Luận án Tiến sỹ: Tín dụng đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa của các ngân hàng thương mại cổ phần trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh

Chia sẻ: Đỗ Hồng | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:212

Thêm vào BST

Báo xấu

153
lượt xem 42
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận án Tiến sỹ: Tín dụng đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa của các ngân hàng thương mại cổ phần trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh nhằm đề xuất các giải pháp, khuyến nghị nhằm khắc phục những mặt hạn chế, phát huy những ưu điểm, góp phần mở rộng và nâng cao chất lượng tín dụng của các ngân hàng thương mại cổ phần đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận án Tiến sỹ: Tín dụng đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa của các ngân hàng thương mại cổ phần trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh

B GIÁO D C VÀ ÀO T O NGÂN HÀNG NHÀ NƯ C VI T NAM TRƯ NG I H C NGÂN HÀNG TP.H CHÍ MINH VÕ C TOÀN TÍN D NG I V I DOANH NGHI P NH VÀ V A C A CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG M I C PH N TRÊN A BÀN THÀNH PH H CHÍ MINH LU N ÁN TI N S KINH T TP.H CHÍ MINH - 2012
B GIÁO D C VÀ ÀO T O NGÂN HÀNG NHÀ NƯ C VI T NAM TRƯ NG I H C NGÂN HÀNG TP.H CHÍ MINH VÕ C TOÀN TÍN D NG I V I DOANH NGHI P NH VÀ V A C A CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG M I C PH N TRÊN A BÀN THÀNH PH H CHÍ MINH LU N ÁN TI N S KINH T Chuyên ngành: Kinh T Tài chính, Ngân hàng Mã s : 60.31.12.01 Ngư i hư ng d n khoa h c: PGS.TS LINH HI P TP.H CHÍ MINH - 2012
I L I CAM OAN ***** Tôi tên là: Võ c Toàn Sinh ngày 28 tháng 03 năm 1980 Quê quán: Phư ng Xuân ài, Th xã Sông C u, T nh Phú Yên Hi n công tác t i: Phòng k toán Công Ty TNHH Dư c Ph m Huy Toàn - S 6 Lô J ư ng DD12, Phư ng Tân Hưng Thu n, Qu n 12, Tp.H Chí Minh Là nghiên c u sinh khóa: 13 c a Trư ng i H c Ngân Hàng Tp.H Chí Minh. Mã nghiên c u sinh: 010113080007 Cam oan lu n án: “Tín d ng i v i doanh nghi p nh và v a c a các ngân hàng thương m i c ph n trên a bàn thành ph H Chí Minh” Ngư i hư ng d n khoa h c: PGS.TS. Linh Hi p Lu n án ư c th c hi n t i Trư ng i H c Ngân Hàng Tp.H Chí Minh Lu n án này là công trình nghiên c u c a riêng tôi, các k t qu nghiên c u có tính c l p riêng, không sao chép b t kỳ tài li u nào và chưa ư c công b toàn b n i dung này b t kỳ âu; các s li u, các ngu n trích d n trong lu n án ư c chú thích ngu n g c rõ ràng, minh b ch. Tôi xin ch u trách nhi m trư c pháp lu t v l i cam oan danh d c a tôi. Tp.H Chí Minh, ngày …… tháng ….. năm 2012 TÁC GI LU N ÁN VÕ C TOÀN
II M CL C **** Trang DANH M C CÁC CH VI T T T ............................................................... DANH M C CÁC B NG BI U..................................................................... DANH M C CÁC BI U .......................................................................... M U ...................................................................................................... 1 1. Lý do nghiên c u........................................................................................ 1 2. T ng quan các công trình nghiên c u có liên quan ..................................... 2 3. M c tiêu, m c ích và nhi m v nghiên c u .............................................. 3 4. i tư ng và ph m vi nghiên c u............................................................... 4 5. Cơ s lý lu n và gi thuy t nghiên c u....................................................... 4 6. Phương pháp lu n, phương pháp nghiên c u .............................................. 5 7. Nh ng óng góp c a lu n án ...................................................................... 6 8. K t c u c a lu n án .................................................................................... 7 CHƯƠNG 1 T NG QUAN V TÍN D NG C A CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG M I I V I DOANH NGHI P NH VÀ V A ....... 8 1.1 NH NG V N CƠ B N V DOANH NGHI P NH VÀ V A ........................................................................................................ 8 1.1.1 Khái ni m v doanh nghi p .................................................................. 8 1.1.2 Tiêu chu n doanh nghi p nh và v a .................................................. 11 1.1.2.1 Ti u chu n c a m t s qu c gia trên th gi i ................................... 11 1.1.2.2 Tiêu chu n Vi t Nam ..................................................................... 13 1.1.3 c i m c a doanh nghi p nh và v a............................................... 15 1.1.4 Vai trò c a doanh nghi p nh và v a ................................................. 18 1.2 T NG QUAN V TÍN D NG NGÂN HÀNG I V I DOANH NGHI P NH VÀ V A ....................................................................... 21
III 1.2.1 Cơ s lý lu n chung v tín d ng ngân hàng ......................................... 21 1.2.1.1 Khái ni m và c i m tín d ng ngân hàng ...................................... 21 1.2.1.2 B n ch t c a tín d ng ngân hàng ..................................................... 23 1.2.1.3 M t s hình th c tín d ng ngân hàng ch y u trong n n kinh t ....... 25 1.2.2 Ho t ng tín d ng c a ngân hàng thương m i.................................... 25 1.2.2.1 Ho t ng huy ng v n c a ngân hàng thương m i........................ 26 1.2.2.2 Ho t ng cho vay c a ngân hàng thương m i................................. 27 1.2.3 c i m và r i ro c a tín d ng ngân hàng i v i DNNVV............... 33 1.2.4 Vai trò c a tín d ng ngân hàng i v i các doanh nghi p nh và v a...................................................................................................... 34 1.2.4.1 Tín d ng ngân hàng là òn b y kinh t h tr các DNNVV phát tri n, làm chuy n d ch cơ c u kinh t ................................................ 35 1.2.4.2 Tín d ng ngân hàng góp ph n tăng ngu n v n, nâng cao kh năng c nh tranh c a các DNNVV..................................................... 35 1.2.4.3 Tín d ng ngân hàng t o i u ki n cho các DNNVV ti p c n các ngu n v n t nư c ngoài. ................................................................. 36 1.2.4.4 Tín d ng ngân hàng góp ph n tích c c hình thành ng b h th ng th trư ng các y u t “ u vào” và “ u ra” cho các DNNVV. ........................................................................................... 36 1.2.4.5 Tín d ng ngân hàng góp ph n nâng cao hi u qu s n xu t kinh doanh c a các DNNVV..................................................................... 37 1.2.4.6 Góp ph n nâng cao trình công ngh khoa h c, ch t lư ng và m u mã s n ph m ............................................................................ 38 1.2.4.7 Góp ph n nâng cao trình qu n lý c a lãnh o doanh nghi p và trình tay ngh ngư i lao ng ..................................... 38 1.2.5 Các nhân t nh hư ng n ho t ng tín d ng c a các ngân hàng thương m i c ph n i v i doanh nghi p nh và v a........................ 39 1.2.5.1 Môi trư ng chính tr , pháp lý, kinh t xã h i..................................... 39 1.2.5.2 Chính sách h tr phát tri n các doanh nghi p nh và v a .............. 40
IV 1.2.5.3 Năng l c c a các doanh nghi p nh và v a...................................... 40 1.2.5.4 Năng l c và chính sách c a các ngân hàng thương m i c ph n...... 42 1.2.6 M r ng tín d ng c a các NHTM i v i DNNVV............................. 46 1.2.7 Ch t lư ng tín d ng c a ngân hàng thương m i .................................. 47 1.3 BÀI H C KINH NGHI M T M TS QU C GIA VÀ VÙNG LÃNH TH V TÍN D NG NGÂN HÀNG I V I DOANH NGHI P NH VÀ V A ...................................................................... 51 1.3.1 Kinh nghi m m t s qu c gia, vùng lãnh th trong khu v c và trên th gi i ........................................................................................... 51 1.3.2 Bài h c kinh nghi m rút ra cho Vi t Nam ........................................... 54 CHƯƠNG 2 TH C TR NG TÍN D NG C A CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG M I C PH N I V I DOANH NGHI P NH VÀ V A TRÊN A BÀN THÀNH PH H CHÍ MINH............................................................................................... 58 2.1 SƠ LƯ C V TÌNH HÌNH KINH T , XÃ H I C A TP.HCM ........... 58 2.2 TÌNH HÌNH PHÁT TRI N DOANH NGHI P NH VÀ V A TRÊN A BÀN THÀNH PH H CHÍ MINH................................... 62 2.2.1 Tình hình phát tri n s lư ng doanh nghi p nh và v a trên a bàn thành ph H Chí Minh ................................................................ 62 2.2.2 Cơ c u ngu n v n c a doanh nghi p nh và v a trên a bàn thành ph H Chí Minh....................................................................... 66 2.2.3 Th c tr ng các ngu n v n c a doanh nghi p nh và v a trên a bàn thành ph H Chí Minh trong th i gian qua. ................................ 68 2.2.3.1 V n ăng ký kinh doanh ................................................................... 68 2.2.3.2 Ngu n v n vay t ngân hàng thương m i ......................................... 70 2.2.3.3 V n huy ng thông qua th trư ng ch ng khoán ............................. 73
V 2.2.3.4 Các ngu n v n khác.................................................................................74 2.2.4 Nhu c u v n phát tri n doanh nghi p nh và v a trên a bàn thành ph H Chí Minh...................................................................... 74 2.2.5 Nh ng óng góp c a doanh nghi p nh và v a i v i thành ph H Chí Minh....................................................................................... 76 2.3 HO T NG TÍN D NG C A CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG M I C PH N I V I DOANH NGHI P NH VÀ V A TRÊN A BÀN THÀNH PH H CHÍ MINH................................... 84 2.3.1 Huy ng v n c a các ngân hàng thương m i c ph n trên a bàn thành ph H Chí Minh ................................................................ 84 2.3.1.1 V n i u l c a m t s ngân hàng thương m i c ph n trên a bàn thành ph H Chí Minh ............................................................ 84 2.3.1.2 Tình hình huy ng ti n g i t các t ch c, cá nhân c a các ngân hàng thương m i c ph n trên a bàn thành ph H Chí Minh. ............................................................................................... 86 2.3.2 Cho vay c a các ngân hàng thương m i c ph n i v i doanh nghi p nh và v a trên a bàn thành ph H Chí Minh...................... 90 2.3.2.1 M t s s n ph m cho vay ph bi n ư c các ngân hàng thương m i c ph n v n d ng i v i doanh nghi p nh và v a trên a bàn thành ph H Chí Minh....................................................... 90 2.3.2.2 Tình hình dư n tín d ng c a các ngân hàng TMCP iv i doanh nghi p nh và v a trên a bàn thành ph H Chí Minh....... 94 2.3.3 ánh giá ch t lư ng tín d ng c a các ngân hàng thương m i c ph n i v i doanh nghi p nh và v a trên a bàn thành ph H Chí Minh. ......................................................................................... 105 2.4 NH NG K T LU N RÚT RA T PHÂN TÍCH ÁNH GIÁ HO T NG TÍN D NG C A CÁC NGÂN HÀNG TMCP I V I DNNVV TRÊN A BÀN THÀNH PH H CHÍ MINH.......... 112
VI 2.4.1 Nh ng ưu i m trong ho t ng tín d ng c a các Ngân hàng TMCP i v i DNNVV .................................................................... 112 2.4.2 Nh ng h n ch và nguyên nhân c a nó trong quan h tín d ng c a các Ngân hàng TMCP i v i DNNVV..................................... 113 2.4.2.1 Nh ng h n ch xu t phát t phía các ngân hàng TMCP................. 113 2.4.2.2 Nh ng h n ch xu t phát t phía các DNNVV................................ 120 2.4.2.3 Nh ng h n ch xu t phát t phía cơ quan qu n lý nhà nư c .......... 125 CHƯƠNG 3 GI I PHÁP M R NG VÀ NÂNG CAO CH T LƯ NG TÍN D NG C A CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG M I C PH N I V I DOANH NGHI P NH VÀ V A TRÊN A BÀN THÀNH PH H CHÍ MINH.................................... 134 3.1 NH HƯ NG PHÁT TRI N TÍN D NG C A CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG M I C PH N I V I DOANH NGHI P NH VÀ V A TRÊN A BÀN THÀNH PH H CHÍ MINH ....... 134 3.2 GI I PHÁP M R NG TÍN D NG C A CÁC NHTMCP I V I DNNVV TRÊN A BÀN THÀNH PH H CHÍ MINH. ......... 137 3.2.1 Gi i pháp i v i các ngân hàng TMCP trên a bàn Tp.H Chí Minh. ................................................................................................ 137 3.2.1.1 Các gi i pháp gia tăng ngu n v n .................................................. 137 3.2.1.2 Tăng cư ng liên k t, h p tác v i các hi p h i, các t ch c tài chính tín d ng trong và ngoài nư c trong vi c cho vay h tr doanh nghi p nh và v a. ............................................................... 142 3.2.1.3 Xây d ng m c tiêu tín d ng và chính sách lãi su t i v i doanh nghi p nh và v a .............................................................. 143 3.2.1.4 Hoàn thi n i u ki n cho vay m t s s n ph m tín d ng iv i doanh nghi p nh và v a. ............................................................... 145
VII 3.2.1.5 Tăng cư ng công tác ti p th , gi i thi u s n ph m cho vay i v i các doanh nghi p nh và v a.................................................... 147 3.2.2 Gi i pháp i v i doanh nghi p nh và v a trên a bàn Tp.H Chí Minh ........................................................................................... 149 3.2.2.1 Tham gia vào các hi p h i doanh nghi p, hi p h i ngành ngh t n d ng s h tr . .................................................................... 149 3.2.2.2 Tăng cư ng liên k t, h p tác theo chi u d c l n chi u ngang gi a các doanh nghi p t n d ng ngu n l c c a nhau. .............. 149 3.2.2.3 Chú tr ng i m i và hi n i hóa công ngh tăng năng su t lao ng và ch t lư ng s n ph m.................................................... 150 3.2.2.4 Xây d ng m ng thông tin qu ng bá hình nh, ng th i cũng là kênh cung c p thông tin cho khách hàng và ngân hàng khi mu n tìm hi u doanh nghi p. ......................................................... 150 3.2.2.5 T n d ng t i a s h tr c a các t ch c trung gian tài chính trong quan h tín d ng v i Ngân hàng TMCP.............................. 151 3.3 GI I PHÁP NÂNG CAO CH T LƯ NG TÍN D NG C A CÁC NHTMCP I V I DNNVV TRÊN A BÀN THÀNH PH H CHÍ MINH. .......................................................................................... 151 3.3.1 i v i các ngân hàng TMCP trên a bàn Tp.H Chí Minh. ............ 151 3.3.1.1 Quan tâm nghiên c u rút ng n hơn n a th i gian t lúc doanh nghi p xin vay cho n lúc gi i ngân .............................................. 151 3.3.1.2 Qu n lý và th m nh ch t ch các y u t nh hư ng n tính lành m nh trong quan h tín d ng v i DNNVV............................... 152 3.3.1.3 Nâng cao ch t lư ng ngu n nhân l c tín d ng trong quan h v i các DNNVV thông qua công tác ào t o, tái ào t o và tuy n d ng. ..................................................................................... 153 3.3.1.4 Hoàn thi n quy trình th m nh tín d ng ch t ch và mb o th c hi n úng qui trình trư c khi gi i ngân................................... 155
VIII 3.3.1.5 Nâng cao hi u qu thanh tra, ki m tra, giám sát tình hình s d ng v n vay c a doanh nghi p nh và v a sau khi gi i ngân........ 157 3.3.1.6 Tăng cư ng qu n lý r i ro và thu h i n quá h n, n x u nâng cao ch t lư ng tín d ng.......................................................... 159 3.3.2 i v i doanh nghi p nh và v a trên a bàn Tp.H Chí Minh........ 160 3.3.2.1 Chuyên nghi p hóa trong t ch c ho t b máy k toán – tài chính t o tính minh b ch và trung th c trong các báo cáo........ 160 3.3.2.2 Tăng cư ng giao d ch thanh toán qua ngân hàng nh m tăng tính minh b ch trong ho t ng tài chính c a DNNVV .................. 160 3.3.2.3 Nâng cao k năng và trình ngh nghi p i v i nhân viên và các c p qu n lý c a DNNVV. .......................................................... 161 3.3.2.4 Tăng cư ng b sung ngu n v n ch s h u tăng năng l c tài chính c a doanh nghi p. ................................................................ 162 3.3.2.5 Xây d ng h th ng qu n lý ch t lư ng nh m tăng uy tín c a doanh nghi p ................................................................................. 162 3.4 CÁC KHUY N NGH I V I HI P H I VÀ CƠ QUAN QU N LÝ NHÀ NƯ C..................................................................... 163 3.4.1 Khuy n ngh i v i các hi p h i doanh nghi p, hi p h i ngh nghi p............................................................................................... 163 3.4.2 Khuy n ngh i v i các cơ quan qu n lý nhà nư c và các t ch c khác .................................................................................................. 164 3.4.2.1 Hoàn thi n qui ch v thành l p và ho t ng qu bão lãnh tín d ng linh ho t, h p lý và hi u qu hơn. .......................................... 164 3.4.2.2 Nâng cao vai trò ích th c c a hi p h i doanh nghi p trong tư cách c a m t t ch c ngh nghi p. ................................................. 164 3.4.2.3 y m nh h p tác v i các t ch c tài chính tín d ng qu c t th c hi n các ho t ng cho vay và b o lãnh tín d ng cho doanh nghi p nh và v a Vi t Nam. ............................................ 165
IX 3.4.2.4 Xây d ng chi n lư c phát tri n ngu n nhân l c có ch t lư ng ph c v cho ho t ng s n xu t kinh doanh c a các DNNVV ......... 166 3.4.2.5 Ti p t c hoàn thi n các chính sách h tr nh m phát huy vai trò c a các doanh nghi p nh và v a............................................. 166 3.4.2.6 Nâng cao hi u qu ho t ng c a Qu b o lãnh tín d ng doanh nghi p nh và v a.......................................................................... 168 3.4.2.7 y nhanh ti n c ph n hóa các ngân hàng thương m i Nhà nư c tăng tính linh ho t và hi u qu trong ho t ng c a ngân hàng. ..................................................................................... 170 3.4.2.8 Nghiên c u và xúc ti n phương án tái c u trúc h th ng ngân hàng TMCP Vi t Nam nh m tăng kh năng c nh tranh trong i u ki n h i nh p v a gia tăng kh năng áp ng các s n ph m d ch v có ch t lư ng cao. .................................................... 171 3.4.2.9 Thành l p và tri n khai nghi p v b o lãnh tín d ng thu c s h u tư nhân.................................................................................... 172 3.4.2.10 Xây d ng qu h tr lãi su t cho các doanh nghi p nh và v a ... 172 K T LU N................................................................................................ 176 DANH M C CÁC CÔNG TRÌNH KHOA H C Ã CÔNG B DANH M C TÀI LI U THAM KH O PH L C PH L C S 1 PH L C S 2 PH L C S 3 PH L C S 4
X DANH M C CÁC CH VI T T T ************** T vi t t t Nghĩa ti ng nư c ngoài Nghĩa Ti ng Vi t An Binh Commercial joint Ngân hàng thương m i c ABBANK stock bank ph n An Bình Ngân hàng Thương M i C ACB Asia Commercial Bank Ph n Á Châu ATM Automatic Teller Machine Máy rút ti n t ng Trung tâm thông tin tín CIC Credit Information Center d ng tr c thu c Ngân hàng Nhà nư c Vi t Nam Central Institute for Vi n Nghiên c u qu n lý CIEM Economic Management Kinh t trung ương CP Chính Ph CTTC Cho thuê tài chính DNNVV Doanh nghi p nh và v a T p oàn i n l c Vi t EVN Vietnam Electricity Nam EU European Union Liên minh Châu Âu ơn v ti n t c a Liên EUR Euro minh Châu Âu FDI Foreign Direct Investment u tư tr c ti p nư c ngoài The Hongkong and T p oàn Ngân hàng H ng HSBC Shanghai Banking Kông và Thư ng H i Corporation International Finance T p oàn Tài chính Qu c t IFC Corporation Institute of labour science Vi n Khoa h c Lao ng ILSSA and Social Affairs và Xã h i International Organization T ch c tiêu chu n hóa ISO for Standardization qu c t Japan Bank for International Qu u tư Phát tri n c a JBIC Cooperation Ngân hàng H p tác Qu c t Nh t B n GDP Gross Domestic Product T ng s n ph m qu c n i L/C Letter of Credit Thư tín d ng MFN Most Favoured Nation Quy ch t i hu qu c Ngân hàng Thương M i C NAVIBANK Ph n Nam Vi t NH Ngân hàng NHNN Ngân hàng Nhà nư c
XI Ngân hàng thương m i c NHTMCP ph n Nguyên t c ãi ng qu c NT Nation Treatment gia Official Development H tr phát tri n chính th c ODA Assistance Qu Phát tri n nông thôn RDF Rural Development Fund Ngân hàng th gi i Ngân hàng Thương M i C SACOMBANK Ph n Sài Gòn Thương Tín Ngân hàng Standard SCB Standard Chartered Bank Chartered Ngân hàng Thương M i C SHB Ph n Sài Gòn – Hà N i Tài tr doanh nghi p nh Small and Medium SMEFP và v a Ngân hàng H p tác Enterprise Finance Program Qu c t Nh t B n B o lãnh tín d ng dành cho Small and Medium doanh nghi p nh và v a SMELG Enterprise Loan Guarantee Cơ quan Vi n tr phát tri n Qu c t M Small and Medium Qu phát tri n doanh SMEDF Enterprise Development nghi p nh và v a liên Fund minh Châu Âu TNHH Trách nhi m h u h n TP.HCM Thành ph H Chí Minh TMCP Thương m i c ph n TTCK Th trư ng ch ng khoán UBND y Ban nhân dân United States Agency For Cơ quan phát tri n qu c t USAID Internation Development Hoa Kỳ USD United States dollar ô la M Vietnam Joint Stock Ngân hàng Thương M i C VIETINBANK Commercial Bank for Ph n Công Thương Vi t Industry and Trade Nam Joint stock commercial Ngân hàng Thương M i C VIETCOMBANK Bank for Foreign Trade of Ph n Ngo i Thương Vi t Vietnam Nam Vietnam Ho Chi Minh Ch s th trư ng ch ng VN-INDEX Stock Index khoán c a Vi t Nam WB World Bank Ngân hàng th gi i
XII DANH M C CÁC B NG BI U ***** TH T TT TÊN B NG TRANG B NG Tiêu chu n phân nh doanh nghi p nh và v a c a m t 1 B ng 1.1 12 s nư c trên th gi i Phân lo i doanh nghi p nh và v a theo khu v c kinh t 2 B ng 1.2 15 Vi t Nam M t s ch tiêu cơ b n v kinh t xã h i trên a bàn 3 B ng 2.1 58 Tp.HCM S lư ng doanh nghi p nh và v a trên a bàn thành 4 B ng 2.2 63 ph H Chí Minh t năm 2006 n 2011 T ng tài s n và t ng ngu n v n bình quân c a m t 5 B ng 2.3 66 doanh nghi p nh và v a t năm 2006 n 2011 K t c u T ng ngu n v n bình quân c a m t doanh 6 B ng 2.4 67 nghi p nh và v a t năm 2006 n 2011 K t qu kh o sát 83 DNNVV trên a bàn thành ph H 7 B ng 2.5 68 Chí Minh năm 2010 v tình hình tài s n và ngu n v n S lư ng doanh nghi p ăng ký kinh doanh và s v n 8 B ng 2.6 69 ăng ký qua các năm t i TP.HCM V n huy ng và cho vay c a các NHTM trên a bàn 9 B ng 2.7 71 thành ph H Chí Minh t năm 2006 n năm 2010 Doanh thu, chi phí và l i nhu n c a doanh nghi p nh 10 B ng 2.8 và v a trên a bàn thành ph H Chí Minh t năm 75 2006 n 2010 Nhu c u v n c a doanh nghi p nh và v a trên a bàn 11 B ng 2.9 76 thành ph H Chí Minh t năm 2006 n 2011 S lư ng lao ng làm vi c trong các DNNVV trên a 12 B ng 2.10 77 bàn thành ph H Chí Minh t năm 2006 n 2011 Thu nh p c a lao ng làm vi c trong các DNNVV trên 13 B ng 2.11 78 a bàn thành ph H Chí Minh t năm 2006 n 2011 V n u l c a m t s ngân hàng thương m i c ph n 14 B ng 2.12 trên a bàn thành ph H Chí Minh tính n th i i m 85 31/12/2010 Tình hình huy ng v n c a các ngân hàng trên a bàn 15 B ng 2.13 86 Tp.HCM S thay i ngu n v n huy ng c a các ngân hàng trên 16 B ng 2.14 87 a bàn Tp.HCM so v i năm trư c
XIII Tình hình dư n tín d ng c a các ngân hàng trên a 17 B ng 2.15 95 bàn thành ph H Chí Minh S thay i dư n tín d ng c a các ngân hàng trên a 18 B ng 2.16 95 bàn thành ph H Chí Minh Tình hình dư n tín d ng c a các ngân hàng TMCP i 19 B ng 2.17 96 v i DNNVV trên a bàn thành ph H Chí Minh Dư n tín d ng phân theo s n ph m cho vay c a các 20 B ng 2.18 100 ngân hàng TMCP i v i DNNVV a bàn Tp.HCM T tr ng dư n tín d ng phân theo s n ph m cho vay 21 B ng 2.19 c a các ngân hàng TMCP i v i DNNVV a bàn 101 Tp.HCM T tr ng dư n tín d ng c a các ngân hàng TMCP i 22 B ng 2.20 v i DNNVV trên a bàn thành ph H Chí Minh phân 102 theo ngành ngh kinh doanh năm 2010 K t qu kh o sát cơ c u s n ph m cho vay các doanh 23 B ng 2.21 nghi p nh và v a t i các ngân hàng TMCP trên a 104 bàn thành ph H Chí Minh N quá h n t i các ngân hàng thương m i c ph n trên 24 B ng 2.22 107 a bàn thành ph H Chí Minh Các ch tiêu ph n ánh n c a các NHTMCP trên a 25 B ng 2.23 109 bàn thành ph H Chí Minh t năm 2006 n 2011 N x u và t l n x u c a Ngân hàng TMCP trên a 26 B ng 2.24 109 bàn thành ph H Chí Minh t năm 2006 n 2011 Ch tiêu l i nhu n t ho t ng tín d ng c a các Ngân 27 B ng 2.25 hàng thương m i c ph n trên a bàn thành ph H 110 Chí Minh t năm 2006 n năm 2010 Ch tiêu sinh l i c a ho t ng tín d ng c a các Ngân 28 B ng 2.26 hàng thương m i c ph n trên a bàn thành ph H 110 Chí Minh t năm 2006 n năm 2010 Ch tiêu hi u su t s d ng v n c a các Ngân hàng 29 B ng 2.27 TMCP trên a bàn thành ph H Chí Minh t năm 111 2006 n năm 2010 K t qu kh o sát DNNVV v tìm hi u s n ph m cho vay 28 B ng 2.28 121 c a các NHTMCP năm 2010 K t qu kh o sát trình h c v n c a 83 DNNVV trên 30 B ng 2.29 124 a bàn thành ph H Chí Minh năm 2010 Ho t ng b o lãnh tín d ng c a Qu b o lãnh tín d ng 31 B ng 2.30 doanh nghi p nh và v a thành ph H Chí Minh t 126 năm 2008 n 2010
XIV K t qu kh o sát các nguyên nhân ch y u làm cho 32 B ng 2.31 doanh nghi p nh và v a không ư c ngân hàng 130 TMCP ch p thu n cho vay K t qu kh o sát s thu n l i trong quan h tín d ng 33 B ng 2.32 gi a doanh nghi p nh và v a v i ngân hàng thương 131 m i c ph n trên a bàn thành ph H Chí Minh K t qu kh o sát v nguyên nhân DNNVV không vay 34 B ng 2.33 132 v n ngân hàng thương m i c ph n kinh doanh DANH M C CÁC BI U ***** TH T TT TÊN BI U TRANG BI U Cơ c u lo i hình doanh nghi p nh và v a trên a 1 Bi u 2.1 64 bàn thành ph H Chí Minh năm 2010 S DNNVV b gi i th ho c phá s n trên a bàn 2 Bi u 2.2 65 Tp.H Chí Minh t năm 2006 n năm 2011 V n ăng ký c a các DNNVV trên a bàn thành ph 3 Bi u 2.3 79 H Chí Minh t năm 2006 n 2011 Thu và các kho n ph i n p ngân sách nhà nư c c a 4 Bi u 2.4 các doanh nghi p nh và v a trên a bàn thành ph 83 H Chí Minh t năm 2006 n 2011 T tr ng dư n tín d ng c a các ngân hàng TMCP 5 Bi u 2.5 i v i DNNVV trên a bàn thành ph H Chí Minh 99 phân theo lo i hình doanh nghi p năm 2010 Dư n tín d ng c a m t s ngân hàng TMCP i v i 6 Bi u 2.6 103 DNNVV trên a bàn Tp.H Chí Minh năm 2010 Th ph n cho vay và huy ng v n c a các ngân 7 Bi u 2.7 hàng thương m i c ph n trên a bàn thành ph H 106 Chí Minh t năm 2006 n 2011. N quá h n c a các doanh nghi p nh và v a t i 8 Bi u 2.8 các ngân hàng thương m i c ph n trên a bàn 108 thành ph H Chí Minh
1 M U 1. Lý do nghiên c u Doanh nghi p nh và v a có vai trò r t quan tr ng i v i Vi t Nam nói chung và thành ph H Chí Minh nói riêng trong vi c thúc y phát tri n kinh t , t o công ăn vi c làm, cung c p a d ng các s n ph m và d ch v , thu hút ngu n v n nhàn r i trong dân cư, góp ph n thúc y chuy n d ch cơ c u kinh t …. Chính vì v y mà ng và Nhà nư c Vi t Nam ã có nhi u chính sách h tr phát tri n doanh nghi p nh và v a trong t ng giai o n 5 năm. Thành ph H Chí Minh là m t trung tâm kinh t , tài chính c a c nư c, nên t p trung r t nhi u t ch c tín d ng và các nh ch tài chính trung gian trong và ngoài nư c, c bi t là h th ng các ngân hàng thương m i. Các ngu n v n nhàn r i t các t ch c và cá nhân ư c t p trung ch y u thông qua h th ng các ngân hàng thương m i, do ó có th nói h th ng các ngân hàng thương m i gi vai trò ch o trong vi c huy ng và cung ng v n cho n n kinh t Vi t Nam nói chung và thành ph H Chí Minh nói riêng. Trong giai o n 2006 n 2010 các ngân hàng thương m i có t c tăng trư ng tín d ng bình quân là 32%, t c tăng trư ng huy ng bình quân là 29%. Các ngân hàng thương m i qu c doanh v n chi m t l cao v th ph n cho vay và huy ng, tuy nhiên kh i ngân hàng thương m i c ph n ngày càng ho t ng linh ho t và d n chi m lĩnh th ph n. Các ngân hàng thương m i c ph n t p trung vào ho t ng ngân hàng bán l và cho vay doanh nghi p nh và v a. M c dù v y, các doanh nghi p nh và v a v n khó khăn trong vi c ti p c n ngu n v n tín d ng t các ngân hàng thương m i c ph n áp ng nhu c u v n cho s n xu t kinh doanh, nên ho t ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p nh và v a ang g p nhi u khó khăn.
2 Xu t phát t th c ti n ó, tài “Tín d ng i v i doanh nghi p nh và v a c a các ngân hàng thương m i c ph n trên a bàn thành ph H Chí Minh” ã ư c ch n nghiên c u. 2. T ng quan các công trình nghiên c u có liên quan Liên quan n tài “Tín d ng i v i doanh nghi p nh và v a c a các NH thương m i c ph n trên a bàn thành ph H Chí Minh” ã có m t s công trình khoa h c nghiên c u công b dư i d ng lu n án ti n s và các công trình nghiên c u. Có th k ra m t s công trình nghiên c u g n ây có liên quan n tài lu n án như: Ph m Văn H ng (2007), Phát tri n doanh nghi p nh và v a Vi t Nam trong quá trình h i nh p qu c t , Lu n án ti n sĩ kinh t , i h c Kinh t Qu c dân, Hà N i. tài này ã nghiên c u và h th ng hoá các v n lý lu n liên quan n s phát tri n DNNVV. T ng k t kinh nghi m phát tri n DNNVV trong quá trình h i nh p kinh t qu c t c a m t s nư c trên th gi i. Phân tích, ánh giá th c tr ng DNNVV và môi trư ng th ch phát tri n DNNVV trong quá trình h i nh p kinh t qu c t . Nguy n Minh Tu n (2008), Phát tri n d ch v ngân hàng h tr doanh nghi p nh và v a Vi t Nam, Lu n án ti n sĩ kinh t , Trư ng i H c Kinh T Qu c Dân, Hà N i. tài này ã nghiên c u và h th ng hoá các v n lý lu n v d ch v ngân hàng và DNVVN, c p nh ng v n qu n lý r i ro, chi phí giao d ch và chi phí hành chính, s c n thi t có h th ng k toán tài chính c thù cho doanh nghi p v a và nh …, xem xét các DNVVN như là các khách hàng tiêu dùng cá nhân, phân lo i các DNVVN thành nhóm i chúng và nhóm có nhi u l i nhu n. tài ã ưa ra các gi i pháp chuyên sâu, có kh năng ng d ng th c ti n cao. Phân tích kinh nghi m qu c t t các n n kinh t có m c phát tri n khác nhau nh v h th ng các DNVVN Vi t Nam và các ngân hàng thương m i Vi t Nam trên b n toàn c u t ót o
3 i u ki n cho công tác ho ch nh chi n lư c và nh hư ng i v i các cơ quan ho ch nh chính sách c a Vi t Nam. TS. Trương Quang Thông (2010), Tín d ng ngân hàng cho các doanh nghi p nh và v a, Nghiên c u th c nghi m t i khu v c Thành ph H Chí Minh. tài này ã nghiên c u và h th ng hóa lý thuy t v DNNVV, phân tích t ng quan v DNNVV t i Vi t Nam qua các s li u th ng kê và chính sách c a nhà nư c i v i DNNVV, tài cũng ã ti n hành kh o sát v tài tr tín d ng cho các DNNVV, trên cơ s ó tác gi ã g i ý các chính sách i v i DNNVV, i v i ngân hàng và các cơ quan chính ph . i chi u v i tài c a tác gi ang nghiên c u thì không có s trùng l p. 3. M c tiêu, m c ích và nhi m v nghiên c u M c tiêu nghiên c u c a tài là hư ng n vi c phân tích v th c tr ng tín d ng i v i DNNVV c a các ngân hàng thương m i c ph n trên a bàn thành ph H Chí Minh t ó tìm ra nh ng h n ch và nguyên nhân c a nó, trên cơ s ó góp ph n ưa ra các gi i pháp giúp các DNNVV d ti p c n ngu n v n tín d ng t các ngân hàng thương m i c ph n. M c ích nghiên c u là xu t các gi i pháp, khuy n ngh nh m kh c ph c nh ng m t h n ch , phát huy nh ng ưu i m, góp ph n m r ng và nâng cao ch t lư ng tín d ng c a các ngân hàng thương m i c ph n iv i doanh nghi p nh và v a trên a bàn thành ph H Chí Minh. t ư c m c tiêu, m c ích nghiên c u c a tài, lu n án có các nhi m v sau: - H th ng hóa nh ng lý lu n cơ b n v doanh nghi p nh và v a, tín d ng ngân hàng thương m i i v i doanh nghi p nh và v a, nghiên c u kinh nghi m c a m t s nư c trên th gi i và rút ra bài h c kinh nghi m i v i Vi t Nam.
4 - Phân tích và ánh giá th c tr ng ho t ng tín d ng c a các ngân hàng thương m i c ph n i v i doanh nghi p nh và v a trên a bàn thành ph H Chí Minh t ó rút ra nh ng m t ư c, nh ng h n ch và nguyên nhân c a nó. - xu t các gi i pháp, khuy n ngh nh m kh c ph c nh ng m t h n ch , phát huy nh ng ưu i m, góp ph n m r ng và nâng cao ch t lư ng tín d ng c a các ngân hàng thương m i c ph n i v i doanh nghi p nh và v a trên a bàn thành ph H Chí Minh 4. i tư ng và ph m vi nghiên c u i tư ng nghiên c u c a tài là lý lu n và th c tr ng tín d ng iv i doanh nghi p nh và v a c a các ngân hàng thương m i c ph n trên a bàn thành ph H Chí Minh. Thành ph H Chí Minh có th xem như là m t trung tâm tài chính Vi t Nam do ó có r t nhi u lo i hình ngân hàng óng trên a bàn này, nên Lu n án ch nghiên c u gi i h n trong ph m vi các ngân hàng thương m i c ph n. V th i gian, tài gi i h n ph m vi nghiên c u t năm 2006 n nay. 5. Cơ s lý lu n và gi thuy t nghiên c u làm n n t ng lý lu n c a Lu n án, tác gi ã s d ng cơ s lý thuy t c a m t s tác gi và các văn b n pháp lu t c a Vi t Nam như sau: - Lý lu n v doanh nghi p nh và v a: Tác gi ã t ng h p lý lu n c a các tác gi : TS. Lê Xuân Bá, TS. Tr n Kim Hào, TS. Nguy n H u Th ng [1]; ThS. Nguy n Công Bình [2]; Shim Shoon Chong [4]; TS àm Văn Hu [8] và các văn b n pháp lu t như Ngh nh s 56/2009/N -CP c a Chính ph [27]; Ngh nh 90/2001/CP-N [28] và các bàn lu n c a tác gi . - Lý lu n v tín d ng ngân hàng: Tác gi ã t ng h p lý lu n c a m t s tác gi : TS Nguy n ăng D n [5]; TS. Lê Th Tuy t Hoa, PGS.TS Nguy n Th Nhung [6]; TS. Nguy n Minh Ki u [9],[10]; PGS.TS. Nguy n