Luận văn: Kỹ thuật trồng các giống ngô mới năng suất cao

Chia sẻ: Nguyễn Bắc Kiều Phong | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:30

Thêm vào BST

Báo xấu

510
lượt xem 172
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Kỹ thuật trồng các giống ngô mới năng suất cao. Tác Giả: Trương Đích. Ngô là cây lương thực quan trọng đứng thứ 3 trên thế giới. Trong những năm 1991 – 1993 diện tích ngô hàng năm của thế giới khoảng 129 triệu ha với tổng sản lượng trên 525 triệu tấn và năng suất bình quân là 3,7 tấn/ha.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn: Kỹ thuật trồng các giống ngô mới năng suất cao

LUẬN VĂN Kỹ thuật trồng các giống ngô mới năng suất cao
PTS. TR¦¥NG §ÝCH - PTS. PH¹M §åNG QU¶NG ThS. PH¹M THÞ TµI TRUNG T¢M KH¶O kiÓm NGHIÖM GIèNG C¢Y TRåNG QUèC GIA Kü THUËT TRåNG C¸C GIèNG NG¤ MíI N¡NG SUÊT CAO (T¸i b¶n lÇn thø nhÊt) NHµ XUÊT B¶N N¤NG NGHIÖP Hµ NéI - 1999
môc lôc lêi nãi ®Çu ..........................................................................................................................3 PHÇN I: C¸C GIèNG NG¤ Míi N¡NG SUÊT CAO ......................................................4 i. §ÆC §IÓM CHÝNH CñA c¸c nhãm GIèNG NG¤ ...................................................4 II. GIíi THIÖU C¸C GIèNG NG¤ Míi............................................................................6 PHÇN ii: Kü THUËT GIEO TRåNG Vµ CH¡M SãC..................................................24 i. C¸C VïNG NG¤ CHÝNH ë N¦íC TA........................................................................24 II. Kü THUËT GIEO TRåNG Vµ CH¨M SãC...............................................................26 2
lêi nãi ®Çu Ng« lµ c©y l−¬ng thùc quan träng ®øng thø 3 trªn thÕ giíi. Trong nh÷ng n¨m 1991 - 1993 diÖn tÝch ng« hµng n¨m cña thÕ giíi kho¶ng 129 triÖu ha víi tæng s¶n l−îng trªn 525 triÖu tÊn vµ n¨ng suÊt b×nh qu©n lµ 3,7 tÊn/ha. Mü lµ n−íc trång nhiÒu ng« nhÊt (27 triÖu ha), sau ®ã lµ Trung Quèc (20 triÖu ha). Nh÷ng n−íc ®¹t n¨ng suÊt ng« cao lµ: Hy L¹p - 9,4 tÊn/ha, Italia - 7,6 tÊn/ha, Mü - 7,2 tÊn/ha vµ cã diÖn tÝch thÝ nghiÖm ®¹t 24 tÊn/ha. ë n−íc ta, ng« lµ c©y l−¬ng thùc ®øng thø 2 sau lóa víi diÖn tÝch hµng n¨m trªn d−íi 500.000 ha. Tr−íc n¨m 1981 hÇu hÕt diÖn tÝch ng« ®−îc gieo trång b»ng c¸c gièng ®Þa ph−¬ng n¨ng suÊt thÊp. Tõ 1981 - 1990 diÖn tÝch trång c¸c gièng thô phÊn tù do ®−îc chän läc nh− gièng tæng hîp, gièng hçn hîp t¨ng dÇn vµ tõ 1990 ®Õn nay diÖn tÝch c¸c gièng ng« lai t¨ng kh¸ nhanh: 5 ha n¨m 1990, 500 ha n¨m 1991, 12.800 ha n¨m 1992, 30.000 ha n¨m 1993, 100.000 ha n¨m 1994. Tõ n¨m 1981 ®Õn nay, tuy n¨ng suÊt ng« n−íc ta t¨ng liªn tôc nh−ng vÉn cßn rÊt thÊp: kho¶ng 11 t¹/ha n¨m 1980 - 1981; 14,9 t¹/ha n¨m 1985; 16,6 t¹/ha n¨m 1992 vµ trªn 7 t¹/ha n¨m 1994. TiÒm n¨ng diÖn tÝch, n¨ng suÊt vµ s¶n l−îng ng« ë n−íc ta cßn rÊt lín. Môc tiªu phÊn ®Êu ®Õn n¨m 2000 lµ: 1 triÖu ha víi n¨ng suÊt b×nh qu©n 3 tÊn/ha ®Ó cã tæng s¶n l−îng 3 triÖu tÊn ng« h¹t/n¨m. §Ó ®¹t môc tiªu trªn nhÊt thiÕt ph¶i më réng nhanh gieo trång c¸c gièng ng« lai tèt, kÕt hîp víi më réng diÖn tÝch vµ ¸p dông ®ång bé nh÷ng biÖn ph¸p kü thuËt th©m canh cïng víi c¸c chÝnh s¸ch phï hîp. Cuèn s¸ch "Kü THUËT TRåNG C¸C GIèNG NG¤ MíI N¡NG SUÊT CAO" do PTS. Tr−¬ng §Ých (chñ biªn) cïng víi PTS. Ph¹m §ång Qu¶ng vµ ThS. Ph¹m ThÞ Tµi, Trung t©m kh¶o kiÓm nghiÖm gièng c©y trång quèc gia biªn so¹n bao gåm: Ph©n lo¹i c¸c nhãm gièng ng« vµ giíi thiÖu nh÷ng gièng ng« tèt hÝÖn cã ®· ®−îc c«ng nhËn, ®−îc khu vùc ho¸ hoÆc cã triÓn väng trong kh¶o nghiÖm quèc gia; ®Æc ®iÓm c¸c vïng trång ng« vµ kü thuËt th©m canh phï hîp nh»m gãp phÇn t¹o nªn b−íc nhÈy vät sím h¬n trong s¶n xuÊt ng« ë n−íc ta. MÆc ®ï chóng t«i cè g¾ng thu thËp, tæng hîp c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu cña c¸c t¸c gi¶ vÒ gièng, kÕt qu¶ m¹ng l−íi kh¶o nghiÖm gièng quèc gia còng nh− thùc tiÔn s¶n xuÊt ng« ë c¸c vïng, song do nh÷ng h¹n chÕ vÒ tµi chÝnh, nguån th«ng tin vµ n¨ng lùc nªn ch¾c ch¾n s¸ch cßn nhiÒu khiÕm khuyÕt rÊt mong b¹n ®äc l−îng thø vµ gãp ý söa ch÷a víi hy väng cuèn s¸ch sÏ gióp Ých cho s¶n xuÊt tèt h¬n. Chóng t«i ch©n thµnh c¶m ¬n Nhµ xuÊt b¶n N«ng nghiÖp, c¸c c¬ q−an h÷u q−an, c¸c t¸c gi¶ gièng vµ céng sù ®· tÝch cùc ñng hé vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó cuèn s¸ch sím ra m¾t b¹n ®äc. Hµ Néi ngµy 8 th¸ng 6 n¨m 1995 T/M TËP ThÓ BI£N SO¹N Chñ biªn PTS. tr−¬ng §ÝCH 3
PHÇN I C¸C GIèNG NG¤ Míi N¡NG SUÊT CAO i. §ÆC §IÓM CHÝNH CñA c¸c nhãm GIèNG NG¤ Tõ tr−íc nh÷ng n¨m 90, n−íc ta chØ gieo trång c¸c gièng ng« thô phÊn tù do, c¸c gièng ng« lai tuy cã ®−îc nghiªn cøu nh−ng diÖn tÝch trong s¶n xuÊt kh«ng ®¸ng kÓ. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, do hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nªn diÖn tÝch trång ng« lai cña n−íc ta t¨ng nhanh (theo sè liÖu ch−a ®Çy ®ñ n¨m 1994 diÖn tÝch ng« lai kho¶ng 20%). Gi÷a gièng ng« thô phÊn tù do vµ gièng ng« lai cã nh÷ng kh¸c biÖt rÊt c¬ b¶n. Trong ng« lai cßn ®−îc ph©n ra 2 lo¹i: ng« lai quy −íc vµ ng« lai kh«ng quy −íc mçi lo¹i l¹i cã nhiÒu kiÓu víi nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng. §Ó sö dông hîp lý vµ cã hiÖu qu¶ c¸c nhãm gièng ng«, chóng ta cÇn n¾m v÷ng nh÷ng ®Æc ®iÓm c¬ b¶n vµ nh÷ng kh¸c nhau gi÷a chóng, lµm c¬ së ¸p dông c¸c tiÕn bé kü thuËt. Trong thùc tiÔn s¶n xuÊt hiÖn nay ë n−íc ta bao gåm c¸c nhãm gièng ng« sau ®©y: 1. Gièng ng« thô phÊn tù do (Maize open - pollinated Variety) Gièng ®Þa ph−¬ng (Local variety). Gièng tæng hîp (Synthetic variety). Gièng hçn hîp (Composite variety). 2. Gièng ng« lai (Maize Hybrid) 2.1. Gièng ng« lai kh«ng quy −íc (Non - conventional Hybrid) 2.2. Gièng ng« lai quy −íc (Conventional Hybrid) Gièng lai ®¬n (Single cross). Gièng lai ba (Three way cross). Gièng lai kÐp (Double cross). Gièng lai nhiÒu dßng (Multiple cross). 1. Gièng ng« thô phÊn tù do Gåm nh÷ng gièng ng« ®Þa ph−¬ng nh− giÐ Hµ B¾c, c¸c gièng ng« nÕp v.v. vµ c¸c gièng ng« tæng hîp, ng« hçn hîp nh− TH2A, TSB1, TSB2, VM1, MSB49, Q2, VN1... §Æc ®iÓm chÝnh cña nhãm nµy lµ: Kh¶ n¨ng thÝch øng réng, dÔ tÝnh, chÞu ®ùng khã kh¨n nh− h¹n, óng, ®Êt xÊu, thiÕu ph©n... h¬n c¸c gièng ng« lai. Nh÷ng n¬i tr×nh ®é vµ kh¶ n¨ng ®Çu t− th©m canh cßn thÊp, nh÷ng n¬i ®iÒu kiÖn ngo¹i c¶nh kh¾c nghiÖt... nªn gieo trång c¸c gièng nµy. H¹t thu tõ vô tr−íc cã thÓ dïng lµm gièng cho vô sau, nÕu hµng vô ta chän c©y tèt - b¾p tèt ®Ó lµm gièng th× th−êng sau vµi ba vô míi ph¶i thay gièng, do ®ã gi¸ h¹t gièng rÎ. §é thuÇn cña gièng vÒ chiÒu cao c©y, cao ®ãng b¾p, mµu s¾c h¹t, mµu s¾c lâi... ch−a cao. Trong qu¸ tr×nh gieo trång nhiÒu ®êi nÕu kh«ng ®−îc chän läc hµng n¨m th× ®é thuÇn gi¶m râ rÖt, nhiÒu tÝnh tr¹ng cña gièng thay ®æi so víi ban ®Çu. 4
2. Gièng ng« lai 2.1. Gièng ng« lai quy −íc: Lµ nh÷ng gièng ng« lai ®−îc t¹o ra b»ng c¸ch lai gi÷a c¸c dßng tù phèi, nh− DK 888, P 11, Bioseed 9670, Uniseed 90, T 5, LVN 10, LVN 11, LVN 12, LVN 19… §Æc ®iÓm c¬ b¶n cña nhãm nµy lµ: N¨ng suÊt cao h¬n h¼n c¸c gièng thô phÊn tù do. §é thuÇn cña ®a sè c¸c ®Æc tÝnh nh− cao c©y, cao ®ãng b¾p, kÝch th−íc b¾p, mµu s¾c h¹t... rÊt cao nÕu ®Êt ®ai vµ ch¨m sãc ®ång ®Òu. Yªu cÇu th©m canh cao, cÇn trång trªn ®Êt tèt vµ l−îng ph©n bãn cao h¬n trång ng« th−êng míi ph¸t huy hÕt −u thÕ n¨ng suÊt. Kh¶ n¨ng chÞu ®ùng khã kh¨n nh− h¹n, óng, ®Êt xÊu thiÕu ph©n... th−êng kh«ng b»ng c¸c gièng thô phÊn tù do. H¹t gièng chØ dïng 1 vô, nÕu lÊy h¹t thu ho¹ch vô nµy lµm gièng cho vô sau th× ng« sÏ ph©n ly ra nhiÒu d¹ng h×nh lµm ®é thuÇn vµ n¨ng suÊt gi¶m m¹nh. Do qu¸ tr×nh t¸ch vµ chän dßng bè mÑ rÊt phøc t¹p, tèn kÐm, h¬n n÷a n¨ng suÊt h¹t lai thÊp nªn gi¸ h¹t gièng cao, nhÊt lµ gièng lai ®¬n vµ sau ®ã lµ lai ba. Thuéc nhãm nµy cã nh÷ng kiÓu lai sau: Lai ®¬n (A x B): Gièng t¹o ra tõ 2 dßng tù phèi. Lai ba (A x B) x C: Gièng t¹o ra tõ 3 dßng tù phèi. Lai kÐp (A x B) x (C x D): Gièng t¹o ra tõ 4 dßng tù phèi. Lai nhiÒu dßng (A x B) x (C x D) x E lµ gièng lai 5 dßng. Th«ng th−êng trong ®iÒu kiÖn th©m canh c¸c gièng lai cµng Ýt dßng cho −u thÕ lai vµ n¨ng suÊt cµng cao, nh−ng yªu cÇu ®Çu t− cao vµ gi¸ h¹t gièng còng cao h¬n nh÷ng gièng lai nhiÒu dßng. 2.1. Gièng lai kh«ng quy −íc lµ nh÷ng gièng ng« lai ®−îc t¹o b»ng c¸ch lai 1 gièng lai quy −íc víi 1 gièng thô phÊn tù do, vÝ dô LS4, LS5, LS6, LS8... chóng th−êng mang nh÷ng ®Æc ®iÓm trung gian cña 2 d¹ng bè mÑ: N¨ng suÊt vµ ®é thuÇn kh¸, kh¶ n¨ng thÝch øng vµ chÞu ®ùng khã kh¨n kh¸ h¬n gièng lai quy −íc, h¹t gièng còng chØ dïng 1 vô nh−ng do dÔ s¶n xuÊt, n¨ng suÊt h¹t lai cao nªn gi¸ rÎ... Nhãm gièng nµy ®−îc khuyÕn c¸o gieo trång ë giai ®o¹n ®Çu khi n«ng d©n chuyÓn tõ trång ng« th−êng sang ng« lai. C¸c gièng nµy n¨ng suÊt cao h¬n c¸c gièng ng« thô phÊn tù do, nh−ng thÊp h¬n c¸c gièng lai quy −íc. 5
II. GIíi THIÖU C¸C GIèNG NG¤ Míi C¸C GIèNg Ng¤ THô PHÊN Tù DO 1 - GIèNG NG¤ TSB2 1. Nguån gèc T¸c gi¶: TS. TrÇn Hång Uy, KS. §Æng Quèc LËp, KS. NguyÔn ThÞ BÝnh - ViÖn nghiªn cøu ng«. Gièng TSB2 ®−îc chän läc tõ hçn hîp lai gi÷a Suwan 2 nhËp néi cña Th¸i Lan víi 6 quÇn thÓ ng¾n vµ trung ngµy, theo ph−¬ng ph¸p b¾p trªn hµng c¶i tiÕn tõ n¨m 1984, ®−îc c«ng nhËn n¨m 1987. 2. Nh÷ng ®Æc tÝnh chñ yÕu ChiÒu cao c©y trung b×nh 180 - 210cm, chiÒu cao ®ãng b¾p 60 - 85cm. Cã 17 - 18 l¸, thuéc nhãm chÝn trung b×nh sím, thêi gian sinh tr−ëng: Vô xu©n 110 - 115 ngµy, vô thu 90 - 95 ngµy, vô hÌ 85 - 90 ngµy, vô ®«ng 105 - 115 ngµy. N¨ng suÊt trung b×nh 30 - 40 t¹/ha, th©m canh tèt cã thÓ ®¹t tíi 60 t¹/ha. B¾p dµi trung b×nh 13 - 15 cm, mçi b¾p cã 12 - 14 hµng h¹t, khèi l−îng 1.000 h¹t tõ 270 - 290g. D¹ng h¹t nöa ®¸, mµu vµng. Kh¶ n¨ng chèng ®æ trung b×nh. Chèng rÐt vµ chÞu h¹n trung b×nh. NhiÔm s©u ®ôc th©n, rÖp cê, kh« v»n nhÑ, kh¶ n¨ng chèng chÞu bÖnh b¹ch t¹ng tèt. 3. H−íng sö dông vµ yªu cÇu kü thuËt Kh¶ n¨ng thÝch øng réng, cã thÓ trång ë mäi vïng trªn c¸c ch©n ®Êt phï sa ven s«ng, ®Êt ®åi dèc, ®Êt hai vô lóa trong ®ª. Gièng TSB-2 gieo trång ®−îc tÊt c¶ c¸c vô trong n¨m. 2- GIèNG NG¤ MSB-49 1. Nguån gèc T¸c gi¶: PTS Ng« H÷u T×nh, PTS §ç Ngäc Minh, KS Vò Ngäc L−îc - ViÖn nghiªn cøu ng«. Gièng ng« MSB-49 ®−îc chän läc tõ quÇn thÓ Poza Rica 8049, ®−îc nhËp néi tõ CIMMYT n¨m 1984, theo ph−¬ng ph¸p b¾p trªn hµng c¶i tiÕn qua 6 chu kú chän läc ®−îc c«ng nhËn n¨m 1987. 6
2. Nh÷ng ®Æc tÝnh chñ yÕu Gièng MSB-49 cã chiÒu cao c©y trung b×nh 140 - 160cm, cao ®ãng b¾p 35 - 65cm, cã 18 - 19 l¸, thuéc nhãm chÝn trung b×nh sím, cã TGST trong vô xu©n tõ 115- 120 ngµy, vô hÌ thu 90 - 95 ngµy, vô ®«ng 105 - 110 ngµy. N¨ng suÊt trung b×nh 30 - 40 t¹/ha, th©m canh tèt cã thÓ ®¹t 60 - 65 t¹/ha. B¾p dµi 13 - 15 cm, mçi b¾p cã 12 - 14 hµng h¹t, khèi l−îng 1.000 h¹t 270 - 280g. H¹t d¹ng r¨ng ngùa, mµu tr¾ng. ThÊp c©y chèng ®æ tèt, chÞu mËt ®é cao. ChÞu h¹n, chÞu rÐt tèt. BÞ s©u ®ôc th©n vµ rÖp cê nhÑ. NhiÔm kh« v»n nÆng nhÊt lµ trong vô ®«ng trªn ch©n ®Êt 2 vô lóa. 3. H−íng sö dông vµ yªu cÇu kü thuËt Kh¶ n¨ng thÝch øng réng, cã thÓ trång ë c¸c vô trong n¨m t¹i c¸c vïng, trªn c¸c ch©n ®Êt phï sa ven s«ng, ®Êt ®åi dèc, ®Êt −ít ®−îc lªn luèng, kÓ c¶ ®Êt nói ®¸ vµ ®Êt chua phÌn. CÇn trång dÇy kho¶ng 5,7 - 7,0 v¹n c©y/ha, kho¶ng c¸ch 70cm x 20 - 25cm. L−u ý: Nªn sö dông gièng MSB-49 vµo vô ®«ng trªn ®Êt 2 vô lóa ë c¸c tØnh phÝa B¾c. Gièng thÊp c©y gän l¸, cÇn trång dÇy h¬n c¸c gièng kh¸c. 3 - GIèNG NG¤ Q2 1. Nguån gèc T¸c gi¶: TS. TrÇn Hång Uy, PTS. Phan Xu©n Hµo - ViÖn nghiªn cøu ng«. Gièng ng« Q2 ®−îc t¹o ra tõ h¬n 30 nguån ng« nhiÖt ®íi (trong ®ã cã quÇn thÓ sè 28 cña CIMMYT), h¹t vµng, r¨ng ngùa vµ b¸n r¨ng ngùa, cã thêi gian sinh tr−ëng dµi h¬n TSB-2 tõ 5 - 7 ngµy, n¨ng suÊt kh¸, tÝnh chèng chÞu tèt, dïng lµm mÑ, lai víi bè lµ TSB-2 ®Ó t¹o ra quÇn thÓ míi. Tõ quÇn thÓ míi nµy tiÕn hµnh chän läc theo ph−¬ng ph¸p b¾p trªn hµng c¶i tiÕn, sau 6 chu kú t¹o ®−îc gièng ng« Q2. B¾t ®Çu chän t¹o n¨m 1987, ®−îc c«ng nhËn n¨m 1991 vµ nhanh chãng më réng ra s¶n xuÊt ë nhiÒu ®Þa ph−¬ng phÝa B¾c. 2. Nh÷ng ®Æc tÝnh chñ yÕu ChiÒu cao c©y trung b×nh 190 - 220 cm, ®é cao ®ãng b¾p 85 - 110cm, cã 17 - 19 l¸, thuéc nhãm chÝn trung b×nh, vô xu©n 110- 120 ngµy, vô hÌ thu 90 - 95 ngµy, vô ®«ng 110- 120 ngµy. N¨ng suÊt trung b×nh 35 - 40 t¹/ha, th©m canh tèt ®¹t tíi 60 - 65 tÊn/ha. B¾p dµi 15 - 19cm, mçi b¾p cã 12 - 16 hµng h¹t, khèi l−îng 1.000 h¹t 300 - 310g. H¹t mµu vµng, b¸n r¨ng ngùa. Kh¶ n¨ng chèng ®æ kh¸. ChÞu h¹n vµ chÞu rÐt kh¸, bÞ s©u ®ôc th©n vµ bÖnh ®èm l¸ nhÑ, Ýt bÞ bÖnh b¹ch t¹ng, nhiÔm kh« v»n nhÑ. 7
3. H−íng sö dông vµ yªu cÇu kü thuËt Kh¶ n¨ng thÝch øng réng, cã thÓ trång ë hÇu hÕt c¸c vïng ®· gieo trång MSB-49 vµ TSB-2 ë ®ång b»ng, trung du vµ miÒn nói phÝa B¾c. Gièng Q2 cho n¨ng suÊt cao trªn ch©n ®Êt th©m canh. Gièng Q2 gieo trång ®−îc c¶ 3 vô xu©n, hÌ thu vµ ®«ng. 4 - GIèNG NG¤ VN-1 1. Nguån gèc T¸c gi¶: TS. TrÇn Hång Uy, PTS. Phan Xu©n Hµo, KS. NguyÔn V¨n C−¬ng - ViÖn nghiªn cøu ng«. QuÇn thÓ míi ®−îc t¹o ra tõ 45 nguån vËt liÖu trong n−íc vµ nhËp néi cã nÒn di truyÒn kh¸c nhau, ng¾n hoÆc trung ngµy, h¹t vµng, r¨ng ngùa hoÆc b¸n r¨ng ngùa, n¨ng suÊt cao, thÝch øng kh¸, chèng chÞu s©u bÖnh vµ ®iÒu kiÖn bÊt lîi tèt... Sau ®ã quÇn thÓ míi ®−îc chän läc theo ph−¬ng ph¸p b¾p trªn hµng c¶i tiÕn. Gièng VN-1 ®−îc kh¶o nghiÖm tõ vô ®«ng n¨m 1992, c«ng nhËn lµ gièng quèc gia n¨m 1995. 2. Nh÷ng ®Æc tÝnh chñ yÕu ChiÒu cao c©y trung b×nh 190 - 220cm, ®é cao ®ãng b¾p 85 - 100cm, cã 17 - 19 l¸. Thêi gian sinh tr−ëng: vô xu©n 115- 125 ngµy, vô hÌ thu 90 - 95 ngµy, vô ®«ng 110- 120 ngµy. N¨ng suÊt trung b×nh 35 - 40 t¹/ha, th©m canh tèt ®¹t tíi 60 - 65 t¹/ha. B¾p dµi 15 - 19cm, mçi b¾p cã 14 - 16 hµng h¹t, khèi l−îng 1.000 h¹t 300 - 320g. H¹t mµu vµng, b¸n r¨ng ngùa. Kh¶ n¨ng chèng ®æ kh¸. ChÞu h¹n vµ chÞu rÐt kh¸. NhiÔm kh« v»n nhÑ. 3. H−íng sö dông vµ yªu cÇu kü thuËt Kh¶ n¨ng thÝch øng réng, cã thÓ trång ë mäi vïng ng«, trªn c¸c ch©n ®Êt tèt thuéc phï sa ven s«ng, ®Êt ®åi dèc, ®Êt −ít cã lªn luèng. Gièng gieo trång ®−îc c¶ 3 vô: xu©n, hÌ thu vµ vô ®«ng sím. 5- GIèNG NG¤ HLS 1. Nguån gèc C¬ quan chän läc: Bé m«n ng« - ViÖn Khoa häc N«ng nghiÖp miÒn Nam. Gièng HLS ®−îc t¹o ra b»ng c¸ch chän läc tõ gièng ng« Early Th¸i composit nhËp néi vµo miÒn Nam n¨m 1974, ®· ®−îc c«ng nhËn ®−a vµo s¶n xuÊt. 8
2. Nh÷ng ®Æc tÝnh chñ yÕu ChiÒu cao c©y trung b×nh 180 - 200cm, ®é cao ®ãng b¾p 90 - 100cm, cã 19 - 20 l¸, thuéc nhãm chÝn sím, vô hÌ thu 90 ngµy, vô thu ®«ng 85 ngµy. N¨ng suÊt trung b×nh 40 t¹/ha, th©m canh tèt ®¹t tíi 70 t¹/ha. H¹t mµu vµng da cam, d¹ng nöa ®¸. Kh¶ n¨ng chèng ®æ tèt. Chèng chÞu ®iÒu kiÖn bÊt lîi tèt. Kh«ng nhiÔm ch¸y l¸ vµ b¹ch t¹ng. C¸c s©u bÖnh h¹i kh¸c kh«ng ®¸ng kÓ. 3. H−íng sö dông vµ yªu cÇu kü thuËt ThÝch hîp víi ®Êt ®á bazan, ®Êt x¸m thuéc ch©n cao. Gièng HLS gieo trång thÝch hîp ë vô hÌ thu vµ thu ®«ng. L−u ý: §Ó ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nªn trång xen víi ®Ëu t−¬ng hoÆc cµ phª míi trång (2 hµng ng« + 4 hµng ®Ëu t−¬ng). 6 - gièNG NG¤ HL-36 1. Nguån gèc T¸c gi¶: KS. §ç H÷u Quèc, KS. Vâ §×nh Long vµ c¸c céng t¸c viªn. Bé m«n ng« - ViÖn Khoa häc N«ng nghiÖp miÒn Nam. Gièng HL-36 ®−îc t¹o ra b»ng ph−¬ng ph¸p chän läc Hafsib qua nhiÒu chu kú tõ quÇn thÓ 36 nhËp néi cña CIMMYT. B¾t ®Çu chän t¹o tõ n¨m 1985, ®−îc phÐp khu vùc ho¸ n¨m 1987. 2. Nh÷ng ®Æc tÝnh chñ yÕu ChiÒu cao c©y trung b×nh 180 - 200cm, ®é cao ®ãng b¾p 80 - 100cm, cã 19 - 20 l¸, thuéc nhãm chÝn trung b×nh sím, vô hÌ thu 92 ngµy, vô thu ®«ng 87 ngµy. N¨ng suÊt trung b×nh 40 t¹/ha, th©m canh tèt ®¹t tíi 70 t¹/ha. H¹t mµu vµng h¬i ®á, d¹ng r¨ng ngùa vµ b¸n r¨ng ngùa. Kh¶ n¨ng chèng ®æ tèt. Chèng chÞu ®iÒu kiÖn bÊt lîi kh¸. S©u bÖnh h¹i kh«ng ®¸ng kÓ. 3. H−íng sö dông vµ yªu cÇu kü thuËt ThÝch hîp víi ®Êt ®á bazan, ®Êt x¸m thuéc c¸c tØnh §«ng Nam bé vµ ®ång b»ng s«ng Cöu Long. Gièng HL-36 gieo trång thÝch hîp ë vô hÌ thu vµ vô ®«ng. L−u ý: §Ó ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nªn trång xen víi ®Ëu hoÆc cµ phª míi trång (2 hµng ng« + 1 hµng ®Ëu). 9
7- gièng Ng¤ tbs-1 1. Nguån gèc T¸c gi¶: T.S. TrÇn Hång Uy, KS. §ç H÷u Quèc vµ c¸c céng t¸c viªn - ViÖn Nghiªn cøu Ng«. Gièng TBS-1 ®−îc t¹o ra b»ng ph−¬ng ph¸p chän läc b¾p trªn hµng c¶i tiÕn tõ hçn hîp lai gi÷a gièng Swan-1 cña Th¸i Lan víi mét sè quÇn thÓ ng« h¹t vµng ViÖt Nam, qua 6 chu kú chän läc ®· t¹o ®−îc gièng ng« TBS-1. §−îc c«ng nhËn 1990. 2. Nh÷ng ®Æc tÝnh chñ yÕu ChiÒu cao c©y trung b×nh 200- 220cm, ®é cao ®ãng b¾p 95 - 105cm, cã 18 - 20 l¸, thuéc nhãm chÝn trung b×nh muén, vô xu©n 115 - 125 ngµy, vô hÌ thu 100 - 105 ngµy, vô ®«ng 115 - 120 ngµy (dµi h¬n TBS-2 kho¶ng 10 ngµy). N¨ng suÊt trung b×nh 35 - 40 t¹/1 ha, th©m canh tèt ®¹t tíi 70 t¹/ha. B¾p dµi 16 - 18cm, mçi b¾p cã 14 - 16 hµng h¹t, khèi l−îng 1.000 h¹t 300g. H¹t d¹ng b¸n r¨ng ngùa, mµu vµng. Kh¶ n¨ng chèng ®æ tèt. ChÞu h¹n vµ chÞu rÐt tèt. Chèng chÞu s©u ®ôc th©n, ®ôc b¾p kh¸. Chèng bÖnh gØ s¾t, b¹ch t¹ng vµ rÖp cê kÐm. 3. H−íng sö dông vµ yªu cÇu kü thuËt Kh¶ n¨ng thÝch øng réng, cã thÓ trång ë mäi vïng. HiÖn ®ang ph¸t triÓn ë c¸c tØnh phÝa Nam. Gieo trång ®−îc trªn c¸c ch©n ®Êt phï sa ven s«ng, ®Êt ®åi dèc, ®Êt thÞt nhÑ trong ®ång. Gièng TBS-1 gieo trång thÝch hîp vµo vô xu©n vµ vô thu ®ång b»ng B¾c bé, vô xu©n hÌ ë T©y B¾c. 8- GIèNG NG¤ VM1 1. Nguån gèc T¸c gi¶: TS. TrÇn Hång Uy, PTS. Ng« H÷u T×nh vµ c¸c céng t¸c viªn - ViÖn nghiªn cøu ng«. Gièng ng« hçn hîp VM1 ®−îc t¹o ra tõ quÇn thÓ V524 cña CIMMYT nhËp néi n¨m 1977 vµ mét sè quÇn thÓ ng« ®Þa ph−¬ng ViÖt Nam, b»ng ph−¬ng ph¸p chän läc ®¸m vµ ph−¬ng ph¸p b¾p trªn hµng c¶i tiÕn. §−îc c«ng nhËn n¨m 1980. HiÖn vÉn ®−îc trång trªn diÖn tÝch lín ë nhiÒu ®Þa ph−¬ng phÝa B¾c. 2. Nh÷ng ®Æc tÝnh chñ yÕu C©y cao trutng b×nh 200 - 220cm, chiÒu cao ®ãng b¾p 100- 110cm. Cã 20 - 22 l¸, thuéc nhãm chÝn muén, vô xu©n 120 - 130 ngµy, vô hÌ thu 100 - 105 ngµy, vô ®«ng 125 - 135 ngµy, vô ®«ng xu©n 130 - 135 ngµy. 10
N¨ng suÊt trung b×nh 40 - 50 t¹/ha, th©m canh tèt ®¹t tíi 60 - 70 t¹/ha. B¾p dµi trung b×nh 16 - 18cm, ®−êng kÝnh b¾p 4,0 - 4,6cm, mçi b¾p cã 14 - 16 hµng h¹t, khèi l−îng 1.000 h¹t kho¶ng 300 - 320g. H¹t d¹ng r¨ng ngùa, mµu tr¾ng. Kh¶ n¨ng chèng ®æ tèt. ChÞu h¹n, chÞu rÐt tèt. BÞ nhiÔm nhÑ s©u ®ôc th©n, ®èm l¸, b¹ch t¹ng. NhiÔm kh« v»n vµ rÖp cê møc trung b×nh. 3. H−íng sö dông vµ yªu cÇu kü thuËt Kh¶ n¨ng thÝch øng réng cã thÓ trång ë tÊt c¶ c¸c vïng trång ng« thuéc ®ång b»ng trung du B¾c bé vµ khu 4. Nªn bè trÝ trªn ch©n ®Êt tèt cã kh¶ n¨ng th©m canh. ë phÝa B¾c gièng VM 1 thÝch hîp nhÊt trong vô ®«ng xu©n vµ thu ®«ng. 11
c¸C GIèNG NG¤ LAI QUY −íc 9- GièNG NG¤ P11 1. Nguån gèc Gièng ng« P11 lµ gièng lai kÐp cña C«ng ty Pacific Seed Australia. ®−îc nhËp néi vµ trång thö nghiÖm ë n−íc ta tõ n¨m 1990- 1991. Tõ n¨m 1992 diÖn tÝch trång P11 ®−îc më réng ë nhiÒu n¬i. 2. Nh÷ng ®Æc tÝnh chñ yÕu Gièng P11 cã chiÒu cao trung b×nh 180 - 200cm, chiÒu cao ®ãng b¾p tõ 75 - 85cm. Cã 16 - 18 l¸, bé l¸ gän, mµu xanh ®Ëm. Gièng thuéc nhãm chÝn trung b×nh, thêi gian sinh tr−ëng vô xu©n tõ 115- 120 ngµy, vô thu 90 - 95 ngµy, vô ®«ng 110- 120 ngµy. P11 cã tiÒm n¨ng n¨ng suÊt cao, n¨ng suÊt trung b×nh 50 - 55 t¹/ha, th©m canh tèt cã thÓ ®¹t tíi 70 - 75 t¹/ha. B¾p dµi 15 - 16cm, mçi b¾p cã 14 - 16 hµng h¹t, khèi l−îng 1.000 h¹t 300 - 320g. H¹t s©u cay, d¹ng b¸n r¨ng ngùa, mµu vµng. Cøng c©y, chèng ®æ tèt. ChÞu h¹n, chÞu rÐt, chÞu ®Êt −ít kh¸. BÞ bÖnh ®èm l¸ lín vµ kh« v»n. 3. H−íng sö dông vµ yªu cÇu kü thuËt Kh¶ n¨ng thÝch øng réng, dÔ tÝnh h¬n c¸c gièng lai kh¸c, cã thÓ trång ë mäi vïng, trªn c¸c ch©n ®Êt tèt thuéc phï sa s«ng, ®Êt ®åi dèc, ®Êt −ít cã lªn luèng. Gièng P11 gieo trång ®−îc tÊt c¶ c¸c vô trong n¨m. 10 - gièng B¾P LAI P60 1. Nguån gèc P60 lµ gièng lai kÐp cña C«ng ty Pacific Seed Th¸i Lan, ®−îc c«ng bè vµo n¨m 1993. Gièng b¾p lai P60 ®· ®−îc thÝ nghiÖm vµ s¶n xuÊt thö t¹i vïng Duyªn h¶i miÒn Trung, miÒn §«ng Nam bé vµ ®ång b»ng s«ng Cöu Long. 2. Nh÷ng ®Æc tÝnh chñ yÕu Gièng b¾p P60 thuéc nhãm chÝn trung b×nh 90 - 100 ngµy, cã thÓ trång liªn tiÕp 2 vô trong mïa m−a (§ång Nai) hoÆc ®«ng xu©n vµ hÌ thu (An Giang, §ång Th¸p), C©y cao 220cm, cao ®ãng b¾p 100 - 110cm, c©y ®ång ®Òu, l¸ xanh ®Ëm, gän. B¾p to, dµi, cïi nhá; vá bao kÝn; Cã 14 - 18 hµng h¹t, tû lÖ h¹t/tr¸i 78-80%. H¹t cøng, mµu vµng cam, ®¹t tiªu chuÈn xuÊt khÈu. 12
TiÒm n¨ng n¨ng suÊt cao. Trong ®iÒu kiÖn c¸c tØnh phÝa Nam, n¨ng suÊt trung b×nh ®¹t 6-7 tÊn/ha, th©m canh tèt cã thÓ ®¹t trªn 8 tÊn/ha. RÔ ch©n kiÒng ph¸t triÓn m¹nh, chèng ®æ ng·, chÞu h¹n vµ óng tèt. Ýt nhiÔm bÖnh. 3. H−íng sö dông vµ yªu cÇu kü thuËt KÕt qu¶ thö nghiÖm ë c¸c tØnh phÝa Nam cho thÊy P60 thÝch nghi réng, phï hîp nhiÒu lo¹i ®Êt. Nªn gieo trång ë nh÷ng vïng cã ®iÒu kiÖn th©m canh, ®Êt ®ai t−¬ng ®èi mµu mì. Kho¶ng c¸ch gieo 70 x 25cm, mËt ®é kho¶ng 55.000 c©y/ha. 11 - GIèNG NG¤ 9670 1. Nguån gèc Gièng ng« 9670 lµ gièng lai kÐp cña C«ng ty liªn doanh Bioseed Genetics ViÖt Nam, ®−îc trång thö nghiÖm ë n−íc ta tõ n¨m 1992, hiÖn ®ang ®−îc më réng diÖn tÝch ë nhiÒu vïng trång ng« c¸c tØnh phÝa B¾c. 2. Nh÷ng ®Æc tÝnh chñ yÕu Gièng 9670 cã chiÒu cao trung b×nh 180 - 190cm, chiÒu cao ®ãng b¾p tõ 70 - 80cm. Cã 16 - 18 l¸. Thêi gian sinh tr−ëng: Thuéc nhãm chÝn trung b×nh, vô xu©n tõ 110- 120 ngµy, vô thu 90 - 95 ngµy, vô ®«ng 110 - 115 ngµy. Gièng 9670 cã tiÒm n¨ng n¨ng suÊt cao, n¨ng suÊt trung b×nh 50 - 55 t¹/ha, th©m canh tèt cã thÓ ®¹t tíi 70- 75 t¹/ha. B¾p dµi 15 - 16cm, b¾p to, ®−êng kÝnh b¾p 4,5 - 5,0cm, mçi b¾p cã 14 - 16 hµng h¹t, khèi l−îng 1.000 h¹t 300g. H¹t s©u cay, d¹ng b¸n r¨ng ngùa, mµu vµng h¬i nh¹t. Cøng c©y, rÔ kiÒng nhiÒu nªn chèng ®æ tèt. BÞ nhiÔm nhÑ s©u ®ôc th©n, rÖp cê, bÖnh ®èm l¸, riªng bÖnh kh« v»n nhiÔm nÆng h¬n P11. Chèng chÞu c¸c ®iÒu kiÖn bÊt lîi kh¸c b×nh th−êng, kÐm chÞu ®Êt −ít vµ óng h¬n P11. 3. Huíng sö dông vµ yªu cÇu kü thuËt Cã thÓ trång trong c¸c vô t¹i c¸c vïng ng« ë n−íc ta, ®Æc biÖt cã −u thÕ trong ®iÒu kiÖn th©m canh cao. 13
12- GIèNG BIOSEED 9723 1. Nguån gèc Bioseed 9723 lµ gièng ng« lai cña C«ng ty liªn doarth Bioseed Genetics ViÖt Nam, kÕt qu¶ kh¶o nghiÖm t¹i phÝa B¾c vµ miÒn Trung tõ vô ®«ng n¨m 1994 cho thÊy ®©y lµ gièng cã nhiÒu triÓn väng më réng ra s¶n xuÊt. 2. Nh÷ng ®Æc tÝnh chñ yÕu Gièng ng« Bioseed 9723 thuéc nhãm chÝn trung b×nh, ë phÝa B¾c vô xu©n 115- 120 ngµy, vô thu 90 - 95 ngµy, vô ®«ng 110- 120 ngµy. ChiÒu cao c©y 195 - 205cm, cao ®ãng b¾p 85 - 95cm. B¾p dµi trung b×nh 15 - 17cm, ®−êng kÝnh b¾p 4,5 - 5cm, cã tõ 12 - 14 hµng h¹t, khèi l−îng 1.000 h¹t 280 - 290g, h¹t b¸n r¨ng ngùa, mµu vµng. N¨ng suÊt trung b×nh 55 - 60 t¹/ha, th©m canh tèt cã thÓ ®¹t 70 - 75 t¹/ha. Bioseed 9723 chÞu h¹n kh¸, cøng c©y, chèng ®æ tèt, Ýt nhiÔm kh« v»n h¬n so víi Bioseed 9670. 3. H−íng sö dông vµ yªu cÇu kü thuËt Gièng cã thÓ trång trong vô xu©n vµ vô ®«ng trªn ®Êt 2 vô lóa ë phÝa B¾c vµ vô 2 ë phÝa Nam, nªn bè trÝ trªn ®Êt th©m canh, ®Çu t− ®Çy ®ñ ®Ó ph¸t huy tiÒm n¨ng n¨ng suÊt cña gièng. 13- GIèNG UNISEED 90 1. Nguån gèc Uniseed 90 lµ gièng lai ®¬n cña C«ng ty Uniseed Th¸i Lan, ®ang ®−îc trång trªn diÖn tÝch lín t¹i §«ng Nam bé, ë phÝa B¾c ®· kh¶o nghiÖm vµ trång thö tõ vô xu©n 1994, lµ gièng cã triÓn väng. 2. Nh÷ng ®Æc tÝnh chñ yÕu Gièng ng« Uniseed 90 thuéc nhãm chÝn trung b×nh, ë phÝa B¾c vô xu©n 115- 125 ngµy, vô hÌ thu 95 - 100 ngµy, vô ®«ng 110- 120 ngµy. C©y cao 190 - 210cm, cao ®ãng b¾p 90 - 100cm. B¾p dµi trung b×nh 15 - 17cm, ®−êng kÝnh b¾p 4,2 - 5cm, cã kho¶ng 12 - 14 hµng h¹t, 30 - 35 h¹t/hµng. Khèi l−îng 1.000 h¹t 280 - 300g, h¹t b¸n r¨ng ngùa, mµu vµng t−¬i da cam. N¨ng suÊt trung b×nh 50 -60 t¹/ha, th©m canh tèt cã thÓ ®¹t 70 - 80 t¹/ha. Uniseed 90 c©y h¬i cao nh−ng chèng ®æ kh¸, Ýt nhiÔm c¸c lo¹i s©u bÖnh, nhÊt lµ bÖnh kh« v»n. 14
3. H−íng sö dông vµ yªu cÇu kü thuËt Gièng yªu cÇu th©m canh cao do ®ã nªn gieo trång ë nh÷ng vïng cã ®iÒu kiÖn ®Çu t−, ®Êt tèt, sè giê n¾ng cao, chñ ®éng t−íi tiªu. ThÝch hîp ë c¸c tØnh phÝa Nam, ë phÝa B¾c cã thÓ trång trong vô xu©n, vµ vô ®«ng sím tr−íc 10/9. 14- GIèNG UNISEED 38 1. Nguån gèc Uniseed 38 lµ gièng lai ba cña C«ng ty Uniseed Th¸i Lan, hiÖn ®ang ®−îc trång trªn diÖn tÝch lín t¹i Bµ RÞa - Vòng Tµu; ë phÝa B¾c ®· kh¶o nghiÖm vµ trång thö tõ vô xu©n 1994, lµ gièng cã triÓn väng. 2. Nh÷ng ®Æc tÝnh chñ yÕu Gièng ng« Uniseed 38 thuéc nhãm chÝn trung b×nh, ë phÝa B¾c vô xu©n 115- 125 ngµy, vô hÌ thu 95 - 100 ngµy, vô ®«ng 110- 120 ngµy. C©y cao 190 - 205cm, cao ®ãng b¾p 90 - 95cm B¾p dµi trung b×nh 15 - 17cm, ®−êng kÝnh b¾p 4,2 - 5,0cm, cã kho¶ng 12 - 14 hµng h¹t, 30 - 35 h¹t/hµng, khèi l−îng 1.000 h¹t 270 - 290g, h¹t b¸n r¨ng ngùa, mµu vµng t−¬i da cam. N¨ng suÊt trung b×nh 50 - 55 t¹/ha, th©m canh tèt cã thÓ ®¹t 70 - 75 t¹/ha. Uniseed 38 chèng ®æ kh¸, Ýt nhiÔm c¸c lo¹i s©u bÖnh, nhÊt lµ bÖnh kh« v»n. 3. H−íng sö dông vµ yªu cÇu kü thuËt Gièng Uniseed 38 yªu cÇu th©m canh do ®ã nªn trång ë nh÷ng vïng cã ®iÒu kiÖn ®Çu t−, ®Êt tèt, sè giê n¾ng cao, chñ ®éng t−íi tiªu... ë phÝa B¾c nªn trång trong vô xu©n, vô hÌ thu vµ vô ®«ng sím (gieo tr−íc 10/9). 15 - GIèNG NG¤ DK - 888 1. Nguån gèc Gièng ng« DK - 888 lµ gièng lai ®¬n cña C«ng ty DEKALB - Mü, ®−îc nhËp néi vµo n−íc ta tõ Th¸i Lan vµ trång thö nghiÖm tõ 1991. HiÖn nay diÖn tÝch trång DK - 888 ®ang ®−îc më réng ë nhiÒu n¬i, ®Æc biÖt ë c¸c tØnh phÝa Nam. 2. Nh÷ng ®Æc tÝnh chñ yÕu Gièng DK - 888 cã chiÒu cao trung b×nh 200 - 220cm, chiÒu cao ®ãng b¾p tõ 90 - 110cm. Cã 19 - 21 l¸, bé l¸ gän. 15
Thêi gian sinh tr−ëng: Vô xu©n ë phÝa B¾c tõ 125 - 135 ngµy, vô thu 100- 105 ngµy, vô ®«ng 120 - 130 ngµy, ë phÝa Nam tõ 115- 118 ngµy. DK-888 cã tiÒm n¨ng n¨ng suÊt cao, n¨ng suÊt trung b×nh 50 -60 t¹/ha, th©m canh tèt cã thÓ ®¹t trªn 80 t¹/ha. Tû lÖ c©y 2 b¾p cao (60 - 80%), b¾p dµi 14 - 16cm, ®−êng kÝnh b¾p 4,2 - 4,5cm, mçi b¾p cã 14 - 16 hµng h¹t, khèi l−îng 1.000 h¹t 280 - 300g. H¹t d¹ng b¸n r¨ng ngùa, mµu vµng da cam ®Ñp vµ ®−îc nhiÒu ng−êi −a thÝch. Cøng c©y, rÔ kiÒng nªn chèng ®æ tèt. ChÞu h¹n kh¸. BÞ nhiÔm s©u bÖnh nhÑ. 3. H−íng sö dông vµ yªu cÇu kü thuËt Kh¶ n¨ng thÝch øng réng, cã thÓ trång ë mäi vïng, ®Æc biÖt trªn c¸c ch©n ®Êt th©m canh thuéc phï sa ven s«ng, ®Êt ®á bazan, ®Êt ®en dèc tô. Ph¸t triÓn tiÒm n¨ng n¨ng suÊt ë nh÷ng n¬i sè giê n¾ng cao, chñ ®éng t−íi tiªu, bãn ®ñ ph©n, phï hîp víi trång xen, kho¶ng c¸ch gieo: hµng x hµng = 70cm, c©y x c©y = 33 - 36cm. 16 - GIèNG LVN 10 1. Nguån gèc LVN 10 lµ gièng lai ®¬n do TS. TrÇn Hång Uy, PTS. Ng« H÷u T×nh, PTS. Phan Xu©n Hµo vµ céng t¸c viªn cña ViÖn nghiªn cøu ng« t¹o ra tõ c¸c dßng tù phèi DF1/DF2, ®−îc Bé N«ng nghiÖp vµ CNTP cho phÐp khu vùc ho¸ vµ quy tr×nh s¶n xuÊt h¹t lai. LVN 10 ®−îc c«ng nhËn lµ TBKT míi th¸ng 8/1994. 2. Nh÷ng ®Æc tÝnh chñ yÕu Gièng LVN 10 thuéc nhãm chÝn muén, thêi gian sinh tr−ëng vô xu©n 125 - 135 ngµy, vô hÌ thu 95 - 100 ngµy, vô thu ®«ng 110- 120 ngµy. C©y cao 200 - 240cm, cao ®ãng b¾p 100- 140cm, cã 20 - 21 l¸. B¾p dµi trung b×nh 18 - 22cm, ®−êng kÝnh b¾p 4,5 - 5,5cm, cã tõ 10 - 14 hµng h¹t, sè h¹t/hµng 35 - 45 h¹t, tû lÖ träng l−îng h¹t/b¾p 82 - 84%, khèi l−îng 1.000 h¹t 300 -330g, h¹t b¸n r¨ng ngùa, mµu vµng da cam. N¨ng suÊt trung b×nh 55 - 65 t¹/ha, th©m canh tèt cã thÓ ®¹t 80 - 90 t¹/ha. LVN 10 chÞu h¹n, chÞu chua phÌn tèt; kh¶ n¨ng chèng ®æ kh¸, Ýt nhiÔm c¸c lo¹i s©u bÖnh. 3. H−íng sö dông vµ yªu cÇu kü thuËt Gièng yªu cÇu th©m canh cao do ®ã nªn gieo trång ë nh÷ng vïng cã ®iÒu kiÖn ®Çu t−, ®Êt tèt, sè giê n¾ng cao, chñ ®éng t−íi tiªu. KÕt qu¶ s¶n xuÊt thö ë §«ng Nam bé vµ ®ång b»ng s«ng Cöu Long vµ duyªn h¶i miÒn Trung cho thÊy LVN 10 rÊt thÝch hîp vµ n¨ng suÊt cao. ë phÝa B¾c nªn gieo trång trong vô xu©n, hÌ thu, ®èi víi vô ®«ng cÇn kÕt thóc gieo tr−íc 5/9, kho¶ng c¸ch gieo: hµng x hµng = 70cm, c©y x c©y = 33 - 36cm. 16
17 - GIèNG LVN 11 1. Nguån gèc LVN 11 lµ gièng lai ba cña ViÖn nghiªn cøu ng«, lai t¹o tõ c¸c dßng DF2/DF1//DF5, ®−îc Bé N«ng nghiÖp vµ CNTP cho phÐp kh¶o nghiÖm th¸ng 2/1994, lµ gièng cã triÓn väng. 2. Nh÷ng ®Æc tÝnh chñ yÕu Gièng LVN 11 thuéc nhãm chÝn muén, ë phÝa B¾c vô xu©n 125 - 132 ngµy, vô hÌ thu 100- 105 ngµy, vô thu ®«ng 110- 120 ngµy. C©y cao 190 - 220cm, cao ®ãng b¾p 90 - 110cm, cã 19 - 20 l¸. B¾p dµi trung b×nh 17 - 20cm, ®−êng kÝnh b¾p 4,5 - 5cm, cã tõ 12 - 16 hµng h¹t, khèi l−îng 1.000 h¹t 290 - 310g, h¹t b¸n r¨ng ngùa, mµu vµng da cam. N¨ng suÊt trung b×nh 5 - 6 tÊn, th©m canh tèt cã thÓ ®¹t 7 - 8 tÊn/ha. LVN 11 chÞu h¹n kh¸, chèng ®æ trung b×nh, Ýt bÞ s©u bÖnh. 3. H−íng sö dông vµ yªu cÇu kü thuËt Nªn gieo trång ë nh÷ng vïng cã ®iÒu kiÖn th©m canh, ®Êt ®ai t−¬ng ®èi mµu mì, ¸nh s¸ng dåi dµo… ë phÝa B¾c thÝch hîp lµ vô xu©n, hÌ thu, ®èi víi vô ®«ng cÇn kÕt thóc gieo tr−íc 5/9. 18 - GIèNG LVN 12 1. Nguån gèc LVN 12 lµ gièng lai kÐp cña ViÖn nghiªn cøu ng«, ®−îc t¹o ra tõ c¸c dßng DF2/DF1/DF88/DF89-1, ®−îc Bé N«ng nghiÖp vµ CNTP c«ng nhËn th¸ng 1/1995. 2. Nh÷ng ®Æc tÝnh chñ yÕu Gièng LVN 12 thuéc nhãm chÝn trung b×nh muén, ë phÝa B¾c vô xu©n 120 - 130 ngµy, vô thu 100- 105 ngµy, vô ®«ng 115- 125 ngµy. C©y cao 190 - 210cm, cao ®ãng b¾p 90 - 100cm, cã 18 -20 l¸. B¾p dµi trung b×nh 17 - 20cm, ®−êng kÝnh b¾p 4,5 - 5cm, cã tõ 12 - 16 hµng h¹t, khèi l−îng 1.000 h¹t 300 -310g, h¹t b¸n r¨ng ngùa, mµu vµng. N¨ng suÊt trung b×nh 4,8 - 6 tÊn, th©m canh tèt cã thÓ ®¹t 7 - 7,5 tÊn/ha. 17
3. H−íng sö dông vµ yªu cÇu kü thuËt Nªn gieo trång ë nh÷ng vïng cã ®iÒu kiÖn th©m canh, ®Êt ®ai t−¬ng ®èi mµu mì. ë phÝa B¾c thÝch hîp lµ vô xu©n, hÌ thu, ®èi víi vô ®«ng cÇn kÕt thóc gieo tr−íc 5/9. 19 - GIèNG LVN 19 1. Nguån gèc LVN 19 lµ gièng lai ®¬n do PTS Ng« H÷u T×nh vµ c¸c céng t¸c viªn cña ViÖn nghiªn cøu ng« t¹o ra tõ 2 dßng fullsib, nªn gi¸ h¹t gièng rÎ h¬n c¸c gièng lai ®¬n kh¸c. §−îc Bé N«ng nghiÖp vµ CNTP cho phÐp kh¶o nghiÖm ë c¸c tØnh phÝa B¾c th¸ng 8/1994, lµ gièng cã triÓn väng. 2. Nh÷ng ®Æc tÝnh chñ yÕu Gièng LVN 19 thuéc nhãm chÝn trung b×nh, ë phÝa B¾c vô xu©n 120 - 125 ngµy, vô thu 100- 105 ngµy, vô thu ®«ng 110- 115ngµy. C©y cao 200 - 215cm, cao ®ãng b¾p 100- 110cm, cã 18 - 19 l¸, c©y to, sinh tr−ëng khoÎ. B¾p dµi trung b×nh 16 - 18cm, ®−êng kÝnh b¾p 4,5 - 5cm, cã tõ 12 - 16 hµng h¹t, khèi l−îng 1.000 h¹t 290 - 300g, h¹t b¸n r¨ng ngùa, mµu vµng da cam. N¨ng suÊt trung b×nh 55 - 60 t¹/ha, th©m canh tèt cã thÓ ®¹t 70 - 80 t¹/ha. LVN 19 chèng chÞu s©u ®ôc th©n, bÖnh kh« v»n kh¸, chÞu h¹n kh¸, th©n h¬i yÕu, chèng ®æ trung b×nh. 3. H−íng sö dông vµ yªu cÇu kü thuËt Nªn gieo trång ë nh÷ng vïng cã ®iÒu kiÖn th©m canh, ®Êt ®ai t−¬ng ®èi mµu mì, ¸nh s¸ng dåi dµo, cÇn gieo th−a h¬n so víi nh÷ng gièng cïng trµ kh¸c. ë phÝa B¾c thÝch hîp lµ vô xu©n, hÌ thu, ®èi víi vô ®«ng cÇn kÕt thóc gieo tr−íc 5/9, kho¶ng c¸ch gieo: hµng x hµng = 70cm, c©y x c©y = 33 - 36cm. 20 - GièNG LVN 20 1. Nguån gèc LVN 20 lµ gièng lai ®¬n do PTS Ng« H÷u T×nh vµ c¸c céng t¸c viªn cña ViÖn nghiªn cøu ng« t¹o ra, ®−îc kh¶o nghiÖm vµ trång thö tõ vô ®«ng 1994, lµ gièng cã triÓn väng trong vô ®«ng chÝnh vô trªn ®Êt 2 lóa. 18
2. Nh÷ng ®Æc tÝnh chñ yÕu Gièng LVN 20 thuéc nhãm chÝn trung b×nh sím, ë phÝa B¾c vô xu©n 110- 115 ngµy, vô thu 90 - 95 ngµy, vô thu ®«ng 105 - 115 ngµy. ThÊp c©y, l¸ gän xÕp sÝt, xanh ®Ëm. ChiÒu cao c©y 175 - 190cm, cao ®ãng b¾p 65 - 75cm. B¾p dµi trung b×nh 14 - 16cm, ®−êng kÝnh b¾p 4,5 - 5cm, cã tõ 12 - 16 hµng h¹t, khèi l−îng 1.000 h¹t 290 - 310g, h¹t b¸n r¨ng ngùa, mµu vµng h¬i nh¹t. N¨ng suÊt trung b×nh 45 - 50 t¹/ha, th©m canh tèt cã thÓ ®¹t 60 - 70 t¹/ha. LVN 20 chÞu h¹n kh¸, chèng ®æ tèt, cã thÓ trång dµy, tuy nhiªn cÇn l−u ý phßng trõ bÖnh kh« v»n. 3. H−íng sö dông vµ yªu cÇu kü thuËt ë phÝa B¾c nªn gieo trång trong vô ®«ng trªn ®Êt 2 lóa, v× gièng ng¾n ngµy nªn cã thÓ kÕt thóc gieo tr−íc 30/9, nh−ng cÇn ¸p dông c¸c biÖn ph¸p phßng trõ kh« v»n tæng hîp. 21- GIèNG NG¤ T-3 1 Nguån gèc T-3 lµ gièng lai nhiÒu dßng do PTS Tr−¬ng §Ých, PTS Ph¹m §ång Qu¶ng vµ céng t¸c viªn, Trung t©m kh¶o kiÓm nghiÖm gièng c©y trång Trung −¬ng t¹o ra tõ c¸c vËt liÖu tèt nhËp néi. Gièng ®−îc kh¶o nghiÖm vµ trång thö tõ n¨m 1992, ®−îc phÐp khu vùc ho¸ tõ th¸ng 8/1994. T-3 lµ gièng ng« lai cã triÓn väng, ®−îc nhiÒu ®Þa ph−¬ng më réng trong s¶n xuÊt, ®Æc biÖt cho vô ®«ng ë phÝa B¾c vµ vô 2 ë phÝa Nam. 2. Nh÷ng ®Æc tÝnh chñ yÕu Gièng T-3 cã chiÒu cao trung b×nh 180 - 200cm, chiÒu cao ®ãng b¾p tõ 75 - 85cm. Cã 16 - 18 l¸. Thêi gian sinh tr−ëng thuéc nhãm chÝn trung b×nh, vô xu©n ë phÝa B¾c 110- 120 ngµy, vô thu 90 - 95 ngµy, vô ®«ng 105 - 115 ngµy. T-3 cã tiÒm n¨ng n¨ng suÊt cao, n¨ng suÊt trung b×nh 45 - 50 t¹/ha, tth©m canh tèt cã thÓ ®¹t 65 - 70 t¹/ha. B¾p dµi 14 - 16cm, mçi b¾p cã 14 - 16 hµng h¹t, khèi l−îng 1.000 h¹t 290 - 300g. H¹t d¹ng b¸n r¨ng ngùa, mµu vµng. Cøng c©y, chèng ®æ tèt. ChÞu h¹n, chÞu rÐt, chÞu ®Êt −ít vµ chÞu óng kh¸, nhiÔm kh« v»n nhÑ. 3. H−íng sö dông vµ yªu cÇu kü thuËt Kh¶ n¨ng thÝch øng réng, cã thÓ trång ®−îc ë c¸c vïng ng« trong c¶ n−íc, trªn nh÷ng ch©n ®Êt th©m canh, ®Æc biÖt vô ®«ng trªn ®Êt 2 lóa, kh«ng nªn trång dµy. 19