Luận văn Thạc sĩ Công tác xã hội: Hỗ trợ cải thiện mô hình du lịch cộng đồng cho người Mường (Nghiên cứu trường hợp tại xóm Ải, xã Phong Phú, huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình)

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:116

Thêm vào BST

Báo xấu

66
lượt xem 19
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn đã làm sáng tỏ những vấn đề sau: Đánh giá thực trạng và kết quả hoạt động của mô hình du lịch cộng đồng cho người Mường tại xóm Ải, xã Phong Phú, huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình. Trên cơ sở phân tích thực trạng và thu thập thông tin về địa bàn nghiên cứu, các điều kiện kinh tế, xã hội, văn hóa, các yếu tố cần được cải thiện và đánh giá nguồn lực để cải thiện mô hình du lịch cộng đồng cho người Mường tại xóm Ải.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Công tác xã hội: Hỗ trợ cải thiện mô hình du lịch cộng đồng cho người Mường (Nghiên cứu trường hợp tại xóm Ải, xã Phong Phú, huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình)

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN ----------------------------------------------------- LƯU THỊ HUYỀN TRANG HỖ TRỢ CẢI THIỆN MÔ HÌNH DU LỊCH CỘNG ĐỒNG CHO NGƯỜI MƯỜNG (Nghiên cứu trường hợp tại xóm Ải, xã Phong Phú, huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình) LUẬN VĂN THẠC SĨ CÔNG TÁC XÃ HỘI Hà Nội - 2018
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN ----------------------------------------------------- LƯU THỊ HUYỀN TRANG HỖ TRỢ CẢI THIỆN MÔ HÌNH DU LỊCH CỘNG ĐỒNG CHO NGƯỜI MƯỜNG (Nghiên cứu trường hợp tại xóm Ải, xã Phong Phú, huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình) Luận văn Thạc sĩ chuyên ngành Công tác xã hội Mã số: 60.90.01.01 Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Trịnh Văn Tùng Hà Nội – 2018
LỜI CAM ĐOAN : P 15 06 ăm 2018 Lưu Thị Huy n Trang
LỜI CẢM N Tron : PGS.TS Trịnh Văn Tùng N N 15 06 ăm 2018 Lưu Thị Huy n Trang
MỤC LỤC MỞ ĐẦU ....................................................................................................... 1 1. L ........................................................................................ 1 2. Ý ĩ ĩ ễ ........................................................... 2 3. ..................................................................... 2 4. M .............................................................. 9 5. ................................................. 9 6. ................................................................. 10 8. ............................................................................... 13 NỘI DUNG CHÍNH ................................................................................... 15 CHƯ NG 1: MỘT SỐ L LUẬN C BẢN VỀ HỖ TRỢ CẢI THIỆN MÔ HÌNH DU LỊCH CỘNG ĐỒNG VÀ Đ C ĐI M ĐỊA BÀN NGHI N CỨU ........................................................................................... 15 1.1. Khái niệm công cụ ............................................................................... 15 1.1.1. Mô hình .............................................................................................. 15 112 D .............................................................................. 15 113 ủ .................................................. 20 114 ................................................................. 22 115 m m ủ ........... 26 1.2. L thuy t vận dụng trong nghiên cứu ................................................ 23 121 .............................................................................. 23 122 ............................................................................... 24 1.3. Đ c i m ịa àn nghiên cứu ............................................................. 26 131 nhiên .............................................................................. 31 132 m – ....................................................... 32 133 ă ............................................................... 36 1: ....................................................................................... 39
CHƯ NG 2: TH C TRẠNG VÀ K T QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA MÔ HÌNH DU LỊCH CỘNG ĐỒNG CHO NGƯỜI MƯỜNG TẠI X M ẢI 41 2.1. Tổ chức th c hiện mô hình du ịch cộng ồng cho người Mường tại xóm Ải ......................................................................................................... 41 2.1.1. Quá trình hình thành .......................................................................... 41 212 m ò ủ ............................. 42 2.2. K t quả hoạt ộng của mô hình du ịch cộng ồng tại xóm Ải ......... 44 221 ....................................................................... 44 222 K q ả ạ ừ ạ ụ ............................. 48 223 ụ ụ .................................................................... 54 224 ậ ừ ........................................................... 55 2.2.5. Côn q ả b .............................................. 57 225 C ổ ứ q ả m ạ m Ả ......................................................................................................... 59 2: ....................................................................................... 62 CHƯ NG 3: NHU CẦU, NGUỒN L C VÀ GIẢI PHÁP HỖ TRỢ CẢI THIỆN MÔ HÌNH DU LỊCH CỘNG ĐỒNG TẠI X M ẢI ................... 64 3.1. Nhu cầu hỗ trợ cải thiện mô hình du ịch cộng ồng tại xóm Ải ....... 64 311 ỗ ủ m m .............................................................................................. 64 312 ỗ ủ m m ..................................................................................................... 67 3.2. Nguồn c hỗ trợ cải thiện mô hình du ịch cộng ồng tại xóm Ải ... 69 321 ừ í q ơ ................................................ 69 322 ừ ..................................................................... 70 3.3. Giải pháp hỗ trợ cải thiện mô hình du ịch cộng ồng tại xóm Ải .... 72 331 Gả ơ í ......................................................... 72 332 Gả ỗ ạ ................................................................ 73
333 Gả q ả b ................................................... 76 334 ạ ữ m .............................. 78 335 ụ ụ ......... 79 3: ....................................................................................... 81 K T LUẬN VÀ KHUY N NGHỊ ............................................................. 82 TÀI LIỆU THAM KHẢO.......................................................................... 86 PHỤ LỤC.................................................................................................... 88
DANH MỤC CÁC CH CÁI VI T TẮT UBNB Ủy ban nhân dân ASEAN Hi p h i các qu N Á IUCN T ch c b o t n thiên nhiên qu c t SNV T ch c phát tri n Hà Lan
DANH MỤC CÁC BẢNG, HÌNH, S ĐỒ DANH MỤC BẢNG: B ng 2.1. T ng khách du l n xóm Ải t 2014-2017 ............ 44 B 22 m a khách du l n xóm Ải ................... 46 23 ...................................................................................... 49 DANH MỤC S ĐỒ: 1. M i quan h gi a các ngu n l c và các ho ng trong du l ch d a vào c ng. ............................................................................................... 6
MỞ ĐẦU 1. L do chọn tài u nh c phát tri n m nh mẽ ng vào phát tri n kinh t - xã h i, góp ph n chuy n d u kinh t o vi m nghèo, nâng cao dân trí, b o t n và phát huy giá tr di s c, xây d ng và qu ng bá hình i Vi t Nam. Du l ch c ng là m t trong nh ng lo i hình du l ch m c quan tâm và khai thác hi ặc bi t ở khu v c Tây B c v th c du l ch d a vào c c th c nghi m ở m t s t có nhi u ti i th c v tài nguyên thiên : a hình, khí h u, c nh quan và h sinh thái có giá tr ; i th v : ng bào dân t c thi u s sinh s ng g i. V i nh ng giá tr h p d n khách du l y Hòa n và nhân r ng lo i hình du l ch c ng, 24 01 2014 Ủy ban nhân dân t nh Hòa Bình có Quy nh s 98/Q -UBND v vi c công nh m du l nh Hòa Bình ngoài nh m du l ch c ng n i ti ng t c bi n : n Lác huy n Mai Châu, xóm Giang M huy P … có công nh m du l ch c ng xóm Ải, xã Phong Phú, huy n Tân L c chính th c trở m du l ch c a b n t nh Hòa Bình. Xóm Ả m du l ch h p d c. Xóm Ả c nằm trong d án b o t L M ng c gian sinh ho M ng truy n th n v i xóm Ải, du khách sẽ ct ởng không gian s ng, tr i nghi m nh ặc s ( hóa và ẩm th c) và d ch v ặ M ng Hòa Bình. Tuy nhiên xóm Ải hi n v n còn m du l ch m ởh t 1
nghi m c i dân trong vi c làm du l ch còn h n ch khi a c h t v n tài nguyên sẵn có. Vì v y tác gi n tài: tr c i thi n mô hình du l ch c ng (nghiên c ng h p t i xóm i, xã Phong Phú, huy n Tân L c, t nh tài cho lu t nghi p c a mình. 2. nghĩa uận và nghĩa th c tiễn Ý ĩ n: Nghiên c u ng d ng m t vài lý thuy t và mô hình can thi p c a công tác xã h i và phát tri n c c h c và th c hành h tr c i thi n mô hình du l ch c ng hi n nay. Ý ĩ c tiễn: Qua nghiên c u sẽ giúp c M ng t i xóm Ải mang l i thu nh p, giúp cu c s ng c a h phát tri n b n v Bài nghiên c làm tài li u tham kh xây d ng và hoàn thi ch c ng. K t qu nghiên c u và nh ng h tr c i thi n cho vi c phát tri n du l ch c ng cho M ng t i xóm Ải còn có th c ng d ng cho các khu v u ki ng. Qua tìm hi u mô hình t i pháp h tr c i thi n mô hình du l ch c ng t 3. Tổng quan vấn nghiên cứu Ngày nay du l ch c c chính ph , t ch c kinh t , xã h i c a ở ĩ c m i trong ngành công nghi p du l ch. Bên c ch c phi chính ph t u ki và tham ĩ c này nên t xã h , kinh t và sinh thái trong khuôn viên làng b n trở thành nh ng tác nhân tham gia cung c p d ch v c nhi u khách du l n tham quan, i dân b n x p t vi c cung c p d ch v du l ch và ph c v khách tham quan nên lo i hình du l ch d a vào c c 2
ph bi ĩ i v i khách du l ch, chính quy n sở t i mà v ic c ng. V mặt lý lu n c : A EAN I e P L ch c r t nhi u cu c h i th o v xây d ng mô hình t p hu n, o kỹ n du l ch d a vào c ng. M t s tên g ng n du l ch d a vào c ng: du l ch d a vào c ng, phát tri n c ng d a vào du l ch, phát tri n du l ch sinh thái d a vào c ng ng, phát tri n du l ch có s tham gia c a c ng. Du l ch d a vào c ng là m c ho ng du l ch và có nh u ki n, tính ch t ho ng gi i hình du l ch sinh thái, du l ch b n v : Du l ch sinh thái là lo i hình du l ch d n a, g n v i giáo d l c b o t n và phát tri n b n v ng, v i s tham gia tích c c c a c [15;tr15]. Du l ch sinh thái nh n m cao y u t giáo d c, nâng cao ý th c con i trong v b o v , b o t n thiên nhiên và b o t n, phát huy nh ng giá tr i t o ra. Du l ch b n v ng là vi c phát tri n các ho ng du l ch nhằ ng nh ng nhu c u hi n t i c a khách du l i dân b a trong khi v n n vi c b o t n và tôn t o các ngu n tài nguyên cho vi c phát tri n các ho ng du l …[3; tr23]. Du l ch b n v n vi c qu n lý các ngu n tài nguyên sao cho các nhu c u kinh t c th a mãn trong khi v cb ns ặ m sinh thái, s d ng sinh h c và h th ng h tr i s ng. N y, du l ch c ng chính là nét tinh túy c a du l ch sinh thái và du l ch b n v ng. Du l ch c ng nh n m nh vào c hai y u t là t nhiên, i. 3
t nhi u nh ng công trình nghiên c tài này, tuy nhiên m i công trình l i có m ng ti p c n nghiên c u riêng, nh ng k t qu nghiên c u t o thành m u và phong phú v du l ch c ng. V c p ở m t s công trình nghiên c u tiêu bi u sau: ch c ng – Lý thuy t và v nd ” Q u mô hình phát tri n du l ch d a vào c ng ng c a m t s c trong khu v c. i v i các mô hình trong khu v c xây d ng và ti n hành trong khuôn kh d án, các d án do t ch c phi chính ph hi p h i v tài nguyên thiên nhiên th gi i khở ng và giú . Mô hình có s h tr c a nhi u bên tham gia, có nhi u hình th c h tr chính, kinh nghi m,..góp ph n nâng cao nh n th cc ng. M i m u có Ban qu u hành, ph i h p v i c ng thay mặt cho các t ch m c a d án h u h t nằm trong và li n k các khu b o t n qu c gia có các dân t c thi u s c tham gia c a c ng là cung c p các s n phẩm cho khách du l c th c phẩm, các s n phẩm hàng hóa th cẩm dân t c, tham gia vào các d ch v ng d n viên, v n chuy n d ch v . c c a mô hình du l ch d a vào c ng v mặt xã h i, ng ngu n l c xã h ặc bi t là c a , dân b i v i vi c b o v y ni m t hào b n s c và trách nhi m, vai trò gi gìn giá tr hóa, t o nên m t k t c u xã h i chặt chẽ a các thành viên c ng v i nhau thông qua ho ng du l ch c ng. V tài nguyên và môi ng, phát tri n du l ch d a vào c ng góp ph n nâng cao nh n th c, trách nhi m c a c i v i b o v , b o t n giá tr tài nguyên thiên nhiên, có trách nhi m v i các hi ng gây ô nhiễ ng. V mặt 4
kinh t , phát tri n du l ch d a vào c ng là gi i quy c làm, góp ph n vào ngu n thu chung cho c ph m nghèo t i nh i v i nghiên c u mô hình phát tri n du l ch d a vào c ng ở m t s t nh ở Vi t Nam tác gi n m nh vai trò c a c a c ng trong vi c phát tri n du l ch và nh n m nh nh ng tiêu chí là gi i quy t vi c làm cho c ng, cung c p các d ch v cho khách du l ch và b o v tài nguyên thiên nhiên và tài Cu n kỷ y u h i th N u xây d ng mô hình phát tri n du l ch d a vào c ng t i các huy n mi ” 2014 ở hóa, Th thao và Du l ch t nh Thanh Hóa, các tác gi ng ngu n l c và ti n t i c a khu v c mi n núi Thanh Hóa t i thi u mô hình phát tri n du l ch c ng t i mi n núi ng mô hình du l ch c ng có trách nhi m. Vi c nghiên c u và xây d b o t n và phát huy giá tr t c mi n núi Thanh Hóa, lo i hình du l n làm ch , m i ích c a các c ng ng, g n k t quy n l i và trách nhi m c c b o t n các di s n t Tài li i th c tr ng, ti i pháp xây d ng m ts m du l ch c ng 8 t nh Tây B c mở r ” 11 2016 Nhóm h p tác phát tri n du l ch 8 t nh Tây B c mở r ng. Trong tài li u có gi i thi u m c tiêu chung phát tri n du l ch c ng t 8 c mở r phát huy ti c … v ởr i nghèo, nh i ch u thi t thòi n và dân t c thi u s . Hi n nay, hình th c du l ch c bi n trên th gi ở Vi N ặc bi t là vùng dân t c thi u s M 5
mang l i nh ng hi u qu thi t th c, không ch c nh ng giá tr a c a các dân t c mà còn góp ph m nghèo, nâng cao ch ng cu c s i dân ở Ở Mi n B có c i dân t c thi u s l n, du l ch c ng phát tri n m nh mẽ nh t ở m t s n Lác (Mai Châu, t nh Hòa Bình), xã T Van (huy n Sapa, t L )… ch sẽ i nhà ng, n ng, sinh ho t khám phá nh é dân t i s ng c . : N Sơ u g [16] 6
M ĩ : ẩ ằ ở P ĩ ằ P ẽ ặc bi t m t s công trình nghiên c u tr c ti M ng và du l ch c i dân t c thi u s : N M ng ở Tân L c t nh Hòa Bình do Nguyễn Th Thanh Nga, Nguyễn Ng c Thanh (Ch biên, 2003) là m t b c tranh miêu t ch ti t v M ng ở Tân L c, t các hình th c t o ngu n thu nh p, thi t ch xã h i truy n th t ch n s bi i và giao L c có m t b dày l ch s tc tâm l n c M ng. T M 7
ở M ở Nghiên c u phát tri n du l ch c ng hai huy n Kim Bôi và Tân L c (Nghiêm Th Thu Huy n, 2012), tác gi ti i th sẵn có, nh ng thu n l c phát tri n du l ch nói chung và g n v ic M ng nói riêng. V i nh ng b n s n có c M ng cùng c xu t m t s gi ằ Tuy v y ph n l u nghiên c u theo cách ti p c n c a khoa h c chuyên ngành (xã h i h c, kinh t h …) ph c v cho m c tiêu nghiên c u chuyên sâu c a các chuyê ng th ng kh o sát c a các nghiên c ng ch h n ch ở t ĩ v c ho ng c th c l p. Do v y k t qu nghiên c n ánh c vi c làm th phát tri c mô hình du l ch c ng cho M ng. Bên c ó, vi c tr l i v L c i thi n mô hình du l ch c M ?” ở xu t gi i pháp thì có th nói v u. tài lu tác gi sẽ ti n hành thu th p thông tin, k th a có ch n l c nh ng tài li u hi n ng th i áp d ng sao cho phù h p nh t v i nghiên c u h tr c i thi n mô hình du l ch c M ng t i xóm Ải, xã Phong Phú, huy n Tân L c, t nh Hòa Bình. 8
4. Mục ích và nhiệm vụ nghiên cứu 4.1. Mục ích Nghiên c u này nhằ c tr ch c M ng t i Xóm Ải, xã Phong Phú, huy n Tân L c, t nh Hòa Bình. ở ằ u nhu c u và ngu n l h tr c i thi n mô hình du l ch c ng t Ả 4.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Xây d ở lý lu n v h tr c i thi n mô hình du l ch c ng M ng t i xóm Ải. P ng c a mô hình du l ch c Ả nl c xu t m t s gi i pháp h tr c i thi n mô hình du l ch c ng cho M ng t i xóm Ải. 5. Đối tượng, khách th , phạm vi nghiên cứu 5.1. Đối tượng nghiên cứu ch c M ng t i xóm Ải, xã Phong Phú, huy n Tân L c, t nh Hòa Bình. 5.2. Khách th nghiên cứu H i xóm Ải. P P Ả : P 5.3. Phạm vi nghiên cứu 9
Không gian nghiên c u: xóm Ải, xã Phong Phú, huy n Tân L c, t nh Hòa Bình. Th i gian nghiên c u: 5/2017 - 11/2017. 6. Câu hỏi, giả thuy t nghiên cứu 6.1. Câu hỏi nghiên cứu Th c tr ng và k t qu ho ng c a mô hình du l ch c ng cho M ng t i xóm Ải hi nào? ch c ng t i xóm Ả ? C M ng xóm Ải, xã Phong Phú, huy n Tân L c có nh ng ngu n l hoàn thi n mô hình du l ch c ng c a h ? ch c ng M ng t i xóm Ải, xã Phong Phú, huy n Tân L c, t nh Hòa Bình? 6.2. Giả thuy t nghiên cứu Mô hình du l ch c ng t i xóm Ải m c m t nhóm nh h c m t s d ch v c b n và ng k t qu khá tích c n th c t t m quan tr ng c a du l ch c ng, mang l i thu nh p và góp ph n chuy n d c ng. Vi c t ch c th c hi n cung c p các lo i hình d ch v và tuyên truy n qu ng bá du l ch c ng v n còn h n ch . Các h ch c ng trong nh a qua t i xóm Ả t s kinh nghi m và luôn sẵn sàng chia s các kinh nghi m c a mình cho các h n làm du l ch. Ngoài ra chính quy u ki n các h dân v i dân tham gia làm du l xu t nh ng ki n ngh c n c p có thẩm quy gi i quy t. h tr c i thi n mô hình du l M ng t i xóm Ải c n t o , chính sách có l i dân trong vi c vay v n v i lãi su t 10
th p, l a ch n hình th c qu ng bá phù h p, h tr các l p b ng t p hu n v nghi p v du l ch và t o s liên k t gi a các thành viên trong mô hình. 7. Phương pháp nghiên cứu 7.1. Phương pháp nghiên cứu tài iệu P ằ ở ở … Ả ở ằ 7.2. Phương pháp phỏng vấn sâu u m u ph ng v n sâu: STT Đối tượng Số ượng Cơ cấu mẫu 1 L o, chính quy n 2 01 Phó Ch t ch UBND xã 01 ởng xóm Ải 11