Luận văn Thạc sĩ Công tác xã hội: Công tác xã hội đối với bạo lực học đường ở các Trường Trung học phổ thông tại thành phố Tây Ninh

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:235

Thêm vào BST

Báo xấu

27
lượt xem 14
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn "Công tác xã hội đối với bạo lực học đường ở các Trường Trung học phổ thông tại thành phố Tây Ninh" được hoàn thành với mục tiêu nhằm tìm hiểu những nguyên nhân về bạo lực học đường tại trường THPT, các mối quan hệ trong môi trường học đường và CTXH trong việc ngăn chặn bạo lực học đường. Từ đó, đề xuất các biện pháp hỗ trợ và phòng chống bạo lực học đường trong trường THPT nói chung và tại các trường THPT tại Tây Ninh.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Công tác xã hội: Công tác xã hội đối với bạo lực học đường ở các Trường Trung học phổ thông tại thành phố Tây Ninh

ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH BÌNH DƯƠNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT NGUYỄN THỊ ĐIỂM CÔNG TÁC XÃ HỘI ĐỐI VỚI BẠO LỰC HỌC ĐƯỜNG Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG TẠI THÀNH PHỐ TÂY NINH CHUYÊN NGÀNH: CÔNG TÁC XÃ HỘI MÃ SỐ: 8760101 LUẬN VĂN THẠC SĨ BÌNH DƯƠNG - NĂM 2022
ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH BÌNH DƯƠNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT NGUYỄN THỊ ĐIỂM CÔNG TÁC XÃ HỘI ĐỐI VỚI BẠO LỰC HỌC ĐƯỜNG Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG TẠI THÀNH PHỐ TÂY NINH CHUYÊN NGÀNH: CÔNG TÁC XÃ HỘI MÃ SỐ: 8760101 LUẬN VĂN THẠC SĨ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC TS-GVC. ĐỒNG VĂN TOÀN BÌNH DƯƠNG - NĂM 2022
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan Luận văn này là công trình nghiên cứu của cá nhân tôi, được thực hiện được thực hiện theo quy định của cơ sở đào tạo dưới sự hướng dẫn khoa học của TS-GVC. Đồng Văn Toàn. Các số liệu, kết quả nghiên cứu được trình bày trong Luận văn thạc sĩ về “Công tác xã hội với bạo lực học đường tại các trường THPT tại thành phố Tây Ninh” là hoàn toàn trung thực và không trùng lặp với các đề tài khác trong cùng lĩnh vực. Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan này. Bình Dương, tháng năm 2022 Tác giả Luận văn Nguyễn Thị Điểm
LỜI CẢM ƠN Lời đầu tiên, tôi xin chân thành cảm ơn gia đình, bạn bè và đồng nghiệp, đặc biệt xin tỏ lòng biết ơn thầy TS-GVC. Đồng Văn Toàn người đã tận tình hướng dẫn, truyền thụ kiến thức, kinh nghiệm nghiên cứu cho tôi trong suốt quá trình thực hiện đề tài nghiên cứu. Tôi xin cảm ơn Quý thầy cô giảng dạy chương trình cao học Công tác xã hội tại Trường Đại học Thủ Dầu Một đã nhiệt tình giảng dạy, truyền thụ cho tôi những kiến thức bổ ích về ngành Công tác xã hội, đặc biệt là vị trí, ý nghĩa và vai trò quan trọng của nó trong xã hội phát triển hiện đại. Tôi xin cảm ơn các cán bộ quản lý, nhân viên Viện đào tạo Sau đại học cũng như BGH, thầy cô giáo, các em học sinh các trường THPT tại thành phố Tây Ninh đã hỗ trợ, giúp đỡ nhiệt tình cung cấp thông tin, tài liệu trong quá trình thực hiện nghiên cứu. Cuối cùng, tác giả rất mong nhận được sự chỉ dẫn, góp ý chân tình của Quý thầy cô, nhà nghiên cứu và đọc giả để Luận văn được hoàn thiện hơn. Xin chân thành cảm ơn! Bình Dương, tháng năm 2022 Tác giả Luận văn Nguyễn Thị Điểm
TÓM TẮT LUẬN VĂN Lứa tuổi học sinh THPT là giai đoạn phát triển mạnh mẻ nhất của đời người, đây là giai đoạn hoàn thiện và phát triển nhân cách được biểu hiện qua các đặc điểm tâm lý, nhân cách, phát triển thể chất, tinh thần, tình cảm và các quan hệ xã hội.... chính vì vậy, các em cần được quan tâm để tập trung tốt nhất cho học tập. Để làm tốt điều đó phải có sự phối hợp kịp thời, hiệu quả giữa các lực lượng trong xã hội, nhất là vấn đề an toàn trường học, bạo lực học đường phải được quan tâm, điều này có ý nghĩa quan trọng đến sự phát triển nhân cách và tương lai nghề nghiệp của các em. Với ý nghĩa như vậy, tôi chọn nghiên cứu vấn đề bạo lực trong trường học để khai thác sâu thực trạng, mức độ biểu hiện cũng như nguyên nhân, hình thức bạo lực của học sinh tại các trường THPT thành phố Tây Ninh. Với hướng tiếp cận theo chuyên ngành công tác xã hội, chúng tôi muốn làm rõ vai trò của nhân viên công tác trường học hiện nay trong việc hỗ trợ, can thiệp với các biện pháp phù hợp để giúp đỡ học sinh nhằm đem lại ý nghĩa cả về lý luận và thực tiễn trong xu hướng phát triển giáo dục hiện nay. Trong thời gian qua, bạo lực học đường đang là vấn đề có tính thời sự, được sự quan tâm của toàn xã hội, rất nhiều vụ việc đau lòng xảy ra cũng xuất phát từ bạo lực học đường. Từ đề tài nghiên cứu, học viên hệ thống hoá các khái niệm cũng như vận dụng các lý thuyết trong công tác xã hội để giải quyết vấn đề đặt ra về hiện trạng bạo lực học đường ở các trường Trung học phổ thông nói chung và tại thành phố Tây Ninh nói riêng. Quá trình thực hiện luận văn, học viên đã sử dụng, phối hợp nhiều phương pháp nghiên cứu khác nhau nhằm khai thác toàn diện, khách quan khi thực hiện đề tài. Trong đó, các phương pháp được chủ yếu như: Phương pháp phỏng vấn sâu; phương pháp điều tra bằng bảng hỏi; phương pháp thống kê toán học. Đặc biệt, trong nghiên cứu này chúng tôi vận dụng
phương pháp CTXH nhóm để hỗ trợ, can thiệp nhằm giảm thiểu tình trạng bạo lực học đường ở học sinh THPT. Học viên đã lựa chọn và phân tích các đề tài nghiên cứu có liên quan được khái quát, tổng hợp ở phần tổng quan nghiên cứu cả nghiên cứu trên thế giới và nghiên cứu ở Việt Nam. Tác giả đã lựa chọn và vận dụng các lý thuyết như thuyết nhu cầu, thuyết hành vi,... trong quá trình nghiên cứu thực tiễn. Kết quả nghiên cứu cho thấy, có nhiều nguyên nhân và hình thức bạo lực khác nhau có thể xảy ra ở nhà trường THPT. Khi khảo sát hầu hết học sinh tại các trường THPT đã có nhận thức tốt về hậu quả của bạo lực học đường cũng như đánh giá được những vai trò cần thiết của nhân viên công tác xã hội trong trường học. Qua nghiên cứu cho thấy, học sinh rất cần được hỗ trợ, can thiệp về bạo lực học đường của nhân viên công tác xã hội, đây cũng là thông tin bổ ích để các cấp ban ngành, CBQL nhà trường, cha mẹ học sinh... thấy được tính cấp thiết và sự quan tâm của các lực lượng trong công tác giáo dục con em mình cũng như phối hợp cùng nhau để giảm thiểu tình trạng bạo lực trong nhà trường. Qua kết quả phỏng vấn sâu và sử dụng CTXH nhóm để can thiệp thì kết quả cho thấy rất rõ ràng, những học sinh đã có sự thay đổi tích cực về mặt nhận thức dẫn đến thay đổi hành động và ý thức tốt hơn về vai trò, trách nhiệm của mình để giảm thiểu bạo lực học đường. Tóm lại: Luận văn đã hệ thống và làm phong phú thêm khung lý luận về công tác xã hội với bạo lực học đường; cung cấp những thông tin cụ thể về thực trạng bạo lực học đường, nguyên nhân, hậu quả của bạo lực học đường, từ đó lựa chọn biện pháp phối hợp, can thiệp… để đem lại môi trường an toàn trong nhà trường và phát triển nhân cách toàn diện cho học sinh. Từ kết quả thực trạng sẽ là cơ sở để các nhà quản lý, chính quyền địa
phương, nhân viên công tác xã hội hoạch định hoàn thiện các biện pháp, cải tiến hệ thống tiếp cận luật và thể chế nhằm đem lại bình an, hạnh phúc, đúng như nhận xét “ mỗi ngày đến trường là niềm hạnh phúc”.
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN .................................................................................................... LỜI CẢM ƠN .......................................................................................................... TÓM TẮT LUẬN VĂN .......................................................................................... DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ...................................................................... DANH MỤC BIỂU BẢNG ..................................................................................... DANH MỤC BIỂU ĐỒ ........................................................................................... MỞ ĐẦU ................................................................................................................ 1 1. Lý do chọn đề tài ................................................................................................ 1 2. Mục đích nghiên cứu .......................................................................................... 2 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ................................................................... 2 3.1. Khách thể nghiên cứu...................................................................................... 2 3.2. Đối tượng nghiên cứu...................................................................................... 3 4. Giả thuyết nghiên cứu ........................................................................................ 3 5. Nhiệm vụ nghiên cứu ......................................................................................... 3 6. Câu hỏi nghiên cứu ............................................................................................ 3 7. Phạm vi nghiên cứu ............................................................................................ 3 7.1. Phạm vi về nội dung ........................................................................................ 3 7.2. Phạm vi địa bàn khách thể .............................................................................. 4 7.3. Phạm vi về thời gian........................................................................................ 4 8. Phương pháp nghiên cứu.................................................................................... 4 8.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận .......................................................... 4 8.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn ....................................................... 4 8.2.1. Phương pháp phỏng vấn sâu ........................................................................ 4 8.2.2. Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi ............................................................ 5 8.2.3. Phương pháp công tác xã hội nhóm ............................................................. 5 8.2.4. Phương pháp thống kê toán học ................................................................... 5 9. Ý nghĩa nghiên cứu ............................................................................................ 6
9.1. Ý nghĩa lý luận ................................................................................................ 6 9.2. Ý nghĩa thực tiễn ............................................................................................. 6 10. Cấu trúc của luận văn ....................................................................................... 6 CHƯƠNG 1.CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA CÔNG TÁC XÃ HỘI ĐỐI VỚI BẠO LỰC HỌC ĐƯỜNG .............................................................................................. 7 1.1. Tổng quan nghiên cứu của đề tài .................................................................... 7 1.1.1. Nghiên cứu ở nước ngoài ............................................................................. 7 1.1.2. Nghiên cứu ở Việt Nam ............................................................................. 12 1.2. Một số lý thuyết công tác xã hội ứng dụng trong nghiên cứu ...................... 18 1.2.1. Lý thuyết hành vi ....................................................................................... 18 1.2.2. Lý thuyết nhu cầu ....................................................................................... 20 1.3. Một số lý luận về công tác xã hội với bạo lực học đường ............................ 22 1.3.1. Khái niệm công tác xã hội .......................................................................... 22 1.3.2. Khái niệm bạo lực học đường .................................................................... 24 1.4. Các hình thức bạo lực học đường ................................................................. 25 1.5. Nguyên nhân dẫn đến bạo lực học đường ..................................................... 26 1.5.1. Nguyên nhân chủ quan: .............................................................................. 26 1.5.2. Nguyên nhân khách quan: .......................................................................... 26 1.6. Hậu quả của bạo lực học đường .................................................................... 27 1.6.1. Ảnh hưởng đến bản thân học sinh .............................................................. 27 1.6.2. Học sinh bạo lực......................................................................................... 27 1.6.3. Học sinh bị bạo lực .................................................................................... 28 1.6.4. Ảnh hưởng đến gia đình ............................................................................. 29 1.6.5. Ảnh hưởng đến nhà trường ........................................................................ 30 1.6.6. Ảnh hưởng đến xã hội ................................................................................ 30 TIỂU KẾT CHƯƠNG 1....................................................................................... 32 CHƯƠNG 2.THỰC TRẠNG BẠO LỰC HỌC ĐƯỜNG VÀ CÔNG TÁC XÃ HỘI TRONG HỖ HỌC SINH THPT TẠI THÀNH PHỐ TÂY NINH .............. 33 2.1. Khái quát về địa bàn nghiên cứu ................................................................... 33 2.1.1. Đặc điểm về địa bàn nghiên cứu ................................................................ 33
2.2. Mô tả về khách thể nghiên cứu ..................................................................... 34 2.3. Thực trạng bạo lực học đường ở các trường Trung học phổ thông ở thành phố Tây Ninh ........................................................................................................ 35 2.2.1. Nhận thức của học sinh Trung học hổ thông về bạo lực học đường ......... 35 2.2.2. Biểu hiện và mức độ về đề bạo lực học đường của học sinh THPT tại thành phố Tây Ninh ........................................................................................................ 37 2.2.3. Mức độ gây tổn thương đến tinh thần và thể chất của học sinh THPT tại thành phố Tây Ninh .............................................................................................. 38 2.2.3. Những nơi thường xả y ra bạo lực học đường ở học sinh THPT tại thành phố Tây Ninh ........................................................................................................ 40 2.2.4. Thời gian thường xả y ra bạo lực học đường ở học sinh THPT tại thành phố Tây Ninh ............................................................................................................... 41 2.2.5. Tìm sự trợ giúp khi có bạo lực học đường xảy ra ở học sinh THPT tại thành phố Tây Ninh .............................................................................................. 43 2.2.6. Phản ứng của gia đình khi có bạo lực học đường xảy ra ở trường THPT tại thành phố Tây Ninh .............................................................................................. 45 2.2.7. Nhu cầu của học sinh THPT sau khi xảy ra bạo lực học đường tại thành phố Tây Ninh ........................................................................................................ 47 2.2.8. Hậu quả của bạo lực học đường ở học sinh Trung học phổ thông tại thành phố Tây Ninh ........................................................................................................ 49 2.2.9. Biện pháp xử lý bạo lực học đường của nhà trường Trung học phổ thông tại thành phố Tây Ninh ......................................................................................... 51 2.2.10. Sự hỗ trợ từ phía gia đình, nhà trường và xã hội về phòng tránh bạo lực học đường tại thành phố Tây Ninh....................................................................... 53 2.3. Thực trạng công tác xã hội trong hỗ trợ bạo lực học đường ......................... 55 2.3.1. Các hình thức hỗ trợ ................................................................................... 55 2.3.2. Công tác xã hội trong hỗ trợ học sinh THPT bị bạo lực học đường tại thành phố Tây Ninh ........................................................................................................ 57 2.3.3. Các yếu tố ảnh hưởng................................................................................. 59 TIỂU KẾT CHƯƠNG 2....................................................................................... 65
CHUƠNG 3 .ỨNG DỤNG CÔNG TÁC XÃ HỘI NHÓM VỚI HỌC SINH TRUNG HỌC PHỔ THÔNG BỊ BẠO LỰC HỌC ĐƯỜNG TẠI THÀNH PHỐ TÂY NINH........................................................................................................... 66 3.1. Cơ sở ứng dụng công tác xã hội nhóm để giảm thiểu học sinh bị bạo lực học đường.................................................................................................................... 66 3.2. Quy trình vận dụng công tác xã hội nhóm trong việc giảm thiể u bạo lực học đường.................................................................................................................... 67 3.2.1. CTXH nhóm trong can thiệp/điều trị ......................................................... 67 3.2.2. Qui trình CTXH nhóm với nhóm thân chủ ................................................. 68 3.3. Thực hành Công tác xã hội nhóm với nhóm học sinh bị Bạo lực học đường (BLHĐ) của học sinh THPT tại thành phố Tây Ninh .......................................... 77 3.3.1. Thực hành mô hình CTXH nhóm ............................................................... 77 3.3.2. Lượng giá tiến trình CTXH nhóm ............................................................. 95 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ............................................................................ 101 1. Kết luận .......................................................................................................... 101 1.1. Về lý luận..................................................................................................... 101 1.2. Về thực tiễn.................................................................................................. 101 2. Kiến nghị ........................................................................................................ 102 TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................. 104
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT Các từ viết tắt Ý nghĩa BLHĐ Bạo lực học đường CTXH Công tác xã hội GV Giáo viên HS Học sinh THPT Trung học phổ thông NVCTXH Nhân viên công tác xã hội CMHS Cha mẹ học sinh PGD&ĐT Phòng giáo dục và đào tạo BGH Ban giám hiệu TC Thân chủ CTXHN Công tác xã hội nhóm CBQL Cán bộ quản lý TBC Trung bình chung ĐTB Điểm trung bình ĐLC Độ lệch chuẩn
DANH MỤC BIỂU BẢNG Bảng 2.1. Tổng hợp về khách thể nghiên cứu ...................................................... 34 Bảng 2.2. Nhận thức của học sinh trung học phổ thông về bạo lực học đường (N=444) ................................................................................................................ 35 Bảng 2.3. Những nơi thường xả y ra bạo lực học đường ở học sinh THPT tại thành phố Tây Ninh .............................................................................................. 40 Bảng 2.4. Thời gian thường xả y ra bạo lực học đường ở học sinh THPT tại thành phố Tây Ninh ........................................................................................................ 41 Biểu đồ 2.4. Không gian thường xảy ra bạo lực học đường ở học sinh THPT tại thành phố Tây Ninh .............................................................................................. 42 Bảng 2.5. Tìm sự trợ giúp khi có bạo lực học đường xảy ra ở học sinh THPT tại thành phố Tây Ninh .............................................................................................. 43 Bảng 2.6. Phản ứng của gia đình khi có bạo lực học đường xảy ra ở trường THPT tại thành phố Tây Ninh ......................................................................................... 45 Bảng 2.7. Nhu cầu của học sinh THPT sau khi xảy ra bạo lực học đường tại thành phố Tây Ninh .............................................................................................. 47 Bảng 2.8. Hậu quả của bạo lực học đường ở học sinh THPT tại thành phố Tây Ninh ...................................................................................................................... 49 Bảng 2.9. Biện pháp xử lý bạo lực học đường của nhà trường THPT tại thành phố Tây Ninh ........................................................................................................ 51 Bảng 2.10. Sự hỗ trợ từ phía gia đình, nhà trường và xã hội về phòng tránh bạo lực học đường tại thành phô Tây Ninh ................................................................ 53 Bảng 2.11. Các hình thức hỗ trợ của nhân viên công tác xã hội khi xảy ra bạo lực học đường ............................................................................................................. 56 Bảng 2.12. Công tác xã hội trong hỗ trợ học sinh THPT bị bạo lực học đường tại thành phố Tây Ninh .............................................................................................. 58
DANH MỤC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 1. Nhận thức của học sinh trung học phổ thông về bạo lực học đường . 37 Biểu đồ 2.1. Biểu hiện và mức độ hành vi bạo lực học đường ............................ 37 Biểu đồ 2.2. Mức độ gây tổn thương đến tinh thần và thể chất của học sinh THPT tại thành phố Tây Ninh ......................................................................................... 39 Biểu đồ 2.3: Những nơi thường xả y ra bạo lực học đường ................................. 41 Biểu đồ 2.5. Sự trợ giúp khi xảy ra bạo lực học đường ....................................... 44 Biểu đồ 2.6. Cách phản ứng của gia đình khi xảy ra bạo lực .............................. 46 Biểu đồ 2.7. Nhu cầu của học sinh THPT sau khi xảy ra bạo lực học đường tại thành phố Tây Ninh .............................................................................................. 49 Biểu đồ 2.8. Biện pháp xử lý bạo lực học đường của nhà trường THPT tại thành phố Tây Ninh ........................................................................................................ 52 Biểu đồ 2.7. Sự hỗ trợ từ phía gia đình, nhà trường và xã hội về phòng tránh bạo lực học đường tại thành phô Tây Ninh ................................................................ 55 Biểu đồ: 2.8. Các hình thức hỗ trợ của NVCTXH khi xảy ra bạo lực học đường57
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Có thể nói, trẻ em đóng vai trò rất quan trọng đối với sự phát triển của đất nước. Vì thế, việc quan tâm, chăm sóc và giáo dục cho trẻ em được chú trọng và bảo vệ, đặc biệt đối với nhóm tuổi học sinh Trung học phổ thông. Đối với trẻ ở độ tuổi này nhân cách được hình thành từ những yếu tố khác nhau từ các mối quan hệ xung quanh như gia đình, bạn bè, nhà trường, xã hội, các phương tiện truyền thông. Sự mở rộng trong giao tiếp các em hướng vào bạn bè nhiều hơn đối với cha mẹ, thầy cô, đó cũng là một trong những yếu tố quan trọng để tạo nên nhân cách của lứa tuổi đầu thanh niên. Lứa tuổi học sinh Trung học phổ thông có nhiều sự biến đổi về tâm lý, các em không kiểm soát được bản thân, không có sự hỗ trợ và giúp đỡ, sự chia sẻ từ những bậc phụ huynh, với sự áp lực trong quá trình học tập và mối quan hệ với bạn bè, giáo viên và cả phụ huynh nên dễ dẫn đến việc bạo lực học đường. Đặc biệt yếu tố trong mối quan hệ bạn bè tác động đến cá nhân trong môi trường học tập dẫn đến bản thân bị cô lập, thu mình trong giao tiếp, bị bắt nạt, khả năng giải quyết vấn đề còn hạn chế hay những trường hợp bạo lực xảy ra và dẫn đến hậu quả không mong muốn, gây ảnh hưởng đến tinh thần và thể chất và tâm lý học sinh. Theo thống kê cho thấy, trung bình mỗi năm, tại Việt Nam xảy ra gần 2.000 vụ học sinh đánh nhau ở trong và ngoài trường học [33] tại các trường THPT và THCS. Bạo lực học đường gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng, không chỉ ảnh hưởng đến bản thân học sinh, mà còn có gia đình, nhà trường và xã hội. Mặc dù, ở trường đều có những quy định xử phạt đối với những trường hợp vi phạm, nhưng chưa thể khắc phục được, mức độ bạo lực của học sinh hiện nay ngày càng nhiều và hành vi mang tính nghiêm trọng hơn. 1
Tại các trường THPT tại thành phố Tây Ninh đã có phòng tư vấn tâm lý học đường, thế nhưng việc hỗ trợ giải quyết các vấn đề khó khăn cho học sinh nói riêng, trường học nói chung còn nhiều hạn chế, dẫn đến xảy ra một số trường hợp bạo lực học đường khá nghiêm trọng và được thể hiện ở nhiều khía cạnh khác nhau. Mặc dù, nhà trường đã thực hiện các biện pháp phòng chống bạo lực học đường và liên kết với chính quyền địa phương hỗ trợ nhưng chưa thể khắc phục, đặc biệt đối với bạo lực học đường ở trên mạng xã hội và ở bên ngoài nhà trường diễn biến rất phức tạp, gây ảnh hưởng đến tinh thần của các em học sinh. Chính vì vậy, ngành giáo dục tại thành phố Tây Ninh rất cần sự hỗ trợ, tác động làm giảm thiểu bạo lực học đường, cần có hoạt động can thiệp và hỗ trợ học sinh nhận biết, phát triển các kỹ năng cần thiết để ứng phó với bạo lực học đường. Qua đó cho thấy, công tác xã hội học đường đóng vai trò rất quan trọng việc trợ giúp học sinh và nhà trường ngăn chặn và phòng ngừa bạo lực học đường, xây dựng môi trường an toàn và thân thiện. Vì thế, tôi chọn đề tài “Công Tác Xã Hội đối với bạo lực học đường ở các Trường Trung học phổ thông tại thành phố Tây Ninh”, nhằm tìm hiểu những nguyên nhân và hỗ trợ tìm ra những giải pháp để ngăn chặn bạo lực trong học đường. 2. Mục đích nghiên cứu Tìm hiểu những nguyên nhân về bạo lực học đường tại trường THPT, các mối quan hệ trong môi trường học đường và CTXH trong việc ngăn chặn bạo lực học đường. Từ đó, đề xuất các biện pháp hỗ trợ và phòng chống bạo lực học đường trong trường THPT nói chung và tại các trường THPT tại Tây Ninh. 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu Học sinh ở các trường THPT tại Thành phố Tây Ninh 2
3.2. Đối tượng nghiên cứu CTXH đối với bạo lực học đường cho học sinh các trường THPT ở Thành phố Tây Ninh. 4. Giả thuyết nghiên cứu Bạo lực học đường đang ngày gia tăng, nó ảnh hưởng xấu đến văn hoá ứng xử nhà trường và ảnh hưởng đến phát triển nhân cách của học sinh, để lại hậu quả và nhiều lệ luỵ đến tâm lý nhân cách sau này. Nếu có nhân viên CTXH trong việc hỗ trợ giải quyết bạo lực học đường ở trường THPT và tìm ra các biện pháp nhằm phòng ngừa bạo lực học đường, ngăn chặn kịp thời và giảm thiểu bạo lực trong học đường thì sẽ góp phần xây dựng môi trường an toàn học đường, góp phần phát triển lòng nhân ái và sự phát triển nhân cách cho học sinh. 5. Nhiệm vụ nghiên cứu - Nghiên cứu thực trạng về bạo lực học đường tại các trường THPT ở thành phố Tây Ninh. - Đề xuất các biện pháp phòng chống bạo lực học đường và CTXH trong giải quyết bạo lực học đường ở các trường THPT ở thành phố Tây Ninh. 6. Câu hỏi nghiên cứu - Bạo lực học đường ở trường THPT thành phố Tây Ninh thường xảy ra bởi nguyên nhân gì? - Bạo lực học đường ảnh hưởng như thế nào đối với kết quả học tập của học sinh, về các mối quan hệ, gia đình, nhà trường và xã hội? - Nhân viên công tác xã hội học đường đã hỗ trợ tham vấn tâm lý học đường và đưa ra những giải pháp gì để ngăn chặn, giảm thiểu bạo lực học đường? 7. Phạm vi nghiên cứu 7.1. Phạm vi về nội dung 3
Đề tài tập trung nghiên cứu nội dung sau: nguyên nhân dẫn đến bạo lực học đường, vai trò của nhân viên công tác xã hội đối với bạo lực học đường, sự trợ giúp của công tác xã hội và các giải pháp nhằm giảm thiểu tình trạng bạo lực học đường. 7.2. Phạm vi địa bàn khách thể - Nghiên cứu mức độ, biểu hiện, nguyên nhân và hậu quả của bạo lực học đường tại trường THPT Chuyên Hoàng Lê Kha và THPT Trần Đại Nghĩa tại thành phố Tây Ninh. 7.3. Phạm vi về thời gian Nghiên cứu từ 02/2020 đến 03/2022 Đề tài được nghiên cứu trên địa bàn thành phố Tây Ninh, tỉnh Tây Ninh. 8. Phương pháp nghiên cứu Để thực hiện luận văn tôi sử dụng các phương pháp là phương pháp nghiên cứu định lượng và phương pháp nghiên cứu định tính. 8.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận Thực hiện phân tích và tổng hợp tài liệu dựa vào các lý thuyết hành vi, lý thuyết nhu cầu nhằm hỗ trợ cho việc thực hiện đề tài nghiên cứu. 8.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn 8.2.1. Phương pháp phỏng vấn sâu - Mục đích: thông qua phương pháp phỏng vấn sâu để làm rõ được vấn đề và mục đích nghiên cứu, các giả thuyết nghiên cứu nhằm xây dựng bảng hỏi, tiếp cận với học sinh và giáo viên để thu thập thông tin và biết được vấn đề. - Nội dung: nội dung bảng hỏi thường là những câu hỏi mở nhằm để biết thêm được nhiều thông tin mà học sinh hoặc giáo viên cung cấp, tìm hiểu tính hiệu quả trong việc giải quyết vấn đề của nhân viên CTXH học đường. 4
- Cách tiến hành: tiếp cận và phỏng vấn học sinh và giáo viên dựa trên bảng hỏi đã đặt ra để tìm hiểu về những vấn đề thường xảy ra dẫn đến BLHĐ. - Công cụ: câu hỏi phỏng vấn, sổ tay, máy ghi âm. 8.2.2. Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi - Mục đích: thiết kế bảng hỏi để thu thập thông tin về thực trạng BLHĐ và đội ngũ nhân viên tham vấn học đường hỗ trợ học sinh THPT. - Nội dung: để biết được những thông tin mà học sinh, giáo viên cung cấp, họ có thể trình bày sự biểu biết và ý riêng cá nhân về vấn đề, hỗ trợ cung cấp các thông tin cho đề tài nghiên cứu. - Cách tiến hành: sử dụng bảng khảo sát đã được thiết kế và khảo sát học sinh và giáo viên. - Công cụ: bảng phiếu khảo sát. 8.2.3. Phương pháp công tác xã hội nhóm CTXH nhóm là quá trình người nhân viên CTXH sử dụng tiến trình sinh hoạt nhóm (tập hợp những đối tượng có cùng vấn đề lại thành nhóm) thông qua những tương tác nhóm để giúp đỡ các thành viên trong nhóm giao tiếp, tác động qua lại, học tập lẫn nhau, chia sẻ kinh nghiệm, nâng cao nhận thức... nhằm thay đổi hành vi, tăng cường khả năng đáp ứng các nhu cầu khó khăn và giải quyết các vấn đề của nhóm đối tượng. 8.2.4. Phương pháp thống kê toán học - Mục đích: là có được những số liệu, xử lý số liệu một cách khoa học về đề tài nghiên cứu, đối tượng nghiên cứu. - Nội dung: giúp người nghiên cứu có được số liệu một cách một cách khoa học, thông qua việc nghiên cứu và thu thập số liệu, xử lý số liệu. - Cách tiến hành: thu thập những số liệu cần thiết thông qua các công cụ, bảng số liệu, biểu đồ và đem xử lý số liệu bằng phương pháp thống kê toán học. 5
- Công cụ: Tỉ lệ %; các biểu đồ, bảng kết quả xử lý số liệu 9. Ý nghĩa nghiên cứu 9.1. Ý nghĩa lý luận Những thông tin thu thập từ Luận văn sẽ góp phần làm phong phú hệ thống lý luận về công tác xã hội đối với bạo lực học đường, và đó cũng sẽ là tư liệu tham khảo cho các cuộc nghiên cứu sau này về lĩnh vực chuyên ngành. 9.2. Ý nghĩa thực tiễn Luận văn cung cấp những thông tin cụ thể về thực trạng bạo lực học đường, nguyên nhân, hậu quả của bạo lực học đường. Những thông tin này là cơ sở để lãnh đạo nhà trường, thầy cô giáo, phụ huynh học sinh, nhân viên công tác xã hội học đường hoàn thiện các biện pháp hỗ trợ học sinh, cải tiến hệ thống tiếp cận luật và thể chế nhằm đem hiệu quả trong công tác giáo dục và an toàn, phù hợp trong trường học. 10. Cấu trúc của luận văn Ngoài các phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, luận văn gồm 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận của Công tác xã hội đối với bạo lực học đường Chương 2: Thực trạng bạo lực học đường và Công tác xã hội trong hỗ trợ học sinh THPT tại thành phố Tây Ninh Chương 3: Ứng dụng Công tác xã hội nhóm với học sinh bị bạo lực học đường tại thành phố Tây Ninh 6