Khóa luận tốt nghiệp Tài chính ngân hàng: Mở rộng hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đại Chúng Việt Nam chi nhánh Gia Định

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:83

Thêm vào BST

Báo xấu

8
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu của đề tài là hệ thống hóa cơ sở lý luận về hoạt động cho vay tiêu dùng và mở rộng hoạt động cho vay tiêu dùng của ngân hàng thương mại; phân tích và đánh giá thực trạng cho vay tiêu dùng tại PVcomBank chi nhánh Gia Định qua các chi tiêu doanh số cho vay, dư nợ, nợ quá hạn trong giai đoạn 2015 – 2017; đề ra các giải pháp và kiến nghị mở rộng hoạt động cho vay tiêu dùng tại PVcomBank chi nhánh Gia Định.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Khóa luận tốt nghiệp Tài chính ngân hàng: Mở rộng hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đại Chúng Việt Nam chi nhánh Gia Định

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP. HỒ CHÍ MINH LÝ PHƢỢNG LINH MỞ RỘNG HOẠT ĐỘNG CHO VAY TIÊU DÙNG TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẠI CHÚNG VIỆT NAM CHI NHÁNH GIA ĐỊNH KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP CHUYÊN NGÀNH TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG MÃ SỐ: 7340201 NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC TS. ĐÀO LÊ KIỀU OANH TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2018
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP. HỒ CHÍ MINH LÝ PHƢỢNG LINH MỞ RỘNG HOẠT ĐỘNG CHO VAY TIÊU DÙNG TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẠI CHÚNG VIỆT NAM CHI NHÁNH GIA ĐỊNH KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP CHUYÊN NGÀNH TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG MÃ SỐ: 7340201 NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC TS. ĐÀO LÊ KIỀU OANH TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2018
TÓM TẮT Hiện nay, ngân hàng và hoạt động ngân hàng đã và đang dần trở thành một nhân tố mang tính trọng yếu trong nền kinh tế. Không những thế, ngân hàng còn là một trong những chủ thể kinh tế quan trọng hàng đầu của toàn cầu nói chung và Việt Nam nói riêng. Đối với mỗi ngân hàng, cho vay là hoạt động quan trọng nhất, đó là nguồn thu nhập và lợi nhuận cao nhất trong hoạt động kinh doanh. Trong đó, cho vay tiêu dùng là một trong những khía cạnh dịch vụ đang được các ngân hàng quan tâm và phát triển, là mảng tiềm năng được nhiều ngân hàng thương mại chú trọng và đề cao. Tuy nhiên, nó vẫn tồn tại những hạn chế tiềm ẩn trong chiến lược xây dựng và phát triển hoạt động kinh doanh của các ngân hàng thương mại. Luận văn dựa vào cơ sở lý thuyết về định nghĩa, khái niệm, các chỉ tiêu tính toán trong quá trình phân tích hoạt động tín dụng tại các ngân hàng thương mại. Bài viết tập trung nghiên cứu thực trạng cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Đại chúng Việt Nam chi nhánh Gia Định qua các chi tiêu doanh số cho vay, dư nợ, nợ quá hạn trong giai đoạn 2015 – 2017. Từ đó đưa ra những giải pháp, kiến nghị nhằm giúp ngân hàng hoàn thiện và mở rộng hoạt động cho vay tiêu dùng, giúp ngân hàng ngày càng phát triển tốt hơn trong hoạt động kinh doanh. Bài nghiên cứu sử dụng các phương pháp thu thập thông tin và phương pháp phân tích số liệu kết hợp với phương pháp so sánh, đối chiếu từ đó đưa ra những nhận định về cho vay tiêu dùng ở ngân hàng PVcomBank chi nhánh Gia Định. i
ABSTRACT In the modern life, banks and banking activity has gradually become a key factor in nature in the economy. Moreover, the bank is one of the most important economic actors of the global leading general and Vietnam in particular. For each bank, loan is the most important activity, which is the source of income and the highest profit in business operations. In particular, consumer lending is one of the aspects of service that are of interest and bank development, the array potential commercial banks are more focused and improve. However, it remains the limitations implicit in the strategy and development of business activities of the commercial banks. Thesis based on the theoretical basis of the definition, concepts, indicators calculated in the process of analyzing credit activities in commercial banks. Articles focus on consumer lending situation at Vietnam Public Joint Stock Commercial Bank Gia Dinh branch through loan sales, loan balance, overdue debt in the period 2015 - 2017. Since then launched solutions and proposals to help banks improve and expand consumer lending activities, help banks better growing in business operations. The paper uses the methods of collecting information and methods of data analysis combined with comparative method, with reference from which to make judgments on consumer loans at Vietnam Public Joint Stock Commercial Bank Gia Dinh branch. ii
LỜI CAM ĐOAN Khóa luận này là công trình nghiên cứu riêng của tác giả, kết quả nghiên cứu là trung thực, trong đó không có các nội dung đã được công bố trước đây hoặc các nội dung do người khác thực hiện ngoại trừ các trích dẫn được dẫn nguồn đầy đủ trong khóa luận. Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan của tôi. TP.HCM, ngày 29 tháng 05 năm 2018 Tác giả LÝ PHƯỢNG LINH ii
MỤC LỤC DANH MỤC VIẾT TẮT DANH MỤC BẢNG DANH MỤC HÌNH GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ MỞ RỘNG HOẠT ĐỘNG CHO VAY TIÊU DÙNG CỦA NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI .........................................................1 1.1. Hoạt động cho vay tiêu dùng của ngân hàng thƣơng mại ...........................1 1.1.1. Khái niệm cho vay tiêu dùng .......................................................................1 1.1.2. Đặc điểm cho vay tiêu dùng ........................................................................2 1.1.2.1. Về lãi suất............................................................................................2 1.2.2.2. Về đảm bảo tiền vay ............................................................................2 1.1.2.3. Về thẩm định tín dụng .........................................................................3 1.1.2.4. Số lượng món vay nhiều nhưng lượng tiền cho từng món vay nhỏ ....3 1.1.3. Các loại hình cho vay tiêu dùng ..................................................................3 1.1.3.1. Căn cứ vào mục đích vay vốn .............................................................3 1.1.3.2. Căn cứ vào phương thức hoàn trả ......................................................4 1.1.3.3. Căn cứ vào nguồn gốc khoản nợ ........................................................4 1.1.4. Vai trò của cho vay tiêu dùng ......................................................................6 1.1.4.1. Đối với ngân hàng thương mại ...........................................................6 1.1.4.2. Đối với nền kinh tế ..............................................................................6 1.1.4.3. Đối với khách hàng .............................................................................7 1.2. Mở rộng hoạt động cho vay tiêu dùng tại ngân hàng thƣơng mại .............7 1.2.1. Khái niệm mở rộng cho vay tiêu dùng ........................................................7 1.2.2. Các chỉ tiêu phản ánh mở rộng cho vay tiêu dùng ......................................9 iii
1.2.2.1. Chỉ tiêu định lượng .............................................................................9 1.2.2.2. Chỉ tiêu định tính...............................................................................14 1.2.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến mở rộng cho vay tiêu dùng ...........................15 1.2.3.1. Các nhân tố khách quan ...................................................................15 1.2.3.2. Các nhân tố chủ quan .......................................................................16 1.3. Kinh nghiệm mở rộng cho vay tiêu dùng của một số ngân hàng thƣơng mại và bài học cho Ngân hàng Thƣơng mại cổ phần Đại chúng Việt Nam ...18 1.3.1. Kinh nghiệm mở rộng cho vay tiêu dùng của một số ngân hàng thương mại .......................................................................................................................18 1.3.1.1. Kinh nghiệm mở rộng cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn Thương Tín (Sacombank) ..................................................18 1.3.1.2. Kinh nghiệm mở rộng cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Việt Nam Thịnh Vượng (VPbank) ...................................................19 1.3.2. Bài học kinh nghiệm về mở rộng hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Đại chúng Việt Nam .................................................19 CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG MỞ RỘNG CHO VAY TIÊU DÙNG TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẠI CHÚNG VIỆT NAM CHI NHÁNH GIA ĐỊNH ................................................................................................21 2.1. Khái quát về Ngân hàng Thƣơng mại cổ phần Đại chúng Việt Nam chi nhánh Gia Định ....................................................................................................21 2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của Ngân hàng Thương mại cổ phần Đại chúng Việt Nam chi nhánh Gia Định ...........................................................21 2.1.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển của Ngân hàng Thương mại cổ phần Đại chúng Việt Nam ..............................................................................21 2.1.1.2. Cơ cấu tổ chức của Ngân hàng Thương mại cổ phần Đại chúng Việt Nam ................................................................................................................23 iv
2.1.2. Cơ cấu tổ chức Ngân hàng Thương mại cổ phần Đại chúng Việt Nam chi nhánh Gia Định ....................................................................................................24 2.1.3. Tình hình hoạt động kinh doanh tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Đại chúng Việt Nam chi nhánh Gia Định giai đoạn 2015 - 2017 ..............................25 2.1.3.1. Tình hình hoạt động huy động vốn ...................................................25 2.1.3.2. Tình hình hoạt động cho vay .............................................................26 2.1.3.3. Lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh ..................................................28 2.2. Hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng Thƣơng mại cổ phần Đại chúng Việt Nam chi nhánh Gia Định .................................................................29 2.2.1. Cơ sở pháp lý của hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Đại chúng Việt Nam chi nhánh Gia Định ..............................................29 2.2.2. Quy định cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Đại chúng Việt Nam chi nhánh Gia Định ..................................................................30 2.2.2.1. Đối tượng cho vay .............................................................................30 2.2.2.2. Điều kiện cho vay ..............................................................................30 2.2.2.3. Mục đích vay vốn ..............................................................................31 2.2.2.4. Hạn mức vay vốn và nguồn trả nợ ....................................................31 2.2.2.5. Thời hạn và lãi suất cho vay .............................................................33 2.2.2.6. Hồ sơ vay vốn ....................................................................................33 2.2.3. Quy trình cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Đại chúng Việt Nam chi nhánh Gia Định ..................................................................34 2.3. Thực trạng mở rộng hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng Thƣơng mại cổ phần Đại chúng Việt Nam Chi nhánh Gia Định ...................................39 2.3.1. Chỉ tiêu định lượng ....................................................................................39 2.3.1.1. Doanh số cho vay tiêu dùng ..............................................................39 v
2.3.1.2. Dư nợ cho vay tiêu dùng ...................................................................40 2.3.1.3. Nợ quá hạn cho vay tiêu dùng ..........................................................44 2.3.2. Chỉ tiêu định tính .......................................................................................46 2.3.2.1. Mức độ đa dạng của sản phẩm tại ngân hàng ..................................46 2.3.2.2. Uy tín của ngân hàng ........................................................................46 2.3.2.3. Mức độ hài lòng của khách hàng ......................................................46 2.4. Đánh giá hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng Thƣơng mại cổ phần Đại chúng Việt Nam chi nhánh Gia Định .................................................47 2.4.1. Kết quả đạt được ........................................................................................47 2.4.3. Nguyên nhân của những hạn chế...............................................................49 2.4.3.1. Các nhân tố chủ quan .......................................................................49 2.4.3.2. Các nhân tố khách quan ...................................................................51 CHƢƠNG 3: GIẢI PHÁP MỞ RỘNG HOẠT ĐỘNG CHO VAY TIÊU DÙNG TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẠI CHÚNG VIỆT NAM CHI NHÁNH GIA ĐỊNH ................................................................................................53 3.1. Mục tiêu và định hƣớng về việc phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng Thƣơng mại cổ phần Đại chúng Việt Nam chi nhánh Gia Định ................................................................................................................................53 3.1.1. Mục tiêu phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng ......................................53 3.1.2. Định hướng phát triển của ngân hàng đến năm 2020 ................................54 3.2. Giải pháp mở rộng hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng Thƣơng mại Cổ phần Đại chúng Việt Nam chi nhánh Gia Định ...................................54 3.2.1. Hoàn thiện và tuân thủ nghiêm ngặt những quy định về cho vay .............54 3.2.2. Xây dựng chiến lược marketing ngân hàng ...............................................56 3.2.3. Nâng cao chất lượng phục vụ khách hàng .................................................57 vi
3.2.4. Mở rộng mạng lưới kênh phân phối cho vay ............................................58 3.2.5. Đào tạo chuyên sâu cho cán bộ ngân hàng ................................................58 3.3. Kiến nghị mở rộng hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng Thƣơng mại cổ phần Đại chúng Việt Nam chi nhánh Gia Định ....................................59 3.3.1. Đối với Ngân hàng Nhà nước ....................................................................59 3.3.2. Đối với chính phủ và các cơ quan hữu quan .............................................60 3.3.3. Đối với hội sở Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đại chúng Việt Nam ....61 3.3.3.1. Hoàn thiện các sản phẩm cho vay của ngân hàng ...........................61 3.3.3.2. Cải tiến và ứng dụng khoa học kỹ thuật vào quản lý ........................63 KẾT LUẬN DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO vii
DANH MỤC VIẾT TẮT PVcomBank Ngân hàng TMCP Đại chúng Việt Nam TSĐB Tài sản đảm bảo KHCN Khách hàng cá nhân NHTM Ngân hàng thương mại QLTD Quản lý tín dụng NHNN Ngân hàng Nhà nước CIC Trung tâm thông tin tín dụng TP. HCM Thành phố Hồ Chí Minh viii
DANH MỤC BẢNG VÀ SƠ ĐỒ Sơ đồ 1.1. Quy trình cho vay tiêu dùng gián tiếp. Sơ đồ 1.2. Quy trình cho vay tiêu dùng trực tiếp. Sơ đồ 2.1. Cơ cấu tổ chức PVcomBank. Sơ đồ 2.2. Cơ cấu tổ chức PVcomBank. Sơ đồ 2.3. Tình hình huy động vốn giai đoạn 2015 – 2017. Sơ đồ 2.4. Quy trình cho vay tiêu dùng tại PVcomBank chi nhánh Gia Định. Sơ đồ 2.5. Doanh số cho vay tiêu dùng giai đoạn 2015 – 2017. Sơ đồ 2.6. Dư nợ theo thời gian giai đoạn 2015 – 2017. Sơ đồ 2.7. Dư nợ theo đối tượng vay giai đoạn 2015 – 2017. Bảng 2.1. Tình hình huy động vốn PVcomBank chi nhánh Gia Định giai đoạn 2015- 2017. Bảng 2.2. Tình hình cho vay của PVcomBank chi nhánh Gia Định 2015 – 2017. Bảng 2.3. Kết quả hoạt động kinh doanh của PVcomBank chi nhánh Gia Định 2015 – 2017. Bảng 2.4. Doanh số cho vay tiêu dùng của PVcomBank chi nhánh Gia Định. Bảng 2.5. Dư nợ cho vay tiêu dùng theo thời hạn của PVcomBank chi nhánh Gia Định. Bảng 2.6. Dư nợ cho vay tiêu dùng theo đối tượng vay PVcomBank chi nhánh Gia Định. Bảng 2.7. Dư nợ quá hạn cho vay tiêu dùng theo đối tượng vay PVcomBank chi nhánh Gia Định. ix
DANH MỤC HÌNH Hình 2.1. Logo ngân hàng PVcomBank x
GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong những năm gần đây, kinh tế Việt Nam đang dần được cải thiện và phát triển, có nhiều cánh cửa hội nhập quốc tế đang mở ra đi kèm với nhiều cơ hội và thách thức đổi với các chủ thể tham gia. Trong đó, ngành ngân hàng cũng là một trong những thành phần quan trọng góp phần trong việc xây dựng nền kinh tế đất nước. Điều đó đòi hỏi các sản phẩm, dịch vụ cần phải được không ngừng hoàn thiện, đổi mới và mở rộng sao cho đa dạng, thích hợp với môi trường cạnh tranh hiện nay và đáp ứng được nhu cầu của khách hàng. Đối với mỗi ngân hàng, cho vay là hoạt động quan trọng nhất, đó là nguồn thu nhập và lợi nhuận cao nhất trong hoạt động kinh doanh. Trước đây, các ngân hàng chỉ chú trọng và có các sản phẩm dành riêng cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, kinh tế phát triển, mọi người dân cũng là một trong những chủ thể đóng góp công sức vào các hoạt động kinh doanh, sản xuất, đồng nghĩa với nhu cầu cần vốn của họ tăng cao và các khoản dành cho hoạt động chi tiêu cá nhân cũng tăng theo. Vì vậy, cho vay tiêu dùng là một trong những khía cạnh dịch vụ đang được các ngân hàng quan tâm và phát triển, là mảng tiềm năng được nhiều ngân hàng thương mại chú trọng và đề cao. Trong những năm gần đây, nhờ vào sự có mặt của mảng cho vay tiêu dùng, các hoạt động kinh doanh, sản xuất, mua bán của hộ kinh doanh, nông dân hay các cơ sở sản xuất ngày càng phát triển. Ngân hàng tạo điều kiện thuận lợi cho những cá thể vừa và nhỏ có thêm nguồn vốn để đầu tư vào nhiều khía cạnh khác nhau, mở rộng mạng lưới. Có thể nói, tín dụng đã tạo điều kiện cho người lao động có thêm việc làm, chủ kinh doanh có nguồn vốn vững chắc để mở rộng hoạt động kinh doanh, đời sống của người dân dần được cải thiện và nâng cao. Nhận thấy tầm quan trọng của vấn đề này, Ngân hàng TMCP Đại chúng Việt Nam ra đời vào năm 2013 với mạng lưới 116 điểm giao dịch tại các tỉnh thành trọng điểm trên toàn quốc, nguồn nhân lực chất lượng cao và bề dày kinh nghiệm trong cung cấp các dịch vụ cho các doanh nghiệp trong ngành dầu khí, năng lượng, hạ xi
tầng. PVcomBank là thế hệ trẻ, nắm bắt được thời thế và đã học hỏi được ở những ngân hàng thế hệ trước nên đã có những bước cải tiến trong mảng cho vay tiêu dùng. Ngân hàng có các sản phẩm dịch vụ đa dạng và thực tế nên đã không những đáp ứng được nhu cầu mà còn tạo niềm tin ở khách hàng và góp phần khẳng định thương hiệu trong hệ thống ngân hàng của đất nước. Với slogan “Ngân hàng không khoảng cách”, PVcomBank mong muốn được rút ngắn khoảng cách giữa ngân hàng và khách hàng đồng thời tạo thêm những bước tiến trong việc phát triển kinh tế đất nước. Tuy nhiên, đây lại là đề tài chưa được nghiên cứu rộng rãi tại PVcomBank chi nhánh Gia Định. Sau thời gian thực tập tại ngân hàng, nhận thấy các cán bộ lãnh đạo của ngân hàng đang có những kế hoạch để phát triển mảng dịch vụ này, tôi quyết định chọn đề tài “Mở rộng hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng Thƣơng mại cổ phần Đại chúng Việt Nam chi nhánh Gia Định” làm đề tài nghiên cứu khóa luận tốt nghiệp. 2. Mục tiêu nghiên cứu Hệ thống hóa cơ sở lý luận về hoạt động cho vay tiêu dùng và mở rộng hoạt động cho vay tiêu dùng của ngân hàng thương mại. Phân tích và đánh giá thực trạng cho vay tiêu dùng tại PVcomBank chi nhánh Gia Định qua các chi tiêu doanh số cho vay, dư nợ, nợ quá hạn trong giai đoạn 2015 – 2017. Đề ra các giải pháp và kiến nghị mở rộng hoạt động cho vay tiêu dùng tại PVcomBank chi nhánh Gia Định. 3. Các câu hỏi nghiên cứu Sử dụng cơ sở lý thuyết nào cho hoạt động cho vay tiêu dùng và mở rộng hoạt động cho vay tiêu dùng tại các ngân hàng thương mại? Thực trạng cho vay tại ngân hàng TMCP Đại chúng Việt Nam chi nhánh Gia Định giai đoạn 2015 – 2017 được diễn ra như thế nào? Đề xuất những biện pháp, kiến nghị nào để phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại ngân hàng PVcomBank chi nhánh Gia Định? xii
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu: Hoạt động cho vay tiêu dùng tại các ngân hàng thương mại. Phạm vi nghiên cứu:  Không gian: Ngân hàng Thương mại cổ phần Đại chúng Việt Nam chi nhánh Gia Định.  Thời gian: giai đoạn 2015 – 2017. 5. Phƣơng pháp nghiên cứu Khóa luận sử dụng các phương pháp thu thập thông tin và phương pháp phân tích số liệu kết hợp với phương pháp so sánh, đối chiếu, tổng hợp, diễn giải để phân tích thực trạng mở rộng cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Đại chúng Việt Nam chi nhánh Gia Định. 6. Lƣợc khảo các công trình đã nghiên cứu 6.1. Mở rộng cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam chi nhánh Tây Ninh (2016), Luận văn thạc sĩ Trần Văn Tuyền, Trường Đại học Ngân hàng TP. HCM. Luận văn đã hệ thống hóa các vấn đề lý luận cơ bản về cho vay tiêu dùng của NHTM và mở rộng cho vay tiêu dùng của NHTM. Phân tích, đánh giá thực trạng mở rộng cho vay tiêu dùng của ngân hàng Từ đó rút ra những thành công, hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế và đề xuất giải pháp mở rộng cho vay tiêu dùng tại ngân hàng đã nghiên cứu. 6.2. Mở rộng cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam chi nhánh Hai Bà Trưng, Luận văn thạc sĩ Lê Quốc Thái, Berlin School of Economics and Law. Luận văn đã nêu được những lý luận liên quan đến hoạt động cho vay tiêu dùng của NHTM , nêu những chỉ tiêu đánh giá sự phát triển của hoạt động cho vay như doanh số thu nợ, dư nợ, nợ quá hạn, nợ xấu và thực trạng phát triển cho vay tiêu dùng tại ngân hàng BIDV. Đề xuất giải pháp mở rộng cho vay tiêu dùng cho ngân hàng. xiii
6.3. Thực trạng hoạt động cho vay tiêu dùng và giải pháp nâng cao hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín chi nhánh 8 tháng 3 (2013), Khóa luận tốt nghiệp, Trần Mai Vũ, Đại học Hoa Sen. Luận văn đã được tóm tắt cơ sở lý thuyết để làm tiền đề phân tích hoạt động cho vay tiêu dùng của ngân hàng đồng thời cũng đã mô tả được đầy đủ quy trình cho vay tiêu dùng, thực trạng cho vay tại ngân hàng trong giai đoạn từ năm 2009 – 2013 và đưa ra giải pháp giúp ngân hàng phát triển mô hình hoạt động cho vay này hơn. Tuy nhiên, đây là giai đoạn nền kinh tế đang gặp khó khăn do cuộc khủng hoảng kinh tế vào năm 2008 nên chưa thấy được kết quả khả quan trong việc cho vay tiêu dùng do đời sống kinh tế người dân khó khăn, lạm phát cao. Nhưng nhận thấy tiềm năng ở mảng cho vay tiêu dùng, bài viết đưa ra những giải pháp, đề xuất cho kế hoạch phát triển trung và dài hạn nhằm giúp ngân hàng rút kinh nghiệm và có những lựa chọn sáng suốt trong việc phát triển kinh doanh của ngân hàng. 7. Kết cấu của khóa luận Chương 1: Tổng quan mở rộng hoạt động cho vay tiêu dùng của ngân hàng thương mại. Chương 2: Thực trạng mở rộng hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Đại chúng Việt Nam chi nhánh Gia Định. Chương 3: Giải pháp mở rộng hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Đại chúng Việt Nam chi nhánh Gia Định. xiv
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ MỞ RỘNG HOẠT ĐỘNG CHO VAY TIÊU DÙNG CỦA NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI 1.1. Hoạt động cho vay tiêu dùng của ngân hàng thƣơng mại 1.1.1. Khái niệm cho vay tiêu dùng Theo Bùi Diệu Anh (2016), “ Tín dụng tiêu dùng là các khoản vốn ngân hàng tài trợ cho nhu cầu chi tiêu của cá nhân và hộ gia đình. Đây là một nguồn tài chính quan trọng giúp người dân trang trải nhu cầu trong cuộc sống như nhà ở, đồ dùng gia đình, phương tiện đi lại, tiện nghi sinh hoạt… Bên cạnh đó, những chi tiêu cho nhu cầu giáo dục, y tế và du lịch… cũng được tài trở bởi tín dụng tiêu dùng.” Theo Lý Hoàng Ánh - Lê Thị Mận (2013), “Tín dụng tiêu dùng là hình thức tín dụng tài trợ cho nhu cầu sinh hoạt của dân cư (cá nhân và hộ gia đình) với các chi phí về vật chất như: nhà ở, phương tiện đi lại, đồ dùng cá nhân hoặc các dịch vụ: giáo dục, y tế, du lịch, văn hóa, nghệ thuật.” Cho vay tiêu dùng là hình thức cho vay mà ngân hàng tài trợ một khoản tiền cho khách hàng (cá nhân, hộ gia đình hoặc doanh nghiệp vừa và nhỏ) trong một thời gian nhất định với các thỏa thuận ký kết giữa hai bên (về số tiền, thời gian phát hành và lãi suất phải trả) để giúp khách hàng trang trải cho hàng hoá hoặc dịch vụ trước khi họ có đủ khả năng kinh tế để tận hưởng một cuộc sống cao hơn. Ngày nay, các ngân hàng không chỉ dành sự chú trọng đối với khách hàng doanh nghiệp mà họ còn dành sự quan tâm đối với khách hàng cá nhân và hộ gia đình. Điều đó làm cho các sản phẩm tín dụng ngày càng đa dạng và phong phú hơn. Cho vay tín dụng rất cần thiết vì nó làm gia tăng nhu cầu mua sắm các sản phẩm cá nhân như xe cộ, đồ điện tử, nhà cửa, giáo dục…khi khả năng tài chính của người vay chưa thể chi trả. Có thể nói, đây là một sản phẩm rất có ích đối với nền kinh tế. Vậy cho vay tiêu dùng là hình thức tài trợ cho nhu cầu tiêu dùng của cá nhân và hộ gia đình. Hình thức tài trợ này giúp người tiêu dùng có thể sử dụng hàng hoá và dịch vụ mà họ mong muốn trước khi họ có đủ khả năng chi trả và tạo điều kiện cho họ hưởng thụ cuộc sống tốt hơn với mục đích: mua nhà, sửa nhà, xây nhà, mua sắm vật dụng cần thiết tron gia đình , mua xe hơi, du học và du lịch…. 1
1.1.2. Đặc điểm cho vay tiêu dùng Nhìn chung, cho vay tiêu dùng vì mục đích cá nhân phục vụ nhu cầu hằng ngày chứ không phải vì những mục tiêu lợi nhuận và nó có nguồn chi trả độc lập so với việc sử dụng tiền vay. Vay tiêu dụng có đặc điểm như sau: 1.1.2.1. Về lãi suất Lãi suất của các khoản vay tiêu dùng thông thường sẽ cao hơn so với các khoản vay với mục đích kinh doanh, sản xuất và các ngành dịch vụ. Cho vay tiêu dùng thường nhạy cảm theo chu kỳ tăng lên khi nền kinh tế mở rộng và giảm xuống khi nền kinh tế suy thoái. Nhìn chung, người đi vay chỉ quan tâm đến khoản tiền họ phải trả hằng tháng hơn là mức lãi suất ghi trong hợp đồng. Bởi vì đây là khoản vay có tính rủi ro cao nên gói vay tiêu dùng thường có chi phí và lãi suất cao hơn các khoản vay khác (trừ khoản vay để mua bất động sản). Các chi phí khác bao gồm:  Mở rộng hệ thống mạng lưới, phát triển chiến lược quảng cáo, marketing để tuyên truyền rộng rãi với khách hàng trên các khu vực, địa bàn khác.  Các chi phí khác như: chi phí quản lý, chi phí văn phòng phẩm, chi phí điện nước, hỗ trợ và phụ cấp chi phí điện thoại và đi lại cho nhân viên, chi phí công chứng hồ sơ,….  Bởi vì cho vay tiêu dùng có đối tượng là cá nhân, số lượng đông nên cần sự hỗ trợ từ nhiều từ phía nhân sự của ngân hàng. Dẫn đến sự đòi hỏi cao về nguồn nhân lực để có thể phục vụ khách hàng một cách tốt nhất, nhanh chóng nhất từ khâu tiếp nhận hồ sơ, thẩm định, cho vay, giải ngân và thu nợ. 1.2.2.2. Về đảm bảo tiền vay Các khoản vay tiêu dùng đều không sử dụng tiền vay cho hoạt động kinh doanh, sản xuất, mua bán mà nguồn trả nợ từ thu nhập của khách hàng nên nguồn thu này đối với ngân hàng rất khó kiểm soát. Vì vậy, đây là khoản vay thường có rủi ro cao hơn so với các khoản vay còn lại. Để hạn chế rủi ro, ngân hàng đều yêu cầu người đi vay phải có tài sản đảm bảo. 2
1.1.2.3. Về thẩm định tín dụng Khi muốn được xét duyệt chấp nhận khoản vay, khách hàng phải xuất trình các thông tin cá nhân như nghề nghiệp, kỹ năng, thu nhập và các giấy tờ liên quan khác để chứng minh họ có đủ điều kiện được cấp tín dụng và có khả năng chi trả tiền nợ hằng tháng. Tiêu chí quan trọng để ngân hàng quyết định cho vay là khách hàng phải có việc làm ổn định và trình độ học vấn. Tuy nhiên, phía ngân hàng rất khó có thể xác minh về những thông tin khách hàng cung cấp có đáng tin cậy và cố định hay không. Đây là yếu tố làm tăng rủi ro trong cho vay tiêu dùng. 1.1.2.4. Số lượng món vay nhiều nhưng lượng tiền cho từng món vay nhỏ Khi muốn đáp ứng mục đích tiêu dùng của bản thân, khách hàng thường sẽ có phần tiết kiệm của họ dành cho loại hàng hóa họ cần mua. Phần vay ngân hàng đa phần chỉ chiếm một phần trăm rất nhỏ để bù đắp phần thiếu hụt tạm thời (trừ các khoản vay dành cho bất động sản hoặc ô tô). Tuy nhiên, nó chiếm tối đa 80% tổng giá trị sản phẩm và được chia phần tiền trả trong thời gian dài hạn từ 180 tháng đến 240 tháng. Nguyên nhân dẫn đến số lượng khoản vay dành cho tiêu dùng chiếm số lượng lớn là do chủ thể đi vay là cá nhân thuộc đủ mọi thành phần trong xã hội nếu đáp ứng đầy đủ những yêu cầu được cấp tín dụng của ngân hàng và các tổ chức tín dụng khác. Đồng thời, nhu cầu tiêu dùng là không thể thiếu, cộng với thu nhập của người dân cũng tăng cao do điều kiện kinh tế phát triển, số lượng món vay dành cho tiêu dùng cũng không ngừng tăng cao để nâng cao chất lượng cuộc sống và tinh thần của người dân. 1.1.3. Các loại hình cho vay tiêu dùng 1.1.3.1. Căn cứ vào mục đích vay vốn Cho vay tiêu dùng cư trú là các khoản vay để phục vụ các nhu cầu về xây dựng, mua sắm hoặc cải tạo nhà ở cá nhân, hộ gia đình. Cho vay tiêu dùng phi cư trú là các khoản vay để phục vụ các nhu cầu cải thiện đời sống như mua sắm phương tiện, đồ dùng, giải trí, du lịch, học tập,… 3