Luận văn:Giải pháp tạo động lực làm việc cho người lao động tại công ty TNHH MTV điện lực Đà Nẵng

Chia sẻ: Lang Nguyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:25

Thêm vào BST

Báo xấu

211
lượt xem 75
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo luận văn - đề án 'luận văn:giải pháp tạo động lực làm việc cho người lao động tại công ty tnhh mtv điện lực đà nẵng', luận văn - báo cáo, quản trị kinh doanh phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn:Giải pháp tạo động lực làm việc cho người lao động tại công ty TNHH MTV điện lực Đà Nẵng

B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O Đ I H C ĐÀ N NG ____________ TR N PHƯƠNG H NH GI I PHÁP T O Đ NG L C LÀM VI C CHO NGƯ I LAO Đ NG T I CÔNG TY TNHH MTV ĐI N L C ĐÀ N NG Chuyên ngành: Qu n tr kinh doanh Mã s : 60.34.05 LU N VĂN TH C SĨ KINH T Ngư i hư ng d n khoa h c: TS. NGUY N THANH LIÊM Đà N ng – Năm 2011
CÔNG TRÌNH ĐƯ C HOÀN THÀNH T I TRƯ NG Đ I H C KINH T - Đ I H C ĐÀ N NG Ngư i hư ng d n khoa h c: TS. NGUY N THANH LIÊM Ph n bi n 1: PGS.TS Võ Xuân Ti n Ph n bi n 2: PGS.TS Đ Văn Vi n Lu n văn ñư c b o v t i h i ñ ng ch m Lu n văn Th c s Qu n tr kinh doanh h p t i Đ i h c Đà N ng Vào 15h45’ ngày 16 tháng 09 năm 2011 Có th tìm hi u Lu n văn t i: - Trung tâm Thông tin-H c li u, ĐH Đà N ng - Thư vi n trư ng ĐH Kinh t , ĐH Đà N ng
1 M Đ U I. Tính c p thi t c a ñ tài Đ ng l c lao ñ ng ñóng vai trò quy t ñ nh ñ n hi u su t quá trình lao ñ ng. Khi ngư i lao ñ ng có ñ ng l c làm vi c cao, h s say mê làm vi c, tìm tòi và sáng t o trong công vi c, h luôn mu n c ng hi n cho t ch c. Ngư c l i, khi ngư i lao ñ ng không có ñ ng l c làm vi c ho c suy gi m ñ ng l c, h s không còn tha thi t v i công vi c, làm vi c c m ch ng, không ch ñ ng và kém hi u qu , năng su t lao ñ ng c a t ch c gi m và m c tiêu c a t ch c không ñ t ñư c. V y làm th nào ñ phát huy năng l c c a ngư i lao ñ ng m t cách t i ña? Đã có r t nhi u h c thuy t v vi c nâng cao ñ ng l c cho ngư i lao ñ ng nhưng vi c áp d ng vào m i doanh nghi p là khác nhau. Nh n th c ñư c t m quan tr ng c a công tác qu n lý ngu n nhân l c trong tình hình hi n nay, nên sau m t th i gian nghiên c u, tìm hi u, tôi ñã ch n ñ tài: “Gi i pháp t o ñ ng l c làm vi c cho ngư i lao ñ ng t i Công ty TNHH MTV Đi n l c Đà N ng.” II. M c tiêu và nhi m v nghiên c u c a ñ tài 1. M c tiêu c a ñ tài - Xây d ng gi i pháp ñ nâng cao ñ ng l c làm vi c cho ngư i lao ñ ng t i Công ty TNHH MTV Đi n l c Đà N ng. 2. Nhi m v nghiên c u c a ñ tài - H th ng cơ s lý lu n v t o ñ ng l c làm vi c cho ngư i lao ñ ng. - Tìm hi u th c tr ng v ñ ng l c làm vi c c a ngư i lao ñ ng t i Công ty TNHH MTV Đi n l c Đà N ng. III. Đ i tư ng và ph m vi nghiên c u 1. Đ i tư ng nghiên c u - Nh ng v n ñ lý lu n và th c ti n có liên quan ñ n vi c t o ñ ng l c làm vi c cho ngư i lao ñ ng. - Ngư i lao ñ ng t i công ty TNHH MTV Đi n l c Đà N ng, c th là 3 ñ i tư ng: Giám ñ c và QL phòng ban, nhân viên phòng ban, công nhân tr c ti p. 2. Ph m vi nghiên c u - Ph m vi v không gian: Nghiên c u và ñ xu t các gi i pháp ñ t o ñ ng l c làm vi c cho ngư i lao ñ ng t i công ty TNHH MTV Đi n l c Đà N ng. - Ph m vi v th i gian: giai ño n nghiên c u 2008-2010 và ng d ng các gi i pháp t năm 2011-2015 IV. Phương pháp nghiên c u Lu n văn s d ng phương pháp lu n c a ch nghĩa duy v t bi n ch ng và ch nghĩa duy v t l ch s , ñ ng th i còn s d ng các phương pháp như: so sánh, th ng kê và s d ng các tài li u có liên quan. V. Đóng góp c a ñ tài - H th ng cơ s lý lu n v t o ñ ng l c làm vi c cho ngư i lao ñ ng. - Tìm hi u các y u t t o nên ñ ng l c làm vi c c a ngư i lao ñ ng t i Công ty TNHH MTV Đi n l c Đà N ng. - Đánh giá nh ng h n ch và nh ng thành công c a công tác t o ñ ng l c làm vi c c a ngư i lao ñ ng t i Công ty TNHH MTV Đi n l c Đà N ng. - Đ xu t các gi i pháp nh m nâng cao ñ ng l c làm vi c c a ngư i lao ñ ng t i Công ty TNHH MTV Đi n l c Đà N ng trong giai ño n t năm 2011-2015. VI. Tên ñ tài
2 Đ tài ñư c ñ t tên theo m c tiêu nghiên c u: “Gi i pháp t o ñ ng l c làm vi c cho ngư i lao ñ ng t i Công ty TNHH MTV Đi n l c Đà N ng.” VII. K t c u ñ tài Ngoài ph n m ñ u, k t lu n và danh m c các tài li u tham kh o, ph l c, n i dung lu n văn chia làm 3 ph n: Ph n 1: Cơ s lý lu n v t o ñ ng l c làm vi c cho ngư i lao ñ ng Ph n 2: Th c tr ng v n ñ t o ñ ng l c làm vi c cho ngư i lao ñ ng t i công ty TNHH MTV Đi n l c Đà N ng Ph n 3: M t s gi i pháp t o ñ ng l c làm vi c cho ngư i lao ñ ng t i công ty TNHH MTV Đi n l c Đà N ng.
3 PH N 1: CƠ S LÝ LU N V T O Đ NG L C LÀM VI C CHO NGƯ I LAO Đ NG 1.1 Nh ng khái ni m cơ b n v t o ñ ng l c làm vi c cho ngư i ngư i lao ñ ng 1.1.1 Nhu c u c a con ngư i 1.1.1.1 Khái ni m nhu c u Nhu c u là tr ng thái tâm lý mà con ngư i c m th y thi u th n, không ñư c tho mãn v m t cái gì ñó và mong mu n ñư c ñáp ng nó. 1.1.1.2 Phân lo i nhu c u Nhu c u c a con ngư i r t phong phú và ña d ng. Có nhi u cách phân lo i nhu c u. - Theo Maslow: con ngư i có 5 nhu c u ñư c s p x p theo th t như sau: Nhu c u sinh lý, nhu c u an toàn, nhu c u quan h xã h i, nhu c u ñư c tôn tr ng, nhu c u t hoàn thi n. - Theo m t s quan ñi m khác c a các nhà qu n tr : Nhu c u chia thành 3 nhóm: Nhu c u ñ m b o s t n t i, nhu c u v m i quan h XH, nhu c u cho tăng trư ng phát tri n. Tóm l i, ta có th chia nhu c u thành 2 nhóm như sau: Nhu c u v t ch t và nhu c u tinh th n. + Nhu c u v t ch t : là nhu c u t ng h p v các y u t v t ch t c n thi t ñ con ngư i t n t i và phát tri n trong m t ñi u ki n môi trư ng nh t ñ nh. + Nhu c u tinh th n: là nh ng y u t làm tho mãn v m t tâm lý, t o nh ng ñi u ki n ñ con ngư i phát tri n v m t trí l c. Nhu c u v t ch t và tinh th n luôn có m i quan h tác ñ ng qua l i l n nhau. Trong quá trình t n t i phát tri n, con ngư i luôn ư c mu n, mong mu n vươn lên ñ ñư c tho mãn các nhu c u cá nhân, m c ñ mong mu n các nhu c u ñư c th a mãn chính là l i ích mong mu n. 1.1.2 L i ích mong mu n 1.1.2.1 Khái ni m l i ích L i ích là m c ñ tho mãn nhu c u trong nh ng ñi u ki n l ch s c th . 1.1.2.2 Phân lo i l i ích Tương ng v i nhu c u v t ch t và tinh th n có l i ích v t ch t và l i ích tinh th n. Tương ng v i nhu c u cá nhân và nhu c u xã h i có l i ích cá nhân và l i ích xã h i. 1.1.3 Đ ng cơ c a con ngư i 1.1.3.1 Khái ni m ñ ng cơ Đ ng cơ ám ch nh ng n l c c bên trong l n bên ngoài c a m t con ngư i, có tác d ng khơi d y lòng nhi t tình và s kiên trì theo ñu i m t cách th c hành ñ ng ñã xác ñ nh nh m ñ t ñư c các m c tiêu c a t ch c và th a mãn các nhu c u cá nhân theo m c ñ mong mu n. Đ ng cơ nh hư ng t i hi u su t làm vi c c a nhân viên. 1.1.3.2 Phân lo i ñ ng cơ - Đ ng cơ c m tính: ñ ng cơ g n li n v i tr ng thái h ng thú lao ñ ng - Đ ng cơ lý tính: là bi u hi n c a s nh n th c rõ ràng m c tiêu c th 1.1.4 Đ ng l c làm vi c c a ngư i lao ñ ng 1.1.4.1 Khái ni m ñ ng l c Đ ng l c ñư c hi u là s khát khao t nguy n c a ngư i lao ñ ng nh m tăng cư ng s n l c trong công vi c ñ ñ t ñư c nh ng m c tiêu c a cá nhân và m c tiêu chung c a doanh nghi p. 1.1.4.2 Phân lo i ñ ng l c Đ ng l c làm vi c bao g m ñ ng l c bên trong và ñ ng l c bên ngoài. Đ ng l c bên trong: là ñ ng l c xu t phát t s khát khao ñư c tho mãn các nhu c u bên trong c a t ng cá nhân ngư i lao ñ ng.
4 Đ ng l c bên ngoài: liên quan ñ n các y u t tác ñ ng bên ngoài c a các doanh nghi p và nhà qu n tr như m c ñ tho mãn công vi c hay kh năng ñáp ng nhu c u c a ngư i lao ñ ng v lương b ng ñãi ng , ñi u ki n làm vi c, môi trư ng làm vi c, cách ñ i x c a các nhà qu n tr , tính h p d n, ñ c ñáo h u ích, bao g m các y u t và n i dung công vi c. 1.1.5 M i quan h gi a các khái ni m liên quan L i ích là m c ñ tho mãn nhu c u, là hình th c bi u hi n c a nhu c u và nhu c u thì t o ra ñ ng cơ thúc ñ y con ngư i tham gia lao ñ ng ñ ñ t m c ñích là l i ích. L i ích chính là ñ ng l c tr c ti p cao nh t thúc ñ y con ngư i làm vi c. Trư c h t, c n xem xét nhu c u nào t o ñ ng cơ l n hơn, c n thi t ñư c tho mãn trư c và tho mãn m c ñ nào. Khi ñã xác ñ nh ñư c nhu c u t o ñ ng cơ, c n quan tâm xem lo i l i ích nào ñư c ngư i lao ñ ng coi tr ng hơn t ñó có trình t tác ñ ng làm tho mãn l i ích m t cách phù h p nh t. Tuy nhiên, c n lưu ý m t v n ñ ñó là n u nhu c u nào ñó ñư c tho mãn hoàn toàn s làm m t tác d ng t o ñ ng l c và ñ ng l c s t p trung vào nhu c u khác. 1.2 Các h c thuy t liên quan ñ n t o ñ ng l c làm vi c cho ngư i ngư i lao ñ ng 1.2.1 H c thuy t phân c p nhu c u c a A.Maslow Thuy t phân c p nhu c u c a Maslow cho r ng con ngư i ñư c thúc ñ y b i nhi u nhu c u khác nhau và nh ng nhu c u này ñư c phân c p theo th t . Maslow ñã chia nhu c u thành 5 c p b c theo m t tr t t xác ñ nh: Nhu c u sinh lý, Nhu c u an toàn, Nhu c u quan h xã h i, Nhu c u ñư c tôn tr ng, Nhu c u t hoàn thi n. (Hình 1. 1 Tháp phân c p nhu c u c a Maslow) 1.2.2 H c thuy t ERG Đây là h c thuy t c a Clayton Aldefer. Ông ñ xư ng gi i pháp làm ñơn gi n hóa h c thuy t c a Maslow. H c thuy t ERG vi t t t c a 3 t Existence, Related, Growth. Thuy t xác ñ nh 3 nhóm nhu c u căn b n c a con ngư i như sau: Nhu c u v s sinh t n (Existence needs), Nhu c u v quan h giao ti p (Related needs), Nhu c u v s phát tri n (Growth needs) 1.2.3 H c thuy t 2 y u t F. Herberg ñưa ra lý thuy t hai y u t v s tho mãn công vi c và t o ñ ng l c(Hình 1. 2 Thuy t hai y u t Herberg). Ông chia các y u t t o nên s tho mãn làm hai nhóm y u t : - Nhóm 1 (nh ng y u t t o ñ ng l c thúc ñ y) : Là nh ng nhu c u c p cao, bao g m các y u t then ch t ñ t o ñ ng l c và s tho mãn trong công vi c ñó là : S thành ñ t, s th a nh n thành tích, b n ch t bên trong c a công vi c, trách nhi m lao ñ ng, s thăng ti n. - Nhóm 2 (nh ng y u t duy trì) : Bao g m các y u t thu c v môi trư ng t ch c như: Các chính sách và ch ñ qu n tr c a công ty, s giám sát công vi c, ti n lương, các quan h con ngư i, các ñi u ki n làm vi c. Các y u t này liên quan ñ n s có m t ho c không có m t c a nh ng y u t không hài lòng công vi c. 1.2.4 H c thuy t thúc ñ y theo nhu c u H c thuy t này ñư c phát tri n b i David Mc Clelland. H c thuy t cho r ng có m t s nhu c u nh t ñ nh c n ph i có trong ñ i s ng cá nhân. Ba nhu c u thư ng g p nh t là: Nhu c u ñ t ñư c s thành công, Nhu c u h i nh p, Nhu c u v quy n l c. 1.2.5 H c thuy t công b ng H c thuy t ñư c phát tri n b i J. Stacy Adams, cho r ng con ngư i ñư c khuy n khích tìm ki m s công b ng xã h i trong các ph n thư ng mà h kì v ng ñ i v i thành tích. Theo thuy t này, n u con ngư i nh n ñư c s ñãi ng công b ng v i ngư i khác trong cùng m t m c ñóng góp, h s tin r ng h ñư c ñ i x công b ng. Hàm ý c a h c thuy t này ñó là: các nhà qu n tr ph i hi u r ng nhân viên t ñánh giá s công
5 b ng trong ph n thư ng c a h v i so v i ph n thư ng c a ngư i khác. 1.2.6 H c thuy t kì v ng H c thuy t ñư c phát tri n b i Victor Vroom. H c thuy t cho r ng ñ ng cơ thúc ñ y ph thu c vào s mong ñ i c a các nhân v kh năng th c hi n nhi m v c a h và v vi c nh n ñư c các ph n thư ng mong mu n. H c thuy t không ch quan tâm ñ n vi c xác ñ nh lo i nhu c u mà còn quan tâm ñ n quá trình ñ các cá nhân nh n ñư c ph n thư ng. (Hình 1. 3 Các y u t chính c a thuy t Kì v ng) 1.2.7 H c thuy t tăng cư ng tích c c Đây là h c thuy t c a B.F. Skinner hư ng vào vi c làm thay ñ i hành vi con ngư i qua tác ñ ng c a tăng cư ng. H c thuy t cho r ng nh ng hành vi ñư c thư ng s có xu hư ng ñư c l p l i và ñ i v i nh ng hành vi không ñư c thư ng ho c b ph t thư ng s t nhiên b h n ch . Đ t o ñ ng l c ngư i qu n lý c n quan tâm ñ n thành tích t t và thư ng cho các thành tích ñó. S nh n m nh hình th c thư ng s ñem l i hi u qu hơn hình th c ph t. 1.2.8 H c thuy t ñ t m c tiêu Cu i nh ng năm 1960, Edwin Locke ch ra r ng: Các m c tiêu c th và thách th c s d n ñ n s th c hi n công vi c t t hơn, ý ñ làm vi c hư ng t i m c tiêu là ngu n g c ch y u c a ñ ng l c lao ñ ng. Như v y, ñ t o ñ ng l c lao ñ ng c n ph i có m c tiêu c th và mang tính thách th c. 1.3 T m quan tr ng c a vi c t o ñ ng l c làm vi c cho ngư i ngư i lao ñ ng qua các nghiên c u trên th gi i Vi n nghiên c u toàn c u McKinsey ñã nghiên c u t ng th v năng su t c a các nư c trên th gi i trong giai ño n t năm 1970 ñ n năm 2003. K t qu nghiên c u ch ra m t ñi u r t thú v là th h ng v ch s GDP trên ñ u ngư i c a m t s qu c gia ñã tăng lên nhanh chóng như Ailen ñã tăng t th h ng th 21 (năm 1970) lên th 4 (năm 2001) và y u t ñóng góp ch y u vào m c tăng ngo n m c này chính là tăng năng su t lao ñ ng. V y b n thân năng su t ch u tác ñ ng c a nh ng y u t nào. Các nghiên c u ñã ch ra r ng năng su t lao ñ ng bi n ñ ng theo hai bi n s năng l c và ñ ng l c làm vi c và có th vi t theo công th c sau: Năng su t = f (năng l c) (ñ ng l c) Trong ñó, năng l c là t ng h p c a các y u t bao g m giáo d c, ñào t o và kinh nghi m. Đ c i thi n năng l c c n th i gian dài. Trái l i, ñ ng l c làm vi c c a nhân viên có th ñư c nâng cao nhanh chóng thông qua các chính sách qu n lý và chính sách ñãi ng hay nói cách khác là thông qua vi c s d ng các công c t o ñ ng l c. Như v y khi các c p qu n lý có chính sách ñãi ng hi u qu , s d ng các công c t o ñ ng l c hi u qu s có th góp ph n to l n trong vi c nâng cao ñ ng l c làm vi c c a nhân viên và qua ñó nâng cao năng su t c a toàn công ty. 1.4 Đ nh hư ng s d ng các công c t o ñ ng l c 1.4.1 Các yêu c u cơ b n ñ i v i vi c s d ng các công c t o ñ ng l c hi u qu Vi c s d ng các công c t o ñ ng l c lao ñ ng hi u c n ñ t t i các m c tiêu sau: - Thúc ñ y nhân viên làm vi c và m t cách t giác và ch ñ ng thông qua vi c t o ra m t môi trư ng làm vi c có quy ñ nh trách nhi m quy n h n rõ ràng và công khai. - H tr vi c ñ t ñư c m c tiêu chung c a toàn công ty bao g m c m c tiêu ng n h n và m c tiêu dài h n. - Thu hút và gi ñư c nh ng nhân vi c làm vi c hi u qu nh t.
6 1.4.2 Các nguyên t c s d ng các công c t o ñ ng l c Đ vi c s d ng các công c t o ñ ng l c ph c v hi u qu cho vi c thúc ñ y toàn b nhân viên hư ng t i m c tiêu phát tri n b n v ng c a doanh nghi p, chính sách ñãi ng c n ñư c xây d ng theo các nguyên t c sau: - Tác ñ ng l n: s thay ñ i v l i ích ñư c hư ng ph i có tác ñ ng ñ l n ñ khuy n khích cán b công nhân viên làm vi c tăng năng su t và hi u qu hơn. - Công khai: toàn b các thành viên ñ u hi u rõ cơ ch ñãi ng c a công ty. - Linh ho t: cơ ch ñãi ng có th ch nh s a theo nhu c u thay ñ i và phát tri n c a công ty - C nh tranh: chính sách ñãi ng c a doanh nghi p c n ñ m b o tính c nh tranh v i các t ch c cùng qui mô ho t ñ ng trong cùng lĩnh v c. 1.5 Các công c t o ñ ng l c làm vi c cho ngư i ngư i lao ñ ng trong doanh nghi p Qua các nghiên c u trên, có nhi u công c ñ t o ñ ng l c cho các nhân viên. Thông thư ng g m có các công c : ti n lương, ti n thư ng, phúc l i d ch v , h th ng ñánh giá thành tích, các y u t thu c v công vi c, môi trư ng làm vi c. 1.5.1 T o ñ ng l c làm vi c b ng công c ti n lương 1.5.1.1 Khái ni m ti n lương Ti n lương là bi u hi n b ng ti n c a s c lao ñ ng, là giá c c a y u t s c lao ñ ng mà ngư i s d ng lao ñ ng ph i tr cho ngư i lao ñ ng tuân theo các quy lu t cung c u, quy lu t giá c c a th trư ng và pháp lu t hi n hành c a nhà nư c. 1.5.1.2 Các hình th c tr lương trong doanh nghi p hi n nay Có hai hình th c tr lương chính: ñó là ti n lương tr theo th i gian và ti n lương tr theo s n ph m. a. Hình th c tr lương theo th i gian: là hình th c mà ti n lương ñư c tr d a trên m c ti n lương ñã ñư c xác ñ nh cho công vi c (lương cho 1 ñơn v th i gian) và s th i gian lao ñ ng ñã hao phí. Có hai ch ñ tr lương chính c a hình th c tr lương theo th i gian: (1)Tr lương theo th i gian ñơn gi n và (2)Ch ñ tr lương theo th i gian có thư ng b. Hình th c tr lương theo s n ph m : Ti n lương s n ph m là s ti n lương ngư i lao ñ ngnh n ñư c căn c vào ñơn giá ti n lương và s lư ng s n ph m hoàn thành. Lsp = Q x ĐG Trong ñó : Lsp : Ti n lương s n ph m ngư i lao ñ ng nh n ñư c Q : S lư ng s n ph m làm ra ĐG : Đơn giá ti n lương c a s n ph m Tuỳ vào ñ i tư ng tr công mà ch n l a các ch ñ tr lương như sau: (1)Ch ñ tr lương theo s n ph m tr c ti p cá nhân, (2)Ch ñ tr lương s n ph m t p th , (3)Ch ñ tr lương theo s n ph m gián ti p, (4)Ch ñ tr lương theo s n ph m khoán, (5)Ch ñ tr lương theo s n ph m có thư ng. 1.5.1.2 Vai trò c a ti n lương Ti n lương luôn g n li n v i ngư i lao ñ ng vì v i h ti n lương là ph n cơ b n nh t trong thu nh p giúp h và gia ñình trang tr i m i chi tiêu, sinh ho t thi t y u. Như v y, m t trong nh ng công c t o ñ ng l c hi u qu là : - Xây d ng chính sách ti n lương tho ñáng
7 Làm cho ngư i lao ñ ng c m nh n ñư c s công b ng khách quan, ñ m b o nguyên t c làm theo năng l c hư ng theo lao ñ ng, ngư i lao ñ ng s làm vi c m t cách hăng say nhi t tình, m t lòng v i s phát tri n chung c a doanh nghi p. 1.5.2 T o ñ ng l c làm vi c b ng công c ti n thư ng 1.5.2.1 Khái ni m ti n thư ng Ti n thư ng th c ch t là kho n ti n b sung ti n lương nh m tri t ñ hơn nguyên t c phân ph i theo lao ñ ng ñ ng th i t o ñ ng l c cho ngư i lao ñ ng ñ h quan tâm ñ n vi c tăng năng su t lao ñ ng và nâng cao hi u qu s n xu t kinh doanh doanh nghi p. 1.5.2.2. Vai trò Kho n ti n thư ng ñư c s d ng ñúng cách, k p th i s có tác d ng thôi thúc lòng nhi t huy t, s n l c ph n ñ u c a ngư i lao ñ ng ñ thi ñua hoàn thành k ho ch, ñ ng th i góp ph n quán tri t nguyên t c phân ph i theo lao ñ ng trong công tác t ch c ti n lương, t o ñi u ki n ñ ñ m b o hài hoà m i quan h gi a l i ích c a nhà nư c, l i ích doanh nghi p và l i ích c a cá nhân ngư i lao ñ ng. Như v y, m t trong nh ng công c t o ñ ng l c hi u qu là : - Xây d ng ch ñ ti n thư ng tho ñáng. Khen thư ng k p th i, ñúng ngư i, ñúng cách và công b ng. Tuy nhiên, có m t s chú ý khi thi t l p ti n thư ng: - Ti n thư ng ph i công b ng - Ti n thư ng ph i g n li n vi c th c hi n nhi m v c a ngư i lao ñ ng hay nói cách khác ph i g n li n v i năng su t, ch t lư ng, hi u qu mà ngư i lao ñ ng hoàn thành. - Ti n thư ng ch chi m t 20 ñ n 30% trong t ng thu nh p. 1.5.3 T o ñ ng l c làm vi c b ng công c ch ñ phúc l i 1.5.3.1 Khái ni m Phúc l i là ph n thù lao gián ti p ñư c tr dư i d ng h tr cu c s ng cho ngư i lao ñ ng bao g m nh ng kho n mà ngư i lao ñ ng ñư c b sung thêm ngoài ti n lương, ti n thư ng dư i d ng c ti n m t hay các d ch v ñư c hư ng v i giá r ho c không m t ti n. Phúc l i g m hai lo i chính: Phúc l i b t bu c và phúc l i t nguy n 1.5.3.2 Vai trò Cung c p các lo i phúc l i có vai trò sau: ñ m b o cu c s ng cho ngư i lao ñ ng như h tr ti n mua nhà, mua xe, ti n khám ch a b nh...; Giúp gi m b t gánh n ng xã h i trong vi c chăm lo cho NLĐ như BHXH, BHYT, BH th t nghi p...; Góp ph n nâng cao vai trò c a t ch c Công ñoàn; Đi u ti t thu nh p gi a ngư i lao ñ ng và ngư i s d ng lao ñ ng . Như v y, m t trong nh ng công c t o ñ ng l c hi u qu là : - Xây d ng ch ñ phúc l i phù h p Th c hi n ch ñ phúc l i t t, t o nên b u không khí g n gũi, thân m t, ñoàn k t, tương thân tương ái l n trong cu c s ng cũng như trong công vi c. 1.5.3.3 Xây d ng và qu n lí chương trình phúc l i cho ngư i lao ñ ng a. Nguyên t c xây d ng chương trình phúc l i - Có l i cho ngư i lao ñ ng và có l i cho doanh nghi p. - Thúc ñ y ho t ñ ng s n xu t kinh doanh. - Chi phí c a ctr ph i n m trong kh năng thanh toán c a doanh nghi p. - Chương trình ph i ñư c xây d ng rõ ràng, công b ng.
8 - Ph i ñư c ngư i lao ñ ng tham gia ng h . b. Các bư c xây d ng chương trình phúc l i - Bư c 1: thu th p d li u v giá c ch y u c a t t c các m t hàng và d ch v liên quan. - Bư c 2: ñánh giá tài chính. - Bư c 3: Đánh giá b ng ñi m t ng lo i phúc l i và d ch v theo các y u t như pháp lu t, nhu c u c a nhân viên và t ch c. - Bư c 4: Đưa ra quy t ñ nh. c. Qu n lí chương trình phúc l i Chú ý các khía c nh sau: - Nghiên c u các chương trình phúc l i c a các t ch c khác. - Nghiên c u s thích và l a ch n c a nhân viên. - Xây d ng quy ch rõ rang. - Ti n hành theo dõi và h ch toán chi phí thư ng xuyên. - Qu n lí thông tin thông su t. 1.5.4 T o ñ ng l c làm vi c b ng công c h th ng ñánh giá thành tích công b ng và hi u qu M i cá nhân trong t p th ñ u mu n có s công b ng. M i ngư i lao ñ ng thư ng có xu hư ng so sánh s ñóng góp và quy n l i h ñư c hư ng so v i s ñóng góp và quy n l i c a ngư i khác T o ñ ng l c làm vi c b ng vi c xây d ng h th ng ñánh giá thành tích công b ng và hi u qu như sau: - Xây d ng các tiêu chí và các thang ño rõ ràng ñ ñánh giá các ñóng góp c a ngư i lao ñ ng theo t ng lo i công vi c, t ng lo i ñ i tư ng. - Công khai các tiêu chí và các thang ño ñánh giá k t qu công vi c hoàn thành - Công khai, minh b ch các k t qu ñánh giá k t qu công vi c hoàn thành Vi c tho mãn nh ng nhu c u công b ng th hi n s tôn tr ng ñ i v i ngư i lao ñ ng. S công b ng dân ch s làm cho ngư i lao ñ ng tin yêu và g n bó khăng khít v i doanh nghi p, tăng ñ ng l c làm vi c. 1.5.5 T o ñ ng l c làm vi c b ng công c các y u t thu c v công vi c 1.5.5.1 Công vi c n ñ nh T o ñ ng l c làm vi c b ng y u t công vi c n ñ nh như sau: - Đ m b o ñ y ñ vi c làm cho ngư i lao ñ ng Có vi c làm ñ y ñ , n ñ nh s t o ñư c ni m vui, s ph n kh i và yên tâm cho cá nhân và t p th lao ñ ng. 1.5.5.2 Công vi c có cơ h i thăng ti n T o ñ ng l c làm vi c b ng y u t công vi c có cơ h i thăng ti n như sau: - Đ nh chu n các cơ h i thăng ti n trong tương lai rõ ràng: các tiêu chu n, các b ng c p, các thành tích c n ñ t ñư c ñ thăng ti n. Là nh ng y u t mà ngư i lao ñ ng r t quan tâm, tác ñ ng tr c ti p lên ñ ng l c c a ngư i lao ñ ng, là các m c tiêu rõ ràng ñ ngư i lao ñ ng ph n ñ u ñ t ñư c 1.5.5.3 Công vi c có cơ h i ñư c ti p t c h c t p, ñào t o T o ñ ng l c làm vi c b ng y u t công vi c có cơ h i ti p t c h c t p, ñào t o như sau: - Xây d ng các k ho ch h c t p, ñào t o, phát tri n rõ ràng, có các chi n lư c ng n h n và dài h n v ñào t o: phân tích các nhu c u c a t ch c, nhu c u c a công vi c và nhu c u c a nhân viên t ñó thi t k các tiêu chu n tham d các khóa h c, các m c tiêu c n ñ t ñư c c a khóa h c. Vi c t o cơ h i ñư c ti p t c h c t p, ñào t o cho ngư i lao ñ ng s là y u t ñ m b o cho s phát tri n
9 lâu dài, b n v ng c a cá nhân, s t o cho ngư i lao ñ ng c m giác v vai trò quan tr ng c a mình v i doanh nghi p và cũng cho th y ñư c m i quan tâm lâu dài c a doanh nghi p ñ i v i h . T ñó t o ra s g n bó ch t ch và thái ñ lao ñ ng tích c c c a ngư i lao ñ ng. 1.5.6 T o ñ ng l c làm vi c b ng công c môi trư ng làm vi c v t ch t Môi trư ng làm vi c v t ch t: là t ng th các y u t trang thi t b , máy móc, nguyên nhiên v t li u ph c v cho công vi c, các dây chuy n s n xu t, các ñ c ñi m v không khí, nhi t ñ , ñ m, ti ng n, ánh sáng, ñ rung...mà có nh hư ng tr c ti p ñ n s c kho ngư i lao ñ ng. T o ñ ng l c làm vi c b ng y u t môi trư ng làm vi c v t ch t như sau: - Đ m b o môi trư ng làm vi c v sinh, s ch s . - Đ m b o môi trư ng làm vi c an toàn lao ñ ng. - Đ m b o ñ y ñ các thi t b c n thi t cho công vi c ñư c ñáp ng ñ y ñ . Đ m b o s c kh e và an toàn cho ngư i lao ñ ng yên tâm và có kh năng ti p t c làm vi c t i doanh nghi p 1.5.7 T o ñ ng l c làm vi c b ng công c văn hóa doanh nghi p Khái ni m: Theo ILO (T ch c lao ñ ng qu c t ), "Văn hóa doanh nghi p là s t ng h p ñ c bi t các giá tr , các tiêu chu n, các thói quen và truy n th ng, nh ng thái ñ ng x và l nghi mà toàn b chúng là duy nh t ñ i v i m t t ch c ñã bi t". T o ñ ng l c làm vi c b ng vi c xây d ng văn hóa doanh nghi p như sau: - Xây d ng m i quan h thân thi n, hòa ñ ng, vui v , tinh th n giúp ñ l n nhau gi a lãnh ñ o v i nhân viên, gi a các nhân viên v i nhau. Các m i quan h này t t s t o nên môi trư ng làm vi c m cúng, b u không khí hoà thu n, nhân viên ñoàn k t th ng nh t, cùng nhau góp ý, xây d ng, phát tri n doanh nghi p, tránh ñư c s ghen ghét, thù h n gây m t ñoàn k t n i b . - Xây d ng các chính sách, các phong trào thi ñua như: chính sách h tr các nhân viên có hoàn c nh gia ñình khó khăn, chính sách khen thư ng cho các con em trong ngành ñ t k t qu h c t p t t, phong trào thi ñua lao ñ ng gi i ñ t năng su t cao, phong trào th d c th thao, các ho t ñ ng gi i trí vào các ngày l , t t, các phong trào giúp ñ c ng ñ ng… Nh m t o tinh th n s ng khoái, thư giãn sau các gi làm vi c m t m i cho ngư i lao ñ ng, tăng s g n bó v i doanh nghi p ñ ng th i rèn luy n ñ o ñ c, cũng như gia tăng ý th c trách nhi m c a ngư i lao ñ ng v i doanh nghi p, v i c ng ñ ng, kích thích ñ ng viên cán b , công nhân thi ñua, c nh tranh lành m nh ñ t k t qu lao ñ ng cao. 1.6 Các v n ñ doanh nghi p Vi t nam g p ph i khi xây d ng và s d ng các công c nh m gia tăng ñ ng l c cho ngư i lao ñ ng hi n nay Các doanh nghi p v i quy mô t ch c khác nhau và thu c các thành ph n kinh t khác nhau g p các khó khăn khác nhau trong vi c xây d ng và th c hi n chính sách ñãi ng hi u qu ñ khuy n khích nhân viên làm vi c. Tuy nhiên ph n l n các doanh nghi p khi tri n khai ñ u g p ph i các v n ñ sau: - Chính sách ñãi ng chưa ña d ng, chưa chú tr ng t i các hình th c ñãi ng phi v t ch t. - H th ng lương chưa ñư c xây d ng m t cách khoa h c, thư ng d a vào b ng c p và thâm niên công tác. - H th ng ñánh giá chưa ph c v hi u qu cho vi c cung c p ñ u vào cho chính sách ñãi ng tương x ng v i k t qu th c hi n công vi c và hư ng t i ñáp ng m c tiêu chung c a doanh nghi p. - V i h th ng ñánh giá có các ñi m y u như trên, chính sách thư ng thư ng chưa g n v i k t qu th c
10 hi n công vi c, ñ c bi t là v i kh i nhân viên hành chính. PH N 2: TH C TR NG V N Đ T O Đ NG L C LÀM VI C CHO NGƯ I LAO Đ NG T I CÔNG TY TNHH MTV ĐI N L C ĐÀ N NG 2.1 T ng quan công ty TNHH MTV Đi n L c Đà N ng Công ty Đi n l c Đà N ng có tên g i ñ y ñ là: Công ty trách nhi m h u h n m t thành viên Đi n l c Đà N ng, trư c ñây là ñơn v tr c thu c Công ty Đi n l c 3 thu c T ng công ty Đi n l c Vi t Nam. Tên vi t t t ti ng vi t: CTĐLĐN. 2.1.1 Sơ lư c v l ch s hình thành công ty Ti n thân c a Công ty TNHH MTV Đi n l c Đà N ng là S qu n lý và phân ph i ñi n Qu ng Nam Đà N ng ñư c thành l p theo quy t ñ nh s 515/ĐT/ĐMT.3 c a Công ty Đi n l c Mi n Trung do Giám ñ c Công ty Cao Thành Tài ký ngày 11/01/1977, tr s ñ t t i 35 Phan Đình Phùng v i ch c năng s n xu t, qu n lý và kinh doanh ñi n năng. Sau hơn 30 năm xây d ng và phát tri n, lư i ñi n c a Công ty Đi n l c Đà N ng ñã tr thành m t b ph n th ng nh t c a lư i ñi n qu c gia, phù h p v i yêu c u phát tri n ph t i và ch nh trang c a Thành ph . 2.1.2 Ngành ngh kinh doanh: S n xu t kinh doanh ñi n năng;Xây d ng, c i t o lư i ñi n ñ n c p ñi n áp 110kV; S a ch a, ñ i tu thi t b ñi n ñ n c p ñi n áp 110kV; Tư v n ñ u tư xây d ng công trình lư i ñi n ñ n c p ñi n áp 110kV… 2.1.3 Cơ c u t ch c c a công ty B máy qu n lý Công ty Đi n L c Đà N ng t ch c theo cơ c u tr c tuy n tham mưu, ñ ng ñ u là Ch t ch kiêm Giám ñ c, giúp vi c cho giám ñ c có 03 Phó giám ñ c ph trách k thu t ñi n, kinh doanh ñi n và kinh doanh vi n thông. Đ th c hi n ch c năng tham mưu ho c tri n khai các ho t ñ ng s n xu t kinh doanh có các ñơn v tr c thu c g m các Phòng ch c năng, và các Chi nhánh, Phân xư ng, Đ i s n xu t, Trung tâm. (Hình2. 1 Sơ ñ cơ c u t ch c c a công ty TNHH MTV Đi n l c Đà N ng) 2.1.4 Ngu n l c c a công ty 2.1.4.1 Cơ s v t ch t k thu t c a công ty T ng di n tích ñ t ñai và nhà xư ng c a Công ty Đi n l c Đà N ng là 67 124m2(B ng 2. 1 B ng di n tích ñ t ñai và nhà xư ng c a công ty TNHH MTV Đi n l c Đà N ng) 2.1.4.2 Ngu n tài chính c a công ty Trong nh ng năm ñ u khi m i tr thành ñơn v h ch toán ñ c l p (trư c ñây h ch toán ph thu c Công ty Đi n l c 3) thì t ng tài s n lưu ñ ng thư ng th p (
11 3%), ch riêng năm 2010 là x p x 7% vì công ty có m t lư ng l n nhân viên s p ñ n tu i ngh hưu và ñ chu n b cho ho t ñ ng phát tri n hi u qu kinh doanh trong th i gian t i nên công ty ph i chu n b l c lư ng lao ñ ng ñ có th ñ m ñương v i nhi m v m i n ng n hơn, song nhìn chung cơ c u lao ñ ng tương ñ i n ñ nh. 2.2 Sơ lư c tình hình ho t ñ ng kinh doanh t i công ty Nhìn vào b ng báo cáo k t qu ho t ñ ng kinh doanh, ta th y l i nhu n sau thu TNDN c a công ty tăng trư ng m nh, năm sau tăng hơn so v i năm trư c, c th : năm 2009 tăng 1.5 l n so v i năm 2008, năm 2010 tăng 1.7 l n so v i năm 2008; doanh thu và các lo i chi phí cũng tăng tương t theo các năm. Đi u này có th nh n th y là công ty ñang m r ng ho t ñ ng s n xu t, nên gia tăng các lo i chi phí, ñ u tư vào các ho t ñ ng qu ng bá hình nh, công tác marketing, khuy n mãi ñ ng th i s d ng ngu n lao ñ ng có trình ñ , lành ngh . Có th nh n th y ho t ñ ng m r ng hi n ñang ñ t hi u qu th hi n doanh thu tăng m nh.(B ng 2. 4 B ng báo cáo k t qu ho t ñ ng kinh doanh t i công ty TNHH MTV Đi n L c Đà N ng) 2.3 Th c tr ng t o ñ ng l c làm vi c cho ngư i lao ñ ng t i công ty TNHH MTV Đi n l c Đà N ng Đ tìm hi u th c tr ng t o ñ ng l c làm vi c cho ngư i lao ñ ng t i công ty, tác gi ñã ti n hành ñi u tra nghiên c u các ñ i tư ng lao ñ ng t i công ty thông qua b ng câu h i. S lư ng m u ñư c ch n là 200 ngư i (chi m kho ng 28,53% t ng l c lư ng lao ñ ng), v i t l ñi u tra như sau: B ng 2. 5 S lư ng m u ñi u tra B ph n S lư ng Giám ñ c và QL phòng ban 10 Nhân viên phòng ban 15 Công nhân tr c ti p 175 T ng 200 Qua phi u kh o sát ta thu ñư c các thông tin sau: - Tình tr ng hôn nhân c a ngư i lao ñ ng t i công ty: Đ c thân Đã l p gia ñình Ch ng(v ) m t Ly hôn Tình tr ng hôn nhân 25% 72% 2% 1% - Lý do l a ch n công vi c c a ngư i lao ñ ng t i công ty: S thích cá nhân B m Đáp ng ñư c cu c s ng Khác Lý do l a ch n công vi c 25% 10% 60% 5% - Nh ng y u t t o nên ñ ng l c t i các b ph n trong công ty: (trang 38) o Đ i v i Giám ñ c và QL phòng ban: Cơ h i ñư c thăng ti n; Công vi c có ñ a v xã h i, ñư c xã h i th a nh n; Công vi c có m c lương cao; Văn hóa doanh nghi p, các chính sách ñãi ng c a doanh nghi p, môi trư ng làm vi c thân thi n; M c thư ng h p d n; S công nh n thành tích; Cơ h i ñư c ti p t c ñào t o, nâng cao tay ngh ; Cơ s v t ch t s ch s , thoáng mát, ñ m b o v sinh, ATLĐ; Ch ñ phúc l i d ch v t t o Đ i v i nhân viên các phòng ban: Công vi c có m c lương cao; Cơ h i ñư c ti p t c ñào t o và nâng cao tay ngh ; Cơ h i ñư c thăng ti n; Công vi c thú v ; Môi trư ng làm vi c s ch s , ñ m b o an toàn lao ñ ng; Công vi c có m c ti n thư ng cao; Công ty có ch ñ phúc l i, d ch v t t; S công nh n, ñánh giá thành tích công b ng, minh b ch; Quan h gi a các ñ ng nghi p thân thi n, vui v , có các ho t ñ ng vui chơi gi i trí t p th , các chính sách ñãi ng khác …
12 o Đ i v i ngư i công nhân tr c ti p: Công vi c có m c lương cao; Các ch ñ chính sách phúc l i; Đi u ki n và môi trư ng làm vi c; Tính n ñ nh c a công vi c; Công vi c có m c ti n thư ng cao; Cơ h i ñào t o, nâng cao tay ngh ; Đư c công nh n và ñánh giá thành tích công b ng; Quan h gi a các ñ ng nghi p thân thi n, vui v , có các ho t ñ ng vui chơi gi i trí t p th , các chính sách ñãi ng khác; Công vi c có cơ h i thăng ti n 2.3.1 Th c tr ng t o ñ ng l c làm vi c b ng công c ti n lương - Qu lương ñi n ñư c xác ñ nh như sau: Qu lương ñi n= Doanh thu x Đơn giá lương Đơn giá lương= 400 ñ/ 1000 ñ doanh thu T qu lương này, trích 5% ñ l p qu d phòng, 10% cho qu phúc l i, 85% còn l i ñư c dùng ñ chi lương. - Cách thanh toán lương cho ngư i lao ñ ng: tr c ti p chuy n vào tài kho n c a ngư i lao ñ ng. Hàng tháng, công ty ch trích 80% c a 85% nói trên ñ tr lương cho ngư i lao ñ ng, 20% còn l i ñư c tr lương theo quý g n v i hi u qu s n xu t kinh doanh c a ñơn v . - Lương ñư c tr lương theo 2 ñ t: o Đ t 1: t ngày 10 -> 14 hàng tháng. Lương ñ t 1 = ( h s m c lương + h s ph c p) * M c lương t i thi u NN/26 * ngày công th c t o Đ t 2: t ngày 20 -> 24 hàng tháng. Lương ñ t 2 = tính theo h s công vi c H s công vi c ñư c tính d a vào h s ñánh giá k t qu công vi c, hi u qu ho t ñ ng s n xu t kinh doanh c a ñơn v ñó. (B ng 2. 6 Lương bình quân tháng c a ngư i lao ñ ng t i công ty TNHH MTV Đi n L c Đà N ng) Công ty th c hi n tr lương, ph c p ñúng kỳ h n, ñ y ñ theo QĐ c a pháp lu t và c a công ty. Qua ñi u tra nghiên c u, ph n l n t l các cán b qu n lý và các nhân viên phòng ban ñ ng ý ch ñ ti n lương hi n t i m c 4: hài lòng, trong khi ñó công nhân tr c ti p ch ñ ng ý m c 3: bình thư ng và m c 2: ít hài lòng. Nguyên nhân là do h s lương c a ñ i tư ng công nhân tr c ti p còn th p. H s lương ñư c tính m t ph n d a trên trình ñ h c v n, mà ña ph n h ñ u ch m c trình ñ trung c p và công nhân kĩ thu t. - M c lương bình quân/lao ñ ng/tháng hi n nay (B ng 2. 7 Lương bình quân tháng c a ngư i lao ñ ng t i công ty TNHH MTV Đi n L c Đà N ng) Ưu ñi m: - Công ty ñã xây d ng h th ng tr lương tương ñ i hoàn ch nh. - Công ty tr lương tho ñáng trong t t c các trư ng h p như c ñi h c trong nư c và nư c ngoài, trư ng h p ngh l t t, ngh phép, ngh ch ñ trư c khi ngh hưu, ngh phép, ngh k t hôn, con k t hôn, thân nhân ch t, ñau m (b , m c bên v , ch ng, con), công nhân viên ch c th vi c và h c vi c, ñ i v i nhân viên làm thêm ngoài gi , tr lương cho viên ch c làm vi c ñêm lương ph c p... - Công ty luôn ñ m b o ch ñ nâng lương ñúng theo quy ñ nh c a pháp lu t. Như c ñi m: - Trong khuôn kh là doanh nghi p nhà nư c, cơ ch ti n lương b gi i h n b i các quy ñ nh c a chính ph , m c thu nh p c a CBCNV v n chưa tương x ng v i s tăng trư ng cao v l i nhu n c a
13 ñơn v . Do ñó, m t b ng ti n lương t i công ty v n ch n m m c trung bình so v i thu nh p t i các doanh nghi p khác. Đ i tư ng b ch u nh hư ng nhi u nh t là công nhân tr c ti p - ñ i tư ng có m c thu nh p th p nh t công ty v n còn chưa hài lòng v i cách tính lương hi n t i. 2.3.2 Th c tr ng t o ñ ng l c làm vi c b ng công c ti n thư ng Qu khen thư ng c a công ty ñư c hình thành t vi c trích qu ti n lương. Công ty ñã áp d ng k t h p các hình th c thư ng khác nhau như: Ti n thư ng ñ nh kỳ t qu lương(chính là lương ñ t 2), ti n thư ng do thư ng xuyên tuân th n i quy công ty, ti n thư ng lương tháng th 13, ti n thư ng ngh l t t trích t qu phúc l i, ti n thư ng phát minh sáng ki n, ti n thư ng ñ t xu t cho nh ng ngư i có thành tích xu t s c, ti n thư ng do ñ t ñư c các tiêu chí trong nh ng phong trào thi ñua lao ñ ng gi i, l p các thành tích chào m ng. Công ty ñã ña d ng hóa, áp d ng nhi u hình th c khen thư ng khác nhau Qua ñi u tra nghiên c u, ph n l n t l các cán b qu n lý và các nhân viên phòng ban ñ ng ý ch ñ ti n thư ng hi n t i m c 4: hài lòng, trong khi ñó công nhân tr c ti p ch ñ ng ý m c 3: bình thư ng và m c 2: ít hài lòng. Đi u này xu t phát t th c t là t l chia thư ng cho ñ i tư ng cán b qu n lý còn m c cao, chênh l ch quá nhi u so v i ñ i tư ng công nhân tr c ti p 2.3.3 Th c tr ng t o ñ ng l c làm vi c b ng công c phúc l i - Hàng tháng, công ty ñóng BHXH b ng 15% t ng qu ti n lương, 2% BHYT, 2% kinh phí Công ñoàn, 1% BHTN. Đ ng th i, ngư i lao ñ ng ñóng BHXH 5%, ñóng BHYT 1%, ñóng Kinh phí Công ñoàn 1% ti n lương c p b c ho c ch c v b n thân. Trong 3 năm ñã trích 18,67 t ñ ng ñ th c hi n ch ñ BHXH, BHYT, BH th t nghi p . Công ty ñ m b o th c hi n các ch ñ tr c p m ñau, tr c p thai s n, tr c p tai n n lao ñ ng, b nh ngh nghi p, tr c p t tu t; T ch c cho ngư i lao ñ ng ñi ngh dư ng, dã ngo i cu i tu n. Công ty ñã th c hi n ñ y ñ các ch ñ phúc l i d ch v b t bu c theo quy ñ nh c a Nhà nư c, ngoài ra còn th c hi n các hình th c, ch ñ phúc l i khác ñ kích thích s t n tâm và hăng say làm vi c c a ngư i lao ñ ng. Qua ñi u tra nghiên c u, 95% ngư i lao ñ ng t t c các b ph n ñ u ñ ng ý ch ñ phúc l i hi n t i c a công ty m c 4: hài lòng . Đi u này cho th y công tác phúc l i d ch v t i công ty ñang ñư c th c hi n khá t t. Ưu ñi m: - Công ty ñã xây d ng nhi u hình th c khen thư ng v i t ng lo i ñ i tư ng khác nhau nh m ñ ng viên ñư c ngư i lao ñ ng c v m t v t ch t l n tinh th n. - Ti n thư ng phân ph i cho CBCNV mang tính thư ng kỳ, hàng tháng, quý, năm và m c thư ng g n li n v i h s x p lo i t ng tháng nên ñó có tác d ng kích thích ngư i lao ñ ng làm vi c hăng say, nhi t tình, hoàn thành t t nhi m v ñư c giao, ph n ñ u ñ gi công, ngày công và ch p hành t t k lu t ñ ñư c x p lo i t t có h s cao nh t. - Các hình th c thư ng như thư ng ñ t xu t, thư ng sáng ki n, thư ng hoàn thành k ho ch, thư ng vư t m c ch tiêu vào các phong trào thi ñua, các ñ t thi ñua t ng tháng, quý, năm. Như v y, các ch tiêu ñư c ñưa ra trong t ng ñ t thi ñua là cơ s ñ khen thư ng. Như c ñi m: - Tương t như cách xác ñ nh h s ti n lương, m c ti n thư ng dành cho ñ i tư ng công nhân tr c ti p v n còn th p nên c n xác ñ nh l i h s tính thư ng.
14 2.3.4 Th c tr ng t o ñ ng l c làm vi c b ng công c h th ng ñánh giá thành tích Vi c ñánh giá, thư ng, ph t ñ i v i CBCNV ñư c ti n hành ñúng th t c, công khai, ti n hành nâng lương, nâng b c tuân theo các quy ch ñã ñư c ban hành c a công ty; khuy n khích, ñ cao các ý tư ng sáng t o, t o ñi u ki n t i ña ñ các ý tư ng sáng t o ñư c áp d ng vào th c ti n; tôn tr ng ý ki n c a CBCNV. Tuân th nguyên t c công khai, dân ch trong x lý các v n ñ liên quan ñ n quy n l i, nghĩa v c a ngư i lao ñ ng. Kiên quy t x lý nghiêm m i bi u hi n, hành vi trù d p ñ i v i ngư i lao ñ ng. H i ñ ng thi ñua khen thư ng Công ty ñã công nh n 401 CNVC-LĐ ñ t danh hi u Lao ñ ng tiên ti n (chi m 52,2 % t ng s CNVC-LĐ); 17 cá nhân ñ t danh hi u Chi n s thi ñua cơ s , 30 trư ng h p ñư c ñ ngh khen thư ng t c p T p ñoàn tr lên và công nh n 3 ñơn v d n ñ u 3 kh i là Chi nhánh ñi n Khu v c 1, Phân xư ng C u Đ và Phòng K ho ch. Theo k t qu ñi u tra, h th ng ñánh giá thành tích c a công ty ñư c nhân viên văn phòng và l c lư ng công nhân tr c ti p ñ ng ý m c 3: bình thư ng và m c 2: ít hài lòng. Ưu ñi m: - Do nh n th c ñúng t m quan tr ng c a công tác thi ñua khen thư ng trong th i kỳ ñ i m i, Ban giám ñ c ñã chú tr ng ñi u hành t ch c các phong trào thi ñua, th c hi n bình xét thi ñua m t cách k p th i, dân ch , công khai. Vi c khen thư ng ñã góp ph n t o không khí ph n kh i, có tác d ng ñ ng viên, khích l to l n ñ i v i ngư i lao ñ ng. Như c ñi m: - Do nh hư ng c a hình th c cũ là công ty Nhà nư c nên vi c xem xét ch m công và x p lo i chưa ñư c sao sát, chưa th t s nghiêm kh c v i các bi u hi n tiêu c c c a công s như ñi làm mu n, v s m, các hi n tư ng b gi làm vi c ñ làm vi c riêng, t ñó nh hư ng ñ n công tác phân ph i lương thư ng t i ñây v n còn mang tính ch t cào b ng, ch ñ bình quân ch nghĩa, x u t t xuê xoa, ñi u này không h p lý so v i quy lu t muôn ñ i là làm nhi u hư ng nhi u, làm ít hư ng ít, làm t t ñư c hư ng, làm sai ch u ph t. 2.3.5 T o ñ ng l c làm vi c b ng công c các y u t thu c v công vi c 2.3.5.1 Công vi c n ñ nh Công ty luôn ñ m b o cho cán b công nhân viên yên tâm công tác v i công vi c hi n t i c a mình, thu nh p CBCNV năm sau cao hơn năm trư c; ñ m b o ñ y ñ công vi c cho ngư i lao ñ ng, nghiêm túc trong giao k t h p ñ ng lao ñ ng, không x y ra hi n tư ng gi m biên ch , cho cán b ngh ch vi c; ti n hành phân công ñúng ngư i, ñúng vi c, chuyên môn hóa cao, m i phòng ban có ch c năng riêng nhưng có m i quan h ch t ch v i nhau. Công ty là m t trong s ít doanh nghi p có công vi c ñ t tính n ñ nh cao.Vi c này t o nên tinh th n n ñ nh cho ngư i lao ñ ng t ñó khi n h hăng say làm vi c hơn. Qua ñi u tra nghiên c u, 85% ngư i lao ñ ng t t c các b ph n ñ u ñ ng ý tính n ñ nh c a công vi c t i công ty m c 4: hài lòng và 15% m c 3: bình thư ng. Đi u này xu t phát t 1 nguyên nhân khách quan: do Đi n l c là m t trong nh ng ngành tr ng y u c a qu c gia nên còn ñ c quy n, công ty không có ñ i th c nh tranh nên ho t ñ ng kinh doanh thu n l i hơn các ngành ngh khác. Ưu ñi m:
15 - Công ty luôn ñ m b o cho 100% cán b công nhân viên có vi c làm v i m c lương cao hơn so v i m t b ng các doanh nghi p, công ty không nh ng ñ m b o lương c p b c theo quy ñ nh nhà nư c mà còn ñ m b o phân ph i công b ng lương kinh doanh. Đây m i chính là nhân t quan tr ng th t ch t m i quan h c a ngư i lao ñ ng v i công ty, ñ m b o s tin yêu, ni m t hào, tâm lý ph n kh i, thích thú làm vi c c a ngư i lao ñ ng. 2.3.5.2 Công vi c có cơ h i thăng ti n M r ng cơ h i thăng ti n thông qua ñ i h i công nhân viên t ch c thư ng niên: b nhi m nh ng cá nhân ưu tú vào làm nh ng v trí qu n lý; M r ng tuy n d ng t ngu n ng viên bên trong: các cá nhân có thành tích công tác xu t s c trong các phong trào thi ñua, ñ t các tiêu chu n v trình ñ , ñ o ñ c, có năng l c lãnh ñ o s thu c di n cán b ngu n ñư c t o cơ h i ñ t ñư c nh ng v trí cao hơn sau khi tr i qua m t giai ño n th thách. Theo k t qu ñi u tra, ña s cán b qu n lý ñ ng ý t i m c 4: hài lòng, trong khi ñó nhân viên văn phòng ch ñ ng ý m c 3: bình thư ng, công nhân tr c ti p thì ch m c 2: ít hài lòng. Nguyên nhân là do quá trình thăng ti n hi n nay t i công ty di n ra ch y u hình th c b nhi m t trên xu ng. Còn hình th c thăng ti n t dư i lên thì còn khá ít và ph i tr i qua th i gian r t lâu, nh t là ñ i v i công nhân tr c ti p ch y u trình ñ trung c p nên cơ h i thăng ti n c a h r t th p. Ch ng h n: các qu n ñ c phân xư ng thư ng là các cán b có trình ñ kĩ sư trên công ty ñi u xu ng, r t hi m trư ng h p ñi t công nhân phân xư ng thăng ti n lên qu n ñ c phân xư ng, n u có cũng ph i m t t 20-25 năm. Ưu ñi m: - Công ty ñã có nh ng c g ng trong vi c công khai và minh b ch quá trình thăng ti n c a cán b công nhân viên. Như c ñi m: - Cơ h i thăng ti n t i công ty còn chưa th t s rõ ràng, c n có các tiêu chí thăng ti n rõ ràng hơn, nh t là ñ i v i ñ i tư ng công nhân tr c ti p. Hơn n a, công ty không thi u ngu n tài năng nhưng thi u cơ ch ñ phát hi n, nuôi dư ng và tr ng d ng ngư i tài. 2.3.5.3 Công vi c có cơ h i ñư c ti p t c h c t p, ñào t o T ng cán b m i ñ u ñư c h c quy trình làm vi c trư c khi th vi c và ñ u có cán b cũ giám sát truy n ñ t kinh nghi m và có ñánh giá nh n xét ñ nh kỳ. Hàng tháng, quý, năm, thông qua các ñánh giá nh n xét v kh năng, năng l c c a cán b , công ty s có chính sách ñào t o phù h p, b trí công vi c phù h p v i kh năng trình ñ c a t ng cán b . - Đ i v i công nhân: áp d ng theo phương pháp ch d n công vi c là ch y u. - Đ i v i h c nhân và k sư: ba năm lên h s lương m t l n, công ty cũng hay t ch c các l p b i hu n ñ nâng cao ki n th c ñ c bi t cho ñ i ngũ k sư ñi n. Đ c bi t, công ty còn ti n hành ñ nh kì g i các cán b xu t s c ra nư c ngoài ñào t o chuyên tu ñ nâng cao trình ñ , tr v làm các cán b nòng c t cho công ty. N i dung và hình th c ñào t o:Đào t o l i; Đào t o m i; Đào t o nâng cao Công ty ñã ti n hành nhi u hình th c ñào t o khác nhau nh m phù h p v i các ñ i tư ng ngư i lao ñ ng khác nhau. Theo k t qu ñi u tra, l c lư ng lao ñ ng c p qu n lý và nhân viên hài lòng ñ i v i công tác ñào t o, h c t p nâng cao trình ñ chuyên môn m c 2: ít hài lòng, còn ñ i v i l c lư ng công nhân lao
16 ñ ng tr c ti p thì ch ñ ng ý m c 3: bình thư ng. Ưu ñi m: - Công ty ñã r t quan tâm ñ n công tác giáo d c ñào t o cho ngư i lao ñ ng, t ch c các chương trình ñào t o th c s b ích, phù h p nguy n v ng và nhu c u c a nhân viên, giúp h nâng cao ki n th c v chuyên môn nghi p v , t ñó có tâm lý g n bó hơn v i doanh nghi p. Như c ñi m: - M c dù công ty ñã c g ng trong vi c t o ñi u ki n cho ngư i lao ñ ng ñư c nâng cao tay ngh nhưng ch y u áp d ng theo phương pháp ñào t o t i ch ho c ng n h n, trong khi ñó nhu c u c a ngư i lao ñ ng thì l i r t cao, nên trong trư ng h p ñào t o bên ngoài ho c ñào t o trong dài h n thì không ph i ñ i tư ng nào cũng ñư c ñi. 2.3.6 Th c tr ng t o ñ ng l c làm vi c b ng công c môi trư ng làm vi c v t ch t - V i môi trư ng làm vi c t i văn phòng: công tác b o h lao ñ ng t i ñây ñư c th c hi n ñơn gi n hơn t i các ñơn v là nhà máy s n xu t. Công ty ñ u tư, trang b ñ y ñ các phương ti n thi t b phòng ch ng cháy n , c u thang thoát hi m ñ phòng trư ng h p x y ra ho ho n; các ch ñ b i dư ng ñ c h i cho nhân viên ki m ti n, nhân viên phòng vi tính… ñư c th c hi n ñ y ñ . - V i môi trư ng làm vi c t i các phân xư ng, nhà máy, và ngoài hi n trư ng: công ty mua s m các trang thi t b b o h ñ y ñ cho ngư i lao ñ ng. T ng chi phí b o h lao ñ ng ñư c trích t m t ph n qu lương và luôn tăng theo các năm. Đ ng th i, công ty luôn quan tâm t i công tác b o ñ m v sinh t i nơi làm vi c, công tác an toàn v sinh lao ñ ng. Trong 3 năm ñã trích 4,65 t ñ ng cho công tác b o h lao ñ ng, c i thi n ñi u ki n làm vi c… M c dù công ty ñã có nh ng c g ng trong công tác an toàn, b o h lao ñ ng nhưng do ñ c thù ngh nghi p, l c lư ng công nhân lao ñ ng tr c ti p ph i ti p xúc v i ngu n ñi n, nên d x y ra các tai n n ngh nghi p. Theo k t qu ñi u tra, công nhân lao ñ ng tr c ti p ñ ng ý m c 2: ít hài lòng, còn giám ñ c và qu n lý các phòng ban, nhân viên phòng ban ñ ng ý m c 3: bình thư ng Ưu ñi m: - Đ i v i kh i văn phòng, công ty ñã n l c xây d ng cơ s v t ch t ñ y ñ , hi n ñ i, khang trang, khuôn viên r ng, s ch, ñ p, ngư i lao ñ ng ñư c làm vi c trong môi trư ng thoáng mát, trong lành c m th y tho i mái, làm vi c v i tinh th n minh m n ñ t hi u qu cao. - Đ i v i kh i phân xư ng, công ty ñã trang b ñ y ñ các thi t b , d ng c ñ m b o an toàn lao ñ ng cũng như gi gìn an toàn v sinh t i nơi làm vi c Như c ñi m: - V n còn t l công nhân b các tai n n ngh nghi p. 2.3.7 Th c tr ng t o ñ ng l c làm vi c b ng công c văn hóa doanh nghi p K t tháng 10/2010, công ty ban hành Tài li u Văn hóa EVNCPC - trong ñó, tuyên b nh ng cam k t v văn hóa EVNCPC. T ñó, có th th y t m quan tr ng c a văn hóa doanh nghi p ñã ñư c ban lãnh ñ o công ty ñánh giá r t cao, xem như là m t trong nh ng công c chính ñ thúc ñ y ñ ng l c c ngư i lao ñ ng.
17 Tôn ch c a EVN ñó là: “N i b EVNCPC: Đ ng thu n”, các cán b công nhân viên h p tác, chia s thông tin, ki n th c ñ gi i quy t công vi c ñ t hi u qu cao M i công vi c ñ u ph i g n v i trách nhi m cá nhân c th . Đ cao trách nhi m cá nhân, không tr n tránh, ñùn ñ y trách nhi m cho ngư i khác. Trong công vi c, ng x , c p trên gương m u, làm gương, thuy t ph c c p dư i nh m t o ra s ñ ng thu n; c p dư i ch p hành nghiêm túc các yêu c u c a c p trên. C p trên t o ñi u ki n ñ c p dư i trình bày ý tư ng, t o môi trư ng tranh lu n, ph n bi n tho i mái, thu n l i; các ý ki n khác bi t ñư c tôn tr ng. CBCNV EVNCPC trang ph c g n gàng, l ch s , ñúng quy ñ nh c a EVNCPC. M i năm ngư i lao ñ ng ñư c c p 2 b ñ ng ph c; Thái ñ làm vi c l ch thi p, ñúng m c, tôn tr ng ñ i tư ng giao ti p (chào h i, b t tay, nói chuy n…) phù h p v i tu i tác, th b c, ch c v . M t s ho t ñ ng phong trào ñư c tri n khai t i công ty: • “B p ăn t p th ”: ñư c xây d ng t i các ñơn v xa trung tâm thành ph , ch u trách nhi m lo b a ăn trưa cho các cán b công nhân viên • “Mái m công ñoàn”: h tr 65 trư ng h p có hoàn c nh khó khăn, v i t ng s ti n 65 tri u ñ ng; t ch c có hi u qu các phong trào thi ñua, phong trào ph n gi i vi c nư c ñ m vi c nhà; ph n tích c c h c t p, lao ñ ng sáng t o, xây d ng gia ñình h nh phúc...; t ch c các ho t ñ ng k ni m các ngày l l n b ng nhi u ho t ñ ng sôi n i như t ch c gi i c u lông, tennis, thi khiêu vũ d p 1/5; t ch c gi i bóng ñá mini, h i thi hát karaoke nhân ngày truy n th ng ngành Đi n 21/12; tham gia h i thi k chuy n t m gương ñ o ñ c H Chí Minh. • Phong trào xây d ng Tr m bi n áp “An toàn-sáng-xanh-s ch-ñ p”. • Phong trào phát huy sáng ki n, c i ti n k thu t, ñã có 134 sáng ki n ñư c công nh n, ñưa vào áp d ng, v i t ng giá tr làm l i trên 4,2 t ñ ng. • Phong trào nâng cao công tác d ch v khách hang. • Đ ñ ng viên con CBCNV-LĐ ph n ñ u h c t p, trong năm 2010, ñơn v ñã khen thư ng cho 298 cháu ñ t danh hi u h c sinh gi i; t ch c cho các cháu vui t t Trung thu và d p 1/6. Công ty còn th c hi n t t vi c ph ng dư ng 3 m VNAH; h tr Trung tâm nuôi dư ng thương binh n ng H i An, Trung tâm nuôi dư ng nh ng ngư i có công v i cách m ng và th c hi n các ho t ñ ng xã h i t thi n khác v i t ng s ti n trên 200 tri u ñ ng. Đây th c s là nh ng ho t ñ ng thi t th c không ch góp ph n quan tâm chăm sóc v m t v t ch t, s c kh e mà còn c ñ i s ng tinh th n c a t ng thành viên trong công ty, giúp ngư i lao ñ ng có m t th ch t t t, m t tinh th n vui v ñ làm vi c hăng say hơn. Nh ng ho t ñ ng trên ñã thu hút ñông ñ o CNVC-LĐ tham gia, t o ra không khí ph n kh i, ñoàn k t trong quá trình th c hi n nhi m v ; góp ph n xây d ng ni m tin, ni m t hào c a ngư i lao ñ ng v công ty, ngư i lao ñ ng càng có ñ ng l c làm vi c hơn. K t qu ñi u tra cho th y, 85% ngư i lao ñ ng t i các v trí ñ ng ý m c 4: Hài lòng, 15% còn l i m c 3: Bình thư ng Ưu ñi m:
18 - Công ty cũng ñã thành công trong vi c t o b u không khí văn hoá c i m , thân thi n gi a ngư i lao ñ ng t o s ph i h p nh p nhàng, g n bó, chia s , thân tình, v a c nh tranh v a ñoàn k t th ng nh t t o nên m t ñơn v kinh doanh ngày càng l n m nh. Tóm l i, t o ñ ng l c trong lao ñ ng là ho t ñ ng có ý nghĩa chi n lư c trong qu n tr nhân s c a m i ñơn v s n xu t kinh doanh. Công ty ñã chú tr ng th c hi n công tác này và ñ t ñư c nhi u thành t u trong nh ng năm g n ñây. Tuy nhiên, m c dù công ty ñã n l c h t mình ñ t o ñ ng l c cho ngư i lao ñ ng và th c t ñó ñ t ñư c nh ng k t qu rõ r t nhưng do nhu c u c a con ngư i là vô h n, th c tr ng công tác t o ñ ng l c trong lao ñ ng t i ñây v n không th tránh kh i nh ng m t thi u sót. Nh ng khó khăn trên ñây nh hư ng không nh ñ n công tác t o ñ ng l c lao ñ ng c a công ty nhưng nhìn chung nh ng khó khăn này ch mang tính ch t t m th i và có th kh c ph c theo th i gian. Trên cơ s nghiên c u và phân tích các s li u th c t v t ch c và th c hi n công tác này, tôi ñã m nh d n ñ xu t m t s gi i pháp nh m gia tăng ñ ng l c lao ñ ng. Hy v ng nh ng ý ki n ñóng góp này s có tác d ng góp ph n hoàn thi n công tác t o ñ ng l c làm vi c cho ngư i lao ñ ng t i công ty TNHH MTV Đi n L c Đà N ng.