Kỹ thuật đặt máy tạo nhịp tạm thời qua đường tĩnh mạch

Chia sẻ: ĐInh ĐInh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:15

Thêm vào BST

Báo xấu

41
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết này điểm qua chỉ định đặt máy tạo nhịp tạm thời và mưu tả cách tạo nhịp mù với theo dõi điện tâm đồ (là cách có thể áp dụng ở mọi phòng cấp cứu tim mạch). Xác định vị trí đặt của điện cực và các biến chứng cũng được điểm qua.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Kỹ thuật đặt máy tạo nhịp tạm thời qua đường tĩnh mạch

đào tạo liên tục KỸ THUẬT ĐẶT MÁY TẠO NHỊP TẠM THỜI QUA ĐƯỜNG TĨNH MẠCH. Phạm Như Hùng. Viện Tim mạch Việt Nam. Máy tạo nhịp tạm thời là một thủ thuật cấp Bài viết này điểm qua chỉ định đặt máy tạo cứu cơ bản trong Tim mạch. Mục đích của nhịp tạm thời và mưu tả cách tạo nhịp mù với tạo nhịp tạm thời là tái tạo lại khử cực tim theo dõi điện tâm đồ (là cách có thể áp dụng ở và co bóp cơ tim. Dù có nhiều các phương mọi phòng cấp cứu tim mạch). Xác định vị trí thức khác nhau để tạo nhịp tạm thời như tạo đặt của điện cực và các biến chứng cũng được nhịp qua thực quản, tạo nhịp ngoại mạc, tạo điểm qua. nhịp nội mạc cơ tim, tạo nhịp qua da và tạo nhịp qua đường tĩnh mạch. Tạo nhịp tạm thời CHỈ ĐỊNH VÀ CHỐNG CHỈ ĐỊNH. qua đường tĩnh mạch là phương thức áp dụng nhiều nhất trong tạo nhịp tạm thời ở các khoa Chỉ định đặt máy tạo nhịp tạm thời được Tim mạch. Tạo nhịp tạm thời qua đường tĩnh trình bày ở bảng 1 và bảng 2 [1-4]. Các chỉ mạch là đặt một điện cực vào buồng thất phải định này được phân thành tạo nhịp cấp cứu của tim qua đường tĩnh mạch trung tâm. Đây và tạo nhịp dự phòng; điều trị nhịp chậm và là cách tiếp cận ít biến chứng nhất mà đạt điều trị nhịp nhanh; bệnh nhân có nhồi máu được hiệu quả tái tạo lại khử cực tim và co hay không có nhồi máu. Chống chỉ định đặt bóp cơ tim. máy tạo nhịp tạm thời chỉ có chống chỉ định tương đối. Các chống chỉ định tạo nhịp tạm thời được trình bày ở bảng 3. Bảng 1. Chỉ định đặt máy tạo nhịp tạm thời cấp cứu Tên Chỉ định đặt máy tạo nhịp tạm thời cấp cứu Suy nút xoang có triệu chứng Ngừng xoang Nhịp chậm xoang Nhịp chậm Blốc nhĩ thất có triệu chứng. Blốc nhĩ thất cấp II, Mobitz II. Blốc nhĩ thất cấp III. Quá liều thuốc có triệu chứng Tạo nhịp vượt tần số cho những cơn tim nhanh trơ với các thuốc điều trị. Nhịp nhanh Xoắn đỉnh Dự phòng trước khi sốc điện ở bệnh nhân có bệnh lý nút xoang. Blốc nhĩ thất và blốc nhánh mới xuất hiện trong viêm nội tâm mạc, viêm cơ tim cấp. Trong khi mổ bệnh nhân blốc 2 nhánh. Dự phòng Để điều trị các thuốc mà những thuốc này có thể làm nhịp chậm hơn. Làm sinh thiết nội mạc cơ tim, làm thông tim, cấy máy tạo nhịp tái đồng bộ tim trên bệnh nhân có blốc nhánh trái. 110 TẠP CHÍ TIM MẠCH HỌC VIỆT NAM - SỐ 65.2014
đào tạo liên tục Bảng 2. Chỉ định đặt máy tạo nhịp tạm thời ở bệnh nhân nhồi máu cơ tim Tên Chỉ định đặt máy tạo nhịp tạm thời ở bệnh nhân nhồi máu cơ tim Vô tâm thu Blốc nhĩ thất cấp III Blốc nhĩ thất cấp II Mobitz II Suy nút xoang có triệu chứng Nhồi máu cơ tim có: Nhịp chậm có triệu chứng (bao gồm cả nhịp chậm xoang có huyết áp thấp, blốc nhĩ thất cấp I có huyết áp thấp mà không đáp ứng với atropine). Blốc 2 nhánh. Blốc nhánh luân phiên. Trong can thiệp động Thân chung động mạch vành mạch vành cấp. Động mạch vành phải Bảng 3. Các chống chỉ định khi đặt máy tạo nhịp tạm thời. Nhiễm trùng tại chỗ chọc mạch Các chống chỉ định khi đặt Huyết khối tại chỗ tĩnh mạch dự định chọc. máy tạo nhịp tạm thời. Rối loạn đông máu, chảy máu. DỤNG CỤ Dụng cụ đòi hỏi cho tạo nhịp tạm thời bao gồm một ống mở đường vào (sheath), một dây tạo nhịp (hình 1), một máy tạo nhịp ngoài (hình 2) và máy theo dõi điện tâm đồ. Các dụng cụ khác như kim chọc mạch, các dung dịch sát khuẩn, gây tê, ga, gạc, găng vô trùng cũng được chuẩn bị giống như các can thiệp Hình 2. Máy tạo nhịp ngoài. Phần nút xoay trên cùng là xâm lấn. điều chỉnh tần số. Phần nút giữa là cường độ xung. Phần nút dưới là nhận cảm xung. Dưới cùng là 2 nút nhỏ thường có màu tím – nút tắt (bên trái) và màu xanh – nút bật (bên phải). ĐẶT MÁY TẠO NHỊP TẠM THỜI QUA ĐƯỜNG TĨNH MẠCH. Chuẩn bị và lựa chọn vị trí chọc. Thủ thuật cần tiến hành ở nơi có đầy đủ phương tiện cấp cứu tim mạch. Khi đã chuẩn bị đầy đủ dụng cụ, bệnh nhân được sát trùng Hình 1. Dây tạo nhịp tạm thời. vùng định chọc. Nên làm sạch một vùng rộng và bệnh nhân được chải ga để đảm bảo tất cả các dụng cụ được vô trùng. TẠP CHÍ TIM MẠCH HỌC VIỆT NAM - SỐ 65.2014 111
đào tạo liên tục Lựa chọn vị trí tĩnh mạch phụ thuộc vào kinh nghiệm và thói quen của từng bác sĩ. Các tĩnh mạch có thể lựa chọn là tĩnh mạch cảnh trong, tĩnh mạch dưới đòn, tĩnh mạch đùi hoặc tĩnh mạch cánh tay. Tuy nhiên, tĩnh mạch cảnh trong bên phải và tĩnh mạch dười đòn trái thường được lựa chọn và cho thấy là thích hợp nhất để đặt máy tạo nhịp tạm thời. Nếu bệnh nhân đang dùng thuốc tiêu huyết khối, đường chọc từ tĩnh mạch cảnh trong và tĩnh mạch đưới đòn nên tránh. Trong trường hợp này, tĩnh mạch đùi thích hợp hơn. Tĩnh mạch Hình 3. Vùng an toàn của Byrd. Được tính là cánh tay hiếm khi được sử dụng do dây điện vùng giữa của 2 đường trước bên và đường giữa. cực ở đây dễ bị tuột và vị trí chọc này có nguy cơ cao nhiễm trùng và huyết khối [5]. Kỹ thuật chọc. Bài viết sẽ trình bày đường vào chính là tĩnh mạch dưới đòn (đường vào hay được tiến hành nhất khi đặt máy tạo nhịp). Kỹ thuật chọc đường vào là kỹ thuật Seldinger. Vùng chọc được xác định là vùng an toàn của Byrd [6] (hình 3). Vùng này được cho là an toàn và Hình 4. Điểm chọc là điểm cắt bờ dưới xương đòn với thích hợp nhất khi chọc tĩnh mạch dưới đòn đường thẳng nối đầu mỏn xương mỏ quả với đầu trên điểm và tránh được xương, sụn và cơ. Điểm chọc nối xương đòn và xương ức. thường là điểm cắt bờ dưới xương đòn với đường thẳng nối đầu xương mỏn xương mỏ Kỹ thuật đưa điện cực mù quả với đầu trên điểm nối xương đòn và xương ức [7] (hình 4). Hướng chọc của mũi kim sẽ Sau khi chọc được được tĩnh mạch, chúng hướng lên mỏn vai của bên đối diện bên chọc ta đưa điện cực vào buồng tim. Trước khi mạch. Khi chọc ta đẩy nhẹ kim thẳng theo đưa điện, ta nên uốn đầu điện cực như hình hướng chọc, vừa đi ta vừa hút chân không) 5. Chúng ta cũng nên làm động tác đo từ chỗ đến khi kim chạm vào tĩnh mạch (thấy máu chọc đến mỏm tim để đánh dấu cữ đưa vào. chảy nhiều bơm tiêm và hút máu ra dễ dàng). Khi đưa điện cực vào buồng tim, nối điện Lúc đó ta đẩy dây dẫn đường (guidewire) vào cực tạo nhịp với máy tạo nhịp tạm thời. Máy qua kim chọc. Sau đó rút kim ra và chúng ta tạo nhịp tạm thời được cài đặt với cường đẩy ống dẫn đường (sheath) vào trong lòng độ (output) ở mức tối đa và tần số tạo nhịp mạch. Kết thúc giai đoạn này, chúng ta chú ý ở tần số từ 60-80 nhịp/phút, và nhận cảm nên tráng dịch có heparine với ống dẫn đường (sensitivity) ở mức thấp nhất. Khi dây điện (flushing). cực được đưa vào sâu, theo dõi điện tâm đồ (ĐTĐ) sẽ thấy được nhát phát xung (spikes) của máy tạo nhịp. Khi dây điện cực vào thất phải và chạm vào thành nội mạc cơ tim, hình 112 TẠP CHÍ TIM MẠCH HỌC VIỆT NAM - SỐ 65.2014
đào tạo liên tục ảnh blốc nhánh trái (thấy trên màn hình ĐTĐ nhẹ dây điện cực lại cho xuất hiện hình ảnh phức bộ QRS rộng) với nhát phát xung chạy như hình 6. Nếu rút quá mạnh tay, dây điện trước mỗi phức bộ (hình 6). Hình ảnh ĐTĐ cực có thể chạy ra ngoài buồng nhĩ phải với blốc nhánh trái sau mỗi nhát phát xung xuất biểu hiện sóng P lớn, dương. Nếu dây điện hiện liên tục trên ĐTĐ chứng tỏ máy tạo nhịp cực chạy xuông tĩnh mạch chủ xuống, sóng P đã dẫn tốt (capture). Nếu máy tạo nhịp không sẽ dương nhỏ và có thể có giật ở thành ngực. dẫn hoàn toàn, nên đặt lại dây điện cực bằng Nếu dây điện cực nằm ở tĩnh mạch chủ trên, cách đẩy sâu thêm điện cực vào buồng tim. chúng ta cũng có thể thấy sóng P nhỏ và có thể Nếu dây điện cực vào trong động mạch phổi, có giật thành ngực [8]. sóng P âm xuất hiện trên ĐTĐ. Lúc đó, ta kéo Hình 5. Uốn đầu điện cực sẽ giúp dễ dàng hơn đưa điện cực vào thất phải. Hình 6. Hình ảnh ĐTĐ của máy tạo nhịp tạm thời dẫn với hình ảnh ĐTĐ blốc nhánh trái và có phát xung của máy tạo nhịp (mũi tên chỉ) đứng trước phức bộ QRS. TẠP CHÍ TIM MẠCH HỌC VIỆT NAM - SỐ 65.2014 113
đào tạo liên tục Thử ngưỡng. Kiểm tra sau đặt máy. Ngưỡng tạo nhịp và ngưỡng nhận cảm nên Các phương pháp kiểm tra sau đặt máy được thử sau khi ta cho rằng máy tạo nhịp tạm tạo nhịp mò có thể dùng là chụp XQ tim phổi thời đã tốt. Ngưỡng tạo nhịp là dòng thất nhất thẳng, làm ĐTĐ và siêu âm tim thấy điện cực cần để có thể tạo nhịp. Nó xác định bằng cách buồng thất phải. giảm dần cường độ kích thích. Ngưỡng tạo nhịp lý tưởng là ngưỡng
DÀNH CHO NGƯỜI BỆNH BỆNH TIM VÀ ĐỜI SỐNG TÌNH DỤC Bạn hoặc người bạn đời (bạn tình) của bạn để ý đến chúng. Những bệnh nhân tim mạch có bệnh tim? Bạn thường bị những cơn đau cũng có các biến đổi sinh lý tương tự người ngực? Hoặc bạn đã trải qua phẫu thuật tim?. bình thường. Tuy vậy, đối với những người bệnh tim mạch, sự thay đổi này đôi khi lại là Khi ấy, bạn có thể băn khoăn về đời sống gánh nặng cho quả tim nếu chúng ta không có tình dục của mình. Chúng tôi muốn báo cho một nhận thức đúng đắn. bạn một tin vui - bạn vẫn có thể tiếp tục sinh hoạt tình dục, nhưng cần có sự hiểu biết và tôn Đời sống tình dục sau cơn đau tim hay trọng những lời khuyên của thầy thuốc. sau phẫu thuật tim Vấn đề hoạt động tình dục và quả tim Bạn gần như có thể tiếp tục sinh hoạt tình của bạn dục ngay khi bạn cảm thấy sẵn sàng. Tuy nhiên cần trao đổi trước với bác sĩ của bạn. Có nhiều người coi hoạt động tình dục chỉ là những hành vi giao hợp đơn thuần. Nhưng Nói chung, cả phụ nữ lẫn nam giới đều bắt tình dục còn có ý nghĩa nhiều hơn thế. Bạn có đầu sinh hoạt tình dục trở lại khoảng vài tuần thể thể hiện ham muốn tình dục của mình theo sau cơn đau tim hay sau phẫu thuật tim. Nhiều nhiều cách. Có thể chỉ là muốn bạn tình ở gần người duy trì thói quen tình dục như trước. mình, hoặc muốn chạm vào, hay ôm lấy anh Tuy nhiên, một số có giảm sút hoạt động tình ấy hoặc cô ấy... dục. Có thể do lo lắng, do trầm cảm, hay giảm ham muốn. Các chăm sóc và tư vấn y tế, cùng Khi quan hệ tình dục, những biến đổi sinh với thời gian, sẽ giúp giải quyết vấn đề này. lý thông thường đã được ghi nhận, ví dụ như: Khi đã hồi phục sau một cơn đau tim, bạn Khi bạn được kích thích, nhịp thở của bạn sẽ hay để ý hơn về nhịp tim, nhịp thở, cũng sẽ tăng dần. Da sẽ đỏ lên. Cả nhịp tim và huyết như tình trạng căng cơ. Điều này hoàn toàn áp đều tăng nhẹ. bình thường, đừng lo lắng gì cả. Khi bạn ở trạng thái hưng phấn, người bạn Bạn có thể ôm ấp hay vuốt ve bạn tình mà sẽ căng lên. Cả nhịp tim và huyết áp đều tăng không nhằm mục đích đạt cực khoái. Các bạn cao. vẫn có cảm giác được yêu thương và che chở mà không phải gắng sức thể lực quá nhiều. Vào thời điểm cực khoái, bạn sẽ giải phóng Chẳng cần quá nhiều năng lượng cho những những năng lượng bị dồn nén. Sau đó, nhịp cử chỉ ôm ấp vuốt ve, và việc ấy hoàn toàn có tim, huyết áp, và nhịp thở sẽ giảm dần về mức thể diễn ra ngay khi bạn xuất viện. Bạn có thể bình thường. quay lại chuyện sinh hoạt tình dục một cách từ từ. Khi tự tin hơn, bạn sẽ thấy thư giãn hơn Tất cả những đáp ứng trên là bình thường với bản thân và với bạn tình của mình. trong lúc sinh hoạt tình dục. Thực tế, ít người TẠP CHÍ TIM MẠCH HỌC VIỆT NAM - SỐ 65.2014 115
DÀNH CHO NGƯỜI BỆNH Hoạt động giao hợp đòi hỏi nhiều năng sống tình dục có thể trầm trọng hơn nếu bạn lượng hơn đôi chút. Bác sĩ có thể yêu cầu bạn vẫn trầm cảm. Ham muốn sút giảm thường đợi đến khi sức khoẻ khá lên. Đa số bắt đầu lại xuất phát từ nỗi sợ sai lầm rằng, bệnh sẽ nặng chuyện giao hợp khoảng 4 đến 6 tuần sau cơn lên khi quan hệ tình dục. Đó là lý do nhiều đau ngực. Những bệnh nhân không có biến đôi ngừng hẳn sinh hoạt tình dục trong nhiều chứng có thể sớm hơn, sau 7 đến 10 ngày. Đối tháng, thậm chí nhiều năm. với phẫu thuật tim mạch, khoảng thời gian này thường là 2 đến 3 tuần. Theo ước tính, Không nhất thiết phải như thế. Hãy tham nếu bạn có thể đi bộ lên 3 tầng thang gác một khảo ý kiến bác sĩ. Nếu bị trầm cảm quá 3 đến cách bình thường, bạn có thể trở lại hoạt động 6 tháng thì ham muốn và đời sống tình dục sẽ tình dục một cách từ từ và bình thường. sút giảm nhiều hơn hẳn so với sớm thoát khỏi trạng thái trầm cảm. Nếu bạn không chắc chắn về tình trạng sức khoẻ của mình, bác sĩ có thể cho bạn làm Thuốc có ảnh hưởng đến đời sống tình nghiệm pháp gắng sức để đánh giá khả năng dục hay không? gắng sức của bạn. Dựa trên nhịp tim và huyết áp, thầy thuốc sẽ quyết định bạn đã có thể sinh Rất nhiều thuốc điều trị bệnh tim có thể hoạt tình dục hay chưa. ảnh hưởng tới ham muốn và hành vi tình dục của bạn. Đó có thể là: Nếu các triệu chứng xuất hiện khi bạn quan hệ tình dục, hãy ngừng lại và nằm nghỉ. Sau - Thuốc hạ huyết áp. đó đến khám bác sĩ. - Thuốc an thần và thuốc chống trầm cảm. Vài yếu tố tâm lý có thể giảm khả năng và ham muốn tình dục. Sau đợt bệnh, bạn có thể - Một vài thuốc chống đau ngực, thuốc gặp một số vấn đề sau: chống loạn nhịp tim… - Trầm cảm, buồn bã, và lo âu. Những thuốc trên có thể tác động tới hành vi và chức năng tình dục. Nam giới có thể gặp - Mất ngủ, hoặc ngủ quá nhiều, đặc biệt là hoặc vẫn bị rối loạn cương (bất lực). Một số ngủ nhiều trong ngày. người có thể mắc chứng xuất tinh sớm hoặc không thể xuất tinh. - Ăn nhiều hoặc ít hơn bình thường. Nữ giới có thể giảm tiết dịch âm đạo, gây - Tăng hoặc sút cân, và ít quan tâm đến đau đớn khi giao hợp. Một số phụ nữ không cuộc sống. thể có hưng phấn, hoặc không thể đạt được cực khoái (rối loạn khoái cảm). - Luôn cảm thấy kiệt sức (đặc biệt sau khi vận động). Tuy nhiên, các biến đổi trên có thể do một nguyên nhân nào đó khác ngoài thuốc. Vì Những trạng thái trên rất phổ biến. Nói thế, bạn không nên vội vàng dừng thuốc. Hãy chung, chúng sẽ mất đi trong vòng vài tháng tham khảo ý kiến bác sĩ về chuyện này và luôn sau khi bạn hồi phục. Các vấn đề liên quan đời phải cân nhắc giữa lợi ích và nguy cơ của việc 116 TẠP CHÍ TIM MẠCH HỌC VIỆT NAM - SỐ 65.2014
DÀNH CHO NGƯỜI BỆNH dùng thuốc. Thông thường, việc điều chỉnh về nghĩ của bạn, các căn nguyên của vấn đề, và loại thuốc hay liều dùng sẽ giúp giải quyết vấn hướng giải quyết. Những vấn đề không được đề này. giải quyết có thể dẫn tới các hậu quả nặng nề hơn về thể chất, tâm lý, xã hội. Những đôi Hai người cùng hợp sức đương đầu với cùng nhau trao đổi về nhu cầu tình dục và các bệnh tật mối lo ngại sẽ đương đầu tốt hơn với bệnh tật. Sự gần gũi và thẳng thắn sẽ giúp cả hai sớm Bệnh nhân tim mạch thường không phải là bắt đầu lại đời sống tình dục và có cảm giác người duy nhất phải đối đầu với bệnh tật. Vợ dễ chịu hơn. Hai người cũng có thể trò chuyện hoặc chồng, hay người yêu của họ cũng có với nhân viên y tế về những lo lắng chung. thể lo lắng hay trầm cảm. Những suy nghĩ của bạn cũng như của bạn tình có thể làm tăng sức Tiếp tục đời sống tình dục ép lên quan hệ giữa hai người. Cả hai bạn cần quan tâm, tôn trọng, và cố gắng thấu hiểu và Việc tiếp tục quan hệ tình dục sẽ giúp hai chia sẻ những tâm tư của người kia. bạn cảm thấy gần gũi nhau hơn. Nó giúp khơi gợi lại những cảm xúc dịu dàng và lãng mạn. Nói chung, vợ/chồng hay người yêu của Sau một cơn đau tim hay phẫu thuật tim, quan bệnh nhân tim mạch sẽ cố gắng để cân bằng, hệ tình dục đúng mực sẽ giúp giải toả stress không nên “sốt sắng” hoặc tỏ ra “cảm thông” và làm bạn thấy tự tin hơn, tin yêu vào cuộc che chở quá mức. Tâm lý chung là, họ không sống hơn và vững vàng hơn trong cuộc chiến muốn đòi hỏi quá nhiều và làm phiền lòng đấu chống bệnh tật tim mạch. Có vài cách người bệnh, hoặc họ không để cho người bệnh để việc quay lại đời sống tình dục trở nên dễ quay lại với những hoạt động thường ngày. dàng hơn: Đôi khi, họ sẽ có cảm giác áy náy về bệnh tật của bạn tình và tự dằn vặt bản thân rằng đó có - Duy trì những thói quen giữ gìn sức khoẻ thể là lỗi của họ. Vậy, hãy đúng mực và chia như ăn uống điều độ, tập thể dục, nghỉ ngơi, sẻ. dùng thuốc. Bệnh tim có thể làm thay đổi ít nhiều hoặc - Tập thể dục để cảm thấy khoẻ mạnh và tự vĩnh viễn vai trò của bạn và bạn đời. Dù thế tin hơn. Các hoạt động thể chất bao gồm đi bộ, nào thì vợ/chồng, hay người yêu cũng đóng chạy bộ, bơi, đạp xe, và khiêu vũ có thể giúp một vai trò to lớn trong cuộc chiến chống lại giảm nguy cơ tăng nhịp tim, khó thở, hay đau bệnh tật của bạn. ngực trong lúc quan hệ tình dục. Thông thường thì người bạn tình sẽ băn - Nếu đang hút thuốc lá, hãy ngừng hút ngay. khoăn về nguy cơ xuất hiện triệu chứng trong lúc đang sinh hoạt tình dục. Anh ấy/cô ấy có - Kiên nhẫn với bản thân. Cố gắng hiểu suy thể lo ngại về đời sống tình dục của hai người, nghĩ của cả hai bạn. Người bệnh có thể cảm cũng những quan hệ khác. Anh ta/cô ta có thể thấy dễ tổn thương sau một đợt bệnh tim; và tức giận hoặc nản chí. cảm xúc có thể thay đổi nhanh chóng, thoắt vui thoắt buồn, dễ sung sướng, dễ cáu giận. Nếu một cặp đã gặp vấn đề trong sinh hoạt Những biến đổi xúc cảm đột ngột ấy chỉ là tình dục trước khi phát bệnh tim, sự việc có tạm thời. Cả hai cần kiên nhẫn với nhau. Sự thể càng tồi tệ hơn sau một cơn đau tim hay hài hước và lạc quan sẽ giúp ích trong trường phẫu thuật tim. Hãy cùng trao đổi những suy hợp này. TẠP CHÍ TIM MẠCH HỌC VIỆT NAM - SỐ 65.2014 117
DÀNH CHO NGƯỜI BỆNH - Tránh vội vã sinh hoạt tình dục chỉ để Nhân viên y tế sẽ giúp bạn và bạn tình lựa chứng tỏ mọi việc đã “hoàn toàn trở lại bình chọn những biện pháp tình dục thay thế. Với thường”. Quan hệ tình dục trước khi thực sự một số người, thủ dâm có tác dụng phục hồi sẵn sàng không phải là một cách để xua đi lo sự tự tin và giúp quay lại với đời sống tình sợ, mà đôi khi còn khiến các bạn cảm thấy lo dục dễ dàng hơn. Thủ dâm ít gây đáp ứng ở lắng hơn. tim hơn và đỡ mất sức hơn. Quan hệ tình dục đường miệng không làm tim phải hoạt động - Ban đầu, đừng kỳ vọng quá nhiều. Phần quá nhiều, nhưng quan hệ qua đường hậu môn lớn mọi người đều phải điều chỉnh đời sống có thể gây loạn nhịp tim. tình dục sau đợt bệnh tim. Hãy quay trở lại một cách từ từ và để mọi chuyện diễn tiến tự Nếu xuất hiện triệu chứng tim mạch nhiên. trong lúc đang quan hệ tình dục - Lựa chọn thời điểm cả hai đều cảm thấy Trong lúc quan hệ tình dục, tim bạn đập thoải mái và thư giãn. nhanh hơn và mạnh hơn, da bạn sẽ đỏ lên và ẩm hơn. Đó là những biểu hiệnh bình thường, - Đừng quan hệ tình dục quá sớm sau khi không phải triệu chứng của tăng gánh nặng ăn, hãy đợi hai hoặc ba tiếng đồng hồ để bạn cho tim. có thời gian tiêu hoá thức ăn. Tương tự những hoạt động thể chất khác, việc tiêu hoá thức ăn Bạn có thể gặp các triệu chứng của cơn đau cũng đòi hỏi được cấp máu, và tim bạn sẽ phải thắt ngực (tương tự đau ngực do bệnh mạch hoạt động nhiều hơn. vành). Những triệu chứng đau thắt ngực cho thấy tim bạn đang phải hoạt động quá tải bao - Chọn một nơi quen thuộc kín đáo để tránh gồm: bị làm phiền. - Cảm giác nặng, đau, tức ở hàm, cổ, tay, - Uống thuốc theo đơn của bác sĩ trước khi ngực, hoặc bụng. quan hệ tình dục. - Khó thở rõ rệt. Sau một đợt bệnh tim, hầu như mọi người sẽ không thay đổi các tư thế quan hệ tình dục - Nhịp tim rất nhanh hoặc không đều. hay những động tác kích thích. Tuy nhiên, có thể thay đổi đôi chút sẽ tốt hơn. Lấy ví dụ, Nếu gặp bất kì triệu chứng nào kể trên người có bệnh tim mạch sẽ cảm thấy thoải mái khi đang quan hệ tình dục, hãy nói cho bạn hơn khi nằm dưới. Tuy nhiên với tư thế này, tình biết. Giảm các hoạt động, nghỉ ngơi, vết rạch da sau phẫu thuật tim có thể gây khó và uống thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ. Viên chịu cho hai bạn. Trong trường hợp ấy, hãy nitroglycerin, ngậm dưới lưỡi hoặc loại xịt nằm nghiêng người. Tư thế này giúp giảm áp dưới lưỡi cách nhau mỗi 12-15 phút, có thể có lực đè lên thành ngực và giúp người bệnh dễ tác dụng. Khi các triệu chứng mất đi, bạn có thở hơn. thể tiếp tục quan hệ tình dục. Nếu khó thở, hai người sẽ ưa thích tư thế Nếu thuốc không làm giảm triệu chứng, ngồi trên ghế, quay mặt vào nhau. Tốt nhất là hoặc triệu chứng lại xuất hiện khi tiếp tục chọn ghế có chân đế rộng và đủ thấp để cả hai quan hệ tình dục, hãy ngừng lại và đi khám đều có thể thả chân thoải mái trên sàn nhà. bác sĩ. 118 TẠP CHÍ TIM MẠCH HỌC VIỆT NAM - SỐ 65.2014
DÀNH CHO NGƯỜI BỆNH Bạn cần báo cáo với bác sĩ nếu như: - Có suy tim và huyết áp thấp. - Bạn khó ngủ, hoặc khó nghỉ ngơi sau khi - Đang dùng đồng thời nhiều thuốc điều trị quan hệ tình dục. tăng huyết áp. - Bạn nhận thấy một thay đổi về vị trí đau - Đang sử dụng các thuốc có thể ảnh hưởng ngực, tần số xuất hiện cơn đau, hoặc mức độ tới chuyển hóa và thải trừ của Viagra. nặng của cơn đau. Những thông tin trên có ý nghĩa cảnh báo, - Bạn rất mệt. không phải là chống chỉ định tuyệt đối. Viagra chưa được thử nghiệm rộng rãi ở các bệnh Có thể bạn sẽ cần thay đổi một số thói quen nhân tim mạch, do đó, đừng sử dụng thuốc thường ngày, hoặc đổi thuốc. Bác sĩ có thể nếu không có hướng dẫn của bác sĩ. cho bạn sử dụng nitroglycerin (hoặc một chất tương tự) ngậm dưới lưỡi 15-20 phút trước Ngay cả những người không có bệnh tim khi sinh hoạt tình dục. mạch cũng có thể có các vấn đề về tình dục. Nếu bạn gặp tình trạng này, hãy thảo luận Các vấn đề liên quan đến thuốc Viagra những suy nghĩ của bạn, các căn nguyên có thể, và hướng giải quyết. Nếu không thể giải Nam giới mắc bệnh mạch vành, hoặc quyết, bạn sẽ gặp các vấn đề nghiêm trọng những người từng có cơn đau tim thường gặp hơn về thể chất, tâm lý, xã hội. Ngoài ra, bạn các rối loạn về tình dục. Thường là do lo lắng cũng hoàn toàn có thể quyết định ngừng sinh vì những nguyên nhân khác, nhưng tối thiếu hoạt tình dục. 15-20% trường hợp là do vấn đề của cơ quan sinh dục. Khi nào bạn cần được tư vấn Sildenafil (biệt dược: Viagra) là thuốc điều Nếu những câu hỏi về đời sống tình dục trở trị chứng bất lực ở nam giới. Nó có thể hiệu thành mối quan tâm lớn, bạn và bạn tình cần quả với những người có vấn đề về hoạt động hỏi ý kiến các nhân viên y tế. Hai bạn có thể tình dục. Tuy nhiên, bệnh nhân tim mạch cần cùng đến bác sĩ, hoặc đến gặp bác sĩ riêng rẽ. trao đổi với bác sĩ về các lợi ích và nguy cơ khi dùng thuốc. Có những cặp không thích thảo luận với nhau hay với bác sĩ về ham muốn tình dục hay Một số trường hợp không được sử dụng các mối lo lắng về tình dục. Tuy nhiên, việc Viagra, như khi bệnh nhân đang dùng các thảo luận sẽ có ích cho cả hai bạn. thuốc nhóm nitrate. Sử dụng đồng thời hai thuốc này có thể gây tụt huyết áp và nguy Những hiểu biết sai lầm hiểm tới tính mạng. Có quá nhiều hiểu biết sai lầm về tình dục Dùng Viagra cũng nguy hiểm với những và bệnh tim mạch. Điều này có thể gây ra nỗi đối tượng sau: sợ hãi và làm bạn chậm bình phục. Những nhầm lẫn thường gặp nhất bao gồm: Có bệnh động mạch vành đang tiến triển (chưa được giải quyết một cách tối ưu). TẠP CHÍ TIM MẠCH HỌC VIỆT NAM - SỐ 65.2014 119
DÀNH CHO NGƯỜI BỆNH Đàn ông và phụ nữ sẽ trở nên bất lực khi về già. Bất lực và mất động lực tình dục luôn luôn Nhầm lẫn xuất hiện khi họ có bệnh tim mạch Đàn ông cao tuổi có thể đạt sự cương cứng chậm hơn, nhưng thời gian quan hệ tình dục thường dài hơn và kiểm soát sự phóng tinh tốt hơn người trẻ tuổi. Sự thật Phụ nữ sau mãn kinh vẫn còn các ham muốn tình dục. Cả nam lẫn nữ đều có thể tiếp tục sinh hoạt tình dục bình thường sau cơn đau tim, hoặc sau phẫu thuật tim Nhầm lẫn Quan hệ tình dục sau khi bị đau tim thường gây đột tử Sự thật Chuyện này rất hiếm gặp. Một bạn tình mới hoặc ngoại tình có thể đem đến nhiều stress hơn. Nhầm lẫn Rượu là một chất kích thích tốt đối với chuyện chăn gối Một lượng rượu nhỏ có thể giúp giảm căng thẳng, có thể có ích. Nhưng rượu là chất gây trầm cảm nặng. Nó thậm chí có thể gây hại cho bạn nhiều hơn. Tác động lâu dài của rượu Sự thật rất nghiêm trọng, người nghiện rượu bị bất lực có thể không thể phục hồi ngay cả khi đã ngừng uống. Nhầm lẫn Các hormon sinh dục nam luôn giúp tăng cường khả năng tình dục Chúng có thể hiệu quả ở những đàn ông có giảm lượng hormon sinh dục nam. Sự tăng khả Sự thật năng tình dục xuất hiện sau khi họ dùng một thuốc gọi là testosteron. Tuy nhiên, thuốc này không có tác dụng ở những người có nồng độ hormon trong máu bình thường. Hormon sinh dục nữ (liệu pháp estrogen) sẽ tăng khả năng tình dục ở phụ nữ giới mãn kinh Nhầm lẫn hoặc thiếu hormon Chưa có nghiên cứu nào cho thấy hiệu quả này của estrogen. Tuy nhiên, hormon sinh dục nữ (cũng như các loại dầu trơn) có thể làm trơn âm đạo và giúp dương vật đi vào dễ dàng hơn. Sự thật Nhờ đó, phụ nữ cảm thấy việc giao hợp dễ chịu hơn. Tuy nhiên, các Hội Tim mạch đều không khuyến cáo sử dụng estrogen hoặc liệu pháp hormon thay thế để phòng bệnh tim mạch Nhầm lẫn Khi giao hợp, sẽ tốt nhất nếu người có bệnh tim nằm phía dưới Sự thật Các nghiên cứu cho thấy không có sự khác biệt giữa nằm trên hay nằm dưới Nhầm lẫn Nhịp tim ít tăng hơn nhiều khi thủ dâm, so với lúc quan hệ tình dục Sự thật Nhịp tim ít tăng hơn khi thủ dâm, tuy nhiên không ít hơn quá nhiều Suy giảm khả năng tình dục sau đợt bệnh tim là do tim không đáp ứng được chức năng cung Nhầm lẫn cấp máu cho hoạt động thế lực khi sinh hoạt tình dục Trừ vài ngoại lệ, ảnh hưởng của cơn đau tim đối với khả năng tình dục là ở yếu tố tâm lý, hơn Sự thật là thể chất. Nếu xuất hiện cơn đau thắt ngực khi đang quan hệ tình dục, không nên tiếp tục hoạt động tình Nhầm lẫn dục Đau ngực khi đang quan hệ tình dục hiếm khi trầm trọng đến mức ngăn không cho người bệnh tiếp tục quan hệ. Bác sĩ có thể yêu cầu bạn uống thuốc đều đặn để chống đau ngực. Thầy thuốc Sự thật cũng sẽ khuyên bạn tập thể dục thường xuyên hơn hoặc tập những bài tập đặc biệt để hạn chế các vấn đề thể chất khác KẾT LUẬN Khi bạn và bạn tình có đời sống tình dục thoải mái hơn, cuộc sống của bạn cũng dễ chịu hơn về nhiều mặt. Bệnh tim có thể làm thay đổi cuộc sống theo hướng bạn không mong muốn. Nhưng cũng nhờ nó mà bạn nhận ra điều gì là quan trọng. Hãy nghĩ đến khía cạnh tích cực đó. Các mối quan hệ giữa bạn với gia đình và bạn bè có thể sẽ tốt đẹp hơn. Tri thức là sức mạnh. Vì thế, Hãy hiểu biết để có cuộc sống tốt đẹp hơn! Chúc các bạn luôn khỏe và hạnh phúc. 120 TẠP CHÍ TIM MẠCH HỌC VIỆT NAM - SỐ 65.2014
TẠP CHÍ TIM MẠCH HỌC VIỆT NAM - SỐ 65.2014 121
122 TẠP CHÍ TIM MẠCH HỌC VIỆT NAM - SỐ 65.2014
TẠP CHÍ TIM MẠCH HỌC VIỆT NAM - SỐ 65.2014 123
124 TẠP CHÍ TIM MẠCH HỌC VIỆT NAM - SỐ 65.2014