Luận án Tiến sĩ Dinh dưỡng: Thực trạng và hiệu quả can thiệp thừa cân, béo phì của mô hình truyền thông giáo dục dinh dưỡng ở trẻ em từ 6 đến 14 tuổi tại Hà Nội

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> <br /> BỘ Y TẾ<br /> <br /> VIỆN DINH DƯỠNG<br /> <br /> TRẦN THỊ XUÂN NGỌC<br /> <br /> THỰC TRẠNG VÀ HIỆU QUẢ CAN THIỆP THỪA CÂN, BÉO<br /> PHÌ CỦA MÔ HÌNH TRUYỀN THÔNG GIÁO DỤC DINH<br /> DƯỠNG Ở TRẺ EM TỪ 6 ĐẾN 14 TUỔI TẠI HÀ NỘI<br /> <br /> LUẬN ÁN TIẾN SĨ DINH DƯỠNG<br /> <br /> HÀ NỘI, 2012<br /> <br /> BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> <br /> BỘ Y TẾ<br /> <br /> VIỆN DINH DƯỠNG<br /> <br /> TRẦN THỊ XUÂN NGỌC<br /> <br /> THỰC TRẠNG VÀ HIỆU QUẢ CAN THIỆP THỪA CÂN, BÉO<br /> PHÌ CỦA MÔ HÌNH TRUYỀN THÔNG GIÁO DỤC DINH<br /> DƯỠNG Ở TRẺ EM TỪ 6 ĐẾN 14 TUỔI TẠI HÀ NỘI<br /> <br /> CHUYÊN NGÀNH DINH DƯỠNG<br /> MÃ SỐ: 62.72.03.03<br /> <br /> NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:<br /> 1. PGS.TS PHẠM DUY TƯỜNG<br /> 2. PGS.TS NGUYỄN VĂN HIẾN<br /> <br /> HÀ NỘI, 2012<br /> <br /> LỜI CAM ĐOAN<br /> <br /> Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu do<br /> chính tôi thực hiện. Các số liệu, kết quả trong luận<br /> án là trung thực và chưa được ai công bố trong bất<br /> kỳ công trình nào khác.<br /> <br /> Tác giả<br /> <br /> LỜI CẢM ƠN<br /> <br /> Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành nhất tới Bộ môn dinh dưỡng và vệ<br /> sinh an toàn thực phẩm - Trường đại học Y Hà Nội, Ban giám đốc và Trung<br /> tâm đào tạo dinh dưỡng và thực phẩm - Viện dinh dưỡng, Khoa chính sách và<br /> giám sát dinh dưỡng đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong thời gian nghiên cứu.<br /> Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành và sâu sắc nhất tới Phó giáo sư,<br /> Tiến sĩ Phạm Duy Tường và Phó giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Văn Hiến, những<br /> người Thầy đáng kính luôn dành thời gian và công sức để động viên, giúp đỡ<br /> tôi trong suốt quá trình thực hiện luận án.<br /> Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành tới Sở giáo dục Hà Nội, phòng giáo<br /> dục các quận/huyện và 30 trường tiểu học và trung học cơ sở đã giúp đỡ và tạo<br /> điều kiện cho tôi tiến hành nghiên cứu.<br /> Tôi xin chân thành cảm ơn các bạn bè, đồng nghiệp của Viện Dinh<br /> dưỡng luôn khuyến khích, chia sẻ kinh nghiệm, giúp tôi hoàn thành luận án.<br /> Tôi xin gửi lời cảm ơn đặc biệt tới Tiến sĩ Trần Thị Phúc Nguyệt, giảng<br /> viên Bộ môn dinh dưỡng và an toàn thực phẩm, đã giúp tôi trong quá trình<br /> triển khai thu thập số liệu và theo dõi can thiệp.<br /> <br /> Cuối cùng, tôi xin gửi lòng biết ơn tới gia đình, bạn bè thân thiết đã<br /> luôn bên tôi để động viên, hỗ trợ trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu<br /> của tôi.<br /> <br /> iii<br /> MỤC LỤC<br /> MỤC LỤC<br /> <br /> iii<br /> <br /> DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT<br /> <br /> vi<br /> <br /> DANH MỤC BẢNG, HÌNH VẼ, BIỂU ĐỒ VÀ SƠ ĐỒ<br /> <br /> vii<br /> <br /> MỞ ĐẦU<br /> <br /> 1<br /> <br /> MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU<br /> <br /> 3<br /> <br /> GIẢ THUYẾT NGHIÊN CỨU<br /> <br /> 3<br /> <br /> CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU<br /> <br /> 4<br /> <br /> 1.1. Khái niệm thừa cân, béo phì<br /> <br /> 4<br /> <br /> 1.2. Phân loại béo phì<br /> <br /> 4<br /> <br /> 1.3. Thực trạng thừa cân, béo phì trên thế giới và Việt Nam<br /> <br /> 6<br /> <br /> 1.3.1. Thực trạng thừa cân, béo phì trên thế giới<br /> <br /> 6<br /> <br /> 1.3.2. Thực trạng thừa cân, béo phì ở Việt Nam<br /> <br /> 13<br /> <br /> 1.4. Những yếu tố nguy cơ của thừa cân, béo phì ở trẻ em lứa tuổi học đường<br /> <br /> 14<br /> <br /> 1.4.1. Cơ chế bệnh sinh của béo phì<br /> <br /> 14<br /> <br /> 1.4.2. Yếu tố gia đình<br /> <br /> 16<br /> <br /> 1.4.3. Yếu tố di truyền<br /> <br /> 17<br /> <br /> 1.4.4. Khẩu phần và thói quen ăn uống của trẻ thừa cân, béo phì<br /> <br /> 18<br /> <br /> 1.4.5. Hoạt động thể lực và béo phì<br /> <br /> 19<br /> <br /> 1.4.6. Một số nguyên nhân khác<br /> <br /> 22<br /> <br /> 1.5. Hậu quả của béo phì<br /> <br /> 26<br /> <br /> 1.5.1. Ảnh hưởng đến sức khỏe<br /> <br /> 26<br /> <br /> 1.5.2. Tăng nguy cơ mắc bệnh và tử vong<br /> <br /> 26<br /> <br /> 1.5.3. Hậu quả kinh tế và xã hội của béo phì<br /> <br /> 32<br /> <br /> 1.6. Các giải pháp can thiệp phòng chống thừa cân, béo phì<br /> <br /> 34<br /> <br /> 40<br /> <br />