intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

KINH NGHIỆM NUÔI TÔM BÁN THÂM CANH-THÂM CANH THÂN THIỆN VỚI MÔI TRƯỜNG

Chia sẻ: Nguyen Phuong Anh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:18

97
lượt xem
18
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Hiện nay nghề nuôi tôm ở các nước Đông Nam Á tập trung nuôi theo 3 hệ thống: Hệ thống nuôi mỡ, hệ thống nuôi tuần hoàn khép kín và hệ thống nuôi ít thay nước. Nuôi tôm thân thiện với môi trường ở hình thức BTC vá TC chủ yếu nuôi theo 2 hệ thống: tuần hoàn khép kín và ít thay nước.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: KINH NGHIỆM NUÔI TÔM BÁN THÂM CANH-THÂM CANH THÂN THIỆN VỚI MÔI TRƯỜNG

  1. Chi cục nuôi trồng thuỷ sản Bình Định Kü thuËt nu«i t«m b¸n th©m canh - th©m canh th©n thiÖn víi m«i tr-êng HiÖn nay nghÒ nu«i t«m ë c¸c nø¬c §«ng Nam Á tËp trung nu«i theo 3 hÖ thèng: HÖ thèng nu«i më, hÖ thèng nu«i tuÇn hoµn khÐp kÝn vµ hÖ thèng nu«i Ýt thay n-íc. Nu«i t«m th©n thiÖn víi m«i tr-êng ë h×nh thøc BTC vµ TC chñ yÕu nu«i theo 2 hÖ thèng: tuÇn hoµn khÐp kÝn vµ Ýt thay n-íc. VÒ c¬ b¶n, hÖ thèng Ýt thay n-íc hoÆc hÖ thèng khÐp kÝn kh«ng kh¸c nhau, v× tr¹i nu«i ®Òu ®-îc chia ra lµm nhiÒu bé phËn, gåm ao chøa n-íc, ao nu«i, ao l¾ng - Xö lý . §iÓm kh¸c biÖt duy nhÊt lµ ë chç trong hÖ thèng Ýt thay n-íc, mét l-îng nhá n-íc th¶i ®-îc tho¸t ra biÓn sau khi qua ao xö lý. Cßn trong hÖ thèng khÐp kÝn, n-íc th¶i trong qu¸ tr×nh nu«i ®-îc t¸i sö dông. C¶ hai hÖ thèng nµy ®Òu cã -u ®iÓm phßng ngõa dÞch bÖnh, lo¹i bá hoÆc gi¶m thiÓu chÊt th¶i h÷u c¬, c¸c vi khuÈn cã h¹i vµ c¸c chÊt g©y « nhiÔm tõ nguån n-íc. Chóng còng kh«ng g©y t¸c h¹i ®Õn m«i tr-êng, nhê t¸c dông cña hÖ thèng ao chøa vµ ao l¾ng, nu«i kÕt hîp c¸c ®èi t-îng läc sinh häc, bé phËn thu gom chÊt th¶i. Ao nu«i L-íi ch¾n Hép läc §èi t-îng läc sinh víi m¸y häc (c¸ chua, c¸ ®èi , b¬m c¸ r« phi ®¬n tÝnh) §èi t-îng läc n-íc Bé phËn thu (hÇu, vÑm, rong g«m chÊt th¶i biÓn) Bé phËn thu g«m chÊt th¶i Ao chøa Ao xö lý Nguån n-íc (S«ng, cöa biÓn ) H×nh 1: HÖ thèng ao nu«i Ýt thay nø¬c vµ nu«i tuÇn hoµn khÐp kÝn I. C¶i tiÕn hÖ thèng nu«i t«m th©n thiÖn víi m«i tr-êng : Ngoµi viÖc c¶i tiÕn hÖ thèng nu«i cho phï hîp víi viÖc nu«i t«m BTC - TC th©n thiÖn víi m«i tr-êng, bªn ngoµi ao nu«i nªn trång l¹i rõng ngËp mÆn.
  2. Chi cục nuôi trồng thuỷ sản Bình Định H×nh 2: Rõng ngËp mÆn phÝa ngoµi hÖ thèng ao nu«i . HÖ thèng ao nu«i ®-îc c¶i tiÕn nh- sau : 1. Ao nu«i: Ao nu«i th-êng chiÕm kho¶ng 50 ®Õn 75% diÖn tÝch vïng nu«i th©m canh. H×nh d¹ng cña ao nu«i kh¸ ®a d¹ng, nh-ng th-êng gÆp nhÊt lµ d¹ng h×nh vu«ng hoÆc h×nh ch÷ nhËt, diÖn tÝch kho¶ng 0,5 ®Õn 1 ha .Kinh nghiÖm ë c¸c tr¹i nu«i t«m ë Th¸i Lan vµ Philippin cho thÊy nªn thiÕt kÕ ao nhá ®Ó dÔ qu¶n lý: Ao nu«i 2500m2 -10.000 m2, ao chøa 800 -2500m2 (Tû lÖ ao nu«i vµ ao chøa lµ 4:1). Bê ao cã thÓ lµ bê ®Êt, xi m¨ng hoÆc phñ b¹t nhùa. Bê ao, cöa cèng, m-¬ng dÉn n-íc ®-îc thiÕt kÕ vµ x©y dùng sao cho møc n-íc trong ao gi÷ Ýt nhÊt lµ 1 m, vµ tèi -u nhÊt lµ 1,5 m. HÖ thèng cèng cã thÓ lµm b»ng gç, xi m¨ng hoÆc èng nhùa PVC. 2. Ao chøa n-íc víi c¸c ®èi t-îng läc sinh häc vµ n-íc xanh: Nguån n-íc vµo ®-îc l-u gi÷ t¹m thêi trong ao chøa Ýt nhÊt mét tuÇn tr-íc khi ®-îc sö dông ë ao nu«i. Cã thÓ chia ao chøa thµnh 2 ao nhá h¬n ®Ó cã thÓ dïng lu©n phiªn. Nhê cã ao chøa n-íc, chóng ta cã thÓ ®iÒu chØnh pH vµ ®é mÆn cña n-íc cho phï hîp. Ao chøa n-íc còng gióp ng¨n ngõa sù x©m nhËp cña gi¸p x¸c vµ c¸c vËt chñ mang mÇm bÖnh kh¸c vµo ao nu«i. Ngoµi ra, n-íc b¬m vµo ao nu«i cßn ph¶i qua hép läc ®Ó mét lÇn n÷a ®Ó ng¨n chÆn c¸c loµi cã h¹i cßn sãt trong ao chøa. Ao chøa cã thÓ th¶ c¸c ®èi t-îng nh- : c¸ r« phi, c¸ chua hoÆc c¸ ®èi , nh÷ng loµi nµy sÏ läc n-íc, æn ®Þnh m«i tr-êng vµ t¹o ra mµu nø¬c xanh ®Æc tr-ng cña n-íc chÊt l-îng tèt. MËt ®é th¶ tèt nhÊt tõ 0,5 -1 con/m2 hoÆc theo sinh khèi tÜnh t-¬ng ®-¬ng 1,5 - 2,5 tÊn/ha.
  3. Chi cục nuôi trồng thuỷ sản Bình Định Ao chøa n-íc h×nh 3: Ao chøa n-íc . 3. Ao xö lý víi hÖ thèng l-íi ch¾n vµ sinh vËt läc n-íc: Ao xö lý cã t¸c dông gi÷ l¹i n-íc th¶i tõ ao nu«i, lµm gi¶m thiÓu c¸c chÊt dinh d-ìng hoµ tan hoÆc c¸c h¹t r¾n l¬ löng trong n-íc, tr-íc khi th¸o ra phÝa nguån cÊp. M-¬ng tho¸t cã diÖn tÝch lín cã thÓ coi lµ mét d¹ng ao xö lý. Ao xö lý còng cÇn cã mét cèng ®iÒu tiÕt, ®¶m b¶o cho n-íc chØ cã thÓ tho¸t ra sau khi tÊt c¶ c¸c chÊt th¶i r¾n ®-îc xö lý. h×nh 4: Ao xö lý n-íc. §Ó xö lý n-íc th¶i, mét hÖ thèng mµng ch¾n ®-îc ®Æt trong ao nµy, cã thÓ dïng tÊm nhùa hoÆc l-íi m¾t nhá xÕp ®øng song song nh-ng so le nhau .V× vËy, c¸c chÊt th¶i r¾n sÏ dÇn dÇn ng-ng ®äng l¹i ë c¸c mµng tr-íc khi n-íc ch¶y vµo hép läc. §Ó gi¶m l-îng chÊt dinh d-ìng hoµ tan vµo n-íc th¶i, cã thÓ th¶ c¸c ®èi tù¬ng ¨n läc nh- hµu, vÑm hay rong c©u vµ rong sôn vµo ao xö lý.
  4. Chi cục nuôi trồng thuỷ sản Bình Định H×nh 5: L-íi ch¾n trong c¸c m-¬ng xö lý . Mét hép läc víi b¬m ngÇm cã c«ng suÊt 2 m· lùc ®-îc ®Æt ë vÞ trÝ cuèi ao, ®Ó b¬m n-íc vµo ao nu«i. M¸y b¬m cã thÓ ho¹t ®éng 3 lÇn trong tuÇn, mçi lÇn 6 ®Õn 12 giê, tuú thuéc vµo ®iÒu kiÖn chÊt l-îng n-íc. H×nh 6: §èi t-îng läc n-íc – hÇu, rong biÓn vµ vÑm xanh 4. Bé phËn thu gom chÊt th¶i: a. Bé phËn thu gom chÊt th¶i trung t©m: H×nh 7: HÖ th«ng thu g«m chÊt th¶i ë gi÷a ao nu«i:
  5. Chi cục nuôi trồng thuỷ sản Bình Định Lµm b»ng 2 líp l-íi ®-îc ®Æt ë gi÷a ao nu«i, cã thÓ lµm theo h×nh trßn hay vu«ng, l-íi cã chiÒu cao 1,5 -2,0 m, DiÖn tÝch chiÕm kho¶ng 5% diÖn tÝch ao nu«i. Dßng n-íc ®-îc lu©n chuyÓn nhê t¸c ®éng cña c¸nh qu¹t n-íc sÏ ®Èy thøc ¨n d- thõa, ph©n t«m vµ c¸c chÊt cÆn kh¸c vµo khu vùc nµy. TÊm l-íi sÏ ng¨n kh«ng cho t«m vµo phÝa trong l-íi. Líp phÝa trong dïng l-íi m¾t lín (5 mm), cßn phÝa ngoµi dïng l-íi m¾t nhá (1 mm), l-íi phÝa trªn c¸ch mÆt n-íc 50 cm vµ cè ®Þnh l-íi b»ng khung tre. L-íi ngoµi cã thÓ bá ®i sau 60 ngµy - khi t«m ®· ®ñ lín ®Ó kh«ng bÞ lät vµo phÝa trong. §èi t-îng th¶ nu«i trong l-íi cã thÓ lµ c¸ R« phi, c¸ chua hoÆc c¸ ®èi ®Ó ¨n c¸c chÊt th¶i tÝch tô l¹i. b. Bé phËn thu gom chÊt th¶i gãc: ë gãc còng cã thÓ ®¨ng l-íi ®Ó thu gom chÊt th¶i vµ th¶ c¸ nu«i nh- ë gi÷a ao. H×nh 8: HÖ thèng thu g«m chÊt th¶i ë gãc ao nu«i: 5. HÖ thèng ®iÖn: CÇn cã nguån ®iÖn ®ñ ®Ó sö dông ®iÖn th¾p s¸ng, qu¹t n-íc, m¸y b¬m, m¸y thæi khÝ vµ c¸c dông cô thiÕt yÕu kh¸c. Nãi chung, mét hÖ thèng ®iÖn 3 pha lµ phï hîp ®Ó dïng ®iÖn tiÕt kiÖm. M¸y ph¸t ®iÖn dù tr÷ còng cÇn cã ®Ó duy tr× ho¹t ®éng qu¹t n-íc vµ m¸y b¬m khi ®iÖn bÞ c¾t. H×nh 9: M¸y ph¸t ®iÖn
  6. Chi cục nuôi trồng thuỷ sản Bình Định 6. HÖ thèng sôc khÝ: Trong ao nu«i t«m cã h×nh vu«ng hoÆc h×nh ch÷ nhËt víi diÖn tÝch tõ 0,5 ®Õn 1 ha, nªn dïng qu¹t n-íc c¸nh dµi, ®Ó ®¶o ®-îc n-íc kh¾p ao. Khi ®-îc l¾p ®Æt ®óng kü thuËt, ho¹t ®éng cña qu¹t n-íc sÏ lµm h×nh thµnh mét dßng n-íc chuyÓn ®éng liªn tôc, ®-a bïn ra gi÷a ao, T¹o hµnh lan s¹ch xung quanh ao ®Ó t«m sèng vµ b¾t måi . Mét hÖ thèng qu¹t n-íc víi 10 ®Õn 15 c¸nh qu¹t cã thÓ ho¹t ®éng hiÖu qu¶ cÇn sö dông mét bé ®iÒu tèc nèi víi ®éng c¬ ®iezel (8 m· lùc) hoÆc m«-t¬ ®iÖn (1 m· lùc). H×nh 10: M¸y ®Ëp n-íc c¸nh dµi Bé sôc khÝ ®¸y ( Super charge) cã thÓ ®-îc sö dông thay cho qu¹t n-íc ë ao nu«i th©m canh. Nã cã chøc n¨ng t¨ng «xy trong ao nu«i. Bé sôc khÝ nµy ®-îc cÊu t¹o bëi c¸c èng nhùa PVC (®-êng kÝnh 1 cm) ®-îc khoan thñng mét hµng lç nhá, kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c èng lµ 2-10 m. C¸c èng l¹i ®-îc nèi víi nhau b»ng m¸y thæi khÝ cã c«ng suÊt 2 m· lùc. H×nh 11: C¸c kiÓu qu¹t n-íc th-êng dïng trong ao nu«i t«m ë Th¸i Lan.
  7. Chi cục nuôi trồng thuỷ sản Bình Định H×nh 12; HÖ thèng sôc khÝ ®¸y víi bé phËn thu g«m chÊt th¶i ë gi-· ao nu«i. 7. M¸y b¬m n-íc: Sö dông khi kh«ng thÓ lÊy ®ñ n-íc vµo ao chøa hay ®Ó b¬m n-íc tõ ao xö lý vµo ao nu«i H×nh 13: M¸y b¬m n-íc b»ng ®iÖn vµ diesel 8. Hép läc:
  8. Chi cục nuôi trồng thuỷ sản Bình Định H×nh 15: CÊu t¹o chi tiÕt hép läc. §-îc ®Æt vµo ao chøa n-íc hay ao xö lý, ®©y lµ mét dông cô c¶i tiÕn tõ l-íi vµ tói läc. Hép läc rÊt dÔ lµm b»ng c¸c vËt liÖu s½n cã: gç thí dµy ®-îc ®ôc hai phÝa vµ d-íi ®¸y, ®æ nh÷ng líp c¸t, sái vôn hoÆc vá sß gi· nhá vµo trong. Sö dông m¸y b¬m ®Ó b¬m n-íc tõ hép läc cung cÊp cho ao nu«i. Hép läc sÏ lo¹i ra nh÷ng loµi c¸ hoÆc gi¸p x¸c cã kh¶ n¨ng mang theo mÇm bÖnh cho t«m. Trong hÖ thèng tuÇn hoµn khÐp kÝn, mét hép läc vµ hÖ thèng b¬m ®éc lËp kh¸c ®-îc l¾p thªm vµo ao xö lý, ®Ó b¬m n-íc ®· qua xö lý vµo ao nu«i. 9. Dông cô kiÓm tra c¸c yÕu tè m«i tr-êng : CÇn mua mét sè dông cô c¬ b¶n nh- khóc x¹ kÕ (®o ®é mÆn), nhiÖt kÕ, ®Üa secchi (®o ®é trong), m¸y ®o pH, m¸y ®o « xy hoµ tan, ®Ó theo dâi vµ ®iÒu khiÓn chÊt l-îng n-íc cho phï hîp sù ph¸t triÓncña t«m . H×nh 15: Dông cô ®o chÊt l-îng n-íc. II. ChuÈn bÞ ao: Thùc hiÖn theo quy tr×nh kü thuËt sau : 1. Th¸o c¹n n-íc. NÕu cÇn, ®µo m-¬ng xung quanh hoÆc gi÷a ao vµ dèc vÒ phÝa cèng tho¸t ®Ó n-íc ch¶y ra dÔ dµng.
  9. Chi cục nuôi trồng thuỷ sản Bình Định H×nh 16: M-¬ng gi÷a ao nu«i . 2. Ph¬i kh« cho ®Õn khi ®Êt ®¸y ao nøt ch©n chim ®Ó ®Èy nhanh qu¸ tr×nh « xy ho¸, gi¶i phãng khÝ ®éc vµ diÖt c¸c loµi sinh vËt cã h¹i cho t«m. H×nh 17 : Ph¬i kh« ®¸y ao 3. VÐt bïn ®¸y vµ mang ra xa ao, ®Ó ®Ò phßng kh«ng ch¶y ng-îc l¹i ao khi cã m-a lín. H×nh 18 : VÐt bïn tõ ®¸y ao nu«i 4. Röa ®¸y ao b»ng c¸ch lÊy n-íc vµo ®Õn ®é s©u 30 cm, gi÷ trong 24 giê råi th¸o ra.
  10. Chi cục nuôi trồng thuỷ sản Bình Định 5. Bãn v«i bét (CaCO3) víi l-îng 2 tÊn/ha hoÆc v«i t«i (Ca(OH)2) víi tû lÖ 0.5 - 1 tÊn/ha ®¸y n©ng pH ®Êt 6. Cµy xíi ®¸y ao ®Ó trén v«i víi ®Êt bÒ mÆt ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng « xy ho¸ mïn b· h÷u c¬ ë ®¸y ao. 7. NÐn ®¸y ao cã thÓ b»ng tay hay b»ng m¸y. Mét c¸ch kh¸c Ýt tèn søc h¬n nh-ng ®ßi hái nhiÒu thêi gian h¬n, lµ lÊy n-íc vµo ®Çy ao trong vßng mét tuÇn sau ®ã th¸o ra. ¸p suÊt do n-íc t¹o ra sÏ nÐn ®Êt ®¸y xuèng. 8. L¾p ®Æt l-íi ®¨ng vµo gãc vµ gi÷a ao nu«i. 9. Lµm gi¸ thÓ b»ng l-íi ni l«ng m¾t nhá (0,5 cm) ngang qua ao, t¨ng diÖn tÝch bÒ mÆt lªn 35 - 50% vµ c¸c sinh vËt lµm thøc ¨n tù nhiªn cña t«m b¸m vµo ph¸t triÓn. §Æt l-íi h-íng vÒ phÝa èng n-íc x¶ ra ao xö lý, vµ c¸ch ®¸y ao 25 cm. H×nh 19 : Gi¸ thÓ t¹o thøc ¨n tù nhiªn ®-îc l¾p ®Æt trong ao nu«i . III. ChuÈn bÞ n-íc tr-íc khi th¶ t«m: N-íc trong ao chøa ®-îc b¬m vµo ao nu«i vµ bãn ph©n ®Ó gióp cho phï du sinh vËt në hoa trong ®iÒu kiÖn sôc khÝ. ViÖc nµy cÇn lµm Ýt nhÊt 3-5 ngµy tr-íc khi th¶. C¸c b-íc chuÈn bÞ n-íc cho ao nu«i nh- sau : 1. L¾p ®Æt qu¹t n-íc theo tû lÖ 4 chiÕc/ha, mçi chiÕc cã Ýt nhÊt 4 c¸nh qu¹t, c¸ch xa bê 5 m vµ ë cù ly c¸ch nhau 40 m. 2. B¬m hay th¸o n-íc tõ ao chøa vµo ao nu«i qua hîp läc . 3. Khi ®¹t ®é s©u 30 cm, tiÕn hµnh diÖt t¹p b»ng bét h¹t trµ hoÆc saponin víi l-îng 50 kg/ ha vµo ngµy n¾ng vµ 100 kg/ha vµo ngµy trêi mï. Vít ®éng vËt chÕt ra ngoµi vµ cÊp thªm n-íc ®¹t tèi thiÓu lµ 1 m . 4. Bãn ph©n g©y mµu n-íc: Dïng ph©n bß vµ ph©n gµ kh« theo tû lÖ 300 kg/ha kÌm u-rª (45-0-0) ë møc 8 kg/ha. B»ng c¸ch ®Æt c¸c tói ph©n tr-íc c¸c m¸y qu¹t n-íc, mçi tói chøa kho¶ng 25 kg ph©n kh« trén víi 2 kg u-rª. Sau 3-5 ngµy mµu n-íc lªn ®Ñp th× chuyÓn bao ph©n ra ngoµi.
  11. Chi cục nuôi trồng thuỷ sản Bình Định H×nh 20 : Tói chøa ph©n kh« trén víi Urª 5. Nªó n-íc ch-a cã mµu, thay 20 - 30% n-íc ao vµ bãn thªm ph©n U-rª víi l-îng 10 - 15 kg/ha. Hay lÊy n-íc tõ ao bªn c¹nh ®· lªn mµu ®Ñp . 6. Th¶ c¸ r« phi, c¸ chua hay c¸ ®èi vµo lång víi l-îng tèi thiÓu lµ 2000 kg/ha ( 2 con / m2 , cì > 100 g / con )®Ó g©y mµu n-íc. C¸c yÕu tè m«i tr-êng tr-íc khi th¶ gièng cÇn ®¹t: - ¤xy hoµ tan : > 4 ppm - Hµm l-îng NH3: < 0,1 ppm - §é mÆn: 25 - 30 ppt - §é pH: 7.5 - 8.5 - NhiÖt ®é: 28 - 32 0C - §é kiÒm: > 80 ppm - §é trong: 35 - 45 cm - Mµu n-íc: Xanh n©u hay xanh l¸ chuèi non. IV. Th¶ gièng: 1. Chän gièng: Khi mua t«m gièng, cÇn ®¶m b¶o t«m ®¹t chÊt l-îng tèt víi c¸c ®Æc ®iÓm sau: a. Khi ta khÊy nhÑ n-íc t«m b¬i ng-îc dßng vµ ph¶n øng m¹nh víi ¸nh s¸ng vµ tiÕng ®éng . b. B¬i ngang, kh«ng b¬i theo chiÒu th¼ng ®øng nh- ®íp khÝ. c. Cã th©n h×nh th¼ng. d. KÝch cì ®ång ®Òu. e. ChiÒu dµi Ýt nhÊt 12 mm ë giai ®o¹n t«m post 18. f. Cã c¬ l-ng râ rµng. g. Cã ®-êng ruét ®Çy thøc ¨n.. h. Tû lÖ ruét/ c¬ lµ 1/4. i. §-îc kiÓm tra kh«ng nhiÔm vi-rót ®èm tr¾ng vµ nhiÔm MBV víi tû lÖ thÊp t¹i phßng kiÓm nghiÖm PCR.
  12. Chi cục nuôi trồng thuỷ sản Bình Định H×nh 21 :T«m gièng chÊt l-îng tèt Thêi gian th¶ tèt nhÊt lµ vµo buæi s¸ng, khi nhiÖt ®é ë 27- 280C. ChuÈn bÞ ®ñ x«, chËu, vît tr-íc khi t«m gièng ®-îc vËn chuyÓn ®Õn. L¾p ®Æt 2 giai theo dâi tû lÖ sèng (kÝch th-íc 1m x 1 m) ë tÊt c¶ c¸c ao sÏ th¶ t«m. 2. ThuÇn gièng: 1. Th¶ c¸c tói t«m gièng (ch-a më) vµo ao nu«i trong vßng 30 - 60 phót. 2. Chän 2-3 tói, mçi tói ®æ vµo mét chËu. TÝnh sè t«m gièng ë trong tõng chËu vµ tÝnh sè trung b×nh. 3. KiÓm tra nhiÖt ®é, ®é mÆn vµ ®é pH cña n-íc trong tói vËn chuyÓn 15 phót mét lÇn. NÕu cã sù kh¸c biÖt, th× cø 10C vÒ nhiÖt ®é, 1 ppt ®é mÆn vµ 0.1 ®¬n vÞ pH nªn thuÇn ho¸ t«m thªm 15 phót. 4. Më c¸c tói cßn l¹i, cho n-íc tõ tõ ch¶y vµo. 5. TiÕp tôc cho n-íc vµo tói ®Õn khi ®é mÆn, nhiÖt ®é vµ pH cña tói vËn chuyÓn vµ ao c©n b»ng. 6. Th¶ t«m gièng vµo 2 giai theo dâi tû lÖ sèng, mçi giai 100 con 7. Th¶ sè t«m cßn l¹i ra ao. H×nh 22 : ThuÇn gièng tr-íc khi th¶ nu«I trong tói vµ trong bÓ nhùa 8. MËt ®é th¶ tèt nhÊt 20 – 30 con/m2 L-u ý : Biªn ®é chªnh lÖch lín nhÊt sÏ lµ c¨n cø x¸c ®Þnh thêi gian thuÇn ho¸ t«m. NÕu nhiÖt ®é chªnh lÖch 20C, ®é mÆn chªnh lÖch 4 %0 vµ pH chªnh lÖch 0.1 ®¬n vÞ, th× thêi gian thuÇn ho¸sÏ lµ: 15 x 4 = 60 phót. Kh«ng nªn thuÇn ho¸ l©u qu¸ 2 giê, v× nh- vËy sÏ g©y sèc cho t«m gièng. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ nÕu ®é mÆn ë ao chªnh lÖch 8 %0 so víi tr¹i gièng, th× ph¶i thuÇn ho¸ gièng ë ngay tr¹i tr-íc khi ®ãng vµo tói vµ vËn chuyÓn. Nªn yªu cÇu tr¹i gièng ph¶i thuÇn ho¸ sao cho tr-íc khi vËn chuyÓn, t«m gièng quen víi m«i tr-êng t-¬ng tù vÒ ®é mÆn so víi ao nu«i. Sau 15 ngµy, kiÓm tra theo dâi tû lÖ sèng 1 giai vµ sau 30 ngµy kiÓm tra giai cßn l¹i. TÝnh trung b×nh sè t«m sèng ë 2 giai nµy ®Ó -íc tû lÖ sèng cho c¶ ao. V. Qu¶n lý thøc ¨n:
  13. Chi cục nuôi trồng thuỷ sản Bình Định V× thøc ¨n chiÕm kho¶ng 40 ®Õn 50% chi phÝ s¶n xuÊt th©m canh, do vËy cÇn qu¶n lý tèt vÒ thøc ¨n .Nªn sö dông c¸c lo¹i thøc ¨n chÊt l-îng tèt víi hµm l-îng ®¹m cao, cã ®é bÒn trong m«i tr-êng n-íc ®Ó t«m cã thÓ ¨n ®-îc. Sè lÇn cho ¨n trong ngµy tõ 2-5 lÇn tuú thuéc vµo kÝch cì t«m . Sè lÇn cho ¨n còng nh- tû lÖ gi÷a c¸c lÇn cho ¨n nh- sau: H×nh 23 : KiÓm tra thøc ¨n vµ cho t«m ¨n B¶ng 1: LÞch cho t«m ¨n Số Thời gian và tỷ lệ cho ăn Trọng Thời gian lần 6 giờ 10 giờ 14 giờ 18 giờ 22giờ lượng TB kiểm tra cho (%) (%) (%) (%) (%) (giờ) (g) ăn 0,01-0,7 2 0 50 50 0,7-2 3 40 40 20 0 2-4 4 30 20 30 20 3 4-5 5 30 20 30 20 2,5 5-8 5 25 10 10 35 20 2,5 8-10 5 25 10 10 35 20 2,5 10-18 5 25 10 10 35 20 2 18-20 5 25 10 10 35 20 2 > 22 5 25 10 10 35 20 1 Trong th¸ng ®Çu “cho ¨n mï” th× ngµy ®Çu tiªn cho ¨n víi l-îng 1- 2 kg/10v¹n gièng, tuú kÝch cì gièng th¶ vµ nguån thøc ¨n tù nhiªn cã trong ao. Trong nh÷ng ngµy tiÕp theo cho ¨n theo b¶ng sau : Baûng 2 : Baûng thöùc aên duøng cho thaùng ñaàu cuûa toâm nuoâi Ngaøy tuoåi Löôïng thöùc aên -íc tyû leä soáng taêng/ngaøy/10vaïn (g) (%) 02-07 150 -250 100 08 -15 250 -350 80 16-22 350 -450 70 23 -30 500 60
  14. Chi cục nuôi trồng thuỷ sản Bình Định Tõ th¸ng nu«i thø 2 trë ®i cã 2 c¸ch ®Ó ®iÒu chØnh l-îng thøc ¨n trong ngµy 1. Cho ¨n theo nhu cÇu: Nhu cÇu cho ¨n bao gåm theo dâi thùc tÕ hµng ngµy b»ng viÖc kiÓm tra nh¸.L-îng thøc ¨n lÇn sau dùa trªn c¬ së tiªu thô thô thùc tÕ vµ träng l-äng trung b×nh c¸ thÓ . ViÖc bè trÝ sè l-îng nh¸ trong ao phô thuéc vµo diÖn tÝch ao nu«i B¶ng 3 :sè l-îng nh¸ trong ao nu«i t«m : Diện tích ao nuôi (ha) Số lượng nhá cho ăn 0,5 4 0,6-0,7 5 0,8-1 8-10 Tû lÖ thøc ¨n cho vµo mçi nh¸ phô thuéc vµo träng l-îng t«m vµ diÖn tÝch ao nu«i . B¶ng 4 : Tû lÖ thøc ¨n ®Æt trong nh¸: Diện tích Trọng lượng trung bình (g) (ha) 1-10 11-20 >21 0,4-0,6 0,5 1 1,25 0,7-0,8 0,4 0,8 1 0,9-1,5 0,3 0,6 0,75 >1,6 0,25 0,5 0,7 Sau mçi lÇn kiÓm tra nh¸, chóng ta ®iÒu chØnh l-îng thøc ¨n cho lÇn sau dùa vµo sè nh¸ cßn hay hÕt thøc ¨n vµ l-îng thøc ¨n cßn l¹i trong nh¸ nhiÒu hay Ýt so víi ban ®Çu. B¶ng 5 :§iÒu chØnh l-îng thøc ¨n qua kiÓm tra nh¸. Điều chỉnh thức ăn Sè nh¸ hÕt thøc Chó ý: ¨n/8 nh¸ - Tæng sè nh¸ cho ¨n :8 t¨ng 15% 8 - KÝch cì nh¸ lµ (0,7 X0,7 m) t¨ng 10% 7 - Nh¸ cßn Ýt h¬n 10% xem nh- ¨n t¨ng 5% 6 hÕt. gi÷ nguyªn 5 - Nh¸ cßn nhiÒu h¬n 10% xem nh- gi÷ nguyªn 4 d- thõa gi÷ nguyªn 3 gi¶m 5% 2 2. TÝnh l-îng thøc ¨n trong ngµy: Dùa trªn gi¶ thuyÕt theo tû lÖ sèng, träng l-îng trung b×nh vµ tû lÖ phÇn tr¨m cho ¨n. VÝ dô: TÝnh l-îng thøc ¨n trong ngµy tõ ngµy nu«i thø 30 ®Õn ngµy nu«i thø 37 cho 1 ao nu«I t«m víi l-îng gièng th¶ 10 v¹n vµ -íc tû lÖ sèng ®Õn ngµy thø 30 lµ 90% vµ träng l-îng trung b×nh lµ 2g/con.Tèc ®é t¨ng tr-ëng b×nh qu©n ngµy trong giai ®o¹n nµy lµ 0,15g/ngµy/con vµ tû lÖ thøc ¨n lµ 6 % so víi träng l-îng th©n . C«ng thøc tÝnh T¡ = Sè gièng th¶ X % tû lÖ sèng X Träng l-îng TB X % T¨.
  15. Chi cục nuôi trồng thuỷ sản Bình Định B¶ng 6: Tû lÖ thøc ¨n, thêi gian kiÓm tra nh¸,-íc t¨ng tr-ëng b×nh qu©n ngµy theo träng l-îng th©n . Uíc l-îng Trọng lượng Tỷ lệ thức ăn Thời gian t¨ng tr-ëng kiểm tra (giờ) TB (g) (%) (g/ngµy) 2-5 6 3 0,1-0,2 5-8 5 2,5 0,2-0,25 10-15 4 2,5 0,25-0,3 15-20 3 2 0,3-0,35 20-25 2 1 0,35-0,38 25-30 2 1 0,38-0,4 > 30 2 1 0,4-0,45 C¸c yÕu tè ¶nh h-ëng ®Õn chÕ ®é ¨n 1. NhiÖt ®é: NhiÖt ®é n-íc thÝch hîp cho t«m ph¸t triÓn n»m trong kho¶ng 26 – 330C. NhiÖt ®é d-íi 25 hoÆc trªn 340 ®Òu lµm cho t«m gi¶m ¨n. 2. ¤xy hoµ tan:. Møc «-xy hoµ tan nªn lín h¬n 4 ppm, nÕu nhá h¬n t«m sÏ ¨n Ýt ®i. 3. BÖnh: T«m bÞ nhiÔm bÖnh sÏ gi¶m hoÆc ngõng ¨n. 4. Lét x¸c: §©y lµ hiÖn t-îng b×nh th-êng trong chu tr×nh ph¸t triÓn cña t«m. Khi t«m lét x¸c hµng lo¹t, cÇn gi¶m l-îng thøc ¨n xuèng 25%, vµ cho ¨n t¨ng trë l¹i sau 1 - 2 ngµy. 5. T¶o tµn: Khi t¶o tµn ®ét ngét, thay ®æi ®iÒu kiÖn m«i tr-êng ao sÏ g©y sèc cho t«m lµm t«m gi¶m ¨n. 6. NH3 trong n-íc t¨ng cao còng lµm t«m gi¶m ¨n. VI. Qu¶n lý chÊt l-îng n-íc: Qu¶n lý chÊt l-îng n-íc ao nu«i lµ ®iÒu khiÓn c¸c yÕu tè m«i tr-êng cho phï hîp víi sù sinh tr-ëng vµ ph¸t triÓn cña t«m .Chóng ta cÇn qu¶n lý mét sè yÕu tè sau : 1. §é s©u cña n-íc ao kh«ng nªn d-íi 1 m; tèt nhÊt lµ 1,5 m. Cµng s©u, m«i tr-êng sèng cña t«m cµng æn ®Þnh. 2. N-íc nªn cã mµu xanh n©u, vµng n©u hoÆc xanh l¸ chuèi non. Nh÷ng mµu nµy thÓ hiÖn chÊt l-îng t¶o tèt . Mµu xanh lam hoÆc xanh lôc ®Òu kh«ng tèt. 3. §é trong cña ao nu«i nªn ë møc 40 - 60 cm trong vßng 60 ngµy ®Çu. Tõ ngµy 60 ®Õn khi thu ho¹ch, ®é trong tèt nhÊt lµ ë møc 35 - 45 cm. Mµu n-íc tèt sÏ lµm h¹n chÕ c-êng ®é ¸nh s¸ng chiÕu xuèng ®¸y h¹n chÕ t¶o ®¸y ph¸t triÓn vµ ®ång thêi còng æn ®Þnh nhiÖt ®é n-íc. 4. Duy tr× l-îng « xy hoµ tan trªn 4 ppm. Khi xuèng d-íi 4 ppm, cho ho¹t ®éng m¸y qu¹t n-íc . ¤xy hoµ tan cã t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn chÕ ®é ¨n, trao ®æi chÊt, søc khoÎ vµ tû lÖ sèng cña t«m. 5. Duy tr× pH n-íc trong kho¶ng 7.5 - 8.5. NÕu pH thÊp h¬n hoÆc cao h¬n, ph¶i thay n-íc vµ bãn v«I Dolomite hoÆc v«i n«ng nghiÖp víi l-îng 150 - 300 kg/ha. pH dao ®éng trong ngµy qu¸ 0.5 sÏ g©y bÊt lîi cho sù sinh tr-ëng cña t«m. 6. §é mÆn thÝch hîp tõ 15 ®Õn 25 %0 Khi vi khuÈn ph¸t s¸ng ph¸t triÓn cÇn gi¶m ®é mÆn xuèng ®Õn 10-15 %0 cho tíi lóc thu ho¹ch, ®Ó gi¶m l-îng vi khuÈn nµy xuèng mét møc ®é Ýt g©y h¹i h¬n.
  16. Chi cục nuôi trồng thuỷ sản Bình Định 7. NhiÖt ®é n-íc tèi -u ë møc 28 – 320C. §Ó duy tr× nhiÖt ®é n-íc n»m trong kho¶ng thÝch hîp chóng ta nªn th¶ vµo thêi gian thÝch hîp (th¶ ®óng lÞch thêi vô) vµ gi÷ møc n-íc trong ao trªn 1 m. 8.Hµm l-îng NH3 nªn gi÷ kh«ng v-ît qu¸ 0,1 mg/l . NÕu NH3 t¨ng cao cÇn t¨ng hµm l-îng «xy hoµ tan b»ng c¸ch thay n-íc hay t¨ng c-êng sôc khÝ . 9. Hµm l-îng H2S kh«ng v-ît qu¸ 0,02 mg/l.CÇn t¨ng hµm l-îng «xy ®Ó h¹n chÕ qu¸ tr×nh trao ®æi chÊt yÕm khÝ , gi¶m l-îng H2S sinh ra. 10. §é kiÒm trong qu¸ tr×nh nu«i ph¶i trªn 80 mg/l. Khi ®é kiÒm thÊp cÇn bãn v«I liªn tôc víi l-îng 25kg/ha/ngµy cho ®Õn khi ®é kiÒm trong kho¶ng thÝch hîp. 11. L-îng vi khuÈn : Ph¶i ®¶m b¶o l-îng vi khuÈn vibrio nhá h¬n 10 2 cfu. §Þnh kú x¸c ®Þnh mËt ®é vi khuÈn 2 ngµy /lÇn .NÕu v-ît qu¸ 10 2 cfu thay 20-30 % l-îng n-íc trong ao. CÊy men vi sinh trong ao nu«I vµ ao chøa 1 tuÇn 1 lÇn sau khi thay n-íc. 12.Khi ao nu«i cã nhiÒu c¸ t¹p, ta chuyÓn c¸ trong lång sang ao bªn c¹nh. Th¸o n-íc cßn 60-80cm, dïng h¹t trµ hay saponin víi l-îng 100 -150 kg/ha vµo ngµy n¾ng hay 200-300kg/ha vµo ngµy trêi mï. Sau 2-3 ngµy chuyÓn c¸ l¹i lång trong ao nu«i. VII. HÖ thèng sôc khÝ : HÖ thèng sôc khÝ hiÖn nay th-êng sö dông m¸y ®Ëp. M¸y ®Ëp cã nh÷ng chøc n¨ng sau: - T¨ng hµm l-îng «xy trong ao. - T¹o dßng ch¶y ®Ó thu g«m chÊt th¶i dån vÒ gi÷a ao. - T¹o sù ph©n bè ®iÒu trong m«i tr-êng vÒ t¶o, ®é mÆn , «xy, nhiÖt ®é. - Gi¶i phãng mét sè lo¹i khÝ ®éc cã h¹i trong ao. - T¨ng c-êng t¸c dông cña ph©n bãn ®Õn qu¸ tr×nh g©y mµu. B¶ng 7 : Thêi gian ho¹t ®éng cña qu¹t n-íc: Thêi gian nu«i (ngµy) 6h s¸ng ®Õn 6h chiÒu 6h tèi ®Õn 6h s¸ng ChuÈn bÞ th¶ gièng 100% 100% 1-20 ngµy 1-2 m¸y 1-2 m¸y 21-40 ngµy 2 m¸y 4 m¸y 41-60 ngµy 2 m¸y * 4 m¸y 61 ngµy cho ®Õn khi 4 m¸y ** 4 m¸y ** thu Chó thÝch: * T¨ng sö dông vµo ban ngµy trong c¸c tr-êng hîp sau: a. Trêi u ¸m b. Trêi m-a c. T¶o tµn d. T«m gi¶m ¨n e. T«m cã triÖu chøng nhiÔm bÖnh ** Trõ khi cho ¨n. VIII. ChÕ ®é cÊp thay n-íc ®èi víi hÖ thèng tuÇn hoµn khÐp kÝn: ChÕ ®é bæ sung n-íc phô thuéc vµo chÊt l-îng n-íc , chñ yÕu ®-îc x¸c ®Þnh b»ng quan s¸t th«ng th-êng. LÞch cô thÓ ®-îc khuyÕn c¸o nh- sau: Th¸ng thø nhÊt: 15 ngµy mét lÇn, bæ sung 5% l-îng n-íc Th¸ng thø hai: 10 ngµy mét lÇn, bæ sung 5% l-îng n-íc Th¸ng thø ba: 7 ngµy mét lÇn, bæ sung 5-10% l-îng n-íc
  17. Chi cục nuôi trồng thuỷ sản Bình Định Th¸ng thø t-: 5 ngµy mét lÇn, bæ sung 5-10% l-îng n-íc H×nh 24:CÊp n-íc cho ao nu«i. Trong hÖ thèng nu«i khÐp kÝn, n-íc ®-îc x¶ tõ ao nu«i vµo ao xö lý. Sau khi qua ao xö lý, n-íc ®-îc b¬m trë l¹i cho ao nu«i qua hép läc. Qu¸ tr×nh b¬m sÏ tiÕp tôc cho ®Õn khi ®¹t ®é s©u cÇn thiÕt.Tuy nhiªn, trong hÖ Ýt thay n-íc, chØ cã mét phÇn tr¨m n-íc ao nu«i ch¶y ®Õn ao xö lý. C¸c chÊt th¶i r¾n hoÆc chÊt h÷u c¬ l¬ löng trong n-íc ®-îc xö lý tr-íc khi th¶i ra ngoµi m«i tr-êng. IX. Thu ho¹ch: Thu ho¹ch t«m th-êng phô thuéc vµo nhu cÇu thÞ tr-êng. Ng-êi nu«i cÇn theo dâi s¸t sao biÕn ®éng cña gi¸ t«m tr-íc khi quyÕt ®Þnh thu ho¹ch. Nh÷ng c¬ së xuÊt khÈu th-êng ¸p ®Æt cì vµ khèi l-îng thu ho¹ch cho c¸c ®iÓm thu mua, trong khi ®èi víi ng-êi nu«i, ®iÒu quan träng lµ gi¸ b¸n ra ph¶i ®ñ ®Ó trang tr¶i ®-îc chi phÝ s¶n xuÊt. 1. KiÓm tra sè t«m vá mÒm (% t«m míi lét x¸c) 2 ®Õn 3 ngµy tr-íc khi thu ho¹ch. Sè t«m nµy kh«ng nªn v-ît qu¸ 2% tæng khèi l-îng t«m cÇn thu. Thu ho¹ch sau khi t«m lét x¸c ®-îc 3 ngµy lµ tèt nhÊt. H×nh 25 :Chµi kiÓm tra chÊt l-îng t«m 2. Kho¶ng 2-3 giê sau khi thñy triÒu lªn cao nhÊt, th¸o n-íc ao råi dïng l-íi tói ®Æt vµo cèng tho¸t ®Ó thu lÊy t«m. Khi n-íc ®· rót hÕt, nhÆt hÕt sè t«m cßn l¹i.
  18. Chi cục nuôi trồng thuỷ sản Bình Định H×nh 26: Thu ho¹ch t«m qua cèng. 3. Th¶ t«m ®· thu ®-îc vµo bån l¹nh (chøa n-íc ®-îc lµm l¹nh xuèng 00C b»ng ®¸ bµo), ®Ó lµm t«m chÕt ngay, vÉn gi÷ ®-îc ®é t-¬i mµ kh«ng bÞ biÕn d¹ng. 4. LËp tøc ph©n lo¹i, c©n vµ ®ãng gãi t«m vµo hép xèp hoÆc hép b»ng sîi thñy tinh c¸ch nhiÖt ®Ó vËn chuyÓn ®Õn n¬i tiªu thô. XÕp tuÇn tù mçi l-ît t«m ®Õn mét l-ît ®¸ cho ®Õn khi ®Çy hép. Th«ng th-êng, nh÷ng ng-êi mua lµm c«ng viÖc nµy. H×nh 27 : Ng©m t«m trong n-íc (00 C)
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2