intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Luận văn " Một số giảI pháp nhằm nâng cao trình độ học vấn và giảm mức sinh ở Thanh Hoá "

Chia sẻ: Nguyễn Xuân Hải | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:76

Thêm vào BST
Báo xấu
80
lượt xem 15
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo luận văn - đề án 'luận văn " một số giải pháp nhằm nâng cao trình độ học vấn và giảm mức sinh ở thanh hoá "', luận văn - báo cáo phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn " Một số giảI pháp nhằm nâng cao trình độ học vấn và giảm mức sinh ở Thanh Hoá "

  1. Chuyên th c t p t t nghi p S/v: Nguy n Văn C - KTL 39B CHUYÊN T T NGHI P TÀI: " M t s gi i pháp nh m nâng cao trình h c v n và gi m m c sinh Thanh Hoá " GVHD: Võ Nh t Trí SVTH: Nguy n Văn C L p: KTL 39B 0
  2. Chuyên th c t p t t nghi p S/v: Nguy n Văn C - KTL 39B M CL C Trang Ph n m u.................................................................................................. 0 Chương I: Cơ s lý lu n nghiên c u m i quan h gi a trình hc v n và m c sinh........................................................................... 7 I. M t s khái ni m, ph m trù liên quan và các ch tiêu ánh giá v m c sinh .................................................................................................. 7 1. M t s khái ni m................................................................................. 7 2. Các ch tiêu ánh giá m c sinh và các y u t nh hư ng ................... 8 2.1. Các ch tiêu ánh giá m c sinh...................................................... 8 2.2. Các y u t nh hư ng n m c sinh ........................................... 11 II. M t s khái ni m, ph m trù liên quan và ch tiêu ánh giá v trình h c vân ............................................................................................. 13 1.Các khái ni m..................................................................................... 13 2. M t s ch tiêu ánh giá v trình h c vân và các y u t nh hư ng .................................................................................................. 14 III. S c n thi t ph i nâng cao trình h c vân Vi t nam nói chung và Thanh hóa nói riêng.......................................................................... 15 1. M i quan h gi a trình h c vân và m c sinh Thanh hóa ......... 15 2. S c n thi t ph i nâng cao trình h c vân c a toàn xã h i nói chung và c a t nh Thanh hóa nói riêng ............................................. 18 Chương II: ánh giá v th c tr ng h c v n và m c sinh t nh Thanh hóa 19 I. M t s c i m ch y u nh hư ng n m c sinh và trình h c vân c a t nh Thanh hóa ......................................................................... 19 1. c i m v i u ki n t nhiên ........................................................ 19 2. c i m v kinh t .......................................................................... 20 3. c I m v văn hoá xã h i .............................................................. 22 4. c i m v dân s -lao ng-vi c làm ............................................. 23 4.1 c i m v dân s ....................................................................... 23 4.2 c I m v lao ng- vi c làm................................................... 24 II. Phân tích th c tr ng v h c v n và m c sinh Thanh hóa trong th i gian v a qua ................................................................................... 25 1. Th c tr ng v dân s và m c sinh Thanh hóa ............................... 25 2. Th c tr ng v trình h c vân trong th i gian qua Thanh hóa .... 34 1
  3. Chuyên th c t p t t nghi p S/v: Nguy n Văn C - KTL 39B Chương III: nh hư ng c a trình h c vân n m c sinh Thanh hóa .................................................................................. 42 I. nh hư ng trình h c vân n hôn nhân gia ình .............................. 42 1. Trình h c v n v i tu i k t hôn trung bình ................................... 42 2. Trình h c v n v i quy mô gia ình .............................................. 48 II. nh hư ng c a trình h c v n n hành vi sinh s n .......................... 49 1. nh hư ng c a trình h c v n n s con mong mu n và s con th c t .......................................................................................... 49 2. Trình h c v i vi c l a ch n gi i tính........................................... 52 3. Trình h c v n v i tu i sinh con u lòng và kho ng cách gi a các l n sinh. ................................................................................ 53 III. Trình h c v i vi c nh n th c và s d ng các b ên pháp tránh thai ......................................................................................................... 55 1. Trình h c v n v i vi c nh n th c v các bi n pháp tránh thai .... 55 2. Trình h c v i vi c s d ng các bi n pháp tránh thai ................... 58 IV. ánh giá hi u qu c a vi c nâng cao trình h c v n t i vi c gi m m c sinh Thanh hóa. ................................................................. 63 Chương IV: Các gi i pháp nh m nâng cao trình h c v n và gi m m c sinh Thanh hóa .................................................... 65 I. Các gi i phápnh m gi m m c sinh ......................................................... 65 1. Bi n pháp v n ng, khuy n khích tuy n truy n giáo d c ............... 65 2. Các bi n pháp b t bu c ..................................................................... 67 II. Các bi n pháp nâng cao trình h c v n .............................................. 68 1. Ti n hành xoá n n mù ch nâng cao t l ngư i i h c. .................. 68 2. Phát tri n các lo i hình ào t o ......................................................... 68 3. Nâng cao ch t lư ng gi ng d y ......................................................... 69 4. u tư tho áng cho s nghi p giáo d c ......................................... 69 K t lu n... ..................................................................................................... 70 Tài li u tham kh o.......................................................................................69 2
  4. Chuyên th c t p t t nghi p S/v: Nguy n Văn C - KTL 39B PH N M U 1. LÝ DO CH N TÀI Giáo d c là m t lĩnh v c ho t ng r t quan tr ng trong cu c s ng c ng ng. Do ó, trìng phát tri n giáo d c cũng là s th hi n ch t lư ng cu c s ng c ng ng. S bi n i dân s luôn luôn tr c tr c ti p tác ng qua l i n n n giáo d c qu c dân. Trên th c t hi n nay cho Th y Vi t Nam nói chung và Thanh Hoá nói riêng dân s v n ang gia tăng v i tc khá cao, vì th nó t o lên m t s c ép l n i v i quy mô và t c phát tri n giáo d c. Bên c nh ó, s gia tăng dân s quá nhanh ã và ang gây khó khăn cho vi c gi i quy t công ăn vi c làm cho ngư i lao ng, nâng cao phúc l i và m c s ng cho ngư i dân, b o v môI trư ng... t o nên s m t cân i gi a t c phát tri n dân s v i nh p phát tri n s n xu t, kìm hãm s phát tri n c a xã h i. Trư c th c tr ng thì Thanh Hoá UBDS_KHHG và các cơ quan ch c năng c a t nh ã th c hi n nhi u bi n pháp nh m gi m m c sinh trong ó c bi t quan tâm t i giáo d c. Vì giáo d c là m t trong nh ng nhân t tác ông m nh m n m c sinh. M t khác giáo d c còn là quy n cơ b n c a m i ngư i k c nam và n , chính ph ã ti n hành khuy n khích c I cách giáo d c, ào t o cũng như các hình th c tuy n sinh, tuy n d ng cán b nh m cung c p cơ h i ào t o cho m i ngư i. Vi c nâng cao trình hc v n cho ngư i dân không ch là y u t r t c n thi t mà còn là cơ s phát tri n v m t khoa h c, k thu t nh m tăng cư ng s hi u bi t v lĩnh v c khác t ó tác ng áng k vào vi c gi m t l gia tăng dân s . V i c thù là m t t nh có quy mô dân s ông ng th hai toàn qu c sau thành ph H Chí Minh trong khi ó trình phát tri n kinh t và m c s ng c a ngư i dân l i tương i th p ch ngang v i m c trung bình trong c nư c, m t khác trình phát tri n kinh t l i t l ngh ch v i m c sinh vì th có th nói r ng Thanh Hoá hi n nay còn tương i cao. Do v y, vi c nâng cao trình h c v n góp ph n phát tri n kinh t , nâng cao v th c a ngư i ph n , nâng cao trình dân trí... t ó tác ông tích c c n 3
  5. Chuyên th c t p t t nghi p S/v: Nguy n Văn C - KTL 39B vi c gi m m c sinh, là vi c làm r t c p bách c n ư c t ra trong giai o n hi n nay Thanh Hoá. V i nh ng lý do trên, tài em s i sâu vào nghiên c u s nh hư ng c a trình h c v n n m c sinh t nh Thanh Hoá. N i dung c a bài vi t này g m b n chương. Chương I. Cơ s lý lu n nghiên c u m i quan h gi a trình h c v n và m c sinh. Chương II. ánh giá v th c trang h c v n và m c sinh c a t nh Thanh Hoá. Chương III. nh hư ng c a trình h c v n n m c sinh Thanh Hoá. Chương IV. M t s gi I pháp nh m nâng cao trình h c v n và gi m m c sinh Thanh Hoá. 2. GI I H N VÀ PH M VI NGHIÊN C U * V gi i h n nghiên c u: Vì trong tài này, chúng ta nghiên c u tác ông c a giáo d c n m c sinh cho nên chúng ta có các ư c bi n sau. - Bi n c l p: m c sinh - Bi n ph thu c: giáo d c và trình h c v n Ngoài ra chúng ta còn dùng m t s ch báo liên quan n phân tích sâu hơn tác ông gi a giáo d c và m c sinh là: + Trình h c v n c a ph n nói riêng và xã h i nói chung i v i m c sinh. + nh hư ng c a giáo d c v i s d ng các bi n pháp tránh thai. +Trình h c v n c a ngư i v , ngư i ch ng tác ông n m c sinh. * Ph m vi nghiên c u c a tài. Ph m vi nghiên c u ây, ch nghiên c u tính m t chi u là nh hư ng c a trình h c v n n m c sinh và s li u là ph m vi trong t nh Thanh Hoá 3. I TƯ NG NGHIÊN C U i tư ng là nh ng ngư i trong tư i sinh xem xét m i quan h gi a trình h c v n và m c sinh. c bi t i sâu nc m i quan h gi a trình h c v n và m c sinh c a ph n trong tu i sinh 4
  6. Chuyên th c t p t t nghi p S/v: Nguy n Văn C - KTL 39B 4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U có m t cái nhìn t ng quát v tác ông c a trình h cv n iv i m c sinh thì vi c xây d ng khung ký thuy t c a tài là r t c n thi t, thông qua ó chúng ta s bi t ư c s tác ông c a trình h cv n nm ts y u t cơ b n nh t và góc nào ó s có tác ông m t cách tr c ti p hay gián ti p n m c sinh theo chi u hư ng tích c c hay tiêu c c. Khung lý thuy t c a tài Vi c làm Giáo d c truy n th ng Quy mô gia ình Trình Kh năng ho t Mc hc S con mong ng c a t n g sinh vn mu n nhóm i tư ng Tu i k t hôn S d ng các BPTT * Phưong pháp nghiên c u Thông qua khung lý thuy t c a tàI chúng ta có th phân tích s tác ông c a trình h c v n n m c sinh d a vào các y u t tác ông. Xu t phát t s li u ã ư c mô hình hoá, ta có th phân tích m i quan h tương quan gi a các bi n v i nhau theo h a bi n ho c ơn bi n. T s li u ta có th ki m ch ng xem. - Các bi n có liên quan hay không? - Quan h ch t ch hay lõng l o? - Quan h theo chi u thu n hay ngh ch - Quan h là tuy n tính hay phi tuy n tính Thi t l p phương trình bi u di n m i quan h như v y chúng ta ph i dùng phương pháp h i quy và vi c gi i áp ư c T t c các câu h i này s giúp chúng ta xác nh ư c nhi u v n ng d ng trong tài nghiên c u này. Ngoài ra t phương trình l p ư c chúng ta có th ư c lư ng d 5
  7. Chuyên th c t p t t nghi p S/v: Nguy n Văn C - KTL 39B báo các s li u c n thi t. Như trong tài này chúng ta có th xem xét m i quan h gi a trình h c v n và m c sinh và s con mong mu n ho c gi a m c sinh và t l s d ng các BPTT.. . t ó chúng ta có th rút ra k t lu n r ng chúng ta có m i quan h thu n hay ngh ch và có m i quan h ch t hay l ng, t phương trình h i quy c a các bi n ta có th xác l p m i quan h và ưa lên th bi u di n xu hư ng cu chúng. 6
  8. Chuyên th c t p t t nghi p S/v: Nguy n Văn C - KTL 39B CHƯƠNG I CƠ S LÝ LU N NGHIÊN C U M I QUAN H GI A TRÌNH H C V N VÀ M C SINH I. M T S KHÁI NI M, PH M TRÙ LIÊN QUAN VÀ CÁC CH TIÊU ÁNH GIÁ V M C SINH 1. M t s khái ni m Vi c nghiên c u m c sinh chi m m t v trí trung tâm trong nghiên c u dân s vì m t lo t lý do sau: sinh óng vai trò thay th và duy trì v m t sinh h c c a xã h i loài ngư i, vi c tăng dân s ph thu c hoàn toàn vào vi c sinh . B t kỳ m t xã h i nào cũng t n t i do vi c thay th th h này b ng th h khác thông qua sinh . N u vi c thay th s lư ng dân s không phù h p, t c là s ch t trong công ng nào ó liên t c nhi u hơn s sinh, xã h i ó s ương u v i nguy cơ di t vong. M t khác n u vi c gia tăng dân s quá nhanh cũng s t o ra hàng lo t các v n kinh t - xã h i và chính tr cho t nư cph i gi i quy t. Quá trình thay th c a xã h i thông qua sinh là quá trình r t ph c t p. Ngoài gi i h n v m t sinh h c, hàng lo t các y u t xã h i, văn hoá, tâm lý cũng như kinh t và chính tr có nh hư ng quy t nh m c và s khác bi t m c sinh. Trong th p k 60, ngư i ta nh n th y rõ ràng là nhân t chính trong vi c tăng dân s c a các nư c ang phát tri n cũng như các nư c phát tri n là m c sinh. T l gia tăng dân s trong nhi u nư c hi n t i ph thu c vào m c sinh và m c ch t hơn là di dân qu c t . Trong các nư c ang phát tri n, mc ch t ã gi m xu ng áng k và hy v ng s gi m n a trong tương lai, trong khi ó m c sinh l i không gi m m t cách tương ng d n n vi c tăng dân s quá nhanh. ó là m i e do i v i chương trình phát tri n kinh t - xã h i. M c sinh còn ư c quy t nh ch y u b i c u trúc tu i c a dân s . Kh năng sinh là kh năng sinh lý c a m t ngư i àn ông, m t ngư i ph n ho c m t c p v ch ng có th sinh ra ư c ít nh t m t con. M c sinh là bi u hi n th c t c a kh năng sinh . Do tính ch t sinh h c quy nh, không ph I tu i nào con ngư i cũng có kh năng sinh mà ch m t kho ng tu i nh t nh m i có kh năng này kho ng tu i ó g i là th i kỳ có kh năng sinh s n. Ch ng h n i v i ph n kho ng tu i ó b t u khi xu t hi n kinh nguy t và k t thúc mãn kinh t c là kho ng (15- 49). 7
  9. Chuyên th c t p t t nghi p S/v: Nguy n Văn C - KTL 39B S ki n sinh con s ng là s ki n a tr tách ra kh i cơ th ngư i m và có bi u hi n c a s s ng như hơI th , tim p, cu ng r n rung ng ho c có nh ng c ng t nhiên c a b p th t. có m t cái nhìn c th hơn v m c sinh ng trên các khía c nh khác nhau c u quá trinh sinh s n chúng ta ph i ti n hành phân tích các nhân t nh hư ng n m c sinh và các thư c o ánh giá v m c sinh. 2. Các ch tiêu ánh giá m c sinh và các y u t nh hư ng 2.1. Các ch tiêu ánh giá m c sinh Trong dân s h c, khi ánh giá tình hình sinh , thông thư ng ngư i ta s d ng m t s ch tiêu sau: T s tr em so v i ph n trong tu i có kh năng sinh T s tr em- ph n (CWR) là t s gi a s tr em dư i 5 tu i và s ph n trong tu i sinh (15-49) P0-4 CWR= Pw 15-49 Trong ó: P0-4 s tr em t o-4 tu i Pw 15-49 s ph n trong tu i có kh năng sinh T s tr em – ph n ph n ánh ư c m c sinh trung bình trong th i kỳ 5 năm h n ch m t ph n sai s do báo cáo thi u v s sinh trong năm u ây là ch tiêu ánh gia m c sinh c a dân cư mà không c n s li u chi ti t c th . Nhưng ây là ch tiêu có cách o lư ng r t thô, m c chính xác không cao. * T su t sinh thô (CBR) ây là ch tiêu o m c sinh ơn gi n và thư ng ư c s d ng. Công th c c a nó ư c xác nh như sau: B CBR = ---- P Trong ó: B là s tr em sinh ra trong năm P là dân s trung bình trong năm 8
  10. Chuyên th c t p t t nghi p S/v: Nguy n Văn C - KTL 39B T su t sinh thôlà s tr em sinh s ng ư c trên 1000 dân s trtung bình trong năm. ây là ch tiêu thô v m c sinh, b i vì m u s bao g m c thành ph n dân s không tham gia vào quá trình sinh s n : àn ông tr em và nh ng ngư i già. M u s cũng bao g m c nh ng thành ph n không ho t ng tình i c ho c vô sinh. + Ưu I m : ây là ch tiêu quan tr ng c a m c sinh nó ư c dùng tr c ti p tính t l tăng dân s , tính toán nhanh ơn gi n và c n r t ít s li u. + Như c i m : không nh y c m b i s thay i c a m c sinh, nó b nh hư ng b i c u trúc theo gi i tu i c a dân s , phân boó m c sinh các tu i trong các kỳ có kh năng sinh s n, tình tr ng hôn nhân. * T su t sinh chung (GFR) T su t sinh chung là t s gi a s tr em sinh ra s ng ư c trong nămv i s ph n trung bình trong tu i sinh (15-49) c a năm ó nhân v i 1000. B GFR = ---- Pw 15-49 Trong ó : B là t ng s tr em sinh ra trong năm Pw 15-49 s ph n trung bình t 15-49 tu i trong năm. + Ưu i m: ây là ch tiêu d tính toán , m u s ã dư ng như lo i b h t nh ng ngư i không liên quan tr c ti p n hành vi sinh s n như: nam gi i, tr em và ngư i già + Như c i m: Ch tiêu này chưa th t s hoàn h o vì t t c nh ng ph n không có ch ng u có m t trong m u s , hơn th n a không tính n mc khác bi t v m c sinh các tu i khác nhau. * T su t sinh c trưng theo tu i (ASFRx) i v i ph n t n su t sinh khác nhau áng k t tu i này sang tu i khác, nhóm tu i này sang nhóm tu i khác. Do v y bi u th m c sinh s n c a ph n theo t ng tu i, nhóm tu i khác nhau ngư i ta thư ng dùng ch tiêu t su t sinh c trưng theo tu i ho c nhóm tu i “x” nào ó. 9
  11. Chuyên th c t p t t nghi p S/v: Nguy n Văn C - KTL 39B ASRFx là s tr em sinh ra s ng trên 1000 tu i x hay nhóm tu i x nào ó Ch tiêu này ph n ánh m i quan h tương quan gi a s tr em sinh ra trong năm c a các bà m các tu i hay nhóm tu i khác nhau so v i t ng s ph n các tu i ó. ASFRx òi h i s li u ph i chi ti t ph i xác nh s lư ng tr em sinh ra trong năm tu i c a các bà m Thông thương ngư i tính t su t sinh c trưng cho t ng nhóm tu i c a ph n . Qua ó, ta có th th y ư c m c sinh c a ph n qua t ng nhóm tu i. Tu i sinh c a ph n b chi ph i b i y u t sinh h c. Qua th c t ta th y cư ng sinh cao nh t tu i 25-35 sau ó khác nhau sinh s n gi m và nhi u y u t chi ph i. + T su t sinh c trưng theo tu i ư c xác nh theo công th c sau: Bfx ASFRx = ---- Pwx Trong ó: Bfx s tr em c a ph n tu i x sinh ra s ng ư c Pwx s ph n trung bình tu i trong năm + ưu i m:ASFRx lo i tr s khác bi t v m c sinh c a t ng nhóm tu i và mang l i nhi u thông tin v hành vi sinh hơn b t kỳ m t ch tiêu o lư ng v m c sinh nào khác. + Như c i m: Khi so sánh m c sinh gi a hai vùng, hai qu c gia và ch tiêu này tương i ph c t p và c n ph i có nhi u ch s . * T ng t su t sinh (TFR) ây là th ơc o m c sinh ư c các nhà dân s h c s d ng r ng rãi nh t khi ã bi t t su sinh c trưng theo tu i ho c nhóm tu i thì vi c xác nh t ng t su t sinh là r t ơn gi n T ng t su t sinh ph n ánh s tr em trung bình mà m t ph n ho c m t th h ph n có th có trong su t cu c i sinh s n c a mình. TFR = n ASFRx\1000 Trong ó: n là s dài kho ng tu i kh o sát + Ưu i m: TFR có cách o ơn gi n mà không b ph thu c vào c u trúc tu i. M c dù, TFR là ch tiêu không có th c trong th c t nhưng qua ó ta có th th y ư c s con trung bình c a m t năm ph n . 10
  12. Chuyên th c t p t t nghi p S/v: Nguy n Văn C - KTL 39B + Như c i m: TFR òi h i ph i có s li u v s tr m sinh ra theo tu i c a các bà m và s ph n theo nhóm tu i mà nh ng s li u này ch có th có ư c t h thông ăng ký hay t ng iêù tra dân s . Hơn n a nó không cung c p thông tin gi a các nhóm tu i. * T l các c p v ch ng s d ng các bi n pháp tránh thai ánh giá m c c a vi c s dung các bi n pháp k ho ch hoá gia ình. Ngư i ta thư ng s d ng ch tiêu các c p v ch ng s d ng các bi n pháp tránh thai. CPR = Ux/ F15-49 Trrong ó: Ux nh ng c p v ch ng trong tu i x (15-49) F15-49 s ph n trong tu i t 15-49 có ch ng CPR dùng ph n ánh s ph n trong tu i sinh hiên ang có ch ng áp d ng các bi n pháp KHHG . Nó ư c tính vào th i i m nào ó cho t t c các bi n pháp tránh thai ho c ch tính riêng cho các BPTT hi n i. Tuy nhiên ch tiêu này thư ng khó ph n ánh chính xác, vì ta ch có th th ng kê ư c s ngư i hi n ang s d ng các BPTT hi n i, còn i v i các BPTT truy n th ng thì vi c th ng kê chính xác ư c s ngư i áp d ng là m t i u khó khăn. Tuy nhiên, ch tiêu này v n ư c áp d ng ph bi n. 2.2. Các y u t nh hư ng n m c sinh M c sinh b nh hư ng b i nhi u bi n s tr c ti p ho c gián ti p. Bao g m nh ng bi n s sinh h c, m c ch t tr sơ sinh, vai trò c a ph n , trình h c vân, thu nh p và nhi u bi n khác. Gi i thích m c sinh có th gi i h n ph m vi m t ngư i ph n ho c ph m vi m t t ng th dân cư ch u nh hư ng c a nhi u y u t xã h i và kinh t . M c sinh là bi n ph thu c, ch u nh hư ng c a nhi u bi n c l p khác. H th ng bi n s có vai trò trung gian gi a các bi n s hành vi và m c sinh bao g m: - Nh ng bi n s trung gian - Nh ng bi n s có liên quan n c tính gia ình và hoàn c nh gia ình. ây là nhóm biên s th hai Trong nh ng bi n s này g m nhi u bi n s + Tu i là m t trong nh ng bi n s quan tr ng nh t gi i thích m c sinh cu cái nhân trong ph m vi vi mô. Cơ c u tu i là m t trong nh ng bi n s quan tr ng khi gi i thích m c sinh trong ph m vi vĩ mô. Trong c hai 11
  13. Chuyên th c t p t t nghi p S/v: Nguy n Văn C - KTL 39B ph m vi tu i liên quan ch t ch n các bi n trung gian: tu i liên quan n k t hôn, ly hôn, goá, d y thì, t n su t giao h p, xác su t th thai và mãn kinh + M c ch t nh hư ng n m c sinh qua m t s cơ ch . Th nh t nh hư ng n s ngư i trong tu i sinh qua cơ c u tu i gi i tính. T i ph m vi vi mô s con m t c p v ch ng ra có th ch u nh hư ng b i xác su t sông qua tu i sinh , không có v ho c ch ng ch t s m. Th hai, m c ch t tr sơ sinh và m c ch t tr em có nh hư ngt i m c sinh qua cơ ch sinh h c và hành vi. + Ngân sách, tài s n, th i gian c a m t gia ình cũng nh hư ng n m c sinh. Vì khi có con òi h i ph i có c v t ch t và th i gian, yêu c u chi phí và thu n l i khi có con trong gia ình có th nh hư ng n m c sinh. M t trong nh ng chi phí quan tr ng nh t khi tính chi phí có con là chi phí cơ h iu c a ngư i m + a vi theo nhi u nhà nghiên c u là nhân t quy t nh ch ch t nh hư ng en m c sinh. a v c a ph n có th nh hư ng n m c sinh thông qua tu i k t hôn, nh ng l a ch n sinh con trong hôn nhân và m c sinh t nhiên. Trình h c v n, s tham gia vào l c lư ng lao ông, kh năng quy t nh trong gia ình và tình tr ng s c kho là nh ng y u t ch y u khi nghiên c u a v c a ph n và m c sinh. + Thu nh p là m t bi n s ư c nghiên c u trong quan h v i m c sinh.Thu nh p có th nh hư ng n m c sinh b ng nhi u cách khác nhau. N u coi con cáI như là c a c icho tiêu dùng thì thu nh p càng cao thì s con moang mu n càng cao. Song có nh ng v n khác v i gi thi t này là thu nh p càng cao thì b m càng mu n con có ch t lư ng (trình h c vân và s c kho ) càng cao, con không ph i là m t v t ch t cho tiêu dùng mà con là kh năng cho s n xu t, óng góp cho ngân sách c a gia ình. Thu nh p cao do có th có nhi u con làm vi c. Th ba, khi g p thu nh p c a v chông trong t ng ngu n tàI s n gia ình sinh nuôi d y còn nh hư ng n công vi c c a v thì m c sinh và thu nh p càng ph c t p. + S thích cũng nh hư ng n m c sinh - Bi n xã h i g m 2 lo i biên s . Th nh t các bi n s tình tr ng chính tr ,ch xã h i, ch kinh t . Lo i bi n s th hai là nh ng bi n s có liên quan n chính sách và chương trình có nh hư ng tr c ti p ho c gián ti p n dân s ho c m t s thành ph nc a nó. Có th nói nhân t c a m c sinh là r t a d ng và ư c chia thành ba nhóm: bi n s trung gian, bi n s gia ìng và bi n s hoàn c nh xã h i. Trong m i nhóm có nhi u bi n s 12
  14. Chuyên th c t p t t nghi p S/v: Nguy n Văn C - KTL 39B khác nhau nh hư ng theo nhi u hư ng. Chính vì th mà i sâu vào nghiên c u m t nhânt hi u rõ hơn vêg s tác ng c a nó t i m c sinh là r t c n thi t. II. M T S KHÁI NI M, PH M TRÙ LIÊN QUAN VÀ CH TIÊU ÁNH GIÁ V TRÌNH H C VÂN 1.Các khái ni m * Khái ni m v giáo d c Giáo d c có th nh nghĩa m t cách khái quát nh t là t t c các dang h c t p c a con ngư i. âu có s ho t ng và giao lưu nh m truy n t và lĩnh h i nh ng giá tr và kinh nghi m xã h i thì ó có giáo d c. Theo m t nghĩa h p hơn, giáo d c là m t quá trình ư c t ch c m t cách có m c ích, có k ho ch n hm truy n t và lĩnh h i nh ng kinh nghi m xã h i c a loaì ngư i. Nơi t ch c giáo d c m t cách có h th ng, có k ho ch ch t ch là nhà trư ng. ây, vi c t ch c quá trình giáo d c ch y u do nh ng ngư i có kinh nghi m, có chuyên môn m nhi m ó là nh ng th y giáo, nh ng nhà giáo d c. Bên c nh ó giáo d c còn ư c ti n hành ngoài nhà trư ng, do các t ch c và các cơ s xã h i khác nhau th c hi n như các t ch c kinh doanh các tôn giáo oàn th , các c m dân cư.. . Ngư i ta phân chia giáo d c thành hai lo i : giáo d c chính quy và giáo d c không chính quy. Giáo d c chính quy là giáo d c theo m t chương trình ã ư c Nhà Nư c chu n hoá, còn giáo d c không chính quy có chương trình tuỳ theo m c ích và yêu c u c a ngư i h c. Giáo d c chính quy thư ng ư c t ch c trong các nhà trư ng, còn giáo d c không chính quy ư c t ch c ngoài nhà trư ng .. văn hoá * Khái ni m v trình Trình văn hoá là toàn b nh ng hi u bi t v v t ch t và tinh th n trong quă trình con ngư i, c ng ng, dân t c, loàI ngư i sinh s ng và ho t ng. Nh ng bi u hi n ó bao g m c kinh nghi m, v n s ng, tri th c l n công c lao ng, nhà ăn m c r i văn hoá ngh thu t, ki n trúc và k thu t, công ngh t c là toàn b s phong phú v tinh th n và v t ch t c a m i ngư i và c c ng ng loài ngư i Trình h c v n thư ng ư c ob ng s thành t, s tích lu ki n th c m c nào ó trong xã h i. Song o trình h c v n dư ng như chưa có ch tiêu t ng h p cân s ng. Thông thư ng ngư i ta s d ng m t s 13
  15. Chuyên th c t p t t nghi p S/v: Nguy n Văn C - KTL 39B ch tiêu sau: tình tr ng i h c c a dân cư , t l bi t ch , t l mù ch , t l h c sinh trên 1000 dân, cơ c u các l p h c, các c p h c. Tuy nhiên m i ch tiêu u có m t s c ph n ánh và h n ch riêng c a nó. 2. M t s ch tiêu ánh giá v trình h c vân và các y u t nh hư ng có m t cái nhìn c th v m t hi n tư ng nào ó trong t nhiên cũng như trong xã h i thì thông thương ngưòi ta hay xây d ng các ch tiêu ph n ánh tính ch t c thù c a nó, các ch tiêu ó có th d ng tuy t i ho c tương i, tuỳ thu c vào m c ích và cách nhìn c a ngư i nghiên c u. Do v y, vi c nghiên c u ã ưa ra các ch tiêu v trình h c vân không n m ngoài nh ng cách trên.Thông thư ng ánh giá v trình h c vân ngươi ta thư ng s d ng các ch tiêu sau: * T l ngươi bi t ch -t l ngươi mù ch . Coi nh ng chi ti t c a nghi p v th ng kê không nh hư ng áng k (nhóm i u tra riêng , m t t l nh không xác nh) có th coi ch tiêu t l ngươi bi t ch -t l ngươi mù ch như m t ch tiêu “kép” ph n ánh hai b ph n c a m t t ng th luôn luôn b ng 100%. N u ta bi t t l bi t ch là A% thì t l mù ch s là (100 - A%) và ngư c l i tuỳ vào t ng trư ng h p c th khi thì dùng t l bi t ch khi thì l i dùng t l mù ch nh m m c ích di n t v n thu n ti n hơn, sáng t hơn. * S năm i h c trung bình tính ư c s năm i h c trung bình ngươi ta tính như sau: S năm I h c trung bình = tu i thôi i h c (theo gi i) - tu i b t u n trư ng (theo gi i). Khi tính toán v s năm i h c trung bình c a toàn t nh thì ngươi ta tchia thành các khu v c khác nhau tính toán thư ng thì ngươi ta hay chia theo khu v c nông thôn và thành th , ng th i tính chung cho toàn t nh. T ó so sánh gi a các m c khác nhau v ch tiêu ánh giá. tính ư c s năm i h c trung bình ngươi ta tính tu i b t u i h c c a t ng vùng và tu i thôi h c c a vùng ó, sau ó s năm i h c trung bình b ng tu i thôi h c tr i tu i b t u i h c. T ó ta s tinh ư c trình h c vân c a 14
  16. Chuyên th c t p t t nghi p S/v: Nguy n Văn C - KTL 39B t ng vùng. Bên c nh ó tính ư c s năm i h c trung bình ngươi ta có th chia thành hai gi i khác nhau ó là theo nam- n . * T su t I h c (CER) E CER = ----*100 P Trong ó: E là s ngươi i h c P là dân s trung bình T su t này ph n ánh s ngươi i h c trung bình trong 1000 dân * T su t h c c thù Ei T su t i h c c thù = ---- Px Trong ó: Ei s ngư i i h c c p I Px dân dân s tu i x T su t này ph n ánh s ngươi i h c theo t ng c p b c ng v i t ng d tu i III. S C N THI T PH I NÂNG CAO TRÌNH H C VÂN VI T NAM NÓI CHUNG VÀ THANH HÓA NÓI RIÊNG 1. M i quan h gi a trình h c vân và m c sinh Thanh hóa M c sinh c a ph n ph thu c vào nhi u y u t trong ó trình h c vân là m t trong nh ng y u t tác ng m nh n m c sinh. Hai y u t này có quan h t l ngh ch v i nhau t c là khi trình h c vân càng tăng thì m c sinh càng gi m và ng ơc l i, vì khi có trình h c v n ngươi ta s có nh n th c sâu sác hơn v vi c sinh có k ho ch do v y s làm gi m m c sinh. M i quan h gi a trình h c vân và m c sinh th hi n m t s khía c nh sau: * Trình h c v n tác ng n m c sinh Trình h c v n tuy không tr c ti p làm gi m m c sinh, nhưng nó có nh hư ng r t m nh m n m c sinh, m c nh hư ng này có xu hư ng t l ngh ch. Trong h u h t t t c các qu c gia trên th gi i, nhi u s li u nghiên c u v dân s cho th y r ng trình h c vân càng cao thì m c sinh 15
  17. Chuyên th c t p t t nghi p S/v: Nguy n Văn C - KTL 39B càng gi m và ngư c l i khi trình h c vân càng th p thì m c sinh càng tăng cao. Mc nh hư ng c a trình h c vân vào m c sinh cũng ph thu c vào vùng a lý, i u ki n văn hoá c a vùng. c bi t là trình h c vân c a ph n mang l i ti m năng cho c lĩnh v c tăng và gi m sinh, th hi n thông qua s thay i hành vi sinh s n. Trình h c v n làm trì hoãn tu i k t hôn, kho ng cach sinh gi a các ph n có h c v n cao thì dài hơn so v i ph n có h c v n th p, i u ki n và trình nuôI con có xu hư ng t t hơn nh ng ngư i ph n có trình h c vân cao hơn. Trình h c v n còn liên quan n t l tr em b t vong, vì i v i nh ng ph n có trình h c vân caothì ư c giáo d c và có ki n th c v s c kh o và nuôi d y con. Phong t c t p quán ít tác ng n i v i nh ng ni có trình hc vân cao. M t khác, trình h c vân khác nhau cũng mang l i s thay i ch m ch p trong hành vi sinh s n t vi c lo i b nh ng d nh v m c sinh. I u này thư ng x y vì trình h c vân làm thay i ý mu n có con trong nhi u cách. Nh ng ngươi có trình h c vân t i u khi n ư c nh ng ti m năng c a mình và ít b ph thu c vào nh ng quan ni m phong ki n v s khác nhau gi a vi c sinh con trai hay sinh con gái. V i nh ng lý do nêu trên ta có th kh ng nh r ng i v i nh ng ngư i có trình h c vân cao bao gi cũng thích quy mô gia ình nh và ngươi ph n ư c hi u như chi c chìa khoá liên quan n vi c i u ch nh m c sinh. Giáo d c dân s ư c coi như môi trương trung gian truy n i nh ng ki n th c hi n i và cách s ng m i n m i ngươi dân, m r ng thêm s g n gũi v i nh ng ti n b v vi c s d ng các BPTT, cũng như ki n th c và trách nhi m c a t ng ngươi dân v i s bùng n dân s . M i quan h gi a trình h c vân và m c sinh không ch ơn thu n là m i quan h m t chi u mà ó là m i quan h hai chi u r t rõ nét t c là còn có s tác ng gi a m c sinh n trình h c vân. B i vì trình hc vân t ư c chính là k t qu c a m t h th ng giáo d c có quy mô. t ư c trình h c vân càng cao òi h i ph I có m t h th ng giáo d c cao tương x ng. Dân s luôn là u vào c a giáo d c quan h cũng gi ng nhưquan h gi a nguyên li u và s n ph m v y. Mu n có s n ph m t t v i ch t lư ng t t và kh i lư ng l n thì òi h i công ngh ph I hi n i và quy mô ph i l n thì m i áp ng ư c các yêu c u ó. Trong nh ng năm g n ây t c tăng 16
  18. Chuyên th c t p t t nghi p S/v: Nguy n Văn C - KTL 39B dân s còn khá cao trung bình là 2% v i quy mô dân s 3.519.840 ngươi v i quy mô và t l tăng dân s còn cao như v y thì trong vòng kho ng 6 năm sau s lư ng h c sinh bư c vào l p 1 s là 700.000 em ó có th nói là m t con s tương ói l n, bên c nh ó theo tính toán c a c c th ng kê Thanh hóa thì s lư ng h c sinh ti u h c t năm 1989 n 1999 tăng 196.624 em t c là tăng 51,62% như v y trong vòng 10 năm òi h i h thông giáo d c c a t nh ph i tăng g p 1,5 l n và trên th c t thì Thanh hóa chưa làm ư c I u ó. Như v y, m c sinh cao nh hư ng s u ên giáo d c các m t sau : * Tác ng tr c ti p: S lư ng dân s , t c tăng dân s hàng năm, cơ c u dân s ph n ánh nhu c u i h c c a dân cư. N u m c sinh n nh t c là t c tăng dân s n nh, s lư ng tr em n trư ng tương i n nh thì vi c m r ng quy mô giáo d c s t o I u ki n thu n l i h uh t tr em ư c n trư ng, lúc ó t l ngươi I h c s cao. Nhưng v i t c tăng dân s khá nhanh, òi h i ph I m rông quy mô giáo d c v i m t t c tăng tương ng m i có th gi ư c t l ngươi i h c như trư c song v m t tuy t i s ngư i có tăng hơn là m t mâu thu n xã h i ó là m t khó khăn r t l n c a ngành giáo d c. M c sinh tăng nhanh không nh ng góp ph n làm t n s tr em n tu i i h c, làm tăng s h c sinh ph thông và cũng làm tăng nhu c u h c ngh và h c i h c. Ngoài ra cơ c u dân s cũng nh hư ng l n n s phát tri n giáo d c. M t t nh có cơ c u dân s tr như t nh Thanh hóa thì nhu c u v h c ph thông là r t l n òi h i ph i có s m r ng v trư ng l p và ào t o thêm nhi u giáo vi n. * Tác ng gián ti p Quy mô và t c tăng dân s nh hư ng n ch t lư ng c a cu c s ng tr oc h t là m c thu nh p, t ó mu n nâng cao trình h c vân thì ph I u tư cho ngành giáo d c t quy mô n ch t lư ng ào t o. Trong trư ng h p m c sinh khá cao, t c tăng dân s khá cao mà tc tăng trư ng kinh t ch m hơn t c tăng dân s thì m c thu nh p bình quân u ngư i th p nên kh năng u tư cho giáo d c th p, do ó làm cho quy mô và ch t lư ng giáo d c b h n ch , kìm hãm s phát tri n v trình h c vân c a ngư i dân. 17
  19. Chuyên th c t p t t nghi p S/v: Nguy n Văn C - KTL 39B 2. S c n thi t ph i nâng cao trình h c vân c a toàn xã h i nói chung và c a t nh Thanh hóa nói riêng H c v n là tài s n quý giá nh t c a m i qu c gia, m i dân t c. ánh giá trình phát tri n c a m i nư c thì trình h c vân là m t ch tiêu quan tr ng ánh giá và ngay t ngàn i xưa chinh ph c ư c t nhiên thì không ít các nhà hi n tri t ã tìm tòi h c h i nâng cao kh năng hi u bi t c a mình nh m bi n s c m nh c a t nhiên thành s c m nh c a con ngư i và c như v y chãi qua m t quá trình l ch s lâu dài ã hình thành nên xã h i văn minh c a chúng ta ngày nay. Truy n th ng ó là s i ch xuyên su t m i ti n trình l ch s c a nhân lo i. Nh n th c ư c t m quan tr ng c a h c v n ngay t khi thành l p nư c, ng và nhà nư c ta ã coi giáo d c là qu c sách hàng u c a t nư c. Chính vì v y mà vi c nâng cao trình h c vân c a to n xã h i nói chung và ph n nói riêng không n m ngoài ch chương ó. ng dư i tác ng c a trình h c vân v i các v n KHHG ta th y trình h c vân v n gi vai trò h t s c quan tr ng, c bi t là trình h c vân c a ngư i ph n vì ch c năng sinh ch có ngư i ph n vì th nâng cao h c v n c a ph n cũng có nghĩa là nâng cao s hi u bi t c a h v các bi n pháp KHHG bên c nh ó ph n có h c v n cao còn giúp h kh ng nh v th c a mình so v i nam gi i, nh m y lùi nh ng quan ni m phong ki nl c h u v ngư i ph n , t ó giúp ngư i ph n có th tham gia các ho t ng xã h i cũng như các ho t ng phát tri n kinh t bình ng hơn so v i nam gi i. Bên canh ó chúng ta cũng nh n th y r ng vi c nâng cao trình hc vân không ch là trách nhi m c a c ng ng, c a xã h i mà m i cái nhân c n có trách nhi m tu dư ng h c t p năng cao trình h c vân c a mình có như v y thì m i thúc y ư c s phát tri n c a xã h i. Thanh hóa là t nh có trình h c vân nói chung còn th p so v i c nư c c bi t là i v i vùng nông thôn và mi n núi và nh t là h c v n c a ph n còn th p và còn có s khác bi t so v i nam gi i vì th vi c nâng cao trình h c vân cho ngư i dân là vi c làm r t c p thi t trong giai o n hi n nay. 18
  20. Chuyên th c t p t t nghi p S/v: Nguy n Văn C - KTL 39B CHƯƠNG II ÁNH GIÁ V TH C TR NG H C V N VÀ M C SINH T NH THANH HÓA I. M T S C I M CH Y U NH HƯ NG N M C SINH VÀ TRÌNH H C VÂN C A T NH THANH HÓA 1. c i mv i u ki n t nhiên Thanh hóa là m t t nh thu c phía B c trung b , có di n tích t nhiên 11168,3 km2 chi m 3,37% di n tích toàn qu c. Trong ó có 70% di n tích là i núi, ng b ng ch chi m 30%, c u t o a hình tương i ph c t p nhưng nhìn chung chia thành 3 vung ro r t, a hình th p d n t tây sang ông. Thanh hóa có phía b c giáp v i Sơn la, Hoà bình, Ninh bình phía nam giáp v i Ngh an, phía tây giáp v i nư c Lào, phía ông giáp v i Bi n ông. Là m t t nh n m c a ngõ n i li n mi n B c v i mi n Trung, mi n Nam, Thanh hóa có v trí a lý thu n ti n v ư ng b , ư ng s t ư ng sông, ư ng bi n. NgoàI qu c l 1A ch y qua t nh còn có con ương chi n lư c 15A xuy n su t vùng trung du và mi n núi, ư ng 217 n i sang nư c b n Lào ngoài ra t nh còn có sân bay quân s sao vàng. Thanh hóa có hai h thông sông ngòi chính là sông chu và sông Mã, hàng năm cung c p lư ng phù xa l n cho vùng châu th ven sông ông th i là ngu n cung c p nư c tư i cho toàn b di n tích nông nghi p trong t nh. V i cùng c i m là hai h th ng sông này cùng b t ngu n t phía tây và ch y ra Bi n ông ó là thu n l i cho vi c giao lưu phát tri n kinh t gi a miên suôI và mi n ngư c. Thanh hóa có bãi bi n dàI 102 km, v i di n tích lãnh h i thu c khu c quy n kinh t là 4,7 v n km2, ch a ng ngu n h i s n l n.B bi n có nhi u vùng v nh bãi t m p có th quy ho ch ư c 18 ngàn ha nuôi tr ng thu s n nư c m n, nư c l và ó cũng là m t ti m năng l n phát tri n ngành du l ch. Có c ng bi n nư c sâu theo quy ho ch có kh năng ti p nh n ư c tàu có tr ng t i l n. Như v y, ta có th nói r ng nh ng y u t này s có tác ng l n n phát tri n kinh t , thu hút u tư nư c ngoài có i u ki n phát tri n kinh t ven bi n hình thành nên các ô th ven bi n. Bên c nh ó t nh còn có i u ki n xây d ng các khu công nghi p t p trung nh t là các 19
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.11: Bộ Luận Văn Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Tài Chính Ngân Hàng
172 tài liệu
837 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2