Chào mừng Ngày KH&CN Việt Nam<br />
<br />
<br />
<br />
KH&CN với những mốc son trong chặng đường ghép tạng Việt Nam<br />
Bài viết điểm lại những mốc son trong chặng đường ghép tạng ở Việt Nam từ đầu thập kỷ 90 của thế<br />
kỷ trước đến nay. Trong đó, đặc biệt là giai đoạn 2011-2015 đã đánh dấu sự trưởng thành của kỹ thuật<br />
ghép tạng Việt Nam, khẳng định trình độ ghép tạng ngang bằng với các nước tiên tiến trong khu vực<br />
và trên thế giới. Những thành công này là do sự đầu tư trúng đích và có hiệu quả của KH&CN trong<br />
lĩnh vực ghép tạng, nhờ đó các nhà khoa học của Việt Nam đã làm chủ được các công nghệ, kỹ thuật<br />
cao trong lĩnh vực này. Là nơi chủ trì nhiều đề tài nghiên cứu về ghép tạng, Học viện Quân y đã trở<br />
thành nơi đầu tiên của Việt Nam thực hiện thành công các ca ghép tạng trong cả nước: Thận, gan, tim,<br />
thận - tụy, phổi. Hiện nay, nước ta đã có 17 bệnh viện có thể thực hiện được các kỹ thuật ghép tạng.<br />
<br />
Giới thiệu khu vực 2 thập kỷ. đoàn 10 bác sỹ sang Cuba học tập,<br />
làm chủ kỹ thuật ghép thận. Sau một<br />
Ghép tạng là phẫu thuật để thay Tuy nhiên, với những cố gắng<br />
thời gian học tập, ngày 4/6/1992 ca<br />
thế một tạng (hoặc một phần của của các nhà khoa học, sự đầu tư, tạo<br />
ghép thận đầu tiên của Việt Nam do<br />
tạng) như gan, tim, thận, phổi, tụy điều kiện của Nhà nước, chúng ta<br />
GS.TS, Anh hùng LLVTND Lê Thế<br />
bằng một tạng khỏe mạnh khác. đã làm chủ được kỹ thuật ghép thận<br />
Trung và các đồng nghiệp tại Bệnh<br />
Trong nhiều trường hợp, ghép tạng năm 1992, ghép gan năm 2004,<br />
viện Quân y 103, Học viện Quân y<br />
là biện pháp duy nhất và cuối cùng ghép tim năm 2010, ghép đồng thời<br />
thực hiện đã thành công như mong<br />
để níu giữ sự sống cho con người thận - tụy năm 2014, ghép phổi (từ<br />
đợi. Người đầu tiên của Việt Nam<br />
khi một tạng của cơ thể bị hư hỏng người cho sống) năm 2017. Sau 25<br />
được ghép thận là một sĩ quan quân<br />
không thể chữa khỏi. Ghép tạng đòi năm nỗ lực, đến nay, việc cấy ghép<br />
đội (Vũ Mạnh Đoan, 40 tuổi), được<br />
hỏi trình độ khoa học, công nghệ tạng ở Việt Nam đã đạt được những<br />
ghép thận từ người tặng là em trai<br />
và kỹ thuật cao, thuộc loại phức tạp thành tựu đáng ghi nhận, với những<br />
ruột. Đây là mốc son đầu tiên trong<br />
nhất của y học hiện đại và cũng tiềm kỹ thuật tiên tiến áp dụng trong cấy<br />
lịch sử ngoại khoa Việt Nam, mở ra<br />
ẩn những nguy cơ, rủi ro cao nhất. ghép tạng sánh ngang với các nước<br />
trang đầu tiên trong lĩnh vực ghép<br />
Bên cạnh việc làm chủ những kỹ phát triển trên thế giới. Đó là các kỹ<br />
tạng của nước nhà, đồng thời mở<br />
thuật cao trong ghép tạng, các nhà thuật ghép tạng từ những người hiến<br />
cánh cửa hồi sinh cho những bệnh<br />
khoa học còn phải giải quyết các tạng còn sống (living donors), những<br />
nhân suy thận giai đoạn cuối. Từ sau<br />
vấn đề về thải ghép, khi cơ thể có người hiến đã chết não* (brain dead<br />
thành công đầu tiên này, Bệnh viện<br />
các phản ứng miễn dịch với các cơ donors), những người hiến đã chết<br />
Quân y 103 đã hoàn toàn chủ động,<br />
quan cấy ghép, có thể dẫn đến cấy tim (donations after cardiac death<br />
tổ chức triển khai kỹ thuật ghép thận<br />
ghép thất bại và cần phải phẫu thuật - DCD) và kỹ thuật ghép đồng thời<br />
theo đúng quy trình tuyển chọn,<br />
gỡ bỏ ngay các tạng đã được ghép. nhiều tạng.<br />
ghép, theo dõi sau ghép đã được Bộ<br />
Sau ghép tạng, người bệnh thường<br />
Những mốc son lịch sử trong lĩnh vực Y tế thông qua. Bệnh viện đã ghép<br />
được sử dụng thuốc chống thải ghép<br />
ghép tạng Việt Nam cho hàng trăm bệnh nhân với người<br />
suốt đời để duy trì sự sống cũng như<br />
cho cùng huyết thống hoặc không<br />
hoạt động của bộ phận cấy ghép. Đầu thập kỷ 90 của thế kỷ trước, cùng huyết thống, từ người cho sống<br />
Trên thế giới, nhiều nước có mặc dù kinh tế đất nước còn nhiều hoặc chết não, không chỉ người<br />
nền KH&CN tiên tiến đã đạt được khó khăn, nhưng đứng trước nhu cầu Việt Nam mà còn có cả người nước<br />
những thành tựu rực rỡ trong lĩnh ghép thận trong nước, Bộ Y tế đã cử ngoài. Rất nhiều bệnh nhân sau<br />
vực phẫu thuật ghép tạng. Còn ở ghép thận đã lập gia đình, sinh con,<br />
Việt Nam, phải thừa nhận rằng, lĩnh *<br />
Chết não là tình trạng toàn não bộ bị tổn thương trở thành lao động có ích cho xã hội<br />
nặng, chức năng của não đã ngừng hoạt động<br />
vực này còn khá mới mẻ và phát và hiện nay vẫn sống khỏe mạnh.<br />
và người chết não không thể sống lại được. Việc<br />
triển chậm sau các nước tiên tiến xác định chết não là cơ sở pháp lý để tiến hành Tiếp theo Bệnh viện Quân y 103,<br />
trên thế giới khoảng 5 thập kỷ và lấy mô, bộ phận cơ thể của người có thẻ đăng Bệnh viện Chợ Rẫy cũng tiến hành<br />
muộn hơn so với các nước trong ký hiến mô, bộ phận cơ thể người sau khi chết. ca ghép thận đầu tiên vào tháng<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
14<br />
Soá 5 naêm 2017<br />
Chào mừng Ngày KH&CN Việt Nam<br />
<br />
<br />
2 hơn 10 năm đã được ghép đồng<br />
thời thận - tụy từ các tạng được hiến<br />
của một người chết não vì tai nạn<br />
giao thông. Thận và gan của người<br />
cho chết não này cũng đồng thời<br />
được các kíp mổ ghép cho hai bệnh<br />
nhân khác. <br />
4 năm sau ca ghép tim đầu tiên từ<br />
người cho chết não, ngày 6/6/2014,<br />
ca ghép tim nhân tạo đầu tiên do<br />
các bác sỹ Bệnh viện Trung ương<br />
Huế thực hiện, với sự hỗ trợ của các<br />
chuyên gia Bệnh viện Saint Vincent<br />
(Úc) đã ghép thành công cho bệnh<br />
nhân Hoàng Quốc Biên bị mắc bệnh<br />
cơ tim giãn giai đoạn cuối. Trong ca<br />
phẫu thuật kéo dài 5 tiếng, các bác<br />
sỹ đã gắn một thiết bị nhân tạo vào<br />
tim người bệnh nhằm hỗ trợ chức<br />
Ca ghép tim đầu tiên trên người ở Việt Nam năng cho quả tim bị suy yếu. Thiết bị<br />
này hỗ trợ sức đẩy dòng máu, bơm<br />
11/1992, hiện bệnh nhân vẫn sống ghép tim trên người (ghép tim lâm máu lưu chuyển qua các kháng lực<br />
khỏe mạnh. Bệnh viện này cũng là sàng). Sau hơn 5 năm nghiên cứu, trong hệ tuần hoàn của người bệnh.<br />
đơn vị tiên phong trong ghép thận từ ngày 17/6/2010, ca ghép tim đầu Ngày 21/2/2017, các bác sỹ của<br />
người cho chết não (năm 2008). tiên tại Việt Nam lấy từ người cho Bệnh viện Quân y 103 đã phối hợp<br />
chết não (29 tuổi) đã được thực hiện với các chuyên gia của Bệnh viện<br />
Kể từ khi ghép thận thành công,<br />
thành công tại Bệnh viện Quân y Đại học Okayama, Nhật Bản thực<br />
phẫu thuật ghép tạng trên người ở 103. Ca ghép kéo dài 1 giờ 55 phút<br />
nước ta ngày càng được quan tâm hiện thành công ca ghép phổi đầu<br />
đã mang lại sự sống cho bệnh nhân tiên của Việt Nam từ người cho<br />
nghiên cứu và phát triển. Năm 2004, Bùi Văn Nam (48 tuổi, quê ở xã Trực<br />
ca ghép gan đầu tiên ở Việt Nam đã sống. Bệnh nhân là bé Ly Chương<br />
Thái, huyện Trực Ninh, tỉnh Nam Bình (7 tuổi, ở xã Bát Đại Sơn,<br />
được thực hiện thành công cũng Định), bị bệnh cơ tim thể giãn, suy huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang),<br />
tại Bệnh viện Quân y 103. Ngày tim độ 4. Thành công này là kết quả được chẩn đoán giãn phế quản bẩm<br />
31/1/2004, tập thể 100 giáo sư, bác của sự nỗ lực, quyết tâm cao độ của sinh lan tỏa 2 phổi, biến chứng hô<br />
sỹ đã tham gia vào ca ghép gan kéo đội ngũ bác sỹ Học viện Quân y với hấp, tâm phế mạn, suy dinh dưỡng<br />
dài gần 17 giờ cho bé gái Nguyễn sự giúp đỡ, tạo điều kiện thuận lợi độ III, nếu không được ghép phổi sẽ<br />
Thị Diệp (10 tuổi, quê ở Nam Định). của các bộ, ngành, bệnh viện Trung tử vong. 2 người cho thùy phổi là bố<br />
Bé Diệp bị bệnh teo đường mật bẩm ương trong khu vực Hà Nội và toàn và bác ruột. Theo các bác sỹ, sau ca<br />
sinh đã biến chứng, nếu không ghép quốc, đặc biệt là sự hợp tác, giúp đỡ ghép phổi thành công, bệnh nhân<br />
gan sẽ đe dọa đến tính mạng. Bé của các chuyên gia thuộc Bệnh viện nhận phổi sẽ có cuộc sống hoàn<br />
Diệp được ghép một phần lá gan Cheng Hsin, Đài Loan. toàn khỏe mạnh với các chức năng<br />
từ người bố 31 tuổi. Sau ghép, tuy hô hấp bình thường, còn người cho<br />
bệnh nhân có nhiều đợt thải ghép Không chỉ làm chủ kỹ thuật ghép<br />
các tạng khó như tim, gan, các bác thùy phổi cũng sẽ hồi phục vì phổi<br />
cấp nhưng đã được tập thể y - bác có chức năng giãn nở.<br />
sỹ của Bệnh viện điều trị thành sỹ của Việt Nam còn nghiên cứu các<br />
công. Hiện tại, bệnh nhân đã trưởng kỹ thuật ghép đồng thời nhiều tạng Mới đây, từ một trường hợp bệnh<br />
và đã đạt được những thành công nhân chết não được gia đình đồng ý<br />
thành, phát triển bình thường cả về<br />
bước đầu. Ngày 1/3/2014, hơn 150 hiến tạng, ngày 15/3/2017, các bác<br />
thể chất và tinh thần, với chất lượng<br />
y, bác sỹ trong 4 phòng mổ đã thực sỹ Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức đã<br />
sống, sinh hoạt, học tập tốt.<br />
hiện ca ghép đa tạng (thận - tụy) đầu tiến hành ghép thành công các tạng:<br />
Năm 2005, Việt Nam bắt đầu tiên kéo dài 13 tiếng đồng hồ. Bệnh Gan, tim, và hai thận cho 4 bệnh<br />
những nghiên cứu đầu tiên về ghép nhân Phạm Thái Huyên (43 tuổi) bị nhân có chỉ định ghép. Bệnh nhân<br />
tim thực nghiệm để có thể tiến tới đái tháo đường type 1, suy thận độ được ghép gan là N.T.S.H (34 tuổi)<br />
<br />
<br />
<br />
15<br />
Soá 5 naêm 2017<br />
Chào mừng Ngày KH&CN Việt Nam<br />
<br />
<br />
bị u gan từ năm 2014 và đã được<br />
phẫu thuật, điều trị hóa chất nhiều<br />
đợt tại các bệnh viện trong nước và<br />
Singapore. Với nguyện vọng của<br />
bệnh nhân cũng như gia đình và đặc<br />
biệt các chỉ số của bệnh nhân phù<br />
hợp với các chỉ số của người hiến,<br />
kíp phẫu thuật đã cắt toàn bộ kèm<br />
đoạn tĩnh mạch chủ dưới, ghép gan<br />
toàn bộ cho bệnh nhân. Sau ghép,<br />
chức năng gan đã phục hồi. Bệnh<br />
nhân được ghép tim là N.T.H (10<br />
tuổi, xã Viên Sơn, thị xã Sơn Tây,<br />
Hà Nội), được chẩn đoán cơ tim<br />
giãn do suy tim giai đoạn cuối. Đây<br />
cũng là trường hợp ghép tim nhỏ tuổi<br />
nhất tại Việt Nam. Vượt qua những<br />
khó khăn, phức tạp do phải ghép<br />
từ quả tim người lớn sang bệnh nhi Ca ghép gan đầu tiên trên người ở Việt Nam<br />
nhỏ tuổi, các bác sỹ đã phẫu thuật<br />
thành công, mang lại sự sống cho nghèo có chỉ định ghép tạng. Việc cấp nhà nước, nghiệm thu 2001);<br />
bệnh nhi. Cũng từ nguồn tạng hiến, cấy ghép nhiều tạng cho cùng một Nghiên cứu một số vấn đề ghép gan<br />
kíp phẫu thuật đã tiến hành ghép 2 bệnh nhân đã được thực hiện thành để thực hiện ghép gan trên người<br />
quả thận cho hai trường hợp bệnh công ở nhiều nơi, chứng tỏ năng (Chương trình KHCN cấp nhà nước<br />
nhân bị suy thận, trong đó có một lực của các nhà khoa học Việt Nam KC10/01-05, nghiệm thu 2005) là<br />
trường hợp bệnh nhân đang lọc máu trong việc làm chủ về kỹ thuật và khởi nguồn dẫn đến thành công của<br />
2 lần/tuần. quản lý ghép tạng. ca ghép gan trên người đầu tiên của<br />
Việt Nam năm 2004. Từ năm 2005<br />
Bên cạnh những kỳ tích trong Vai trò của KH&CN trong việc làm chủ đến 2006, lần đầu tiên ghép tim thực<br />
ghép tạng như đã nêu trên, còn có các kỹ thuật ghép tạng tiên tiến nghiệm được tiến hành tại Việt Nam<br />
những kết quả đáng được ghi nhận thông qua đề tài cấp bộ: Nghiên cứu<br />
như: Việc phối hợp nhịp nhàng, Đóng vai trò quan trọng dẫn đến<br />
những thành công trong lĩnh vực một số vấn đề ghép tim thực nghiệm<br />
chính xác, chạy đua với thời gian<br />
ghép tạng là sự đầu tư thích đáng (PGS Đặng Ngọc Hùng làm chủ<br />
của các bác sỹ Bệnh viện Chợ Rẫy<br />
cho KH&CN trong lĩnh vực này. Để nhiệm, Học viện Quân y là đơn vị<br />
TP Hồ Chí Minh và Bệnh viện Hữu<br />
thực hiện thành công ca ghép thận chủ trì). Đề tài được triển khai với<br />
nghị Việt Đức trong việc vận chuyển<br />
đầu tiên, Bệnh viện Quân y 103 đã mục đích chính là xây dựng quy trình<br />
tạng ghép (gan và tim) của người<br />
chủ động nghiên cứu và ứng dụng ghép tim thực nghiệm trên lợn theo<br />
hiến chết não, vượt qua quãng<br />
nhiều tiến bộ y học cho người bệnh mô hình ghép tim đúng chỗ (gồm<br />
đường hơn 1.700 km để ghép cho<br />
2 bệnh nhân ngay trong đêm ngày như: dùng Cellcept (thuốc chống quy trình kỹ thuật ngoại khoa và các<br />
4/9/2015 hay ca ghép gan và tim thải ghép) thay cho Azathioprine từ quy trình có liên quan khác). Đồng<br />
(từ người hiến chết não ở TP Hồ Chí năm 2000; sử dụng kháng thể đơn thời nhằm rèn luyện, nâng cao tay<br />
Minh) cho 2 bệnh nhân tại Hà Nội dòng (Simulect) dự phòng thải ghép nghề, trình độ kỹ thuật trong ghép<br />
ngày 26/4/2016. Kể từ năm 1992 cấp từ tháng 10/2009; sử dụng thuốc tim thực nghiệm cho các nhà ngoại<br />
đến nay, nhờ sự phát triển của các chống thải ghép mới Prograf từ 2010; khoa, góp phần chuẩn bị để ghép<br />
kỹ thuật ghép tạng Việt Nam, hàng sử dụng phương pháp vô cảm bằng tim trên người. Tháng 11/2007, Bộ<br />
nghìn bệnh nhân đã được cứu sống gây tê ngoài màng cứng thay cho KH&CN đã phê duyệt đề tài độc lập<br />
và con số này đang tiếp tục tăng gây mê nội khí quản từ 2007; nhiều cấp nhà nước: Nghiên cứu một số<br />
nhanh. Tuy vẫn còn khá khiêm tốn đề tài khoa học được tiến hành như: vấn đề về ghép tim thực nghiệm trên<br />
so với nhu cầu của gần 20.000 bệnh pha chế dung dịch Vinacollin (rửa động vật để tiến tới ghép tim trên<br />
nhân đang cần được ghép tạng thận), dung dịch Wisconsin (bảo người ở Việt Nam, mã số ĐTĐL.2007<br />
nhưng có thể khẳng định, ghép tạng quản thận)... Các đề tài: Nghiên cứu G/22, do PGS Đặng Ngọc Hùng làm<br />
Việt Nam đã mang lại hy vọng sống ứng dụng kỹ thuật tiên tiến phục vụ chủ nhiệm. Với mục đích kế tiếp và<br />
cho các bệnh nhân mắc bệnh hiểm ghép tạng ở Việt Nam (đề tài độc lập hoàn thiện hướng nghiên cứu trước<br />
<br />
<br />
<br />
16<br />
Soá 5 naêm 2017<br />
Chào mừng Ngày KH&CN Việt Nam<br />
<br />
<br />
đây, đề tài có 3 mục tiêu chính là: 103 đã tích cực chuẩn bị, rèn luyện nơi đầu tiên của Việt Nam thực hiện<br />
1) Xây dựng quy trình ghép tim thực công tác tổ chức, kỹ thuật, phối hợp thành công các ca ghép tạng: Thận,<br />
nghiệm trên động vật; 2) Thu thập giữa các kíp kỹ thuật trong ghép gan, tim, thận - tụy, phổi.<br />
thông tin, nghiên cứu xây dựng chỉ tụy - thận thực nghiệm và cử cán<br />
Chính nhờ những tiến bộ này mà<br />
định, tiêu chuẩn người nhận tim, cho bộ đi học tập về ghép tạng tại Đại<br />
việc cấy ghép tạng trong 5 năm qua<br />
tim, sự hoà hợp miễn dịch, phương học Kyushu - Nhật Bản. Đồng thời,<br />
đã trở thành một kỹ thuật thường quy<br />
pháp điều trị chống thải ghép và một mời các chuyên gia quốc tế đến trao<br />
ở các bệnh viện lớn, số ca được cấy<br />
số quy trình ghép tim trên người; 3) đổi, giảng dạy về ghép đồng thời<br />
ghép tạng ngày càng nhiều. 5 năm<br />
Xác định nhu cầu ghép tim và khả tụy - thận… Kết quả này đã giúp Việt<br />
qua đã có khoảng 1.500 ca ghép<br />
năng cung ứng tim ghép tại một số Nam chấm dứt sự tụt hậu 48 năm<br />
tạng được thực hiện ở Việt Nam, cao<br />
bệnh viện ở Việt Nam. Đây là những so với thế giới trong lĩnh vực ghép<br />
gấp 5 lần số ca ghép tạng của 17<br />
cơ sở khoa học và thực tiễn quan tụy (ca ghép tụy đầu tiên trên thế<br />
năm trước đó. Chỉ tính riêng trong<br />
trọng nhất để có được ca ghép tim giới được thực hiện vào năm 1966).<br />
tháng 12/2015, Việt Nam đã có 96<br />
thành công đầu tiên trên người tại Tiếp đó, ca ghép phổi đầu tiên của<br />
trường hợp cấy ghép thận. Tại Bệnh<br />
Việt Nam vào năm 2010. Việt Nam từ người cho sống chính<br />
viện Hữu nghị Việt Đức, có những<br />
là một trong những kết quả của đề<br />
Tuy đã nắm bắt và làm chủ được ngày thực hiện ghép tới bốn trường<br />
tài: Nghiên cứu ghép thùy phổi hoặc<br />
các kỹ thuật ghép tạng, song đến hợp (một ghép tim, một ghép gan<br />
một phổi từ người cho sống và người<br />
tận năm 2010, chúng ta vẫn còn sử và hai ca ghép thận). Hiện nay đã<br />
cho chết não, mã số KC10.10/16-<br />
dụng một số công nghệ lạc hậu mà có 17 bệnh viện có thể thực hiện kỹ<br />
20 (GS Đỗ Quyết làm chủ nhiệm)<br />
các nước tiên tiến trên thế giới đã thuật ghép tạng (so với con số 12<br />
thuộc Chương trình Nghiên cứu ứng<br />
không sử dụng trong vòng 20-50 bệnh viện từ cách đây 5 năm).<br />
dụng và phát triển công nghệ tiên<br />
năm qua. Đó là các công nghệ trong<br />
tiến phục vụ bảo vệ và chăm sóc Thực hiện thành công các ca<br />
thực hiện ghép phổi và tụy, các kỹ<br />
sức khỏe cộng đồng. Thông qua ghép tạng không chỉ chứng tỏ sự<br />
thuật ghép từ người cho chết tim và<br />
thực hiện đề tài, Học viện Quân y tiến bộ của công nghệ, kỹ thuật cao<br />
kỹ thuật ghép nhiều tạng. Chương<br />
đã triển khai nghiên cứu, chuẩn bị trong y tế mà còn thể hiện trình độ,<br />
trình KH&CN cấp nhà nước giai<br />
cơ sở vật chất, trang thiết bị và cử kỹ năng quản lý, xử lý trong ghép<br />
đoạn 2011-2015, mã số KC10/11-15<br />
cán bộ đi học tập kỹ thuật, trao đổi tạng. Điều này có thể thấy rõ trong<br />
đã có các đề tài khoa học thực hiện<br />
kinh nghiệm ghép phổi tại Bệnh viện trường hợp ghép đa tạng phối hợp,<br />
các nghiên cứu về ghép tạng để giải<br />
Đại học Okayama, Nhật Bản - Nơi đòi hỏi sự phối hợp nhịp nhàng,<br />
quyết những vấn đề này. Thông qua<br />
có tỷ lệ ghép phổi thành công và tỷ chuyên nghiệp của nhiều chuyên<br />
các đề tài, Việt Nam đã giải quyết<br />
lệ sống sót sau 5 năm cao nhất thế khoa. Trong 2 năm qua, đã có ba<br />
được các vấn đề về ghép tạng từ<br />
giới (85%, so với tỷ lệ trung bình là trường hợp người hiến tạng từ TP<br />
người cho chết tim. Điều này đã góp<br />
15%). Hồ Chí Minh cung cấp tạng ghép<br />
phần giải quyết vấn đề thiếu hụt<br />
cho các bệnh nhân ở cách xa hàng<br />
nguồn tạng hiến, vốn là một thách Có thể nói, giai đoạn 2011-2015<br />
nghìn cây số như Huế và Hà Nội.<br />
thức lớn đối với ghép tạng. Do vậy, đánh dấu sự trưởng thành của kỹ<br />
nguồn tạng hiến hiện nay không chỉ thuật ghép tạng Việt Nam, bắt kịp Bên cạnh đó, Luật Hiến, lấy,<br />
từ người cho sống mà còn từ người với thế giới, đồng thời tạo ra bước đi ghép mô, bộ phận cơ thể người và<br />
cho đã chết tim. Việc hiến tạng từ đột phá trong sự phát triển của ghép hiến, lấy xác có hiệu lực thi hành từ<br />
người cho chết tim là dễ dàng hơn tạng trong tương lai. ngày 1/7/2007 đã mở ra nhiều điều<br />
so với những người hiến tạng chết kiện thuận lợi cho lĩnh vực ghép<br />
não, vì khi đó trái tim của họ vẫn tạng. Theo đó, khoa học có thể tận<br />
*<br />
còn đang đập. Đề tài KC10.27/11- dụng được nguồn tạng của những<br />
* *<br />
15: Nghiên cứu triển khai ghép đồng người chết não trên cơ sở hành lang<br />
thời tụy - thận từ người cho chết não Như vậy, nhờ có sự đầu tư trúng pháp lý cho phép; tạo điều kiện cho<br />
(PGS.TS, Thiếu tướng Hoàng Mạnh đích và hiệu quả của KH&CN trong nhiều người muốn hiến tặng một số<br />
An làm chủ nhiệm) đã thực hiện lĩnh vực ghép tạng, các nhà khoa bộ phận cơ thể của mình cho những<br />
thành công ca ghép thận - tụy đồng học của Việt Nam đã làm chủ được người đang cần…?<br />
thời, áp dụng để điều trị bệnh nhân các công nghệ, kỹ thuật cao trong Hương Giang<br />
tiểu đường bị suy thận giai đoạn ghép tạng, sánh ngang với các nước<br />
cuối. Trong khuôn khổ của đề tài, tiên tiến trong khu vực và trên thế<br />
các bác sỹ của Bệnh viện Quân y giới. Học viện Quân y đã trở thành<br />
<br />
<br />
<br />
17<br />
Soá 5 naêm 2017<br />