≥4 năm) không tư vấn (không tư vấn bất kì ý nào). 24 | https://www.duoc.tapchiyhoctphcm.vn https://doi.org/10.32895/hcjm.p.2025.01.03
Tạp chí Y học Thành phố Hồ Chí Minh - Dược học * Tập 28 * Số 1 * 2025 2.3. Phân tích thống kê Nội dung tư vấn sử dụng thuốc Dữ liệu xử lý và thống kê bằng Microsoft Excel 2016 và Nội dung tư vấn chủ yếu là về cách dùng NSAID sau ăn SPSS phiên bản 26. Các biến mô tả đều là biến phân loại và (99,8%), liều lượng (97,5%). Rất ít tư vấn liên quan đến an được trình bày theo tần số, tỷ lệ phần trăm. toàn thuốc (chống chỉ định/thận trọng, tác dụng phụ). Theo dõi hiệu quả - an toàn trong quá trình sử dụng thuốc cũng ít 3. KẾT QUẢ được đề cập (Bảng 3). 3.1. Đặc điểm chung về nhà thuốc và dược sĩ tại Nội dung tư vấn không dùng thuốc nhà thuốc cộng đồng Khoảng 40,3% dược sĩ giới thiệu người bệnh bổ sung 3.1.1. Đặc điểm nhà thuốc thêm thực phẩm chức năng hỗ trợ xương khớp như Trên tổng số 400 nhà thuốc được khảo sát, số lượng glucosamin. Dược sĩ cũng thường tư vấn ăn uống đầy đủ, bổ nhà thuốc tư nhân chiếm tỷ lệ 68,2%. Đa số ở vị trí mặt sung calci (15%) và hạn chế làm việc quá sức hoặc leo cầu tiền đường (92,5%). Hơn một nửa số nhà thuốc có diện thang, mang vác nặng (11%). Nhìn chung, các tư vấn biện tích
Tạp chí Y học Thành phố Hồ Chí Minh - Dược học * Tập 28 * Số 1* 2025 Bảng 3. Các thông tin dược sĩ tư vấn liên quan đến việc sử dụng Đánh giá tư vấn của dược sĩ thuốc (n=400) Hầu hết (98%) dược sĩ chỉ tư vấn một phần nội dung cần Nội dung tư vấn Tần số (n) Tỷ lệ (%) thiết liên quan đến việc sử dụng thuốc. Khoảng 50% dược sĩ 1. Tư vấn dùng thuốc NSAID không đưa ra bất kì tư vấn nào về biện pháp điều trị không Cách dùng (sau ăn) 399 99,8 dùng thuốc (Bảng 5). Liều lượng 390 97,5 Bảng 5. Đánh giá về việc tư vấn của dược sĩ Chỉ định 118 29,5 Đặc điểm Tiêu chí đánh giá Tần số Tỷ lệ (%) Chống chỉ định/thận trọng 10 2,5 Tư vấn sử dụng thuốc Tư vấn đầy đủ 7 1,7 Tư vấn 1 phần 392 98,0 Tác dụng phụ 36 9,0 Không tư vấn 1 0,3 2. Tư vấn chuyên biệt Tư vấn không dùng Tư vấn đầy đủ 118 29,5 Tư vấn tương tác amlodipin và NSAID 270 67,5 thuốc Tư vấn 1 phần 87 21,8 Tư vấn sử dụng Alaxan 367 91,8 Không tư vấn 195 48,7 3. Theo dõi trong quá trình sử dụng thuốc Thời gian điều trị 53 13,3 4. BÀN LUẬN Thăm khám ngay khi có các triệu 8 2,0 chứng bất thường hoặc nặng hơn 4.1. Đặc điểm nhà thuốc và dược sĩ cộng đồng Theo dõi hiệu quả (dấu hiệu sưng, 6 1,5 Trong số 400 nhà thuốc khảo sát, đa số là nhà thuốc tư đau đầu gối) sau 1 ngày thuốc nhân (68,2%). Vị trí nhà thuốc ở mặt tiền đường chiếm ưu Không sử dụng liên tục thuốc giảm 6 1,5 thế (92,5%). Kết quả phù hợp với thực tế nhà thuốc thường đau quá 5-7 ngày tập trung ở khu dân cư có mật độ cao, thuận tiện cho người Bảng 4. Các thông tin tư vấn biện pháp không dùng thuốc của dược sĩ (n = 400) dân dễ tìm kiếm, dễ tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức khoẻ. Số nhà thuốc có diện tích
Tạp chí Y học Thành phố Hồ Chí Minh - Dược học * Tập 28 * Số 1 * 2025 trường, ít kinh nghiệm có khuynh hướng bắt đầu công việc 4.2.1. Tư vấn sử dụng thuốc tại các nhà thuốc chuỗi cao hơn so với nhà thuốc tư nhân [12]. Khoảng 98% dược sĩ có tư vấn một nội dung bất kì về Về trình độ học vấn, NBMP đã tiếp xúc trực tiếp với thuốc cho người bệnh nhưng thông tin chưa được toàn 56,5% dược sĩ có trình độ từ đại học trở lên, 32,5% là cao diện. Thông tin tư vấn cho người bệnh không đầy đủ có đẳng và 11% là trung cấp. Tỷ lệ dược sĩ đại học trong khảo thể khiến thuốc không được dùng đúng cách và có thể gây sát (48%) cao hơn so với nghiên cứu ở 9 tỉnh/thành phố tại bất lợi cho người bệnh [20]. Theo 1 nghiên cứu ở Mỹ, can Việt Nam (13,3%) [7] và nghiên cứu tại huyện Củ Chi thiệp tư vấn và giáo dục người bệnh để tránh sử dụng các (12,3%) [8]. Sự khác biệt có thể do số lượng dược sĩ thường thuốc OTC không phù hợp có thể giảm được một nửa số tập trung nhiều hơn ở các trung tâm thành phố lớn, các quận người bệnh cần nhập viện mỗi năm cũng như gánh nặng nội thành. Ngoài ra, mục tiêu của Bộ Y tế đề ra là 3,4 dược chi phí y tế liên quan [21]. sĩ đại học/10.000 dân vào năm 2025, vì vậy số lượng nhân Trong nghiên cứu thông tin NBMP nhận được tư vấn lực được đào tạo ở các bậc đại học trở lên cũng tăng [13]. nhiều nhất là về cách sử dụng thuốc NSAID bao gồm hướng Đa số các dược sĩ có trên 4 năm kinh nghiệm (72,3%). Kết dẫn uống thuốc sau ăn (99,8%) và liều dùng thuốc trong ngày quả này tương ứng với số lượng dược sĩ từ 30 tuổi trở lên (97,5%). NSAID có nguy cơ cao gây ra tác dụng bất lợi trên chiếm khoảng hơn 2/3 cỡ mẫu. Tỷ lệ dược sĩ tham gia lớp đường tiêu hoá như đau bụng, buồn nôn, hoặc ở mức độ nặng đào tạo cập nhật kiến thức là 41,3%. Có 11,3% trường hợp hơn như viêm loét dạ dày, xuất huyết tiêu hoá. Do đó, tư vấn không thu thập được thông tin do lượng khách hàng đông uống thuốc sau bữa ăn là phù hợp để giúp người bệnh hạn tại thời gian khảo sát và dược sĩ từ chối cung cấp thông chế các tác dụng bất lợi này. Tuy nhiên, dược sĩ không hoặc tin. Tỷ lệ dược sĩ không tham gia cập nhật kiến thức chiếm ít đề cập đến lý do về thời điểm dùng thuốc là do nguy cơ gần 50% trong nghiên cứu, cho thấy dược sĩ vẫn chưa chú trên đường tiêu hoá. Tỷ lệ đề cập đến tác dụng bất lợi trên trọng đến việc học tập suốt đời theo Nghị định tiêu hoá và các nguy cơ khác như trên tim mạch, xuất huyết 54/2017/NĐ-CP về hoạt động cập nhật kiến thức [14]. chỉ là 9%. Tương tự, dược sĩ ít chú trọng đến các thông tin Các hướng dẫn điều trị thường xuyên được thay đổi và về chống chỉ định, thận trọng trong khảo sát (2,5%). Như vậy các dữ liệu an toàn thuốc có thể xuất hiện thêm ở giai đoạn người bệnh có thể không được tư vấn đầy đủ nhằm giảm rủi hậu mãi, do đó, để có thể đáp ứng được nhu cầu của người ro về NSAID và cách phòng ngừa thích hợp. Trong nghiên bệnh và tối ưu hoá điều trị, người dược sĩ cần duy trì việc cứu tại Ả Rập Xê Út (2020), khoảng 75% dược sĩ cộng đồng cập nhật kiến thức và kỹ năng hành nghề [15,16]. cũng không tư vấn về các nguy cơ của NSAID và hơn 90% người sử dụng thuốc cho rằng dược sĩ cần cố gắng đưa thêm 4.2. Đặc điểm tư vấn của dược sĩ nhà thuốc các thông tin về phản ứng có hại của NSAID [22]. Đa số dược sĩ tư vấn cho NBMP trong thời gian 10 phút. Một điều trị cần thiết và chỉ 1,5% dược sĩ khuyên người bệnh số nghiên cứu khác cũng có thời gian tiếp xúc giữa không sử dụng thuốc liên tục quá 5-7 ngày. Các tư vấn về dược sĩ và NBMP tương đối ngắn, từ 1 đến 5 phút như theo dõi hiệu quả và nhắc nhở người bệnh thăm khám trong nghiên cứu của Võ Thảo Nguyên (2021) [5], khi tình trạng bệnh không đỡ hoặc nặng hơn hoặc có Karout S (2022) hay Zawahir S và cộng sự (2022) tại bất thường trong quá trình sử dụng thuốc chỉ được Việt Nam [17,18]. Trong nghiên cứu của Dương Thị 1,5% dược sĩ nêu ra. Thanh Sương (2022) trung vị thời gian tư vấn là 8 phút 4.2.2. Tư vấn các biện pháp không dùng thuốc (IQR: 5-9), tuy nhiên, thời gian tư vấn được tính từ khi NBMP bắt đầu tiếp xúc dược sĩ để thực hiện tình huống Nội dung tư vấn phổ biến nhất liên quan đến điều trị không cho đến khi chào dược sĩ ra về [6]. Chưa có một quy chuẩn dùng thuốc là bổ sung thực phẩm chức năng hỗ trợ xương về thời gian cần thiết để tư vấn thuốc. Theo 1 nghiên cứu, khớp với tỷ lệ 40,3%, ăn uống đầy đủ, bổ sung calci và thời gian từ 6-10 phút có thể giúp việc tư vấn tốt hơn vì khoáng chất là 15% và hạn chế làm việc quá sức, mang vác có thể đủ thời gian để làm quen người bệnh, tạo mối quan nặng, leo cầu thang, chạy bộ là 11%. Có 29,5% tổng số dược hệ, xây dựng sự tin tưởng [19]. sĩ có tư vấn đầy đủ từ 3 ý trở lên. https://doi.org/10.32895/hcjm.p.2025.01.03 https://www.duoc.tapchiyhoctphcm.vn | 27
Tạp chí Y học Thành phố Hồ Chí Minh - Dược học * Tập 28 * Số 1* 2025 Nhìn chung, dược sĩ có khuynh hướng tư vấn về cách bản và bảng kiểm giúp cho quá trình nghiên cứu được dùng thuốc hơn là tác dụng bất lợi của thuốc, tập trung vào hoàn thiện. tư vấn sử dụng thuốc hơn là hỗ trợ không dùng thuốc. Để có Nguồn tài trợ thể nâng cao chất lượng điều trị cho những đối tượng tiếp cận y tế ở nhà thuốc, dược sĩ tại các nhà thuốc cộng đồng cần Nghiên cứu này được tài trợ kinh phí bởi Đại học Y Dược có ý thức cũng như trách nhiệm thực hiện một cách đầy đủ Thành phố Hồ Chí Minh theo hợp đồng số 181/2022/HĐ- các nội dung để đảm bảo lợi ích điều trị của người bệnh. Một ĐHYD, ngày 15 tháng 9 năm 2022. trong các giải pháp là xây dựng các protocol chuẩn cho các Xung đột lợi ích tình huống xử trí triệu chứng thường gặp tại nhà thuốc, dựa trên các tiêu chí về GPP của WHO và FIP [23]. Không có xung đột lợi ích nào liên quan đến nghiên cứu này. Ưu điểm và hạn chế của nghiên cứu ORCID Nghiên cứu là một trong những khảo sát đầu tiên về sử dụng thuốc NSAID tại nhà thuốc cộng đồng ở Việt Nguyễn Như Hồ Nam. Sử dụng bộ công cụ kịch bản và bảng kiểm được https://orcid.org/0000-0003-1629-9775 thẩm định bởi Hội đồng chuyên gia và đạt sự đồng Trần Thị Thu Hiền thuận cao giữa các chuyên gia. Mặc dù đã cố gắng hạn https://orcid.org/0009-0007-5034-9138 chế bằng cách ghi nhận lại thông tin ngay sau khảo sát Nguyễn Thị Ngọc Yến nhưng vẫn có thể xảy ra sai sót do nhớ lại. Đặc điểm https://orcid.org/0009-0004-3515-3960 về trình độ học vấn, số năm kinh nghiệm hoặc việc cập nhật kiến thức chuyên môn của dược sĩ nhà thuốc có Đóng góp của tác giả thể chưa được phản ánh chính xác. NBMP không thể Ý tưởng nghiên cứu: Nguyễn Như Hồ. trực tiếp hỏi các câu cụ thể như “Anh/chị có bằng cấp Đề cương và phương pháp nghiên cứu: Nguyễn Như Hồ, gì?” hoặc “Anh/chị đã tham gia đào tạo liên tục chưa?” Trần Thị Thu Hiền. mà chỉ có thể hỏi gián tiếp bằng cách giới thiệu bản thân cũng là sinh viên dược và muốn tìm hiểu thêm về Thu thập dữ liệu: Trần Thị Thu Hiền. kinh nghiệm của dược sĩ tại nhà thuốc về bằng cấp hành Giám sát nghiên cứu: Nguyễn Như Hồ. nghề hoặc việc đào tạo sau tốt nghiệp. Nhập dữ liệu: Trần Thị Thu Hiền. 5. KẾT LUẬN Quản lý dữ liệu: Nguyễn Thị Ngọc Yến. Phân tích dữ liệu: Nguyễn Như Hồ, Trần Thị Thu Hiền, Để cải thiện chất lượng chăm sóc dược tại các nhà thuốc Nguyễn Thị Ngọc Yến. cộng đồng, dược sĩ nên thực hành cung cấp thông tin một Viết bản thảo đầu tiên: Nguyễn Như Hồ, Trần Thị Thu cách toàn diện hơn, đặc biệt là an toàn sử dụng thuốc và Hiền. hỗ trợ cho người bệnh các biện pháp không dùng thuốc để đảm bảo người bệnh sử dụng thuốc đúng cách và giảm Cung cấp dữ liệu và thông tin nghiên cứu thiểu rủi ro. Tác giả liên hệ sẽ cung cấp dữ liệu nếu có yêu cầu hợp lý Lời cảm ơn từ Ban biên tập. Nhóm tác giả xin gửi lời cảm ơn các người bệnh mô Chấp thuận của Hội đồng Đạo đức phỏng (Vương Gia Bảo, Lê Hoàng Trung Chánh, Nghiên cứu được phê duyệt bởi Hội đồng đạo đức trong Nguyễn Thị Hồng Hạnh, Đoàn Thị Diễm Quỳnh) và các dược sĩ nhà thuốc đã hỗ trợ và tham gia trong nghiên cứu y sinh học tại trường Đại học Y Dược Thành nghiên cứu. Cảm ơn các chuyên gia đã thẩm định kịch phố Hồ Chí Minh (số 649/HĐĐĐ-ĐHYD). 28 | https://www.duoc.tapchiyhoctphcm.vn https://doi.org/10.32895/hcjm.p.2025.01.03
Tạp chí Y học Thành phố Hồ Chí Minh - Dược học * Tập 28 * Số 1 * 2025 TÀI LIỆU THAM KHẢO 9. Dương Thị Thanh Sương. Khảo sát việc sử dụng thuốc điều trị COVID-19 của dược sĩ cộng đồng tại các nhà thuốc trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh [Khóa luận 1. Perrot S, Cittée J, Louis P, Quentin B, Robert C, Milon tốt nghiệp]. Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh; JY, et al. Self-medication in pain management: The state 2022. of the art of pharmacists' role for optimal Over-The- Counter analgesic use. European Journal of Pain. 10. Bates l, John C, Bruno A, Fu P, Aliabadi S. An analysis 2019;23(10):1747-62. of the global pharmacy workforce capacity. Human Resources for Health. 2016;14(1):61. 2. Kawuma R, Chimukuche RS, Francis SC, Seeley J, Weiss HA. Knowledge, use (misuse) and perceptions of 11. Pelicano-Romano J, Neves MR, Amado A, Cavaco AM. over-the-counter analgesics in sub-Saharan Africa: a Do community pharmacists actively engage elderly scoping review. Global Health Action. patients in the dialogue? Results from pharmaceutical 2021;14(1):1955476. care consultations. Health expectations: an international journal of public participation in health care and health 3. Bear MD, Bartlett D, Evans P. Pharmacist counseling policy. 2015;18(5):1721-34. and the use of nonsteroidal anti-inflammatory drugs by Older Adults. The Consultant pharmacist. 12. Athiyah U, Setiawan CD, Nugraheni G, Zairina E, Utami 2017;32(3):161-8. W, Hermansyah A. Assessment of pharmacists' knowledge, attitude and practice in chain community 4. Phueanpinit P, Pongwecharak J, Krska J, pharmacies towards their current function and Jarernsiripornkul N. Evaluation of community performance in Indonesia. 2019;17(3):1518. pharmacists' roles in screening and communication of risks about non-steroidal anti-inflammatory drugs in 13. Bộ Y tế. Kế hoạch số 927/KH-BYT. Bảo vệ, chăm sóc Thailand. Primary Health Care Research & và nâng cao sức khoẻ nhân dân năm 2025. Hà Nội. 2024. Development. 2018;19(6):598-604. 14. Chính phủ. Nghị định 54/2017/NĐ-CP. Quy định chi 5. Collins JC, Chong WW, de Almeida Neto AC, Moles tiết một số điều và biện pháp thi hành luật dược. Hà RJ, Schneider CR. The simulated patient method: Nội; 2017. design and application in health services research. 15. Micallef R, Kayyali R. A systematic review of models Research in Social & Administrative Pharmacy. used and preferences for continuing education and 2021;17(12):2108-15. continuing professional development of pharmacists. 6. Trần Thị Thu Hiền, Nguyễn Thị Ngọc Yến, Nguyễn Pharmacy. 2019;7(4):154. Ngọc Khôi, Nguyễn Như Hồ. Xây dựng kịch bản bệnh 16. Palaian S, Alomar M, Hassan N, Boura F. Opportunities nhân mô phỏng trong đánh giá sử dụng thuốc kháng viêm for extended community pharmacy services in United NSAID điều trị thoái hóa khớp tại nhà thuốc cộng đồng. Arab Emirates: perception, practice, perceived barriers Y Học Việt Nam. 2022;521(1):105-110. and willingness among community pharmacists. Journal 7. Nguyễn Thị Phương Thúy, Đỗ Xuân Thắng, Vũ Đình of Pharmaceutical Policy and Practice. 2022;15(1):24. Hòa. Đánh giá thực trạng bán kháng sinh tại cơ sở bán lẻ 17. Zawahir S, Le HTT, Nguyen T-A, Beardsley J, Dang AD, thuốc ở Việt Nam thông qua phương pháp đóng vai Bernays S, et al. Inappropriate supply of antibiotics for khách hàng. Dược Học. 2020;60(527):8-14. common viral infections by community pharmacies in 8. Võ Thảo Nguyên, Nguyễn Thị Thu Thủy. Khảo sát thực Vietnam: a standardised patient survey. The Lancet trạng bán lẻ thuốc dựa trên tình huống mua thuốc kê đơn Regional Health Western Pacific. 2022; 23:100447. tại các nhà thuốc tư nhân trên địa bàn huyện Củ Chi, 18. Karout S, Khojah HMJ, Itani R, Jaffal F, El-Lakany A. Thành phố Hồ Chí Minh. Y học Việt Nam. Assessing the pharmaceutical care provision to suspected 2021;507(2):317-321. COVID-19 patients in community pharmacies: a https://doi.org/10.32895/hcjm.p.2025.01.03 https://www.duoc.tapchiyhoctphcm.vn | 29
Tạp chí Y học Thành phố Hồ Chí Minh - Dược học * Tập 28 * Số 1* 2025 simulated patient study. BMC Health Serv Res. 2022;22(1):467. 19. Foroughinia F, Zarei P. Evaluation of knowledge, attitude, and practice of community pharmacists toward administration of over-the-counter drugs for the treatment of diarrhea in children: A pretest-posttest survey. Journal of research in pharmacy practice. 2016;5(3):200-4. 20. Kroeger A, Ochoa H, Arana B, Diaz A, Rizzo N, Flores W. Inadequate drug advice in the pharmacies of Guatemala and Mexico: the scale of the problem and explanatory factors. Annals of tropical medicine and parasitology. 2001;95(6):605-16. 21. Bosse N, Machado M, Mistry A. Efficacy of an over-the- counter intervention follow-up program in community pharmacies. Journal of the American Pharmacists Association. 2012;52(4):535-40, 5 p following 40. 22. Malebari AM, Khayyat AN, Mahdali RA, Alamoudi JS, Alsayed BY, Alrasheed SA. Evaluation of the community pharmacists' performance in the screening of non-steroidal anti-inflammatory drugs risks in Saudi Arabia. Saudi medical journal. 2020;41(8):849-57. 23. Makhlouf AM, Mohamed Ibrahim MI, Awaisu A, Vyas SK, Yusuff KB. Determinants of community pharmacists' information gathering and counseling practices during the management of minor ailments. Saudi Pharmaceutical Journal. 2021;29(9):992-8. 30 | https://www.duoc.tapchiyhoctphcm.vn https://doi.org/10.32895/hcjm.p.2025.01.03

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.